Propedeuserapport

Transcriptie

1 Propedeuserapport Studieresultaten van de Friese eerstejaars studenten in Leeuwarden en Groningen Bert Jan Flim en Jelle Nauta Coördinatoren Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân September 2016

2 Inhoud Voorwoord Inleiding Keuze van de Ho-instelling Uitvalcijfers van de vijf Ho-instellingen in Noord-Nederland Inleiding Overzichtstabellen studie-uitval Uitvalcijfers per Vo-school Prestatie per Ho-sector en Ho-opleiding Uitval per hbo-sector Uitval per Ho-opleiding Monitorcijfers HBO-Aansluitingsmonitor Onderzoek laat zien dat Het belang van de universiteit en de universitaire lerarenopleiding voor de regio Slotopmerkingen Bijlage 1: begrippen en afkortingen

3 Voorwoord Voor het veertiende achtereenvolgende jaar onderzocht het Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân de prestaties van de Friese eerstejaars studenten. Dit jaar leverden, naast de NHL Hogeschool, de Stenden Hogeschool en de Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden, ook de Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen gegevens voor het propedeuserapport. Daar zijn wij hen zeer dankbaar voor. De toename in gegevens noopte evenwel tot een iets andere aanpak dan tot nu toe gebruikelijk was. Zo zijn de gedetailleerde uitvalcijfers in de vijf propedeuses terug te vinden in aparte tabellen per Vo-school en zagen we af van een uitgebreide vergelijking tussen de uitval in Fryslân en die in de rest van het land. Het rapport heeft betrekking op het cursusjaar , preciezer gezegd: op het `cohort De gegevens zijn afkomstig van de vijf genoemde ho-instellingen in Leeuwarden en Groningen en van DUO/Ministerie van OC&W in Zoetermeer. De volgende mensen danken wij hartelijk voor de data die zij aandroegen voor dit rapport: Ritske Tjallingii (Stenden Hogeschool), Christiane van Hardeveld (NHL Hogeschool), Linda Karsten (Hogeschool Van Hall Larenstein), Jordy Claassen en Jeannette Postema (Hanzehogeschool), Rutger Klein Nagelvoort (Rijksuniversiteit Groningen), Mark de Boer (DUO) en Dennis van Gessel (ministerie van OC&W). Ieder jaar nodigen we tijdens de jaarvergadering van het Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân een wetenschapper uit die de aansluiting tussen middelbaar en hoger onderwijs nader onderzoekt. Onze gast van dit jaar, de Groningse hoogleraar Klaas van Veen, schreef naar aanleiding van zijn presentatie tijdens de jaarvergadering het laatste hoofdstuk van dit rapport. Wij zijn hem daarvoor zeer erkentelijk. Bert Jan Flim en Jelle Nauta September

4 1. Inleiding De centrale vraag in dit rapport luidt: hoe presteerden de Friese havisten en vwo ers van het cohort 2014 in de propedeuses van de vier Noordelijke hogescholen en van de Rijksuniversiteit Groningen (RuG)? Volgens gegevens van DUO kwam het landelijke uitvalcijfer onder havisten uit op 36% en dat onder Friese havisten op 33%. 1 Anders gezegd: net als in voorgaande jaren is de uitval onder Friese eerstejaars beneden het landelijk gemiddelde. De vier Noordelijke hogescholen stuurden ons de `ruwe gegevens over hun Friese eerstejaars. Uit de database, die daarvan het resultaat is, blijkt een uitval van 31% onder de havisten en 24% onder de vwo ers. Daarbij hanteren wij de volgende definities: Doorstromers zijn Friese studenten uit het cohort 2014 die hun oorspronkelijke studie vervolgden in het tweede jaar. Uitvallers zijn Friese studenten uit het cohort 2014 die in of aan het eind van het eerste jaar stopten met hun oorspronkelijke studie. 2 Op deze definities geldt één uitzondering: hbo-studenten, die in één jaar hun hbo-propedeuse behaalden en zich daarna inschreven voor een vergelijkbare universitaire opleiding, rekenen wij tot de doorstromers. Dezelfde definities werden door medewerkers van de RuG gebruikt om de Friese uitval in de universitaire propedeuse vast te stellen. 3 Men kwam daarbij uit op 19%. Door het gemis aan landelijke cijfers is een vergelijking met de universitaire studenten in de rest van het land niet mogelijk. We streven ernaar om dit euvel in het volgende propedeuserapport te verhelpen. In hoofdstuk 2 komt eerst de studiekeuze van het gehele cohort 2014 aan bod en vervolgens die van het Friese deel daarvan. Hoofdstuk 3 laat we zien welk deel van de Friese eerstejaars uitvalt per Vo-school van herkomst en per Ho-instelling. Ook vergelijken we (kort) de uitval onder mannen en vrouwen en laten we zien hoe de uitval in Leeuwarden in het cohort 2014 zich verhoudt tot die in voorgaande jaren. In hoofdstuk 4 splitsen we de uitvalcijfers in Noord-Nederland eerst uit per Hbo- en universitaire sector en vervolgens per Hbo- en universitaire opleiding. Hoofdstuk 5 bevat de uitkomsten van een enquête door de onderzoekers van de Aansluitingsmonitor onder het Friese cohort De centrale vraag daarbij is hoe deze eerstejaars terugkijken op de voorbereiding op hun vervolgstudie, zoals die door hun voormalige vo-school werd aangeboden. De Groningse hoogleraar Klaas van Veen laat in hoofdstuk 6 zien hoe de Universitaire Lerarenopleiding van de RuG de Vo-docenten in Noord-Nederland kan helpen bij de verbetering van hun onderwijs. Daarbij ligt de nadruk sterk op de praktijk in plaats van op de theorie. In het laatste hoofdstuk laten we alle uitkomsten nog eens de revue passeren en blikken we vooruit op het volgende propedeuserapport. De bijlage bevat een omschrijving van de begrippen die in dit rapport zijn gebruikt. 1 Excelbestand van DUO/OC&W (Mark de Boer), dd Ho-instellingen hanteren vaak een andere, minder stringente definitie van deze begrippen. Zo wordt bijvoorbeeld een student, die na een jaar kiest voor een andere opleiding binnen dezelfde ho-instelling, vaak niet als uitvaller aangemerkt. 3 Afspraak met RuG-medewerker Rutger Klein Nagelvoort, dd

