Sleutelzet, jaargang 2010/2011 nummer 1 oktober 2010

Transcriptie

1 oktober

2 Sleutelzet: clubblad Leidsch Schaakgenootschap redactie adres Sleutelzet: Eelco Kuipers Wim Zwinkels Ernst Gevers Coördinator Activiteiten: Albert Lauer Materiaal en Trainingen: Jerome de Wit Penningmeester: Sven Bakker, Secretaris: Marco de Mooij Voorzitter: Rudy van Wessel, Webmaster: Folkert Geertsma Wedstrijdleider extern: Albert van Os Wedstrijdleider intern: Joris Kuipers, Website: Contributie: Senioren: 90,, Studenten en Dubbelleden: 60, Junioren: 50,, Donateurs: 20, Over te maken op: gironummer t.n.v. Penningmeester LSG te Leiden Speelzaal: Denksportcentrum Leiden, Robijnstraat 4,

3 Inhoudsopgave p Redactioneel 4 De redactie N Van de voorzitter 5 Rudy van Wessel B Ik ben net een schoolbord 6 Marco de Mooij Q Wiersma in LCT Eelke Wiersma R Leids Kampioen 2010: Ivo Wantola 13 Ivo Wantola K Rudy van Wessel clubkampioen! 16 Wim Zwinkels N Memoires van de Kuip (2) 17 Eelco Kuipers p Buchholzkampioen van Leiden!! 20 Gert-Michiel de Niet

4 p Redactioneel De redactie De blaadjes beginnen weer van de bomen te vallen, de winterdienstregeling van de NS is getest, de eerste KNSB-ronden zijn alweer achter de rug, het bekertoernooi gaat van start en voor we er erg in hebben schuiven we alweer aan voor het Oliebollentoernooi. Kortom hoog tijd voor de nieuwe Sleutelzet! De artikelen in dit nummer doen echter nog denken aan de zwoele zomeravonden. Eelke Wiersma brengt nog even zijn fraaie gedeelde overwinning in het LCT-toernooi in herinnering en beschrijft het warme weer en de hitte in de toernooizaal inclusief enkele spectaculaire partijfragmenten. Debutant schrijver Marco de Mooij blikt terug op de zijn laatste externe partij van afgelopen seizoen met fraaie anekdotes. De redactie wist verder onze clubkampioen en runner-up van de interne van afgelopen seizoen een microfoon onder de neus te duwen onmiddellijk nadat de play-off een winnaar had opgeleverd. Bij wielrenners is dit aan de orde van de dag maar bij schakers een primeur? Interessant in ieder geval om te lezen hoe onze toppers de strijd om het clubkampioenschap ervaren met nog wat wegebbende adrenaline in hun aderen. Ook is er in dit nummer uitgebreid aandacht voor het Persoonlijk Kampioenschap van de Leidse Schaakbond. De uiteindelijke kampioen, Ivo Wantola, analyseert partijen en fragmenten uit zijn zegetocht. De PK bleek nog een Leids kampioen opgeleverd te hebben. Was de titel gedeeld? Welnee! Gert-Michiel de Niet eindigde op de zesde plaats. Maar omdat hij de meeste weerstandspunten van alle deelnemers had, schreef hij een lezenswaardig stuk met uitgebreide analyses onder de titel Buchholzkampioen van Leiden!! Onze vaste rubriek Van de voorzitter ontbreekt ook dit keer niet. Evenmin is het vergeefs zoeken naar het feuilleton De memoires van de Kuip. De tweede aflevering met de jonge Kuip in actie tijdens de jeugdschaakinterlands. Er staat nog geen (slot) in de titel dus wij kijken vol verwachting uit naar aflevering nummer drie in het volgende nummer. In het volgende nummer hopen we ook enkele partij-analyses en verhalen te plaatsen van het Europees Clubkampioenschap in Plovdiv, Bulgarije. In het jonge bestaan van het clubblad onder de huidige naam hebben we immers al flink wat pagina s gewijd aan twee eerdere edities van dit kampioenschap. En uiteraard staan alle lijnen bij ons open om ook uw bijdrage te verwelkomen. Dus speelt u een leuke partij in de interne of externe competitie, lever hem bij ons in! Het hoeven niet allemaal uitgebreide verhalen te zijn. Integendeel, wij zijn door de witruimtes die af en toe openvallen ook op zoek naar opvullertjes van een halve pagina. Dus heeft u een schaakopgave, een leuke foto of illustratie, een korte anekdote...weet dan dat u ons erg gelukkig maakt. Voor nu zeggen wij dank aan de schrijvers en wensen wij u veel leesplezier! 4

5 N Van de voorzitter Rudy van Wessel Beste LSG-er, We kunnen terugkijken op een bewogen jaar, met als positieve uitschieters de viering van het 115-jarig bestaan, de 70e editie van het Daniel Noteboomtoernooi, het kampioenschap van LSG-4, het zeer geslaagde 3e Leidse Kroeglopertoernooi en de bijna-winst van de KNSB beker. In bestuurlijke zin was een leerzaam jaar. Ook een jaar waarin, ten tijde van de crisis, bleek dat we nog wel degelijk leden hebben die een deel van hun vrije tijd willen opofferen om het clubbelang te dienen. Met de komst van Marco de Mooij, Albert Lauer en Jerome de Wit is het bestuur weer terug op volle oorlogssterkte na het vertrek van de heren Nieuwland en Landsheer. De toekomst ziet er dus rooskleurig uit. Over leden die het clubbelang dienen gesproken: Geralt Serdijn is onlangs door de ALV tot Lid van Verdienste benoemd. Een welverdiende kroon op zijn jarenlange inzet voor de club in de rol van secretaris, medewerker bij diverse toernooien als het Daniel Noteboom en Oliebollen, en, gedurende de laatste 5 jaren, webmaster. Proficiat! Het nieuwe jaar biedt spelers en bestuur van LSG voldoende uitdagingen. Kan LSG de luxe positie van 4 teams in de KNSB handhaven? Krijgen we de trainingen dit jaar weer van de grond? Kunnen we de dalende aantallen jeugd- en studentleden omdraaien in een (forse) stijging? In dezelfde lijn, zullen de bezoekersaantallen op de interne clubavond weer naar grote hoogtes stijgen? Of u het gelooft of niet, het bestuur is druk bezig om deze vragen in positieve zin te kunnen beantwoorden. Maar we kunnen het niet alleen. De kans van slagen neemt aanzienlijk toe wanneer we er met z n allen de schouders onder zetten. En, heel belangrijk, vele schouders maken licht werk. Dus kom eens langs op de interne, ook als je niet elke week kan spelen. Schrijf eens een stukje voor dit fraaie clubblad, of verras onze nieuwe webmaster Folkert-Jan met een leuk partijfragment uit de interne (externe mag ook). Of laat ons weten dat je een grote auto hebt en het helemaal niet erg vindt om 1 of 2 keer per jaar naar Ede heen en weer te rijden voor het gehuurde KNSB materiaal. Of dat je over enorme trainerstalenten beschikt en die graag wilt etaleren. Of dat je de Leidse binnenstad erg goed kent en dus een nuttige bijdrage kan leveren als fietser tijdens het Leidse Kroegloper toernooi. Het zijn maar een paar voorbeelden hoe eenieder kan bijdragen aan de groei en bloei van onze vereniging, LSG. Namens het bestuur wens ik iedereen een succesvol maar bovenal sportief en plezierig schaakseizoen toe. Bestuursmededelingen Interne competitie Omdat de exacte data van de LeiSB-competitie nog niet bekend zijn, is er nog geen complete kalender. Voorlopige bijzonderheden: Di 5 okt : Snelschaken (1) Di 26 okt : Beker ronde 1 Di 23 nov: Beker ronde 2 Di 6 dec: Sinterklaas-snelschaken (2) U kunt zich aanmelden voor de Beker-competitie bij ICL Joris Kuipers. Dit kan ook per mail: jorisjorisjoris@hotmail.com Doet u dit s.v.p. tijdig! Voor de mensen die nog wat extra oefening en wijze lessen willen horen alvorens in de interne de krachten te meten, is er wekelijks vanaf ca uur de mogelijkheid om bij de voorzitter danwel diens aangewezen vervanger aan te schuiven. Externe competitie Hierbij een dringende oproep aan alle spelers, uitkomend voor een KNSB-team: noteer a.u.b. onderstaande data goed in je agenda, ter voorkoming van dubbele boekingen en dus afmeldingen. Realiseer je dat we niet ruim in ons invaller-aanbod zitten. Ronde 1: za. 25 september 2009, thuis Ronde 2: za. 9 oktober 2009, uit Ronde 3: za. 20 november 2009, thuis Ronde 4: za. 11 december 2009, uit Ronde 5: za. 8 januari 2010, thuis Ronde 6: za. 12 februari 2010, uit Ronde 7: za. 12 maart 2010, thuis Ronde 8: za. 9 april 2010, uit Ronde 9: za. 14 mei 2010, uit (Meesterklasse, LSG 1: slotronde zondag 15 mei). Zoals hierboven gemeld zijn de data van de LeiSB-competitie nog (net) niet bekend, deze zullen binnenkort gepubliceerd worden. U vindt ze dan ook terug op de LSG website, onder het kopje seizoenskalender. Verder... Heb je een vraag, suggestie, tip, klacht,... meld je bij het bestuur. Via de website kun je van alle vertegenwoordigers de contactgegevens vinden. 5

