Duitsland in cijfers. Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Hamburg. 4e kwartaal 2014

Transcriptie

1 Duitsland in cijfers Analyse van de handelsbetrekkingen tussen Nederland en Hamburg 4e kwartaal

2 Duitsland in cijfers - analyse handelsbetrekkingen Nederland - Duitsland Colofon Uitgever Nederlandse Ambassade Berlijn Economische Afdeling Klosterstraße Berlijn Duitsland Internet Inlichtingen T: E: bln-ea@minbuza.nl Nederlandse Ambassade Berlijn, 215 Verveelvoudiging is toegestaan, mits de Nederlandse Ambassade Berlijn als bron wordt vermeld. Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling

3 Duitsland in cijfers - analyse handelsbetrekkingen Nederland - Duitsland Voorwoord Voor u ligt het handelsoverzicht Nederland-Duitsland. Deze rapporten zijn beschikbaar voor elke Duitse deelstaat afzonderlijk en de Bondsrepubliek Duitsland als geheel. De aan u gepresenteerde informatie is bij publicatie de meest actuele informatie. In verband met de zeer uiteenlopende publicatiedata van de verschillende bronnen kan een rapport niet eerder dan twee maanden na beëindiging van de betreffende publicatieperiode opgesteld worden. De beperkte beschikbaarheid van sommige data maakt een gelijk overzicht van alle regio s helaas onmogelijk. Zo ver mogelijk worden de data op deelstaatniveau gepubliceerd. Investeringscijfers worden 2 jaar na afloop van het betreffende jaar gepubliceerd. Deze zijn weliswaar op deelstaatniveau, maar er wordt geen verbinding gelegd tussen bron- /doelland van de investering en de sector waarin geïnvesteerd wordt. Helaas wordt er slechts voor een zeer beperkt aantal tabellen bij deze informatiebronnen gebruikgemaakt van Europese standaarden rond de afgrenzing van warengroepen, waardoor er -om misverstanden te voorkomen- bewust gekozen is voor de originele benaming van de warengroep. De rapporten over het eerste kwartaal 215 zijn naar verwachting vanaf eind mei 215 beschikbaar. Indien u meer rapporten wenst te ontvangen, opmerkingen en/of suggesties heeft, neem dan contact met ons op: bln-ea@minbuza.nl Dit rapport is samengesteld met data uit de volgende betrouwbare publieke informatiebronnen: Statisches Bundesamt, Wiesbaden - (het Duitse Centraal Bureau voor de Statistiek) Internetportaal van de Statistische Landesämter - (de Duitse Centraal Bureaus voor de Statistiek op deelstaatniveau): Bundesbank, Frankfurt - Nederlandse Ambassade Berlijn, Economische Afdeling, April 215 Inlichtingen T: E: bln-ea@minbuza.nl Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling

4 Duitsland in cijfers - analyse handelsbetrekkingen Nederland - Duitsland Inhoudsopgave Pagina Economische indicatoren Hamburg Basisindicatoren Hamburg, 1 Analyse buitenlandse handel Hamburg Hamburg - bruto binnenlands product en werkloosheid 2 Landenanalyse Hamburg: ontwikkeling import en export 2 Samenstelling internationale handel in Hamburg naar doel- en herkomstland, 3 Samenstelling internationale handel in Hamburg naar warengroepen, 4 Samenstelling internationale handel Hamburg met Nederland naar warengroepen, 5 Internationale handelsvolumes Hamburg, 6 Internationale handel van de deelstaten met Nederland in 7 Investeringsanalyse Hamburg Geografische oorsprong investeringen 8 Bestemming investeringen Hamburg, Inkomende investeringen in Duitsland in Inkomende investeringen in Duitsland uit Nederland Uitgaande investeringen uit Duitsland in Uitgaande investeringen uit Duitsland naar Nederland Foreign Direct Investments - inkomende investeringen in Hamburg, Foreign Direct Investments - uitgaande investeringen uit Hamburg, Nederlandse activiteiten in Hamburg Ondernemingen met Nederlandse deelneming, Nederlandse inwoners in de deelstaten, Ontwikkelingen in de bevolking, Hamburg, Regioanalyse Basisindicatoren van de Duitse regio's, 16 Importen in de regio's, 17 Exporten uit de regio's, 18 Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling

