Een vliegende start met een eigen zaak? TALENT Werknemers voelen zich onderbenut ZIEKTE VERZUIM. MIJN LOON Van naar 1.

Transcriptie

1 Zaterdag 3, zondag 4 en maandag 5 april 2010 Weekblad over en voor werk, met de beste jobaanbiedingen TALENT Werknemers voelen zich onderbenut blz. 10 Een vliegende start met een eigen zaak? jongeren over ondernemerschap ZIEKTE VERZUIM Het Familiehulp experiment blz. 9 Jongeren weten niet meer wat een ondernemer is Karel Van Eetvelt, Unizo MIJN LOON Van naar euro blz jobs op jobat.be Jobs in IT & Telecom vanaf blz. 18

2 ... Edito Start Het leven staat niet stil. Onze manier van werken en denken ook niet. En toch struikelen we regelmatig nog over een verroest idee. Zo bevroeg Unizo de voorbije maanden iets meer dan duizend jongeren over hun blik op het ondernemerschap. Het goede nieuws is dat een derde van die jongeren een leven als zelfstandige wel ziet zitten, na de studies of na een aantal jaar in loondienst gewerkt te hebben. Helaas wordt die ambitie niet altijd ondersteund door de meest duurzame redenen. Zo is voor meer dan de helft van de jongeren meer geld verdienen een reden om als zelfstandige aan de slag te gaan. Ook status en leiding geven, scoren goed. Minder dan een op de vijf vindt een goed zakelijk idee hebben en dat uitwerken een geneugte van het ondernemerschap. Ook al ging er in het eerste kwartaal van 2010 een recordaantal bedrijven overkop, het beeld van de Een derde van de jongeren overweegt zelfstandige te worden. Maar niet altijd om de juiste redenen rijke ondernemer blijft bestaan. Wie een eigen zaak start, doet dat uiteraard om er zijn boterham mee te verdienen. Maar enkel de centen als drijfveer volstaan niet. Als starter moet je er in geloven, en het graag doen. Want hard werken is het. En daar wringt het schoentje toch wat. Sla er alle verhalen over de huidige generatie jongeren op na en wat lees je: jongeren van vandaag willen werken, maar ook tijd hebben voor vrienden, familie, partner, hobby s.... De meeste werkgevers bevestigen dat beeld ook. Ga daarna op bezoek bij een zelfstandige die het gemaakt heeft en vraag hem naar zijn sociaal leven tijdens de begindagen van zijn ondernemersavontuur. De kans is groot dat je met een joekel van een generatiekloof weer buitenkomt. Het is geen toeval dat nog altijd vooral kinderen van zelfstandigen zelfstandige worden. Leren leven met onzekerheden zit er bij hen net iets meer ingebakken. Tweeverdieners in loondienst die hun kind nu aansporen om een eigen zaak te starten... Ik vraag me af met hoeveel ze zijn. Wim Verdoodt Hoofdredacteur Jobat Quote Die livepraatprogramma s waren soms een pure heksenketel. Ik heb me echt kapotgewerkt. Die stress heeft zich opgestapeld in mijn lijf. Er is een limiet aan alles TV-coryfee Jan Van Rompaey (69) in Het Nieuwsblad over zijn afscheid van het scherm Mijn loon Jean-Marc Dernelle (48), Mechelen Beroep: werkloos Nettoloon: euro Extra s: geen Wat vind je van je inkomen? Op dit moment is het te laag. Ik krijg van de RVA euro per maand. Daarmee moet ik het huis afbetalen, de auto s van mij en mijn vrouw Met mijn loon op mijn vorig werk euro netto - als leidinggevende bij een import- en exportbedrijf van decoratieartikelen was ik wel tevreden. Gelukkig heb ik zicht op een nieuwe job waarin ik ongeveer dezelfde voorwaarden mag verwachten. Spaar je? We proberen 500 euro per maand te sparen, voor onze toekomst, de kinderen en het huis. We hebben twee dochters van 13 en 16 jaar, waarvan de oudste fotografe wil worden. Wat is je grootste kost? Ons huis. We betalen 700 euro per maand af. Het is een herenhuis, waardoor ook de kosten voor de verwarming hoog oplopen. Bespaar je op bepaalde zaken? Nu nog wel, maar binnenkort niet meer hoop ik. Mijn auto is bijvoorbeeld in panne, en de herstelling zal zo n 700 euro kosten, dus laat ik die maar even aan de kant staan. Als het nodig is, neem ik wel de auto van mijn vrouw. Waar geef je met plezier geld aan uit? Aan uitgaan en kleren. Vroeger ook aan wijn en bier, maar dat mag niet meer voor mijn gezondheid. Ik besteed nu meer geld aan speciale thees. Hobby s heb ik niet echt meer. Af en toe doe ik mee aan wandeltochten zoals de Dodentocht of de 24 uur van Ath. Van opleiding ben ik leraar lichamelijke opleiding. Het is pas toen ik voor mijn vriendin naar Mechelen ben verhuisd dat ik een commerciële functie heb opgenomen. Stel dat je morgen een fikse loonsopslag krijgt. Wat doe je met het geld? Opzijzetten voor het huis. We hebben een mooi huis in het centrum van de stad, met een tuin van 50 meter lang. Eens we het helemaal hebben opgeknapt, willen we het verkopen en uitkijken naar iets anders. (bvdb) JOBAT.BE/MIJNLOON

3 .. Welke Jobat 3 Arbeidsvraag verplichtingen heb ik tegenover mijn werkgever als ik ziek ben? Moet ik een doktersbriefje sturen? Als werknemer heb je een aantal verplichtingen tegenover je werkgever wanneer je arbeidsongeschikt wordt. Eerst en vooral moet je je werkgever onmiddellijk van je arbeidsongeschiktheid op de hoogte brengen. Hoewel de wet geen termijn voor de verwittiging voorziet, wordt algemeen aangenomen dat de verwittiging moet gebeuren zodra je in staat bent om dit te doen en bij voorkeur bij de aanvang van de werkdag, behalve in geval van overmacht. Je mag je werkgever op eender welke manier verwittigen (telefoon, fax, ...). Je mag je werkgever zelf verwittigen of dit door iemand anders laten doen. Een andere verplichting is het versturen van een medisch getuigschrift. Dit attest dient om je arbeidsongeschiktheid te bewijzen. Wettelijk gezien ben je niet verplicht om een medisch getuigschrift aan je werkgever te overhandigen. Je moet dit echter wel doen als deze verplichting in het arbeidsreglement opgenomen werd of in een collectieve arbeidsovereenkomst en ook indien de werkgever dit uitdrukkelijk vraagt. In deze gevallen mag je enkel in geval van overmacht van deze verplichting afwijken. Je moet het medisch getuigschrift versturen binnen twee werkdagen te rekenen vanaf de dag van de arbeidsongeschiktheid of de dag van de ontvangst van de aanvraag, behalve indien er bij collectieve arbeidsovereenkomst of in het arbeidsreglement in een andere termijn voorzien werd. Het gaat hier om werkdagen. Indien je het getuigschrift via de post verstuurt, wordt gekeken naar de dag van verzending en niet van ontvangst. De poststempel geldt als bewijs. De werkgever heeft het recht om op eender welke wijze te controleren of je werkelijk arbeidsongeschikt bent. Het meest aangewezen controlemiddel is het medisch onderzoek. Je mag niet weigeren om een door de werkgever gemachtigde en bezoldigde geneesheer te ontvangen, noch om je door hem te laten onderzoeken. De mogelijkheid om te controleren of je werkelijk ziek bent, geldt van zodra je laat weten dat je arbeidsongeschikt bent, zelfs voordat het eventuele medische getuigschrift toekomt, en dit gedurende de hele periode van ongeschiktheid, ook na de periode die door het gewaarborgd loon gedekt is. Iris Tolpe, supervisor legal advising bij Securex JOBAT.BE/RECHTEN-PLICHTEN Lees het antwoord op deze vragen: Kan ik het arbeidsreglement overtreden als ik dit nooit in handen heb gekregen? Mag ik thuisblijven als ik ziek ben? Word ik betaald als ik ziek ben? Bandwerk

