Ik moet door. Ton van der Ham en de Strijd om. Wat heeft dit kind nodig? I. Thema Strijd: Conflicten beginnen meestal klein I

Transcriptie

1 Relatiemagazine van de Christelijke Hogeschool Ede November 2010 nr. 7 Ik moet door muren breken Ton van der Ham en de Strijd om de werkelijkheid Wat heeft dit kind nodig? I Thema Strijd: Conflicten beginnen meestal klein I Ik wil geen biometrisch paspoort I Goede Zorg, de strijd tussen hart en papier I Een goede preek is een geloofsavontuur I

2 De Christelijke Hogeschool Ede (CHE) is een protestants christelijke hogeschool op gereformeerde grondslag. De CHE heeft tien opleidingen, 4200 studenten en 425 medewerkers. Daarnaast biedt de CHE cursussen, trainingen, advies en onderzoek aan via CHE-Transfer. Strijd Christelijke Hogeschool Ede Oude Kerkweg JS Ede Telefoon: Gezondheidszorg Verpleegkunde Educatie Leraar Basisonderwijs Theologie Godsdienst Pastoraal Werk Leraar Godsdienst / Levensbeschouwing Mens & Organisatie Management Economie & Recht Personeel & Arbeid Journalistiek & Communicatie Journalistiek Communicatie Sociale Studies Maatschappelijk Werk & Dienstverlening Sociaal Pedagogische Hulpverlening Welkom in de strijd. Dat horen (jonge) mensen nogal eens in de Hervormd-Gereformeerde kerken als zij gefeliciteerd worden met hun zojuist afgelegde openbare belijdenis van het geloof. De ouderen willen daarmee duidelijk maken dat het mooi is om belijdenis te doen, maar dat deze niet alleen maar rozengeur en maneschijn met zich meebrengt, maar vooral ook strijd. Er is de strijd in ons eigen leven, tussen vlees en Geest (Rom. 7). Er is de strijd in de hemelse gewesten (Ef. 6). Hoewel deze gevechten lang niet altijd meevallen, is het toch een goede strijd, deze strijd van het geloof (1 Tim.6). Als hogeschool voeren wij ook strijd, bijvoorbeeld voor een rechtvaardig bekostigingsstelsel, voor het behoud van de vrijheid van onderwijs, voor een CAO die past bij onze hogeschool, enzovoorts. Toch denk ik dat we als CHE voorzichtig moeten zijn met onze strijdbaarheid. Want dan gaan we het al gauw hebben over onze beginselen, onze belangen, onze strategie en dat zijn geen Bijbelse begrippen. Wel Bijbels is het om elkaar eraan te herinneren dat wij burgers zijn van het rijk der hemelen, dat wij hier geen blijvende stad hebben en vooral dat God in zijn Zoon reeds overwonnen heeft op Golgotha. Pas zo heeft onze strijd zin, ook die voor een bekostigingsstelsel en een CAO. En zo ook gaan wij niet militant of juist gedwee te werk, maar meer, zoals de theoloog Noordmans het ooit zei, spelenderwijs aan de hand van de Vader, ontspannen en vertrouwend op Zijn weg en werk. Dr. Kees Boele Voorzitter College van Bestuur Christelijke Hogeschool Ede 2

3 CHE overtuigend anders inhoud In deze SCHERP 4 Identiteit Educatie 8 12 Strijd/Coverstory Strijd/CHE in beeld 20 Strijd/Rond de tafel discussie Strijd/Opleidingen CHE/Verpleegkunde Transfer/Nieuws En verder Voorwoord 2 / Nieuws 6, 7 en 11/ Column Nico van der Voet 10 / 3 Strijdportretten 19, 25 en 30 / SMR houdt oogje in het CHE-zeil 18 / Column Gert-Jan Segers 20 / Strijd: De Stelling 31 / Post-hbo Indicatiegericht hulpverlenen 35 / Transfer Nieuws 36 / Publicaties 40 / De vierkante meters van 41 / Agenda 42

4 identiteit Een proces van worstelen, vechten en bidden Jordy Kroon, tienerwerker De verkeerde hbo-opleiding volgen en toch je bestemming vinden. Jordy Kroon (23) voelt zich na zijn opleiding Leraar Basisonderwijs als tienerwerker bij de HGJB, de jongerenbeweging binnen de Protestantse Kerk, als een vis in het water. Spijt van de Pabo? Het leek logisch. Ik kan goed met kinderen omgaan en het leek me leuk om voor de klas te staan. Bovendien wilde ik graag van betekenis zijn voor mensen. Maar op mijn stages had ik het niet zo gemakkelijk. Ik heb een hekel aan stagiaires, dus dan weet je dat vast, zei mijn stagebegeleider op mijn eerste dag. Ik was erg bezig met wat er van me verwacht werd. Buitenschoolse activiteiten en sporttoernooien vond ik leuk. Voorbereiden, nakijkwerk en vergaderingen minder. Ik was voordat ik met de Pabo begon ook bewust gaan geloven en er groeide in mij een enorm verlangen om Gods Woord te verkondigen. Mijn hart kwam steeds meer bij spreken en organiseren te liggen. Ik ging naar de conferenties van de HGJB en besloot daar in het vierde jaar van mijn opleiding Leraar Basisonderwijs te solliciteren naar een baan als tienerwerker. Je dacht wel kans te maken.. Zonde van je tijd, zei mijn vader over die sollicitatie. Je hebt nog niet eens je diploma en geen werkervaring. Maar het bleek wel voor mij bestemd te zijn en ik ben op de vrijdagen gaan inwerken terwijl ik ondertussen de Pabo afmaakte. In mijn dagelijks werk ben ik nu verantwoordelijk voor Spirit - het tienermagazine van de HGJB - en ik organiseer scholierenweekenden. Ook sta ik regelmatig voor jongerenverenigingen om Bijbelstudies te geven of te spreken over allerlei onderwerpen die tieners bezighouden. Wat is je passie? Mijn passie kun je samenvatten in twee kernwoorden: tieners en spreken. En met dat laatste bedoel ik Gods Woord uitdelen. Ik ervaar in mijn eigen leven hoe levend Gods Woord is en hoe goed het is voor je eigen leven. Tieners hebben zo veel potentie. Er gebeurt zoveel op hun leeftijd. Het is prachtig als ze al in hun tienertijd met God op kunnen groeien en vandaar uit keuzes maken. In mijn eigen tienerjaren was ik veel bezig met uitgaan en aandacht van de meiden. Je hebt die dingen niet nodig om een gave tienertijd te hebben. Zitten de tieners op die boodschap te wachten? Laatst sprak ik een tiener die me vertelde: Ik weet dat God bestaat maar ik heb er nu geen zin in. Ik wil even los. Maar een leven waarin je ten volle tiener kunt zijn en je dromen en idealen kunt uitleven bestaat! God geeft vrijheid. Dat jongeren dat niet uitgelegd krijgen is voor mij een heilige frustratie. En geeft me een enorm verlangen om dat te veranderen. Ik werk aan een boek voor tienerjongens dat in januari 2011 verschijnt. Het behandelt allerlei thema s als vriendschap, zelfbeeld, seksualiteit, lifestyle, homoseksualiteit, omgaan met je ouders. Er zijn veel christelijke boeken voor mannen geschreven, maar een vlot eigentijds boek voor tienerjongens is meer dan welkom. Heb je genoeg levenservaring voor zo n boek? Die gedachte heb ik gehad. Maar ik laat me bemoedigen door wat Paulus in de Bijbel zegt tegen Timotheus: Sta niemand toe dat hij vanwege je jeugdige leeftijd op je neerkijkt. Ik sta zelf nog dicht bij de tieners en ik geloof dat God bijzondere 4

