Werken met de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling

Transcriptie

1 Werken met de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Werkafspraken aanpak Huiselijk Geweld en Kindermishandeling in de (geestelijke) gezondheidszorg en partijen in de Jeugdzorg en de aanpak Huiselijk Geweld regio Rijnmond

2 Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 1

3 Inhoudsopgave 1. Inleiding 1.1. Doel 1.2. Werkwijze 1.3. Levend document 1.4. Definities 1.5. Relevante documenten 2. Zorgroutes en stroomschema 3. Afspraken in samenwerking 3.1 AMK 3.2 ASHG 3.3. Centrum Jeugd en Gezin 3.4 Raad voor de Kinderbescherming 3.5 SRZ-ziekenhuizen 3.6 Meldpunt Zwanger en Verslaafd 3.7 GGD Rotterdam-Rijnmond 3.8 LHV Huisartsenkring Rotterdam 3.9 Ambulancezorg Rotterdam-Rijnmond 3.10 Huisartsenpost Rotterdam-Rijnmond 3.11 KNOV, kring Rijnmond 3.12 KNGF 3.13 FARR 3.14 Parnassia groep 3.15 Antes 3.16 Yulius 3.17 Riagg-Rijnmond 4. Opschaling 4.1 Definities 4.2 Opschalingsprocedure 4.3 Contactgegevens betrokken organisaties 4.4. Evaluatie na opgeschaald incident 5. Borging samenwerkingsafspraken 5.1. Stuurgroep 5.2. Projectgroep 6. Bijlagen 6.1. Contactgegevens 6.2 Aandachtspunten AMK-melding voor SEH 6.3 Aandachtspunten ASHG-melding 6.4 Aanmeldformulier Centrum voor Jeugd en Gezin 6.5 Melden Jeugdbeschermingsplein 6.6 Lijst met contactpersonen Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 2

4 1. Inleiding Dit werkdocument is een uitwerking van de in 2012 gemaakt werkafspraken tussen de ziekenhuizen en de toegang (advies- en meldpunten AMK en ASHG, de Raad voor de Kinderbescherming en de Centrum voor Jeugd en Gezin) in de aanpak voor Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. In 2012 is op verzoek van wethouder Hugo de Jonge (Onderwijs, Jeugd en Gezin) de afspraak gemaakt om deze werkafspraken te verbreden naar andere partijen in de 1 e en 2 e lijnsgezondheidszorg. Enerzijds omdat deze partijen, evenals de ziekenhuizen, deels al actief waren met de implementatie meldcode, anderzijds omdat tussen partijen de noodzaak werd onderschreven om ook onderling afspraken te maken. Dit vanuit het perspectief dat samenwerking in de praktijk een belangrijke meerwaarde heeft bij het oppakken van signalen. Met de invoering van een wettelijke verplichting tot het hanteren van een meldcode ( ) voor alle beroepsgroepen in de (geestelijke) gezondheidszorg is het maken van werkafspraken nog urgenter geworden. Al voor invoering van de wet hebben brancheorganisaties hun bestaande meldcodes aan de nieuwe richtlijnen aangepast. Het voornaamste verschil is hierbij de verbreding naar Huiselijk Geweld, professionals dienen nu alert te zijn op alle vormen van huiselijk geweld, zoals ouderenmishandeling, partnergeweld, vormen van eergerelateerd geweld en genitale verminking. Dit blijkt in praktijk veel complexer dan louter en alleen het handelen op vermoedens kindermishandeling wat vraagt om meer kennis, consultatie en facilitering. Het op dit punt samenwerken versterkt de effectiviteit van de aanpak en draagt er toe bij dat zorgprofessionals er niet alleen voor staan. Het zo vroeg mogelijk stoppen van geweld is in de meldcode een belangrijk uitgangspunt. Dit vanuit het perspectief dat betrokkenen van huiselijk geweld en kindermishandeling in een voor hen (vaak) zeer ongunstige en onveilige situatie verkeren, hulp nodig hebben, maar dit zo lang mogelijk verborgen houden. Dit geldt zowel voor slachtoffers als voor plegers van geweld. Zorgprofessionals zijn bij uitstek in staat om dit patroon te doorbreken 1. Zij staan veelal dichtbij betrokkenen en er is (vaak) sprake van een vertrouwensrelatie. Daarnaast draagt hun specifieke kennis en deskundigheid bij aan een kwalitatief hoogwaardige weging en analyse. Onderlinge consultatie en het delen van expertise draagt hier verder aan bij. Hierdoor kan betere en meer effectieve hulp worden ingezet en voorkomen worden dat een signaal louter en alleen leidt tot een gedwongen melding. Veel organisaties zijn sinds de invoering van de wet meldcode actief met de implementatie. Brancheorganisaties hebben, naast beroepsspecifieke meldcodes, materialen ontwikkeld ter ondersteuning in de werkpraktijk. Er zijn e-learningsmodelen beschikbaar en er is een gedifferentieerd aanbod aan trainingen. In veel organisaties zijn aandachtsfunctionarissen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling aangesteld. Toch blijft de gezondheidszorg vooralsnog, zeker in vergelijking met andere sectoren, achter in het toepassen van de meldcode. Zo oordeelde een rapport van de inspectie 2 in 2013 nog negatief over de voortgang 3. Deze werkafspraken zetten daarom tevens in op het maken van afspraken inzake een actieve implementatie. Het maken van samenwerkingsafspraken betekent ook het verduidelijken van ieders rol en verantwoordelijkheid. Zo maken deze werkafspraken duidelijk wat een zorgprofessional mag verwachten van een AMK of ASHG. Zij zijn hier vervolgens op aanspreekbaar. Ook is duidelijk dat onderlinge samenwerking niet tot het doorschuiven van casuïstiek mag leiden, het over de schutting gooien van de vaak lastige problematiek staat haakt op het nemen van een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Elke individuele zorgprofessional is zelf gehouden aan het toepassen van de meldcode maar kan door een meer gezamenlijke aanpak tot een betere aanpak komen. 1 The docter and the women who fell down the stairs, Dr. S.H.Lo Fo Wong Inspectie voor de gezondheidszorg 3 IGZ rapport Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 3