5 2. Keuze van de Ho-instelling Op de website van DUO vindt men gegevens van jonge Nederlanders die in 2014 in ons land aan een hbo- of universitaire opleiding begonnen. 4 Daarvan kwamen er uit Fryslân, verdeeld over 889 vwo ers en havisten. De onderstaande tabellen 1. en 1.2 laten zien waar het (Friese) cohort 2014 ging studeren. Daarbij gebruiken we telkens de afkorting `VHL voor de Hogeschool Van Hall Larenstein. Deze tabellen kennen een vrij grote vertekening, omdat zij betrekking hebben op de hoofdvestiging van de Ho-instelling. Studenten van de Stenden-vestiging in Emmen worden daarom bij Fryslân geteld. Omgekeerd studeren alle studenten van de vestiging van de Hogeschool Van Hall Larenstein in Leeuwarden volgens deze tabellen in Gelderland, omdat deze hogeschool in Velp haar hoofdvestiging heeft. Echter, ook met inachtneming van deze vertekening is duidelijk dat circa driekwart van de Friese eerstejaars koos voor een vervolgopleiding in Noord-Nederland. Het werkelijk aantal is waarschijnlijk nog hoger omdat de 99 eerstejaars van de Hogeschool Van Hall Larenstein (zie tabel 1.1) bij Gelderland zijn meegeteld. Tabel 1.1 toont hoe het gehele cohort 2014 zich over Nederland verspreidde. 5 Ook deze landelijke cijfers laten zien dat men het liefst in de buurt ging studeren. Voor veel (pas) zeventienjarige havisten is dat een voorstelbare keuze. Uit het vorige propedeuserapport bleek al dat de meeste (Friese) eerstejaars (voorlopig) bij hun ouders bleven wonen en heen- en weer reisden naar hun studiestad. De Friese havisten en vwo ers verdeelden zich vrijwel gelijk over Leeuwarden en Groningen. In totaal van hen kozen voor de NHL Hogeschool, de Stenden Hogeschool of de Hogeschool Van Hall Larenstein (resp ). De Hanzehogeschool en de Rijksuniversiteit Groningen trokken samen 997 Friese eerstejaars (resp ). De provincie Overijssel trok in totaal 143 Friese eerstejaars - van wie een groot aantal koos voor de Hogeschool Windesheim en de Universiteit Twente - gevolgd door de provincies Zuid- Holland en Utrecht met respectievelijk 81 en 68 eerstejaars. In tabel 1.2 zijn de Friese eerstejaars onderverdeeld naar de Vo-school van herkomst. Wat geldt voor het hele land, blijkt ook te gelden voor de provincie: afstand is voor veel eerstejaars een belangrijke factor in de keuze van de vervolgopleiding. Zo kozen 75 van de 110 schoolverlaters uit Harlingen (68%) voor een opleiding in Leeuwarden, terwijl 66 van de 110 eerstejaars uit Oosterwolde (60%) zich juist aanmeldden in Groningen. 4 Dat is ongeveer de helft van de circa eerstejaars die in 2014 instroomden in het hoger onderwijs (bron: Wij nemen aan dat dit een representatieve steekproef is. 5 In Drenthe en Flevoland heeft geen enkele ho-instelling haar hoofdvestiging. De overeenkomstige percentages in tabel 1.2 staan dan ook op nul. 4

6 Tabel 1.1: keuze door het gehele cohort 2014 (havo/vwo) van hogescholen en universiteiten bron: DUO Ho-provincie Ho-instelling Provincie Vo-school (herkomst) Dr Fld Fle Gld Gr Li NB NH Ov Ut ZH Zld Drenthe geen 0 NHL Hogeschool Friesland Stenden Hogeschool Flevoland geen 0 Gelderland Groningen Limburg N-Brabant ArtEZ Christelijke Hogeschool Ede Hogeschool Arnhem Nijmegen Hogeschool Van Hall Larenstein Iselinge Hogeschool Radbout Universiteit Nijmegen Vilentum Hogeschool Wageningen University Hanzehogeschool Rijksuniversiteit Groningen Universiteit Maastricht Zuyd Hogeschool Avans Hogeschool Design Academy Eindhoven Fontys Hogeschool HAS Hogeschool NHTV int. Hogeschool Breda Pedagogische Hogeschool De Kempel Technische Universiteit Eindhoven Tilburg University Totaal Vervolg tabel 1.1 op volgende pagina 1

7 Ho-provincie Ho-instelling Dr Fld Fle Gld Gr Li NB NH Ov Ut ZH Zld Totaal N-Holland Overijsel Utrecht Z-Holland Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten Hogeschool IPABO Amsterdam Alkmaar Hogeschool van Amsterdam Rietveld Academie 3 3 Universiteit van Amsterdam VU Amsterdam Hogeschool Windesheim Katholieke PABO Zwolle Saxion Hogeschool Universiteit Twente Viaa-Geref. Hogeschool Hogeschool Utrecht Hogeschool voor de Kunsten Utrecht Marnix Academie Universiteit Utrecht Codarts Hogeschool voor de Kunsten Driestar Educatief Erasmus Universiteit Rotterdam Haagse Hogeschool Hogeschool der Kunsten Den Haag Hogeschool INHOLLAND Hogeschool Leiden Hogeschool Rotterdam Hogeschool Thomas More Hotelschool The Hague Technische Universiteit Delft Universiteit Leiden Zeeland HZ University of Applied Sciences Totaal

8 Tabel 1.2: keuze van het Friese cohort 2014 (havo/vwo) van hogescholen en universiteiten per Vo-school Percentage Totaal College RSG Simon Vestdijk RSG OSG Singelland OSG OSG Piter Jelles College College CSG CSG College CSG College CSG CSG CSG CSG A.M. van Schurman Chr. Gym. Beyers Naudé Ho-instelling NHL Hogeschool ,4% Hanzehogeschool ,0% Rijksuniversiteit Groningen ,6% Stenden Hogeschool ,6% Hogeschool VHL ,0% Amsterdamse Hogeschool voor de kunsten 1 1 0,0% ArtEZ ,2% Chr. Hogeschool Ede ,2% Design Academy Eindhoven 1 1 0,0% Erasmus Universiteit Rotterdam ,3% Fontys Hogeschool ,3% Haagse Hogeschool ,1% HAS Hogeschool 1 1 0,0% Hogeschool Arnhem Nijmegen ,3% Hogeschool der Kunsten Den Haag ,1% Hogeschool INHOLLAND ,2% Hogeschool Leiden ,1% Hogeschool Rotterdam ,1% Hogeschool Utrecht ,4% Hogeschool van Amsterdam ,7% Hogeschool Windesheim ,5% HZ University of Applied Sciences 1 1 0,0% Katholieke PABO Zwolle ,2% NHTV int. Hogeschool Breda 2 2 0,1% Radbout Universiteit Nijmegen ,5% Saxion Hogeschool ,7% Technische Universiteit Delft ,3% Technische Universiteit Eindhoven ,2% Tilburg University ,1% Universiteit Leiden ,0% Universiteit Maastricht ,2% Universiteit Twente ,2% Universiteit Utrecht ,3% Universiteit van Amsterdam ,0% Viaa-Geref. Hogeschool ,2% Vilentum Hogeschool ,4% VU Amsterdam ,4% Wageningen University ,5% Zuyd Hogeschool ,1% Totaal ,0% 1