6 B Ik ben net een schoolbord Je kunt altijd op me rekenen, maar dan sta je wel bij me in het krijt. Marco de Mooij VAN DEELEN,B Voorschoten - LSG 5, LeiSB 2010 DE MOOIJ,M Waar dat op slaat weet ik ook niet en daarom is het ook zo n toepasselijke titel voor de partij die ik speelde op 1 april voor het 5e van LSG. Nee het was geen grapje. Spelen met het Vijfde op 1 april en dan ook nog op de donderdag voor Pasen. Nu moet u weten dat ik op die dag elk jaar een klein PaasHaastUtoernooitje organiseer voor de leden van S.V. de Toren uit Valkenburg. Met heerlijke chocolade prijzen natuurlijk, want ik win toch altijd zelf Daarom was er even een aarzeling om te spelen. Het was een dramatisch seizoen geweest, maar toch had ik nog ergens een halfje weten te scoren dus; het kon erger... En daar kwam nog bij dat Aart had besloten dat hij het Vijfde het beste van dienst kon zijn door het verslag te schrijven in plaats van mee te spelen. Daarmee was de keuze voor mij gemaakt. Ik had die middag vrij en kon me dus in alle rust voorbereiden, alles was gepland. Eerst even paaseitjes enzo kopen, en dan lekker rustig eten. Naar Valkenburg om de boel af te leveren alvorens op het gemakje om 8 uur in Voorschoten te verschijnen. En omdat ik toch alle tijd had besloot ik eerst even een dutje te doen. 19:16 was het eerste wat ik zag toen ik wakker werd. Niet goed... adrenaline... geen paniek... geen tijd... waar spelen we eigenlijk? Snel even Zwinkels gebeld, ja het was in datzelfde gebouwtje als vorig jaar, maar er was haast want Joris kwam zo, ze gingen fietsen. Haast, jaja, ik moest mijn broek nog aantrekken!! Hoe ik het gedaan heb weet ik niet maar nadat ik bij de Appie de schappen in mijn mandje geleegd en afgerekend had (Wist u dat 30 zakjes paaseitjes toch echt één voor één gescand moeten worden?),....en als een malle naar Valkenburg ben gespeerd en daar de eitjes heb gedumpd,... in Voorschoten mijn schokbrekers heb uitgetest op de drempels in de woonwijk die ik, vanwege alle omleidingen en wegversperringen aldaar, door leek te moeten gaan... Kwam ik om 1 minuut voor 8 toch nog doodleuk binnenlopen. Was ik niks vergeten? Oh ja shit, niks gegeten. 1 d4 Nf6 Ik mocht spelen aan bord zes met de gedachte dat ik daar mijn seizoen nog een beetje goed zou kun maken door een puntje te scoren. 2 c4 e6 Mijn tegenstander had zich voorgesteld als Wernerd, dat leek me al een vreemde naam en later kwam ik er ook achter dat hij Bernard heette. Gelukkig had hij een extra pen bij zich die ik mocht gebruiken, want die was ik natuurlijk ook vergeten. Het was een mooi dingetje, helaas moest ik hem teruggeven. 3 Nf3 c5 4 e3 cxd4 Gezien zijn leeftijd had mijn tegenstander in deze opening een groot voordeel. 5 exd4 Nc6 Vorig jaar had ik bij de Corus tienkampen een vergelijkbare stelling met Lb4 gespeeld. Die liet ik toen wegjagen met a3 waarna wit met b4 een initiatief op de damevleugel begon. Vandaar dat ik besloot de loper nog even op f8 te laten staan en ik moet zeggen dat is uitermate goed gelukt! 6 Nc3 b6 Je kent het wel, toen ik de pion losliet zag ik zwarts volgende zet. 7 d5 exd5 Na een tiental minuten walgend naar het bord gekeken te hebben besloot ik om maar geen pion op d6 toe te laten 8 cxd5 Qe7+ 9 Be2 Ne5 10 O-O d6 Ik kon aan de bar niets eetbaars ontdekken anders dan een zakje chips, en dat zou mijn hongergevoelens waarschijnlijk alleen maar vergroten. 11 Re1 a6 12 Bf4 Nfd7 6 Hier deed ik de teamleider de loze belofte om de volgende wedstrijd niet meer mee te doen. Waarop hij me adviseerde om de partij gewoon te winnen. Tja, zo kan ik dus ook een adviesbureau beginnen!

7 13 Qa4 f6 Mijn koningsstelling deed me hier denken aan een partij die ik speelde tijdens het Leidsch PK, maar daar had ik een toren meer! Zie diagram: Terug naar de partij. rmbz0z0s opzpj0op 0Z0MpZ0Z l0z0zpz0 0ZPZ0Z0Z A0ZQZ0O0 PZ0ZPOBO a0z0zrj0 Stelling PK: Na Lc3! red zwart zich nog net Nb5 Nc5 De vraagtekens komen van Rybka en objectief gezien heeft het natuurlijk gelijk, echterrrr in werkelijkheid wint deze zet de partij voor zwart! Namelijk, de witspeler heeft dankzij het dwaze zwarte spel tot aan zet dertien met behulp gewone gezonde zetten via een penning op de e-lijn, de dame-inval op de damevleugel en de trafic-jam op de zwarte velden een winnende stelling opgebouwd. Dus waarom nu opeens de boel forceren met een flashy zet als Pb5 terwijl hij gewoon de druk nog wat had kunnen opvoeren met bv. Pd4? Na Pc5 (snel gespeeld) is het voor wit opeens rekenen geblazen en ligt de druk bij hem, want voor zwart valt er toch niet veel meer te verliezen. Eigenlijk wil ik geen varianten geven, maar ja jullie zijn nu eenmaal schakers.... Één ding moge duidelijk zijn rekenen heeft voor mij totaal geen zin, sterker nog ik kan het beter niet doen: Ik had even snel gekeken naar 15. Pxd6+ Kd8 16. Pxc8 Pxf3+ 17 gxf3 (Lxf3 kan niet vanwege Dxe1+) Dxe2 en besloot toen snel Pc5 te spelen. Tijdens de partij kwam ik erachter dat wit dan 18. Dc6 heeft en het is uit. (Rybka geeft zelfs mat in 9 na 18. Lc7!) En Dc6 is inderdaad ook de winnende zet na Pc5 15.Pxd6 Kd8 17. Pxe5! fxe5 18. Dc6! En de stukken kunnen nu echt de doos in. Mijn tegenstander kon blijkbaar zo snel niet omschakelen want hij zag dit allemaal niet en wikkelde min of meer á tempo naar een stelling die weliswaar nog steeds erg goed was. Toch maar zo. 15 NXd6+ Kd8 16 NXc8 NXf3+ 17 gxf3 NXa4 18 NXe7 BXe7 19 d6 Dat zwart nog steeds volledig aangekrant staat is natuurlijk een understatement, maar het karakter van de stelling is veranderd en dat doet de witspeler de das om. Het gaat er nu om wie zich het beste aanpast Bf8 Zie de opmerking bij zet 5 20 Bc4 g5 21 Bf7 Het gaat allemaal vanzelf voor wit Ra7 22 Re8+ Kd7 Niets staat wit nog in de weg, alleen het laatste stuk er nog bij en het punt kan worden binnengehaald. 23 Rc1?? Wel op blijven letten natuurlijk. Deze blunder laat zich alleen verklaren doordat wit al zolang gewonnen staat en zijn aandacht is verslapt gxf4 24 Rcc8 Zwart staat natuurlijk nog steeds slecht KXd6 Mijn teamgenoten verbaasden zich dat ik een minuut of vijf nadacht over deze zet die toch zo overduidelijk de enige was. Maar eventjes de tijd nemen nadat de strijd zo n wending heeft genomen en je verdiepen in de stelling is denk ik zo stom nog niet. 25 RXf8 RXf8 26 RXf8 NXb2 En natuurlijk niet Kf7 Th8. (Zie mijn opmerking bij zet 24. ) 27 Bb3 Ke5 Hongerklop. Deze laffe zet geeft wit de kans terug in de partij te komen. 28 Rd8 Rc7 Het ziet er enger uit dan het is, hoewel het normaal gesproken natuurlijk wel een pion verliest. Maar wit denkt nog steeds voor meer te kunnen gaan. 29 Rd5+ Ke6 30 Rd2+ Nc4 Niet dus, het tij is nu definitief gekeerd. Zwart heeft met zijn extra pion op de damevleugel een voordeeltje. 31 Rd4 b5 32 RXf4 f5 33 Rd4 Ke5 34 Rd8 a5

8 Je kunt het, gezien het verloop van de partij, de witspeler niet kwalijk nemen dat hij in plaats van stug te verdedigen probeert met een truc alsnog de partij te winnen. 35 f4+ KXf4 36 a4 bxa4 37 Rd4+ Dat was dus de bedoeling, maar er zit een addertje onder het gras. 0Z0Z0Z0Z Z0s0Z0Zp 0Z0Z0Z0Z o0z0zpz0 pzns0j0z ZBZ0Z0Z0 0Z0Z0O0O Z0Z0Z0J Ke5 38 RXc4 Rg7+ 39 Kf1 Met een diepe zucht gespeeld. Ik moest nog even door naar de 40ste voordat ik mijn opponent zijn pen terug kon geven axb3 40 Rc5+ Kd

9 Q Wiersma in LCT 2010 Eelke Wiersma Dit jaar deed ik voor het eerst mee aan het Leids Chess Tournament (LCT). Nederlandse zomertoernooien zijn niet echt mijn hobby omdat de speelzalen vaak nogal warm zijn en, zeker als het wat minder gaat, je de hele Nederlandse jeugdsubtop moet afwerken. Ik koos ondanks deze argumenten dit jaar toch voor het LCT omdat door de week in de avonduren wordt gespeeld en je indien nodig een bye kunt opnemen. Deze flexibiliteit heb ik tegenwoordig nodig om een toernooi te kunnen spelen. Overigens vind ik dat een bye opnemen getuigt van dermate veel ameteurisme dat je zou moeten worden uitgesloten van het prijzengeld, maar dat terzijde. Goed, hoe won ik het toernooi? Door in de eerste rondes (inclusief de bye) al een paar halfjes af te staan, dat drukt de tegenstand een beetje. Als de tegenstand dan toch wat zwaarder wordt niet al te zeer tegen een remise te zijn, om via een gelukkige indeling in de achtste ronde aan de absolute topborden te belanden. Als je tegenstander in de laatste ronde dan ook nog eens ten koste van alles wil winnen is het mogelijk om de benodigde 7 punten te behalen. En zo geschiedde. De eerste twee rondes bood de mogelijkheid om er een beetje in te komen tegen vader en dochter Braggaar. Dat liep goed af. In de derde ronde ontmoette ik mijn nieuwe LSG 1-teamgenoot. De eerste zet die ik zelf moest doen en meteen een fikse blunder. Het idee was natuurlijk om a5 te belegeren, maar de weerlegging is nogal opzichtig Nb3 16 Nde3 Bb4 0Zks0Z0s Zpl0Z0op 0ZpZ0o0Z o0z0mbz0 PaNZ0A0Z ZnZ0M0O0 0O0ZPOBO Z0S0LRJ0 Tja, met een dame op e1 die geen kant uit kan verliest dit gewoon een kwaliteit. Het geheel wekt wat een knullige indruk besef ik me. Het was al behoorlijk warm in het denksportcentrum, maar nu brak het zweet me helemaal uit. Goed, niet bij de pakken neerzitten want we moeten door natuurlijk. WIERSMA,E PIJPERS,A (2405) (2248) LCT, Ronde 3, (2010) 17 Rc3 Be6 18 Qb1 BXc3 19 bxc3 Nc5 20 Qb2 Ik probeerde een beetje een initiatief te bouwen over de b-lijn, je weet het nooit. 1 d4 d5 2 c4 c6 3 Nf3 Nf6 4 Nc3 dxc4 5 a4 Bf5 6 Ne5 Nbd7 7 NXc4 Qc7 8 g3 e5 9 dxe5 NXe5 10 Bf4 Nfd7 11 Bg2 f6 12 O-O O-O-O Een recent ontwikkelde variant die op het hoogste niveau zijn intrede deed in de partij Ivanchuk-Nakamura, Hoogovens Typisch een product uit het computertijdperk. Vroeger zouden mensen het niet durven om lang te gaan in zo n stelling. Na een beetje analyseren met je computer blijkt het helemaal niet zo slecht te zijn. Ik had dit systeem wel eens goed voorbereid voor een mogelijke ontmoeting met Robin van Kampen die ik bij de interne in Hilversum tref. 13 Rc1 Nc5 14 Qe1 a5 Voor mij nieuw, maar ook al eens gespeeld 15 Nd1?? BXc4 21 BXe5 QXe5 22 NXc4 Qc7 23 Qa3 Ne6 24 Rb1 Rhe8 25 Qb3 Dat initiatief bouwen is in ieder geval gelukt, en er dreigt Pa Re7? Niet onlogisch om de zevende rij te dekken, maar wel meteen fout. Zwart had met 25...Pc5 26.Da3 Pe4 de activiteit van de witte loper moeten inperken. Na 27.Db3 kan je dan wel..te7 spelen. 26 Bh3 Wellicht wat een verborgen idee, maar het paard op e6 is in problemen Kb8 27 BXe6 RXe6 28 NXa5 RXe2 28..Te7 29.Pb7 Db7 30.Dc2 is ook veel beter voor wit. 29 NXb7 Rdd2