5 CHE overtuigend anders dingen wil doen en daar jonge mensen voor gebruikt. Als ik dit zo vertel dan lijkt het misschien alsof ik overal doorheen fiets en alles me gemakkelijk afgaat. Helemaal niet. Het is een proces van worstelen, vechten en bidden. En in sommige tijden kun je het zwaar hebben. Zoals mijn tijd op de Pabo. Dan is het een kwestie van keuzes maken en doorzetten. Het zijn volgens mij dé momenten die God gebruikt om je op je plek te zetten. Ook het werk is uitdagend. Bijvoorbeeld op het podium staan. Tieners zijn heel direct. Ze vertellen je heel eerlijk of je boodschap ze boeit of niet. En als je een mop maakt die niet aankomt, zullen ze niet de beleefde glimlach van een volwassene geven. Tieners vinden het belangrijk dat je echt bent. Of ze de boodschap nu wel of niet waarderen, ze kijken scherp of je zelf wel leeft naar wat je zegt. Hoe kijk je terug op je tijd op de CHE? Ondanks dat de Pabo achteraf beter een theologieopleiding had kunnen zijn, ben ik blij dat ik op de CHE mijn studie heb gevolgd. Ik ben enorm gevormd in de periode. Er is aandacht voor studenten. Ik heb vaak goede persoonlijke gesprekken kunnen voeren met docenten. Als ik nu zelf met tieners kijk naar hun toekomst en ze willen een opleiding die de CHE biedt, dan adviseer ik ze om erheen te gaan. Het argument om voor een seculiere omgeving te kiezen omdat de maatschappij dat ook is, deel ik niet helemaal. Zie het als een kans om op jonge leeftijd een stevige basis onder je leven te leggen om later aan de slag te gaan bij een seculier bedrijf. Over tien jaar...? Hoop ik een coach te kunnen zijn voor andere tienerwerkers. En gegroeid te zijn in het spreken. Ik hoop veel jongerenevents te hebben opgezet. En door God op een waardevolle manier te zijn gebruikt. Jordy s boek: Jongens met lef verschijnt in januari

6 nieuws Eerste SCHERPdag gepland voor 9 april 2011 De CHE schept een band. Een hechte, duurzame band die verankerd is in een gedeeld geloof, een gedeelde visie op het leven en een gedeelde passie voor het beroep. Hoogste tijd dus voor een netwerkdag. Het thema: Bezinnersgeluk. Bezinnersgeluk is voor iedere (oud-) student, -docent en -relatie van CHE. Tijdens deze dag die in het teken staat van de vraag Hoe creëer je balans tussen leven, werken en geloof? zal een aantal sprekers, onder wie André Rouvoet, acte de presence geven en kan men deelnemen aan diverse aantrekkelijke workshops. Bezinnersgeluk is een unieke netwerkdag die je niet mag missen! In de volgende SCHERP vind je meer informatie. Volg de CHE ook op Twitter twitter.com/dehogeschoolede Overheid betaalt opleiding eerstegraads Leraar Godsdienst en Levensbeschouwing Het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) heeft toegezegd de opleiding eerstegraads Leraar Godsdienst en Levensbeschouwing (GL) op de CHE te bekostigen. Wanneer de opleiding komend jaar ook door de kwaliteitstoetsing komt, gaat de opleiding in september 2011 van start. De hbo-master wordt ontworpen in nauwe samenwerking met de Protestantse Theologische Universiteit (PThU) in Kampen. Rouvoet op CHE beaamt noodzaak aandacht voor het gezin Het College van Bestuur van de CHE installeerde 24 september het lectoraat Jeugd en Gezin. Lector dr. Martine Noordegraaf hield hier haar lectorale rede Gezin in Gesprek. Het lectoraat gaat de komende jaren onderzoek doen naar de hulpverlening aan gezinnen met jongeren vanuit een systemische benadering. Demissionair minister van Jeugd en Gezin Andre Rouvoet was ook aanwezig en reageerde op de rede: Ik ben buitengewoon blij met de installatie. Er lag een taboe op het gezin vanwege politieke bemoeienis. Maar nu hebben wij een Centrum voor Jeugd en Gezin en sinds vanmiddag ook een lectoraat Jeugd en gezin. Meer informatie op De hbo-master wordt de enige bekostigde opleiding in Nederland die eerstegraads GL-leraren opleidt voor het orthodoxchristelijke werkveld. De master biedt ook universitair geschoolde theologen de mogelijkheid een onderwijsbevoegdheid te halen voor de bovenbouw van het middelbaar onderwijs. De bekostiging van de hbo-master sluit aan bij de wens van de Academie voor Theologie om opleidingen te verzorgen voor zowel de onder- als de bovenbouw. De samenwerking tussen de CHE en de PThU biedt mogelijkheden voor een combinatie van wetenschappelijke inzichten en het toepassen in de beroepspraktijk. Zo is er sprake van de inzet van docenten van beide opleidingen bij het combineren van programma-onderdelen. Ook wordt de master, voorheen onderdeel van de Theologische Hogeschool van de Gereformeerde Bond (THGB), gevoed door het lectoraat Geestelijk leiderschap, verbonden aan de Academie voor Theologie van de CHE. 6

