dewijzer waar gaat dat naartoe? Jaargang 13/14.4 Nieuwe Filosofische Kring

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "dewijzer waar gaat dat naartoe? Jaargang 13/14.4 Nieuwe Filosofische Kring"

Transcriptie

1 dewijzer Nieuwe Filosofische Kring Jaargang 13/14.4 waar gaat dat naartoe?

2 ////smaakmaker ////Colofon ////inhoud ik ben u tegengekomen op momenten dat ik u liever niet had. ge hebt mij uitgedaagd zonder dat ik erom vroeg. wankel op mijn benen, voelde ik me benauwd aan het hart. ik zou spijkers in mijn hoofd hebben geslagen om u eruit te krijgen. ik zaagde over u tegen jan en alleman: over hoe ge me steeds beveelt en hoe ik u doelen nooit kon ontwaren. ik verloor vrienden. ik heb u daarvoor gehaat en u het vuil van de straat verweten. meermaals heb ik mijn slaap gelaten en gepeinsd over hoe ik met u moest omgaan. hoe ik aan u kon ontlopen. maar ge sleurde mij naar uw witte maagdelijkheid en vroeg mij om u op te vullen. ik kon u niet weerstaan gij verlangde van mij dat ik mezelf opgaf, dat ik de tijd vergat om al mijn aandacht aan u te besteden tot het pijn deed. dat was mijn genot. ik las en las om te weten wat ik voor u allemaal kon doen. ik vervulde u natte dromen, nooit waart ge zo opgewonden. ik gaf presentaties over u aan mannen en vrouwen die niets van u afwisten. ik moest hen vertellen over hoe ik u had neergeschreven. met gedachten uit uitgeleende boeken van oude filosofen. Hoofdredacteur: Hypollite Jaune Eindredactie: Marie Vanwingh, Koen Dorleman en Erik De Cock Fotografie: Erik De Cock, Katleen Pasgang, Annemie Vermeulen en Robin De Raedt Journalisten: Ewoud De Sadeleer, Katleen Pasgang, Hannes Cludts, Marie Vanwingh,Tim Christiaens, Massimiliano Simons, Koen Dorleman, Jens Dissevelt, Mick Van Plateringen Bijdrages: Evelyne Janssens, Simon Bellens, Mick Van plateringen Koen Dorleman en Marie Vanwingh Foto voorpagina: Justine Van Stichel Lay-out: Hypollite Jaune Kringblad van de Nieuwe Filosofische Kring Jaargang 2 Editie #4 Contact: dewijzer@nfk.be Web: Social: facebook.com/nfkleuven twitter.com/nfkwetter Smaakmaker- Een inleiding 2 Afscheid- André Cloots 4 Monumomentum- Geest van het instituut 8 Jong Geweld- Anya Topolski 9 Trompe l oeil- kiesgetijden 12 Recensie- Aurélie 14 Filosofie bib- Toekomst van de bibliotheek 15 Update NFK- NFK wil vzw worden 16 Onderzocht- De kracht van een doctoraat 19 Siegfried gaat niet akkoord met 20 Finalement 22 Doorgedicht 23 Wegwijzer- Wijst je weg 24 #2 #3

3 ////afscheid afscheidsinterview met professor andre cloots Het is pas als posities in dialoog treden en niet in discussie, dat er iets kan ontstaan dat waarde heeft. tehead-kenners wist ik het: ik kan beginnen schrijven. Terug in België werd ik dan monitor aan de rechtsfaculteit, waar ik studenten hielp met hun filosofische vakken. In 78 behaalde ik mijn doctoraat en werd ik vrijwel meteen vast benoemd. Dat ging toen nog zo gemakkelijk Veel professoren in de filosofie zeggen enkel blij te zijn werk te kunnen maken van hun passie. Toch vraag ik mij af of het professorenbestaan ook zo zijn nadelen kent? (Leunt achterover) Goh, die nadelen moet ik dan toch erg ver gaan zoeken. Misschien is het soms wel lastig dat je werk je nooit loslaat. Zelfs op vakantie denk ik na. Dat is volgens mij eigen aan alle hogere beroepen. Maar als zelfs professoren al beginnen te klagen, dan is het ver te zoeken. Het was niet altijd gemakkelijk voor mijn vrouw. Toen ik benoemd werd in Kortrijk was een van de voorwaarden dat mijn gezin daar ook ging wonen. En daarvoor moet een vrouw haar man maar volgen. Monseigneur Maertens (campusrector Kulak red.) was daarin heel traditioneel. Mijn vrouw, die les gaf in Antwerpen, moest volgens Maertens haar job dan maar gewoon opzeggen. Toch heb ik in Kortrijk een geweldige tijd gehad. We hadden een heel erg leuke groep met o.a. prof. Devos, Braeckman, Van der Veken, Cruysberghs, en Maertens. Maar Kortrijk was vooral een onderwijscampus, er werd niet veel aandacht besteed aan je onderzoek. Mijn tijd in Kortrijk beschrijf ik daarom soms als een gouden kooi : mooi, maar beperkt. Ook daarom werd de faculteit begin jaren 90 opgeheven en samengevoegd met het HIW in Leuven. Hebt u veel verschillende vakken gedoceerd? Zeker nu de keuken nog nauwelijks wordt gebruikt, kom je collega s niet zoveel tegen meer uitweiden, dat zijn vaak de meest interessante lessen. U heeft doorheen de jaren bij veel studenten filosofie een behoorlijke indruk nagelaten. Niet alleen vanwege uw gepassioneerde manier van lesgeven, maar ook vanwege uw nogal uitdagende manier van examineren. Wat wilt u bereiken met uw stijl van doceren en examen afnemen? Filosofie draait rond inzicht, ik moet daarom echt niet weten hoeveel een student geblokt heeft. Wat ik probeer te quoteren is in hoeverre een student het verstaan heeft. Ik heb een hekel aan studenten die dingen zeggen zonder te weten wat ze zeggen. Bij de niet-filosofen ben ik daar wel wat milder in. Een bio-ingenieur die iets zinnigs over Descartes weet te vertellen, daar ben ik al blij mee. Ik heb trouwens eens geteld hoeveel mondelinge examens ik al heb afgenomen: dertigduizend! Ik weet dus wel een beetje wat mondelinge examens zijn Weet u al wie volgend jaar fundamentele gaat doceren? En welke raad zou u hem/haar Vermeulen Over een paar weken zal emeritus in spé, Andre Cloots, weer van een heleboel jongens en meisjes, mannen en vrouwen maken. Vroeger gebeurde dat nog in zijn bureautje tussen aula A en aula C, maar daar huist nu de lift. dewijzer trok daarom naar het poortgebouw van het HIW om de professor zelf eens te ondervragen. Jens Dissevelt Hoe bent u met filosofie begonnen? En toen? Ik heb niet zozeer veel verschillende vakken gedoceerd, maar wel voor veel verschillende groepen gestaan: Letteren, Rechten, Geneeskunde, Godsdienstwetenschappen, Economie, Bio-ingenieurs enz... En aan de filosofen heb ik dan natuurlijk vooral fundamentele wijsbegeerte gedoceerd. Na mijn middelbare studies besloot ik toe te treden tot de Kortrijkzaanse afdeling van de scheutisten (bijnaam voor leden van de Congregatie van het Onbevlekt Hart van Maria red). Daar kwam ik al in aanraking met filosofie en theologie. Toch had ik het gevoel dat ik er een beetje mijn tijd verdeed. Dus vroeg ik aan de overste of ik met een studie geneeskunde mocht beginnen. Mijn overste was daar niet meteen voor te vinden. Hij zou pas akkoord gaan als ik een studie koos die aangeboden werd op de campus Kortrijk van de K.U.L. Omdat je daar geen geneeskunde kon studeren, heb ik dan maar filosofie gekozen. Ik ben dus echt onverwachts in de filosofie gerold. #4 Na het behalen van mijn licentie ben ik meteen benoemd als assistent en beginnen te doctoreren. Voor dat doctoraat ben ik trouwens nog naar Amerika getrokken, wat toen heel ongewoon was. Ik wou een beurs van de Belgian American Educational Foundation, maar moest daarvoor eerst verschijnen voor een panel dat bestond uit alle Vlaamse rectoren. Pieter De Somer heeft me toen nog gevraagd wat ik als filosoof in s hemels naam in Amerika te zoeken had. Ik was toen helemaal in de ban van het werk van Whitehead en net dat jaar was men in Amerika begonnen met een centrum rond diens filosofie. Daar heb ik dan een jaar lang met andere studenten over Whitehead kunnen discussiëren. Iedereen twijfelt tijdens zo n doctoraat heel sterk over wanneer je nu klaar bent met lezen en kan beginnen te schrijven. Maar toen ik in Amerika mijn mannetje kon staan tegenover echte Whi- Moest u op een andere manier lesgeven aan de niet-filosofen? Het verschil is niet zo heel groot. Je moet er daar wel extra op letten dat je lessen goed gestructureerd zijn. Je moet de inhoud van je lessen zo onder de knie hebben dat je kan letten op andere dingen; volgen ze, zijn ze mee? Als ik het gevoel krijg dat de studenten niet kunnen volgen, dan wringt er iets bij me. Daarom kijk ik naar hun uitdrukkingen en zo nodig probeer ik de les op een andere manier uit te leggen. In het begin van mijn carrière schreef ik daarom na elke les op wat beter kon. Hoe ervarener je wordt, hoe beter je de aula ook aanvoelt. Bij de filosofen kan je Vermeulen #5

4 Ik weet niet wie mij gaat opvolgen, maar ik weet wel dat ze er niemand nieuw voor zullen benoemen. Enkele jaren geleden werd de relevantie van het vak trouwens nog in vraag gesteld door de huidige vice-decaan onderwijs. Al was er toen al wel protest in de POC. Maar het vak vereist zeker een heel ervaren docent. Ik hoop vooral dat mijn opvolger de cursus met even veel vuur kan geven. Welke koers gaat het HIW volgens u op? En op welke koers hoopt u? Naar mijn gevoel gaat er nog veel meer projectmatig gewerkt worden in de toekomst. In mijn tijd schreef je nog vooral op aanvraag. Dan schreef je voor een Nederlandstalig boek. Ik vrees dat er vooral veel gedetailleerde analyses gaan worden gemaakt van allerlei specifieke filosofische problemen die geen kat leest. Op zo n manier verlies je echter de interesse van je studenten. Voor zo n onderzoek komt een student geen filosofie studeren. Daarom is het net zo belangrijk dat bredere cursussen filosofie zoals fundamentele worden behouden. Steunt een gezonde faculteit op studenten? Een faculteit wijsbegeerte zeker. Zonder onze onderwijscomponent wordt het heel moeilijk om de subsidies nog te kunnen rechtvaardigen. We moeten ons verantwoorden aan de gemeenschap, net door iets maatschappelijk waardevols als filosofisch onderwijs aan te bieden. Onze faculteit moet echt weerstand blijven bieden en blijven vechten voor de eigenheid van de wijsbegeerte. Een heel andere vraag nu. Is er iets in uw carrière dat u sterk geraakt heeft? Zijn er enkele grote ups en downs geweest? (Leunt achterover en denkt heel lang na) Ik weet niet meteen iets, toch niet iets academisch. Misschien het overlijden van prof. Jos Decorte. Dat blijft nog altijd een groot verlies voor het instituut. Die man was negen kansen op tien decaan geworden. Een opkomende jonge prof, met veel kennis, die dan wordt aangereden. Ik zal nooit vergeten hoe een verslagen prof. Desmond in de proffenkeuken aan mij vertelde prof. Decorte has been killed in a car accident. Dat hij als Engelstalige het woord killed moest gebruiken blijft mij altijd bij. Iets anders was de verkiezingsnederlaag van kandidaat rector Marc Vervenne. Op die verkiezingsdag werd er gekozen tussen twee modellen van de universiteit. En toen het managersmodel van André Oosterlinck werd gekozen dacht ik echt dat het voorbij was met het humane karakter van de K.U.L. Later bleek dat toch nog mee te vallen. #6 Vandaag weet Rik Torfs die twee strekkingen trouwens goed te verzoenen. Daarvoor heeft hij genoeg retorisch talent. In 78 behaalde ik mijn doctoraat en werd ik vrijwel meteen vast benoemd. Dat ging toen nog zo Vermeulen Daarnet had u het over het verlies van een collega. Hoe heeft u het samenwerken met uw collega s ervaren? In Kortrijk maakte ik deel uit van een echte familie. De vijf professoren die ik eerder vernoemde zijn vrienden voor het leven. Daar kan ik zonder problemen even binnenspringen. Ik heb zelfs jaren in dezelfde straat gewoond als prof. Braeckman. Als ik denk aan alle keren dat ik bij prof. Cruysberghs thuis ben geweest, dan raak ik echt de tel kwijt. In Leuven is dat niet zo. Zeker nu de keuken nog nauwelijks wordt gebruikt, kom je collega s niet zoveel tegen. Enkel op vergaderingen, maar dat is natuurlijk niet het aangenaamste moment. Vroeger werd er nog elke ochtend om elf uur gezamenlijk koffie geschonken, maar dat is voorbij. Ik vind het belangrijk dat je collega s gewoon ook op een menselijke manier kent: dat je hun partner kent, dat je weet hoeveel kinderen ze hebben. Als ik collega s tegenkom spreek ik ze daarom ook bijna altijd even aan. Maar aan de universiteit word je natuurlijk vooral als individu benoemd. Heeft het professorenleven dan ook iets eenzaams? Vooral als onderzoeker leid je een eenzaam bestaan. Net om individueel en nieuw werk te kunnen publiceren moet je een beetje een einzelgänger zijn. Ik ben wel heel mijn carrière met studenten bezig geweest, ik heb zelfs vier jaar tussen de studenten gewoond. Zonder het contact met studenten zou ik het niet kunnen volhouden. Ligt daarin dan de zin van uw carrière: het onderwijzen van studenten? Ik hoop vooral dat ik studenten iets zinvols heb kunnen leren. Dat ik ze heb kunnen meegeven dat een positie innemen niet hoeft te betekenen dat een andere positie fout is. Verschillende posities, verschillende perspectieven kunnen naast elkaar bestaan en toch allebei steek houden. Ik denk dat ik op de eerste plaats een onderwijzer ben. Maar als ze me tijdens mijn humaniora hadden verteld dat ik dit nu zou zeggen had ik ze gek verklaard. Dat is het ongelooflijke aan het leven: het neemt heel onverwachtse wendingen. Hebt u als wijsgeer de wijsheid gevonden? Als je onder wijsheid een definitief antwoord verstaat: nee. Als je eronder verstaat dat je een dieper inzicht hebt gekregen in de dingen: ja. Je leert veel meer relativeren, of nee positie innemen, of toch de combinatie van beiden. Je leert je positie te rechtvaardigen, maar ze tegelijkertijd ook te relativeren. Wie enkel relativeert komt nergens, maar wie reflecteert op zijn positie leert die beter kennen. Toch was ik als jongeling in de eerste plaats op zoek naar antwoorden. Ik heb geleerd dat die antwoorden nooit absoluut kunnen zijn, maar dat ze voor jezelf zeker als antwoord kunnen dienen. Daarom ben ik ook geen fan van filosofische discussies. Dat is vaak enkel een machtsstrijd. Discussies zijn nog het beste voor het publiek. Want als toehoorder kun je kijken welke de goede argumenten zijn van zowel de één als de ander. Is de hedendaagse wijsbegeerte te polemisch geworden? Dat is inderdaad een goede vraag. Ja, ik denk het wel. Het is pas als posities in dialoog treden en niet in discussie, dat er iets kan ontstaan dat waarde heeft. Whitehead zei ook altijd: It s a matter of accent. Een kleine accentverschuiving kan een wereld van verschil betekenen. Wat brengt uw toekomst? (Lacht) Klassieke vraag natuurlijk. Ik blijf het Mphil vak Modernity and its discontents doceren, ga nog vaak lezingen geven, waaronder een weekje in Boedapest en er komt nog een Whitehead congres aan. Daarnaast veel fietsen, lezen en tuinieren. Als het maar buiten is natuur. Vroeger ging ik tijdens het studeren elk uurtje even wandelen. Zonder de natuur kan ik niet. Ik ga ook nog veel filosofie lezen, ook moeilijke boeken, maar dat is voor het plezier en geen werk meer. Er staat zeker geen publicatie of boek meer te wachten. Nog een laatste raad aan uw studenten? Mensen die bezield zijn, dat zijn de meest interessante mensen. Volgens mij heeft iedereen wel ergens een vuur voor branden. De kunst is natuurlijk te vinden voor wat dat vuur brandt. Maar hoe je dat vindt, daarover kan ik dan weer minder raad geven. (lacht) Waar beter te beginnen zoeken dan in de filosofie? Professor Cloots, bedankt. #7