5 Casus: Ik had een mevrouw in behandeling. Zij was al 6 maanden zwanger en werd thuis mishandeld door haar vriend. Omdat ik me zorgen maakte heb ik mevrouw gewezen op de mogelijkheid tot hulp. Zij stond hier echter niet voor open en zou het zelf oplossen. Een week later werd ik gebeld door de coördinator huiselijk geweld en kindermishandeling van het ziekenhuis. Mevrouw was met hoofdletsel op de spoed eisende hulp terecht gekomen door toedoen van mishandeling. Daarna werd ook de gynaecoloog ingeschakeld met wie ik ook overleg heb gehad. Het ziekenhuis had een melding gedaan bij het ASHG. Een paar weken later kwam mevrouw niet op de afspraak. In het contact met het ziekenhuis bleek het ASHG de zaak nog niet in behandeling te hebben genomen. Ook het ziekenhuis had geen contact meer met mevrouw. In de tiende maand van haar zwangerschap kwam mevrouw op het spreekuur. Ze was opnieuw mishandeld. Ik maakte me grote zorgen en heb vervolgens contact opgenomen met de huisarts. Deze wilde echter geen melding doen bij het AMK. Ik heb mevrouw daarna niet meer gezien. Ze had zich ook uitgeschreven op haar adres. Ik weet niet of iemand een melding heeft gemaakt bij het AMK maar blijf me toch zorgen maken. 1.1 Doel Verloskundige De in dit werkdocument opgenomen afspraken bevorderen het oppakken en melden van signalen Huiselijk Geweld en Kindermishandeling teneinde geweld in een zo vroeg mogelijk stadium te stoppen door de inzet van passende zorg- en hulpverlening. De werkafspraken geven enerzijds inzicht in de wijze waarop zorgpartijen de meldcode hanteren, hoe zij informatie uitwisselen en zorgdragen voor een actieve implementatie. Anderzijds bieden de afspraken helderheid in de wijze waarop de partijen in de toegang meldingen en verwijzingen oppakken, welke procedure zij hanteren en hoe partijen bij dit traject worden betrokken. Hierdoor ontstaat duidelijkheid in hetgeen partijen van elkaar kunnen verwachten wat bijdraagt aan een zo optimaal mogelijke samenwerking. Ingeval van knelpunten in de samenwerking geldt een opschalingsprocedure die in dit document is opgenomen. 1.2 Werkwijze Dit document is ontwikkeld in de project- en werkgroep Samenwerken in de medische keten op het terrein van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. Hieraan nemen de volgende partijen deel: Zorgpartijen: - Samenwerkende Rijnmond Ziekenhuizen (SRZ) - Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV): Huisartsenkring district Rotterdam - Koninklijke Nederlandse Organisatie van Verloskundigen (LHV): Kring Rijnmond - Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapeuten (KNGF) - Huisartsenposten Rijnmond (HAP) - Ambulance Zorg Rotterdam-Rijnmond (AZRR) - Forensische Artsen Rotterdam-Rijnmond (FARR) (vanaf februari 2014): - GGZ Riagg-Rijnmond - GGZ Yulius 4 - GGZ Parnassia groep 5 - GGZ Antes 6 (voorheen BoumanGGZ en Delta) - Partijen in de toegang: - Bureau Jeugdzorg Stadsregio Rotterdam, daaronder vallend het Advies & Meldpunt kindermishandeling (AMK) 4 Yulius voert de merken COLK, Indigo ZHZ en YOEP 5 De Parnassia Groep voert in Rijnmond de merken Lucertis Kinder- en Jeugdpsychiatrie, Bavo Europoort, PsyQ, i-psy interculturele psychiatrie, Indigo, Context, Palier en Brijder 6 Antes voert de merken: Boumanggz, Delta, Youz, Sprink en beschikt over het meldpunt Zwanger en Verslaafd. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 4