7 CHE overtuigend anders Geen fusie CHE en Gereformeerde Hogeschool Zwolle in 2011 De intentie om in 2011 een fusie van de CHE en Samenwerking CHE met christelijke scholen voor impuls identiteit de Gereformeerde Hogeschool Zwolle (GH) te realiseren wordt voorlopig niet doorgezet. De CHE heeft aangegeven de fusie vooralsnog minimaal twee jaar te willen uitstellen. Begin november 2009 tekenden de CHE, GH en Driestar Educatief een intentieverklaring om samen een strategische alliantie te vormen. Daarnaast tekenden de CHE en de GH een intentieverklaring om Zeven christelijke middelbare scholen en de CHE gaan de komende twee jaar aan de slag om de te komen tot een fusie. De strategische motieven om christelijke identiteit beter te verankeren in de lesinhoud en om de vakinhoudelijke kwaliteit van tot een fusie te komen, gelden voor beide besturen de docenten te vergroten. Daartoe heeft het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap onverminderd. een subsidie van een half miljoen euro verstrekt aan het project Kwaliteit en identiteit in leergebieden. De scholen die zich aan het project hebben gecommitteerd, vertegenwoordigen de Vanaf november 2009 is intensief samengewerkt volle breedte van het bijbelgetrouw voortgezet onderwijs. om te komen tot een gemeenschappelijk Strategisch Instellingsplan. In dit proces is het vertrouwen projectleider namens CHE. Maar het is vaak gegroeid dat de CHE en de GH in staat zijn tot de voor de inhoud van de lesstof, gekoppeld individueel ontwikkeld, het materiaal is erg ontwikkeling van een gezamenlijke strategische aan de identiteit van de school. Tijdens de divers en soms niet af. We willen bovendien agenda en dat een gefuseerde hogeschool gestalte projectperiode leren docenten om hun vakken- het bestaande materiaal verbinden met het kan geven aan verdere versterking van kwalitatief nis en vaardigheden vorm te geven vanuit de gedachtegoed van de christelijke filosofie. Zo goed christelijk hoger onderwijs. identiteit van de school. In het bijzonder wordt is er op het Ichthus College in Veenendaal, aandacht besteed aan christelijke wetenschaps- dat samen met de CHE initiatiefnemer is van In de achterliggende maanden zijn naast het filosofie, zodat docenten de inhoud van hun vak het project, een module rondom het thema gemeenschappelijk Strategisch Instellingsplan ook wetenschappelijk kunnen plaatsen. Romantiek en kent het reformatorische onder- ook de bestuurlijke, organisatorische en financiële Concreet levert het project cursussen voor wijs het thema Toerusting & Vorming. Prima gevolgen van de interne beleidsagenda s voor beide docenten en projecten op scholen binnen de voorbeelden die we verder kunnen uitwerken hogescholen en de te fuseren instelling, inzichtelijk vakken en in de lessen. In de projecten leren en verspreiden. Juist de gezamenlijkheid leidt gemaakt. Hoewel beide hogescholen zelfstandig de scholieren om wetenschappelijk denken in tot een kwaliteitsimpuls. hun agenda kunnen realiseren, zijn daarbij verschillen verband te brengen met hun christen-zijn, iets in bestuurs- en toezichtcultuur geconstateerd en waar ze hun voordeel mee kunnen doen wan- Uitwisselen zijn de financiële risico s in kaart gebracht. Deze neer ze doorstromen in het hoger onderwijs. Om de kennisdeling te faciliteren is het I&K- laatste belemmeren naar het oordeel van de CHE Op de agenda staan ook een startcongres voor platform (Identiteit & Kwaliteit) opgericht. Huib een succesvolle fusie op dit moment. docenten in het komend cursusjaar en een van Leeuwen, voorzitter van de stuurgroep en nationaal congres Kwaliteit en identiteit in de namens twee gereformeerde scholen betrokken De CHE en de GH hebben besloten verder te werken leergebieden in 2012, waar de resultaten van bij dit project: Om het I&K-Platform optimaal aan de eigen strategische agenda s. Daarbij is de het project gepresenteerd worden. vorm te geven komt er een bruikbare en goed intentie uitgesproken om, waar mogelijk, samen te functionerende ICT-omgeving, zodat docenten werken en elkaar te ondersteunen. leermateriaal en concrete praktijkvoorbeelden Er is al veel lesmateriaal ontwikkeld waar we op kunnen uitwisselen. aan kunnen sluiten, vertelt Roel van Swetselaar, 7 Romantiek Het doel van het project is een kwaliteitsimpuls > w w w. c h e. n l

8 CHE educatie Wat heeft dit kin CHE en CNS Putten ontwikkelen talenten leerlingen Hoe kun je zowel leerlingen en leerkrachten stimuleren meer uit hun talenten te halen? Schoolvereniging CNS Putten en de Academie Educatie van de CHE hebben de handen ineengeslagen om in een pedagogische proefpraktijk nieuwe kennis alle kansen te geven. Zij zijn in september gestart. Jacquelien Bulterman-Bos Volgens Jacquelien Bulterman-Bos, lector Docent en Talent van de Academie Educatie, heeft het project voor beide partijen voordelen. In een pedagogische proefpraktijk is het streven praktijknabije kennis te ontwikkelen. Dit is zowel van belang voor de scholen als voor de lerarenopleiding. Samen met de leraren van schoolvereniging CNS kijken we bijvoorbeeld hoe leraren gesprekken met ouders en kinderen kunnen voeren zodat echt duidelijk wordt wat kinderen nodig hebben. Ouders zijn belangrijke partners van de school, zij kunnen relevante informatie geven. De vraag is hoe we de informatie uit oudergesprekken kunnen vertalen in maatregelen die leraren in de klas nemen. Ook toetsen we of kennis van leerstijlen en leerlijnen helpt om beter te ontdekken wat het kind nodig heeft. Het gehele project is gericht op kennisontwikkeling om daarmee meer recht te doen aan de leerling als uniek schepsel. Nieuwe cultuur van samen leren Het traject wordt inhoudelijk geleid door medewerkers van de CHE. Met de kennis die in de pedagogische proefpraktijk wordt aangedragen, gaan leerkrachten in hun eigen praktijk aan het werk. Leerkrachten en studenten komen samen in heterogene groepen, waarin zij hun ervaringen uitwisselen. Dat levert nieuwe inzichten 8

9 CHE overtuigend anders d nodig? en leraren basisschool op en vragen waarvoor nog oplossingen gezocht moeten worden. Het lectoraat verzamelt deze informatie. Theoretische kennis wordt verdiept aan de hand van praktische ervaringen. Zo ontstaat kennis die ook voor de lerarenopleiding van belang is. Bulterman-Bos: Op alle niveaus kunnen mensen leren van dit project. De leerkrachten van CNS Putten worden zeer persoonlijk bij het project betrokken. Studenten zorgen voor meer handen in de klas, maar zijn ook degenen die zich er niet voor hoeven te schamen als ze iets nog niet kunnen. Dat kan een openheid creëren waardoor ook leraren meer vrijheid voelen om hun ervaringen uit te wisselen. In het onderwijs zijn we gewend dat leraren in hun eentje werken. Een cultuur van samen leren groeit. Studenten spelen daarin een positieve rol. Nascholing op de werkvloer Dat de zaken daadwerkelijk flink worden aangepakt, blijkt uit het feit dat nascholing en deskundigheidsbevordering van leerkrachten direct in het project zijn opgenomen. Dit gebeurt nu dicht bij de eigen werkvloer en vanuit het primaire onderwijsproces waar de praktijkvragen van de leerkrachten de basis vormen voor nascholing. Een vorm die meer resultaat heeft dan de voormalige theoretische opfrisser die soms mijlen is verwijderd van de eigen onderwijssituatie. Kees Visser, bovenschools manager schoolvereniging CNS Putten, benadrukt de rol van de leerkracht: Voor de leerkrachten geldt dat ze anders leren kijken naar kinderen en meer reflecteren op het door hen verzorgde onderwijs. Als we uitgaan van de individuele gaven en talenten van leerlingen, realiseren wij met elkaar een vorm van passend onderwijs. In deze opzet is de benodigde begeleiding en deskundigheid altijd aanwezig. Want Kees Visser het is de leerkracht die door een maximale ontwikkeling het onderwijs kwalitatief kan verbeteren door in te spelen op de ontwikkelingsbehoeften van individuele leerlingen. Een concreet voorbeeld is de gedragsproblematiek. In het basis - onderwijs zien wij een duidelijke toename van de gedragsproblematiek. Leerkrachten kunnen hierop reageren met een handelingsverlegenheid. Om hun vragen hierover optimaal tegemoet te komen, spelen kennis en ervaring van de CHE-docenten een belangrijke rol. Dat is een bijzonder voordeel dat wij als CNS Putten hebben. Win-win-situatie De CHE en CNS Putten huldigen beide het standpunt dat Pabostudenten veel meer leren uit de combinatie school en praktijk, dan uitsluitend achter de boeken te zitten. De studenten gaan op in een interessant veranderingsproces waarin zij met leerkrachten zoeken en experimenteren hoe zij maximaal tegemoet kunnen komen aan de verschillende onderwijsbehoeften. Al in vroeg stadium zullen zij ervaren hoe belangrijk de bijdrage is die zij nu en in de toekomst zullen leveren. Visser: Op alle vlakken winnen we. Leerkrachten, studenten en docenten gaan in dit project van elkaar leren. Wat voor een ieder meer resultaat en voldoening geeft en waarbij de leerling zijn talenten ontdekt. Het koppelen van de aanpak Anders opleiden in de scholen aan het thema Realiseren van passend onderwijs brengt elke betrokkene op een hoger niveau. Dat is dé uitdaging voor de CHE en CNS Putten voor de komende jaren. Lectoraat Docent en Talent Op woensdag 13 oktober 2010 is het lectoraat Docent en Talent van de Academie Educatie officieel geïnstalleerd. Jacquelien Bulterman-Bos hield haar lectorale rede Geef de onderwijsontwikkeling terug aan leraren. Deze rede en meer informatie over het lectoraat en de pedagogische proefpraktijk vind je op 9