5 ////Monumomentum hiw geschiedenis op een alternatieve manier ////Jong geweld interview met anya toploski De geest van het De Cock Behalve het universum en de menselijke domheid is alles eindig, beweerde een natuurkundige in de twintigste eeuw. Ook de momenten van Monumomentum zijn aan haar doodsstreep beland. We vulden je hoofd met kennis over het presidentshuis, het standbeeld van Kardinaal Mercier en het monument voor de arbeid. In deze editie laat dewijzer het woord aan de kleinere verfraaiingen. Ze geven het hoger instituut voor wijsbegeerte een historische en intellectuele sfeer. Ze zijn als de kruiden op het vlees. Katleen Pasgang Sta even stil voor de poort naar de filosofie. Met geheven hoofd zie je zwarte spijlen en de naam van ons instituut twee talen in goudkleurige mooie letters. We wandelen het Institut superieur de philosophie binnen en wandelen door de deur aan onze linkerkant. Daar stuiten we op een marmeren borststuk van paus Leo XIII. Hij gaf Kardinaal Mercier de opdracht om ons instituut op te richten. Aan de muur vinden we een ingekaderd manuscript. Zo zijn er een twintigtal te vinden verspreid over de gangen van het HIW. De meeste handelen over metafysica, ethiek of logica. De manuscripten werden bijna allemaal geschreven door filosofen uit de Middeleeuwen. Wie ze wil lezen, zal moeten vertrouwen op een grondige kennis van het Latijn. Een echt pareltje is de boom der metafysica die te vinden is met de andere manuscripten in de kleine gang langs de linkerkant van de Kardinaal Mercierzaal. De takken van de boom staan vol met filosofische spreuken. De manuscripten #8 zijn uiteraard kopieën. De originelen zijn te veel waard om op grijpafstand van studentenhanden tentoon te stellen. Als we de trappen naar boven volgen, komen we een bronzen beeld en een geschilderde tekening tegen. Beiden beelden Husserl af. We bevinden ons natuurlijk in nabijheid van het beroemde Husserl-archief. In het jaar 1939 redde professor Van Breda de boeken van Husserl die door de Duitsers dreigden vernietigd te worden omdat Husserl een Jood was. Het archief was en is nog altijd erg belangrijk voor de fenomenologie. In de inkomhal van het hoofdgebouw vinden we een houten Latijns opschrift. Daarop bezingt paus Leo XIII de Thomistische leer. De trap leidt ons omhoog en we laten de raadzaal links van ons. Schilderijen van de eerste presidenten van het instituut zijn daar te vinden. We slagen rechts af en wandelen de Kardinaal Mercierzaal binnen. Onze aandacht wordt getrokken door een tekening en schilderij van de oprichter van het instituut die dezelfde naam draagt als de zaal. Aan de wand vinden we een niet zo flatterend portret van Thomas van Aquino. Aan onze academie werd met goedkeuring van paus Leo XIII gedurende lange tijd de Thomistische wijsbegeerte onderwezen. Pas in de jaren vijftig moest het plaats ruimen voor de existentiële fenomenologie. Verder hangt er nog een impressionant kruis aan de muur. Gaan we door een binnen zonder kloppen deur, vinden we een buste van Aristoteles. Deze buste is de voorbode van de Aristotelesbibliotheek die zich daarboven bevindt. Die bibliotheek maakt deel uit van het De Wulf-Mansioncentrum voor oudheid, middeleeuwen en renaissance. Zet je nog even in de tuin na deze wandeling. Geniet van de architectuur, de fluitende vogels en de goodlooking filosofen die voorbijwandelen. met de geest van het instituut sluit de reeks monumomentum zijn zoektocht doorheen de geschiedenis van het hiw af. het gerucht dat er geen monumenten meer voorhanden zouden zijn, wil de redactie met enige klem ontkennen. wij wensen alle auteurs, de passanten van de geschiedenis, maar ook beeldhouwers, schilders en andere artiesten die deze reeks mogelijk maakten te bedanken. U bent in Canada geboren en van Poolse afkomst, hoe bent u in Vlaanderen terecht gekomen? Ik heb eerst mijn bachelor in de biochemie behaald en daarna mijn bachelor filosofie. Beide aan de McGill University. De decaan daar had zijn doctoraat in de filosofie hier in Leuven behaald. Toen ik besloten had om nog meer filosofie te studeren, zei de decaan me dat in Leuven het HIW bekend stond om Heidegger, Husserl en Fenomenologie. Het was een last minute beslissing om naar Leuven te komen. Uiteindelijk was het de bedoeling om hier twee jaar te blijven voor mijn master en daarna te beslissen wat ik verder zou doen, maar ik heb hier mijn partner ontmoet en ben gebleven. Een bachelor biochemie en dan naar filosofie? Het lijkt een beetje naïef, maar ik ga toch proberen de link uit te uitleggen. Ik ben joods en op mijn elfde ben ik op boeken over de Shoah gestoten (Wat bij ons de Holocaust heet, maar eigenlijk niet mag gebruikt worden omdat Holocaust een Grieks-Christelijk woord is voor verbrand offer en de joden waren geen offer, maar wel intentioneel gekozen slachtoffers, red.). Die boeken gaven me een traumareactie: ik kon niet stoppen met vragen stellen. Ik vroeg me af wat er verkeerd was gelopen in de hersenen van de mens waardoor zoiets kon gebeuren. Toen dacht ik dat alle antwoorden bij de harde wetenschappen lagen. Ik ben bijgevolg begonnen met biochemie, maar vooral neurochemie: écht om de hersenen te bestuderen. Toen ik het vak neurofilosofie volgde, ben ik erachter gekomen dat de antwoorden die ik zocht misschien meer bij filosofie te vinden waren dan bij de harde wetenschappen. Zo ben ik snel overgaan naar Volgens een Canadese definitie van multiculturalisme is Eurpa nooit multicultureel geweest. Dit geldt ook voor De Cock In het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte huizen enkele krachtige en interessante vrouwen. dewijzer ging op pad en vond Anya Topolski. Uiterst gedreven in de academische wereld en vol engagement om de wereld vooruit te helpen. dewijzer was geïnteresseerd en vernam uitzonderlijk nieuws: er komen twee nieuwe vrouwelijke proffen volgend jaar aan het HIW. Koen Dorleman ethiek en politieke filosofie. Toen heb ik besloten een tweede bachelor in de filosofie te behalen. multicultureel en Europa Het internet, bron van informatie, stelt dat u ook in Korea hebt les gegeven. Hoe is dat gebeurd en spreekt u Koreaans? Ik had een beurs voor mijn studies biochemie. Ik had echter geen beurs voor mijn tweede bachelor in de filosofie. In Canada kost het niet zo veel om te studeren, maar toch meer dan hier. Daarnaast heerst er in Canada ook het idee dat je trots moet zijn om alles zelf te kunnen betalen. Ik wou zeker zelfstandig zijn ten opzichte van mijn ouders en ging dus werken. Ik werkte voor Princeton Review, een instelling die helpt om mensen voor te bereiden op de examens om in de Verenigde Staten te mogen studeren. Ik kreeg de kans van Princeton Review om in Korea te gaan werken. Zo ben ik daar beland. Ik heb er een beetje Koreaans geleerd. De taalsituatie is daar zeer interessant. Korea is net zoals België en Polen een land tussen twee grote landen. In de vijftiende eeuw besliste de koning in Korea een taal te maken op Europese basis zodat, wanneer het land zou worden overgenomen, de mensen hun Koreaanse identiteit zouden kunnen behouden. De taal bestaat uit 24 letters en is dus eenvoudig te leren. U hebt vele invloeden: geboren in Canada, van Poolse afkomst, joods en u spreekt meerdere talen. Wat vind je van het woord multicultureel? #9