6 - GGD Rotterdam-Rijnmond, daaronder vallend het Advies en Steunpunt Huiselijk Geweld (ASHG) en het Servicepunt Meldcode (SPM) - Centrum voor Jeugd en Gezin Rijnmond - Raad voor de Kinderbescherming Rotterdam Het Meldpunt Zwanger & Verslaafd (Bouman GGZ) maakt onderdeel uit van de keten Zwanger & Verslaafd. Het Meldpunt heeft niet deelgenomen aan het overleg dat heeft geleid tot dit werkdocument Werken met de regionale Meldcode. Voor de volledigheid van dit document is aan hen wel gevraagd informatie aan te leveren voor dit werkdocument (hoofdstuk 3). De project- en werkgroep zal in 2014 verder werken aan een doorontwikkeling van de gemaakte afspraken. Daarnaast zullen de landelijk opgemaakte samenwerkingsafspraken inzake het delen van informatie lokaal worden verankerd en verbreed naar de aanpak Huiselijk Geweld. Hiervoor zal tevens een bijdrage worden gevraagd van de juridische werkgroep SRZ. 1.2 Levend document Met de decentralisatie Jeugdzorg, het gebieds- en wijkgericht werken en de vorming van het AMHK is 2014 een transitiejaar. De huidige afspraken hebben in dit licht een dynamisch karakter en zullen in de loop van dit jaar moeten worden aangepast aan de nieuwe werkelijkheid. Daarnaast zullen de te maken samenwerkingsafspraken m.b.t. het delen van informatie deels in dit document moeten worden opgenomen. De projectgroep zal daarom dit jaar actief blijven waarbij op onderdelen gewerkt zal worden aan de doorontwikkeling. 1.3 Definities In dit document worden de volgende definities van kindermishandeling en huiselijk geweld gehanteerd: Kindermishandeling Kindermishandeling is elke vorm van voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch geweld. Huiselijk geweld (Dreigen met) geweld, door iemand uit de huiselijke kring. Onder geweld wordt verstaan: de fysieke, seksuele of psychische aantasting van de persoonlijke integriteit van het slachtoffer, daaronder ook begrepen, uitbuiting. Tot de huiselijke kring van het slachtoffer behoren: (ex) partners, gezinsleden, familieleden en vrienden. Onder huiselijk geweld wordt ook begrepen: - ouderenmishandeling - eer gerelateerd geweld - huwelijksdwang en achterlating - vormen van jeugdprostitutie - oudermishandeling - vrouwelijke genitale verminking Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 5

7 1.4 Relevante documenten Het werkdocument is een praktische aanvulling op bestaande relevante documenten: - Handreiking Convenant Samenwerkende Rijnmondziekenhuizen, Openbaar Ministerie, Regiopolitie Rotterdam-Rijnmond en Zuid-Holland-zuid - Regionale Meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling 7 - Convenant stichting Samenwerkende Rijnmondziekenhuizen en Gemeentelijke Gezondheidsdienst Rotterdam-Rijnmond (15 april 2009) - Implementatiedocument Rotterdamse Meldcode kindermishandeling en huiselijk geweld met stroomschema s en stappenplan (behorende bij het Convenant d.d.15 april 2009 Daarnaast zijn bij de praktische invulling de volgende documenten in aanmerking genomen: - KNMG Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld (KNMG) - Model samenwerkingsafspraken informatie-uitwisseling in verband met de aanpak kindermishandeling tussen de (geestelijke) gezondheidszorg en AMK, Bureau Jeugdzorg en Raad voor de Kinderbescherming (o.a. GGZ Nederland en KNMG) - Protocol van Handelen ASHG - Veldnorm Ziekenhuizen (IGZ) - Onderzoek gebruik Meldcode in de gezondheidszorg (IGZ) - Gebruik Meldcode Kindermishandeling in de huisartsenzorg, handreiking samenhangende zorg in de eerste lijn (LHV) - Determinanten voor het gebruik van de KNMG meldcode HG/KM, (UvT) - Meldcode KNOV - Meldcode KNGF 7 SRZ heeft zich in 2009, onder voorwaarde van het implementatiedocument, aangesloten bij de Rotterdamse Meldcode. De nieuwe Regionale Meldcode 2011 onderscheidt zich van de Rotterdamse Meldcode 2009, omdat hierin afspraken over Sisa zijn opgenomen. SRZ heeft zich niet aangesloten bij de afspraken die rondom Sisa zijn gemaakt. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 6