10 column Christelijke vechters Nico van der Voet Vraag mij wat de samenvatting is van de ethiek van het Nieuwe Testament. Ik zeg dan zonder aarzelen dat dat Romeinen 12:21 is. Overwint het kwade door het goede. Dat is een diepzinnig woord van Paulus. Christenen zijn strijdlustig. Althans, dat wenst hij. Ze gaan niet zozeer het gevecht aan om hun persoonlijke doelen te behalen. Ze laten zich inschakelen in de strijd tegen het kwade. Vechten tegen het kwade is typisch een religieus doel. Alle godsdiensten proberen aan te wijzen wat het goede is en wat het kwade is. Vervolgens bestrijden ze het kwade, waar mogelijk met godsdienstige of politieke wetten en regels. Als die niet werken schuwen aanhangers van diverse godsdiensten het geweld niet om het kwade aan te pakken, of dat nu een kleine of grote satan genoemd wordt. De kerkgeschiedenis getuigt ook van de vechtersbaasmentaliteit van christenen. Paulus bedoelt wel iets anders. Hij daagt mensen uit om te vechten tegen het kwade door het goede te doen. Een christen hoort inderdaad een vechtersbaas te zijn. Hij krijgt ook nog een wapen om daarmee om zich heen te slaan. Dat wapen is: het goede doen. Dat is bij Paulus een synoniem van liefhebben. Christenen meppen met liefde. Doorgaans stellen mensen tegenover kwaad ander kwaad. Daarvan griezelt de apostel. Geef je vijand maar te eten en te drinken, stelt hij. Dat lijkt slap, maar is in werkelijkheid een unieke actie om de vijandschap te overwinnen. Als je ergens vóór vecht, bijvoorbeeld voor je idealen, vergeet niet ook ergens tégen te vechten. Maak onrecht, armoede, honger, oorlog, communicatieproblemen, een kopje kleiner door goed te doen. Nico van der Voet is docent Pastoraal Agogische Vaardigheden en Ethiek, schoolpastor en schrijver van verschillende boeken. Muntz helpt merken verder Muntz biedt het allerbeste op het gebied van reclame. En trouwens ook op het gebied van branding, online marketing, direct marketing en de meeste andere communicatietechnieken. Dat kunnen we omdat we All Active zijn: een unieke werkwijze die uitgaat van het activeren van alle kennis, ervaring en talent die we in huis hebben. Een werkwijze dus die succes onvermijdelijk maakt. muntz.nl All Active Muntz is actief in Amersfoort en Apeldoorn.

11 nieuws Afgestudeerde godsdienstleraar ligt beter in arbeidsmarkt SKIN presenteert dvd Veelkleurig Getuigen Afgestudeerden aan de opleiding Leraar Godsdienst en Levensbeschouwing (GL) vinden sneller een baan dan afgestudeerden aan de opleiding Godsdienst Pastoraal Werkers (GPW). Daarnaast hebben GL-ers vaker een vaste aanstelling en werken ze vaker fulltime. Dat blijkt uit onderzoek van de CHE onder 250 oud-studenten van de vijf hbo-theologie-opleidingen in Nederland. Opvallend is dat de opleiding GPW een stuk populairder is dan die van GL. Er zijn ook overeenkomsten tussen GL-ers en GPW-ers, het salarisniveau ligt op een lijn en een overgrote meerderheid is tevreden met de eerste baan na de studie. Dit is steeds vaker een baan die aansluit bij de opleiding: in 2009 was dat 73 procent, in voorgaande jaren was het nog 67 procent. Het Alumni onderzoek GPW en GL 2010 is te downloaden op theologie. Op het Pinksterfestival Opwekking in Biddinghuizen heeft SKIN (Samen Kerk in Nederland) haar eerste dvd Veelkleurig Getuigen gelanceerd. De dvd is op verzoek van SKIN en Stichting Zonneweelde door de CHE geproduceerd. Geefmijderuimte.nl maakt jongeren wegwijs naar volwassenheid Sinds 2009 hebben de CHE en SKIN - welke migrantenkerken in contact brengt met Nederlandse kerken, de overheid en ander organisaties - besloten op meerdere terreinen samen te werken. Toen ook Stichting Zonneweelde, een protestants-christelijk fonds dat op theologisch en reformatorisch wijsgerig terrein actief is, zich bij deze samenwerking aansloot, ontstond het plan om de veelkleurigheid in zang en muziek van de migrantenkerken letterlijk in beeld en geluid te brengen. Met als resultaat een unieke dvd waarop tien verschillende groepen, koren, musici samen getuigen van hun christen-zijn. Bram Kasse wint EigenWijsPrijs Arjanne Heikamp, student SPH, heeft een website ontwikkeld om jongeren wegwijs te maken in de reis die ze maken naar volwassenheid: Arjanne: Arjanne: Door mijn stage in de crisisopvang bij stichting Timon met jongeren tussen de twaalf en achttien, zag ik dat er behoefte is aan voorlichting over de pubertijd. Daarnaast zocht ik een uitdagende opdracht voor mijn verdiepingsminor Pedagogiek en de site is hiervan het resultaat. Geefmijderuimte.nl richt zich op de lichamelijke en cognitieve veranderingen, seksualiteit en op het veranderen van de band met ouders. Ik hoop er veel jongeren mee te bereiken. De EigenWijsPrijzen gaan dit jaar naar de kinderboekauteurs Bram Kasse (Educatie) en J. F. van der Poel, aldus de Werkgroep Christelijke Kinderboeken. De EigenWijsPrijs is een publieksprijs die door kinderen wordt toegekend. Kasse won de EigenWijsPrijs in de categorie vier tot acht jaar met De rijkste opa van de wereld. De winnaars ontvangen elk 350 euro en een foto van Gertjan Koelmans, gebaseerd op het thema van de Christelijke KinderboekenMaand De prijzen werden 25 september uitgereikt op de Lees&Luisterbeurs in Ede. 11

