De Feesttijden des HEREN

Transcriptie

1 2009 De Feesttijden des HEREN Ds. Sj. Maliepaard voorgezette Gereformeerde Kerk van Garderen Pagina1

2 Inhoudsopgave SJABBAT Pagina 3-6 GOD BESTAAT PESACH Pagina 7-11 CHAG HAMAZOOTH Pagina SEFIERAT HA OMER Pagina SHAVUOT Pagina Voorbereiding: Avond zelf: Lees de Bijbelteksten door en maak voor jezelf aantekeningen. Wat viel je op? Welke vragen heb je? Waar zou je meer van willen weten? etc. 1. Opening 2.We bespreken in groepjes van twee of drie de teksten. 3. Plenaire bespreking. 4. We genieten van de gerechten en we spreken af wie één of meerdere gerechten voor de volgende keer klaar maakt. 5. We zingen gedurende de avond enkele liederen en spreken af wie de liederen voor de volgende keer uitzoekt. 6. Datum tijd en plaats van de volgende avond. 7. Sluiting met dankgebed. Op een dag sprak de keizer van Rome tegen een Rabbi: Wanneer je mij wil laten geloven dat jullie God bestaat, laat Hem mij dan zien! Kom mee naar buiten, dan zal ik u overtuigen dat onze God bestaat, sprak de rabbi. Buitengekomen verzocht hij de keizer naar de hemel te kijken, maar de zon scheen zo fel dat de keizer zijn blik direct weer naar beneden sloeg, waarop de rabbi zei: Eerwaarde keizer, de zon is slechts een en dienaar van God en zelfs deze dienaar is te machtig voor u om naar te kijken. Hoe denkt u dan God zelf ooit te kunnen zien? Verwerking We lezen thuis het Bijbelgedeelte dat bij de desbetreffende feesttijd hoort. Pagina2

3 Sjabbàt Centraal woord: De vreze des HEREN is het begin der wijsheid Spr. 1:7,9,10, Ps. 111:10 Want het loon dat de zonde geeft, is de dood, maar de genade die God schenkt, is het eeuwige leven in Christus Jezus, onze Heer Rom.6:23.. Bijbelsteksten O.T: Ex 16:25-29, 20:8ev, 31:12-17, 35:2,3 Lev. 16: ; 19:3,30; 25:1-7, Num. 15:32-36, Deut. 5: Kron. 9:32; Neh. 13:15-18, Jes. 58:13,14, Ez. 20 :12 Wat leren we hiervan: 1. De HERE heiligt Zijn volk. Ez 20:12, Ex 31: De Sjabbàt is daar een teken van. het be-teke-t wat. Het wil ons iets leren: Ik ben de HERE die u heiligt a. Heiligen: Hij zet hen apart en wijdt hen toe aan Hem toe.(tegenover alle afgoden) Lev 19:2 b. Hij is de HERE, de Verbondsgod (Ex 3:14,20:1) c. Hij verlustigt Zich in hen als zij Hem gehoorzamen en dienen naar Zijn wil (Jes. 58:13,14) d. Hij geeft hen lichamelijke rust (geen arbeid) ziende op eigen rust als Schepper, 6 dagen arbeid, 7 e dag rust (Ex 20:9ev) e. Hij geeft hen geestelijke rust (geen slaafse arbeid) ziende op de bevrijding uit het diensthuis. De HERE is Bevrijder.(Deut 5:12ev) 1 Lev. 19:3 verwijst wat betreft het woord heiligen naar Lev. 22:32. Het heiligen van Gods naam gebeurt daar waar gelovigen Hem apart zetten, Hij is de Gans Andere en met geen andere god te vergelijken. Heiligen is zich overgeven aan de HERE en Zijn Woord Rom. 12:1,2, Hem gehoorzaam zijn (Joh 14:9), in Zijn dienst leven en bezig zijn. Tegenstelling is Gods naam ontheiligen, door overspel, andere goden dienen, etc. Leer en leven horen met elkaar in overeenstemming te zijn. Leven: bekering, gebed en gebod (HC) 2 Lev. 25 leert ons dat het land geschonken is door de HERE. Het is Zijn eigendom. De Israëlieten mogen het bezitten maar het kan ook weer worden afgenomen. Het Sabbatsjaar herinnert hen eraan. Zo is het leven ook een geschenk. Wij mogen uit genade leven, maar het is ons eigendom niet. God kan het ook weer tot zich nemen. Op Sjabbàt beseffen we dat het leven een gave is, maar ook een opgave. Pagina3