8 2. Zorg- en aanmeldroute Deelnemende partijen kennen een in- en externe route voor het oppakken en/of melden van Huiselijk Geweld en Kindermishandeling. De interne route is door veel partijen inmiddels als handelingsprotocol vastgelegd en in lijn met de meest recente, en gewijzigde, meldcodes. Naar aanleiding van de nu gemaakte werkafspraken kunnen partijen, daar waar het gaat om onderlinge samenwerking en het delen van informatie, dit aanpassen in hun interne protocol(len). Vormen van Huiselijk Geweld? Kinder mishandeling Zelf oppakken blijft geweld aan, alsnog melden Monitoren blijft geweld aan, alsnog melden Consultatie en Advies Acuut en ernstig? ja nee Instemming met hulp ASHG nee ja Acuut en zeer ernstig? nee ja Check meldrecht HG Staan ouder(s) en/of verzorgers open voor hulp? nee ja (aan)melden ASHG AMK CJG RvdK / Politie Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 7

9 3. Afspraken in samenwerking 3.1 AMK Het AMK is een afdeling van Bureau Jeugdzorg Stadsregio Rotterdam (BJZ). BJZ is ook buiten kantooruren bereikbaar, maar dan is géén vertrouwensarts te consulteren. Taken en bevoegdheden van het AMK zijn vastgelegd in de Wet op de Jeugdzorg. Het AMK heeft hierdoor bevoegdheden en verplichtingen die het mogelijk maken om zorgvuldig en grondig onderzoek te verrichten naar vermoedens van kindermishandeling. De werkzaamheden van het AMK zijn niet vrijblijvend. Professionals die een beroep doen op het AMK kunnen wat betreft advies, consultatie en melden uitgaan van vastgelegde procedures en richtlijnen. Consultatie/advies De zorgprofessional kan in alle gevallen consultatie en advies inwinnen bij het AMK 8. Hiervoor hoeven geen persoon identificerende patiëntgegevens te worden overlegd. Er is tevens dagelijks tijdens kantooruren een vertrouwensarts op het AMK werkzaam die door zorgprofessionals en door specialisten geconsulteerd kan worden. Alvorens een melding te doen bij het AMK kan hierover eerst advies worden gevraagd bij het AMK, zodat voor melder en AMK duidelijk is of er voldoende informatie beschikbaar is om de melding in behandeling te kunnen nemen. Melding Een melding (van vermoedens van) kindermishandeling kan in principe niet rechtstreeks bij de Raad voor de Kinderbescherming (RvdK) plaatsvinden. De RvdK is een tweede lijnsvoorziening en doet onderzoek op verzoek van het Bureau Jeugdzorg / AMK, MEE of de GGZ-jeugd. Het ziekenhuis meldt een casus (eventueel) na overleg met het AMK en na een zorgvuldige afweging te hebben gemaakt. De melding bij het AMK dient altijd met de ouders/ verzorgers besproken te worden, tenzij het vermoeden bestaat dat dit gevaar oplevert voor het kind/de kinderen. Het AMK zal hierna één van de volgende procedures starten. 1. De melding wordt niet in onderzoek genomen, maar doorgezet naar betrokken hulpverlening waarvan gebleken is dat deze actief is. Zowel melder als ouders/verzorgers worden hiervan op de hoogte gesteld. 2. De melding wordt in onderzoek genomen. De AMK-onderzoeker neemt hiervoor contact op met de betrokkenen (ouders/verzorgers). Tevens zal de AMK-onderzoeker informanten benaderen. Acute dreiging bij kindermishandeling Wanneer direct ingrijpen noodzakelijk is neemt het ziekenhuis tijdens kantooruren contact op met het AMK. Het AMK zal de inschatting maken of de veiligheid van het kind direct gevaar loopt. Wanneer de onveiligheid van het kind niet af te wenden is zal het AMK de Raad voor de Kinderbescherming verzoeken een voorlopige ondertoezichtstelling en machtiging uithuisplaatsing te vorderen bij de Kinderrechter. Buiten kantooruren (avonden, weekenden en officiële feestdagen) bestaat de mogelijkheid contact te leggen met de bereikbaarheidsdienst van Bureau Jeugdzorg voor het doen van een melding. Hiervan kan men gebruik maken wanneer een zaak niet tot de eerstvolgende werkdag uur kan wachten (behoudens de weekeinden). In overleg met de bereikbaarheidsdienst van BJZ zal worden bekeken op welke manier de dreiging kan worden weggenomen en/of de veiligheid van kinderen kan worden gewaarborgd. 8 Let wel: buiten kantooruren is er geen vertrouwensarts beschikbaar bij BJZ. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 8