12 STRIJD Coverstory Voor het echte verhaal moet ik soms door muren breken Ton van der Ham en de strijd om de waarheid 12

13 CHE overtuigend anders Hoe komt dit? Waarom loopt het zo? Volgens Ton van der Ham zijn het eenvoudige vragen waarmee je als onderzoeksjournalist start. Het krijgen van een eerlijk minder eenvoudig. Onwelkome vragen stuiten op de muren die bedrijven en opwerpen. Van der Ham, oud-che student Journalistiek, werkt sinds 2007 voor documentaireprogramma Zembla. antwoord is overheden Van der Ham maakte onder meer documentaires over de hygiëne in ziekenhuizen en de Q-koortsepidemie die genomineerd en bekroond zijn met journalistieke prijzen. Maar achteroverleunen als gevestigd en gevreesd journalist is er niet bij. Dat kun je nooit in dit vak, vertelt hij. Je bent zo goed als je laatste verhaal. En alles moet kloppen. Altijd. Jouw reputatie en die van je programma liggen snel aan diggelen als de feiten niet op orde zijn. Lastige journalisten Gevreesd? Van der Ham: Ik vermoed dat op diverse ministeries en bedrijven lijstjes rondgaan met lastige journalisten. Het ministerie van Landbouw was niet blij met de uitzending over de Q-koortsepidemie. Op het moment kom ik er moeilijk binnen. Sommige clubs willen niet meer met mij of met Zembla praten. Want als documentairemakers nemen we een standpunt in. Een standpunt dat volgens Van der Ham ingenomen wordt na weken onderzoek en hoor en wederhoor. Wie eerlijk is heeft niets te vrezen. De overheid wil altijd de versie van het verhaal geven die de minste schade oplevert. Geen volledige openheid. Damage control. Daar lijkt het om te draaien. Sinds ik onderzoeksjournalistiek doe, is mijn vertrouwen in het openbaar bestuur niet bepaald toegenomen. Gevreesd zijn is één, vrees voelen is ook geen onbekend fenomeen voor Van der Ham. Ik kan gek van de stress worden en met buikpijn wakker liggen. Wij maken uitgesproken programma s. We brengen zaken aan het licht die voor de betrokken bedrijven of organisaties grote gevolgen kunnen hebben. Ze dreigen soms met rechtszaken. Je voelt, als ik een fout maak, gaan ze me daar op pakken. Ik ben me bewust van de risico s. Ook die voor anderen. Denk aan de klokkenluiders die mij in het geheim hun stukken bezorgen. Het is mijn verantwoording dat niets herleidbaar is tot die mensen. Topjaar Dat hij gewapend met camera en microfoon de wereld in zou gaan heeft Van der Ham niet gepland. Sowieso was journalistiek als > Recht van spreken. Het geloof in de vrijheid van meningsuiting CHE-docent Journalistiek Johan Snel schrijft nieuwe uitgave CHE Reeks In dit zevende deel van de CHE-reeks beschrijft en analyseert Snel het actuele debat over vrijheid van meningsuiting. Er is sprake van botsende waarden. Seculiere overtuigingen staan tegenover religieuze, secularisme botst met christendom en islam, vrije meningsuiting wordt afgezet tegen vrijheid van godsdienst. SCHERP stelde hem hier 4 vragen over. In het boek leg je uit hoe de vrijheid van meningsuiting in ons land onder druk staat. En dat de dreiging hoofdzakelijk komt van mensen die er juist voor opkomen. Wie zijn dit? Er zijn mensen die rondlopen met spandoeken voor de vrijheid van meningsuiting. Zoals bij het begin van het proces tegen Wilders. Het boeiende is dat > 13

14 De Principe Polis Een verantwoorde én betaalbare zorgverzekering. DVZ biedt jou een unieke zorgverzekering aan: De Principe Polis. Een verantwoorde verzekering met respect voor het leven. Zeg NEE tegen levensbeëindigend handelen, zeg JA tegen christelijke zorg. Kies voor de Principe Polis! Studenten ontvangen: 10% korting op de basisverzekering 15% korting op alle aanvullende verzekeringen 10% korting op de doorlopende reisverzekering Geen student? Ook dan hebben wij een aantrekkelijk aanbod: 7,5% korting op de basisverzekering, 10% korting op alle aanvullende verzekeringen en op de doorlopende reisverzekering. Stap over per 1 januari en ontvang een VVV Cadeaubon van 50,-! In principe de beste zorgverzekeraar van Nederland

15 M/V STRIJD Coverstory tussenstap bedoeld. Mijn propedeuse halen en dan Nederlands studeren. Maar het eerste jaar in Ede werd echt een topjaar. Er kwam zoveel verdieping in mijn leven. Ik genoot van de inhoud van de lessen en werd gegrepen door het beroep. Hbo bleek echt iets voor mij. Sterk op de praktijk gericht. In het vierde jaar liep ik stage bij het Parool en Elsevier. Pittige stages waar ik me een slag in de rondte werkte. Ik vond televisie toen een erg oppervlakkig medium. Journalistiek was wat mij betreft een pen vasthouden en altijd papier bij je hebben. Ik kan heel erg boos worden. Boosheid kan legitiem zijn. Mijn temperament zit me wel eens in de weg. Megaknaller Een eerste redactiebaan eind jaren negentig bij het toenmalige NCRV-actualiteitenprogramma Heilig Vuur bracht de ommekeer. Mijn eerste klus ging over de manier waarop Hervormde Diaconieën hun vermogen belegden. Ik vroeg jaarrekeningen op en ging in gesprek met beheerders. Die diaconieën bleken over enorme geldsommen te beschikken die ze onprofessioneel belegden. Het begint allemaal met een nieuwsgierige vraag. Je Lees verder op pagina 16 ze daarmee denken aan het recht om anderen aan te mogen vallen. In werkelijkheid is de vrijheid van meningsuiting eerder het omgekeerde: het is het recht van minderheden om zich ook te uiten, juist wanneer ze worden aangevallen. Mensen die demonstreren voor de vrijheid van meningsuiting zijn in werkelijkheid opvallend vaak tegen dit grondrecht en willen soms zelfs boeken verbieden. Vaak pleiten ze er openlijk voor minderheden het zwijgen op te leggen. Een mooie paradox. Net zo mooi als de paradox dat voor velen de vrijheid van meningsuiting iets is waarover geen discussie mogelijk is. De open vrijheid, die juist zou moeten gelden voor anderen, krijgt een ideologisch geladen en exclusieve invulling. Secularisme en liberalisme bepalen het speelveld. Laten christenen hun stem wel horen? Komen zij op voor minderheden zoals moslims? Christenen bestaan niet als maatschappelijke groep. Er zijn christenen in alle soorten en maten en met alle mogelijke maatschappelijke opvattingen. Dat kan ook niet anders, het evangelie is er immers voor zondaars, voor hoeren en tollenaars. De kerk Lees verder op pagina