9 3. Uitvalcijfers van de vijf Ho-instellingen in Noord-Nederland 3.1 Inleiding Wat was het uitvalpercentage in het Friese cohort 2014 per Ho-instelling, uitgesplitst naar Vo-school van herkomst en naar geslacht? De gegevens van de vijf Noordelijke Ho-instellingen zijn opgenomen in de overzichtstabellen 2.1 t/m 2.3 en verder uitgesplitst in de tabellen 3.1 t/m Daarbij horen de volgende opmerkingen: De RuG stuurde ons in plaats van de `ruwe data de uitkomsten van een eigen onderzoek. Daardoor konden wij niet zelf nagaan in hoeverre deze cijfers kloppen. Aangezien dit rapport betrekking heeft op de uitval in de propedeuse van het cursusjaar , is het effect van recente beleidswijzigingen op het gebied van Loopbaan Oriëntatie en Begeleiding (LOB) daarin niet terug te vinden. In de gegevens van de Hanzehogeschool konden we geen onderscheid maken tussen jongens en meisjes. Hopelijk lukt dat volgend jaar wel. Bij de RuG ontbreken de gegevens van het Vavo. Dat komt omdat de desbetreffende studenten in het studiejaar veelal waren ingeschreven bij hun oude Vo-school (Rutte-regeling) en daarom niet makkelijk terug te vinden in het bestand van de RuG. Ook dit probleem proberen we volgend jaar te verhelpen. Gezien de lage uitval aan de RuG ligt de werkelijke uitval onder oud-vavo-leerlingen hoogstwaarschijnlijk lager dan de in tabel 2.1 genoemde 27,6%. Aan percentages die betrekking hebben op kleine absolute aantallen mogen geen verstrekkende conclusies worden verbonden. Wij namen de vuistregel over die op de NHL Hogeschool wordt gehanteerd: pas bij absolute aantallen van twintig of meer is er sprake van een significant percentage. 6 In iedere tabel drukten wij de significante percentages vet af. 3.2 Overzichtstabellen studie-uitval Dit jaar werd onze dataset vergroot met de gegevens van de Hanzehogeschool en de RuG. Om duidelijk te kunnen blijven maakten we, naast de overzichtstabellen 2.1, 2.2 en 2.3 voor iedere Vo-school een detailtabel (tabellen 3.1 t/m 3.17). Tabel 2.1 staat een vergelijking tussen de Friese Vo-scholen toe, onderverdeeld in havo en vwo. In tabel 2.2 vergeleken we de Ho-instellingen met elkaar en komt het verschil in uitval tussen mannen en vrouwen tot uiting. 7 Tabel 2.3 geeft voor de Leeuwarder hogescholen 8 een meerjarig beeld van de uitval weer. Tabel 2.1 toont de verschillen per Vo-school. De uitvalcijfers lopen uiteen van 21,6% onder de oudleerlingen van CSG tot 45,1% onder die van het College. Niet zelden leiden deze verschillen tot nieuwe initiatieven. Zo zal het College een intensief onderzoek onder oudleerlingen starten. 9 Het Aansluitingsnetwerk Vo-Ho Fryslân zal dit onderzoek waar mogelijk ondersteunen. 6 Met dank aan Christiane van Hardeveld, die ons ook de gegevens van de NHL Hogeschool aanleverde. 7 Vanwege deze uitsplitsing naar geslacht zijn in tabel 1.2 de data van de Hanzehogeschool buiten beschouwing gelaten. 8 De Groningse Ho-instellingen leverden dit jaar voor het eerst gegevens. Daarom zijn zij in tabel 2.3 niet terug te vinden. 9 H. Broers, aan B.J.Flim en J. Nauta, dd