5 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Economische indicatoren Hamburg Basisindicatoren Hamburg, Ontwikkeling economie: BIP - naar marktprijzen Prijsontwikkelingen BBP Duitsland (in miljard ) Ontwikkeling BBP Duitsland 1,1% -5,6% 4,1% 3,6%,4%,1% 1,6% BBP Hamburg (in miljard ) 95,6 91,27 94,57 95,92 97,58 99,47 13,15 Aandeel Hamburg in BBP Duitsland 3,72% 3,72% 3,67% 3,55% 3,55% 3,54% 3,55% Ontwikkeling BBP Hamburg 3,4% -5,% 2,%,9% -,2%,2% 1,6% Prestatie Hamburg t.o.v. Duitsland 1,% Invoerprijsindex Duitsland ,5% 7,1% 6,4% 2,1% -2,5% Uitvoerprijsindex Duitsland ,2% 3,2% 3,3% 1,6% -,6% Consumentenprijzen Duitsland ,3% 1,1% 2,1% 2,% 1,5% Consumentenprijzen Hamburg ,3%,8% 1,9% 2,% 1,3% Groothandelsprijzen Duitsland Detailhandelsprijzen Duitsland Buitenlandse handel (in miljard ) Werkgelegenheid Export uit Hamburg 31,27 32,1 35,58 42,6 5,81 49,18 51,18 EU 2,84 2,64 21,23 26,43 3,94 28,92 29,88 Non-EU 1,43 11,45 14,34 15,63 19,87 2,26 21,3 #VALUE! #VALUE! #VALUE! Ontwikkeling export uit Hamburg 2,6% 1,8% 18,2% 2,8% -3,2% 4,1% Export naar Nederland 1,56 1,43 1,39 2, 2,58 2,8 2,16 Aandeel export naar Nederland 4,99% 4,45% 3,91% 4,76% 5,9% 4,23% 4,22% Ontwikkeling export naar Nederland -8,6% -2,5% 43,7% 29,1% -19,4% 3,7%, , , , , , Ontwikkeling relevantie Nederland Import in Hamburg 59,65 54,12 67,32 69,88 69,25 68,9 7,78 EU 27,56 26,12 3,91 33,5 32,38 34,72 37,41 Non-EU 32,8 28, 36,41 36,38 36,87 34,18 33,36 #VALUE! Ontwikkeling import in Hamburg -9,3% 24,4% 3,8% -,9% -,5% 2,7% Import uit Nederland 4,48 3,7 4,27 5,83 5,47 5,55 5,52 Aandeel import uit Nederland 7,51% 6,83% 6,34% 8,35% 7,9% 8,6% 7,8% Ontwikkeling invoer uit Nederland -17,5% 15,4% 36,7% -6,2% 1,5% -,7% Prestatie Nederland t.o.v. markt *) Export (%, BBP) 32,9% 35,2% 37,6% 43,8% 52,1% 49,4% 49,6% Import (%, BBP) 62,7% 59,3% 71,2% 72,9% 71,% 69,3% 68,6% Inwoners Duitsland (x 1.) Beroepsbevolking Duitsland (x 1.) Werklozen (x 1.) Werkloosheid Duitsland 7,8% 8,2% 7,7% 7,1% 6,8% 6,9% 6,7% Inwoners Hamburg (x 1.) Beroepsbevolking Hamburg (x 1.) Werklozen Hamburg (x 1.) Werkloosheid Hamburg 8,1% 8,6% 8,2% 7,8% 7,5% 7,4% 7,6% Salarisniveau per werknemer Duitsland Hamburg Bruto uurloon per werknemer Spaarquote Duitsland 25,49 26,54 26,79 27,45 28,47 29,21 29,7 7 Hamburg 3,27 31,39 31,42 32,11 33,16 33,98 34,84 Duitsland 11,5% 1,9% 1,9% 1,4% 1,3% 1,% 7 Hamburg 11,6% 11,2% 11,3% 1,4% 1,% Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Ontwikkeling BBP prijsbereinigd en verbonden Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 1

6 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Analyse buitenlandse handel Hamburg Hamburg - bruto binnenlands product en werkloosheid Ontwikkeling economie: BBP - naar marktprijzen Werkgelegenheid BBP Duitsland (in miljard ) Ontwikkeling BBP Duitsland 1,1% -5,6% 4,1% 3,6%,4%,1% 1,6% BBP Hamburg (in miljard ) 95,6 91,27 94,57 95,92 97,58 99,47 13,15 Aandeel Hamburg in BBP Duitsland 3,72% 3,72% 3,67% 3,55% 3,55% 3,54% 3,55% Ontwikkeling BBP Hamburg 3,4% -5,% 2,%,9% -,2%,2% 1,6% Prestatie Hamburg t.o.v. Duitsland Inwoners Duitsland (x 1.) Beroepsbevolking Duitsland (x 1.) Werklozen (x 1.) Werkloosheid Duitsland 7,8% 8,2% 7,7% 7,1% 6,8% 6,9% 6,7% Inwoners Hamburg (x 1.) Beroepsbevolking Hamburg (x 1.) Werklozen Hamburg (x 1.) Werkloosheid Hamburg 8,1% 8,6% 8,2% 7,8% 7,5% 7,4% 7,6% Landenanalyse Hamburg: ontwikkeling import en export Hamburg Export uit Hamburg 31,27 32,1 35,58 42,6 5,81 49,18 51,18 EU 2,84 2,64 21,23 26,43 3,94 28,92 29,88 Non-EU 1,43 11,45 14,34 15,63 19,87 2,26 21,3 #VALUE! #VALUE! #VALUE! Ontwikkeling export uit Hamburg 2,6% 1,8% 18,2% 2,8% -3,2% 4,1% Export naar Nederland 1,56 1,43 1,39 2, 2,58 2,8 2,16 Aandeel export naar Nederland 4,99% 4,45% 3,91% 4,76% 5,9% 4,23% 4,22% Ontwikkeling export naar Nederland, ,6%, ,5%, ,7%, ,1% -, ,4%, ,7% Ontwikkeling relevantie Nederland Import in Hamburg 59,65 54,12 67,32 69,88 69,25 68,9 7,78 EU 27,56 26,12 3,91 33,5 32,38 34,72 37,41 Non-EU 32,8 28, 36,41 36,38 36,87 34,18 33,36 #VALUE! Ontwikkeling import in Hamburg -9,3% 24,4% 3,8% -,9% -,5% 2,7% Import uit Nederland 4,48 3,7 4,27 5,83 5,47 5,55 5,52 Aandeel import uit Nederland 7,51% 6,83% 6,34% 8,35% 7,9% 8,6% 7,8% Ontwikkeling invoer uit Nederland -17,5% 15,4% 36,7% -6,2% 1,5% -,7% Prestatie Nederland t.o.v. markt *) Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Ontwikkeling BBP prijsbereinigd en verbonden Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 2