6 Laat me zeggen dat het woord in Canada iets anders betekent dan hier in Europa. Canada is echt een multicultureel land. Het is een land van migratie. Het idee daar is hoe meer verschillen iemand heeft, hoe interessanter iemand wordt. Iedereen daar is dus een beetje pro-multiculturalisme gebrainwashed. Als iedereen een andere taal, een andere godsdienst, een ander origine heeft eigenlijk verschillende brillen kunnen ze beter met verschillen omgaan. Die verschillende brillen zorgen ervoor dat je de wereld op een andere manier kan bekijken en daarvoor hoef je zelf niet altijd te verhuizen, gewoon een nieuwe taal, nieuwe ervaringen zijn al genoeg. België heeft een Vlaams/Waals/Brussels en ook nog een Duitstalig deel. Je hoort hier vaak dat de multiculturele maatschappij gefaald heeft, is dat zo of zien we dat verkeerd? Ik heb hierover een stukje geschreven. Volgens een Canadese definitie van multiculturalisme is Europa nooit multicultureel geweest. Dit geldt ook voor België. Eigenlijk is Europa een samenstelling van sterk verschillende culturen. In België zijn er ook sterke verschillen tussen Vlamingen en Walen. Als je hieraan nieuwe groepen met sterke identiteiten toevoegt, wordt dat vaak gezien als een dreiging. In Canada is het anders omdat er altijd nieuwe groepen komen en zonder deze nieuwe instroming zou Canada minder divers zijn. Iedereen heeft daar zijn afkomst en iets nieuws, dat is interessant. Je kan van Europa dus echt niet iets multicultureels maken. Je zal andere oplossingen moeten zoeken om samen te leven. Hoe moet Europa dan vooruitgaan, heeft u oplossingen? Ik heb vooral vragen en ideeën. Volgens mij is er nood aan meer bewustzijn over onze impliciete bias (onbewust cognitief stelsel over mensen, red.), want die beïnvloedt hoe we mensen uit andere groepen percipiëren, evalueren en hoe we met mensen uit die groepen omgaan. Hoe meer homogeen een land of stad is, hoe minder kans je hebt om bewust te zijn van je eigen bias omdat de andere mensen uit dezelfde groepen komen en dus meestal een gelijkaardige bias hebben. We moeten manieren vinden om ons meer bewust te worden van onze beperkte bril. Confrontatie met verschil, zorgt voor een beter bewustzijn van de verschillende brillen. Feminisme en engagement U bent coördinator van SASSY (Sharing Academic Sexism Stories, red.) en van de werkgroep Vrouw en Universiteit, wat doen die twee organisaties? Eerst en vooral is het is belangrijk een onderscheid te maken tussen Anya Topolski die werkt aan het HIW en de Anya Topolski daarbuiten. SASSY en VenU doe ik daarbuiten, maar laat ik beginnen met de werkgroep Vrouw en Universiteit. Toen ik hier kwam als masterstudent had ik een beetje een cultuurschok. Aan de McGill University waren er vijftig procent vrouwen vijftig procent mannen en iedere filosofie student was verplicht minstens een vak genderstudies te volgen. In de eerste maanden hier was ik verliefd op Leuven en daardoor kon ik de afwezigheid van vrouwen en genderstudies niet zien, maar tijdens een vak van professor Vergauwen zei iemand: Ik wist niet dat vrouwen Logica konden doen. Toen besefte ik dat we eigenlijk maar met twee vrouwen in de les zaten en na wat opzoeking zag ik dat er maar één vrouwelijke deeltijdse professor was (Patricia De Martelaere, red.). Mijn postdoctoraat heb ik eerst in Eindhoven gedaan en daar was het anders. Toen ik terugkwam in 2012 dacht ik, ik zal lid worden van Vrouw en Universiteit om verandering te brengen en heel snel trad er een sneeuwbaleffect op. Ik vind het schandalig dat iemand durft zeggen dat feminisme van een vorige tijd is. SASSY is een idee dat komt van sommige vrouwen bij Vrouw en Universiteit. We kregen heel veel verbijsterende verhalen over impliciete bias en seksisme en mensen vroegen wat ze moesten doen. We hebben dan los van Vrouw en Universiteit een website opgericht waar vrouwen hun verhaal kwijt kunnen. Ik heb onlangs per ongeluk iemand ontmoet die een verhaal had ingediend, Ik kende haar niet, want de verhalen zijn anoniem. Ze bedankte me omdat de website haar geholpen heeft iets te zeggen tegen haar collega s. Moest die website nu niet verder groeien dan denk ik: wij hebben toch een succes geboekt. Er is dus een probleem en er lijkt geen vooruitgang te komen in de oplossing of toch heel weinig Topolski onderbreekt: er komen twee nieuwe vrouwelijke proffen volgend jaar aan het HIW waar ligt dat aan? enorm veel onderzoek naar gedaan. Zo is er een onderzoek met de bevinding dat wanneer manuscripten anoniem worden ingediend, de kans dat een artikel van een vrouw aangenomen wordt dertig procent hoger is dan wanneer dat niet anoniem gebeurt. Om dat te verhelpen moeten we ons bewust worden van onze onbewuste bias. Het gaat om een confrontatie: misschien heb je die beslissing niet genomen om de juiste reden. Je kan ook je impliciete bias testen voor onder andere genderidentiteit via Harvard implicit bias website. ( implicit.harvard.edu/ implicit/, De Cock Bent u zelf al slachtoffer geweest van seksisme? Bedoel je van impliciete bias? Het is altijd moeilijker om individuele voorbeelden van impliciete bias expliciet te maken het is een structureel probleem, maar toen ik op moederschapsverlof was had een prof naar iedereen een mail gestuurd over een sollicitatie met daarin de mededeling dat iedereen moest solliciteren. Ik had die mail niet gekregen en toen ik terug kwam uit moederschapsverlof vroeg ik hem waarom hij die niet naar mij had gestuurd. Hij antwoordde: ik dacht dat met je zwangerschap je carrière nu voorbij zou zijn, een perfect voorbeeld van impliciete bias. Misschien een meer controversiële stelling: is feminisme nog wel iets van deze tijd? Durf je dat echt te vragen? (kijkt gechoqueerd) Ik vind het schandalig dat iemand durft zeggen dat feminisme van een vorige tijd is. Kijk gewoon rond je: vrouwen worden nog steeds dagelijks slachtoffer van geweld, ze worden minder betaald en hebben minder kans om aan de top van een bedrijf of universiteit te komen. Je moet maar naar de facebookpagina van vrouwelijk talent aan unief niet verspillen gaan en de cijfers bekijken. We zitten op een universiteit waar 54 procent vrouwelijke studenten zitten, maar aan de top slechts dertien procent. Ik zou graag muziektalent hebben, maar dat heb ik niet. pijlers van de universiteit. Wat we geven aan onderzoek, aan de maatschappij en aan de studenten. Ik vind dat de pijler maatschappij echt belangrijk is. Je merkt wel dat ze aan het HIW steeds meer doen daarvoor, maar het mag nog meer: en dan niet enkel de mensen van politieke filosofie, maar alle stafleden. Uw vroeger politiek engagement was dus bij de partij Groen!. De keuze voor één partij is vandaag niet gemakkelijk: mensen kunnen zich steeds moeilijker verbinden met een politieke partij. Waarom Groen!? Ik begrijp het probleem in België. De partijen zitten soms heel dicht bij elkaar en voor mensen wordt het steeds moeilijker om te stellen: hier ben ik het volledig mee eens. Het maakt ook minder verschil wie verkozen is, want alle partijen moeten samen kunnen werken het Belgische compromis. Het politieke systeem in Canada is anders en ik was daar ook politiek geëngageerd. Ik heb nog les gehad van Charles Taylor en hij heeft veel invloed gehad op mij. Ik zat bij NDP, iets wat tussen Sp.a, Groen! en Pvda+ zit. Voor mij was mijn actief zijn bij Groen! een manier om dat politiek engagement ook hier vorm te geven. Zeker in Leuven. Groen! is in Leuven een groeiende partij. Al moet ik eerlijk zeggen: op dit moment twijfel ik met de verkiezingen in aantocht. Soms moet je strategisch De Cock #10 Impliciete bias alsook een groot machtsverschil. Dat wil zeggen onbewuste denkkaders die onrechtvaardige veroordeling insluiten. Seksisme gebeurt nog, maar gelukkig minder en minder. De impliciete bias is er anderzijds nog steeds. Mannen en vrouwen, zwart en wit hebben het allemaal. Het zijn soms zelfs hele kleine dingen waar we niet bij nadenken, maar ook structuren. We zijn opgevoed in een cultuur met stereotypen: bijvoorbeeld meisjes hebben meer sociale vaardigheden en jongens moeten assertiever zijn. We hebben allemaal een manier van denken, onbewust, die ons in staat stelt om snel beslissingen te nemen, maar die ook een grote rol speelt bij sollicitatiegesprekken. Daar is Politiek en engagement Zeer geëngageerde vrouw mag wel gezegd worden, u bent politiek actief Topolski onderbreekt: was, ik heb het momenteel op pauze gezet is politiek actief zijn iets noodzakelijks? Dat is voor mij een persoonlijke kwestie. Voor mij is het iets noodzakelijks. Ik werk tegenwoordig vaak met NGO s over racisme, daarnaast heb je SASSY. Ik zie dat ook als een vorm van politiek engagement. In Canada spreekt men van de drie Filosofie en de toekomst Over wat gaat uw huidig onderzoek? Mijn onderzoek gaat over Europese identiteit en exclusie. Ik begin met de vraag of er een specifieke link is tussen antisemitisme in de twintigste eeuw en islamofobie nu, in verband met uitsluitende Europese identiteitsconstructie. Kunnen wij die twee vergelijken en zo ja hoe? Een meer algemeen, hoe zien Europese mensen zich tegenover de andere? Het gaat over de relatie tussen identiteit en de ander; tegenover de ander staan. (Vervolg op pagina 14) #11

7 ////Trompe L oeil Rond deze periode moet menig student moeite doen om niet bestookt te worden met gratis voedsel, gerstenat en vertier. Waar Babylon haar kiessploeg promootte met Bicky burgers en Historia op nog geen drie meter hetzelfde deed met pasta, liet NFK ons kennis maken met basketpong en bracht Ekonomika ons dichter bij Jan Fabre s kever dan ooit. En dit allemaal op maat van de financiën van de student. Annemie Vermeulen legde het voor ons vast op de gevoelige plaat #12 #13