10 Dreigt er acuut gevaar voor de veiligheid of het leven van een kind of een volwassene, dan neemt de behandelaar in voorkomende gevallen - naast een melding bij het ASHG en/of AMK - ingeval van een volwassene contact op met de politie en in geval van betrokkenheid van kinderen ook met de Raad voor de Kinderbescherming (zie KNMG-code). Inzet tijdelijk huisverbod bij kindermishandeling Het AMK kan bij een acute dreiging of indien dit wenselijk is een procedure starten voor een tijdelijk huisverbod. De burgemeester kan vervolgens voor de duur van tien dagen de pleger van kindermishandeling een huisverbod opleggen. Voor de pleger en achterblijvers geldt dan tevens een contactverbod. Deze procedure kan binnen 24 uur worden opgezet. Tijdens de periode wordt hulpverlening ingezet. Na onderzoek door het AMK behoren navolgende opties tot de mogelijkheden: 1. Er is geen sprake van kindermishandeling; er wordt geen actie ondernomen. 2. Indien kindermishandeling niet kan worden bevestigd zal het netwerk gevraagd worden alert te blijven en bij hernieuwde zorgen de zaak opnieuw voor te leggen aan het AMK. Het AMK sluit het dossier indien de signalen niet worden bevestigd. 3. Bij bevestiging kindermishandeling: o indien ouders en/of verzorgers vrijwillig meewerken wordt een vrijwillig o hulpverleningstraject ingezet. wanneer ouders niet open staan voor vrijwillige hulpverlening wordt de Raad voor de Kinderbescherming verzocht een onderzoek in te stellen naar de mogelijkheden van een kinderbeschermingsmaatregel. 4. Indien er indicatoren aanwezig zijn voor strafrechtelijke vervolging zal het AMK overwegen aangifte te doen bij politie. Terugkoppeling 1. Het AMK zal altijd aan de melder een terugkoppeling doen van de uitkomsten van het onderzoek. Afhankelijk van de mate van betrokkenheid bij het gezin krijgt de melder een summiere dan wel uitgebreide terugkoppeling. Informanten die benaderd zijn door het AMK en een grote mate van betrokkenheid hebben bij het gezin kunnen ook een terugkoppeling krijgen. 2. Het AMK geeft een terugkoppeling aan het CJG. 3. Het AMK geeft tevens standaard een terugkoppeling aan de huisarts. 4. Wanneer wordt overgegaan tot aangifte zal altijd standaard terugkoppeling naar de melder plaatsvinden. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 9