4 f. Hij vraagt verootmoediging en gehoorzaamheid, door niet te werken en de Sjabbàt te onderhouden.(ex 31) g. Op overtreding staat een zware sanctie. Dus belofte en opdracht gaan samen.(num 15:32-36) Hoe Jezus over de Sjabbàt dacht 2. De mens wordt geroepen in ootmoed en bekering deze dag te heiligen en te onderhouden als een altijd durende inzetting a. Werken betekent zorgen voor eigen inkomsten en leven. De HERE zegt: Ik zorg voor voedsel en kleding, zoek eerst Mijn Koninkrijk en zijn gerechtigheid (Matth. 6:25-33) b. Er is maar één God, die gediend mag worden. (Ex 20:1) c. De mens mag wat betreft lichaam en ziel rusten in het (volbrachte) werk van God Zelf. d. De mens is er niet voor de Sjabbàt, maar de Sjabbàt is er voor de mens (Mk 2:27) Dat bevrijdt de mens van wetticisme, geen knellen en knevelen, maar gehoorzaamheid en opademen (Spr 1:7, Rom 6:23) e. Zij mogen zich wederzijds in de HERE verlustigen (Jes 58) 3. Bij de Sjabbàt gaat het om wat in Christus Jezus vervuld (tot zijn doel gebracht) is. a. heiliging b. verlustiging(wederzijds) c. lichamelijke en geestelijke rust d. afzien van eigen wil en gedachten en werken e. gehoorzaamheid aan Zijn wil en geboden f. leven uit Gods verbond in gave en opgave 4. Op de Sjabbàt werden ook de toonbroden verwisseld ( Lev 24:5-9, Ex 35:13, 1 Kron 9:32) a. door de priesters b. 12 stuks in twee stapels met daarop wierook, als vuuroffer voor de HERE (overgave, toewijding) c. Werk door de priesters gedaan. (Dus niet alle werk is verboden. Het werk in de tempel door priesters etc. is toegestaan. Ook besnijdenis is toegestaan (8 e dag). Bijbelteksten NT/ Wat zegt Jezus ervan? Meer dan de tempel is hier. Matth. 12:1-8; Mk 2:23-27 en Luk 6:1-5 David heeft honger en krijgt de toonbroden die alleen voor de priesters zijn. 1 Sam 21:1-6 De priesters doen dienst in de tempel op Sjabbàt en schenden daarmee de Sjabbàt zonder schuldig te zijn Zoon des Mensen is Heer over de Sjabbàt Pagina4

5 De mens is er niet om de Sjabbàt maar de Sjabbàt is er om de mens Mk 2:27 3 Op de Sjabbàt is het geoorloofd om goed te doen, een leven te redden. Een Schaap redden op sabbat, meer dan een schaap is een mens Matth. 12:9-14; Mk. 3:1-6,Luk 6:6-11 Op de Sjabbàt zijn os en ezel losmaken om te laten drinken, een mens losmaken van de band van de satan. Luk 13:10-17 Als een zoon of een os van iemand in een put valt, er terstond uittrekken, ook op de Sjabbàt, hoeveel te meer het leven redden van een waterzuchtig mens Luk 14 :1-6 Oordeel met een rechtvaardig oordeel, niet naar het aanzien Matth. 12:7 Mijn Vader werkt tot nu toe, en Ik werk ook Joh 5:17ev Jezus is de Zoon van God. Joh 5:19 Mens besneden op de Sjabbàt omdat de wet van Mozes niet verbroken mag worden, Jezus heeft gemaakt dat op Sjabbàt een heel mens gezond wordt. Joh 7:22,23 Mensen mogen leren wat het betekent dat God barmhartigheid wil en geen offerande. Mt 12:7, zie ook Matth. 9:13, 1 Sam 22:22, Hos 6:6 Vluchten voor de gruwel der verwoesting niet in de winter en op Sjabbàt Mt 24:20 Enkele gedachten bij de Bijbelteksten N.T./ Wat zegt Jezus ervan? a. WOORD: Hoe hanteer je Gods woord? b. Letterlijk en hard zoals de Farizeeën deden of c. zacht en geestelijk, zoals Abjathar, de hogepriester deed. De regel hier is dat het mindere moet wijken voor het meerdere. Niet nood breekt wet, want de wet kan niet verbroken worden. Het gaat om het behouden van mensen. Dat is meer dan t in acht nemen van de ceremonieën. Zie pikoe ach nefesj 2. JEZUS: Hij is meer dan David en zijn manschappen. a. Hij is koning en zijn manschappen waren geheiligd door de wapens. b. Jezus is meer dan David, de koning der koningen en zijn discipelen zijn in en door Hem geheiligd. 3. TEMPEL: De tempel is het huis van God. Meer dan de tempel is de Zoon des Mensen. Wat leren we ervan Jezus zicht op de Sjabbàt : De mens is er niet om de Sjabbàt, maar de Sjabbàt om de mens Jezus oordeel pikoe ach nefesj Het redden van levens zet de regels van Thora tijdelijk buiten werking De waarde van een leven is zo groot dat het Sjabbàtsgebod mag gebroken worden om een leven te redden. Jezus barmhartigheid: genezing, bevrijding, losmaken van de banden van de satan. Als je een dier o.i.d. al losmaakt op de Sjabbàt, hoeveel te meer een mens die gebonden is. Wat voor het mindere geldt, geldt zeker voor het meerdere. Jezus doel: Hij is gekomen om ware rust te geven door zonden te vergeven en nieuw leven te schenken Zie Grote Verzoendag (volkomen Sjabbàt) 3 Dit bevrijdt ons van wetticisme. God gaf de Sjabbàt niet om te knellen en knevelen, tot slaaf te maken, maar om rust te krijgen en op te ademen. Om te beseffen dat het leven een geschenk is van de HERE Jezus werk: Om de wet te vervullen Matth 11:25ev, 5:17 Pagina5