10 Arthur heeft knap de beste verdediging gevonden. Ik kon en kan, het niet geloven dat de zwarte koning dit ging overleven. Met de volgende zetten dacht ik het net dicht te kunnen vlechten rond de zwarte koning. Hij heeft echter nog een uitvlucht. 0j0Z0Z0Z ZNl0Z0op 0ZpZ0o0Z Z0Z0Z0Z0 PZ0Z0Z0Z ZQO0Z0O0 0Z0srO0O ZRZ0Z0J0 30 Nd6+ 30.Pa5+ Kc8 31.Pc6 Dc6 32.Db8 Kd7 33.Tb7+ Ke6 34.Tb6 lijkt aantrekkelijk maar zwart zet met met 34..Te Ka7 30..Ka8 verliest onmiddellijk vanwege 31.Dg8+ Ka7 32.Pc8 Ka6 33.Dc4. 31 Nc8+ Ka8 32 Nb6+ Ka7 33 Qb4 Met het idee Da5-Da8 mat dacht ik. Zwart kan echter nog vluchten in een dameeindspel met een pion minder Rb2 34 RXb2 RXb2 35 QXb2 QXb6 36 Qb4 c5 37 Qc4? WIERSMA,E LALITH,B (2405) (2503) LCT, Ronde 6, (2010) 1 d4 Nf6 2 c4 e6 3 Nc3 Bb4 4 f3 O-O 5 a3 BXc3+ 6 bxc3 Ne8 7 e4 b6 8 Bd3 Ba6 9 Nh3 Nc6 10 Qe2 Een lekker, typisch nimzo-indisch systeem. Zwart probeert de boel dicht te houden en bij voorkeur pion c4 er langzaam af te peuzelen. Wit moet het hebben van zijn loperpaar en ruimteoverwicht Qh4+ 11 Nf2 e5 12 Be3 f5 Dit is al wat minder logisch. Zoals gezegd moet zwart het proberen dicht te houden. Na 12...Pd f5 (13...Pa5 14.c5 exd4 15.cxd4 Lxd3 16.Pxd3 Pdc4 17.Lf2) 14.c5 Lxd3 15.Pxd3 staat wit slechts iets beter. 13 g3 Qe7 14 O-O Na5 Nu wordt het snel kritiek. duidelijk beter 15 dxe5 QXe5 16 exf5 QXc3 17 Ne4 Qe5 Na 14...Pd6 15.c5 staat wit ook al Slecht gespeeld weer. Wit moet natuurlijk centraliseren met 37.De4 g6 38.Dd5 f5 39.Kg2 Dc7. Vervolgens kan je met h4 h5 zwaktes creeren in de zwarte structuur. Dat zou nog wel eens gewonnen kunnen zijn. Nu werd het snel remise na: Qb1+ 38 Kg2 Qb7+ 39 Kh3 Qd7+ 40 g4 Qc6 41 Kg3 g5 42 Qf7+ Kb6 43 Qe7 h6 44 f4 gxf4+ 45 KXf4 QXa4+ 46 Kg3 rz0znskz o0opz0op bo0z0z0z m0z0lpz0 0ZPZNZ0Z O0ZBAPO0 0Z0ZQZ0O S0Z0ZRJ0 18 Bf4 Lafjes gespeeld deze zetherhaling. Ik had wel in de gaten dat 18.f4 De7 19.Ld4 Kh8 kritiek was, bijvoorbeeld 20.Tae1 Dxa3 21.f6 gxf6 ½ ½ 22.Pg5 en wit breekt er al door heen. Zwart zal weer moeten proberen zijn paarden wat functionaliteit te geven na 19...Pc6 Hierna dus mijn bye en een redelijk eenvoudige overwinning op 20.Lc3 Pf6 en zwart staat nog. Waarom dit soort dingen dan toch Van Helvoort. Toen werd het menens met een partij tegen de niet spelen? Wellicht omdat je het einde van de varianten niet kunt Indische winnaar van vorig jaar. bereken, en ik niet volledig om mijn gevoel vertrouw. 10

11 18... Qd4+ 19 Be3 Qe5 20 Bf4 Qd4+ Zwart kan ook niet goed weigeren bijvoorbeeld 20...De7 21.Dc2 en wit bouwt rustig verder aan zijn aanval over de e-lijn 21 Be3 ½ ½ Vervolgens mocht ik met zwart tegen John van der Wiel. Zoals gehoopt wist ik hem lang aan het denken te krijgen in de opening. John heeft zelf ook wel eens aangegeven dat zijn tijdverdeling niet zo handig. Nu had hij na 16 zetten nog maar 20 minuten over, weliswaar met increments maar toch. Ik besloot dan ook maar eens een remisevoorstel te wagen met het idee dat ik hem hiermee misschien ook wel uit de brand zou helpen. Na een paar extra minuten nadenken werd dit geaccepteerd. De indeling voor ronde 8 zat vervolgens niet tegen. Wit tegen Merbis die een goed toernooi had gespeeld, maar in onze partij al snel een pion weggaf. De afwikkeling duurde lang omdat zwart toch wat lichte compensatie had. Uiteindelijk toch gewonnen. In de slotronde was er geen ontkomen meer aan. Ik moest op een van de hoogste borden tegen een van de beoogde toernooi winnaars. De voorbereiding was meer mentaal dan openingsgericht. Er zijn een paar scenario s denkbaar in zo n laatste ronde. Scenario één is dat in de laatste ronde gewoon het geld wordt verdeeld door onderling remise te spelen. Dat is echter meestal het geval als het grootmeesters onder elkaar zijn. In dit geval lag een tweede scenario meer voor de hand, namelijk dat Erik niet vertrouwde dat Tiviakov wel remise wilde tegen Fred Slingerland en dat Sergi het niet vertrouwde dat mijn partij met Erik wel in remise zou eindigen. In beide gevallen is het krachtverschil redelijk groot en Erik had ook nog eens wit. Ik maakte me dus op voor een lange partij. VAN DEN DOEL,E WIERSMA,E (2590) (2405) LCT, Ronde 9, (2010) 1 e4 c5 2 Nf3 Nc6 3 d4 Erik speelt eigenlijk alleen maar 3.Lb Nd4 11 cxb5 Bd7 12 Be3 axb5 13 BXd4 exd4 14 Bd3 14.Dd4 Le7 met flinke compensatie is zeker niet beter Qa5+ 15 Kf1 b4 16 Nc2 Toch al na lang nadenken gespeeld. 16.Pc4 Dc5 17.De2 Kd8 is hier kritiek. De variant met Ld7 wordt niet vaak gespeeld, en mijn computeropeningsfile hiervan is een van de langste die ik heb. Eigenlijk is dit de meest kritieke variant in mijn Kalasnikov repertoir Be7 17 Qe1 17.De2 Dxd5 (17...b3 18.Te1 0 0) 18.Le4 Dc QXd5 18 NXb4 Qe5 19 Rc1 Tijdens de partij dacht ik dat ik hier minder stond. De witte structuur lijkt natuurlijk beter, maar wit heeft een groot probleem om zijn toren op h1 mee te laten doen. Eigenlijk heeft zwart hier al voordeel. Bijvoorbeeld na 19.De4 Dxe4 20.Lxe4 Tb8 21.a Ke2 Tfe O-O 20 Rc7 Rfd8 21 Qe4 QXe4 22 BXe4 Ra4 0Z0s0ZkZ Z0Sbapop 0Z0o0Z0Z Z0Z0Z0Z0 rm0obz0z Z0Z0Z0Z0 PO0Z0OPO Z0Z0ZKZR 3... cxd4 4 NXd4 e5 5 Nb5 d6 6 N1c3 a6 7 Na3 b5 8 Nd5 Nge7 9 c4 NXd5 10 exd5 En hier had ik in de database slechts een potje met 10.cd5 gevonden. Ik had deze stelling al twee keer eerder gehad in dit toernooi en Erik beoordeelde deze variant vooraf vermoedelijk als zeer kansrijk voor wit Nc6 Ik schrok hier toch even want dit had ik gemist. Ik zat me te verdiepen in 23.a3 d5 24.Pxd5 Ld6 25.Tc1 Lb5+ (25...d3) 26.Kg1 d3 en zwart heeft een gevaarlijke d-pion. Ook 23.Pd5 Ta2 had ik nog gezien. 23.Pc6 heeft weer een ander bezwaar. Nu besefte ik pas dat ik voor de winst kon gaan in deze partij RXa2 24 NXd8 Bb5+ 25 Ke1 Ra1+ 26 Kd2 Bg5+ 27 f4

12 Objectief gezien is 27.Kc2 Txh1 28.Kb3 Lxd8 29.Tc8 Kf8 30.Txd8+ Ke7 31.Tb8 beter en wit houdt kleine kansen om het te overleven. 27.f4 compliceert de stelling verder maar verliest ook gewoon een pion extra BXf4+ 28 Kc2 RXh1 29 Kb3 d5 30 Rc8 Bc4+ 31 Kb4 Bd6+ 32 Ka5 Ik had behoorlijk wat tijd om alle valkuilen, zoals een aftrekmat met het paard, te omzeilen. 32..Lf8 lijkt de enige variant die echt werkt Bf8 33 Nc6 Ra1+ 34 Kb6 g6 35 BXd5 BXd5 36 Ne7+ Kg7 37 NXd5 d3 38 Rd8 Rb1 39 Ne3 RXb2+ 40 Kc6 d2 De 40ste gehaald en tijd om te overdenken hoe ik dit eindspel met 2 pionnen extra ging afwikkelen. Het leek me dat ik mijn d tegen zijn g-pion moest ruilen. 41 Rd3 h5 42 Kd5 Kf6 43 Nc4 d1q 44 RXd1 RXg2 45 Rf1+ Kg7 46 Ne5 f6 47 Nf3 Re2 Ik wilde de witte koning afsnijden maar 47..g5 48.Pd4 Kg6 is wel zo efficiënt. 48 h4 Be7 49 Re1 RXe1 50 NXe1 f5 51 Nf3 BXh4 Zo dat probleem van de loper van de verkeerde kleur gaan we zeker niet meer krijgen! Het blijkt in het vervolg dat er nog wat pat grappen te omzeilen zijn, maar daar is voldoende ruimte voor. 52 NXh4 Kf6 53 Nf3 g5 54 Kd4 g4 55 Nd2 h4 56 Ke3 h3 57 Kf2 Kg5 58 Kg3 f4+ 59 Kf2 h g3+ 60.Kg1 Kg4 61.Pe4 f3 60 Kg2 g3 61 Kh1 Kg4 62 Ne4 Kh4 63 Kg2 Kg4 64 Kh1 Kf5 64..f3 65.Pg3 is zo n patgrap. Het begon me te dagen dat ik met de koning niet op h4, g4 moest zijn maar eerder richting e2, f2 moest. 65 Nd2 Ke5 66 Nf3+ Ke4 67 Nh4 Ke3 68 Nf5+ Ke2 69 Nh4 69.Kg2 f3+ 70.Kh1 g2+ 71.Kxh2 Kf Kf2 70 Nf3 g2+ 71 KXh2 KXf3 72 Kg1 Ke2 0-1 Een prettig einde van een voor mij goed toernooi. 0Z0Z0Z0Z Z0Z0a0j0 0Z0Z0ZpZ Z0ZKZpZp 0Z0Z0Z0O Z0Z0Z0Z0 0Z0Z0Z0Z Z0Z0M0Z0 Ik voelde wat problemen met de loper van de verkeerde kleur aan komen. Ik had dan ook geen behoefte om te kijken of iets als 50..g5 51.Ke6 Lc5 52.hg5 fg5 53.Kf5 Kh6 wel gewonnen was. Wit hoeft alleen nog maar zijn paard voor de g-pion te geven en het is zover. De oplossing is eenvoudig doch doeltreffend. 12