4 . Actua Tekst: Katrien Stragier Unizo en Trendwolves bevroegen jongeren over ondernemen Eigen zaak schrikt jongeren af Meer ondernemerschap is een van de recepten om onze slabakkende economie aan te zwengelen. Maar onze jongeren staan niet te springen om een eigen zaak op te starten: 64 procent durft in crisistijd die sprong niet te wagen. Bovendien is slechts 9 procent ervan overtuigd dat beginnen als zelfstandige in de toekomst gemakkelijker wordt. Jongeren willen gemiddeld op hun 22ste aan hun eerste werkervaring beginnen. Een jaartje later hopen ze financieel op eigen benen te staan, aldus het Jeugdonderzoeksplatform. Maar willen ze ooit ook hun eigen baas worden? Die vraag stelde trendbureau Trendwolves in opdracht van zelfstandigenorganisatie Unizo aan Belgische jongeren tussen 16 en 25 jaar. Ruim een derde (36 procent) lijkt een toekomst als zelfstandige in elk geval te overwegen. Eerst enkele jaren in loondienst werken om daarna de stap te zetten, vindt een kwart van de studenten een goed idee. Slechts 5 procent ziet zich onmiddellijk na het Hoe zien studenten hun professionele toekomst? % 30% 31% altijd in loondienst kans dat ik zelfstandig word 5% hoogst waarschijnlijk zelfstandig 6% combinatie 30% ik weet het niet Bron: Unizo / Trendwolves afstuderen als zelfstandige aan de slag gaan (zie grafiek). Bij werkende jongeren kriebelt het (iets) meer om een eigen zaak uit de grond te stampen. Daar is het voor 42 procent een optie, al zegt ook van hen maar 5 procent hoogstwaarschijnlijk zelfstandige te worden. De crisis zet dan ook een domper op de assertiviteit die nodig is om met een eigen zaak te beginnen. Want zijn zelfstandigen niet het eerste slachtoffer van de crisis? Bijna zes op de tien jongeren zijn die mening toegedaan. Dat er tijdens het eerste kwartaal van dit jaar bedrijven failliet gingen - een record - wakkert het vertrouwen uiteraard niet aan. Integendeel, 64 procent zegt in crisistijd geen eigen zaak op poten te durven zetten. Vanaf het midden van 2008 merken we een duidelijke daling van het aantal starters, zegt Jürgen Van de Voorde, coördinator van de Unizo Startersservice. In augustus 2008 noteerden we zelfs een dieptepunt met een daling van maar liefst 26 procent tegenover het jaar voordien. Daarna was er wat herstel, maar de afname ten opzichte van voor de crisis blijft zich voortzetten. Zware sociale lasten Ook jongeren maken zich niet veel illusies over de toekomst: amper 9 procent denkt dat het op termijn gemakkelijker zal worden om als zelfstandige te beginnen. Vooral de financiële investering die het vergt om iets te starten, blijkt voor velen een struikelblok (61 Meer verdienen is dé reden om zelfstandige te worden procent). Vroeger kreeg men vrij snel een lening, maar zonder degelijk business- en financieel plan kom je nu geen bank meer in, weet Van de Voorde. Bovendien zien zes op de tien ondervraagde jongeren op tegen de risico s om van nul te starten. Voor de helft werkt geen ervaring hebben als ondernemer demotiverend. Je laten adviseren om een goed businessplan op te stellen, is dan ook de boodschap. Onlangs kreeg ik een businessplan voor een broodjeszaak onder ogen. Die starter had berekend dat een broodje smeren hem ruwweg 2 minuten zou kosten. Hij was van plan per dag broodjes te verkopen. Daar heb je minuten nodig, terwijl er maar in een dag zitten. Dat plan was totaal niet realistisch, al gesteld dat je zoveel broodjes aan de man zou kunnen brengen, aldus Van de Voorde. Ook de klassieke verzuchtingen over het ondernemersklimaat zorgen voor enige terughoudendheid bij jongeren. Vier op de tien zijn afgeschrikt door de >> p.6

5 Jobat 5 Jongeren weten nauwelijks wat een ondernemer is Zelfstandigenorganisatie Unizo noteerde in 2009 bijna minder starters dan in Vlaamse jongeren die een eigen zaak beginnen, zijn nog dunner gezaaid. Jongeren krijgen op school nauwelijks een bedrijf te zien. Een ondernemer is voor hen iets 36 procent van de jongeren ziet een toekomst als zelfstandige wel zitten. Dat is toch goed nieuws voor Unizo? Absoluut. Het is alleszins hoopgevend voor de toekomst. Maar het blijft afwachten of zij het dan ook effectief zullen doen, een zaak starten. Daar scoren Vlamingen nog altijd erg laag op. Vlerick stelde vast dat iets meer dan 3 op 100 Vlamingen zegt actief bezig te zijn met het opstarten van een onderneming, of in de voorbije drieënhalf jaar een eigen onderneming heeft opgericht. Als een derde van de jongeren daadwerkelijk ook iets zal ondernemen, mogen we heel blij zijn. Ik vind trouwens dat we sowieso nog veel werk hebben. Als je ziet dat maar zeven op de tien jongeren van mening zijn dat ondernemers bijdragen tot de maatschappij... Ik vind dat weinig. Blijkbaar wordt het verband tussen ondernemen en welvaart nog niet meteen gelegd. ip vreemds, zegt gedelegeerd bestuurder Karel Van Eetvelt. Tekst: Katrien Stragier De jongeren die het ondernemerschap overwegen komen meestal uit een familie van ondernemers. Op school komen jongeren nog maar beperkt met ondernemen in contact. Er zijn nochtans wat projecten rond ondernemen op school. De Unizo Onderwijsvakmansroute bijvoorbeeld, waarbij jongeren van de derde graad basisonderwijs en eerste graad secundair onderwijs een dag op bedrijfsbezoek gaan. Begin maart hebben daar leerlingen uit 194 Vlaamse scholen aan deelgenomen. Zo krijgen ze eens een ondernemer in levenden lijve te zijn, een beetje zoals stadskinderen naar de boerderij trekken om nog eens een koe onder ogen te krijgen. Op de schoolbanken wordt wel de klassieke theorie onderwezen, maar de stap naar een ondernemer wordt nog te weinig gezet. Veel studenten weten nauwelijks wat dat is, een ondernemer. Ik heb in mijn schooltijd alvast meer musea gezien dan bedrijven. Dat is zo. Maar we willen het onderwijs daar geen verwijten over maken. Al zouden kleine stapjes al een verschil kunnen maken. Waarom kunnen er in de les wiskunde geen voorbeeldoefeningen aan bod komen die met ondernemen te maken hebben? Dat geldt trouwens voor andere vakken ook. Unizo wil daarvoor materiaal aanleveren dat leerkrachten kunnen gebruiken. We zijn ook in onderhandeling met de KULeuven om daar een one-stop-shop op poten te zetten bij de ingenieurstudenten. Wie tijdens zijn opleiding of vlak daarna met een zaak wil beginnen, kan dan terecht bij een vertrouwde instelling om zo heel snel alle informatie te krijgen die ze nodig hebben. Dat systeem willen we ook bij andere instellingen van het hoger onderwijs invoeren. De overheid heeft de laatste jaren een hoop initiatieven genomen om de ondernemingszin bij jongeren aan te wakkeren, zoals de win-winlening. Schieten die tekort? Het probleem is veeleer dat jongeren onvoldoende weten welke ondersteuningsmaatregelen er bestaan. Ik betwijfel of de overheid nog meer kan doen dan wat er momenteel reeds voorhanden is. We moeten ervoor zorgen dat jongeren daar de weg naartoe vinden. Misschien zijn er zelfs te veel mogelijkheden (lacht). Het hangt ook af van de financiële instellingen, die de laatste twee jaar defensief zijn omgegaan met het verstrekken van kapitaal, om het zacht uit te drukken. Ook de administratieve molen schrikt jongeren af. Moet