10 In vergelijking met voorgaande jaren zien we dat uitvalcijfers frequent per jaar een stijging of daling van 12% kunnen vertonen op meerdere scholen. Blijkbaar spelen ook incidentele factoren een grote rol of herkent de school hierin het cohort dat in het ene jaar goed scoort en in het volgende jaar minder. Een voorbeeld van hulp door hogescholen aan havisten en vwo ers bij het maken van een goede studiekeuze is de toenemende ondersteuning bij profielwerkstukken (pws). In navolging van de Hogeschool Van Hall Larenstein 10 zullen de NHL Hogeschool en de Stenden Hogeschool op hun websites suggesties doen voor onderwerpen en bijbehorende bronnen voor het pws. Havisten en vwo ers kunnen daarbij vragen stellen aan studenten en specialisten onder de hbo-docenten. De genoemde onderwerpen sluiten aan bij de vervolgopleidingen die door deze hogescholen worden verzorgd. 11 Daardoor verkrijgen deze scholieren een eerder en beter inzicht in wat deze vervolgopleidingen hen te bieden hebben. Dit kan bijdragen aan een betere binding met de opleiding. Recent onderzoek van onder meer ResearchNed wijst uit dat binding met de opleiding een belangrijke studiesuccesfactor is. 12 Wat opvalt in de tabellen 2.1 en 2.2 is de relatief lage uitval (19,2%) onder de Friese eerstejaars studenten aan de RuG. Zoals gemeld houden we hierbij een slag om de arm, omdat wij dit percentage niet zelf konden vaststellen. Niettemin dringt de conclusie zich op dat vwo ers doorgaans beter zijn voorbereid op hun vervolgopleiding dan havisten. Immers, ook de uitval onder de vwo ers aan de hbo-instellingen is veel lager dan die onder de havisten. Het feit dat de vwo ers gemiddeld een jaar ouder zijn als zij zich inschrijven voor hun vervolgstudie zal hierbij zeker meespelen. Of er eveneens sprake is van een betere motivatie en/of een betere voorbereiding onder vwo ers in vergelijk met havisten is minder duidelijk. Nader onderzoek is nodig. Tabel 2.2 laat een uitval zien van 21,7% onder de vrouwelijke en 32,9% onder de mannelijke eerstejaars. De percentages van de vier Ho-instellingen lopen daarbij behoorlijk uiteen: bij de RuG bedraagt het verschil in sekse 4%; bij de Stenden Hogeschool is dat 18,5%. Algemeen wordt aangenomen dat meisjes eerder volwassen zijn dan jongens. Eén jaar leeftijdsverschil kan daarbij veel uitmaken. Zeventienjarige jongens hebben waarschijnlijk gemiddeld meer moeite om hun draai te vinden in de hbo-propedeuse dan hun één jaar oudere collega s aan de universiteit. Als we in tabel 2.2 de RuG buiten beschouwing laten kunnen we een vergelijking maken met de cijfers uit het rapport van vorig jaar. Van het Friese cohort 2013 viel 24,0% van de meisjes uit in de propedeuse van de drie Leeuwarder hogescholen tegen 39,2% van de jongens, een verschil van ruim 15%. In het cohort 2014 bedroeg dit verschil 23,7% om 37,7%, eveneens bijna 15%. De conclusie luidt dan ook dat er op dit vlak weinig is veranderd. Dit grote verschil zal een doorlopend aandachtspunt moeten zijn voor scholen en opleidingen: hoe kunnen zij jongens beter voorbereiden op een goede studiekeuze? Overigens leert de ervaring dat de meeste jongens later hun achterstand weer inlopen. Tabel 2.3 toont de uitval in Leeuwarden 13 over de jaren We zien na 2013 vooral onder de havisten een dalende trend, wat mede kan worden verklaard uit de groeiende aandacht voor de aansluiting tussen Vo en Ho bij alle Friese onderwijsinstellingen. 10 De website bevat links naar deze en andere suggesties voor pws-onderwerpen. 11 Dit idee was bij het ter perse gaan van dit rapport nog niet geheel uitgewerkt. Uitgangspunt is (uiteraard) dat de pws-begeleiding in handen blijft van de Vo-docenten. Nadere informatie is (binnenkort) te vinden op de websites van de NHL Hogeschool en de Stenden Hogeschool. 12 Zie hiervoor: 13 Voor de Ho-instellingen in Groningen ontbreken hiervoor de gegevens. 14 Zie hiervoor de drie vorige propedeuserapporten. 3

11 HOinstelling Hanze NHL Aantal 1stejaars Stenden VHL Ru G Totalen Chr. Gym. Beyers Naudé Alles CSG A.M. van Schurman CSG College CSG CSG college CSG CSG College Friesland College (Vavo) CSG Tabel 2.1: uitval in het Friese cohort 2014 aan de noordelijke Ho-instellingen, uitgesplitst naar vooropleiding en Vo-school van herkomst. 4 College College OSG OSG Piter Jelles RSG OSG Singelland College RSG Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Instroom Uitval Uitval % 22,2% 33,8% 28,4% 26,6% 21,6% 21,9% 32,2% 26,5% 27,6% 26,9% 36,7% 25,5% 24,8% 30,1% 33,8% 30,0% 45,1% Totaal Uitval % 33,0% 31,2% 27,9% 30,4% 19,2% 31,7% 20,3% 28,2%

12 Ho-instelling Vrouwen Mannen Gem. Instroom Uitval Uitval % Instroom Uitval Uitval % Uitval % ,4% ,9% 31,5% NHL ,9% ,3% 26,8% Subtotaal ,2% ,7% 31,2% ,1% ,5% 29,2% Stenden ,7% ,6% 18,6% Subtotaal ,2% ,7% 27,9% ,5% ,8% 30,3% VHL ,3% ,6% 31,3% Subtotaal ,7% ,3% 30,4% RuG Subtotaal ,4% ,4% 19,2% Totaal ,7% ,9% Tabel 2.2: uitval in het Friese cohort 2014, uitgesplitst naar Ho-instelling, vooropleiding en geslacht. NHL Stenden VHL Hoinstelling cursusjaar Totaal Instroom uitval uitval % Instroom uitval uitval % Instroom uitval uitval % ,7% ,2% ,0% ,1% ,1% ,1% ,0% ,5% ,8% ,2% ,3% ,4% ,4% ,4% ,7% ,8% ,5% ,7% ,6% ,2% ,6% ,9% ,1% ,7% ,8% ,3% ,3% ,4% ,9% Totaal ,8% ,7% ,4% ,4% ,8% ,1% ,8% ,3% ,2% Tabel 2.3: meerjarige uitval in de propedeuse van de Leeuwarder hogescholen, NB: In deze tabel ontbreken, ten gevolge van de overgang naar een nieuwe administratie in 2012, voor de eerste twee jaren de gegevens voor de Hogeschool Van Hall Larenstein. Ook kon er in het eerste jaar ( ) nog geen onderscheid tussen havo en vwo worden gemaakt in de door de NHL aangeleverde data. 3.3 Uitvalcijfers per Vo-school In de tabellen 3.1 t/m 3.17 zijn de uitvalcijfers uit de drie overzichtstabellen 2.1 t/m 2.3 nader uitgewerkt per Vo-school. Het dunkt ons niet nodig om daar nader commentaar op te geven. Iedere school kan daaruit zelf de conclusies trekken. 5

13 3.1 Chr. Gym. Beyers Naudé Uitval 2 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom ,0% 75,0% 50,0% 0,0% 14,0% Totaal NB: een gymnasium heeft geen havoleerlingen. 4 2 Totaal Uitval % 12 22,2% 3.2 CSG A.M. van Schurman Uitval 4 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom ,0% 32,3% 25,0% 62,5% 0,0% Totaal NB: deze school kent geen vwo-opleiding. 4 1 Totaal Uitval % 23 33,8% 3.3 CSG Hanze Uitval % Uitval 13 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 23 36,1% ,0% ,0% ,0% 96 28,4% Subtotaal Uitval Doorstroom 1 0,0% ,0% ,3% 0,0% ,8% 30 28,6% Subtotaal Uitval Doorstroom ,1% 30,6% 13,0% 25,0% 27,8% 28,4% Totaal CSG College Totalen Uitval 13 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 34 27,7% ,3% ,0% ,0% 69 Subtotaal Uitval Doorstroom 4 0,0% ,3% ,0% 0 1 0,0% ,1% Subtotaal Uitval Doorstroom ,5% 34,2% 21,4% 44,4% 16,1% Totaal Totaal Uitval % ,0% 16,3% 26,6% 6