16 STRIJD Coverstory hoeft niet briljant te zijn, maar je moet wel de juiste vragen kunnen stellen. En doorzetten. Het item werd een megaknaller. De volgende dag opende het Acht Uur Journaal ermee. Toen zag ik hoe waanzinnig groot de impact en het bereik van de tv is. Gek van voorlichters Na twee jaar NCRV volgde zeven jaar journalistiek werk bij de EO: 2Vandaag en Netwerk. Drie jaar geleden maakte Van der Ham de overstap naar Zembla. De omroep maakt mij niet zoveel uit. Het gaat om het programma waarvoor je werkt. Bij Zembla maken we met zes verslaggevers en zes redacteuren 26 uitzendingen per seizoen. Ik vind het een voorrecht om voor zo n programma te mogen werken. Je hebt tijd om tot de bodem te gaan. Het leuke aan mijn vak is dat je na elk verhaal iets totaal nieuws hebt geleerd. In een paar weken tijd kom je van alles te weten over een onderwerp. Je moet creatief en gemotiveerd zijn om de waarheid boven tafel te krijgen. Voorlichters maken mij vaak gek. Ik erger me aan de manier waarop ze informatie achterhouden of versluieren. Het dwingt je om alternatieve middelen in te zetten. Ruimte voor twijfel Van der Hams baan is vaak hectisch. In zijn privéleven zoekt hij de rust en de stilte. In de kerk en in retraitecentra. Met mijn vrouw Els heb ik jaren retraites begeleid. Retraites bieden een vorm van spiritualiteit die dicht bij jezelf blijft, met mooie rituelen en vormen. Je helpt mensen om stil te worden en stil te staan bij levensvragen. Die ruimte voor vragen had hij vroeger niet. Vijftien jaar geleden was Van der Ham naar eigen zeggen een radicaal mannetje. Vervelend voor anderen, want erg overtuigd van mijn gelijk. Met opvattingen over van alles: als christen luister je niet naar die of die muziek of ga je hier of daar niet heen. Luisteren kon ik niet zo goed. Ik was onherroepelijk vastgelopen als ik op die weg was doorgegaan. Er is in mijn leven nu veel meer ruimte voor vragen en twijfel dan toen. Ik heb enorme moeite gekregen met dogmatisch geloven. Met de hardheid en stelligheid van orthodoxie. De overtuiging dat wie het anders ziet, verkeerd bezig is. En dat het dan ook verkeerd met je Undercover In 2009 werkte Van der Ham als undercoverjournalist in de schoonmaakdienst van twee ziekenhuizen. Hij legde in het geniep vast wat er aan de hygiëne schort. De documentaire deed ook figuurlijk veel stof opwaaien. Van der Ham: Undercover gaan is een beetje achterbaks. Ik heb liever een open vizier. Maar het is soms de enige manier om de werkelijkheid te betrappen. Ik moet soms door muren heen breken om achter het echte verhaal te komen. In zijn vak moet je het conflict aan willen gaan. Horen ruzies erbij? Ja, dat is een lastig pad. Ik kan heel erg boos worden. Boosheid kan legitiem zijn. Mijn temperament zit me wel eens in de weg. Maar ik word rustiger. Het is iets waarin ik wil groeien. Opnames voor een uitzending over hygiëne in ziekenhuizen raapt op wat verloren dreigt te gaan, het kan geen club zijn van gesettelden. Ik verwacht geen bijzonder verheven opvattingen van hoeren en tollenaars of van andere christenen. Wel verwacht ik wat van de kerk en christelijke organisaties. Over het algemeen gesproken spreken deze zich vaak uit en durven ook het evangelie wel te noemen. We hebben in Nederland geen situatie zoals die van de Deutsche Christen, die meededen met Hitler. maatschappelijk klimaat waarin minderheden onder druk staan en ook weinig aan het woord komen. Er is wel degelijk de dreiging van een nieuwe meerderheidscultuur die een nieuwe publieke moraal probeert door te duwen, die zowel seculier als liberaal - in de zin van bevrijdingsliberalisme - van aard is. In die zin neemt de tolerantie hand over hand af, de Nederlandse samenleving is hard op weg intolerant te worden. Geloof wordt in de ondertitel van het boek bedoeld als er vertrouwen in hebben. Heb je zelf nog vertrouwen in de waarborg van vrijheid van meningsuiting? Over de vrijheid van meningsuiting maak ik me geen zorgen, die is onbedreigder dan ooit. Wel maak ik me zorgen over een hard Terecht verbindt de Nijmeegse filosoof Bas van Stokkom die intolerantie met de hufterigheid die zo opvallend ons publieke debat en zelfs de maatschappelijke omgangsvormen is gaan beheersen. Waar die hufterigheid en intolerantie een tijdje geleden vaak bij extreem links zat, is het nu vooral een kwestie van wat ik in het 16

17 CHE overtuigend anders afloopt! Ik heb niets tegen vroomheid en bevindelijkheid. En ik houd van devotie. Maar wel zonder het opgeheven vingertje. Orthodoxe gemeenschappen sluiten vaak uit. Er is veel xenofobie. Ik schrik ervan als ik hoor hoe christenen over buitenlanders praten. En neem homoseksualiteit. Je mag wel homo zijn, je mag het niet doen. Hoe weet jij zo zeker dat jouw interpretatie klopt? Ik vind het een vorm van geweld, dat soort uitsluiting. Ik schaam me regelmatig voor mijn afkomst. Lekker imago hebben wij als christenen. Hellend vlak Mijn ouders komen uit een generatie die erg goed wist wat goed en fout was. Ik kan dat niet meer. In mijn geloof wil ik vragen mogen stellen en accepteren dat ik geen antwoord krijg. Als mensen dat willen beschouwen als ruimdenkendheid dan mag dat. Ruimdenkendheid wordt als een hellend vlak beschouwd. Is dat geen gebrek aan respect voor je geloof? Alsof God van ons afhankelijk is! Ik denk dat het voortkomt uit angst. Ik zie zelf geen kloof tussen de manier waarop ik ben opgevoed, in de Gereformeerde Bond, en de manier waarop ik nu leef met God. Als een ander dat wel ziet, het zij zo. Uit de Bijbel leer ik heilzame principes waar ik me graag op richt. Ik hunker naar inspiratie. Het vieren van de opstanding, het avondmaal. Dat God zich bekommert om mensen. Zembla valt in de prijzen nemen met de feiten en zeker geen mensen te grazen nemen. Het strijden voor de waarheid en de gerechtigheid zijn bijbelse thema s. Dat inspireert en motiveert. Ja, het klopt dat je macht hebt met je camera. Het is een keuze om niet voor jezelf te scoren, maar voor de goede zaak. Journalistiek die op zoek gaat naar de feiten wordt steeds belangrijker. Laat ze in Ede vooral veel aandacht besteden aan onderzoeksjournalistiek. Schoonheid en waarheid Hoe verhouden zich het zoeken naar stilte en schoonheid en de vaak lelijke waarheid in de onderzoeksjournalistiek? Is een treurige werkelijkheid niet spraakmakender en daarmee beter voor het succes van de programmamaker? Van der Ham ziet geen controverse: Ik ben een fan van de waarheid! Ik wil gewone mensen recht doen. Geen loopje Documentaires van Zembla zijn online te bekijken op zembla.vara.nl boekje nieuwrechts noem. Van mensen als die rond GeenStijl. Die intolerante moraal is een serieuze dreiging, ook voor het publieke debat. Maar de vrijheid van meningsuiting op zich staat niet ter discussie. maar niet voor anderen. Niet alleen is dat geen godsdienstvrijheid, maar je zaagt dan ook letterlijk aan de poten van je eigen stoel. Waarom zou een seculiere meerderheid dan straks jouw vrijheid nog erkennen? Zijn christenen in staat om de ander de grondwettelijke en gewetensvrijheid te gunnen die ze zelf nodig hebben om hun geloof te belijden en te beleven? Dat is een goede vraag. Niet voor niets heb ik als motto voorin het boekje de woorden van Jezus: Behandel anderen steeds zoals je zou willen dat ze jou behandelen. De erkenning van de gewetensvrijheid en de vrijheid van overtuiging van anderen, heeft alles met het evangelie te maken. Met ontzetting neem ik waar dat er in Nederland christenen zijn die vinden dat godsdienstvrijheid wel voor christenen moet gelden, Overigens hebben ook secularisten een raar idee over godsdienstvrijheid: ze willen die vaak afschaffen omdat ze denken dat ze mensen met een religie extra rechten geven. In werkelijkheid heeft godsdienstvrijheid juist mogelijk gemaakt dat je ook atheïst mag zijn. Zonder godsdienstvrijheid geen secularisme, zou ik zeggen. Het is dan ook opvallend hoe intolerant sommige secularisten zijn tegenover andere overtuigingen, met name overigens in Nederland