daar in gesnoeid worden? De overheid heeft heel wat gedaan om het starten met een onderneming eenvoudiger te maken, onder meer via het Startersloket. Je kan niet zonder een aantal formaliteiten. Ook wij zijn er vragende partij voor dat niet zomaar om het even wie een zaak opstart. Dan riskeer je oneerlijke concurrentie door onwetendheid. Ondernemers in spe kunnen nu naar één loket gaan, waar het meeste van die formaliteiten voor hen worden afgehandeld. Maar eens je zaak op touw staat, dan begint de administratieve rompslomp pas. Vooral hooggeschoolden staan weigerachtig tegenover een eigen zaak. Is het niet ironisch dat net zij die er de meeste kennis voor hebben er van afzien? Wellicht omdat ze er ook het meest de risico s van inzien. Oké, aan een zaak zijn risico s verbonden maar je kan er ook mooie kansen voor jezelf mee scheppen. Dat moeten we in die groep meer promoten. Studenten aan een economische hogeschool vertellen me zelf dat ze eigenlijk worden opgeleid om bij een van de big four (de 4 grootste internationale diensten- en consultancybedrijven, red.) te gaan werken. Zij hebben ook veel meer kansen om als werknemer in een goedbetaalde baan aan de slag te gaan. Bovendien schatten studenten de toekomst nogal pessimistisch in. Vraag je een aula wie er denkt dat hij het minder goed zal hebben dan zijn ouders, dan gaan bijna alle handen in de lucht. Dat ze geneigd zijn voor een vaste job kiezen, is in die optiek logisch. Terwijl net nu hét moment is om te ondernemen. Als je in een hoogconjunctuur start, heb je veel minder kans om te groeien dan wanneer de economie op een dieptepunt zit. Maar mensen verkijken zich een stuk op de situatie van vandaag in plaats van naar de toekomst te kijken.

6 . Actua Perceptie over ondernemen bij jongeren Een kwart van de jongeren vindt het moeilijk om in Vlaanderen een zaak te starten p.4 >> Voordelen van zelfstandig zijn volgens jongeren meer verdienen 55% status & aanzien 23% leiding geven 46% aftrekken van belastingen 28% zaak ouders verderzetten werk niet graag onder baas 17% 19% zelf creëren 39% kiezen wanneer & voor wie je werkt 48% ik heb een goed business idee geen enkel argument is overtuigend 14% 16% zware sociale lasten waar ondernemers in ons land mee te kampen hebben. Meer dan een derde ziet op tegen de administratieve rompslomp van een eigen zaak. Een vierde zegt kortaf dat het in Vlaanderen moeilijk is om iets te starten. Heel wat jongeren weten gewoon ook niet hoe ze aan een zelfstandig avontuur moeten beginnen. Een derde kwam nog op geen enkele manier in contact met het ondernemerschap. De jongeren die er wel al mee in aanraking kwamen, komen doorgaans uit een zelfstandigennest (34 procent) of hebben vrienden die zelfstandige zijn (16 procent). De school blijkt veel minder de plek om iets over ondernemen op te steken. Maar een kwart van de jongeren heeft in zijn opleiding vakken die aan ondernemen gerelateerd zijn. Slechts een op de vijf heeft op school al eens van de praktijk kunnen proeven via een mini- of leeronderneming. Cruciale vaardigheden om het als ondernemer te maken, hebben de meeste jongeren dan ook nauwelijks in huis. Zestig procent zegt bijvoorbeeld niet overweg te kunnen met financiële planning. Bijna evenveel geven toe geen kaas gegeten te hebben van boekhouding, personeelsbeheer of marketing en verkooptechnieken. Wel sterk vinden ze zichzelf in sociale vaardigheden: 72 procent zegt gemakkelijk contact te leggen met mensen die ze niet kennen. Ook hun meertaligheid (67 procent), vakkennis (53 procent) en kennis van websitebeheer (52 procent) schatten ze hoog in. Rijke zelfstandige % Bron: Unizo / Trendwolves in toekomst gemakkelijker starten met eigen zaak zelfstandigen = eerste slachtoffer van de crisis zelfstandigen evenveel recht op kindergeld/pensioen zelfstandigen dragen bij aan maatschappij Toch weet een derde niet dat je een cursus bedrijfsbeheer op zak moet hebben als je als ondernemer wil starten. Zeven op de tien vinden nochtans dat ondernemers hun beroepskennis zouden moeten bewijzen. Zes op de tien zien zelfs heil in een verplicht ondernemersexamen. Als het van de helft van de bevraagde jongeren afhangt, worden starters met een strafblad sowieso uitgesloten. Voor hen is geen toekomst als zelfstandige weggelegd. Die toekomst ziet er volgens jongeren als zelfstandige vooral rooskleurig uit omdat ze denken zo meer te verdienen. Voor 55 procent is dat een argument om de stap naar een eigen zaak te zetten. Vier op de tien denken dat zelfstandigen ronduit veel geld verdienen. Een vijfde meent dat ze belastingen ontduiken. Acht procent gaat zelfs zo ver om te stellen dat zelfstandigen niet aan de maatschappij bijdragen, al vindt 68 procent dat ondernemers wel een bijdrage leveren. Belastingen aftrekken als koppel beter niet alle 2 zelfstandig in crisistijd durf ik geen zaak opstarten zelfstandigen ontduiken belastingen zelfstandigen verdienen veel geld Naast de factor geld speekt de vrijheid die ondernemers in hun job hebben jongeren aan. Zelf kiezen wanneer en voor wie je werkt, is voor de helft een van de voordelen van zelfstandige zijn. De helft ziet het ook zitten om leiding te geven, 19 procent werkt daarenboven niet graag voor een baas. Slechts een kwart ziet status en aanzien als een reden om ondernemer te worden. Dan weegt het feit van zelf iets te creëren zwaarder door (39 procent). Opmerkelijk is dat een kwart van de jongeren het feit dat je als zelfstandige veel van de belastingen kan aftrekken als een van de voordelen beschouwt. Nog opvallender is dat 16 procent van de jongeren geen enkel argument overtuigend genoeg vindt om voor een eigen zaak te gaan. Dat is een pak meer dan de 6 procent die geen enkel voordeel ziet aan werken in loondienst. Vooral loonzekerheid (69 procent) motiveert jongeren om als werknemer aan de slag te gaan. De betaal- Zelf starten? 9% 65% 26% 18% 42% 57% 57% 64% 64% 68% 25% 24% 18% 25% 57% 8% 18% 19% 18% 11% 25% 24% 28% 30% akkoord niet akkoord geen mening de vakantiedagen waarvan je in loondienst geniet, kan 60 procent van hen bekoren. Ook het feit van vaste uren te hebben en minder risico te dragen, spreekt in het voordeel van werken voor een werkgever. Bezorgd om pensioen Hoewel de bevraagde jongeren nauwelijks op de arbeidsmarkt komen piepen, maken ze zich grote zorgen over hun pensioen. De meerderheid (64 procent) pleit ervoor dat het pensioen van zelfstandigen op hetzelfde niveau komt als het pensioen van loontrekkenden. Ook dat verschil weerhoudt jongeren er van om voor het ondernemerschap te kiezen. Bijna vier op de tien zien de hogere pensioenuitkering als een argument om werknemer te worden. Toch zegt 14 procent een goed zakelijk idee te hebben waarmee ze als ondernemer aan de slag willen. Een op de tien laat zich bovendien door geen enkel argument afschrikken om te starten als ondernemer. Want in sommige sectoren zien ze duidelijk nog een toekomst weggelegd voor ondernemers in Vlaanderen. Zo ziet driekwart perspectieven in de elektriciteitssector. In de bouw is het geloof even groot, al leed deze sector sterk onder de crisis. Ook de horeca, de groot-en kleinhandel en de dienstensector hebben volgens jongeren nog toekomst. De vrije beroepen in de medische sector, zoals arts, genieten evenwel het meeste vertrouwen (85 procent). Ook het geloof in juridisch getinte vrije beroepen, zoals advocaat, is groot (80 procent). JOBAT.BE/ZELFSTANDIGE % Bron: Unizo / Trendwolves Wie een eigen zaak wil starten, kan zich via de Unizo Startersservice optimaal voorbereiden op zijn ondernemersavontuur. Via de startstimulator kan je online volledig gratis een ondernemingsplan en een financieel plan opstellen. Maar je kan ook inchecken voor een persoonlijk gesprek met een startinstructeur. Bovendien organiseert Unizo op woensdag 5 mei de Vlaamse Startersdag met infosessies, adviesgesprekken en een heuse startersmarkt. Meer info op Info over de Unizo Onderwijsvakmansroute vind je op