7 Frankrijk Verenigd Koninkrijk Volksrepubliek China Verenigde Arabische Emiraten Verenigde Staten Frankrijk Volksrepubliek China Nederland Verenigde Staten Verenigd Koninkrijk Nederland Denemarken België Polen Brazilië Japan Italië Polen Italië België Volume (in miljard ) Volume (in miljard ) Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Samenstelling internationale handel in Hamburg naar doel- en herkomstland, Samenstelling export uit Hamburg naar doelland 213 Aandeel export 1 Frankrijk 13,96 13,51 27,% -3,2% 2 Verenigd Koninkrijk 4,5 5,8 1,1% 12,9% 3 Volksrepubliek China 3,45 4,2 8,4% 22,% 4 Verenigde Arabische Emiraten 3,2 3,42 6,8% 13,2% 5 Verenigde Staten 2,59 3,41 6,8% 31,7% 6 Nederland 2,8 2,16 4,3% 3,7% 7 Denemarken,77 1,45 2,9% 88,8% 8 Polen 1,6 1,18 2,4% 11,6% 9 Italië,99,95 1,9% -3,9% 1 België,94,94 1,9% -,7% Ontwikkeling Gewicht in t.o.v. 213 exportportfolio *) Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking exportontwikkeling landen vs. ontwikkeling export Hamburg als geheel Samenstelling import in Hamburg naar herkomstland 213 Aandeel import 1 Frankrijk 13,92 16,21 24,3% 16,5% 2 Volksrepubliek China 7,11 6,72 1,1% -5,5% 3 Nederland 5,55 5,52 8,3% -,7% 4 Verenigde Staten 5,3 4,35 6,5% -13,5% 5 Verenigd Koninkrijk 4,14 4,2 6,% -2,9% 6 België 1,89 2,25 3,4% 19,% 7 Polen 1,5 1,67 2,5% 11,5% 8 Brazilië 1,22 1,5 2,2% 23,4% 9 Japan 1,68 1,45 2,2% -13,6% 1 Italië 1,35 1,39 2,1% 3,4% Ontwikkeling Prestaties t.o.v. t.o.v. 213 markt Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking importontwikkeling landen vs. ontwikkeling export Hamburg als geheel Samenstelling export uit Hamburg naar doelland Samenstelling import in Hamburg naar herkomstland Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 3

8 Sonstige Fahrzeuge Chemische Erzeugnisse Metalle Sonstige Waren Kokereierzeugnisse und Pharmazeutische und Maschinen Nahrungsmittel und Datenverarbeitungsgeräte, Kraftwagen und Sonstige Fahrzeuge Kokereierzeugnisse und Erzeugnisse der Bekleidung Sonstige Waren Datenverarbeitungsgeräte, Erdöl und Erdgas Chemische Erzeugnisse Nahrungsmittel und Maschinen Volume (in miljard ) Volume (in miljard ) Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Samenstelling internationale handel in Hamburg naar warengroepen, Samenstelling export uit Hamburg naar warengroepen 213 Aandeel export Ontwikkeling t.o.v Sonstige Fahrzeuge 27,21 27,85 54,4% 2,3% 2 Chemische Erzeugnisse 3,65 3,66 7,1%,1% 3 Metalle 3,1 3,32 6,5% 7,4% 4 Sonstige Waren 2,53 2,76 5,4% 9,1% 5 Kokereierzeugnisse und Mineralölerzeugn 2,43 2,5 4,9% 2,6% 6 Pharmazeutische und ähnliche Erzeugnis 1,86 2,24 4,4% 2,3% 7 Maschinen 2,23 2,21 4,3% -,9% 8 Nahrungsmittel und Futtermittel 2,1 1,79 3,5% -11,% 9 Datenverarbeitungsgeräte, elektr. u. opt. E 1,42 1,38 2,7% -2,7% 1 Kraftwagen und Kraftwagenteile,63,64 1,2% 1,3% Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. Samenstelling import in Hamburg naar warengroepen 213 Aandeel import Ontwikkeling t.o.v Sonstige Fahrzeuge 18,34 19,52 27,6% 6,4% 2 Kokereierzeugnisse und Mineralölerzeugn 8,83 8,36 11,8% -5,4% 3 Erzeugnisse der Landwirtschaft und Jagd 5,6 4,99 7,% -1,4% 4 Bekleidung 4,4 4,49 6,3% 11,2% 5 Sonstige Waren 3,53 4,4 6,2% 24,5% 6 Datenverarbeitungsgeräte, elektr. u. opt. E 4,32 4,28 6,% -,8% 7 Erdöl und Erdgas 4, 4,15 5,9% 3,7% 8 Chemische Erzeugnisse 3,75 3,78 5,3%,9% 9 Nahrungsmittel und Futtermittel 3,57 3,63 5,1% 1,8% 1 Maschinen 2,37 2,32 3,3% -2,1% Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. Samenstelling export uit Hamburg naar warengroepen Samenstelling import in Hamburg naar warengroepen Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 4