6 Hiermee geeft Jezus aan dat Hij Zoon des Mensen en Zoon van God is. De heerser uit Dan. 7:13,14 en Gods Eigen Zoon. a. Het werk van de priesters was ook op Sjabbàt offers te brengen. Zij overtraden de Sjabbàt zonder schuldig te zijn. b. De discipelen zijn priesters van de allerhoogste en zij overtreden de regels van de Sjabbàt zonder schuldig te zijn. Zij aten van de korenaren 4. OORDEEL: Gouden regel komt uit Hosea 6:6. God wil barmhartigheid en geen offerande. Zie Matth. 9:12,13 a. Geen oordeel vellen over iets dat niet verkeerd is. oordelen met een rechtvaardig oordeel. b. Roeping van Levi is de roeping en behoud van een zondig mens. Dat is meer dan met hem geen omgang te hebben (eten bij zondige mensen) c. Ook hier is barmhartigheid de regel. Honger van David en zijn manschappen, honger van Jezus discipelen, de genezing van een mens op Sjabbàt. De regel : Vervulling van de wet der liefde staat boven de vervulling van de wet der ceremonieën. 5. SJABBAT: het gaat om de ere van God en het heil van de mens. a. De mens is niet geschapen om de Sjabbàt, maar omgekeerd. De Sjabbàt is er voor de mens. b. Waar een mens een weldaad bewezen wordt, is dat tot eer van God. 6. HEER: Jezus is als tweede Adam Heer van de Sjabbàt. De eerste Adam was Heer over alles tot de zondeval. Hierdoor is de mens door de zonden geknecht. Sjabbàt vieren wordt een plicht i.p.v. een verlustiging. 7. GOED DOEN: Op de Sjabbàt gaat het om goed te doen i.p.v. kwaad te doen. Jezus is de Goede Herder die oog heeft voor zijn schapen. Als er een schaap in de put valt.. a. Jezus toornt over het ongeloof van de Farizeeën en hun hardheid van harten.. hij is bedroefd en in heilige toorn ontstoken. 8. SCHADUW: wat de ceremonieën aangeven is een schaduw van wat komen moest. Rust, verlustiging, het goede doen, helen, genezen, etc. ziet op wat in en door de Messias Jezus waar geworden is. De werkelijkheid of het lichaam is van Christus zegt de apostel Paulus in Kol 2:17. a. Een schaduw heeft alles van de werkelijkheid, maar is die werkelijkheid niet zelf. De ceremonieën gaven iets heiligs weer. In Christus wordt dat gevonden b. De werkelijkheid is met Jezus gekomen. Hij vervulde de wet en geeft ware rust. Hij doet een mens goed en geen kwaad. Hij leert ons omgaan met Gods Woord op ene zachte geestelijke (niet figuurlijke) manier c. De apostel zegt in Rom. 14 dat de een hecht aan een dag om Christus. Wat zeggen de apostelen? Paulus noemt de Sjabbàt een schaduw van wat komen moet, terwijl de werkelijkheid van Christus is Kol 2:17 Pagina6