8 Heeft Europa dan een identiteit? U zei al dat ze vertrokken uit veel verschillen, je kan er niet iets multicultureels van maken. Ik zit momenteel met het gevoel dat we de hele vraag naar identiteit over boord moeten gooien. In Europa hebben we heel lang gedacht: eenheid door identiteit maar je kan geen identiteit maken die eenheid wil zonder exclusief te zijn. Misschien moeten we focussen op een ander concept zoals dat van communitas volgens Roberto Esposito. Kunnen wij, als ik Levinas erbij neem, een community zijn met als gemeenschappelijkheid dat we samen verantwoordelijkheid dragen? Heeft een druk bezette vrouw als u nog tijd voor ontspanning, voor me-time? Ik moet eerlijk zijn: ik hou van filosofie. Lesgeven is voor mij ook me-time. Ik vind dat fantastisch. Daarnaast geniet ik ook van tijd met vrienden, koken, lekker eten. Ik zou graag muziektalent hebben, maar dat heb ik niet. Ik heb ooit muziekles gevolgd, maar dat was volgens mijn partner hopeloos. Ik doe eigenlijk zoveel dingen die voelen als metime! U zegt ik hou van filosofie, het is dus geen 9 to 5 job? Neen, zeker niet! Het gaat echt veel verder dan dat. Ik heb ooit een les gevolgd van kristof van Rossem: filosofie voor kinderen. Ik heb daar een stage rond gedaan en dat was ongelooflijk tof. Ik zit dikwijls aan tafel met mijn kinderen socratische vragen te stellen. Mijn partner is ook filosoof. Dus zeker geen 9-to-5 job, ik kan niet stoppen met na te denken. Uw toekomst blijft binnen de academische sfeer? Ik moet zeggen: de invloed van Charles Taylor was redelijk groot. Hij was vijftig procent prof vijftig procent maatschappelijk betrokken. Dat is een beetje mijn droom. Nu kan ik dat nog niet, hier is dat niet echt mogelijk, maar in de toekomst zou ik graag zoiets doen. dewijzer wenst u nog veel succes met alles wat u doet. Fiche: Anya Topolski Is soms jaloers op de job van haar partner: hij kan s ochtends beslissen over welke filosoof hij die dag zal les geven. is bezig een boek te schrij- ven. #14 zou niet professor willen zijn om gewoon professor te willen zijn. ////Recensie Aurélie: een liefdesverhaal Dit toneelstuk begon met een toneelstuk. Een toneel in een toneel, een soort dramaturgisch Inception als het ware, wat op zich een originele insteek was, maar helaas ook het enige sterke punt van Aurélie vormde. Evelyne Janssens Het verhaal gaat als volgt: er is een meisje, Aurélie. Zij is nymfomane. Ze deelt haar lichaam met Jan(ine) en alleman, is de ultieme verleidster en windt iedereen rond haar vinger. Maar onder die dekmantel van seks en spelletjes schuilt een hunkering naar liefde en waardering, want diep vanbinnen wordt ze gekweld door haar liefde voor één van haar klootzakvriendjes, die haar alleen maar gebruikt. Daarnaast maakt ze twee jongens gek met de belofte van een dubbele penetratie, wat haar echter fataal zal worden. Na voltrekking van genoemde belofte valt ze van de trap, breekt haar nek en exit Aurélie. Dat komen we echter pas op het einde van het toneelstuk te weten, dat ondanks zijn hoge whodunit-gehalte met allerlei geheimen, onthullingen en intriges toch verkocht wordt als een liefdesverhaal. Behalve dat moet ik wel zeggen uitstekend uitgevoerde hitsige toneelkussen en een zweverige preek over de band tussen het nazisme en de menselijke capaciteit lief te hebben, vindt men in dit toneelstuk toch niet veel terug dat zou wijzen op een liefdesverhaal. Maar Aurélie was verliefd op die klootzak he! Ah ja, zo. Tuurlijk als je het zo bekijkt, dan Nee, dan is het nog steeds geen liefdesverhaal. Maar bon! Die twee van die dubbelpenetratie besluiten dan pervers als ze zijn een toneelstuk te schrijven dat verdacht veel parallellen vertoont met het leven van Aurélie, ze zijn zelfs zo stoutmoedig haar zus overigens puik acteerwerk van Geysen te vragen voor de rol van nymfomane. Het stuk begint echter te ontsporen wanneer de acteurs de ontaarde eisen van de twee regisseurs niet meer willen uitvoeren toon je tieten! Allé, zelfs niet ééntje? en escaleert volledig wanneer ze met een dagboek op de proppen komen dat alle maskers doet afvallen. Blijkt dat de dominee die klootzak was die niet van haar hield! En de kolonel die vriend waar Aurélie alles aan vertelde! En de assistente een lesbische relatie met haar had! Ah zo, en wát doet dat er juist toe? Inderdaad: niets. Die perverse regisseurs hebben na hun gedroomde dubbelpenetratie eenvoudigweg dat meiske van de trap geduwd en kwaadaardig als ze zijn het hele verhaal opnieuw tot leven gebracht, na het onherkenbaar gemaakt te hebben door het naar een sanatorium te transponeren (aaah ja, want ze zijn zelf ziek!) maar dan om één of andere obscure reden eigenhandig het alles revelerende dagboek op scène te gooien. Moord, geheimen, meta-toneel en een er met de haren bijgesleurde Freud (die perversies weet u wel): dit stuk probeerde heel hard, maar was helaas niet meer dan een van de pot gerukte persiflage op zichzelf. Maar je moet dat in zijn context plaatsen he! Het is amateurtoneel, gemaakt door studenten! Ah zo, ja tuurlijk als je het zo bekijkt, dan Nee, dan is het nog steeds niet goed. Wel moet ik zeggen dat ik nog nooit zo n knappe travestiet heb gezien. ////Filosofiebib te veel boeken en te weinig plaats toekomstplannen voor de De Cock Het werd eens tijd. Een van de pronkstukken van het Hoger Instituut voor Wijsbegeerte mag plaatsnemen in de schijnwerpers. Zonder haar bibliotheek zou het Instituut als een biertje zonder schuim zijn. Pronkend met een uitgebreide collectie boeken weet ze filosofen van heinde en naar zich toe te halen. Die verzameling boeken zorgt echter voor een nijpend plaatsgebrek. Katleen Pasgang Wanneer de examens naderen, neemt het aantal beschikbare studietafels ijlings af. Naast gebrek aan zitplaatsen en ruimte om te studeren, is meer nog een gebrek aan boekenrekken een probleem. De bibliotheek zit overvol met studenten en boeken, ook de magazijnen zijn te klein. weet Bart Raymaekers, decaan van de faculteit, ons te vertellen. Wie zijn blik laat dwalen over de bibliotheek, kan niet anders dan opmerken dat de ruimte druk bezet is met volgeladen rekken. Het punt is nu net dat er naast al die boeken nog eens duizenden zijn die niet tentoongesteld kunnen worden. Elk nog beschikbaar plekje in onze mooie gebouwen wordt daardoor noodgedwongen gebruikt als opslagruimte. Willen we die boeken gebruiken, moeten we uitbreiden. Dat laatste is anderzijds niet zo eenvoudig. Bart Raymaekers verklaart waarom: een eerste mogelijkheid is bijbouwen, maar omdat heel de site geclassificeerd is als historisch monument komen daar veel en kostelijke voorbereidingen bij kijken. Een tweede optie is wachten tot onze collega s van psychologie vertrokken zijn (er is sprake van een verhuis naar de campus gasthuisberg, red.), maar dat zal ook niet voor morgen zijn. Over die verhuis is al enkele jaren sprake, de plannen zelf daarentegen zijn nog niet concreet. Zoals Relinde Geys, werkzaam in de bibliotheek, het mooi verwoordde: Tegen dan ben ik al op pensioen. De collectie Alle filosofische boeken (willen) bezitten zou absurd zijn, filosofie is immers eindeloos. Er wordt een algemeen patroon gevolgd bij de beslissingen over de aankoop van boeken. Bart Raymaekers licht toe. Op gebied van klassieke filosofie proberen we volledig te zijn. Daarnaast wordt er belang gehecht aan het opvolgen van de grote domeinen. Bij meer modieuze onderwerpen is het afwegen of ze bestendig genoeg zijn om erin te investeren. Concreet is er iemand uit elke afdeling, de bibliothecaris (Steven Spileers red.) en de eindverantwoordelijke (professor Friedman red.), die samen de lijnen uitzetten van wat we kopen. Studenten kunnen ook suggesties doen. al gaat er wel een zeker periode overheen vooraleer de aanvraag de beslissingsketen heeft doorlopen. Het concrete budget waarmee de bibliotheek een kwalitatieve en kwantitatieve collectie uitbouwt, maakt deel uit van de middelen die de faculteit uit haar algemeen budget vrijmaakt. Raymaekers verklaart waarom die portie groot genoeg mag zijn: de gedachte dat onze bibliotheek belangrijk is, wordt door iedereen gedeeld, van hoog tot laag. Valse bescheidenheid is geen deugd en we mogen dus best zeggen dat we beschouwd kunnen worden als een referentiebibliotheek in West-Europa. Studenten wijsbegeerte kiezen hun universiteit waarschijnlijk niet op basis van de aanwezige bibliotheek maar onderzoekers durven dat wel eens te doen. Studenten uit het buitenland, maar ook uit Gent of Antwerpen komen regelmatig hier een periode onderzoek doen. Hun reden daarvoor is vaak dat hier alle boeken verzameld zijn die ze nodig hebben. weet Bart Raymaekers ons daarover te vertellen. Digifiel KU Leuven investeert in e-books. Een pragmatisch mens kan als volgt redeneren. Wanneer we meer online boeken aankopen en oudere omzetten, is het plaats probleem opgelost. Bij meer wetenschappelijke richtingen werken ze op die manier. In filosofie en theologie daarentegen is het gedrukte boek nog belangrijk. Elektronische boeken publiceren vraagt veel knowhow en geld waardoor er enkel nog heel grote bedrijven overblijven die in onderhandeling gaan met de universiteit over het kopen van pakketten. Terwijl wij toch vaak net dat ene boek willen. Zeker voor filosofie publiceren de kleine uitgevers vaak interessantere boeken, licht de decaan toe. De grote uitgevers kijken vooral naar commercialiseerbaarheid en laat net dat nu niet altijd het geval zijn bij de goede filosofieboeken. De vraag waar iedereen mee rond loopt: zullen papieren boeken ooit verdwijnen? De onvoorspelbaarheid van evoluties heeft als gevolg dat niemand daar zekerheid over heeft. Als je op die vraag het antwoord weet, word je vandaag nog aangesteld als hoofdbibliothecaris, verduidelijkt Raymaekers het belang van de vraag. Wij zullen denk ik zeker nog met een overwicht aan boeken werken in de komende vijf tot tien jaar. De verwachting is toch dat we nooit zo ver zullen gaan dat er geen papieren boeken meer zullen zijn, poneert hij. Dat het aandeel e-books zal toenemen is duidelijk. Toch is het ook onbegonnen werk om alle oude boeken om te zetten. We weten niet waar het naartoe gaat maar wat we wel weten is dat we trots kunnen zijn op onze bibliotheek. Of zoals de decaan het trots zegt: Onze bib mag er staan in het landschap van filosofische bibliotheken. #15

9 ////UPDATE NFK feitelijke vereniging of vzw NFK wil VZW worden NKF wil een VZW worden. Dat is mogelijk een nieuw hoofdstuk in de geschiedenis van een vereniging die al meer dan veertig jaar bestaat. Waarom wil NFK een VZW worden en wat zal er veranderen? Mick Van Plateringen Een VZW is een vereniging zonder winstoogmerk. Dat betekend dat de NFK geen winst zal nastreven en ook geen winsten zal uitkeren aan haar leden. Een VZW moet volgens de wet een doel hebben. Dat doel is over het algemeen menslievend, ideëel en onbaatzuchtig. De commerciële daden zijn dan telkens bijkomstig om het hoofddoel te bereiken. Op het moment van schrijven is de NFK nog een feitelijke vereniging. Een feitelijke vereniging ontstaat wanneer twee of meer personen een idee ontwikkelen om samen ideële doelen te verwezenlijken. Een feitelijke vereniging heeft, in tegenstelling tot een VZW, geen juridische grond. Dit betekent dat zij geen verbintenissen kan aangaan, geen eigendommen kan bezitten en geen donaties of legaten kan aanvaarden. Volgens Roderik De Turck, de Preses van NFK, heeft de overgang van een feitelijke vereniging naar een VZW twee belangrijke redenen. Ten eerste is een feitelijke vereniging geen rechtspersoon. Dat betekent dat de leden van de kring aansprakelijk gehouden worden wanneer er iets misloopt dat meer geld kost dan het vermogen van NFK. Wanneer zich die situatie voordoet, zou dat betekenen dat de leden zelf moeten bijleggen. Het is niet fair om van de leden van de kring te vragen zichzelf ook financieel aansprakelijk te stellen, vindt De Turck. Een VZW is een juridische bescherming voor iedereen die er lid van is. Ten tweede wordt het makkelijker om structuur te brengen in de organisatie van NFK. In de structuur van een feitelijke vereniging moet de kring de facto elk jaar van nul herbeginnen. Het wordt in de vzw structuur onder andere mogelijk voor NFK om langetermijndoelen op te stellen. NFK krijgt daarnaast ook een betere onderhandelingspositie om contracten af te sluiten met bijvoorbeeld het M-café of met de eigenaars van de locatie van het NFK kerstfeest omdat ze toezeggingen kunnen doen voor meerdere jaren. Een nadeel is dat de vrijheid van de vereniging voor een deel verdwijnt. Een ander gevolg is dat er een boekhouding gemaakt moet worden. Die boekhouding forceert transparant werk. Het is meer werk, maar het zorgt er wel voor dat het voor iedereen inzichtelijk wordt wat NFK met haar geld doet. Een ander nadeel is dat er een begroting gemaakt moet worden. Daarnaast moeten de statuten of veranderingen in de statuten gepubliceerd worden. De gevolgen voor NFK zijn dus meer verplichtingen en administratie, maar ook fiscale voordelen en juridische dekking. Een nieuw hoofdstuk De overgang van een feitelijke vereniging naar en VZW zou een nieuw hoofdstuk zijn in de geschiedenis van de NFK, voorheen de FK. Mei 1968 was het einde van FK, de (oude) #16 Filosofische Kring. Toen was het een kring van studenten én professoren. Er was nog geen volledig presidium enkel de preses, de student-preses en de vise-preses (tegenwoordig triumviraat). De FK was een studiekring waar professoren op informele wijze in contact kwamen met de studenten. Op het instituut waren voornamelijk de geestelijken dominant; het overgrote deel van de studenten was seminarist of pater. De studenten kwamen naar Leuven om de professoren te horen spreken en om met de professoren te discussiëren. Ze waren niet geïnteresseerd in politiek geïnspireerd activisme of in de organisatie van feesten. Na de introductie van het vrij onderwijs in de jaren zestig kwam daar verandering in en werd het mogelijk voor de massa om deel te nemen aan de universiteit. Dat wordt ook wel de democratisering van het universitair onderwijs genoemd. Debroux, docent aan Sint Lukas Brussel (zie De Wijzer: mei, 2010), speelde een belangrijke rol in het ontstaan van de Nieuwe Filosofische Kring. Hij spreekt over Zwartberg, een wijk in de gemeente van Gent, waar op 31 januari 1966 een groep mijnwerkers hun collega s opriepen om te staken tegen de naderende sluiting van de steenkoolmijn in Zwartberg. Wanneer de stakers in aanraking kwamen met een aantal rijkswachters liep het uit de hand. De stakers gooiden hout en stenen naar de rijkswachters waarop die begonnen te schieten, wat uiteindelijk resulteerde in twee doden en één gewonden. Volgens Debroux was dat de start van een massabeweging die in 1968 op haar sterkst was. De voorzitters van de FK eisten in politieke zaken onafhankelijk te blijven. Toentertijd was Professor Wylleman verantwoordelijk voor de kring. Hij stond er dan ook op dat zijn naam niet met politieke standpunten werd geassocieerd. De studenten wilden lezen over politieke filosofie en wilden niet meer meedoen met een niet-communistische club. Wat uiteindelijk resulteerde tot het verdwijnen van de FK. Volgens D Hondt, lid van de FK voor 68, viel het wegvallen van de FK samen met de intrede van de werkcolleges. Volgens hem is dat het antwoord geweest van het instituut op het verdwijnen van de filosofische kring. Vanaf dat moment ontstond er een breuk tussen de studenten en de professoren. De NFK hield professoren niet meer op de hoogte van wat er gebeurde. D Hondt houdt de studenten van toen nog steeds verantwoordelijk voor het opblazen van de FK. Ze hebben iets unieks vernietigd, de laatste facultaire studiekring van Leuven, en dat verwijt ik hen nog steeds. De studenten van toen wilden discussiëren over politieke kwesties. De studenten van toen wisten niet wat ze kapotmaakten. Toekomst van de NFK Het doel van NFK is volgens Roderik De Turck om filosofie te promoten, niet alleen onder studenten en professoren van deze faculteit maar ook extern, naar andere studenten. Daarnaast wordt de positie van de wijsbegeerte gehandhaafd. De manier waarop dat bereikt wordt, is door een goede sfeer te creëren onder studenten door TD s, fakavonden (waar de professoren ook van harte uitgenodigd zijn), broodmaaltij- den en andere activiteiten. De maatschappelijke doelen kunnen nog komen, zo zou het met de komst van de VZW mogelijk zijn internationale sprekers aan te trekken of om afspraken te maken met andere universiteiten. Wanneer NFK een VZW wordt zal ze garanties kunnen geven voor komende jaren en kunnen er plannen gemaakt worden die verder gaan dan één jaar. Ook de activiteiten worden groter, afgelopen jaar werd de eerste keer een ski-trip georganiseerd en de stedentrip is ieder jaar ook een groot succes. NFK moet daar op voorbereid zijn, er staat meer op het spel. Hoe zal de VZW er uitzien? NFK bestaat uit een raad van bestuur van zes mensen. Dat zijn de vertegenwoordigers van de VZW. Automatisch zit het triumviraat (de preses en twee vice-presides, red) in de raad van bestuur. Daarnaast zitten er ook drie ervaren mensen in. Zij moeten verkozen worden op een Algemene vergadering. Dat kunnen mensen van de universiteit zijn of oud leden van het presidium. NFK heeft ook een dagelijks bestuur, dat is het presidium dat wordt verkozen als vertegenwoordiger van de studenten door de studenten. Het dagelijks bestuur wordt verkozen in de kiesweek en indirect wordt ook een deel van de raad van bestuur op dat moment verkozen. Om geldig te zijn, moet minstens tien procent van de studenten van de faculteit hen verkiezen. In de algemene vergadering, die voor iedereen open is, wordt democratisch besloten over het invoeren van nieuwe regels of beleidsplannen. Het is altijd mogelijk om jouw mening te laten horen aan de leden van de raad van bestuur. In de volgende algemene vergadering zal er besloten worden of NFK een VZW zal worden. Het is mogelijk voor alle studenten filosofie om deze vergadering bij te wonen en hun mening te delen. De algemene vergadering zal op woensdag 14 mei plaatvinden in Aula B. U bent allen uitgenodigd. ////Also Sprach Stel dat een chirurg op het moment van de operatie beseft dat hij staat te snijden in een wezen met een existentiële vraag en een existentiële opdracht. Dat loopt niet goed af. - Bart Raymaekers Ik wil uit mijn graf kruipen als Pieter Adriaens en niet als Roger Vergauwen. - Pieter R. Adriaens Ik werk met drie whiskymerken. - Stefan Cuypers U moet dat noteren juffrouw, niet in extase raken. -Paul Moyaert Onze god is een computerwetenschapper. - Bart Van Kerkhove ////El Yunque inzendig nfk voor ifr Kasper in De Raedt Nfk stuurde net als vorig jaar El Yunque naar de interfacultaire rockrally. El Yunque is een driekoppige band die bestaat uit Kasper, Giel en Jules. Marie Vanwingh Een tendentieuze samenstelling: op de hele rockrally stond er niet één meisje op het podium. Het is een beetje een ventenwereld, geeft Kasper toe. In die doempige cafés zie je zelden meisjes, maar de meisjes die het doen zijn wel geniaal. Waar het allemaal begon weet Kasper nog goed: op het terras van de Bim Bam (frituur in Leuven, red.). En hoe het begon? De vrienden wilden graag muziek maken met stofzuigers. Toen bleek dat dat technisch onmogelijk is, werd het dan maar elektrische gitaar. Hun muzikaal werk laat zich niet eenvoudig definiëren. De presentator van de avond kwam aardig in de buurt met de omschrijving een verkrachte hyena of dit is waar de elektrische gitaar voor gemaakt is. Een toeschouwer noemde het te veel doorgeslagen naar het andere uiteinde, waarbij mijn accordeon als eerste uiteinde diende (ik zweeg wijselijk over het experimentele vermogen van de accordeon). Ikzelf zou El Yunque beschrijven als het begin of einde van al uw rugproblemen, hyperkine, een gecultiveerde epilepsieaanval, een vrije bewerking van de schepping (naar God), een wantoestand. Een ding is duidelijk: deze jongens doen met goesting en genialiteit wat ze doen. Je moet al een hardnekkige stoïcijn zijn en dan nog om niet op z n minst geïntrigeerd te zijn door deze muzikale explosie. Kasper zelf beschrijft hun genre als noiserock. Ik laat me vertellen dat dat wel degelijk een iconisch wereldje in de muziek is. Ze kijken op naar Swans, Slint, the National. Ik reageer verbaasd als blijkt dat ook deus, maar vooral Nick Cave tot hun all time favorites behoren. Kasper verduidelijkt dat ze ook echt wel brave, propere nummers of lelijke jazzinterpretaties spelen. Alles kan zolang er waanzin inzit. We doen waar we goesting in hebben. We willen ons niet vastrijden in een genre. Als we morgen elektronische Regimuziek willen maken, zullen we dat gewoon doen hoor. Toch is het niet louter voor de lol. De jongens streven naar een soort geïnstitutionaliseerd hun goesting doen. Ze beseffen dat dat met een niche-genre als het hunne niet simpel is. In elke kelder in Vlaanderen heeft er wel ooit een bandje gerepeteerd. Er is hier zo veel talent, zo jammer dat die zo moeilijk aan de bak komen. Kasper noemt het IFR dan ook een schitterend initiatief voor pubers zoals zij. Ze maken deze zomer een nieuwe EP en onder het motto een goed product verkoopt zichzelf wel treden ze zoveel mogelijk op. Nfk mag trots terugblikken op haar muzikale afgevaardigden voor het IFR. #17