9 Kokereierzeugnisse und Chemische Erzeugnisse Sonstige Waren Sonstige Fahrzeuge Datenverarbeitungsgeräte, Nahrungsmittel und Maschinen Gummi- und Kunststoffwaren Metalle Pharmazeutische und Kokereierzeugnisse und Datenverarbeitungsgeräte, Chemische Erzeugnisse Sonstige Waren Nahrungsmittel und Erzeugnisse der Pharmazeutische und Sonstige Fahrzeuge Bekleidung Maschinen Volume (in miljoen ) Volume (in miljoen ) Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Samenstelling internationale handel Hamburg met Nederland naar warengroepen, Samenstelling export uit Hamburg naar Nederland, warengroepen Aandeel WG in export naar Nederland Aandeel Nederland in totale export WG Ontwikkeling t.o.v. 213 Prestaties t.o.v. markt Kokereierzeugnisse und Mineralölerzeugn ,5% 22,9% -8,2% 2,6% 2 Chemische Erzeugnisse ,1% 1,7% 17,8%,11% 3 Sonstige Waren ,1% 8,6% -3,9% 9,13% 4 Sonstige Fahrzeuge ,8%,8% 2,9% 2,35% 5 Datenverarbeitungsgeräte, elektr. u. opt. E ,6% 14,9% 3,3% -2,7% 6 Nahrungsmittel und Futtermittel ,% 9,6% 12,3% -1,96% 7 Maschinen ,3% 4,2% -15,% -,88% 8 Gummi- und Kunststoffwaren ,7% 9,1% 1,8% -,77% 9 Metalle ,9% 1,2% -3,1% 7,36% 1 Pharmazeutische und ähnliche Erzeugnis ,7% 1,6% 42,9% 2,27% Alle waarden zijn in miljoenen euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking exportontwikkeling van Nederland in warengroep vs. ontwikkeling export in warengroep als geheel Samenstelling import in Hamburg uit Nederland, warengroepen WG in import naar Nederland Nederland in totale import WG Ontwikkeling t.o.v. 213 Prestaties t.o.v. markt Kokereierzeugnisse und Mineralölerzeugn ,2% 32,5% -17,2% -5,41% 2 Datenverarbeitungsgeräte, elektr. u. opt. E ,3% 15,9% 76,6% -,85% 3 Chemische Erzeugnisse ,4% 12,3% 11,9%,91% 4 Sonstige Waren ,% 8,8% 53,4% 24,49% 5 Nahrungsmittel und Futtermittel ,1% 9,3% 2,% 1,79% 6 Erzeugnisse der Landwirtschaft und Jagd ,1% 5,6% -14,1% -1,44% 7 Pharmazeutische und ähnliche Erzeugnis ,8% 15,9% 33,5%,69% 8 Sonstige Fahrzeuge ,6%,5% -1,7% 6,42% 9 Bekleidung ,4% 1,7% 8,4% 11,17% 1 Maschinen ,2% 2,9% -25,1% -2,15% Alle waarden zijn in miljoenen euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking importontwikkeling van Nederland in warengroep vs. ontwikkeling import in warengroep als geheel Samenstelling export uit Hamburg naar Nederland, warengroepen Samenstelling import in Hamburg uit Nederland, warengroepen Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 5

10 Im- en exportvolumes cum., miljard Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Internationale handelsvolumes Hamburg, Nederland Aandeel in Ontwikkeling 213 Import Export Totaal 213 Import Export Totaal internationale handel t.o.v. Import Prestaties t.o.v. markt 1 Frankrijk 13,92 13,96 27,88 16,21 13,51 29,72 25,4% 6,6% 2 Volksrepubliek China 7,11 3,45 1,56 6,72 4,2 1,92 9,3% 3,5% 3 Verenigd Koninkrijk 4,14 4,5 8,64 4,2 5,8 9,1 7,8% 5,3% 4 Verenigde Staten 5,3 2,59 7,61 4,35 3,41 7,75 6,6% 1,8% 5 Nederland 5,55 2,8 7,64 5,52 2,16 7,68 6,6%,5% 6 Verenigde Arabische Emiraten,5 3,2 3,7,6 3,42 3,48 3,% 13,4% 7 België 1,89,94 2,84 2,25,94 3,19 2,7% 12,4% 8 Polen 1,5 1,6 2,56 1,67 1,18 2,86 2,4% 11,5% 9 Denemarken,85,77 1,61,97 1,45 2,42 2,1% 49,7% 1 Brazilië 1,22,69 1,9 1,5,85 2,35 2,% 23,6% 11 Italië 1,35,99 2,34 1,39,95 2,35 2,%,3% 12 Spanje,83,76 1,59,79,89 1,68 1,4% 5,6% 13 Oostenrijk,66 1,7 1,74,78,89 1,66 1,4% -4,3% 14 Japan 1,68,38 2,6 1,45,17 1,62 1,4% -21,% 15 Noorwegen 1,42,17 1,59 1,27,24 1,51 1,3% -4,9% 16 Zweden,81,5 1,31,84,53 1,37 1,2% 4,2% 17 Turkije,87,82 1,69 1,4,32 1,36 1,2% -19,4% 18 Zwitserland,52,64 1,16,62,7 1,32 1,1% 14,1% 19 Tsjechië,75,58 1,32,81,52 1,32 1,1% -,2% 2 India,77,7 1,46,78,49 1,26 1,1% -13,6% Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking ontwikkeling handelsrelatie van de individuele natie vs. ontwikkeling handelsrelaties overige naties Frankrijk Internationale handelsvolumes 28 3 Hamburg, Volksrepubliek China Verenigd Koninkrijk 9 9 Verenigde Staten 8 8 Nederland 8 8 Verenigde Arabische Emiraten 3 3 België 3 3 Polen 3 3 Denemarken 2 2 Brazilië 2 2 Italië 2 2 Spanje 2 2 Oostenrijk 2 2 Japan 2 2 Noorwegen 2 2 Zweden 1 1 Turkije 2 1 Zwitserland 1 1 Tsjechië 1 1 India 1 1 #N/A #N/A 213 Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 6