11 3.2 ASHG De taken van het ASHG zijn vastgelegd in de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO). Met de invoering van de Wet Verplichte Meldcode heeft het ASHG een wettelijke basis gekregen. Hierdoor wordt het Steunpunt formeel een meldpunt voor alle meldingen huiselijk geweld. Het ASHG heeft ruime bevoegdheden voor het verkrijgen, delen en bewaren van persoonsgegevens. Daarnaast is in de WMO een meldrecht opgenomen voor het melden van huiselijk geweld door professionals met een beroepsgeheim. Consultatie en Advies Voor regulier advies kan tussen 9.00 en contact worden opgenomen met het algemene nummer van het ASHG. Het ziekenhuis kan daarnaast 24/7 laagdrempelig consultatie en advies inwinnen bij het ASHG. Het telefoonnummer wordt in de weekenden, avonduren en op feestdagen doorgeschakeld naar het Crisiscentrum. Als er sprake is van een crisis kan het Crisiscentrum meteen interveniëren. Indien geen sprake van spoed blijkt dan ontvangt het ASHG de volgende werkdag een melding dat de cliënt moet worden gebeld. Dan wordt de hulpverlening op dat moment verder opgepakt en uitgezet. Melden Na zorgvuldige afweging meldt een ziekenhuis een casus bij het algemene nummer van het ASHG. Na de melding zal het ASHG één van de volgende stappen zetten. 1. Indien de melding hier naar de mening van het ASHG geen aanleiding toe geeft ziet het ASHG af van het doen van onderzoek. 2. Het ASHG start het onderzoek naar vermoedens van huiselijk geweld. Overlegt met ketenpartners of zij informatie, met uitzondering van medische informatie, hebben over Huiselijk Geweld bij betrokkenen. 3. Het ASHG neemt contact op met slachtoffer(s) en leidt slachtoffer(s) toe naar de hulpverlening; deze hulpverlening wordt verzorgd door de Lokale Teams Huiselijk Geweld 9. Indien er kinderen bij de melding betrokken zijn informeert het ASHG het AMK. 4. Het ASHG kan besluiten aangifte te doen bij de politie. Acute dreiging Bij acuut gevaar of dreiging van gevaar kan het ziekenhuis tijdens kantooruren contact opnemen met het ASHG. Het ASHG zal in overleg met het ziekenhuis bekijken welke actie(s) kunnen worden ingezet om de (dreiging) van geweld weg te nemen en de veiligheid van slachtoffer(s) te waarborgen. Het ASHG zorgt bij acute dreiging van huiselijk geweld altijd voor vervolgacties. Buiten kantooruren wordt de melding aangenomen door het Crisiscentrum Rotterdam. De telefoon wordt automatisch doorgeschakeld naar dit nummer. De dienst kan bij acute situaties voor opvang zorgen. Dreigt er acuut gevaar voor de veiligheid of het leven van een kind of een volwassene, dan neemt de behandelaar - naast een melding bij het ASHG en/of AMK - ingeval van een volwassene contact op met de politie en/of de Raad voor de Kinderbescherming in geval er kinderen bij betrokken zijn. Interventies Het ASHG kan op een aantal manieren de veiligheid van slachtoffers waarborgen. Inzet Tijdelijk Huisverbod. In overleg met de politie kan bij onmiddellijke dreiging een pleger van geweld voor de duur van tien dagen een huisverbod worden opgelegd. Dit is een contactverbod en een verbod om in of in de nabijheid van de woning van het slachtoffer te verblijven. 9 De Lokale Teams Huiselijk Geweld (LTHG) worden in 2012 onderdeel van de Lokale Zorg Netwerken (LZN). Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 10

12 Tijdens een Tijdelijk Huisverbod (THV) wordt ernaar gestreefd binnen 48 uur hulpverlening in te zetten. Opvang Een slachtoffer (met eventuele kinderen) krijgt een intakegesprek om te kijken of iemand in aanmerking komt voor opvang. In geval van crisis kan iemand binnen 24 uur geplaatst worden op een crisisbed in het Crisiscentrum of op noodbedden elders. Dit geldt zowel voor mannelijke als vrouwelijke slachtoffers. Voor vrouwen wordt naar een vervolgplek gekeken in de Vrouwenopvang; ook voor mannelijke slachtoffers zijn speciale voorzieningen. De aanmelding voor vrouwen- en mannenopvang loopt via het ASHG.. Ambtshalve vervolging In overleg met de politie kan een pleger bij acute dreiging ambtshalve worden vervolgd en worden aangehouden. Het ziekenhuis kan deze actie ook zelf in gang zetten door aangifte te doen bij de politie. Terugkoppeling Het ASHG geeft na afloop van onderzoek of bij de start van ingezette hulp altijd een terugkoppeling op hoofdlijnen aan de melder. Het ziekenhuis kan te allen tijde contact opnemen met het ASHG om de vervolgacties van/door het ASHG te bespreken. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 11