7 In de Hebreeënbrief wordt verder gesproken over de Sjabbàtsrust die komen gaat. Vergelijking met de intocht in het beloofde land. Velen wilden niet ingaan en mochten later niet meer Hebr. 4:1-12 Wat leren we daarvan. Zie bijgaande preek DE DAGELIJKSE PRAKTIJK. Welke tijd van het jaar. Elke 7 e dag en event. feestdagen Zaterdag of zondag? De zondag is niet de zaterdag. De gemeente uit de Joden houdt nog steeds de Sjabbàt. Sommigen komen op de zaterdagavond bij elkaar. De zondag is voor hen gewoon een werkdag. Zij leggen de nadruk op de altoosdurende inzetting van de Sjabbàt. God heeft hun inziens de Sjabbàt niet afgeschaft en vervangen door de eerste dag van de week. De gemeente uit de heidenen viert de rustdag op de zondag, de eerste dag van de week, ziende op zijn opstanding en uitstorting van de Geest. De eerste gemeente heeft de Sjabbàt onderhouden en kwam ook op de eerste dag van de week bijeen, zaterdagavond 4 of zondagavond. Zie ook zondag 38 H.C: dat ik vooral op de sabbat, dat is op de rustdag Deze gedachte stoelt met name op het feit dat het kruis en de opstanding van Jezus een volledige Sjabbàt voor ons is, zoals ook de eerste dag van Pesach/Feest der ongezuurde broden een Sjabbàt genoemd wordt. Het gaat niet alleen om de lichamelijke rust, vanuit de Schepping, maar ook en met name om de geestelijke rust vanuit de herschepping Pas na verloop van enkele eeuwen is de 7 e dag definitief vervangen door die eerste dag van de week. Wat gebeurt er: Rusten naar lichaam en ziel, niet werken Heiligen en gedenken Aandacht voor Gods barmhartigheid en redding en nieuw leven Aandacht voor heiligdom/heilige samenkomst en ouders. Zie ook Hand 2:42. En zij bleven volharden bij het onderwijs der apostelen en de gemeenschap, het breken van het brood en de gebeden. 4 Zie Hand 20: 7. Er staat in het Griekse de eerste van de Sjabbàtten, dat is de eerst dag na de Sjabbàt, die op zaterdagavond al begon. Het is goed mogelijk dat hier de Motza ei Shabbat bedoeld is, scheiden van de Sjabbàt. Dat was op zaterdagavond. Aldus David H Stern in zijn commentaar. Andere verklaren dat het hier om een zondagavond gaat. Pagina7

8 Sjabbàtsviering Viering van Sjabbàt van vrijdagavond, zonsondergang, tot zaterdagavond, zonsondergang. Hoe beleven Messias belijdende Joden Sjabbàt Op vrijdagavond worden twee kaarsen aangestoken door de vrouw des huizes en de Sjabbàt verwelkomt. Dan volgt het zegenen van de kinderen. Bij meisjes: Moge God je maken als Sara, Rebecca, Rachel en Lea. Bij de jongens: Moge God je maken als Efraim en Manasse, gevolgd door de hogepriesterlijke zegen uit Num 6: Dan volgt de kiddoesj, de zegen over de wijn. Baroech atta, Adonai, èlehenoe, mèlech ha olam, boree prie haggafen 5 Gezegend zijt Gij, Eeuwige, onze God, koning van de wereld, Die de vrucht van de wijnstok 6 hebt geschapen. De beker met wijn gaat rond en bij het doorgeven wenst men elkaar Sjabbàt Shalom toe. Hierna wordt een zegen over het brood, de challe uitgesproken en een ieder neemt een stuk van de Challe en doet er zout op. Zout is een teken van het verbond dat God sloot met Israël. (zie Ex 31:17) De Zegenbede luidt: Baroech atta, Adonai, èlehenoe, mèlech ha olam, hammotsie lèchem min ha arets Gezegend zijt Gij, eeuwige, onze God, koning van de wereld, Die het brood uit de aarde doet voortkomen. Hierna volgt het lezen van de Parasj die op de Sjabbàt aan de beurt is, en een gebed. Daarna de warme maaltijd. De volgende morgen een bezoek aan de gemeente, met 7 lezingen verzorgd door 7 mensen die daartoe geroepen worden, afgewisseld met liederen Daarna gebed, preek, gebed, Breken van het brood, H.A. Hogepriesterlijke zegen. Collecte en daarna koffiedrinken. Duur ongeveer 3 uren. De rest van de dag vrij en rusten. Tijd voor elkaar. Welk instrument Harp, snareninstrument Welk lied: Ps. 92, zie ook Sjabbàtslied in de film the Fiddler on the roof CENTRALE THEMA S Welke kleding Welk voedsel Mooie (zondagse!?) kleding Challeh= Sjabbàtsbrood Zijn Openbaring,manifestatie Zijn Heilige Liefde 7 5 Prie haggafen: De vrucht van de wijnstok. Jezus gebruikte deze uitdrukking als Hij zegt dat Hij voortaan niet meer van de vrucht van de wijnstok zal drinken, voordat het Koninkrijk Gods gekomen is Luk 22:18 6 Ons gebed bij het eten kan zijn: Gezegend zijt Gij, onze Vader in de hemel, die het brood uit de aarde doet voortkomen; gezegend zijt Gij, Here Jezus, Zoon van God, Die Uzelf als het levende brood voor ons geschonken heeft, gezegend zijt Gij, Heilige Geest, Die ons herschept en vernieuwt en in alle waarheid leidt. Pagina8