10 ////Opiniestuk tinder: technologie van het daten ////onderzocht Alles over doctoreren Tinder: de leegte van sociale media We zijn in een kritische fase van het overgekapitaliseerde Babylonië beland. Dat gaat op voor zowel mannen als vrouwen: spierballen en strakke bikini s. Stem op mij! Met een foto proberen we uw stem te winnen en wie weet zullen we matchen? Snessnaj en Oiram Als je naar een (oppervlakkige) relatie op zoek bent, kruip je vandaag de dag achter je smartphone. Je volgt enkele simpele stappen zoals de applicatie downloaden, een profiel dat je CV te boven gaat, aanmaken en een foto kiezen die miss universum een complex zou bezorgen. Je stelt in binnen welke straal je droomman of -vrouw zich moet bevinden, liefst: - niet al te ver van je luie zetel - niet al te ver van je stekker (om je smartphone drie maal daags op te laden) - op weg naar je plaatselijke dealer - dicht bij de Exki (voor het gezonde en milieubewuste voedsel lees: veel te duur!) - kort: liefst niet al te veel energiekostende verplaatsingen vergend. Gelukkig dat we niet meer zo kieskeurig zijn! Nadat je dan toch voor die ene prachtige foto gekozen hebt, is het tijd om je intrede te doen in de wereld van online dating. Langs alle kanten word je bestookt met prachtige gelaten van alle soorten mensen: van Untermensch tot Übermensch, van obesitas McDo- Amerikaan tot anorexia-nigeriaan, whisky zuipende Schot tot topless Brigitte Bardot, van Napalm-Vietnamees tot boomlange Gouda-Kees. Om nog maar te zwijgen van de Mao-minnende Hong Kong-Chinees. Ni Hao! Oef, voilà: de rotzooi is beschreven. Nu tijd voor onze genuanceerde bedenkingen. Uiteindelijk zijn de beweegredenen voor het downloaden van een applicatie als Tinder gewoon menselijk. Als sociaal wezen wil je contacten leggen en nieuwe mensen leren kennen en allicht doet de bevestiging mooie foto! ook wel deugd aan je zelfbeeld. Tinder is een geëvolueerde manier om relaties te beginnen en vriendschappen te starten, hoewel het naderhand wat kan missen van het authentieke gewriemel. De lat is naar beneden gehaald en het spannende is eraf. Want je bent al gekozen, je weet al dat die andere jouw foto goedgekeurd heeft. Die foto wordt de sluier waarachter je jezelf kan verbergen, want die nood maakt deel uit van de realiteit. Jezelf tonen hoeft niet, blauwe ogen en een vlotte pen volstaan. Een eerste kennismaking, wat standaard introductieprocedures dan nog enkele vage complimenten heen- en weer tinderen om ten slotte over te gaan naar het un trou est un trou, et la bite n a pas d oeil. t Is te zeggen: penetratie. Inderdaad, Tinder is de nieuwste online datingkermis. De markt is open voor iedereen tenzij je rotte vis verkoopt. Nee, genoeg gelachen: wij wensen iedereen veel succes in deze datingjungle, vooral diegenen die werkelijk op zoek zijn naar iets, naar die wederhelft, die compagnon. Door omstandigheden zien zij zich vandaag de dag gedwongen zich gewonnen te geven aan het imperialisme van de sociale media en op het internet op zoek te gaan naar de liefde. Giechelend gewriemel, blozende wangen, verlegen blikken en gestolen kusjes voorgoed voorbij? Neen, dat is uw keus. Lees L ère du Vide van Lipovetsky maar eens, een boek waarin hij een stand van zaken opmaakt van de leegte van de huidige maatschappij. Reclame, mode, televisie: alles moet voor iedereen toegankelijk, eenvoudig verteerbaar en vooral naar mijn smaak zijn. Als kinderen van de postmoderniteit, die het geloof in sociale instituties verloren hebben, zijn we terecht gekomen in een soort neo-individualisme. Een individualisme waar, in een narcistische wending naar het eigen zelf,een cultus rond de eigen persoon wordt opgetrokken. Tegenwoordig hebben we zelfs een wachtwoord nodig voor onze smartphone om de indruk te wekken dat de inhoud ervan echt heel persoonlijk en for my eyes only is. Hoewel het allicht wel handig kan zijn om voor de buitenwereld te verbergen dat je in het bezit bent van een Tinderaccount, waarop je anderen aan de lopende band naar jouw smaak beoordeelt. De nivellering! Waarom zijn het toch altijd de filosofen die de mensheid uit zijn zelf gegraven hol van leegte moeten redden? ////Hype Er heerst een nieuwe hype in het filosofen land. Tot voor kort kon men het spelletje 2048 spelen met cijfers op computer en gsm. Men heeft een groot vierkant verdeeld in kleinere vierkantjes. door de kleine vierkantjes te verschuiven kan men veelvouden van twee maken. de bedoeling van het spel is om uiteindelijk in een klein vierkant het getal 2048 te bekomen. Tegenwoordig bestaat er ook een variant met professoren van het HIW. Men voorspelt dat deze proffenvariant menige pauzes van blokkende filosofiestudenten zal opvullen en eventueel de filosofiestudent zijn examens kan hypothekeren. Voor wie het spel spelen wil: hiw-edtion-2/ De kracht van een doctoraat Mphil er Vera De Cock dewijzer zocht uit waarom studenten willen doctoreren, wat de bekommernissen van deze mensen zijn, hoe ze naar de toekomst kijken en of ze nog steeds achter de keuze om te doctoreren staan. Een terugkerende vraag zal gaan over het aantal doctorandi. Geeft de faculteit te veel studenten de kans om te doctoreren? Marie Vanwingh en Ewoud De Sadeleer Wat wil jij dan later worden? We kennen die vraag als filosofiestudent maar al te goed. De stilte die volgt, de haast tastbare twijfel om al dan niet een veelzijdig en genuanceerd antwoord te formuleren zowaar nog beter. De werkloosheidscijfers bij jongeren, die er nu zelfs per bus worden ingewreven, doen er bovendien geen goed aan. Velen onder ons dromen van een job waarin ze met filosofie kunnen bezig zijn. De plaats bij uitstek om die droom uit te bouwen is uiteraard de academische wereld, de universiteit zelf. Een doctoraat is het toegangsticket tot zo n carrière. Maar niet elke doctor in de wijsbegeerte kan ook effectief aan de slag in de academische wereld. De vraag naar een job als fulltime filosoof is groot, het aanbod schaars. Aanstormende doctorandi We beginnen bij het begin: de Mphil, een onderzoeksmaster die dient als voorbereiding op je doctoraat. Vera Tylzanowski koos voor de Mphil omdat ze heel graag verder wou gaan met filosofie. Maar wat ik echt wil, komt niet per se overeen met de mogelijkheden, zegt Vera. Ik wil graag academicus worden, idealiter betekent dat kunnen lesgeven en de tijd nemen om grondig na te denken, maar die wereld zit zo ineen dat dat niet altijd mogelijk is. Beurzen zijn schaars en bovendien is de academische wereld erg competitief, verduidelijkt ze. Je moet op voorhand heel goed weten wat je wilt en strategische keuzes maken. Ik weet niet of ik in die wereld zou kunnen functioneren, of ik zo met filosofie wil omgaan. Of ze er hoop op heeft dat we uit dat systeem wegraken? Het antwoord is aarzelend. Torfs geeft de indruk dat hij iets wil veranderen, de vraag blijft alleen hoe we dat gaan doen. Universiteiten zitten in een internationale context, met een systeem van ranking. Dat hele grote geheel moet veranderen. Ik weet zelf ook niet hoe. En dan zijn we nog niet bij het probleem waar dit artikel het fijne van wil weten: het te veel aan doctoraten. Vera herkent dat probleem, zeker in de humane wetenschappen. Ze wijst ons op een probleem dat daarmee samenhangt: overkwalificatie. Wanneer je met een doctoraat niet aan de bak komt aan de universiteit zelf, kom je met een erg hoog diploma terecht op de arbeidsmarkt. Dat betekent dat je eigenlijk meer kennis hebt dan nodig. Werkgevers vrezen zo n overgekwalificeerde krachten omdat ze veel betaald moeten worden. Studies geven bovendien aan dat overgekwalificeerde werknemers hun job sneller beu worden en in een mechanisme van jobhopping terecht komen, wat dan weer nadelig zou zijn voor zowel werkgevers als werknemers. Volgens Vera ontstaat het probleem van een overschot aan doctorandi al heel vroeg: in de Mphil zijn we eigenlijk met te veel in de seminaries, op die manier wordt het moeilijk goede seminaries uit te bouwen, waardoor het niveau daalt. Bram Vaassen, eveneens Mphil student, treedt Vera daarin bij. Bij veel Mphil-studenten heerst er te veel de instelling dat een doctoraat sowieso komt en dat is absoluut niet het geval. Ik spreek voor ons beiden als ik zeg dat we frightened as shit zijn dat we niets gaan kunnen doen. Wat Bram ook afschrikt is wat hij zelf de verhuisdrang noemt: Door de schaarste in academische posities is het de gewoonte geworden om na een afgelopen project van universiteit te veranderen, gaan waar de jobkansen zich aanbieden zeg maar en dat kan een universiteit aan de andere kant van de wereld zijn. In de privésector is het niet ongewoon dat je verhuist voor je werk, maar dan behoud je dezelfde werkgever en als je dus weigert dat de doen is de kans minder klein dat je je werk kwijtraakt. Vera knikt en concludeert dat onzekerheid troef is. De doctoraatsstudent zelf We zetten onze zoektocht verder en toetsten bij een doctoraatsstudent of de bekommernissen uit de Mphil ook in het eigenlijke doctoraat zo worden aangevoeld. Marieke Brugnera verliet het HIW na haar master Wijsbegeerte. Na een sabbatjaar diende ze een beursaanvraag bij het Fonds voor Wetenschappelijk Onderzoek in. Haar project werd goedgekeurd en zo startte ze begin van dit academiejaar haar doctoraat over zelfbedrog bij professor Moyaert. Als doctoraatsstudent mag ze het werkcollege Wijsgerige Antropologie geven en mee de bachelorscripties begeleiden. De vraag wat ze met haar doctoraat wil doen, klinkt haar bekend in de oren. Maar ze antwoordt heel oprecht dat ze dat een ondergeschikte vraag vindt. Ze heeft gekozen voor het pad waartoe ze zich op dit moment geroepen voelt. Ze wil naar eigen zeggen, een bezorgdheid die Vera ook uitte, haar oorspronkelijke fascinatie voor het authentieke denken niet verloochenen door een nooit aflatende competitiestrijd. Ze tempert die idee zelf meteen een beetje: We kunnen er niet omheen: er is onzekerheid voor de onderzoeker die vandaag aan de universiteit werkt. Tegelijk wijst ze ons echter op een #18 #19