13 3.3 Centra Jeugd en Gezin (CJG) In de Regio Rotterdam-Rijnmond valt de niet geïndiceerde zorg aan jeugd onder regie van het Centrum Jeugd en Gezin Rijnmond. Het CJG wordt gesubsidieerd door de gemeente. Het CJG biedt het Basistakenpakket jeugdgezondheidszorg 0-19 jaar op grond van de wet Publieke Gezondheid en op basis van de Wet Maatschappelijke Ondersteuning (WMO) wordt laagdrempelige hulp- en opvoedingsondersteuning aan jeugdigen en hun ouders Dit kan gaan om informatie en advies, screening, vaccinaties signalering, monitoring, toeleiding naar hulp, licht pedagogische opvoedondersteuning en coördinatie van zorg. Toeleiden naar CJG Rijnmond door het ziekenhuis De behandelaar maakt in samenspraak met de ziekenhuiscoördinator Kindermishandeling en Huiselijk geweld op basis van de meldcode de afweging of er sprake is van vermoedens van kindermishandeling of huiselijk geweld. De behandelaar taxeert wat de aard en de ernst van het geweld is en het risico op herhaling. Afhankelijk van deze risico-taxatie doet het ziekenhuis een AMKmelding of leidt het toe naar lichtere/vrijwillige vormen van opvoedingsondersteuning zoals het CJG kan bieden. Wanneer het ziekenhuis vermoedt of heeft vastgesteld dat er sprake is van opvoedingsproblematiek kan het ziekenhuis de betrokkenen (ouders en/of verzorgers) verwijzen naar het CJG. Ouders kunnen zelf contact opnemen met het CJG van de (deel)gemeente waar zij wonen of het ziekenhuis neemt het initiatief om de betrokken ouders in contact te brengen met het CJG. Het ziekenhuis bespreekt de zorgen, signalen of vermoedens met de ouders en informeert de ouders ook over het CJG. Wanneer het ziekenhuis zelf contact opneemt met het CJG om de ouders/jeugdigen te verwijzen naar het CJG dan zijn ouders geïnformeerd door het ziekenhuis en staan zij open voor hulp van het CJG. Als ouders het probleem niet erkennen kan het CJG geen zorgtraject in gang zetten. Het ziekenhuis meldt het kind aan bij het CJG door middel van een Aanmeldformulier Centrum voor Jeugd en Gezin (bijlage 4). Het Aanmeldformulier dient te worden gestuurd naar de Aandachtsfunctionaris Kindermishandeling en Huiselijk Geweld van de CJG-locatie in de woonomgeving van het kind.. Contactgegevens van de decentrale aandachtsfunctionaris Kindermishandeling en Huiselijk Geweld zijn via het CJG te verkrijgen (bijlage 1). Opvolging Het CJG neemt binnen een termijn van 3 weken, contact op met de betrokken ouders of jeugdige. Er wordt een afspraak gemaakt; dit kan zijn op het CJG of bij ouders thuis. Met de ouders wordt een analyse gemaakt van de problematiek en in overleg wordt een passend hulptraject ingezet. Dit kan zijn opvoedingsondersteuning door de jeugdverpleegkundige of pedagoog of er wordt in overleg met ouders verwezen cq. toegeleid naar andere hulpverlening. Een passend traject kan soms ook zijn inzetten op eigen kracht of via het sociaal netwerk, dat indien nodig wellicht versterkt kan worden. Voetnoot: een passend traject kan een verwijzing zijn naar een van de ketenpartners waaronder Youz in geval van misbruik alcohol en of drugs.. Mochten betrokken ouders niet op de afspraak verschijnen dan kan door jeugdverpleegkundige van het CJG een huisbezoek worden gebracht, conform het protocol NON -Bereik. Indien deze interventie geen hulp in een vrijwillig kader op gang brengt kan het CJG overwegen een melding te doen bij het AMK, wanneer een vermoeden van kindermishandeling bestaat. Wanneer het voor de jeugdverpleegkundige het CJG niet mogelijk is geweest om met betrokkenen in contact te komen dan wordt dit teruggekoppeld naar het ziekenhuis. Het CJG kan in dat geval geen melding doen bij het AMK, omdat CJG geen eigen informatie heeft kunnen verzamelen, een melding op basis van informatie van derden niet wordt geaccepteerd door het AMK. De ziekenhuiscoördinator kindermishandeling/huiselijk geweld kan in samenspraak met de behandelaar heroverwegen in die situatie alsnog zelf een melding te doen bij het AMK. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 12