13 R Leids Kampioen 2010: Ivo Wantola Ivo Wantola Na drie jaar achtereenvolgens naast de titel te hebben gegrepen in de laatste ronde moest ik er dit maal toch aan geloven kampioen te worden van de Leidse schaakbond. Voor mezelf had ik niet zo iets, ik moet het dit maal waarmaken, al was ik op rating favoriet. Deze luchtigheid heeft mij er mede doorheen geholpen, wat niet wil zeggen dat ik mij niet terdege voorbereide op mijn tegenstanders. Wat dat betreft nam ik het dus wel serieus, meer dan voorgaande jaren, maar zonder me dus teveel te richten op het eindresultaat. Ik was het lot gunstig gezind. Hier en daar een gelukje heb ik gehad, bijvoorbeeld in mijn partij tegen Michiel van Wissen en tegen Gert-Michiel de Niet, maar geluk kun je ook leren afdwingen, door de risicofactors zoveel mogelijk uit te sluiten, door degelijke openingsvoorbereiding, een winnaarsmentaliteit en het blijven doen van degelijke zetten. De winnaar trekt altijd aan het langste eind, en waar dat nu aan lag, dat laat ik over aan de rest. Waar kijk ik nu het plezierigste aan terug? Aan mijn laatste partij tegen Thijs Roorda, die met wit vrij soepeltjes door een mysterieus stukoffer in een draak er al na een uur spelen van afging. Een week later speelde ik weer tegen hem in het LCT, zelfde kleuren, hij vermeed de draak en ik moest ik remise berusten. Op het juiste moment peaken dus! 0s0Z0skZ o0z0opap 0ZqZ0ZpZ Z0Z0ZBZ0 0Z0Z0Z0Z LPZ0APZ0 PZPZ0ZPO Z0JRZ0ZR Wit heeft net mijn loper gepakt met 18. Lxf5 Enigszin toevallig heb ik deze variant waarnaast anderen goed bestudeerd, vluchtig afgelopen week in een boekje gezien. Een zet van Golubev, die je niet zomaar even achter het bord verzint Qc3!! Niet dat het wint, maar wel geniaal. Het wint wel na het gespeelde 0ZrZ0skZ o0z0opap 0Z0Z0ZpZ Z0Z0Z0Z0 0Z0Z0Z0Z LPlBAPZ0 PZPZ0ZPO Z0JRZ0ZR Wit staat een stuk en een pion voor en er lijkt weinig aan de hand, maar er is weinig te vinden tegen de simpele torenmanouvre Tfd8- Txd3. Het aannemen van het stukoffer heeft dus een dure prijs, blijkt in een paar zetten. Remiseachtig was 19. Dc5! Db Kd2 xf5 21. Ke2 Tfc8 22. Dxf5 Txc Td2 Txd Lxd2 Dxa2 25. Tc1 20 Qa4! Thijs vind toch de beste zet, en nu vroeg ik me af na Rfd8! of b4 of De4 zou komen, en de laatste zet zag ik was meteen uit, en zo volgde na het geforceerde 21 Qe4? Qb2+ 22 Kd2 QXc2+ de loper op d3 staat gepend 23 Ke1 en moest ik alleen nog het voor de hand liggende Bc3+ vinden, en binnen een paar zetten was de partij afgelopen. 24 Bd2 RXd3 25 Qe2 Rcd Bd3? achter het bord was ik dat vergeten, meen ik ergens een remisevariant te hebben gezien. Ook na analyse blijken we geen oplossing te vinden. Thuis en wel blijkt dat het verliest. Rybka vind nog een dunne verdediging, die ik ook achter het bord vond, maar uiteindelijk wel verliezend is Rbc8! want wit verliest veel materiaal. De uren die ik over had, op het wachten van de uitslag van de partij tussen Robert Straver en Michiel van Wissen, waren extra genieten na deze snelle en mooie overwinning. Wellicht interessant nog naar een aantal verdedigingen te kijken. a) 21. b4 was nog de hardnekkigste, want dan werkt Txd3 21. Txd3 Dxd3? niet wegens het ontpennende dameoffer 22. De8 schaak Da Kd2 Dxh1 -/+ is de juiste voortzetting, heel vervelend te spelen met wit, met de koning in het midden, en uiteindelijk ook na lange analyse met Rybka te verliezen. b) Al eerder in plaats van 20. Da4! had wit andere zetten kunnen doen, maar slechtere, wat niet wegneemt dat het leuk is om ze te zien. 13

14 The1 Tfd8 21. Te2 gaat bijvoorbeeld mat met de loper Da Kd2 Lc3 mat Thf1 Tfd8 21. Tf2 wit lijkt zijn verdediging te heben gered, want met Txd3 22. Txd3 Dxd3 23. Dxe7 lijkt zwart niks op te schieten. Het boekje geeft daarom de rustige torenzetten aan Td5! 22. Da6 Tc7, de inslag Db2+ gevolgd door Dxc2+ is dodelijk, vandaar bedacht ik 23. Da3 als verdediging, maar dan komt alweer een rustige torenzet Tcd7! en ooit zal zwart op d3 nemen. Rybka vind toch na lang nadenken dat nemen op d3 ook meteen kan, dus nogmaals Txd3 22. Txd3 Dxd3 23. Dxe7 en nu Lf8!! en één variant naast het komische 24. De8 en het complexe 24. Dg5 is 24. Dxa7 La Dxa3 Dxe3+ 26 Td2 rustig Td8 en na 27. Db4 het listige De1+ met torenwinst. 3. Een one-liner daarentegen lijkt 20. Lf2 Tfd8 met het plan 21. Le1 liever nog prefereert Rybka het weggeven van een volle dame 21. Db4 want na 21. Le1 komt het vernietigende Da Kd2 Txd xd3 even het subtiele Lh6+ met mat in veertien zetten, en de lezer mag dit voor zichzelf uitzoeken. Minder voortvarend ging mijn partij tegen Gert-Michiel de Niet in de vierde ronde, een cruciale partij, verlegen zonder plan, maar dan is het afwachten wie de meeste fouten maakt, en vooral wie de laatste fout maakt. Een gedegen openingsvoorbereiding die op het bord kwam, maar wat daarna? En dan vooral als je iets speelt dat je tegenstander ligt, een Grundveld-achtige structuur bijvoorbeeld. Het werd een echte vechtpartij, waaraan een kort fragmentje hier geen recht zal doen, maar waarvan de brokstukken nog hier en daar verspreid liggen, en de eindzetten niet terug te vinden zijn. Ik heb hem wel gewonnen dat weet ik nog wel, en dat ik twee maal in het middenspel een pion had kunnen winnen, in het eindspel een grove blunder maakte maar dit niet werd afgestrafd. Geluk moet je hebben, van beiden kanten. Dus laten we nu niet kijken hoe ik het slechter had kunnen doen, maar nog beter. de zet g Pf6! en zwart staat al beter 22. h3? Pxe4!! 23. Lxe4 Lxe4 24. Dxc3 Txc3 25. Txe4 Txf3 het paard stond niet meer gedekt, met goede winstkansen. Beter was uiteraard 22. Lf4 maar ook hier blijft zwart beter staan na Dxd2 23. Pxd2 Ta8. rz0z0zkz ZbZnZpap po0zpzpz Z0Z0Z0Z0 PZ0OPZPZ S0ZBZNZP 0Z0Z0O0Z Z0A0Z0J0 Hier speelde ik het voor de hand liggende Rc8 maar had wellicht een pion kunnen winnen met Pf6! alweer paard naar f6 27. Tb3 (27. Pd2 werkt niet wegens Lh6 maar dit miste ik tijdens de partij) Lxe4 28. Lxe4 Pxe4 29. Txb6 Pc3 30. Ld2 Pe Kg2. Pxd4 hoewel de stelling volgens Rybka gelijk blijft. Het is daarmee ook niet duidelijk dat de beste zetten je naar de winst voeren, want misschien had ik wel niet gewonnen als ik bovenstaande keren Pf6 had gespeeld, dat moet altijd blijken achteraf. Het schaken is behalve een logisch spel, ook een zeer praktisch en psychologisch spel. In de volgende partij tegen Michiel van Wissen ondervond ik zowel psychologische nadelen als voordelen, deze partij was eerder een mentaal gevecht voor mij, al een beslissend duel om de titel in de vijfde ronde, nu wij allebei een punt losstonden van de rest. Ik had wit dus dat scheelt, zou je zeggen. 0srZ0ZkZ obz0zpap 0o0ZpZpZ Z0Z0Z0An PZ0OPZ0Z Z0lBZNZ0 0Z0L0OPO S0Z0S0J0 WANTOLA,I PK LeiSB - Ronde 5, (2010) VAN WISSEN,M Na me de hele week voorbereid te hebben op gevaarlijke varianten in het Konings-Indisch en in de Botwinnik-Variant in het Semi- Slavisch, kreeg ik nu een zeer scherp zijvariantje van de Hollandse Variant in het Slavisch voorgeschoteld na Zwart wil dames ruilen, eventueel gebruik maken van zijn meerderheid op de damevleugel en of het pionnencentrum van wit onder vuur nemen. De stelling is gelijk, voor de hand liggend is 20.De3 maar wit komt met het verassende en enigszins verzwakkende 21 g4?! waarna ik na niet lang nadenken besluit om zo snel mogelijk de dames te ruilen met QXd2 en wit staat een tikkeltje beter. Een eventuele pionwinst heb ik gemist in de berekening van de varianten, mogelijk gemaakt door 14 1 Nf3 d5 2 d4 c6 3 c4 Nf6 4 Nc3 dxc4 5 a4 Bf5 6 Nh4 Bd7 7 g3 e6 8 Bg2 c5! een zeer goede zet oorspronkelijk bedacht door naar ik meen gehoord te hebben Ivanchuk. Een zeer veilige keuze voor deze opening, om wit in zeer complexe varianten mee te laten gaan die ontstaan na 9 BXb7 Bc6

