Tentoonstellingen 2017

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "Tentoonstellingen 2017"

Pieter-Jan Groen
7 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 Tentoonstellingen 2017 Béla Tarr 21 januari 7 mei 2017 The Turin Horse (Béla Tarr, 2011, VEGA Film) Tentoonstelling over het werk van de Hongaarse filmmaker Béla Tarr (Pécs, Hongarije, 1955). Béla Tarr wordt wereldwijd beschouwd als een van de belangrijkste en meest invloedrijke filmauteurs van de afgelopen dertig jaar. Tarr is de meester van het lange shot, de meester van de prachtig in beeld gebrachte, trage, zwaarmoedige films over de condition humaine. Hij brak internationaal door met Damnation (1988) en breidde zijn roem en aanzien uit met het achturige Sátántango (1994), Werckmeister Harmóniák (2000) en The Turin Horse (2011). Tarr beschouwt The Turin Horse als een film over het einde van de wereld en daarmee tegelijkertijd als het einde van zijn eigen filmografie. Hij kon zich niet voorstellen ooit nog een film te kunnen maken die nog uitgebeender, nog zwaarder, nog meer tot de essentie teruggebracht zou zijn dan The Turin Horse. Sindsdien bestiert Tarr een filmschool in Sarajevo. Voor de tentoonstelling in EYE neemt Tarr echter voor het eerst weer de camera ter hand om een tweetal nieuwe scènes te filmen. Het is zijn boosheid over de houding binnen Europa, en met name in Hongarije, tegenover de migranten, die hem dwingt een statement te maken, een uitspraak te doen. EYE Filmmuseum IJPromenade KT Amsterdam Postbus BJ Amsterdam Marnix van Wijk Publiciteitsmanager marnixvanwijk@eyefilm.nl T Inge Scheijde Marketing manager ingescheijde@eyefilm.nl T pers@eyefilm.nl

Béla Tarr Op zestienjarige leeftijd begon Béla Tarr al met het maken van films, veelal naturalistische en geëngageerde sociale drama's en documentaires.

2 Béla Tarr Op zestienjarige leeftijd begon Béla Tarr al met het maken van films, veelal naturalistische en geëngageerde sociale drama's en documentaires. Na zijn opleiding aan de filmacademie in Boedapest ontwikkelde hij een eigenzinnige en invloedrijke stijl. Sinds Damnation (1988) kenmerken Tarrs films zich door lange takes en weinig montage, doorgaans opgenomen in adembenemend zwart-wit. Zijn personages leven armoedige levens in doffe uitzichtloosheid op het desolate Hongaarse platteland. Tarr toont ons het bestaan ontdaan van alle franje en nodigt zijn kijkers uit tot mededogen. Zijn werkwijze, en in het bijzonder de uitzonderlijk lange takes dwingen het narratief als het ware naar de achtergrond. Zijn latere films hebben een sterk contemplatief karakter. Bij het werk van Béla Tarr zijn stijl en inhoud onlosmakelijk met elkaar verbonden. Zijn films getuigen van een somber wereldbeeld waarin de mens geen enkele grip heeft op zijn eigen bestaan en gedwongen is het leven passief te ondergaan. Een leven dat in Tarrs films een extreme uitzichtloosheid heeft en zich afspeelt in de marge van de maatschappij. De personen in zijn films zijn in de steek gelaten door het leven, hebben geen of nauwelijks hoop. De films spelen zich veelal af in een troosteloze omgeving waar verval, afbraak en desinteresse heersen. Maar uit deze situatie maakt Tarr als een van de grootmeesters van de hedendaagse cinema een oeuvre dat hypnotiserend is in zijn beeldende kracht. Tarr durft als geen ander te vertrouwen op het beeld. Hij filmt sinds Damnation louter in zwart-wit, of eigenlijk zou je beter kunnen zeggen in grijs, en gebruikt extreem lange shots waarin de camera heel langzaam een ruimte of een landschap verkent. In combinatie met het nagenoeg ontbreken van een klassieke verhaallijn versterkt deze manier van filmen de gemoedstoestand van zijn personages en de uitzichtloosheid van het bestaan. Tarr heeft onmiskenbaar een sombere visie op de maatschappij, maar toont een groot mededogen voor zijn personages door in de regen, de modder, de afbraak en de uitzichtloosheid een poëzie te brengen die van dat mededogen getuigt. Speciaal voor EYE heeft Tarr een tentoonstelling ontwikkeld die het midden houdt tussen een film, een theaterdecor en een installatie. Hij wil een stem geven aan het grote aantal migranten dat de afgelopen twee jaar in Europa is gestrand. Tarr heeft in zijn films altijd de keerzijde van de vooruitgang, de andere kant van de medaille laten zien en het is daarom niet verwonderlijk dat hij zich geroepen voelt om een statement te maken dat gericht is tegen de onmenselijke behandeling van de duizenden migranten die proberen hun leven een waarde te geven die hen in Europa niet gegund wordt.

3 In EYE toont Tarr middels gevonden beelden, oorlogsbeelden, fragmenten uit zijn eigen films, rekwisieten en een tweetal speciaal voor de tentoonstelling opgenomen nieuwe scènes niet alleen zijn sombere wereldbeeld, maar tegelijkertijd zijn mededogen voor de buitengeslotenen van onze samenleving. Bovendien toont EYE een tweetal omvangrijke installaties bestaande uit fragmenten uit zijn oeuvre. Tarr: Ik beschouw film nog steeds niet als showbusiness, maar als de zevende kunst. Ik ben nooit geïnteresseerd geweest in verhalen, omdat het verhaal altijd hetzelfde is. Lees het Oude Testament maar, het staat er allemaal al in, we hebben geen nieuwe verhalen te vertellen, we belanden altijd in hetzelfde oude verhaal. EYE volgt al langer het werk van de internationaal gelauwerde regisseur, wiens werk met regelmaat te zien is geweest in Nederland. Béla Tarr staat bekend om zijn liefde voor de lange vertelling, waarin de uiterste mogelijkheden van de filmtaal worden verkend. EYE heeft alle films in zijn collectie en in distributie gebracht.