11 Im- en exportvolumes cum., miljard Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Internationale handel van de deelstaten met Nederland in Aandeel in handel met Nederland () Ontwikkeling Prestaties t.o.v. Markt *) 213 Import Export Totaal 213 Import Export Totaal 1 Noordrijn-Westfalen 39,45 19,13 58,59 37,51 19,36 56,87 35,3% -2,9% ### 2 Baden-Württemberg 1,47 11,84 22,31 12,4 11,91 23,96 14,9% 7,4% ### 3 Nedersaksen 9,22 6,94 16,15 8,49 7,25 15,74 9,8% -2,6% ### 4 Beieren 7,34 5,62 12,96 7,93 5,82 13,75 8,5% 6,1% ### 5 Hessen 5,84 3,48 9,32 5,57 3,37 8,94 5,5% -4,1% ### 6 Hamburg 5,55 2,8 7,64 5,52 2,16 7,68 4,8%,5% ### 7 Rijnland-Palts 3,6 2,7 5,75 3,9 2,68 5,77 3,6%,2% ### 8 Sleeswijk-Holstein 1,18 1,52 2,7 1,12 1,4 2,52 1,6% -6,8% ### 9 Saksen,96,91 1,87 1,7 1,3 2,1 1,3% 12,3% ### 1 Saksen-Anhalt 1,2 1,1 2,3 1,3,93 1,96 1,2% -3,5% ### 11 Berlijn,79,52 1,31,83,69 1,52,9% 16,3% ### 12 Brandenburg,81,72 1,53,79,71 1,5,9% -1,7% ### 13 Thüringen,6,53 1,13,63,57 1,21,7% 7,3% ### 14 Bremen,61,35,96,62,58 1,2,7% 24,6% ### 15 Saarland,44,69 1,14,43,59 1,2,6% -1,7% ### 16 Mecklenburg-Voorpommeren,4,38,78,42,41,83,5% 5,7% ### 17 Ausland,93 12,55 13,48 1,2 13,67 14,69 18 Restposition,1,,1,1,,1 Duitsland 88,69 7,97 159,66 88,12 73,13 161,25 Alle waarden zijn in miljard euro, tenzij anders vermeld. De data is geactualiseerd tot en met december. *): Vergelijking ontwikkeling handelsrelatie van het bondsland vs. ontwikkeling handelsrelaties overige bondslanden 6 Internationale handel van de deelstaten met Nederland in Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 7

12 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Investeringsanalyse Hamburg Geografische oorsprong investeringen Geografische spreiding investeringen in Hamburg, 212 Investeringspositie Regio 1 Europa ,7 92,2% 2 Azië 2, 4,% 3 Afrika 1,3 2,5% 4 Amerika,7 1,3% Waarden in miljard euro Geografische spreiding investeringen in Hamburg, 212 Europa Azië Afrika Amerika 4% 3%1% 92% Inkomende investeringen in Hamburg naar bronland 16 Investeringspositie Ontwikkeling Land Valuta Procentueel Aandeel in FDI 1 Nederland 21,69 22,66 -,97-4,3% 42,8% 2 Verenigd Koninkrijk 7,53 6,93,6 8,6% 14,9% 3 Frankrijk 4,17 4,79 -,62-12,9% 8,2% 4 Zweden 3,61 3,51,11 3,% 7,1% 5 Zwitserland 3,33 3,6,27 8,9% 6,6% 6 Luxemburg 2,3 1,78,53 29,7% 4,6% 7 Denemarken 1,65 1,16,5 42,8% 3,3% 8 Japan 1,9 1,31 -,23-17,4% 2,1% 9 Spanje,73,67,6 8,5% 1,4% 1 Oostenrijk,59,47,12 24,7% 1,2% Waarden in miljard euro Bestemming investeringen Hamburg, 212 Geografische spreiding investeringen uit Hamburg Investeringspositie Regio 1 Europa ,6 73,% 2 Amerika 8,2 16,3% 3 Azië 4, 8,% 4 Afrika,9 1,8% Waarden in miljard euro Geografische spreiding investeringen uit Hamburg Europa Azië Afrika Amerika 2% 8% 16% 74% Uitgaande investeringen uit Hamburg naar doelland Investeringspositie Ontwikkeling Land Valuta Procentueel Aandeel in FDI 1 Verenigd Koninkrijk 8,55 8,28,27 3,2% 16,9% 2 Nederland 6,95 6,31,64 1,2% 13,7% 3 Verenigde Staten 5,8 5,1 -,2 -,4% 1,% 4 Frankrijk 2,16 2,6,1 4,7% 4,3% 5 Luxemburg 2,2 1,74,28 16,1% 4,% 6 België 1,99 1,95,4 2,2% 3,9% 7 Italië 1,65 1,77 -,12-6,9% 3,3% 8 #N/A 1,64,53 1,11 211,% 3,2% 9 Oostenrijk 1,38 1,3,8 6,5% 2,7% 1 Russische Federatie 1,28 1,18,11 9,3% 2,5% Waarden in miljard euro Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 8

13 Investeringspositie (mld ) Investeringspositie (mld ) Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Inkomende investeringen in Duitsland in 212 Investeringspositie Deelstaat Noordrijn-Westfalen 158,78 26,6% 2 Beieren 12,59 2,2% 3 Hessen 88,3 14,7% 4 Baden-Württemberg 57,58 9,6% 5 Hamburg 5,61 8,5% 6 Berlijn 31,2 5,2% 7 Nedersaksen 3,55 5,1% 8 Rijnland-Palts 12,59 2,1% 9 Brandenburg 8,88 1,5% 1 Sleeswijk-Holstein 8,33 1,4% 11 Saksen 7,44 1,2% 12 Mecklenburg-Voorpommeren 7,9 1,2% 13 Saksen-Anhalt 4,79,8% 14 Bremen 4,71,8% 15 Saarland 3,8,6% 16 Thüringen 2,35,4% Waarden in miljard euro Inkomende investeringen in Duitsland in Inkomende investeringen in Duitsland uit Nederland 212 Investeringspositie 212 % van totaal % van deelstaat 1 Noordrijn-Westfalen 38,81 27,7% 24,4% 2 Hessen 22,1 15,7% 25,% 3 Hamburg 21,69 15,5% 42,8% 4 Beieren 19,97 14,2% 16,6% 5 Baden-Württemberg 13,84 9,9% 24,% 6 Nedersaksen 5,28 3,8% 17,3% 7 Berlijn 4,96 3,5% 15,9% 8 Saksen 4,29 3,1% 57,6% 9 Rijnland-Palts 3,53 2,5% 28,1% 1 Saksen-Anhalt 2,5 1,5% 42,7% 11 Bremen 1,49 1,1% 31,6% 12 Sleeswijk-Holstein,82,6% 9,8% 13 Brandenburg,62,4% 7,% 14 Saarland,43,3% 11,2% 15 Mecklenburg-Voorpommeren,39,3% 5,4% 16 Thüringen,3,% 1,4% Waarden in miljard euro Inkomende investeringen in Duitsland uit Nederland 212 Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 9