7 Jobat 7 Na zes maanden al rendabel Pieter Dewinter (28) startte op 1 oktober 2009 zijn eigen onderneming: Floorcreations. Mensen verklaarden me gek. Pieter Dewinter: Het moeilijkste aan ondernemen? Dat sommige klanten eerst heel enthousiast zijn en daarna om een of andere reden toch afhaken. Carlo Verfaille De stap van een diploma biologie naar een eigen zaak in de tapijtindustrie is niet evident. Toch heeft Pieter Dewinter net dat parcours afgelegd. Ik deed in het middelbaar Latijn- Wetenschappen. Daar heb ik nooit iets over ondernemen gehoord. Tot aan de unief een van de proffen erop wees dat biologen veel vaardigheden hebben die in het bedrijfsleven van pas komen. Daardoor heb ik na die studie een jaartje management gevolgd bij Vlerick. Pas afgestudeerd ging Pieter aan de slag in loondienst bij Katoennatie. Een groot bedrijf, heel ondernemend, maar toch ook een beetje een mastodont. Daarom stapte ik na 2,5 jaar over naar Sceentex, een kmo die zich bezighoudt met het bedrukken van onder andere tapijtjes. Aangezien mijn vader zijn hele carrière bij tapijtfabrikant Balta gewerkt heeft, groeide het idee om in deze sector iets op te starten. Nochtans was 2009 een dramatisch jaar voor de Vlaamse tapijtindustrie. Maar ik geloofde in mijn product: tapijtjes waar je een eigen boodschap, tekening of foto op kan aanbrengen. Problemen om aan financiering te geraken, kende hij niet. Pieter houdt zich voornamelijk met de commerciële kant bezig, de productie gebeurt bij een partnerbedrijf. Ik ben wel nauw gaan samenzitten met een boekhouder om een realistisch businessplan op te stellen. Nu ik in de praktijk van het ondernemen sta, blijkt het soms moeilijk om dat plan te volgen. In het begin boek je meer tegenslagen dan successen. Klanten die eerst enthousiast waren, haken daarna om een of andere reden af. Daar moet je mee om kunnen gaan. Innovaties aan je processen worden ook niet altijd door alle partners gevolgd. Sommige distributieketens houden vast aan hun klassieke manier van werken. De zaken verlopen dus niet altijd zoals je het verwacht. Je mag je zeker niet verliezen in het idee dat je aanvankelijk van je onderneming had. Beter is om dat voortdurend te toetsen aan de realiteit. Ook de realiteit van een zelfstandige blijkt heel anders dan die van een werknemer. Ik heb altijd een firmawagen gehad, met tankkaart. Als je zelfstandig wordt, besef je ineens hoe duur benzine is (lacht). Maar spijt heb ik niet. Ik werk zonder personeel, heb geen grote investeringen moeten doen en hou de kosten goed onder controle. Als de zaak failliet gaat, heb ik dan ook vooral tijd en energie verloren, een financiële kater zal ik er niet aan overhouden. Maar zelfs al doe ik nog zo mijn best, problemen op de tapijtenmarkt kunnen me nog altijd de das omdoen. En dan? Ik zou het opnieuw proberen als zelfstandige. En andere jongeren met een businessidee desondanks aanraden om de sprong te wagen. Een faillissement sleep je jaren mee Olivier (34) startte op zijn 22ste een succesvol aannemersbedrijf. Een echtscheiding dwong hem de boeken neer te leggen. Hoewel mijn familie ertegen was, besloot ik op mijn 22ste een eigen zaak te starten. Ik had intussen drie jaar in loondienst gewerkt bij een aannemer en daar veel over het vak opgestoken. Bovendien volgde ik een opleiding tot aannemer bij het Viso, nu Syntra West. Ik had dus een cursus bedrijfsbeheer op zak, want ik vond het belangrijk om met kennis van zaken met een eigen bedrijf te beginnen. Maar ook al ging ik met mijn businessplan te rade bij een boekhouder, eenvoudig was het niet om een lening te krijgen bij de bank. Uiteindelijk heb ik beroep gedaan op het Participatiefonds (financiële instelling van de federale overheid die onder andere starters krediet toekent, red.). De zaak liep al snel heel goed. De opdrachten kwamen vlot binnen, al betaalden klanten niet altijd even gemakkelijk. Het ene jaar was ook al beter dan het andere. De drie laatste jaren maakte ik serieuze nettowinsten. Maar mijn relatie liep op de klippen. Ik moest mijn ex uitkopen, de gerechtelijke kosten liepen op... Uiteindelijk kon ik niet anders dan de boeken dichtdoen. Met spijt, ja. Heel veel spijt. Want ik verzeker je dat dat zwaar is: emotioneel én fysiek. Zoiets sleep je jaren met je mee. Om op adem te komen, ben ik opnieuw in loondienst gegaan. Ik ben gelukkig ook verschoonbaar verklaard (waarbij de gefailleerde wordt vrijgesteld van de betaling van de resterende schulden, red.). Maar de droom van een eigen zaak blijft. Vandaar dat ik besloten heb om in bijberoep te herbeginnen. Achtervolgd door schuldeisers Pieter Buyl (32) zag twee jaar geleden zijn bvba overkop gaan. Te grote investeringen en woekerinteresten gaven zijn zaak de doodsteek. In 1999 begon Pieter op 21-jarige leeftijd een bedrijfje dat op- en aanritten aanlegde. Aan klanten was er geen gebrek. Ik kon het werk soms zelfs niet volgen. Zeven dagen op zeven was ik aan de slag. Mijn zondagen waren volgeboekt met klantenbezoeken. Het vele werk ontnam hem de tijd om zelf met de boekhouding en de administratie bezig te zijn. Dus vertrouwde hij daarvoor volledig op zijn boekhouder. Die betaalde ik 800 euro per kwartaal. Maar toen de aanslagbrief van de belastingen in de bus viel, moest ik plots euro bijbetalen. Toch groeide de zaak, Pieter nam 4 mensen in dienst plus iemand op leercontract en ging nog grotere investeringen aan. Ik kocht een bedrijf over dat er op papier gezond uitzag, maar in feite schulden had. Mijn boekhouder raadde mij aan het toch te kopen. Dat is mijn ondergang geweest. Mijn bankdirecteur wou mij daar ook geen lening voor geven. Dus trok ik naar een andere bank, die me wel het nodige geld leende, maar aan veel hogere interesten die ik op de duur niet meer kon betalen. Zelf heb ik ook fouten gemaakt: te weinig naar advies geluisterd, persoonlijke leningen aangegaan. Maar ja, als jonge gast doe je graag je eigen gedacht. Intussen sleept het faillissement al drie jaar aan en zit Pieter met een financiële kater van euro. Momenteel ben ik in loondienst als ploegbaas. Maar alles wat ik verdien, gaat naar gerechtsdeurwaarders. Ik heb de fout gemaakt niet meteen werk te maken van de paperassen toen mijn zaak overkop ging. Je hoofd staat er op dat moment niet naar. Het is ook een hele klap, hé. Een eigen zaak zit er voor mij alvast niet meer in. Ik zie dat niet meer zitten. Maar ik laat het hoofd niet hangen en pep me elke dag op om naar mijn werk te vertrekken.