11 gedachte die we met z n allen misschien wel een eens durven vergeten. Er zijn nog nooit zo veel academische onderzoekers aan het werk geweest als vandaag de dag. Er wordt nu aan zo veel mogelijk studenten de kans geboden om verder onderzoek te verrichten aan de universiteit. Kan het niet zijn dat we het doctoraat moeten opvatten als een verlengde van de universitaire master? Een verlengstuk waarin je een uitgelezen context geboden wordt om je eigen gedachtegoed nog verder te exploreren, terwijl je toch alvast voor een paar jaar in je eigen levensonderhoud kunt voorzien? vraagt ze zich af. De postdoc Tot slot komen we met onze vraag aankloppen bij Chris Bessemans, doctor in de wijsbegeerte. Vindt hij, gezien zijn situatie nu, na één jaar postdoc dit jaar nog deeltijds tewerkgesteld aan het HIW, dat er te veel doctoraatsstudenten zijn? Zijn antwoord is dubbel. Een groter aantal is goed zowel voor de doctorandi zelf, die kunnen samenwerken, als voor de faculteit, die heeft er uiteraard financieel voordeel bij, maar ze beschikt ook over een grote groep werkkrachten om onderwijstaken aan uit te besteden. Anderzijds lijkt het me wel zo te zijn dat de arbeidsmarkt, behalve in dat kleine segment jobs waar een doctoraat vereist is, toch misschien een teveel kent aan doctoraten wat overigens een groter probleem lijkt te zijn in bepaalde afstudeerrichtingen dan andere (bv. ingenieurs). Wat wel duidelijk moet zijn, is dat je na het behalen van je doctoraat absoluut geen garantie hebt om aan de slag te kunnen in de academische wereld, valt hij Marieke Brugnera bij. De laatste jaren hebben de doctorandi ook geijverd om ervoor te zorgen dat de faculteit dit voldoende duidelijk maakt. Maar wat dan met diegenen die buiten het groepje uitverkorenen voor een academische positie vallen? Op de reguliere arbeidsmarkt ben je met een doctoraat in de filosofie bijna niets, geeft Bessemans toe. De werkgever weet wel dat je over zekere intellectuele vermogens en doorzettingsvermogen beschikt, maar vaak werkt het doctoraat in je nadeel. Werkgevers staan argwanend tegenover overkwalificatie. We vragen hem of enkel bewustwording voldoende is om dat probleem aan te pakken. Maar hij zegt dat dat niet het ergste van zijn zorgen is. Wat mij stoort in het systeem van doctoreren is de enorme nadruk op competitiviteit. Om grotere kans te maken je academische ambities te vervullen, moet je eigenlijk bereid zijn een aantal jaar in het buitenland aan de slag te gaan, steeds van locatie wisselend, om ervaring op te bouwen. De leeftijd die men dan heeft is ook die leeftijd waarop men vaak aan een gezin wil beginnen, een woning wil zoeken. Die competitiviteit komt het meest tot uiting in de publicatiedruk. Ook al is onderwijservaring een belangrijk criterium geworden, het lijkt erop dat de publicatielijst het belangrijkste criterium voor de toekenning van academische posities blijft. Het zou beter zijn als men een beter evenwicht zoekt (tussen onderwijs, onderzoek, beleid en maatschappelijke dienstverlening): naast het aantal publicaties zou men ook meer moeten kijken naar onderwijscapaciteiten en dergelijke, dat komt een faculteit in de breedte ten goede, al blijft het zo dat de financiering erg berust op onderzoek. De faculteit Het laatste woord laten we aan onze vice-decaan onderzoek, professor Gerd Van Riel. Van Riel vreest dat het zeer moeilijk is de onzekerheid van de doctoraatsstudent weg te werken. Het klopt zonder meer dat de politiek ten aanzien van gedoctoreerden de laatste vijftien jaar fundamenteel veranderd is. Het doctoraat is veel meer een regulier diploma geworden dan een toegangskaart tot de academische wereld. Dat heeft uiteraard te maken met het feit dat doctoraten onderdeel zijn van de verdeelsleutels van de financiering van het hoger onderwijs. Ik denk niet dat het diploma zelf daardoor zijn waarde verliest. Binnen de Humane Wetenschappen, en zeker binnen de Geesteswetenschappen, is een doctoraatstitel nog altijd een teken van bijzondere verdienste. Maar er is wel een probleem wat toekomstkansen betreft. Ik hoor ook wel eens dat gedoctoreerden worden beschouwd als totaal wereldvreemde specialisten, die bovendien veel te duur zijn voor het werk dat van hen wordt verwacht. De universiteit is zich sinds een tijdje van het probleem bewust en neemt allerlei initiatieven om te zorgen dat doctorandi tijdens hun doctoraatsopleiding ook andere vaardigheden trainen dan enkel fundamenteel wetenschappelijk onderzoek, vult Van Riel verder aan. Van Riel heeft zelf een helder idee van wat die meerwaarde op de arbeidsmarkt inhoudt. Het is een visitekaartje dat toont dat je een moeilijke opdracht op langere termijn tot een goed einde kan brengen. Dat klinkt misschien wat minimalistisch, maar dat is het zeker niet: ik denk dat veel werkgevers blij zouden (moeten) zijn met mensen die in staat zijn zich ergens in vast te bijten. Bovendien gelden voor een doctoraat nog meer dan voor een Master-diploma, de kwaliteiten die in het algemeen aan een filosoof worden toegeschreven: een goed analytisch vermogen, gekoppeld aan een bewezen kunde om ook in de synthese meesterschap over een onderwerp te verwerven. Maar het betekent wel dat gedoctoreerden in de filosofie bereid zullen moeten zijn om te werken in een positie die niet meteen inhoudelijk aansluit bij wat ze hebben gestudeerd. We besluiten dat onze toekomstige, huidige en post- doctoraatsstudenten de vele doctoraten niet meteen als een probleem beschouwen. Het is een teken dat meer mensen de kans krijgen hun academische talenten, op z n minst enkele jaren, verder uit te bouwen. Professor Van Riel stelde ons bovendien gerust dat een doctoraat aan het HIW haar waarde behoudt. Er is daarentegen wel sensibilisering nodig om studenten bewust te maken van het feit dat een doctoraat geen garantie is op een universitaire werkplek. De universiteit steunt initiatieven die daarrond werken. De doctorandi geven echter aan dat er ook nood is aan initiatieven die de competitiviteit proberen temperen. De slotsom van dit plaatje is de volgende: lukt het je uiteindelijk niet om een academische carrière uit te bouwen, blijft een doctoraat een bewijs van troeven die ook buiten de academische wereld goud waard zijn. Al zal je moeten aanvaarden dat dat voornamelijk methodologische en niet zo zeer inhoudelijke verdiensten zijn. ////Drommels Iedereen denkt dat Sartres L être et le néant gaat over diepe metafysische vraagstukken, maar niets is minder waar. Eigenlijk gaat het boek over Sartres kat, die hij immers de naam Néant had gegeven. Leibniz was een zodanige veelschrijver dat de samenstelling van zijn verzameld werk nog steeds niet afgerond is. In zo n gigantisch oeuvre zitten er echter ook altijd een paar vreemde onderwerpen. Zo heeft Leibniz de voor- en nadelen besproken van trouwen. Hij kwam tot de conclusie dat het logisch superieur is om geen vrouw te hebben. Lang voor de studie van de rechtvaardige verdeling van sociale primaire goederen, deelde John Rawls reeds zijn ziektekiemen met iedereen. Op achtjarige leeftijd kreeg hij difterie. Hij overleefde het, maar hij besmette zijn jongere broer die eraan stierf. Een jaar later kreeg John een longontsteking. Opnieuw moest een broertje eraan geloven. Life is not fair. Bertrand Russell stond erom bekend geen morele bezwaren te maken tegen seks buiten het huwelijk. Al geloofde hij wel dat het huwelijk de beste en belangrijkste relatie is die er tussen mensen kan bestaan. Hij trouwde viermaal. En scheidde even veel. Siegfried gaat niet akkoord met Treinbanken. Is het nu zo moeilijk om die dingen iets verder van elkaar te plaatsen? Als ik ongemakkelijk met mijn knieën tussen iemand zijn benen wilde verwikkeld zijn ging ik wel Grieks-worstelen. The Best Of Siegfried, maar onze aandeelhouders dwongen er op aan. Ik ben slechts een marionet van het kapitalisme. Kortverhalen. Dostojevsky had het bij het rechte eind. Een bende luieriken, dat zijn het! En voor de rest maar signeren op de boekenbeurs. Het warme gevoel. U heeft gelijk, het is soms wat koud voor de tijd van het jaar. Maar laat me alstublieft gerust met je zweverige feel-good propaganda. Kreeften. De kakkerlak van de zee. Wie heeft het ooit in zijn hoofd gehaald om die bodemvoeders levend te koken tot het summum van de elitaire keuken? Geef mij maar een langoustine, daar geeft toch niemand om. Muziek. Drie noten op hetzelfde moment is gewoon te veel van het goede. Waarom blijft men deze kakafonie steunen?! De Kerstman, beste bewijs dat dikke mannen altijd meer beloven dan ze eigenlijk kunnen waarmaken. Nog nooit waren mijn sokken gevuld met meer dan m n eigen voeten. De werkelijkheid, dus hou ik op met bestaan. Tack och adjö. De moeder der verkiezingen. Als onafhankelijk orgaan pur sang ga ik niet akkoord met deze dwang tot het bekennen van kleur. Waar is de democratie godverdomme?! #20 #21