4 Martin Scorsese The Exhibition 25 mei 3 september 2017 Taxi Driver (Martin Scorsese, 1976, Columbia Pictures) Eens per jaar wijdt EYE een grote tentoonstelling aan een belangrijke filmauteur, zoals Stanley Kubrick, Federico Fellini, David Cronenberg, Michelangelo Antonioni en afgelopen zomer Robby Müller. In de zomer van 2017 organiseert EYE een tentoonstelling over een van de belangrijkste Amerikaanse filmregisseurs van de afgelopen vijftig jaar: Martin Scorsese (Queens, New York, 1942). Scorseses prachtig gestileerde films verhalen over individuen in de marges van de samenleving. Zijn personages worden keer op keer geconfronteerd met angst en verraad en zijn maar zelden in staat zelf in te grijpen in hun levensloop. Geweld speelt in zijn films een centrale rol. Veel films spelen zich af in New York en in het bijzonder in Little Italy, een buurt voornamelijk bewoond door Italiaanse immigranten, waar Scorsese zelf opgroeide. Deze eerste grote tentoonstelling over de regisseur is hoofdzakelijk samengesteld uit zijn privécollectie in New York, en uit de collecties van Robert De Niro en Paul Schrader, ondergebracht in het Harry Ransom Center van de Universiteit van Texas in Austin.

5 Martin Scorsese Scorseses rijke oeuvre strekt zich uit vanaf zijn experimentele eerste films, via documentaires en muziekfilms, tot aan de psychothrillers waar hij beroemd mee is geworden. Bekende films zijn onder meer Mean Streets (1973), Taxi Driver (1976), Raging Bull (1980), The Last Temptation of Christ (1988), Goodfellas (1990), Hugo (2011) en The Wolf of Wall Street (2013). De invloed van de werken van de Europese auteurscinema en van het klassieke Hollywoodrepertoire zijn duidelijk herkenbaar in zijn werk; Scorsese heeft zich altijd uitvoerig verdiept in de geschiedenis van de cinema en maakt zich tot op de dag van vandaag sterk voor het behoud van het internationale filmerfgoed. Martin Scorsese componeert elk detail van zijn films. Het ritme van de afzonderlijke scènes wordt bepaald door de wisselwerking tussen camera, montage en geluid. Hij heeft in de loop van de tijd zijn eigen filmische handschrift ontwikkeld op basis van zijn interesse in het blootleggen van de motieven voor menselijk gedrag en zijn belangstelling voor de cinemataal. De tentoonstelling belicht Scorseses inspiratiebronnen en zijn specifieke manier van werken; het laat zien hoe zijn artistieke benadering van het vertellen van verhalen de moderne Amerikaanse cinema heeft beïnvloed. De tentoonstelling toont een groot aantal belangrijke filmfragmenten op grote schermen in de tentoonstellingsruimte, tezamen met documenten, setfoto s, persartikelen, originele scenario s, storyboards, set designs, kostuumontwerpen en een model van New York. Samenstelling en organisatie tentoonstelling: Deutsche Kinemathek Museum für Film und Fernsehen in Berlijn, in samenwerking met EYE Filmmuseum, Amsterdam.

6 Apichatpong Weerasethakul 16 september 3 december 2017 Uncle Boonmee Who Can Recall His Past Lives (Apichatpong Weerasethakul, 2010, Kick the Machine, Illuminations Films) Een tentoonstelling van het werk van de Thaise filmregisseur en beeldend kunstenaar Apichatpong Weerasethakul (Bangkok, 1970). Apichatpong meervoudig winnaar op het Filmfestival Cannes is bekend om zijn verstilde films die zich altijd afspelen in de streek waar hij is opgegroeid in het noordoosten van Thailand. In zijn films en in zijn filminstallaties schetst Apichatpong een beeld van het bestaan in deze gebieden, waar het leven lijkt voort te gaan zonder noemenswaardige gebeurtenissen, maar waar onder het oppervlak van alles plaatsvindt. Apichatpong studeerde architectuur in Thailand, vertrok naar de Verenigde Staten waar hij in 1997 aan de School of the Art Institute in Chicago zijn master s degree of fine arts in filmmaking behaalde. In 1993 maakte hij zijn eerste korte film, won sindsdien vele belangrijke prijzen, nam deel aan de grote filmfestivals in onder meer Cannes, Venetië, Rotterdam en Toronto en was als beeldend kunstenaar aanwezig op de documenta 13 in Kassel (2012), op verschillende biënnales en had grote projecten in bijvoorbeeld Haus der Kunst in München, The New Museum, New York en in de Londense Tate Gallery. Onlangs werd bekendgemaakt dat hij de hoofdlaureaat is van de Prins Claus Prijs 2016.

Vergelijkbare documenten

Persbericht Amsterdam, 22 juni 2017

Persbericht Amsterdam, 22 juni 2017 Locus: Apichatpong Weerasethakul Cao Guimarães Tentoonstelling 16 september t/m 3 december 2017 EYE Filmmuseum presenteert vanaf het najaar 2017 tot en met de lente