8 . Werkbeeld Uncle Ben s Foto s: Marco Mertens Sinds 1977 produceert Mars Belgium in Olen het bekende rijstmerk Uncle Ben s. Jaarlijks stroomt er meer dan ton rijst langs de productielijnen. Die wordt via het Albertkanaal ingevoerd vanuit Italië, Spanje en Azië. Vervolgens wordt de rijst in Olen gereinigd, verwerkt en verpakt tot 90 verschillende producten. Na verwerking wordt 94 procent van de geproduceerde tonnage opnieuw uitgevoerd naar 30 landen; de meeste liggen in Europa maar ook Rusland is een belangrijke afnemer. Er werken ongeveer 160 medewerkers in Olen, waarvan het merendeel in de productie. Anderen zijn aan de slag in ondersteunende afdelingen, zoals de logistiek of de kwaliteitsafdeling. De vestiging in Olen heeft bovendien een eigen researchafdeling voor product-, verpakkingen procesontwikkeling. JOBAT.BE/WERKBEELD Bekijk meer foto s van dit bedrijf

9 . Jobat 9 Trend Tekst: Wim Verdoodt Familiehulp experimenteert met ziekteverzuim Met een kortdurend ziekteverzuim van 4,1 procent voor verzorgenden stak Familiehulp vorig jaar ver boven het gemiddelde uit. Te ver, vond de organisatie die prompt enkele experimentele maatregelen in het leven riep. Wie ziek is, meldt dat nu direct aan de baas. Dat het ziekteverzuim bij Familiehulp zo hoog ligt, heeft volgens hr-directeur Bart Vandamme veel te maken met de aard van het werk. Onze verzorgenden vervullen zeer arbeidsintensieve jobs. Voor een huishoudhulp is een fysiek ongemak vlugger een belemmernis dan voor een bediende met bureauwerk. Toch rekenen heel wat cliënten op hun dagelijkse hulp. Te veel ziektemeldingen sturen die dienstverlening hopeloos in de war. Om het ziekteverzuim terug te dringen, startte Familiehulp al in 2009 met het project Ik wil er wel-zijn. Een voorafgaande bevraging van 400 werknemers moest de achterliggende redenen van het bovengemiddelde verzuim blootleggen. Het gebrek aan contact met collega s en oversten bleek voor veel medewerkers een struikelpunt te zijn. Om die band nauwer aan te halen en tegelijk minder ziektemeldingen te tellen, werkte Familiehulp enkele experimentele maatregelen uit die de organisatie nu op kleine schaal toepast. Momenteel veronderstellen we alleen nog maar dat die maatregelen effect zouden kunnen hebben. We willen resultaat zien voor we al onze medewerkers, en dat zijn er toch zo n , mee in bad nemen, aldus Vandamme. Werknemers die frequent ziek zijn, zullen systematisch Weinig artsen schrijven een attest voor een dag. Wij experimenteren nu met een verklaring op eer Bart Vandamme, hr-directeur Familiehulp Foto: Familiehulp uitgenodigd worden voor een gesprek met hun leidinggevende. Niet omdat we hen per se willen controleren, wel omdat we in dat ziek-zijn een signaal zien naar de organisatie. De bedoeling is dat er tijdens dat gesprek zaken naar boven komen die het welzijn op de werkvloer bevorderen en afwezigheden vermijden, meent Vandamme. Direct naar de chef Het gebrek aan contact met collega s en oversten blijkt voor veel medewerkers een struikelpunt te zijn. Een van de meest sprekende experimenten is de directe ziektemelding. Medewerkers uit een bepaalde regio moeten zich vanaf dit jaar rechtstreeks bij hun leidinggevende ziek melden. Tot nu toe volstond een telefoontje naar de permanentie. Op die manier willen we de band met de directe chef nauwer maken. De werknemer kan zijn verhaal doen, de chef kan zich informeren en beter organiseren, legt Vandamme uit, al geeft hij ook toe dat deze maatregel vooral de drempel om zich ziek te melden verhoogt. Waar ook mee geëxperimenteerd wordt, is de verplichting om voor één dag ziekte een doktersattest in te dienen. Als alternatief schuift Familiehulp de verklaring op eer naar voor. Is dat niet zoveel als de kat bij de melk zetten? Neen, beweert Vandamme. Wat we nu merken, is dat werknemers die zich op maandag niet goed voelen maar op dinsdag perfect kunnen komen werken toch nog thuisblijven omdat ze van de dokter een briefje tot en met woensdag gekregen hebben. Weinig artsen schrijven een attest voor een dag. Zo n verklaring op eer vergt natuurlijk enig vertrouwen in de medewerker. We hebben bewust gekozen voor een positieve aanpak van ons verzuimbeleid. Deze aanpak kadert daar perfect in. Geen heksenjacht Een laatste idee waar Familiehulp momenteel mee testdraait, is het afschaffen van controles door de controlearts. In de meeste gevallen bevestigt de arts trouwens de ziekte. Door in een bepaalde regio werknemers niet meer te controleren en dit in een andere op te drijven, willen we ontdekken of dat het verzuim beïnvloedt, aldus Vandamme die benadrukt dat Familiehulp allesbehalve een heksenjacht op zieke werknemers wil ontketenen. Maar dat bepaalde werknemers zich meer aangesproken voelen dan anderen, beseft hij ook. Niet iedereen vindt die maatregelen even terecht, anderzijds zullen er ook werknemers zijn die extra aandacht van het management wel appreciëren. De concrete doelstellingen van het project houdt de hrdirecteur liever binnenskamers. We hebben onszelf een streefdoel opgelegd, maar al wat ik daarover kan zeggen, is dat het verzuim substantieel omlaag moet. Dit jaar, maar ook de komende jaren. Het Ik wil er wel-zijn -plan kwam tot stand met steun van het Europees Sociaal Fonds. Omdat ook het monitoren en het onder controle houden van de werkdruk een belangrijk onderdeel van onze aanpak is, aldus Vandamme. JOBAT.BE/ZIEKTE

10 . Onderzoek Tekst: Katrien Stragier / Illustratie: Raf Pietercil Werknemers voelen zich onderbenut In veel bedrijven is het alle hens aan dek om de crisis te overleven. Toch geven we onze werkgever slechts een 3,5 op 10 voor talentmanagement. Vooral aan werknemers in uitvoerende functies wordt amper gevraagd of ze zich betrokken voelen, zegt Lut Crijns van Acerta. Wat is een organisatie anders dan de optelsom van haar talenten? Toch wordt heel wat talent niet gebruikt. Zo voelen veel werknemers het toch zelf aan. Dat blijkt uit een onderzoek van Acerta bij werknemers dat naging hoe zij het talentmanagement van hun werkgever ervaren. Op het aantrekken van talent krijgen werkgevers gemiddeld zes op tien. Geslaagd met voldoening dus, maar echt hoog ligt die score niet. Zeker niet als je weet dat we met structurele tekorten en knelpuntberoepen zitten op onze arbeidsmarkt. Nu de economie weer wat aantrekt, is het een kwestie van tijd voor talent weer schaars wordt. De aantrekkingskracht moet dus voldoende groot zijn, aldus Lut Crijns. Maar ook werknemers die al aan boord zijn, worden niet ten volle ingezet. Werknemers geven hun werkgever gemiddeld 3,5 op 10 voor het ontwikkelen van hun talent. Een zware onvoldoende en dus zorgwekkend. De directe leidinggevende heeft niet altijd evenveel aandacht voor het groeipotentieel van zijn medewerkers, legt Crijns uit. Die cultuur Werkgevers staren zich blind op die enkele high potentials