12 ////Finalement ////Doorgedicht Lof der Zotheid volle borst de Lof der Zotheid gezongen. En razen door de krochten, spelonken van onze geesten, de wind die aan onze Wij wroeten enkel met elkaar haren trekt, met jou, Vrouwe, met jou. Want dit levensge- Mijn eerwaarde. Ik bevind me inderdaad in een niet-nuchtere toestand. Nog steeds, vraagt u? Inderdaad, nog steeds, mijn excuses. Die kruiden blijven soms lang hangen. In deze nieuwe dagen van mijn leven, waarin mijn bizarre, hoogst individuele ik zijn hoogtepunt nabij is en de arrogante ongeremdheid hoogtij lijkt te vieren, voel ik hoe hard Vrouwe Stultitiae in mij leeft. En hoe hard ze naast me dartelt over de natte straten, wanneer ik jolig zou willen zingen en dansen. En dan hoor ik haar luider! roepen, luider! en kwaad aandringen: luider godverdomme!. Oh, wat koester ik haar. En wat een snijdend pijnlijk besef van leegte, van nietsheid die me soms komt overvallen. Voor ik in het niets verval, had ik graag nog even van de eeuwigheid geproefd en uit heel is werkelijk te enig om conventies in acht te nemen. Dit wonderlijke existeren moet volledig worden uitgebuit en leeg gevreten. En als ik sterf, ja dan wil ik met een gelukzalige glimlach m n tong langs m n lippen voelen gaan en orgasmeren op die laatste klodden leven, om volledig verzadigd mijn existentie aan de atomenstroom terug te geven. Opgeschrokt, verscheurd, verslonden, en in het niets verdwijnend, misschien toch de zin ervan gevonden. Of zoals de steppewolf Hermann Hesse het verwoordde: De eeuwigheid is een ogenblik, net lang genoeg voor een grap. Snessnaj De twijfel vreet en je zocht Houvast in niet meer dan populisme van neergeschreven en gesproken zinnen. Je werd een boek om jezelf te verstoppen In de tijd en tussen stof. Je sloeg geel uit op al je pagina s en werd Een schrift vol van overdaad. Ik mocht je ooit lezen als mysterie, je altijd buiten de woorden vallen in een extase doorbladen Pakken de vingers het kaft en lichten je Van de houten plank met een overvloed aan tranen. Een verloren band enkel te herwinnen In eenzaamheid en nostalgie. Koen Dorleman Genesis Dit is het begin van een God Woord was God. Te beginnen met God. Dit hele gebeuren is het; En iets. Leven. Dit leven was het licht der mensen. Kunst en het licht in de duisternis. En duisternis kamprikhendid. Hij is een man Made in Heaven John. Druppels van Wording Hij In het licht Maar u kunt vertrouwen. Dit is de focus. Echter, om te getuigen van het licht. Inderdaad, het licht Stilaan komen de woorden Brand Wereld. dewijzer heeft dit jaar weer hard gewerkt om u, beste lezer, te voorzien van een aantal prachtexemplaren. Uit goede bronnen hebben we vernomen dat Hypollite Jaune de fakkel doorgeeft aan Katleen Pasgang en Simon Bellens, onze nieuwe Druppels van Wording. Melig en mank ligt ze aan mijn voeten toe, één keer het afscheid achterwege, één keer je godvergeten sokken nog niet aan. Mijn vreugde zal ik niemand delen, alleen jij wordt aangedaan. Want ik weet wel dat de liefde aan de muziek werd gegeven, maar in deze roes, dit wanbestaan komen stilaan de woorden. Paul-Josef Mbokule Wereld En de werelden Ik weet niet in de wereld. Googie Tenslate #22 #23

13 ////Wegwijzer wijst je weg in de week van 12 mei Zoals het een volwaardig lid van de jeugd van tegenwoordig beaamt, slijt ook de filosofiestudent menig uren van zijn studietijd op Facebook. Een paper van 4000 woorden schrijft u op twee dagen, voor u vereenzaamt, maar een nieuwe highscore in 2048: HIW Edition, dat is andere koek! Maandag convergeren twee Moyaerts in één Buekens, maar geen kat die daar getuige van wilt zijn. Blijf dus binnen, sluit ramen en deuren en start uit armoe maar met studeren. Twee vliegen in één klap, want blijkbaar staan de examens stilaan ook weer voor de deur. Dinsdag verschijnt Antoon Vandevelde ten tonele, de man die vorig jaar zijn plaats als decaan van het HIW heeft afgestaan aan Bart Raymaekers. Tijd dus voor een machtsoverdracht! Kom naar goede gewoonte om 22u naar het M-Café om het nieuwe praesidium toe te juichen en afscheid te nemen van het oude. Traantjes zijn toegelaten, al was het maar omdat het de laatste fakbar van het academiejaar is. Woensdag houden we om 21u in aula B een Algemene Vergadering om de financiën van NFK toe te lichten en te stemmen over de verandering naar een vzw. Iedereen is welkom om geïnformeerd te worden over de kring en natuurlijk ook om zijn argumenten pro en contra te laten horen voor de overgang naar een vzw. Vergauwen zal na zijn geboorte uit twee Vandeveldes persoonlijk toezien op logische geldigheid van uw redeneringen. On Monday we witness the two Moyaerts and one Buekens melting together, but who would ever want to see that? So stay inside, lock up al doors and windows, and you might as well start studying. Is it true exams are approaching? On Tuesday we meet Antoon Vandevelde, who used to be the dean, but ceded his place to Bart Raymaekers, our present dean. A much more important handover of power will take place at 10 pm at the M-café. The old presidium will officially hand over its power to the new one. Keep your handkerchief close, it might be emotional; if not for the presidia, you might burst into tears when you realize it is the last fak of the year! On Wednesday there will be a General meeting at 9 pm in room B of the institute. We will take a look at the finances and discus and vote whether or not to become a VZW (Association without lucrative purpose). Vergauwen, who came to birth out of a couple of Vandeveldes, will personally vouch for the logical soundness of every argument pro or contra becoming a VZW. On Thursday we finally end up with André Cloots. We invited him to do the lecture for our last Salon. The lecture starts at 20:30, will be in Dutch and will deal with the question what modernity has done with religion. There will be treats afterwards. On Friday there will be our bread meal at one o clock. Be there to announce you have finally succeeded in breaking the high score! Donderdag zijn we eindelijk aanbeland bij André Cloots! We zijn hier zo blij mee dat we hem prompt inviteren om onze laatste Salons te verzorgen. Om 20u30 start hij zijn lezing met als titel: Wat heeft de moderniteit met religie gedaan?, om af te sluiten met een goed gesprek bij een gebakje. Vrijdag sluiten we de week af met een goede oude Broodmaaltijd. Kom om 13u naar de lounge en deel ons mee dat u er eindelijk in geslaagd bent die verdomde highscore te verbeteren!

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie

Zaken voor mannen. Verhalen van mannen met epilepsie Zaken voor mannen Verhalen van mannen met epilepsie Introductie Niet alle mannen vinden het prettig om over hun gezondheid te praten. Ieder mens is anders. Elke man met epilepsie ervaart zijn epilepsie

Nadere informatie

Verhaal van verandering

Verhaal van verandering Belgische Ashoka Fellow Ashoka : Kun je ons iets vertellen over je familie en waar je bent opgegroeid? Ingrid : Ik ben opgegroeid in Antwerpen, een belangrijke stad in Vlaanderen, België. Ik heb een oudere

Nadere informatie

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN

HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN HET BELANGRIJKSTE OM TE WETEN OM MEER ZELFVERTROUWEN TE KRIJGEN Gratis PDF Beschikbaar gesteld door vlewa.nl Geschreven door Bram van Leeuwen Versie 1.0 INTRODUCTIE Welkom bij deze gratis PDF! In dit PDF

Nadere informatie

6 In Beeld. Bieke Depoorter

6 In Beeld. Bieke Depoorter 6 In Beeld Bieke Depoorter De 25-jarige fotografe Bieke Depoorter uit Ingooigem besloot pas in het laatste jaar middelbaar, tot verrassing van velen, om fotografie te gaan studeren. Ze trok naar het Kask

Nadere informatie

Jan de Laat OVERSTAG

Jan de Laat OVERSTAG Jan de Laat VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen van teksten

Nadere informatie

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst.

Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Hallo, Wij zijn Kai & Charis van de Super Student en wij geven studenten zin in de toekomst. Dat is namelijk helemaal niet zo makkelijk. Veel studenten weten nog niet precies wat ze willen en hoe ze dat

Nadere informatie

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft!

150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft! Scott de Jong http://www.positiefleren.nl - 1 - Je leest op dit moment versie 2.0 van het Ebook: 150 Tips om kinderen te laten zien dat je om ze geeft.

Nadere informatie

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen.

ID 343 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok. Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) Pedagogische Wetenschappen. ID 33 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Master eerste studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Pedagogische Wetenschappen optie: Land (bestemming) Aan welke universiteit/onderwijsinstelling

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster

[PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster [PILOT] Aan de slag met de Hoofdzaken Ster! Hoofdzaken Ster Copyright EffectenSter BV 2014 Hoofdzaken Ster SOCIALE VAARDIGHEDEN VERSLAVING DOELEN EN MOTIVATIE 10 9 8 10 9 8 7 6 4 3 2 1 7 6 4 3 2 1 10 9

Nadere informatie

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO

Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Portret van H. Gerealiseerd door H. en Linde Stael In samenwerking met het SIHO Dit portret gaat over H., een vrouw die met een evoluerende spierziekte nog lang voor de klas heeft gestaan in het lager

Nadere informatie

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag.

Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Naam: Mariska v/d Boomen. Klas: TG2C. Datum: 25 Juni. Docent: Van Rijt. Schrijfverslag. Onze vragen: 1. Wanneer bent u met uw schrijfcarrière begonnen? 8 jaar geleden ben ik begonnen met het schrijven.

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan.

De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. De gelijkenis van de barmhartige Samaritaan. Eerst lezen. Daarna volgen er vragen en opdrachten. Gelijkenissen Toen de Heere Jezus op aarde was, heeft Hij gelijkenissen verteld om de mensen veel dingen

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo

Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo LANG LEVE DE DI VER SI TEIT tekst Saskia Doorschodt fotografie Dorien Grötzinger Op zoek naar de vrouw áchter de lesbo Ik ben lesbisch. Velen van ons hebben dit wel eens hardop tegen iemand anders gezegd.

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

Fernando Halman CommunicateTour

Fernando Halman CommunicateTour FERNANDO HALMAN Rotterdam RAH! We nodig je uit voor de unieke seminar van Fernando Halman waarbij hij zijn krachtige boodschap levert aan hogescholen en universiteiten. Colourful Business presents Fernando

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman

Allemaal in ontwikkeling. Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Permanente educatie in Smallingerland Allemaal in ontwikkeling Door: Rieke Veurink / Fotografie: Kees Winkelman Van cursussen professioneel Engels, kennis opdoen bij een andere afdeling tot vierjarige

Nadere informatie

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS)

Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Oplossingsgerichte vragen (Het Spel van Oplossingen IKB & TS) Stel dat dat (te grote wonder) gebeurt, ik betwijfel of dat zal gebeuren, maar stel je voor dat, wat zou je dan doen dat je nu niet doet? (p36)

Nadere informatie

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid

18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid 18 tips om te werken aan je eigen inzetbaarheid Goed, gezond en gemotiveerd aan het werk tot je pensioen? Dat bereik je door kansen te pakken op het werk. Leer aan de hand van onderstaande punten hoe je

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

Ouderbetrokkenheid: interviewschema

Ouderbetrokkenheid: interviewschema Ouderbetrokkenheid: interviewschema Contactinformatie: Prof. dr. Johan van Braak, Lien Ghysens en Ruben Vanderlinde Vakgroep Onderwijskunde Universiteit Gent Inleiding Met dit interview willen we meer

Nadere informatie

Bijlage interview meisje

Bijlage interview meisje Bijlage interview meisje Wat moet er aan de leerlingen gezegd worden voor het interview begint: Ik ben een student van de Universiteit van Gent. Ik wil met jou praten over schrijven en taken waarbij je

Nadere informatie

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo?

U schrijft ook dat wij Belgen bang zijn voor elkaar. Hoezo? Wablieft praat met Paul Verhaeghe De maatschappij maakt mensen ziek Materieel hebben we het nog nooit zo goed gehad. De meesten van ons hebben een inkomen, een dak boven ons hoofd Toch voelen veel mensen

Nadere informatie

Dialogen website Motiveren tot rookstop

Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialogen website Motiveren tot rookstop Dialoog verandertaal uitlokken en versterken Goedemorgen. Heeft u problemen gehad sinds uw vorige controle? Ja, eigenlijk wel. Mijn tanden zijn sterk verkleurd.

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas)

Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Gaan stemmen of niet gaan stemmen? (Uit: Kompas) Bij deze activiteit wordt een enquête gehouden bij mensen in de omgeving in verband met: het gaan stemmen bij verkiezingen, de deelname van burgers aan

Nadere informatie

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema.

Thema Op het werk. Lesbrief 16. Herhaling thema. http://www.edusom.nl Thema Op het werk Lesbrief 16. Herhaling thema. Wat leert u in deze les? De woorden van les 12, 13, 14 en 15. Veel succes! Deze les is ontwikkeld in opdracht van: Gemeente Den Haag

Nadere informatie

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps

Een land waar. mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Een land waar mensen goed geïnformeerd zijn over handicaps Lilian (48) vraagt haar zoontje om even een handje te komen geven. Dat doet hij en dan gaat hij weer lekker verder spelen. Wij nemen plaats aan

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was.

www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. www.leraarwordeninsittard.nl Leraar, je wist dat je het was. Benjamin Plant student Aardrijkskunde Ik weet wat ik wil Het leukste moment van mijn stage is wanneer leerlingen mij uit zichzelf aanspreken

Nadere informatie

Aan de slag met de Werk Ster!

Aan de slag met de Werk Ster! Aan de slag met de Werk Ster! Werk Ster Copyright EgberinkDeWinter 2013-2014 Werk Ster Stappen naar werk De Werk Ster helpt je duidelijk te krijgen waar jij op dit moment staat op weg naar werk. Je krijgt

Nadere informatie

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING

Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING Verslag ouderavond FIT(s) OP DE KRING In gesprek met elkaar. Uitwerking van de stellingen. De onderstaande stellingen hebben we deze avond besproken onder elke stelling staan een aantal opmerkingen die

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN?