15 10. Lxa8 zou kunnen. Varianten die de hele week zijn uitgeplugd, en waarin mijn kansen toch wat moeilijker te zien zijn, in vergelijking met het Konings-Indisch of de Botwinnik bijvoorbeeld. Op zo n moment moet je dus niet proberen objectief te beste zet te doen door heel lang te gaan nadenken, maar berust ik in een gelijke of iets mindere stelling. 10 BXc6+ NXc6 11 dxc Rd2+ 26 Kg1 Ng5 27 NXa7 NXf3+ 28 Kf1 NXh2+ 29 Ke1 Nf3+ 30 Kf1 e5 31 a5 Nh2+ 32 Ke1 Nf3+ 33 Kf1 Nh2+ Vreemd genoeg had Michiel dit ook niet verwacht, en begon zelf ook in de denktank te gaan, wat later weer een psychologisch voordeel opleverde. Een lastige stelling ontstond na ½ ½ QXd1+ 12 NXd1 Nd4 13 O-O waarin zwart weliswaar beter staat, maar zeker niet gewonnen. Beter was wellicht 13. Pe3 maar de stukken van wit komen niet makkelijk los, vandaar dat het al min of meer hier werd besloten naar een inferieur einspel af te wikkelen NXe2+ 14 Kg2 BXc5 15 Be3 Rc8 16 BXc5 RXc5 17 Nf3 c3 18 NXc3 NXc3 19 bxc3 Ke7 20 Rfb1 Rhc8 21 Nd4 Ne4 22 Rb7+ R8c7 23 RXc7+ RXc7 24 Nb5 Rd7 0Z0Z0Z0Z o0zrjpop 0Z0ZpZ0Z ZNZ0Z0Z0 PZ0ZnZ0Z Z0O0Z0O0 0Z0Z0OKO S0Z0Z0Z0 Een praktisch moment waarin ik besloot het dubieuze 25 f3!? te spelen, maar die wellicht zo slecht nog niet is. Michiel had niet meer veel tijd. Ik zag het eeuwig schaakmanouvre van het paard met de toren op de tweede rij, waarin ik wellicht 1 of 2 pionnen zou kunnen verliezen, daarentegen zou ik wel de a7 pion krijgen en zo een snellopende a-pion hebben. Wellicht was het objectief verloren maar de kansen waren praktisch gelijk, daarom besloot ik hier het risico op te zoeken, en de inzet te verhogen, onder het mom van hoe hoger de inzet hoe groter de kans om te winnen, maar ook hoe groter de kans om te verliezen. En ik zag dat Michiel weinig tijd had en geen direct zichtbare winst. En als verwacht nam hij remise aan door eeuwig schaak. 15

16 K Rudy van Wessel clubkampioen! Wim Zwinkels Een verlaten speelzaal op twee man na. De laatste partij van de rapidronde is al twintig minuten afgelopen als Raoul en Rudy plotseling aan het analyseren zijn. Nadat Rudy een week eerder de eerste partij gewonnen had, lukte het Raoul niet om in de tweede partij ijzer met handen te breken en moest hij in remise berusten. Uw razende reporter, gewapend met een microfoonprogrammaatje op zijn mobiele telefoon, was er als de kippen bij toen de kemphanen zich naar de bar begaven. Rudy, van harte gefeliciteerd namens de redactie van Sleutelzet! Wat gaat er op dit moment door je heen? Op dit moment een slok bier! Waar is de camera eigenlijk? Wat waren je verwachtingen voor de match? Ik had mijn zinnen er wel op gezet dit jaar. En Raoul wist mij vooraf fijntjes te wijzen op onze onderlinge score die flink in zijn voordeel is. Dus aan motivatie ontbrak het me zeker niet. Ik speel de laatste tijd wel goed en ik was er echt op gebrand om de titel een keer te pakken. Heb je je nog goed voorbereid? Ja, voor mijn doen zeker. Openingen, ja. En wat ik voorbereid had, met wit de Rubinstein variant van het Frans en met zwart de Meraner, kwam ook op het bord. Na de opening is het natuurlijk verder improviseren maar ik begon in beide gevallen goed aan de partij. Had je nog een specifieke strategie? Je stemt je opening af op een stelling die je ligt. In het Frans gingen de dames er vrij snel af en had ik prettig spel. Verder had ik geen hele uitgewerkte strategie ofzo. Raoul, jij ook gefeliciteerd met je tweede plek (gelach van beide heren...). Wat was jouw strategie? Het probleem zat hem natuurlijk in mijn verlies vorige week. Ik werd verrast in de opening. Ik had gerekend op een Catalaan maar Rudy speelde 2. e4. En van daaruit kreeg ik een vervelend minnetje en viel er weinig te beginnen. Het is ook een beetje Rudy s spel, middenspel zonder dames met een klein plusje. Vandaag heb ik een poging gewaagd. Het was ingewikkeld, er waren wel kansjes, maar helaas kwam ik er niet door. Wat was jouw verwachting voor aanvang? Rudy is normaal de sterkere speler maar in de onderlinge score sta ik voor. Dus het leek me wel redelijk open. Het kon alle kanten op in twee partijen. Vond je het lastig om met zwart te beginnen? Nee, integendeel. Ik heb liever een witpartij om mee te eindigen, zeker als je moet winnen. Stel dat ik in een eerste partij met wit zou verliezen dan moet je ineens met zwart van Rudy winnen. En die kan vanuit de opening remise maken door een saaie stelling in te gaan. En als ik met zwart zou winnen kan ik bijvoorbeeld op de derde zet de ruilvariant van het Slavisch gaan spelen om remise te maken. Rudy, is het echt al zover dat iedereen die een beetje kan schaken met wit tegen jou remise kan maken?! Raoul: Haha, hé we hebben het hier wel over de clubkampioen, hè! Beetje respect graag! 16 Anders geformuleerd dan: is het witvoordeel zò groot? Raoul: Nou, ik ben zelf natuurlijk wel een speler die beter met wit scoort. Als je iets moet forceren kun je beter wit hebben. Maar het blijft natuurlijk altijd lastig als je in een match over twee partijen de eerste partij verliest. Rudy, de eerste partij was dus cruciaal, waarom koos je voor het Frans? Nou, voornamelijk omdat ik niet echt wat tegen de Catalaan van Raoul heb. Dat schijnt wel in het koffertje van Anand te zitten maar in mijn koffertje dus nog niet. En de Rubinstein is op zich makkelijk voorbereiden want Raoul speelt dit altijd. En daarbinnen koos ik een variant die mij een klein plusje garandeerde. Van daaruit wilde ik lekker gaan spelen. Niets weggeven in de eerste partij in ieder geval. En volgend seizoen? Ja dat wordt natuurlijk moeilijk te overtreffen. Maar evenaren is ook een uitdaging. Gaat het dan weer tussen jullie, Ivo Wantola of gaan anderen als Edwin van Haastert weer interne spelen? Ik vrees dat we helaas geen Edwin zullen zien komend jaar. Ik hoop wel bijvoorbeeld op iemand als Wim Heemskerk. En Igor Coene misschien. Raoul, jij gaat ook volgend seizoen weer een helft winnen? Ik had bijna twee helften gewonnen hoor! En dan was die match geeneens nodig geweest! Rudy, jij had de eerste helft voor mij waarschijnlijk ook al geteld, zeker toen jij uitgespeeld was?! (Rudy: Dat was een dubbeltje op zijn kant, ja!). Het scheelde tienden van punten, dus als de nummer 80 en 81 omgedraaid zijn dan zou het al zo kunnen zijn dat ik kampioen was geweest. Nee, dat was echt close! Ik dacht even dat je ging zeggen: klote! Dat was het natuurlijk wel. Maar je microfoon staat nog open, hè, dus ik wil het een beetje netjes houden!

17 N Memoires van de Kuip (2) Eelco Kuipers In deze aflevering van de memoires van de Kuip aandacht voor de Glorney- en Faber Cup. De Glorney- en Faber Cup is een jaarlijkse strijd tussen acht Europese landen: België, Duitsland, Engeland, Ierland, Frankrijk, Nederland, Schotland en Wales. De Glorney Cup is voor jongens tot en met achttien jaar en de Faber Cup voor meisjes in dezelfde leeftijdscategorie. Er werd destijds bij de jongens op 5 borden gespeeld en bij de meisjes op 3. In 1994 speelt dit geheel zich af in het Gwent College of Higher Education in Caerlon in Wales. Een jaar later spelen we in Duitsland en wel in Maagdenburg. Wales: In Wales speelden we tijdens het WK voetbal waar vooral de heren Baggio & Baresi van zich deden spreken door in de WK finale Italië Brazilië beiden opzichtig te missen in de afsluitende penalty serie. Jammer, want die samba jokers werden zo onterecht wereldkampioen. Als ontspanning probeerden wij op een heuvelachtig veldje zelf ook te voetballen maar dat werd onmogelijk gemaakt door de Engelstalige landen in klederdracht die steeds met lange jurken op de bal gingen zitten. Uiteraard hoopte ze dat je er dan onder zou kijken maar ik werd al bang van de gedachte wat ik daar allemaal eventueel zou aantreffen bij deze figuren. Gelukkig werd er een alternatief spel aangedragen om de vrije tijd te doden en wel het zogenaamde kaartje doorgeven. Hier dient met een speelkaart aan de mond vast te zuigen en dan als zodanig door te geven aan de persoon naast je waarbij men in een kring om en om jongetje / meisje zit. Het is vergelijkbaar met poker want de positie is allesbepalend, zo snel mogelijk tussen de 2 Duitse blondines van Faber Cup gaan zitten was essentieel. Aangezien ik de truc had om voor overdracht de kaart snel te laten vallen leken mij de wat vlassige bovenlippen van de Ierse meisjes niet alles. Tijdens het toernooi was er 1 rustdag ingepland waardoor de mogelijkheid werd benut de avond ervoor een Wales café aan te doen. De sport die ze daar hebben is een flesje bier leeg te gooien in een soort tuinslang die je dan aan je mond zet waardoor het bier met een noodgang je mond instroomt. Een eervolle vermelding is hier weggelegd voor de bij ons niet onbekende Mark Irwin die het snelstromende bier moeiteloos wist te bedwingen. Enkele uren later werd het wat leuker om ook wat foto s te nemen. Op zich verder niet bijzonder totdat de Ierse delegatie zich bij ons voegde en ons verzocht de foto s weg te gooien omdat ze bang waren dat deze gepubliceerd zouden worden en blijkbaar is de ouderlijke straf in Ierland erg hoog als je voor je 21e naar de kroeg gaat. Het kostte wat moeite maar na een plechtige belofte af te zien van publicatie konden we ze behouden. Het schaken dan. Traditioneel zijn Frankrijk en Engeland, althans in die tijd, het sterkst. Er wordt gespeeld in poules van 4 waarbij de nummers 1 & 2 doorgaan naar de halve finale waarbij de uitslag tussen deze twee teams meegenomen wordt naar de finale. In de voorrondes zaten wij bij het torenhoge favoriete Frankrijk in de poule met akelig sterke spelers. Deze wedstrijd ging dan ook met 1,5 3,5 verloren, het moge duidelijk zijn wie er voor Nederland scoorde (zie partij): KUIPERS,E Glorney Cup - Ronde 1, (1994) 0Z0Z0Z0Z Z0Z0ZpZk bz0zpa0l Z0ZpO0Z0 ns0o0z0z Z0Z0ZBL0 PZpZ0OKZ SrZ0S0Z0 44 Bg5 Lh5 was beter geweest Qg6 45 Rh1+ Kg8 46 Rh6! DESLANDES,P 46. Lf6 lijkt meteen te winnen. Helaas heeft zwart het geniepige antwoord Lf1+!! Bd3 De enige zet. Op Txa1 komt het fraaie 47. Lf6! Tg Kh2!! 47 RXg6+ BXg6 48 Bh5! RXa1? Lxh5 49. Dh4 Txa1 50. Dxh5 c1d 51. Lxc1 Txc1 52. Dg5+ 49 BXg6 Rbb1 50 Bc1! fxg6 Na Txc1 wint wit met 51. Lxc2+ Kf8 52. Da3+ materiaal. 51 QXg6+ De eerste van een reeks schaakjes om de tweede tijdcontrole te halen Kh8 52 Qh6+ Kg8 53 Qg6+ Kh8 54 Qh6+ Kg8 55 QXe6+ Kh8 56 Qh6+ Kg8 57 Qg6+ Kh8 58 Qe8+ Kh7 59 Qf7+ Kh8 60 Qf6+ Kg8 61 Qg6+ Kh8 62 QXc