die ze in de watten leggen Lut Crijns, Acerta zit er bij ons echt nog niet in, al speelt er uiteraard ook wat concurrentievrees en jobbescherming mee. Die medewerkers zouden hem wel eens boven het hoofd kunnen groeien. Gemiste kans Met het benutten van talent in organisaties lijkt het iets beter gesteld, al komt de gemiddelde score ook hier amper boven de helft uit: 5,5 op 10. Het gevoel onderbenut te worden en dus eigenlijk overgekwalificeerd te zijn voor je job, neemt toe naarmate je een lagere functie bekleedt. Werkgevers staren zich blind op die enkele high potentials die ze in de watten leggen, terwijl ze nauwelijks oog hebben voor de grootste groep van werknemers. Vooral aan mensen in uitvoerende functies wordt amper gevraagd of ze hun competenties in hun job kunnen leggen, of ze voldoende zelfstandig kunnen werken en of ze zich betrokken voelen, wat uiteraard hun motivatie en engagement beïnvloedt. Werknemers die 1 à 3 jaar bij een werkgever aan de slag zijn, kijken het vaakst uit naar een andere job. Zij voelen zich ook het minst geëngageerd. En dat is toch een ernstig risico voor bedrijven, meent Lut Crijns. Zo dreigen organisaties voortdurend - jong - talent te verliezen, wat zijn weerslag kan hebben op de prestaties van het bedrijf. Maar ook met oudere werknemers wordt de bal wel eens mis geslagen. 45-plussers zijn minder geneigd om van job te veranderen. Ze zijn ook meer betrokken en geëngageerd. Tegelijk zien we dat het groeiperspectief afneemt met de anciënniteit, merkt Crijns op. De meest betrokken werknemers hebben dus minder kans om hun talenten verder te ontplooien. Werkgevers denken dat ze voor elke werknemer overal en altijd hetzelfde beleid rond talentmanagement kunnen voeren, zonder rekening te houden met de diversiteit onder het personeel. Nochtans hebben werkgevers daar baat bij. Aandacht hebben voor talent heeft een positieve invloed op prestaties en resultaten. Bedrijven die hun hr-beleid daarop afstemmen, worden niet alleen aantrekkelijker, het verloop ligt er ook lager. En dat vergt niet altijd ingrijpende veranderingen binnen de organisatie. Werknemers regelmatig spreken over hun loopbaan, bijvoorbeeld tijdens een functioneringsgesprek, kan al helpen. JOBAT.BE/TALENT

11 .. KantoorQuiz Jobat 11 Toen ik dit kantoor introk, liet ik de zetels opzijzetten. Daar voelde ik mij ongemakkelijk in. Omdat ik weleens rugproblemen heb, zoek ik altijd naar de meest comfortabele zithouding. Daarom heb ik voor de ronde vergadertafel nieuwe stoelen laten aanrukken. In de vroegere, houten exemplaren hield ik het amper tien minuten uit. Ik verkies rond de vergadertafel te zitten als ik mensen ontvang. Ik wil geen gesprekken voeren van achter mijn bureau, dat zou een misplaatste indruk van superioriteit geven. Eigenlijk zit ik alleen aan mijn bureau om mails te checken. Ik ben iemand die voortdurend rondloopt. Interne telefoons vind ik absurd. Als je iets wil zeggen aan iemand die tien meter verder zit, stap je toch beter even op hem af? Een kantoor moet voor mij praktisch zijn. Met het interieur ben ik helemaal niet bezig. Mocht die ene purperen muur morgen groen geschilderd zijn, ik zou het niet eens opmerken. Een persoonlijke touch is hier niet te bespeuren, nee. In een professionele ruimte moeten geen foto s hangen. Ik houd dit kantoor ook bewust papierloos. Als er documenten moeten bijgehouden worden, doen mijn medewerkers dat wel. Een clean desk is gewoon gemakkelijk. Ik heb bewondering voor mensen die in een berg papieren nog iets kunnen terugvinden. Ik zou dat niet kunnen. Als vroege vogel arriveer ik vaak als eerste op kantoor. Niet alleen om de files te mijden, het krieken van de dag hééft ook echt iets. Niets mooier dan de zon zien opkomen boven de Schelde. Ik heb vanuit mijn kantoor een prachtig uitzicht op de stroom. Voor iemand die vroeger altijd op fabrieken heeft gekeken, is dat een verademing. Terwijl ik telefoneer, kijk ik door het raam en geniet ik in stilte. JOBAT.BE/KANTOORQUIZ Wie is er hier aan het werk? - Peter Leyman (Voka) - Christian Leysen (Ahlers) - Thomas Leysen (Umicore) Raad mee en win een Vivabox Oplossing vorige week: Steven Kolacny Lunchtime door Katrien Stragier Dolce vita 12:05:23 Het is tijdens een van de eerste zonnige lentedagen dat ik op de Koudenberg beland. Op zo n dag strijk ik graag neer op het dakterras van het Muziekinstrumentenmuseum (MIM), waar je een imposant 360-graden zicht krijgt op de Brusselse binnenstad. Meermaals was mij echter een eethuisje hier in de buurt opgevallen waar ik steevast veel volk zag aanschuiven. Ciabatta Mania blijkt de plek te heten. Ondanks een waterige zonnetje en de af en toe voorbijrazende auto s staat er een terrasje met enkele tafeltjes buiten. En hoewel het nauwelijks middag is, valt er geen vrij plaatsje meer te bespeuren. Naar binnen dan maar. Want ook daar is het gezellig. Een donkere houten plankenvloer, diepe leren zeteltjes en het ijle gezang van Feist op de achtergrond zijn een instant recept om hier te blijven hangen. Helaas wordt ik deze namiddag terug op de redactie verwacht. Het wordt dus in ijltempo de batterijen opladen met een snack. De soep, met keuze uit wortel-, prei- en bloemkoolsoep, is helaas nog niet warm. In de koeltoog staan als alternatief ready-togo salades en pasta s. Maar zo n haast heb ik nu ook weer niet. Aan een van de tafels zit een klant van een panini te genieten. Dat wil ik ook wel, zo n warm broodje. 12:09:41 Zoals de naam laat vermoeden, zijn hier voornamelijk ciabatta s verkrijgbaar. Kwestie van het Italiaanse gevoel vast te houden, kies ik een exemplaar met mortadella, provolone, tomaat, zongedroogde tomaat en basilicum (4,50 euro). Dat verschijnt na enkele minuten op tafel. Leuk extratje is de Fruitella die je er spontaan bij krijgt. Een mini-dessertje als het ware. De geur van het broodje brengt me alvast het water in de mond. Blij dat hier eens voor een andere Italiaanse kaas gekozen is dan mozzarella. De gesmolten provolone doet me meteen wegdromen naar het Zuiden. Alleen jammer dat de tomaten in deze tijd van het jaar nog niet op hun best zijn. Anders hadden de zongedroogde varianten van mij gerust achterwege mogen blijven. Als achterafje laat ik me verleiden tot al evenveel zon, maar dan in een glas. Op het bord staat een hele lijst versgeperste sapjes. Mijn keuze valt op de piano piano (sinaasappel, rode appel, banaan; 4,20 euro), wat zoveel als langzaamaan betekent in het Italiaans. Het drankje barst van de vitaminen, maar is nogal aan de zoete kant. Een iets zuurdere citrustoets zou het een extra dimensie geven. Maar brengt het een lacht op mijn gezicht? Zeker. Ook al omdat ik straks onderweg nog van de Fruitella kan snoepen. Ciabatta Mania Koudenberg Brussel JOBAT.BE/LUNCHTIME De dolce far niente -ambiance zou een mens doen overwegen om niet naar kantoor terug te keren.