14 Investeringspositie (mld ) Investeringspositie (mld ) Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Uitgaande investeringen uit Duitsland in 212 Investeringspositie Deelstaat Noordrijn-Westfalen 3,64 25,1% 2 Beieren 247,24 2,7% 3 Baden-Württemberg 232,17 19,4% 4 Hessen 169,28 14,1% 5 Nedersaksen 19,52 9,2% 6 Rijnland-Palts 52,25 4,4% 7 Hamburg 5,5 4,2% 8 Berlijn 14,54 1,2% 9 Saksen-Anhalt 6,89,6% 1 Sleeswijk-Holstein 4,26,4% 11 Saarland 2,91,2% 12 Brandenburg 2,85,2% 13 Bremen 1,24,1% 14 Saksen 1,19,1% 15 Thüringen,96,1% 16 Mecklenburg-Voorpommeren,83,1% Waarden in miljard euro Uitgaande investeringen uit Duitsland in Uitgaande investeringen uit Duitsland naar Nederland 212 Investeringspositie 212 % van totaal % van deelstaat 1 Noordrijn-Westfalen 27,4 37,1% 9,1% 2 Beieren 13,58 18,4% 5,5% 3 Baden-Württemberg 13,18 17,8% 5,7% 4 Nedersaksen 8,22 11,1% 7,5% 5 Hamburg 6,95 9,4% 13,9% 6 Hessen 2,3 2,7% 1,2% 7 Berlijn 1,15 1,6% 7,9% 8 Rijnland-Palts 1,1 1,5% 2,1% 9 Sleeswijk-Holstein,1,1% 2,4% 1 Bremen,1,1% 8,% 11 Saarland,8,1% 2,9% 12 Brandenburg 13 Mecklenburg-Voorpommeren 14 Saksen-Anhalt 15 Saksen 16 Thüringen Waarden in miljard euro Uitgaande investeringen uit Duitsland naar Nederland Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 1

15 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Foreign Direct Investments - inkomende investeringen in Hamburg, Alle Länder Alle 35,77 5,13 5,13 5,61 Europa Euro 31,54 46,6 46,6 46,68 EU-Länder EU-L,,,, Belgien Belg,18,15,15,18 Dänemark Dän,75 1,16 1,16 1,65 Finnland Finn,23,6,6,5 Frankreich Fran 3,72 4,79 4,79 4,17 Irland Irlan,1,1,1,12 Italien Italie,91,22,22,22 Luxemburg Luxe 1,51 1,78 1,78 2,3 Niederlande Nied 13,51 22,66 22,66 21,69 Österreich Öste,18,47,47,59 Polen Pole,,,, Portugal Port,,,, Schweden Sch 2,82 3,51 3,51 3,61 Slowakei Slow,,,, Spanien Spa,28,67,67,73 Tschechische Republik Tsch,,,, Ungarn Ung,,,, Vereinigtes Königreich Vere 4,68 6,93 6,93 7,53 Norwegen Norw,4,3,3,3 Russische Föderation Rus,,,, Schweiz Sch 2,27 3,6 3,6 3,33 Türkei Türk,,,, Afrika Afrik 1,28 1,1 1,1 1,25 Südafrika Süd 1,27 1, 1, 1,25 Amerika Ame,73,85,85,67 Brasilien Bras,,,, Kaimaninseln Kaim,,,, Kanada Kan,,,,1 Mexiko Mex,,,, Vereinigte Staaten Vere,63,76,76,58 Asien Asie 2,21 2,19 2,19 2, China, Volksrepublik Chin,24,19,19,19 Japan Japa 1,24 1,31 1,31 1,9 Korea, Republik Kore,,,, Singapur Sing,6,6,6,5 Australien Aus,,2,2,2 Alle w aarden in mld. Waarden zijn geactualiseerd t/m 212. Indien w aarden ontbreken, dan is er geen informatie beschikbaar of i.v.m. gevoeligheid niet door Bundesbank gepubliceerd Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 11