18 Uiteindelijk eindigen we achter Frankrijk en Engeland in de finalepoule als 3e een resultaat waarmee te leven is in mijn 1e jaar bij deze strijd. Duitsland: Na de eerste ervaring Glorney Cup in Wales mocht ik het jaar erna mee naar de editie die plaatsvond in Maagdenburg. Dit jaar hadden de Fransen niets aan het toeval overgelaten door de inmiddels bekende GM LePelletier mee te nemen. Na moeizame overwinningen op Duitsland en Ierland mochten we de laatste ronde tegen het duidelijk zwakker Wales. Probleem deed zich hier voor dat deze ronde na de rustdag was. Met 2 overwinningen op zak was plaatsing voor de finale wel zo goed als zeker. Op de rustdag werd een barbecue georganiseerd, tja Duitsers en vlees. Bij Barbecue hoort naast vlees natuurlijk ook bier wat dan ook rijkelijk vloeide. Ondertussen wonnen we daar nog even moeiteloos een basketbal toernooi wat niet zo moeilijk was aangezien wij Ruud Janssen in de gelederen hadden. Ondergetekende en de voor LSG ook niet onbekende Remko van der Erf lagen inmiddels op het basketbalveld en werden overgoten met bier. Een bierdouche is toch niet onbekend in Duitsland dacht ik? De organisatie had er inmiddels bij onze coach, wiens naam ik met de mantel der liefde zal bedekken, op aangedrongen ons te gedragen. Uiteraard was dit te laat en waren we al door het dolle heen. Uiteindelijk zijn we weggestuurd door de organisatie en met de Belgische delegatie teruggelopen naar het hotel. Onderweg werd ik nog voor 200 gulden uitgedaagd door een Belg om van een 50 meter hoge brug zou springen. Toen ik mijn schoenen uitdeed en de rand wilde gaan bedwingen werd vooral de Belgische coach uiterst nerveus en het schijn dat hij nog steeds in therapie is. Bij terugkomst in het hotel maar snel het bed opgezocht. Ik had mijn ogen nog niet dicht of er klinkt een enorme knal door de kamer. Jawel, Remko door zijn bed gezakt! De volgende dag bleek hij ook nog op zijn bril te liggen waardoor we zonder veel slaap en een halfblinde Remko konden aantreden tegen Wales. We kwamen ook collectief iets te laat voor de wedstrijd en vooral de frisheid van onze tegenstanders baarde me zorgen. Na een uurtje spelen maakte de coach zich zichtbaar zorgen. Een paar spelers sliepen half en de andere keken reeds tegen een ruïne aan. Ik trachtte de coach, zonder veel succes, gerust te stellen door aan te geven dat uiteindelijk de sterkere speler gewoon wint. Enige tijd later stond er natuurlijk ook gewoon 5-0 op het scorebord. Mijn partij van die ronde is illustratief: MARTIN,D KUIPERS,E (2155) (2035) Glorney Cup - Ronde 3, (1995) 1 d4 Nf6 2 c4 c5 3 d5 b5 4 cxb5 a6 5 f3 d6 6 e4 g6 7 Na3 Bg7 8 Ne2 axb5 9 NXb5 O-O 10 Nec3 Nbd7 11 Be2 Ba6 12 O-O Qb6 13 Kh1 Rfb a4 Ne8 15 Ra3 Nc7 16 NXc7 QXc7 17 Nb5 BXb5 18 BXb5 Nf6 19 Qe2 Ne8 20 f4 Qd8 21 Raf3 Ra7 22 e5 Nc7 23 f5 0s0l0ZkZ s0m0opap 0Z0o0ZpZ ZBoPOPZ0 PZ0Z0Z0Z Z0Z0ZRZ0 0O0ZQZPO Z0A0ZRZK NXb5 24 axb5 dxe5 25 fxg6 fxg6 26 Qc4 Qd6 27 Be3 Rd7 28 Rd1 e6 29 BXc5 exd5 30 Qb4 Qe6 31 b6 Rf7 32 Ra3 Bf8 33 Ra7 BXc5 34 QXc5 QXb6 35 QXb6 RXb6 36 RXf7 KXf7 37 RXd5 RXb2 38 Kg1 Ke6 39 Ra5 h5 40 Kf1 Kf5 41 Ra4 g5 42 Ra8 Rc2 43 Ra4 h4 44 h3 Rd2 45 Rb4 e4 46 Rb5+ Kf4 47 Rb3 Rd3 48 Rb2 Ke3 49 Re2+ Kd4 50 Kf2 Ke5 51 Rb2 Kf4 52 Kf1 Rd4 53 Ra2 e3 54 Ra5 g4 55 hxg4 Rd1+ 56 Ke2 Rd2+ 57 Kf1 Rf2+ 58 Kg1 Kg3 59 Re5 RXg2+ 60 Kf1 e2+ 61 Ke1 h3 0-1

19 Met 3 overwinningen in de voorronde gingen we naar de finale. In de finale namen we een overwinning op Duitsland mee en wonnen we daarna nipt van Engeland. Frankrijk had alles dik gewonnen waardoor wij in de laatste ronde moesten winnen van hen om eerste te worden. Bij een 2-2 stand ging alles om de laatste partij die zich op het 2e bord afspeelde waar Luciën van Beek de held van de dag werd door in een heroïsch duel een punt te drukken tegen de op dat moment al vrij sterke Tirard. Al met al twee buitengewoon leuke ervaringen die ik zeker niet had willen missen. 19

20 p Buchholzkampioen van Leiden!! Gert-Michiel de Niet De titel behoeft natuurlijk enige uitleg. Na jaren van afwezigheid deed ik weer eens mee aan het door LSG georganiseerde Leids Kampioenschap. Traditioneel deed ik het daar altijd goed, zo speelde ik in het verleden eens remise tegen Mark van der Werf (later nog een keer tijdens Nooteboom) en won ik zelfs een keer met zwart van onze huidige GM; Jan Smeets! Ook dit keer ging het weer goed, uiteindelijk zou ik alleen van toernooiwinnaar Ivo Wantola verliezen. De indeling van het toernooi geschiedde vanaf ronde 2 op weerstandspunten, oftewel Buchholz. Buchholz was een Oostenrijkse schaker (?!) die dit systeem bedacht. De weerstandspunten die een ieder heeft worden bepaald door het aantal punten bijelkaar op te tellen die tegenstanders uit vorige ronden hebben behaald. Een hoog totaal betekent dus in de regel dat je sterke tegenstand hebt gehad, of in ieder geval tegenstanders met een behoorlijke score. Deze tegenstanders hoeven dus per definitie NIET een hoge rating te hebben, integendeel het kunnen op papier zwakke schakers zijn die gewoon een goed toernooi spelen! Bekender bij de meeste schakers is het begrip TPR, de Toernooi Prestatie Rating. Deze is vaak vervormd, want bij 3 uit 3 komt er een zeer groot getal uit. Een TPR zegt eigenlijk alleen wat aan het einde van een toernooi (KNSB), de naam zegt het eigenlijk al. Indelen op TPR is ook mogelijk, maar met deze vorm van indelen lijkt mij weinig mis. Persoonlijk geef ik echter de voorkeur aan indelen op rating, maar veel maakt het mij niet uit. Als je kampioen wilt worden dan moet je van iedereen kunnen en willen winnen!! Aan het indelen op weerstandspunten/buchholz kleeft wel het nadeel dat als sommige spelers niet op komen dagen of een reglementaire 0 (telefoon gaat af in aktetas!!) halen, dit niet volledig wordt meegeteld in de score. Iemand heeft dan dus 1.5 uit 3 ipv 4. Ander nadeel is dat sterke spelers tegenelkaar kunnen komen te spelen, louter omdat een van de twee een lage Buchholz score heeft omdat zijn vorige tegenstanders lopen te knoeien. Het schijnt dat een prominente speler van LSG 1 niet mee wilde doen om deze reden. Beetje kinderachtig eigenlijk, want om kampioen te worden heb je gewoon tegenstand nodig. Mij overkwam dit dus toen ik in de 5e ronde tegen Igor Coene moest. Hij had verreweg de hoogste rating van alle mogelijke tegenstanders, maar ik vond het wel prettig, weinig druk zeg maar. Igor speelt een beetje hetzelfde spelletje als ik, dus de messen werden pas in het middenspel geslepen. Igor speelde een soort Konings-Indisch in de voorhand, maar hij kreeg geen prettige stelling. Toen ik in opkomende tijdnood van hem een volle kwaliteit won, leek het pleit beslecht. Op een gegeven moment kon ik ook vrij eenvoudig afwikkelen naar een totaal gewonnen stelling, maar ik besloot met dames en torens mat te gaan zetten. Igor verraste mij toen met een fraaien loperzet (thema onderbreken lijn) en ik zag niets anders meer dan eeuwig schaak toelaten. Jammer bleek in de analyse want de stelling was nog steeds gewonnen voor mij. Rybka toonde dat uiteraard feilloos aan! Het toernooi was trouwens begonnen met een nerveuze overwinning op Wim Zwinkels. Wim kent mijn spelletje en na een (te) voorzichtige opzet besloot hij alle remmen los te gooien. Het was allemaal niet correct, maar het kostte mij veel tijd om de weerlegging te vinden. Toen ik onvoorzichtig werd, kreeg wit best wel kansen, maar toen Wim in tijdnood kwam viel het doek snel. In de 2e ronde won ik fraai van Ed Wagemans, hij speelde een veel te opportinistisch pionoffer in het Konings-Indisch. 2 uit 2 dus, dat ging lekker! In de 3e ronde wachtte de huidige captain van LSG 2, Robert Straver. Robert speelde veel te passief met wit en bovendien zat ik op bekend terrein in mijn geliefde Grunfeld. Tijd meer en stelling meer, het kon niet meer fout gaan. Dat ging het dus bijna wel en dan vooral door dom geklets in de kantine (barruimte), wat mij veel bedenktijd kostte. Mensen waarschuwen mij er al jaren voor, maar nu was het steeds : Hallo de Niet hoe gaat het met je? Nadeel natuurlijk als je jaren niet bent geweest!! In de aanloop naar de 40e zet had ik het voordeel alweer verspeeld en na de 40e zet bleek ik gewoon minder te staan! Robert kreeg zelfs een sterke aanval en ik verloor een pion. Het dame eindspel met een pion meer zag er goed voor hem uit, bovendien had hij tijd meer. Ik moest dameruil vermijden en ging eigenlijk vooral heen en weer en dat scheelde natuurlijk kostbare tijd. Robert dacht nu steeds na en nadat hij een winst had gemist had het remise moeten worden. Robert wilde echter het onderste uit de kan en bleef risico s nemen. Toen ik een vrije b-pion kreeg had ik ineens de beste kansen, maar interessanter was de tijd; allebei nog 8 seconden!! Ik had zwart en de klok stond aan rechts, de b-pion natuurlijk ook dus ik zette steeds bliksemsnel en Robert ging door zijn vlag! 3 uit 3, maar zeer fortuinlijk. Op basis van de laatste 45 minuten was het onterecht, maar daarvoor had ik steeds een goede stelling. Remise was terecht geweest, maar in tijdnood gelden andere wetten. Zelf was ik in ieder geval heel blij dat het nou eens een ander overkwam om door de vlag gejaagd te worden!! In de 4e ronde was er dan een heuse topper, tegen medekoploper en nr 1 op rating, Ivo Wantola. Ik had wit en ik had me redelijk goed voorbereid. Ivo had dat echter beter gedaan en speelde een andere (betere) zetvolgorde dan ik had bekeken. Desalniettemin speelden we 12 zetten theorie, al kostte het mij wel veel meer tijd dan hem. In het middenspel leek ik aardig spel te krijgen, maar de zwarte lopers oefenden stevige druk uit op het witte centrum. Het stellingstype kwam mij bekend voor, het leek erg op de hoofdvariant (ruilvariant) van het Grunfeld-Indisch. Opnieuw verloor ik tijd door praten (een ezel...) en ik had steeds minimaal een kwartier minder op de klok dan Ivo. Op zet 32 speelde Ivo echter een ongelofelijk slechte zet (Le4:) en ik stond op slag beter. Omdat het stellingstype zo veranderde (van minder naar beter), gebruikte ik weer (te) veel tijd en nam ik helaas niet de pion die mij bijna de winst had opgeleverd. Meer dan remise had er dan voor Ivo echt niet ingezeten. Een latere slordigheid van Ivo strafte ik ook niet af en zodoende had ik na 45 zetten alweer een verloren stelling. Ik verloor op stelling en op tijd, erg sneu want er had veel meer ingezeten. Ivo zou later in zijn slotspeech verklaren dat hij betrekkelijk weinig tegenstand had ondervonden, maar daar kon ik me dus niet in vinden. Rond de 35e zet had ik gemakkelijk een zeer goede stelling kunnen krijgen met een pion meer! Ook tegen Michiel van Wissen stond Ivo lange tijd zeer beroerd en in de slotstelling (!!) mogelijk verloren. Michiel nam daar vanwege tijdnood eeuwig schaak, maar er lag een afwikkeling naar een toreneindspel met een pion meer. Tegen Thijs Roorda speelde Ivo tenslotte nog een zeer riskante variant van de Draak die volgens de kenners in remise moest eindigen. Allesbehalve makkelijk dus, maar het is het gelijk van de winnaar zullen we maar zeggen! In de 5e ronde trof ik dus Igor en die partij had ik al beschreven. Na een slappe openingsbehandeling van Igor kreeg ik initiatief (1.e4,c5 2.d3) en dat leidde dus tot kwaliteitswinst. Leuk was vooral ook de analyse achteraf waarin Igor op zoek ging naar een voordeeltje, dat toch vrijwel nergens te ontdekken viel. Gewoon 1.d4 2.c4 gaan spelen Igor, dan komt dat vanzelf!! In de 6e ronde trof ik voormalig houwdegen Erik Oosterom. Voormalig, want Erik speelt de laatste tijd nogal wisselvallig. Zijn 20