12 . IT-debat Tekst: Wim Verdoodt / Foto s: Ivan Put Moet James Bond kunnen twitteren? De wereld digitaliseert. Daarmee lijkt het broodje van de IT er gebakken. Maar niets is wat het lijkt, zelfs niet in de informatica. Want niet elke Twitter-adept is een business analist in spe. Te weinig mensen beseffen wat IT echt is, zeggen vijf toonaangevende IT-bedrijven. Weet je wat we nodig hebben? Een IT-loze dag. Ze zullen het vlug weten. Deelnemers debat Bruno Segers, ceo RealDolmen Marc Heeren, managing director CSC Rita Verreydt, ceo Sogeti Bart De Ridder, partner Accenture Gerry Appeltants, division director Ordina James Bond kunnen twitteren?, Moet stond er bovenaan het persbericht dat onze aandacht trok in de aanloop naar dit debat. Het bericht zelf ging over Jonathan Evans, de baas van de Britse inlichtingendienst MI5, die het plots niet meer begrepen heeft op oudere spionnen. Volgens Evans zijn die niet zo vertrouwd met moderne informatietechnologie als hippe twintigers en dertigers. En dus zijn dat niet de mensen die we nodig hebben voor de toekomst, liet hij zich onlangs ontvallen. Ik ken mensen van dertig die in mijn ogen zestig zijn en andersom, reageert Bruno Segers. De vraag is of je omkan met verandering. Wie dat in deze snel evoluerende sector niet kan, heeft een probleem. Maar dat is niet leeftijdsgebonden. Veel heeft te maken met mentaliteit. Want het klopt dat de wereld zeer snel verandert. Anderzijds blijft er, ook in onze branche, nog veel bij het oude, meent Rita Verreydt. Een aantal jaar geleden hebben wij zelfs mensen moeten opleiden om zogenaamde oubollige mainframesystemen te onderhouden, gewoon omdat er toen een schrijnend tekort was aan mensen met die kennis. Economisch gezien kies je zeker eerder voor een jonge werknemer, aldus Marc Heeren. Maar veel heeft te maken met de wil om te leren. Zonder de juiste attitude rendeert niemand. Er zijn 50-plussers die vinden dat alles te snel verandert. Anderzijds is hun leeftijd ook een voordeel. Vijftigers zijn vaak wat rustiger en hebben meer relativeringsvermogen dan hun jongere collega s. Klanten vragen ook om ervaring. Dat die vergezeld wordt door een junior is niet zo erg. Moeilijker wordt het als je je klant enkel juniors voorschotelt. Dat wordt niet meer aanvaard, weet Bart De Ridder. Als gevolg van globalisering en offshoring hebben we ook steeds meer mensen nodig die een project kunnen coordineren. Dat gebeurt best door werknemers die al een en ander hebben meegemaakt. Het moet vanuit de buik komen, vindt Gerry Appeltants. Ik ben 35, mijn rechterhand 58 en dynamischer dan heel wat dertigers die ik ken. Wij werken trouwens perfect samen. Er is een belangrijk verschil tussen hoe mensen met technologie bezig zijn - Twitter en Facebook zijn voor de hand liggende voorbeelden - en wat echt nodig is om je job binnen IT goed te doen. Je kan starten als techneut maar op termijn moet je openstaan voor andere ervaringen, zoals het aansturen van een team. IT-loze dag IT wordt vaak gezien als een harde wetenschap, een wereld vol 1 en en nullen. Om een project te laten slagen, is het menselijke aspect nochtans heel belangrijk, vindt ook Rita Verreydt. Praten met de klant, beseffen wat die wil... Dat ontbreekt vaak bij jongeren. Dat is geen verwijt, maar een kwestie van ervaring. Waar Bruno Segers zich zorgen om maakt, is het antwoord op de vraag hoe trouw jongeren zullen zijn aan hun werkgever eens het Twintig jaar geleden wouden jongeren nog het fijne weten van computers. Hoe werkt dat? Die prikkel is nu veel minder aanwezig Rita Verreydt, Sogeti gevecht om talent in de IT-wereld weer losbarst. Dat dat deels opgelost kan worden omdat sociaalnetwerksites als Facebook en Twitter jongeren meer IT-minded zouden maken, lachen de meesten rond tafel weg. Rita Verreydt ziet zelfs geen enkel verband. Jongeren maken meer gebruik van informatica, maar dat betekent nog niet dat ze daarom meer interesse hebben in de technologie die daarachter ligt. En net die interesse is belangrijk voor ons. Ze zetten hun pc aan net zoals ze het licht aandoen. Maar het is niet omdat je het licht aandoet, dat je elektricien wil worden, klinkt het ook bij Marc Heeren. Ik maak het nog steeds mee dat kandidaten op hun cv Powerpoint en Excell als IT-ervaring vermelden. Binnenkort komt Twitter daar nog bij. Dat zijn niet meer dan voorbeelden van hoe IT zich heeft geïntegreerd in onze manier van leven. Jongeren hebben een totaal ander beeld van IT. Ze zien niet

13 . Witte raven en zwarte schapen Tekst: William Visterin (Smart Business Strategies) Column Jobat 13 Top 5 stijgers Wie is hot in IT? Top 5 dalers Wie moet terrein prijsgeven in IT? 1. Business analist Mensen, zoals de business analist, die de vertaalslag van IT naar de rest van het bedrijf kunnen maken, zijn nog steeds gegeerd. Ook de zogenaamde projectleider zit in deze categorie. 2. Business intelligence-specialist Ook wel de data analist genoemd. Staat in voor de analyse van bedrijf- en sectorgegevens. 3. De datacenter expert Software en data belanden meer en meer in een datacenter. Waardoor er nood is aan specialisten om de computersystemen er efficiënt te beheren. 4. iphone ontwikkelaars Steeds meer applicaties komen tevoorschijn op de smartphone, en de iphone in het bijzonder. 5. ERP-consultant Van alle zogenaamde ERP-pakketten is SAP het belangrijkste in ons land. Een SAP-specialist ligt nog altijd goed in de markt, al is hij doorgaans gespecialiseerd in één of enkele modules ervan. meer dan de front-end van al die nieuwe media. En daar zijn wij ook mee bezig, maar slechts een heel klein beetje, zegt Gerry Appeltants. Over wat IT precies is en wat het kan bijdragen tot de samenleving zit het imago al langer dan vandaag fout. Dat is inderdaad een enorm tekort in al wat we rond onze sector communiceren. Want IT heeft een maatschappelijke waarde. Je kan er geweldige dingen mee doen, maar dat wordt veel te weinig in de verf gezet, vindt Marc Heeren. Twintig jaar terug werden jongeren nog tot de IT aangetrokken door een gezonde vorm van nieuwsgierigheid. Computers waren iets nieuws, ze wouden dat ook kunnen, er het fijne van weten. Zij zagen nog echt wat je met IT kon doen. De huidige generatie bekijkt IT als een gebruiksvoorwerp en staat niet meer stil bij de wereld erachter. De fun om meer te willen weten, is veel minder aanwezig, meent Rita Verreydt. Misschien moet er eens een IT-loze dag komen, gewoon