14 3.5 CSG Hanze Uitval % Uitval 7 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 17 29,2% ,0% ,9% ,7% ,2% Subtotaal Uitval Doorstroom 1 0,0% ,0% 1 3 0,0% 1 2 0,0% ,0% 52 13,3% Subtotaal Uitval Doorstroom ,0% 25,6% 22,6% 13,3% 14,0% 21,6% Totaal CSG college Totalen Uitval 6 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 22 21,4% ,4% ,0% ,3% 104 Subtotaal Uitval 1 Doorstroom 4 20,0% 2 3 0,0% 0 2 0,0% 2,0% ,3% Subtotaal Uitval Doorstroom ,2% 23,5% 25,6% 23,1% 13,3% Totaal Totaal Uitval % ,2% 11,4% 21,9% 3.7 CSG College Totalen Uitval 12 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 18 40,0% ,8% ,1% ,3% 67 Subtotaal Uitval Doorstroom 2 66,7% ,3% 0 3 0,0% 0,0% ,3% 30 Subtotaal Uitval Doorstroom ,4% 27,3% 33,3% 33,3% 23,3% Totaal Totaal Uitval % ,7% 28,6% 32,2% 7

15 3.8 CSG Hanze Uitval % Uitval 19 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 31 38,0% ,3% ,2% ,2% ,6% Subtotaal Uitval Doorstroom 9 10,0% 0 3 0,0% ,0% 0,0% ,7% 60 15,5% Subtotaal Uitval Doorstroom ,3% 31,7% 22,5% 22,2% 16,7% 26,5% Totaal Friesland College (Vavo) Totalen Uitval 8 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 9 47,1% ,3% ,0% 6,0% 65 Subtotaal Uitval Doorstroom 1 0,0% ,3% 0,0% 0 1 0,0% 6 Subtotaal Uitval Doorstroom ,4% 28,8% 19,0% 0,0% Totaal Totaal Uitval % NB.: de oud-leerlingen van het Vavo waren niet terug te vinden in de door de RuG verstrekte gegevens. Gezien de lage uitval bij de RuG zal de werkelijke uitval van het Vavo hoogstwaarschijnlijk lager zijn dan 27,6% ,8% 25,0% 27,6% 3.10 College Hanze Uitval % Uitval 6 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 10 37,5% ,1% ,0% ,0% 30 28,6% Subtotaal Uitval Doorstroom 1 0,0% 1 4 0,0% 0,0% ,0% ,4% 19 24,0% Subtotaal Uitval Doorstroom ,3% 16,7% 25,0% 28,6% 29,4% 26,9% Totaal

16 3.11 College Hanze Uitval % Uitval 3 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 4 42,9% ,4% ,0% ,0% 40 38,5% Subtotaal Uitval Doorstroom 1 0,0% ,0% 0 4 0,0% 0,0% ,5% 17 32,0% Subtotaal Uitval Doorstroom ,5% 34,2% 38,9% 40,0% 37,5% 36,7% Totaal OSG Piter Jelles Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Totaal Uitval % Totalen Uitval Doorstroom 22 35,3% ,3% ,6% ,3% 130 Subtotaal Uitval Doorstroom 1 50,0% ,3% ,7% ,7% ,7% 83 Subtotaal Uitval Doorstroom ,1% 23,7% 36,8% 40,0% 15,7% Totaal ,7% 17,8% 25,5% 3.13 OSG Totalen Uitval 14 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 45 23,7% ,6% ,6% 94 Subtotaal Uitval Doorstroom 5 0,0% ,0% 100,0% ,8% 58 Subtotaal Uitval Doorstroom ,9% 39,0% 22,2% 14,8% Totaal NB: Deze school leverde geen eerstejaars aan de Hogeschool Van Hall Larenstein Totaal Uitval % ,3% 15,9% 24,8% 9

17 3.14 OSG Singelland Hanze Uitval % Uitval 17 Totalen NHL Stenden VHL RuG Totaal Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 37 31,5% ,7% ,7% ,6% 91 34,1% Subtotaal Uitval Doorstroom,0% 0 1 0,0% 0 1 0,0% 100,0% ,0% 46 20,7% Subtotaal Uitval Doorstroom ,5% 38,1% 25,0% 37,5% 20,0% 30,1% Totaal RSG Magister Alvinus Totalen Uitval 9 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 20 31,0% ,0% ,9% ,3% 66 Subtotaal Uitval Doorstroom 2 0,0% 100,0% 0 3 0,0% 0,0% ,2% 32 Subtotaal Uitval Doorstroom ,0% 39,3% 50,0% 33,3% 18,2% Totaal Totaal Uitval % ,9% 20,0% 33,8% 3.16 RSG Simon Vestdijk Totalen Uitval 3 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 9 25,0% ,0% ,6% 3 1 0,0% 51 Subtotaal Uitval 1 Doorstroom 2 33,3% 4 1 0,0% 1 1 0,0% ,0% ,3% 26 Subtotaal Uitval Doorstroom ,7% 36,4% 26,1% 16,7% 27,3% Totaal Totaal Uitval % ,9% 23,5% 30,0% 10

18 3.17 College Totalen Uitval 21 Hanze Uitval % NHL Stenden VHL RuG M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % M V Uitval % Doorstroom 16 56,8% ,0% ,5% ,9% 31 Subtotaal Uitval Doorstroom 6 33,3% 1 1 0,0% ,0% 0,0% ,3% 31 Subtotaal Uitval Doorstroom ,2% 52,9% 41,7% 42,9% 32,3% Totaal Totaal Uitval % ,7% 32,6% 45,1% 11