21 rating is ook weer onder de 2100 gedaald en dat is geen goed teken. Erik speelde met zwart een solide variant van het Slavisch, waarin hij na lang nadenken rond de 10e zet dameruil aanbood. Ik gin daar op in aangezien een langdurig voordeeltje gewaarborgd leek. Een geïsoleerde e-pion deerde hem niet en ik kreeg ook geen voordeel. Tussen de 30e en 40e zet echter weer wel en na de tijdcontrole had ik een zeer goed eindspel van een prachtig paard tegen een kreupele (!!) loper. Nodeloos lang nadenken en op het verkeerde moment versnellen deed mij het voordeel ontglippen en ik moest in remise berusten. Twee plusremises op rij, maar het hadden twee volle punten moeten zijn!! Wel een mooie score met 4 uit 6 en een goede TPR (2200+) en dito Buchholzscore! In de 7e en laatste ronde wachtte mij dan eindelijk op papier een makkie met de laag gerate Marco de Mooij als tegenstander. Toen hij open Siciliaans speelde was ik aanvankelijk blij, want de Kan is een van mijn andere specialiteiten. Ik kreeg ook prima spel, maar Marco deed gewoon niets en liet mij het spel maken. Toen hij op een gegeven moment Pc3-e2 speelde, dacht ik aanvankelijk dat hij het niet meer wist, maar na Pe2-d4 zag ik ineens de bedoeling. De paarden werden geruild en na Le3xd4 stond zijn loper ook ineens mooi! Karpoviaans gespeeld van Marco, maar hij speelde dan ook een zeer goed toernooi dat begon met een zeer fortuinlijke overwinning op Igor Coene, maar toch! Toen ik in tijdnood begon te raken en een pion dreigde te verliezen bood ik remise aan en dat was net op tijd. De pion slaan was riskant, want zwart krijgt behoorlijke compensatie over de zwarte velden. In ieder geval moest het een en ander uitgerekend worden, niks doen was er dus niet meer bij! Marco liep even weg (teamoverleg??) en nam het toen aan, hij was met 4,5 uit 7 verzekerd van de ratingprijs tot 1900 (of 2000 dat weet ik niet meer). Zijn TPR was geweldig, je zou Marco de TPR-kampioen kunnen noemen, want deze lag geloof ik 350 punten boven zijn rating!! Zelf viel ik nu net buiten de prijzen met een 6e plek. Wel was ik de beste niet-lsg-er, al ben ik op het moment van schrijven juist wel weer LSG-er. Best of the rest dus en dat is ook wat waard. Bij het opmaken van de eindstand bleek dus mijn enorme Buchholzscore, veel hoger dan wie dan ook. Je kunt dus stellen dat ik de sterkste tegenstand had gehad, maar dat blijkt ook wel uit mijn verslag. Van de top 5 had ik alleen niet tegen Michiel van Wissen gespeeld, een aardige prestatie lijkt me!! Mijn totaal aantal punten bedroeg maar liefst 34.0, maar liefst 4 meer dan toernooiwinnaar Wantola. Dit koester ik als een kleinood!! DE NIET,GM PK LeiSB - Ronde 4, (2010) WANTOLA,I Zoals gezegd was ik redelijk goed voorbereid op deze partij, juist door de database goed te bestuderen. Ivo bleek echter beter op de hoogte; hij had gewoon partijen gevonden van mij met deze variant! 1 d4 Nf6 2 c4 e6 3 Nf3 b6 4 a3 Dit is de Petrosian variant, populair geworden door Kasparov die deze opening met veel succes speelde in de jaren 90. Ook de sterke GM Krasenkow uit Polen speelt deze variant veelvuldig, desalniettemin is de variant in onbruik geraakt. Tegenwoordig speelt men dikwijls 4.g3, maar dat is echt helemaal uitgekauwd. Als je dan toch g3 wilt spelen, doe het dan maar op de 3e zet!! Ik speel de variant nog steeds graag aangezien wit het thematische en altijd lastige Lb4 verhindert. Het opspelen van een pion doet wel weinig aan de ontwikkeling Bb7 Dit is de oudste zet, gewoon doorgaan met je loper ontwikkelen en e4 in bezit houden. Lange tijd was 4..,La6 de meestgespeelde zet, maar wit behoudt dan vaak een klein voordeeltje (na 5.Dc2). 5 Nc3 d5 Een bekende fout is 5..,Le7 waarna wit met 6.d5! in het voordeel komt, de zwarte witveldige loper bijt dan ineens op graniet. 6 cxd5 NXd5 6...ed5: is mogelijk, maar dan krijgt de stelling het karakter van het damegambiet. De gespeelde zet is flexiber. 7 Qc2 NXc3 Dit lijkt niet nodig, maar zwart vermijdt daarmee varianten waarin wit op d5 neemt en na Ld5: e4 speelt met tempowinst. 8 bxc3 Dc3: kan ook, maar dit is ambitieuzer aangezien wit met e4 een centrum wil opbouwen Nd7 Deze zet op dit moment verraste mij al enigszins, in andere varianten wordt dikwijls voor een opzet met Le7 gekozen e4 c5