18 STRIJD statistieken Waakhond Studenten Medezeggenschapsraad (SMR) houdt oogje in het CHE-zeil Je zoekt een baan in de zorg en wilt werken bij een werkgever met een positief christelijke identiteit? Kijk eerst scherp naar wat je zelf wilt en maak dan kennis met Agathos! Wij bieden al 40 jaar zorg en hulpverlening in de thuissituatie: hulp bij huishouden, persoonlijke verzorging, verpleging en psychosociale hulpverlening. We verlenen integrale zorg vanuit 6 rayons door geheel Nederland. Totaal zijn iedere dag ongeveer 600 medewerkers aan het werk. Denk je dat je bij Agathos past en zoek je een concrete baan met inhoud? Surf dan regelmatig naar onze website en houd de vacatures scherp in de gaten. Twee vragen aan voorzitter Roland Bruggeman Top 10 meest voor komende conflicten/ irritaties op de werkvloer: Ook op de werkvloer is strijd een hot item. Ben jij benieuwd welke conflicten het meeste voorkomen? Beloftes niet nakomen Werk afschuiven Niets voor een ander overhebben Geroddel Ongelijke behandeling door leidinggevenden Pesterijen Doen alsof men het druk heeft Onverschillige houding van de top Klikken tegen de baas Bureaucratie Waar strijdt de SMR eigenlijk voor? De SMR komt op voor de belangen van de CHE-studenten en houdt zich in de eerste plaats bezig met de kwaliteit van het onderwijs. Een SMR bestaat altijd uit zeven leden. Het is wettelijk vastgelegd dat er een SMR moet zijn. We zijn dus gewoon onderdeel van de organisatie en alle studenten, of ze nu willen of niet, zijn lid. Ons bestaan is zeer terecht want studenten zijn als eerste de dupe als er sprake is van slecht beleid. Je bent dan én slecht voorbereid op je toekomstige baan én je collegegeld wordt over de balk gesmeten. We werken keihard om de CHE beter te maken en daar zijn we trots op. De SMR is noodzaak. Leeft de SMR onder CHE-studenten? Aan de mailtjes van studenten, voornamelijk met klachten over de CHE, merken we dat we voldoende bekend zijn. Meerdere keren per week krijgen we vragen over huisvesting, werkdruk, werkplekken, OCIES (opleidingscommissies) en digitale readers. Daarnaast hebben we ook de standaardonderwerpen die elk jaar terugkomen zoals het studentenstatuut waar de OER (onderwijs- en examenregelingen) onderdeel van is, het instellingsplan, de kaderbrief en de begroting -zowel de jaarlijkse als de kaderbegroting en het meerjarenplan. Toch is onze eerste taak het richten op de inhoud en dat is meedenken over beleid. Wij willen daar vooral kwaliteit leveren. Ons nieuwe twitter account SMR_CHE gaat onze bekendheid uiteraard ook vergroten.

19 3 Strijdportretten Wat is jouw strijd? Gelijke kansen voor mensen met een lastig lichaam Manon van den Heuvel, 19 Student Personeel & Arbeid aan de CHE Gelijke kansen op de arbeidsmarkt beginnen met een goede opleiding. De organisatie Handicap en Studie becijferde dat 16% van de studenten in het hbo een functiebeperking heeft. Op het hbo vallen nog te veel studenten uit in het eerste of tweede jaar omdat zij leven met een lastig lichaam, een andere benaming voor een handicap of chronische ziekte. Dat kan van alles zijn, een dwarslaesie, diabetes mellitus, autisme of dyslexie. Mensen realiseren zich niet hoeveel energie het kost om een opleiding te volgen als je dagelijks rekening moet houden met beperkingen. Daar is begrip voor nodig. Versterken Voor de CHE heb ik een half jaar onderzoek gedaan. Alle studenten heb ik gevraagd anoniem te melden of en welke aandoening ze hebben en hoe zij de voorzieningen binnen onze hogeschool waarderen. Ik kreeg 859 reacties waarvan 24% aangaf een zichtbare of niet-zichtbare beperking te hebben. Ik heb daarop aanbevelingen geschreven om op de CHE eenduidig beleid te krijgen. Nu verschilt de toegankelijkheid per opleiding. Met ondersteuning en de juiste hulp hoeven studenten niet uit te vallen. En versterken ze zichzelf voor de arbeidsmarkt. Ook daar is nog veel te bereiken. Werkgevers moeten verder kijken dan de beperking. Valid people Ik loop stage bij Valid People. Mijn doel is dat ik aan het einde van deze stage drie mensen met een lastig lichaam heb begeleid naar een baan. Bij Valid People versterken we mensen met een tweedaagse training. We maken filmpjes waarin ze zich voorstellen aan werkgevers. Mensen met een beperking moeten zich niet laten ontmoedigen door tegenslag. Denken dat je toch geen kans maakt helpt al helemaal niet. Ik weet uit ervaring dat knokken nodig is. Maar als je er kracht bij zet, dan lukken dingen. Het is mijn passie om anderen daarbij te helpen. Meer weten?