19 4. Prestatie per Ho-sector en Ho-opleiding Onze vraag bij dit hoofdstuk luidt: welke verschillen zijn er aan te merken in de uitvalcijfers bij de Hosectoren en de daarbij behorende Ho-opleidingen? Dankzij de uitbreiding van onze dataset met de cijfers van de Hanzehogeschool en de RuG konden we onze conclusie van vorig jaar de uitval is in alle Ho-sectoren ongeveer even groot 15 dit jaar breder toetsen. De uitkomsten van deze toetsing met betrekking tot de hbo-sectoren vormen samen tabel 4.1 op de volgende pagina. Voor de RuG construeerden we de aparte tabel 4.2, omdat de universiteiten een andere sectorindeling hanteren dan de hogescholen. De tabellen 4.3 (voor het hbo) en 4.4 (voor de universiteit) tonen de uitvalcijfers per Ho-opleiding. Hierbij zien we af van een uitsplitsing per Vo-school, omdat anders de absolute aantallen te klein en daarmee te weinigzeggend worden. 4.1 Uitval per hbo-sector Tabel 4.1 laat zien dat in het cohort 2014 net als in het cohort de uitval in de hbo-sector gezondheidszorg het laagst was en in de sector onderwijs het hoogst: 20,6% om 35,6%. Echter, in het cohort 2013 was dat nog respectievelijk 28% om 36%. Anders gezegd: de uitval in de sector gezondheidszorg daalde in één jaar spectaculair. Nader onderzoek wees uit dat deze daling zowel in Leeuwarden als bij de nieuwkomer uit Groningen plaatsvond, al was de uitval bij de Hanzehogeschool het laagst (18,0%). De uitval in de sectoren `gedrag en maatschappij en `groen en agrarisch is iets onder het gemiddelde van 31%. De sectoren `economie en `techniek zitten daar iets boven. De uitvalpercentages per Vo-school bij de hbo-sectoren lopen soms behoorlijk uiteen. Gezien de kleine absolute aantallen zijn de verschillen indicatief en laten we conclusies over aan de lezer. In tabel 4.2 maakten we op dezelfde manier een overzicht van de uitval in de universitaire sectoren. Daarbij moeten we aantekenen dat het hier veel minder studenten betreft, waardoor de uitvalpercentages minder zeggingskracht hebben dan die in tabel 4.1. We zien hier niet alleen een lage uitval in de sector `gezondheidszorg (12,5%), maar ook in de sectoren `techniek (12,0%) en `gedrag en maatschappij (12,8%). De hoogste uitval vond plaats in de sector `taal en cultuur : 27,7%, ruim boven het gemiddelde van 19,2%. De uitval binnen de sectoren `economie, `recht, en `natuur bevond zich veel dichter bij dat gemiddelde. 15 Zie daarvoor: B.J. Flim, Propedeuserapport Hbo Fryslân. Studieresultaten Friese eerstejaars Hbo-studenten (Leeuwarden, 2015). 12

20 Gedrag en School Economie Maatschappij Gezondheidszorg Groen en Agrarisch Onderwijs Techniek Instrooval Uit- % In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- % uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val uitval Chr. Gym. Beyers Naudé 1 0,0% ,0% ,3% 1 0,0% ,0% ,0% CSG A.M. van Schurman ,4% 9 0,0% ,4% ,0% ,0% ,6% CSG ,5% ,3% ,0% ,0% ,0% ,5% CSG College ,5% ,3% 13 0,0% ,3% ,7% ,3% CSG ,8% ,0% ,4% ,1% ,5% ,3% CSG college ,4% ,0% 12 0,0% ,3% ,1% ,5% CSG College ,6% ,5% ,0% ,6% ,8% ,4% CSG ,6% ,2% ,8% ,6% ,3% ,0% Friesland College (Vavo) ,6% ,8% ,0% 8 0,0% ,7% ,3% College ,4% ,7% ,3% ,7% ,7% ,3% College ,3% ,7% ,1% ,9% ,2% ,3% OSG Piter Jelles ,0% ,8% ,0% ,0% ,8% ,1% OSG ,0% ,8% ,6% ,0% ,0% ,2% OSG Singelland ,1% ,8% ,1% ,3% ,8% ,0% RSG ,6% ,3% ,5% ,0% ,2% ,8% RSG ,1% ,5% ,5% 4 0,0% ,0% ,1% College ,0% ,7% ,1% ,9% ,0% ,9% Totaal ,4% ,4% ,6% ,3% ,6% ,7% Tabel 4.1: uitval in het Friese cohort 2014 in de hbo-propedeuse, uitgesplitst naar Vo-school en hbo-sector, (gemiddelde uitval = 31,0%). 13

21 Gedrag en Sectoroverstijgend Economie Recht Taal en Cultuur Gezondheidszorg Natuur Techniek Maatschappij School Instrooval Uit- In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- % In- Uit- % % uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val % uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val uitval stroom val uitval Chr. Gym. Beyers Naude ,0% ,0% ,5% ,1% 6 0,0% 4 0,0% 1 0,0% CSG A.M. van Schurman 1 0,0% 1 0,0% 1 0,0% CSG ,3% ,3% ,0% 8 0,0% 1 0,0% ,9% ,0% CSG College 5 0,0% ,0% 7 0,0% ,7% 3 0,0% ,0% 1 0,0% CSG 7 0,0% 4 0,0% ,0% ,2% 3 0,0% ,7% 3 0,0% CSG college ,3% 5 0,0% ,5% ,0% 1 0,0% ,3% 1 0,0% CSG College ,3% ,3% 5 0,0% ,5% 1 0,0% ,0% CSG 1,0% ,6% ,4% ,3% ,3% ,0% 2 0,0% College ,7% ,0% 2 0,0% ,3% 2 2 College ,3% ,0% 4 0,0% 1 0,0% OSG Piter Jelles ,6% ,0% ,5% ,1% ,3% 11 0,0% 5 0,0% 1 0,0% OSG Singelland ,3% ,0% ,0% ,5% 5 0,0% ,0% 1 0,0% OSG ,7% 5 0,0% ,3% ,1% ,1% 9 0,0% ,0% 1 0,0% RSG ,0% ,7% 4 0,0% 5 0,0% 5 0,0% ,0% ,3% RSG Simon Vestdijk 5 0,0% ,0% ,3% ,3% ,3% College ,3% 1 0,0% ,0% ,3% ,0% ,0% 1 0,0% Totaal ,1% ,3% ,7% ,8% ,5% ,0% ,0% 2 0,0% Tabel 4.2: uitval in het Friese cohort 2014 in de propedeuse van de RuG uitgesplitst naar Vo-school en universitaire sector, (gemiddelde uitval = 19,2%). 14