22 Dit zette mij opnieuw aan tot nadenken, want een opzet met Pd7/c5 zonder eerst de loper te ontwikkelen, kende ik niet 10 Bd3 Na lang nadenken gespeeld, want ik vroeg me af of ik iets met Lb5 kon doen. Zwart kan echter simpel a6 doen en wit heeft niets Qc7 Dit is dan wel weer een bekende zet; zwart verhindert Lf4 en dreigt cd4: met een voor hem niet ongunstige dame ruil. 11 Qb1 g6!? Dat is dus de bedoeling, met een dubbelfianchetto krijgt de stelling het karakter van het Grunfeld-Indisch. Mij niet onbekend, maar dan wel met zwart! Ik wist dat de zwartveldige loper naar g7 kon, maar in veel varianten wordt Le7 en snelle rochade gespeeld. Wit kan nu dingen met h4 doen, maar duidelijk is dat geenszins, de witte koning staat dan net zo slecht als de zwarte. 12 O-O Bg7 13 a4 Tot hier was het geloof ik volgens Ivo allemaal bekend. Hij mompelde iets van 13.Te1. De zet a3-a4 is vrij normaal in dit systeem, de a-pion blijft niet in staan, terwijl je ook een keer aan a4- a5 zou kunnen denken. In andere varianten komt het veld b4 wel eens vrij voor de zwartveldige loper, maar niet na het fianchetto natuurlijk! O-O 14 Re1 Nu dan wel, al is het erg moeilijk om een duidelijk ontwikkelingsplan voor wit te vinden. Het is mooi zo n pionnencentrum, maar beide pionnen moeten gedekt blijvent, terwijl d4-d5 en e4-e5 allebei lelijke zetten zijn. Ontwikkelen maar Rfc8 15 Be Rab8 16 Qd1 Op weg naar e2 waar de dame veel actiever staat dan op b Nf6 17 Bg5 Nh5 Valt natuurlijk opnieuw d4 weer aan en dreigt waarschijnlijk ook 18..,h cxd4 19 cxd4 Qc3 Dc3 Ivo stuurt aan op dameruil en dat is iha goed voor zwart vanwege zijn meerderheid op de damevleugel en de controle van de c-lijn. De zwarte pionnenmeerderheid is op dit moment nog verre van mobiel, maar het is een gegeven. 20 g4?! 0srZ0ZkZ obz0zpap 0o0ZpZpZ Z0Z0Z0An PZ0OPZPZ Z0lBZNZ0 0Z0L0O0O S0Z0S0J0 Over deze riskante zet was ik tijdens en na afloop van de partij niet tevreden. De witte stelling wordt wel erg verzwakt over de diagonaal b7-h1, ook creëer ik een achtergebleven f-pion met een zwakte op f4. Toch pakte het in 1e instantie niet eens slecht uit QXd2 21 BXd2 Nf6 22 h3 Nu valt het dus wel weer mee, de zwarte toren kan niet binnenkomen op c2 en c3 en het paard staat opnieuw de loper in de weg Nd7 23 Bf4 Ra8 24 Ra3 Fel bekritiseerd door enige omstanders, maar Tc3 mag natuurlijk niet toegelaten worden. Ik vond het wel een multifunctionele zet om zowel de 3e rij te beschermen als de a-lijn te blijven controleren a6 Tsja zwart wil gewoon een keer b6-b5 doen en dan stoomt die b- pion op. 25 Rc1? Dit is natuurlijk slap gespeeld van wit, maar wit kan zijn stelling nauwelijks versterken. Een ander punt is dat ik hier al krap in de tijd kwam te zitten. Nu ik op de hoogte ben van de eerste 12 zetten zal dat me niet zo snel meer gebeuren in deze variant!! RXc1+ 26 BXc1 Rc8 27 Be3 f5! 18 Qd2 om h7-h6 te vermijden. Een andere klassieke manier om het pionnencentrum aan te tasten, wit moet nu in de verdediging. Hij kan niet vermijden dat veld d5 vrij komt voor een zwart stuk. 22

23 28 Nd2 fxe4 f4!? Is een andere mogelijkheid 29 NXe4 Bf8 30 Ra2 b5? 0ZrZ0akZ ZbZnZ0Zp pz0zpzpz ZpZ0Z0Z0 PZ0ONZPZ Z0ZBA0ZP RZ0Z0O0Z Z0Z0Z0J0 Gebaseerd op een misrekening. 30..,Ld5 ligt voor de hand en wit staat dan gewoon minder. 31 axb5 BXe4?? Geen echte blunder, maar de vraagtekens staan voor het strategisch mistasten. Het is natuurlijk volkomen absurd om je geweldige witveldige loper te ruilen voor een paard dat nog vrij weinig doet. Erger is dat wit snel de totale controle over de witte velden krijgt en zwart lamlegt. Ivo had meer dan voldoende tijd en het verbaasde mij dan ook zeer dat hij zich inliet met deze ruil (en b5 uiteraard). Ivo zou later verklaren dat hij speculeerde op mijn naderende tijdnood, maar dat is voor iemand met geen reden om het dan maar weg te geven!! 32 BXe4 axb5 33 g5!! Hier moest ik lang over nadenken om de kracht van de b-pion in te schatten. Dit buitenkansje dat wit de controle over de witte velden geeft en de zwakke pion e6 vastlegt, wilde ik me niet laten ontnemen. Zoals gepland b4 34 Ra Nb6 35 Rb7?! Nd5 36 Kg2 Rc3 37 Bd2 Rb3 38 Bf3? Ook dit is niet goed, al had ik nu zware tijdnood Rb2 39 BXd5 exd5 40 Bf4 b3 41 Rb5 Rb1 42 Bd2 Ba3 43 Bb4 Bb2 En hier ging ik de fout in met 44.Td5: al is deze stelling sowieso verloren. Ivo was nog ergens slordig, maar een nieuwe grote tijdsachterstand deed mij definitief de das om. De 35e zet bleek cruciaal. Ook tijdens Nooteboom had ik trouwens alle moeite om de zetten te doen, maar dat ik geen afmaker ben dat weet ik allang. Toch blijft het jammer, want na 35.Ta6! had Ivo op zoek gemoeten naar remise en dan hadden we een heel ander toernooiverloop gehad. Tsja als...!! Tenslotte had ik nog een leuke openingsfase tegen Igor Coene. COENE,I 0-1 PK LeiSB - Ronde 5, (2010) 1 e4 DE NIET,GM Het eerste wat ik dacht toen hij deze zet had gedaan, was: Speelt hij nou echt 1.e4??. Had hij zich misschien voorbereid op het een en ander? Nou ja ik speelde 1... c5 net als altijd. Toen kwam de ontnuchtering: 2 d3?! Op dit moment erg slap, maar nou ook niet direct slecht. Gebruikelijker is bijvoorbeeld 2.Pf3 om dan na 2..,e6 3.d3 te spelen. Dat is Konings-Indisch in de voorhand. Ik moest hier kiezen tussen het voor de hand liggende 35.Ta6! en het veiliger uitziende 35.Tb7. Met 35.Ta6 was echter niets mis. Na 35..Pd5 36.Ta6:,Pc3 speelt wit gewoon rustig 37.Ld3 en staat een pion voor. Het was in deze fase lastig om niet weer teveel tijd aan zetten te besteden, maar aan de andere kant had ik nu ineens serieuze winstkansen en dat was 5 zetten geleden nog een droom!! Ik vond de stelling na 36..,Pc3 er eng uitzien, desalniettemin had ik dat gewoon moeten spelen Nc6 3 g3? Dit is mijns inziens te slap, het komt wel overeen met Igors rustige stijl. Iets als 3.f4 was aggressiever d5!

24 3...Pf6 en dan d5 is een andere optie, maar met deze zet dwingt zwart wit direct tot een verklaring. Nemen op d5 komt niet in aanmerking aangezien na Dd5: de toren instaat en wit dus Pf3 moet doen. Na Lg4 kan zwart dan vrijuit ontwikkelen. 4 Nc3?! Igor laat zien duidelijk op onbekend terrein te zijn. KI fanaten (Albert Termeulen) zullen onherroepelijk Pbd2 spelen, al kan zwart dan Pf6 spelen gevolgd door Lg4 na bijvoorbeeld 5.Lg2. Zwart heeft dan op zijn minst gelijkspel. Normaal gesproken staat de witveldige loper van zwart op c8 en is hij ingesloten door pionnen op d7 en e6. Mede door het nalaten van e6 kan de loper een actievere post innemen d4 Ook dit buitenkansje liet ik mij niet ontnemen. Als 1.d4 speler heb ik er totaal geen moeite mee om Konings-Indisch met zwart (lees wit!) te spelen. 5 Nce2 e5 6 f4 Bd6 Deze zet was niet gedwongen, maar het leek me gewoon een goede ontwikkelingszet. Het sjablone 6..,f6 versterkt alleen maar wits volgende manoeuvre. Rybka geeft trouwens 6..,Pf6 en dan ontstaat klassiek Konings-Indisch met verwisselde kleuren. 7 Bh3 Strategisch juist, maar zwart wint een tempo Rc1+ Kb8 17 Rc5 f6 18 Qf3 b6?! Dit verzwakt de damevleugel en was onnodig, toch zag ik (nog) geen gevaar. 19 Rc4 g5 20 Rfc1 Rc8 21 Bb4 g4 eerst vastleggen en dan h4 spelen! 22 Qd1 Ng6 23 Kg2 RXc4 24 dxc4? Na Tc4: staat het ongeveer gelijk. uit de penning maar: Qc6 25 Kg Rg8! Nu komen er duidelijk dreigingen over de g-lijn. 26 a4 h4 27 c5 en wat nu te doen? 7... BXh3 8 NXh3 Qd7 9 Nf2? Dit was echt een misser aangezien het paard daar niet goed staat. Aangewezen was 9.f5! waarna er strategisch weinig mis is met de witte stelling. Zwart zal niet kort rocheren want dan komt er een pionnenstorm (komt er sowieso wel). Tijdens de partij dacht ik aan 9..,g6 maar duidelijk is het allemaal niet. om f5 tegen te houden g6! 10 c3 O-O-O 11 Bd2 Nge7 12 cxd4 NXd4 13 NXd4 cxd4 14 fxe5 BXe5 15 O-O h5 0j0Z0ZrZ o0z0z0z0 0oqZ0onZ Z0O0a0Z0 PA0oPZpo Z0Z0Z0O0 0O0Z0M0O Z0SQZ0J0 Klassiek spel op 2 vleugels, maar zwart is veel eerder hxg3 28 hxg3 BXg3 29 QXd4? Bf4 30 Rc4? Ne5 met de dubbele dreiging van slaan op c4 en schaak op f3. 31 Kg2 NXc4 32 QXc4 Rc8 33 Ng4 bxc5 Het ruilen heft wit weinig geholpen; zwart staat erg actief en met zijn laatste zet komen er aanvalskansen met h5-h4. Op de Hier is het natuurlijk uit, zwart heeft fors materiaal meer en een damevleugel valt voorlopig weinig te vrezen. Voor de volledigheid betere stelling! toch maar de rest van de partij: 24

25 34 Bc3 f5 35 Nf6 fxe4 Hier dacht ik echt dat Igor op ging geven, er lijkt voor zwart geen vuiltje aan de lucht. 36 NXe4 Qg6+ 37 Kf3 Hier winnen allerlei zetten en zonder enige tijdsdruk deed ik dan ook het gevaarlijk uiziende: Rf8 en toen kwam: 38 Bf6!! Het 2e uitroepteken is voor het verrassingseffect want ik had deze zet totaal niet aan zien komen. Het is een geinig gevalletje van lijn onderbreken, al zag ik er na enige minuten de lol niet echt van in!!! 0j0Z0s0Z o0z0z0z0 0Z0Z0AqZ Z0o0Z0Z0 PZQZNa0Z Z0Z0ZKZ0 0O0Z0Z0Z Z0Z0Z0Z Bd6?? Gespeeld na enige minuten nadenken. Ik dacht er met een kwartiertje erbij wel veilig uit te kunnen lopen (uit het eeuwig schaak), maar dat bleek onzin. Winnend was nog steeds 38..,Lc7 om de loper er na 39.Db5+ tussen te kunnen zetten op b6. 40.a5 werkt dan niet aangezien zwart schaak geeft op h5 en een aftrek heeft op de dame. Tsja dat moet je dus maar zien!!! Ik had Lc7 wel overwogen, maar durfde het risico niet aan. Nu kwam: 39 Qb5+ Kc7 40 Qa5+ Kb8 41 Qb5+ Kc7 42 Qa5+ Kd7 Nu dacht Igor aan een winst (??) poging maar dat is zeker niet slaan op a7 want dan loopt zwart eruit en wint simpel. Hij speelde dus gewoon 43 Qb5+ Kc7 met remise. Zwart kan nergens anders heen want dan staat hij mat! ½ ½ Al met al 2 leuke partijen waarin ik zeker 2 punten had verdiend. Twee keer ging het echter mis rond de 35e zet, ik zal dus aan mijn snelheid moeten werken!! 25

26 26