om te beseffen wat IT wel allemaal voor ons doet. Bovendien wordt de digitale kloof steeds breder, vindt Bruno Segers. Vroeger ging het om het verschil tussen wel of niet via je pc online te zijn. Nu heb je mensen die voortdurend online zijn, zonder te beseffen wat IT kan betekenen voor hun business. Binnen Agoria (technologische sectorfederatie, red.) wordt wel eens gezegd dat er te weinig ICT ers zijn. Ik ben het daar niet mee eens. Wat ik wel vind, is dat er te weinig ICT-kennis is in de business en te weinig businesskennis in de ICT. We moeten een manier vinden om jongeren met allebei te laten kennismaken. Spin in het web Who s hot en who s not in de IT-sector? Volgens een rondvraag van het het magazine Smart Business Strategies (zie kader) staan business analists bovenaan het verlanglijstje van IT-bedrijven. Dat is herkenbaar, al hangt veel af van het soort diensten dat je aanbiedt, vindt Marc Heeren. Maar het klopt dat iemand die een stuk informatica wil introduceren in een bedrijf ook kennis moet hebben van de industrie waarin dat bedrijf actief is, van de processen die het gebruikt, van financiën, van logistiek enzovoort. Je kan een bedrijf niet veranderen met technologie zonder te begrijpen hoe het werkt. Daarom richten we onze aandacht nu sterk op kandidaten 1. De selfmade IT er De omgeschoolde leraar geschiedenis, Nederlands of chemie heeft het moeilijk. Omgeschoolde IT ers komen (veel) moeilijker aan de bak. 2. De vijftigplusser Werkloze vijftigplussers raken moeilijk aan werk. Dat is in de IT-sector niet anders. 3. De webmaster De duivel-doet-al die instaat voor alles wat een bedrijf op internet publiceert, heeft zijn beste tijd gehad. Vandaag hoef je allang geen techneut meer te zijn om online te kunnen publiceren. 4. De pc-hersteller Een informaticus zonder communicatieve vaardigheden. Vroeger was het misschien nog vanzelfsprekend, vandaag kom je er niet meer mee weg. 5. Oude programmeertalen De vraag naar oudere programmeeromgevingen zoals Cobol neemt niet bepaald toe. Nieuwe technologieën zoals Java of van Microsoft doen het beter. met een bedrijfseconomische vorming. Ook omdat het eenvoudiger blijkt om economisten IT-kennis bij te brengen dan om mensen met een technische achtergrond iets van economie aan te leren. Voor Bruno Segers ontbreekt het project en program management in het lijstje. Elk IT-project is een veranderingstraject waardoor de procesmatige benadering zeer belangrijk wordt. Waar we allemaal naar op zoek zijn, is die ene polyvalente, multiskilled medewerker met een hoog IQ en EQ. The spider in the web. Geen nerd, maar iemand die conceptueel denkt, luistert naar de klant en dat vertaalt in een project. Zo iemand is goud waard, vertelt Marc Heeren. De IT-sector is dus nog het hardst op zoek naar niet-it ers. Coördinatoren, noemt Gerry Appeltants ze. Mensen die voor IT openstaan en net daardoor heel goed de vertaalslag naar de business kunnen maken. Ik heb al heel veel zuivere IT ers niet aangenomen net omdat ze niet in staat waren om zich open te stellen, verduidelijkt Rita Verreydt. De IT er van nu, en iedereen die wij aanwerven, moet a priori voldoende communicatief zijn om zich te verkopen. Vind jouw job in IT & Telecom vanaf blz. 18 Vergaderen Toen Robby Derckx berekend had dat hij de afgelopen maand meer tijd had doorgebracht in vergaderingen dan in de supermarkt en wassalon De pronte panda samen, schreef hij bij de agendapunten van de volgende vergaderronde: wedstrijd. Robby Derckx kreeg niet alleen zweethanden tijdens vergaderingen, maar ook hoofdpijn, flatulentie, acute aften én de neiging om vreselijk melige sms en te sturen naar zijn ex, met alle mogelijke gevolgen natuurlijk. Als er dan echt zo vaak na de uren moest gepalaverd worden op het werk, dan was dit alleen aanvaardbaar, meende Robby, als er een mogelijkheid tot ontsnappen aan al die bijkomende stress werd geboden, een escape zeg maar. En dus leek een wedstrijd, of eerder een trekking, Robby ideaal. Een ton vol namen en een onschuldige hand, meer zou er niet nodig zijn om de winnaar te trekken, de gelukzak die gedurende een jaar zou worden vrijgesteld van alle vergaderingen. Nauwelijks had Robby zijn escape voorgesteld op de vergadering, of daar schreven zijn collega s al hun namen op papiertjes. Een lege waterbidon werd omgetoverd tot ton en poetsvrouw Marissa bood spontaan haar onschuldige Marseillezeephand aan voor de trekking. Ludo Staes de chançard, de mazzelpik won de hoofdprijs, met name één jaar vrijheid vanaf klokslag 17 u. De troostprijs twaalf maanden vrijgesteld zijn van het schrijven van het verslag ging naar Irène Daveel die begon te juichen als had zij de preselectie Miss Blankenberge gewonnen. Terwijl de volgende vergadering plaatsvond, genoot Ludo Staes thuis op de bank van een film. De wetenschap dat al zijn collega s nog voor minstens een uur verveeld rond een tafel zaten, leek de beelden meer pixels te geven, meer glans, als keek hij in High Definition. De week daarop kon hij zich echter al niet meer geheel concentreren op de dvd die opstond tijdens zijn gewonnen vrije tijd. Hij vroeg zich aldoor af hoe het er in het vergaderlokaal aan toe ging nu hij afwezig was, of er zo nu en dan misschien wat gezegd werd over hem en zo ja, wat dan precies? Week na week nam zijn onrust toe en eenmaal de zevende vergadering zonder hem aan de gang was, ijsbeerde Ludo totaal paranoïde door zijn woonkamer, ervan overtuigd dat er eigenlijk bijna alleen over hem gesproken werd in het vergaderlokaal en dat alle verslagen die hij las van a tot z verzonnen waren, omdat men natuurlijk moeilijk het geroddel over hem kon noteren. Tijdens de achtste vergadering, hield hij het niet langer uit, haastte hij zich terug naar zijn werk en stormde helemaal bezweet en buiten adem het vergaderlokaal binnen. Ludo, jij hier? snauwde iedereen van pure vermoeidheid. Het is niet eerlijk ten opzichte van jullie. Ik vergader opnieuw mee vanaf nu, stamelde hij. Geen sprake van! Je bent vrijgesteld voor een heel jaar en dat is je van harte gegund! loog Robby Derckx. Pas toen Ludo had voorgesteld keer op keer het verslag te schrijven, stond iedereen zijn aanwezigheid opnieuw toe. En alle personeelsleden vergaderden nog lang en nukkig. JOBAT.BE/COLUMN Ruth Lasters is leerkracht Frans in Borgerhout. In 2007 won ze met haar roman Poolijs de Debuutprijs. Om de beurt schrijven zij en Thomas Blondeau de werkweek van zich af.