16 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Foreign Direct Investments - uitgaande investeringen uit Hamburg, Alle Länder Alle 36,82 46,3 46,3 5,5 Europa Euro 28,48 34,7 34,7 36,56 EU-Länder EU-L,,,, Belgien Belg 1,45 1,95 1,95 1,99 Dänemark Dän,67,24,24,27 Finnland Finn,2,28,28,38 Frankreich Fran 1,82 2,6 2,6 2,16 Irland Irlan,25,33,33,37 Italien Italie 1,57 1,77 1,77 1,65 Luxemburg Luxe 1,5 1,74 1,74 2,2 Niederlande Nied 4, 6,31 6,31 6,95 Österreich Öste 1,54 1,3 1,3 1,38 Polen Pole 1,42 1,1 1,1 1,24 Portugal Port,22,23,23,19 Schweden Sch,15,26,26,29 Slowakei Slow,21,23,23,32 Spanien Spa,45,51,51,54 Tschechische Republik Tsch,54,64,64,78 Ungarn Ung,57,48,48,54 Vereinigtes Königreich Vere 7, 8,28 8,28 8,55 Norwegen Norw,53,67,67,98 Russische Föderation Rus,64 1,18 1,18 1,28 Schweiz Sch,8 1, 1,,97 Türkei Türk,22,24,24,27 Afrika Afrik,47,85,85,91 Südafrika Süd,6,9,9,8 Amerika Ame 5,8 7,1 7,1 8,18 Brasilien Bras,16,32,32,38 Kaimaninseln Kaim,,53,53 1,64 Kanada Kan,39,4,4,32 Mexiko Mex,24,24,24,29 Vereinigte Staaten Vere 3,44 5,1 5,1 5,8 Asien Asie 2,7 3,84 3,84 4, China, Volksrepublik Chin,48,81,81,77 Japan Japa,17,22,22,23 Korea, Republik Kore,6,13,13,1 Singapur Sing,98 1,1 1,1 1,22 Australien Aus,9,13,13,36 Alle w aarden in miljard euro. Waarden zijn geactualiseerd t/m 212. Waarden voor het laatste jaar zijn tijdelijk. Indien waarden ontbreken, dan is er geen informatie beschikbaar of i.v.m. privacy niet door Bundesbank gepubliceerd Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 12

17 Noordrijn-Westfalen Hessen Beieren Baden-Württemberg Hamburg Nedersaksen Berlijn Rijnland-Palts Sleeswijk-Holstein Bremen Saksen Brandenburg Mecklenburg-Voorpommeren Saksen-Anhalt Thüringen Saarland Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Nederlandse activiteiten in Hamburg Ondernemingen met Nederlandse deelneming, 212 Aantal ondernemingen Aantal medewerkers Duitsland Noordrijn-Westfalen Hessen Beieren Baden-Württemberg Hamburg Nedersaksen Berlijn Rijnland-Palts Sleeswijk-Holstein Bremen Saksen Brandenburg Mecklenburg-Voorpommeren Saksen-Anhalt Thüringen Saarland Ondernemingen met Nederlandse deelneming, 212 Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 13

18 Noordrijn-Westfalen Nedersaksen Beieren Baden-Württemberg Hessen Rijnland-Palts Berlijn Hamburg Sleeswijk-Holstein Bremen Brandenburg Saksen Mecklenburg- Voorpommeren Saksen-Anhalt Saarland Thüringen Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Nederlandse inwoners in de deelstaten, 213 Aantal inwoners Aantal Deelstaat 213 Nederlanders Noordrijn-Westfalen ,39% 2 Nedersaksen ,38% 3 Beieren ,7% 4 Baden-Württemberg ,7% 5 Hessen ,12% 6 Rijnland-Palts ,15% 7 Berlijn ,11% 8 Hamburg ,13% 9 Sleeswijk-Holstein ,7% 1 Bremen ,16% 11 Brandenburg ,4% 12 Saksen ,2% 13 Mecklenburg-Voorpommeren ,5% 14 Saksen-Anhalt ,3% 15 Saarland ,6% 16 Thüringen ,2% Bron: Statistisches Bundesamt, Wiesbaden. Niet alle in Duitsland woonachtige Nederlanders zijn verplicht zich te melden bij de lokale overheid Nederlandse inwoners in de deelstaten, 213 Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 14

19 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Ontwikkelingen in de bevolking, Hamburg, Bevolking Hamburg Nederlanders in Hamburg ,12%,1%,11%,12%,12%,12%,12%,13%,13% Beroepsbevolking Hamburg Werklozen Hamburg Werkloosheid Hamburg 11,3% 11,% 9,1% 8,1% 8,6% 8,2% 7,8% 7,5% 7,4% Bevolking Duitsland 3. Nederlanders in Hamburg Beroepsbevolking Hamburg Werkloosheid Hamburg ,% ,% ,% 6,% 4,% 1.. 2,% ,% Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 15

20 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Regioanalyse Basisindicatoren van de Duitse regio's, BBP in Ontwikkeling Beroepsbevolking mld. euro Aandeel **) Inwoners*) Aandeel **) Werkloosheid Salarisniveau per uurloon per Bruto werknemer werknemer Zuid ,7% 1,93% ,2% ,25% ,6 3 1 Beieren ,% 1,8% ,5% ,8% , Baden-Württemberg ,1% 2,4% ,2% ,% , Hessen 25 8,6% 1,4% ,5%,% ,7% ,11 West ,1% 1,27% ,8% ,68% , Noordrijn-Westfalen ,5% 1,3% ,7% ,2% , 12 2 Rijnland-Palts 128 4,4% 1,1% ,9% ,4% , Saarland 34 1,2% 1,3% ,2%,% ,2% ,27 Noord ,2% 1,4% ,2% ,2% ,3 1 1 Nedersaksen 254 8,7% 1,3% ,7% ,5% , Hamburg 13 3,6% 1,6% ,2% ,6% , Sleeswijk-Holstein 84 2,9% 1,7% ,5% ,8% ,6 6 4 Bremen 3 1,%,7% 663.,8%,% ,9% ,6 Oost ,% 1,58% ,8% ,76% , Berlijn 117 4,% 2,2% ,3% ,1% , Saksen 19 3,7% 1,9% ,% ,8% , Brandenburg 62 2,1%,9% ,% ,4% , Saksen-Anhalt 56 1,9%,4% ,8% ,7% , Thüringen 54 1,9% 1,6% ,7% ,8% , Mecklenburg-Voorpommeren 38 1,3% 1,6% #DIV/! 2,% ,2% ,6 Totaal ,6% ,7% ,7 Bron: Dt. Statistisches Bundesamt, gebaseerd op meest actuele data, *) cijfers van 31 december 213 **) aandeel deelstaten/regio's aan Duitsland BBP in mld. euro Economische groei 2Inwoners (x1.) Werkloosheid BBP in mld. euro Economische groei 2% 16% 15% 42% 2% 1% 27% 1% % Inwoners (x1.) Werkloosheid % 8% 6% 4% 2% % Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 16