22 4.2 Uitval per Ho-opleiding Welke opleiding in Noord-Nederland biedt aan Friese schoolverlaters de meeste kans op succes in het eerste jaar? Deze vraag is niet afdoende te beantwoorden, omdat de eerstejaars uit het cohort 2014 moeten worden verdeeld over 99 hbo- en 42 universitaire opleidingen. Met de tabellen 4.3 en 4.4 pretenderen we dan ook hooguit een indicatie te geven van de kans van slagen. Net als vorig jaar lijkt het erop dat opleidingen met een helder beroepsbeeld (zoals verpleegkundige of dier- en veehouderij) in doorsnee een lage uitval kennen, maar erg sterk is dit verband niet. Bij de Hbo-opleidingen met meer dan twintig Friese eerstejaars (tabel 4.3, vetgedrukte percentages) valt op dat de uitval nogal varieert. Bij European Studies en International Business & Management Studies (beiden in de sector economie) valt ruim de helft uit, terwijl de uitval bij de Hotelschool en bij Facility Management met respectievelijk 9,8% en 15,4% ver onder het Hbo-gemiddelde van 31,0 % ligt. Binnen de hbo-sector onderwijs kennen de pabo-opleidingen een tamelijk hoge uitval en in de technieksector geldt dat voor de opleidingen Communicatie & Multimedia Design en Biotechnologie. In de universitaire propedeuses was de uitval veel lager (gemiddeld 19,2%, tabel 4.4) dan in het Hbo, maar ook bij de RuG was de spreiding in de percentages aanzienlijk. Van de opleidingen met meer dan twintig Friese eerstejaars kende International Business de hoogste uitval (27,3%) en Geneeskunde de laagste (7,1%). Verdere conclusies laten we aan de lezer over. 15

23 Tabel 4.3: Uitval in het Friese cohort 2014 per hbo-opleiding, (gemiddelde = 31,0%) Sector Hbo-opleiding Instroom Uitval % uitval Autonome Beeldende Kunst ,0% Creatieve Therapie ,0% Culturele en Maatschappelijke Vorming ,0% Dans 1 0,0% Gedrag en Maatschappij Economie Groen en Agrarisch Human Resource Management ,4% Maatschappelijk Werk en Dienstverlening ,3% Muziek ,0% Pedagogiek ,0% Sociaal-Pedagogische Hulpverlening ,1% Sociaal-Juridische Dienstverlening ,4% Toegepaste Psychologie ,1% Vormgeving 4 0,0% Accountancy ,8% Bedrijfseconomie ,5% Bedrijfskunde MER ,4% Bestuurskunde / Overheidsmanagement ,0% Business IT & Management ,4% Commerciële Economie ,7% Communicatie ,8% European Studies ,4% Facility Management ,4% Financial Services Management ,0% Fiscaal Recht en Economie 1 0,0% HBO - Rechten ,9% HM Internationaal TO 1 0,0% Hoger Hotelonderwijs ,8% Integrale Veiligheid ,4% International Business & Languages ,6% International Business & Management Studies ,8% International Development Management ,0% International Hotel Management 3y fast track 5 0,0% Media & Entertainment Management ,0% Small Business & Retail Management ,6% Toegepaste Bedrijfskunde 3 0,0% Tourism Management ,7% Vastgoed en Makelaardij ,0% Vrijetijdsmanagement ,3% Bedrijfskunde en Agribusiness ,1% Bos- en Natuurbeheer 2 0,0% Dier- en Veehouderij ,1% Diermanagement ,5% Kust- en Zeemanagement ,0% Land- en Watermanagement ,0% Management van de Leefomgeving ,3% Milieukunde ,1% Tuin- en Landschapsinrichting 2 0,0% Tuinbouw en Akkerbouw ,3% Voeding en Diëtetiek ,2% Voedingsmiddelentechnologie ,6% 16

24 Vervolg tabel 4.3: Uitval in het Friese cohort 2014 per hbo-opleiding, (gemiddelde = 31,0%) Sector Hbo-opleiding Instroom Uitval % uitval Aardrijkskunde 2e graad ,9% Algemene Economie 2e graad ,0% Bedrijfseconomie 2e graad 3 0,0% Biologie 2e graad ,0% Docent Beeldende Kunst en Vormgeving ,3% Docent Muziek ,3% Docent Theater 5 0,0% Duits 2e graad 2 0,0% Engels 2e graad ,0% Frans 2e graad ,0% Onderwijs Gezondheidszorg Techniek Geschiedenis 2e graad ,9% Gezondheidszorg en Welzijn 2e graad 3 0,0% Leraar Basisonderwijs ,3% Leraar Lichamelijke Opvoeding 1ste graad ,3% Maatschappijleer 2e graad 1 0,0% Nederlands 2e graad 7 0,0% OLB Assen ,7% OLB Friesland ,8% OLB Groningen ,8% OLB Meppel Internationaal ,0% Scheikunde 2e graad ,0% Wiskunde 2e graad ,5% Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek ,2% Fysiotherapeut ,1% Logopedie ,7% Medisch Beeldvormende en Radiotherapeut ,1% Mondzorgkunde ,5% Sport, Gezondheid en Management ,3% Verpleegkundige ,1% Advanced Sensor Applications ,0% Bedrijfswiskunde ,0% Bio-informatica 2 0,0% Biologie en Medisch Laboratoriumonderzoek ,0% Biotechnologie ,0% Bouwkunde ,8% Chemie ,2% Chemische Technologie ,4% Civiele Techniek ,8% Communicatie & Multimedia Design ,9% Communicatiesystemen ,0% Elektrotechniek ,6% Human Technology ,0% Informatica ,5% Informatica ICT-Beheer 1 0,0% Maritiem Officier ,0% Mobiliteit ,0% Ocean Technology 3 0,0% Scheepsbouwkunde 5 0,0% Technische Bedrijfskunde ,1% Werktuigbouwkunde ,5% 17