!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!!! Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Uitgave van Stichting Be Aware Januari 2015 WIL JE MINDER GAMEN? Je vindt dat je teveel tijd doorbrengt met het spelen van games. Je beseft dat je hierdoor in de problemen kunt raken: je huiswerk lijdt

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Interview Han van der Maas

Interview Han van der Maas Interview Han van der Maas Voor mij is programmeren een essentiële tool, zoals hamer en spijkers voor een timmerman 272 Interview Hoe ben je zelf geïnteresseerd geraakt in programmeren? Pas op de universiteit,

Nadere informatie

Enkele vragen aan Kristin Harmel

Enkele vragen aan Kristin Harmel Enkele vragen aan Kristin Harmel Waar gaat Zolang er sterren aan de hemel staan over? Zolang er sterren aan de hemel staan gaat over Hope McKenna- Smith, eigenaresse van een bakkerij in Cape Cod. Ze komt

Nadere informatie

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente,

Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl. (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, Johannes 20, 1-18 20 april Pasen 2014 Wehl (ds. A. Oude Kotte-de Boon) Thema: 'Het verhaal van Maria van Magdala ' Gemeente, We zijn er doorheen gegaan, Veertig dagen en nachten, Tijd van voorbereiding...

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren

U in het middelpunt Die migraine hè Levenservaring verzilveren Welzijn op recept Welkom bij SWOA. Uw huisarts heeft u met ons in contact gebracht. De dokter kan u op dit moment geen passende behandeling (meer) bieden. Toch voelt u zich niet lekker, of heeft u pijn.

Nadere informatie

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.

Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen. Bidden Teksten bewerkt uit het gezinsboek Ons Dagelijks Brood veertigdagentijd van pastoor M. Hagen door EBP voor www.kinderenbiddenvoorkinderen.nl en kinderactiviteiten www.lambertuskerk-rotterdam.nl

Nadere informatie

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders

Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders Leo Leeuwtje Eerste druk, 2013 2013 Arinka Linders AVI E5 M6 Illustraties: Michiel Linders isbn: 9789048431052 nur: 282 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Hoewel aan de totstandkoming

Nadere informatie

Ik denk eigenlijk dat deze blessure niet slecht is geweest voor mijn carrière

Ik denk eigenlijk dat deze blessure niet slecht is geweest voor mijn carrière In de rubriek vertelt een (oud) prof-voetballer/voetbalster over zijn/haar voorste kruisband blessure. Vanaf het moment dat deze blessure werd opgelopen, de operatie, de revalidatie, de rentree en daarna.

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

Deze handreiking is van:

Deze handreiking is van: 9 lessen over het volgen van Jezus Deze handreiking is van: Deze cursus is geschreven Beryl Voorhoeve en opgemaakt door Judith Maarsen. Ten behoeve van de kinderstudiegroepen voor de bovenbouw Gebruikte

Nadere informatie

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b

Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b Gemeenteviering rond Jesaja 9:5b 1 Verkondiging Enkele kinderen vragen in de kerk: waarom vieren we kerst? En wat betekent het voor u? Reactie op de antwoorden Ja, waarom vieren we kerst? En wat betekent

Nadere informatie

3. Rouw en verliesverwerking

3. Rouw en verliesverwerking 3. Rouw en verliesverwerking 29 Voor de trainer De belangrijkste begrippen van dit gedeelte zijn: Grote verschillen tussen verschillende getroffenen Breuk in de levenslijn Rouw/Verliesverwerking/chronische

Nadere informatie

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL

IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL I N T E R I E U R W Wonen op de Windrichtingen IN EEN HUIS IN GEMENGDE HOEVESTIJL Tekst: ANNEMIE WILLEMSE Foto s: JAN VERLINDE 22 TIJDLOOS TIJDLOOS 23 Na een zoektocht naar de ideale bouwgrond, gingen

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

Vragenlijst Depressie

Vragenlijst Depressie Vragenlijst Depressie Deze vragenlijst bestaat uit een aantal uitspraken die in groepen bij elkaar staan (A t/m U). Lees iedere groep aandachtig door. Kies dan bij elke groep die uitspraak die het best

Nadere informatie

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg

6.2.1 Dealen met afleiding onderweg Stap 6: Deel 2 6.2.1 Dealen met afleiding onderweg In het tweede deel van jullie experiment ga je verder met het ondernemen van ACTies die je met de anderen hebt afgesproken te doen. Daarnaast krijg je

Nadere informatie

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd.

Taal In welke taal worden de cursussen aangeboden? Frans. Waar en wanneer heb jij een taalcursus gevolgd? Ik heb geen taalcursus gevolgd. Erasmusbestemming: Toulouse, Frankrijk. Academiejaar: 2015 2016. Één semester Universiteit Waar is de universiteit ergens gelegen (in het centrum/ ver uit het centrum)? De universiteit is zeer centraal

Nadere informatie

Meer succes met je website

Meer succes met je website Meer succes met je website Hoeveel geld heb jij geïnvesteerd in je website? Misschien wel honderden of duizenden euro s in de hoop nieuwe klanten te krijgen. Toch levert je website (bijna) niets op Herkenbaar?

Nadere informatie

F r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot

F r a n c i s c u s. v a n. Leven met aandacht. w e g D e. Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot Leven met aandacht Erfgoed Congregatie Zusters Franciscanessen van Oirschot w e g D e v a n F r a n c i s c u s 2 Leven met aandacht Inhoud 1 De weg van Franciscus 9 2 De oprichting van de congregatie

Nadere informatie

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51

Inhoud. Een nacht 7. Voetstappen 27. Strijder in de schaduw 51 Inhoud Een nacht 7 Voetstappen 27 Strijder in de schaduw 51 5 Een nacht 6 Een plek om te slapen Ik ben gevlucht uit mijn land. Daardoor heb ik geen thuis meer. De wind neemt me mee. Soms hierheen, soms

Nadere informatie

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement

nee Ja, ook Engels gedeeld appartement ID 124 Studiefase op het moment dat je op Erasmus vertrok Bachelor derde studiefase (hoofdinschrijving) opleiding Psychologie optie: Klinische- en Gezondheidspsychologie Land (bestemming) Spanje Aan welke

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Tijdens de presentatie van het boek Clara van assisi, GesChrifTen en oudste bronnen op 30

Tijdens de presentatie van het boek Clara van assisi, GesChrifTen en oudste bronnen op 30 IN NAVOLGING VAN CLARA Tijdens de presentatie van het boek Clara van assisi, GesChrifTen en oudste bronnen op 30 januari jl. hield Marieke drent, studente TheoloGie (fhtl, utrecht) een boeiende voordracht

Nadere informatie

Anjo de Bont. Anjo de Bont

Anjo de Bont. Anjo de Bont Anjo de Bont is Deventenaar, Een Deventenaar met een zachte g. Kom er maar eens om in de stad waar het skeffen inherent is aan de plaatselijke bevolking.,,ik ben Brabantse van geboorte, legt Anjo de Bont

Nadere informatie

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten!

Lisa Van Damme. Ik hou ervan om het juiste moment af te wachten! 2 portfolio Lisa Van Damme Lisa Van Damme begon, geïnspireerd door sociaal geëngageerde fotografen, op 17-jarige leeftijd aan een studie fotografie. Voor haar is fotografie meer dan een doel; het is eerst

Nadere informatie

Bij u schuil ik, u bent mijn schild,

Bij u schuil ik, u bent mijn schild, Bij u schuil ik, u bent mijn schild, in uw woord stel ik mijn hoop. Psalm 119:114 inleiding Laten we eerlijk zijn: het is niet zo eenvoudig om regelmatig uit de Bijbel te lezen en te bidden. Onze volle

Nadere informatie

Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu

Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu Tel: 06 239 475 38 esther@ikhouvanmij.eu www.ikhouvanmij.eu Met dit Ebook wil ik je graag inzichten geven in hoe je van jezelf kunt (leren) houden. Dit bereik je (wellicht helaas) niet door even een knop

Nadere informatie

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15

Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 Het huis van de angst en het huis van de liefde Preek van Jos Douma over Romeinen 8:15 U hebt de Geest niet ontvangen om opnieuw als slaven in angst te leven, u hebt de Geest ontvangen om Gods kinderen

Nadere informatie

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben

Ik-Wijzer Ik ben wie ik ben Ik ben wie ik ben Naam: Lisa Westerman Inhoudsopgave Inleiding... 3 De uitslag van Lisa Westerman... 7 Toelichting aandachtspunten en leerdoelen... 8 Tot slot... 9 Pagina 2 van 9 Inleiding Hallo Lisa,

Nadere informatie

De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang

De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang wachten tot we erin konden. Onze klas mocht als eerste de

Nadere informatie

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten

Assertiviteit. BOL 1 e jaars AG studenten BOL 1 e jaars AG studenten In de beroepspraktijk verwacht men van je dat je kunt opkomen voor jezelf en voor je opvattingen over je stage, de hulpverlening etc. Men verwacht tegelijkertijd dat je dit op

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? boekje-105x105-def.indd 1 30-01-2009 12:05:22 1,2,3,..., 10 stappen boekje-105x105-def.indd 2 30-01-2009 12:05:23 Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar

zondagmorgen 14 november 2010 Welkomkerk ds. W.H. Hendriks-Vogelaar Gemeente van de Heer Jezus Christus, Jongeren, ouderen, kinderen van God, Zoals ik voor de lezing al gezegd heb; het gaat vanmorgen niet over trouwen of getrouwd zijn, dat is alleen een voorbeeld verhaal.

Nadere informatie

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst

ALLES DUBBEL. Survivalgids. voor startende tweelingmama s. Denise Hilhorst Voorproefje ALLES DUBBEL Survivalgids voor startende tweelingmama s Denise Hilhorst Inhoud Dubbel van start 7 Dubbel ervaren 8 Dubbel zwanger 10 Dubbel voorbereiden 19 Dubbel bevallen 25 Dubbel voeden

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be

Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be Op bouwen staat geen leeftijd. www.sibomat.be Op Batibouw botsten we op Sibomat. We waren op de juiste plek op het juiste moment. - Catheline John S. (70) en Catheline S. (64) hebben geen tijd om zich

Nadere informatie

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet!

Gevaarlijke liefde. Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Ik geloof dat hij Ramon heet! Gevaarlijke liefde Gevaarlijke liefde In de pauze Mooi hè, Kim? Maar wel duur! Weet jij wie die jongen is? Zit hij ook bij ons op school? Als je verliefd wordt ben je in de wolken. Tegelijk voel je je

Nadere informatie

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31

OOGGETUIGE. Johannes 20:30-31 1 januari OOGGETUIGE Johannes 20:30-31 Een nieuw jaar ligt voor ons. Wat er gaat komen, weten we niet. Al heb je waarschijnlijk mooie plannen gemaakt. Misschien heb je goede voornemens. Om elke dag uit

Nadere informatie

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma

Jeroen Neef: betontimmerman met diploma bouwen Magazine over loopbaanontwikkeling en vaktechniek voor werknemers in de bouw en infra nr. 2 april 2011 Jeroen Neef: betontimmerman met diploma Prefab fundering met IJB Smartfoot Uitvoerder Cees

Nadere informatie

En hoe blijf jij fit in je hoofd?

En hoe blijf jij fit in je hoofd? En hoe blijf jij fit in je hoofd? 1,2,3,..., 10 stappen Je lekker in je vel voelen, daar kun je aan werken. Lees rustig de tien stappen. Ze inspireren je om fit te blijven in je hoofd en hebben al heel

Nadere informatie

Juridische medewerker

Juridische medewerker 28-11-2013 Sectorwerkstuk Juridische medewerker Temel, Elif HET ASSINK LYCEUM Inhoudsopgave Inhoud Inhoudsopgave... 1 Inleiding... 2 Hoeveel procent van de opleiding bestaat uit stage?... 6 o Begeleiding...

Nadere informatie

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet?

De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? TIPS VOOR DE EXAMENS De examenperiode is een moeilijke tijd. Je moet hard studeren en je hebt veel stress. Wat is een goede studiemethode en wat doe je beter niet? Wat moet je doen? 1. Lees de tekst op

Nadere informatie

Euh, geweldig eigenlijk. Superversie! Maar ik stel hier de vragen. Je wordt

Euh, geweldig eigenlijk. Superversie! Maar ik stel hier de vragen. Je wordt Elvis Perkins wanneer zijn In Dearland uitkwam, haatte ik hem voor het maken van zo n geweldige plaat. Binnenkort komt zijn Doomsday EP uit en die belooft wederom veel goeds. Ook live stelde hij niet teleur:

Nadere informatie

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN

HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN E-blog HEY WAT KAN JIJ EIGENLIJK GOED? VERKLAP JE TALENT IN 8 STAPPEN In talent & groei Het is belangrijk om je talent goed onder woorden te kunnen brengen. Je krijgt daardoor meer kans om het werk te

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING

KIEZEN VOOR WERK: HANDLEIDING CASUS: AMINA Alle vrijheid die ik in Turkije had verdwijnt. Ik voelde me opgesloten en depressief. Toen ik mijn man leerde kennen ben ik misschien te veel van dingen uitgegaan en heb ik te weinig gevraagd.

Nadere informatie

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal,

Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching. Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Nieuwsbrief Gerdien Jansen Kindcoaching Jaargang 2: Nieuwsbrief 3 (oktober 2013) Hallo allemaal, Veel te laat krijgen jullie deze nieuwsbrief. Ik had hem al veel eerder willen maken/versturen, maar ik

Nadere informatie

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE

> TAALWERKBLAD PARTICIPATIE TAALWERKBLAD PARTICIPATIE aanpak coach cultuur deelnemen doel eigenschappen heden integreren kwaliteiten meedoen mentor nu plan samenleving toekomst vaardigheden verleden verwachtingen wensen DE WERKWOORDSTIJDEN

Nadere informatie