21 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Importen in de regio's, Importen Verdeling deelstaten Ontwikkeling Importen Nederland Verdeling deelstaten Aandeel Nederland in regio's Aandeel Nederland in deelstaten 213 Zuid ,4% 4,16% 25,55 29,% 6,9% 6,7% 1 Beieren 15 16,3% 2,31% 7,93 9,% 5,3% 5,% 2 Baden-Württemberg ,3% 7,% 12,4 13,7% 8,% 7,4% 3 Hessen 81 8,7% 2,3% 5,57 6,3% 6,9% 7,4% West ,2% 1,22% 41,3 46,6% 17,4% 18,3% 1 Noordrijn-Westfalen 27 22,4%,46% 37,51 42,6% 18,2% 19,2% 2 Rijnland-Palts 32 3,5% 2,34% 3,9 3,5% 9,7% 9,8% 3 Saarland 13 1,4% 1,72%,43,5% 3,4% 3,9% Noord ,8% -,79% 15,75 17,9% 9,2% 9,5% 1 Nedersaksen 78 8,5% -5,1% 8,49 9,6% 1,8% 11,2% 2 Hamburg 71 7,7% 2,72% 5,52 6,3% 7,8% 8,1% 3 Sleeswijk-Holstein 2 2,2% 3,5% 1,12 1,3% 5,7% 6,2% 4 Bremen 14 1,5% -1,1%,62,7% 4,6% 4,4% Oost 78 8,5% 2,34% 4,77 5,4% 6,4% 6,3% 1 Berlijn 1 1,1% -,32%,83,9% 8,5% 8,1% 2 Saksen 21 2,2% 8,12% 1,7 1,2% 5,2% 5,% 3 Brandenburg 18 2,% -2,16%,79,9% 4,3% 4,3% 4 Saksen-Anhalt 16 1,7% -4,49% 1,3 1,2% 6,4% 6,1% 5 Thüringen 9,9% 4,29%,63,7% 7,3% 7,2% 6 Mecklenburg-Voorpommeren 5,6% 18,8%,42,5% 8,1% 9,1% Duitsland 922-1,% 88,12 9,55% 9,81% Bron: Dt. Statistisches Bundesamt, gebaseerd op data. Waarden in miljard euro. Waarden uit 'Restposition' en 'Ausland' blijven buiten beschouwing. Importen Groei importmarkt 5% 2% 8% 41% 4% 3% 2% 27% 1% % -1% Verdeling importen uit Nederland 18% 47% 5% 29% 18% 16% 14% 12% 1% 8% 6% 4% 2% % Aandeel Nederland in regio's Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 17

22 Duitsland in cijfers - analyse handel Nederland - Hamburg Exporten uit de regio's, Exporten Verdeling deelstaten Ontwikkeling Exporten naar Nederland Verdeling deelstaten Aandeel Nederland in regio's Aandeel Nederland in deelstaten 213 Zuid 48,75 36,1% 3,8% 21,1 28,9% 5,6% 5,8% 1 Beieren 168,89 14,9% 1,5% 5,82 8,% 3,4% 3,4% 2 Baden-Württemberg 181,37 16,% 4,66% 11,91 16,3% 6,6% 6,8% 3 Hessen 58,49 5,2% 2,71% 3,37 4,6% 5,8% 6,1% West 242,41 21,4% 1,61% 22,63 3,9% 9,9% 1,% 1 Noordrijn-Westfalen 18,52 15,9%,96% 19,36 26,5% 1,7% 1,7% 2 Rijnland-Palts 48,1 4,2% 3,42% 2,68 3,7% 5,6% 5,8% 3 Saarland 13,79 1,2% 3,78%,59,8% 4,2% 5,2% Noord 165,88 14,6% 3,76% 11,38 15,6% 7,8% 7,6% 1 Nedersaksen 77,75 6,9%,45% 7,25 9,9% 9,3% 9,% 2 Hamburg 51,18 4,5% 4,6% 2,16 3,% 4,2% 4,2% 3 Sleeswijk-Holstein 19,62 1,7% 3,44% 1,4 1,9% 7,1% 8,% 4 Bremen 17,33 1,5% 18,12%,58,8% 3,3% 2,4% Oost 97,76 8,6% 7,17% 4,35 5,9% 4,8% 4,8% 1 Berlijn 13,31 1,2% 2,96%,69,9% 5,2% 4,% 2 Saksen 35,99 3,2% 14,51% 1,3 1,4% 2,9% 2,9% 3 Brandenburg 13,19 1,2% 2,%,71 1,% 5,4% 5,6% 4 Saksen-Anhalt 15, 1,3% 1,36%,93 1,3% 6,2% 6,8% 5 Thüringen 13,5 1,2% 7,7%,57,8% 4,4% 4,3% 6 Mecklenburg-Voorpommeren 7,22,6% -1,7%,41,6% 5,6% 5,2% Duitsland 1.133,67-1,% 73,13 6,45% 6,49% Bron: Dt. Statistisches Bundesamt, gebaseerd op data. Waarden in miljard euro. Waarden uit 'Restposition' en 'Ausland' blijven buiten beschouwing. Oost 7% Oost 7,17% Oost 6% Oost 4,8% Exportmarkt Duitsland Ontwikkeling 8% 15% 7% 36% 7% 6% 5% 4% 21% 3% 2% 1% % Exporten naar Nederland Aandeel Nederland in regio's 1% 16% 6% 29% 8% 6% 4% 31% 2% % Nederlandse Ambassade Berlijn - Economische Afdeling 18

23