25 Tabel 4.4: Uitval in het Friese cohort 2014 per opleiding aan de RuG (gemiddelde = 19,2%) Sector Opleiding Instroom Uitval % Uitval American Studies ,9% Archeologie ,0% Communicatie- en Informatiewetenschappen ,3% English Language and Culture ,4% Europese Talen en Culturen ,1% Geschiedenis ,8% Taal en Cultuur Gedrag en Maatschappij Griekse en Latijnse Taal en Cultuur ,3% Internationale Betrekkingen en Internationale Organisatie ,8% Kunsten, Cultuur en Media ,7% Kunstgeschiedenis ,3% Nederlandse Taal en Cultuur ,7% Religiestudies ,3% Taalwetenschap ,0% Theologie 1 0,0% Wijsbegeerte ,7% Pedagogische Wetenschappen ,8% Psychologie ,4% Sociale Geografie en Planologie 14 0,0% Sociologie 16 0,0% Technische Planologie ,0% Recht Rechtsgeleerdheid ,3% Bedrijfskunde ,5% Economie Sector overstijgend Gezondheidszorg Natuur Techniek Econometrie en Operationele Research ,0% Economie en Bedrijfseconomie ,0% International Business ,3% Bewegingswetenschappen ,0% Geneeskunde ,1% Tandheelkunde ,0% Biologie ,9% Farmacie ,5% Informatica 3 0,0% Informatiekunde 1 0,0% Kunstmatige Intelligentie ,3% Life Science and Technology ,6% Natuurkunde ,0% Scheikunde ,0% Sterrenkunde ,0% Wiskunde 4 0,0% Scheikundige Technologie 4 0,0% Technische Bedrijfskunde ,3% Technische Natuurkunde ,7% Liberal Arts and Sciences 2 0,0% 18

26 5. Monitorcijfers HBO-Aansluitingsmonitor De vier noordelijke hogescholen en de hogeschool Windesheim hebben wederom samengewerkt in HBO- Aansluitingsmonitor. Dit tweejaarlijkse tevredenheidsonderzoek onder eerstejaarsstudenten geeft een beeld van hoe studenten de aansluiting tussen vooropleiding (havo/vwo/mbo) en hbo opleiding ervaren en biedt informatie over de kwaliteit van de aansluiting. De aansluitfactoren in het onderzoek zijn: de voorlichting, het keuzeproces, de inhoud van de vakken, de didactische werkvormen, de verwachtingen over en tevredenheid met de gekozen opleiding. Het onderzoek van cohort 2014 vond ruim drie maanden na de start van de opleiding plaats. De resultaten zijn in rapportages op maat teruggekoppeld naar alle hbo opleidingen van de vijf deelnemende hogescholen en naar toeleverende scholen met voldoende respons. De overall-uitkomsten van cohort 2014 staan op de website De monitortabellen in dit hoofdstuk bieden een vergelijkend overzicht van de uitkomsten van alle aansluitaspecten bij een zestiental Friese havo/vwo scholen. In de laatste kolom staan de gemiddelde tevredenheidscores van alle ruim respondenten. Doel Bij vo-scholen en hbo-instellingen zien we een toenemende aandacht voor verbetering van de voorlichting, het studiekeuzeproces, de onderwijskwaliteit en het onderwijsrendement. Dit onderzoek van HBO Aansluitingsmonitor kan hier een bijdrage aan leveren. De monitortabellen bieden de Friese toeleverende scholen inzicht in: aansluitaspecten die goed scoren, dan wel verbetering behoeven aspecten die betrekking hebben op de onderwijskwaliteit en het studiesucces de keuze voor en uitvoering van studiekeuzeactiviteiten. Vergelijking met cohort 2012 Dankzij een grotere respons in vergelijking met 2012 kunnen we nu alle Friese scholen opnemen in de vergelijkende tabellen. Vergelijken we de gemiddelde uitkomsten van 2012 met 2014, dan zien we over vrijwel de hele linie iets positievere uitkomsten. Voorbeeld: het gemiddelde rapportcijfer voor de aansluiting is toegenomen met 0,2 punt naar 6,8 gemiddeld. Mogelijk dat dit samenhangt met de invoering van de 1 mei-maatregel. Toelichting bij de tabellen In de tabellen hebben we gebruik gemaakt van een kleurmarkering: Kleur groen: de school scoort op het aspect significant hoger dan gemiddeld Kleur rood: de school scoort op het aspect significant lager dan gemiddeld (tabel 12 vormt een uitzondering; daar is de kleurmarkering rood en groen omgewisseld omdat we daar een lage score positief waarderen) Bij nogal wat aansluitingsaspecten zien we forse verschillen tussen scholen. Elke school kan zelf nagaan of bepaalde uitkomsten aanleiding geven tot aanpassingen in het schoolbeleid. 19

27 Tabellenoverzicht vergelijking resultaten Aansluitingsmonitor Friese scholen en overall gemiddeldes Tabel 1. Aantal respondenten School Totaal Aantal respondenten Tabel 2. Mate van tevredenheid over voorlichting vanuit de vooropleiding % (zeer) tevreden de moeilijkheidsgraad 94% 86% 72% 80% 83% 78% 70% 72% 73% 80% 65% 74% 67% 65% 70% 71% 77% inhoud van deze hbo-opleiding 94% 89% 77% 86% 84% 78% 74% 83% 78% 76% 72% 78% 80% 81% 83% 88% 81% studiekeuzebegeleiding 67% 75% 57% 71% 79% 75% 63% 71% 68% 68% 53% 82% 79% 76% 75% 62% 76% de verschillen tussen vooropleiding en hbo 57% 69% 68% 67% 65% 65% 58% 78% 65% 60% 67% 73% 48% 58% 59% 54% 66% Voorlichting vo 81% 79% 69% 77% 77% 73% 67% 72% 71% 69% 61% 76% 68% 68% 73% 71% 75% Tabel 3: Mate van tevredenheid over voorlichting door hogeschool over studeren op het hbo % (zeer) tevreden het type studenten 85% 79% 81% 82% 90% 76% 81% 80% 68% 81% 78% 80% 79% 69% 89% 75% 81% het type docenten 75% 69% 60% 83% 76% 56% 75% 71% 68% 57% 78% 81% 62% 50% 74% 75% 74% de motivatie die iemand moet hebben voor deze opleiding 86% 73% 83% 81% 90% 94% 80% 81% 77% 65% 78% 80% 87% 75% 100% 75% 86% de inhoud 93% 81% 86% 75% 90% 78% 85% 81% 86% 87% 95% 87% 90% 94% 86% 75% 88% de mogelijkheid van vrijstellingen/versneld studeren 23% 62% 65% 64% 58% 62% 48% 53% 74% 42% 63% 55% 51% 69% 39% 75% 56% Voorlichting hbo over studeren op het hbo 77% 73% 77% 76% 80% 74% 73% 75% 76% 68% 78% 77% 74% 69% 75% 73% 78% 20