20 STRIJD CHE in BEELD Je moet wel openstaan voor ontmoetingen Ronald de Graaf over de CHE en de vrijheid van onderwijs De CHE is absoluut geen onbenaderbaar bolwerk dat ja-knikkers verwelkomt en andersdenkenden de poort wijst. Wij weigeren in principe niemand, tenzij een student aangeeft de grondslag niet te willen respecteren. Onze hogeschool geeft ruimte aan studenten met een andere religieuze achtergrond of zelfs zonder religieuze opvattingen. Zij tekenen wel een verklaring van respect voor onze grondslag. Wij gaan geen strijd aan, onze kracht ligt in dat wat verbindt, in de ontmoeting die stemt tot nadenken en relativeren. Als opleidingsdocent aan de Academie Educatie heeft Ronald de Graaf te maken met studenten die zich willen aanmelden voor de opleiding Leraar Basisonderwijs bij de CHE. Bij aanmelding wordt de aankomende student gevraagd naar de protestants-christelijke identiteit en motivatie om hier te studeren. Als je niet of anders gelovig bent, volgt er een persoonlijk gesprek om de wederzijdse verwachtingen te bespreken. Bijvoorbeeld als iemand verklaart moslim te zijn of niets met godsdienst op te hebben. Artikel 23 van de Grondwet waarborgt de vrijheid van onderwijs evenals de eerbiediging van godsdienst en levensovertuiging. Toch staat de inhoud van dit artikel ter discussie in politiek en samenleving. D66 en GroenLinks filosoferen hardop over toekomstige regelgeving die scholen verplicht iedere leerling en docent te accepteren. Wat betekent dit voor de CHE? Springlevende C Ronald de Graaf: In de acht jaar dat ik hier werk heb ik nog nooit meegemaakt dat een student is afgewezen vanwege zijn of haar overtuiging. De CHE is in Nederland duidelijk herkenbaar als christelijke hogeschool En dat weten de doelgroepen ook. Onze core business is gewoon goed lesgeven: bijzonder hoger onderwijs met een zeer hoge kwaliteit en een hoofdletter C. Dat trekt elk jaar veel studenten. En daar komen ook een aantal studenten op af die katholiek, moslim of boeddhist zijn. Op de CHE is ongeveer 6 procent niet of anders gelovig. Als andersgelovige hoef je bij de CHE geen water bij de wijn te doen. Je moet wel open staan voor ontmoetingen. Je zal door medestudenten gevraagd worden hoe je bidt of wat je hoofddoek betekent. Zo n ontmoeting kan een sterke basis worden. Je hoeft je hier in ieder geval niet te verdedigen omdat je religieus bent. Uiteraard wordt bij een eventueel intakegesprek wel duidelijk gemaakt dat de C springlevend is. Laat daarover geen misverstand bestaan, de 20

21 CHE overtuigend anders CHE strijdt voor een levend geloof en kiest voor een toekomst met Jezus. 99% van de voltijdstudenten kiest CHE dan ook vanwege de C. De kampioen Het overbrengen van de inhoud van het christelijke geloof gebeurt in de les en in de omgang met elkaar. Daarom wordt er van alle docenten van de CHE wel verwacht dat zij christen zijn. Een docent met een C kan voor een wijsgerige insteek kiezen om het religieuze aspect te duiden. Het uitgangspunt van de CHE is dat studenten vanuit hun persoonlijke geloof ervaren wat waardevol is. Hier horen geen discussies bij of Jezus of Mohammed de kampioen is. Het is een feit dat Nederland een multi-religieuze samenleving is waartoe óók mensen met andere seksuele geaardheden behoren. Verschillen zijn er dus. Zowel docenten als studenten zullen hiermee rekening moeten houden, we zijn nu eenmaal tot elkaar veroordeeld. Een experiment Juist om de blik van onze studenten te verruimen en hen voor te bereiden op de complexiteit van de samenleving, hebben wij vanuit de Pabo een uitwisselingsproject opgestart met het Calvijn en Junior College, een zwarte vmbo uit Amsterdam Slotervaart. De CHE heeft een format opgesteld dat vmbo-leerlingen van deze school koppelt aan Pabo-studenten. In eerste instantie leren zij elkaar kennen via , dan volgen de wederzijdse bezoeken. En dat is soms even schrikken, van beide zijden. Maar het zijn zeker ontmoetingen vol inspiratie en zingeving. De school ziet dan ook graag CHE-leraren voor de klas. Wat je je overigens hierbij wel kunt afvragen is of je christelijke scholen met een bepaald percentage zwarte andersgelovige leerlingen nog wel christelijk mag noemen. Welke christelijke waarden worden daar hooggehouden? In dat licht zou het een interessant experiment zijn als een orthodoxchristelijke school - waar de PVV-denkbeelden toch redelijk leven - tien procent moslimstudenten zou toelaten. Puur om te zoeken naar een manier om uit de ontmoeting in vrijheid van elkaar te leren en met elkaar om te gaan. Ik ben benieuwd. Column Een beetje bang, een beetje dapper Gert-Jan Segers Een fatsoenlijk islamdebat. Dat is waarvoor ik me inzet. Via een zevenjarig verblijf in Egypte is de islam in mijn leven gekomen, om voorlopig nog even te blijven. Ik lees, denk, praat en schrijf erover. Kan de islam zich ooit verzoenen met vrijheid? Wat is de beste manier om vervolgde christenen in islamitische landen te helpen? Hoe kunnen we PVV-stemmers zo serieus nemen dat Wilders niet langer hun enige hoop in bange dagen is? Dat zijn mijn vragen. En ik hoop dat mijn antwoorden de goede zijn. Maar ik ben een beetje bang. Bang dat ik de plank mis sla en aan het verkeerde front beland. Ds G.H. Kersten was voor de Tweede Wereldoorlog de grote man van de Gereformeerde Gemeenten en geobsedeerd door het Roomsche gevaar. Zozeer dat hij het kwaad van de Nazi s niet genoeg onderkende en na de oorlog niet mocht terugkeren in de Tweede Kamer. Maar in Duitsland was er een jonge theoloog, Dietrich Bonhoeffer, die het kwaad van zijn tijd wel onderkende. Hij streed ertegen, zozeer dat zijn mede-christenen hem een vervelende lastpak vonden. Maar hij streed de goede strijd en is als een martelaar aan Hitlers galg gestorven. Bijzonder Onderwijs, onder redaktie van Ronald de Graaf In Bijzonder Onderwijs vertellen meer dan veertig onderwijsspecialisten uit het reformatorisch, gereformeerd en evangelisch onderwijs op persoonlijke wijze hoe ze de praktijk laten aansluiten bij de Bijbel. Wat maakt de les Frans op een christelijke school anders dan op een openbare school? Kan het reformatorisch onderwijs het vak economie een eigen inhoud geven? In Bijzonder Onderwijs geven de auteurs aan hoe aan de geloofsoverdracht in het onderwijs kan worden vormgegeven. Kortom, concrete handvatten voor zowel jonge docenten als ervaren leerkrachten. ISBN: Daarnaast schreef Ronald de Graaf Oorlog om Holland over strijd in de Middeleeuwen en Oorlog, mijn arme schapen over de Tachtigjarige Oorlog, waar inmiddels meer dan exemplaren van zijn verkocht.) Tot nu toe ben ik nog maar een beetje dapper geweest. Ik heb geleefd in het Midden-Oosten en heb me hier gemengd in het islamdebat. Maar levensbedreigend is het nog niet geweest. Maar wat als het er op aan gaat komen? Ben ik dan een soort Kersten, geobsedeerd door het islamitische gevaar, en zie ik het kwaad van mijn tijd over het hoofd? Of lijk ik dan meer op Bonhoeffer die zelfs bereid was om voor de goede zaak te sterven? Ik verbeeld me maar niets en hoop op de Geest die in alle waarheid leidt. Gert-Jan Segers is directeur van het Wetenschappelijk Instituut van de ChristenUnie 21