14 Terugkoppeling aan het ziekenhuis De verwijzer ontvangt desgevraagd altijd een terugkoppeling van het CJG over de opvolging van de verwijzing. Verzoek en terugkoppeling verlopen waar mogelijk via de ziekenhuiscoördinator of aandachtsfunctionaris kindermishandeling/huiselijk geweld. Het CJG betrekt de huisarts zoveel mogelijk bij het ingezette traject met inachtneming van het gestelde in het privacyreglement van CJG Rijnmond. 3.4 Raad voor de Kinderbescherming Onderzoek en rekwestrerende taak De Raad voor de Kinderbescherming verricht onderzoek bij (vermoedens van) een bedreigde ontwikkeling van een minderjarige. Indien de situatie daarvoor aanleiding geeft kan de Raad de Kinderrechter verzoeken een kinderbeschermingsmaatregel uit te spreken, eventueel gecombineerd met een verzoekt tot uithuisplaatsing. indien een kind ernstig en onmiddellijk gevaar loopt, kan de Raad de Kinderrechter verzoeken de ondertoezichtstelling met onmiddellijke ingang uit te spreken middels een Voorlopige Ondertoezichtstelling (VOTS) en een voorlopige machtiging uithuisplaatsing. Indien de situatie daarom vraagt kan de Raad ook de rechtbank verzoeken ouders te ontheffen van het ouderlijk gezag, wanneer de ouders ongeschikt of onmachtig zijn zorg te dragen voor een gezonde opvoedingssituatie. Indien er sprake is van ernstig verwijtbaar gedrag van ouders tegenover het kind kan de Raad de rechtbank verzoeken ouders te ontzetten uit het ouderlijk gezag. Meldingen aan de Raad voor de Kinderbescherming In beginsel worden zorgelijke situaties van kinderen allereerst bij BJZ / AMK gemeld. Indien het BJZ / AMK van oordeel is dat vrijwillige hulpverlening niet (meer) toereikend is zal BJZ / AMK de Raad verzoeken een onderzoek in te stellen naar de noodzaak van gedwongen hulpverlening in het kader van een kinderbeschermingsmaatregel. In acute en (levens)bedreigende situaties kunnen ook derden (bijvoorbeeld Politie, Ziekenhuizen, instellingen GGZ, etc.) rechtstreeks melden bij de Raad. De Raad stelt dan haar spoed werkproces, gericht op de noodzaak van een spoed maatregel (VOTS). Alle werkprocessen van de Raad kenmerken zich middels het werken in multidisciplinair overleg waarin beoordelingen en besluitvorming plaatsvindt. Advies, informatie en consultatie Naast bovenstaande onderzoeks- en rekwesterende taak kent de Raad ook een advies- informatie en consultfunctie ten behoeve van derden (met name professionals, echter ook particulieren). Bereikbaarheid De Raad is 7 dagen per week 24 uur per dag bereikbaar. De bereikbaarheid en beschikbaarheid buiten de vastgestelde openingstijden (kantoortijden) is primair bedoeld om direct te kunnen ingrijpen bij acute, (levens)bedreigende situaties. N.B In het nieuwe Jeugdzorgstelsel (per ) blijven de taken van de Raad ongewijzigd. In 2015 is de Jeugdzorg gedecentraliseerd en ziet het Jeugdzorgstelsel er heel anders uit. Ofschoon de taken van de Raad ongewijzigd blijven zal er wel een "transformatie" plaatsvinden en zal de Raad werkprocessen aanpassen en vernieuwen. Hierbij zal de nadruk gelegd worden op het ontwikkelen van een Frontoffice waarin de intake activiteiten van de Raad geconcentreerd zullen worden. Heel nadrukkelijk zal de consultatie en advies functie van de Raad verder ontwikkeld en versterkt worden. Jeugdbeschermingsplein Zorgen over de veiligheid of de ontwikkeling van kinderen kunnen, indien woonachtig in Charlois, IJsselmonde of Feyenoord, aangemeld worden bij het Jeugdbeschermingsplein. Op het Jeugdbeschermingsplein wordt de nieuwe drang- en dwangaanpak in de praktijk gebracht als de veiligheid van een kind in het geding is. Men zorgt ervoor dat zorgwekkende signalen over de veiligheid en ontwikkeling van kinderen veel sneller leiden tot hulp; dichtbij en met de gezinnen. Dit moet ertoe leiden dat minder vaak een zwaar traject hoeft te worden ingezet. In de bijlage is de meldingsprocedure opgenomen. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 13

15 3.5 SRZ-ziekenhuizen SRZ bestaat uit 11 ziekenhuizen in de regio Rijnmond. De ziekenhuizen hebben in het kader van signalering van kindermishandeling en huiselijk geweld een aantal taken, die ieder ziekenhuis zelf intern heeft geregeld. Voor het contact met externe partijen zijn de volgende procedures afgesproken. Meldcode De ziekenhuizen volgen intern de stappen die zijn opgenomen in het Implementatiedocument uit Wanneer deze interne procedure leidt tot contact met één van de meldpunten worden de afspraken, zoals in dit werkdocument en in de KNMG-code vastgelegd, gevolgd. Nog te ontwikkelen toekomstige wetgeving over dit onderwerp kan vanzelfsprekend gevolgen hebben voor de huidige afspraken in dit werkdocument. Aanspreekpunt per ziekenhuis Binnen een ziekenhuis is de (medisch) coördinator signalering kindermishandeling en huiselijk geweld het eerste aanspreekpunt voor de externe partijen. De taken die in ieder ziekenhuis dienen te worden uitgevoerd zijn vastgesteld. Over de wijze waarop deze taken per ziekenhuis zijn gebundeld over één of meerdere personen wordt per ziekenhuis besloten. Bureau SRZ heeft een overzicht, waarop alle coördinatoren per ziekenhuis zijn opgenomen. De coordinator per ziekenhuis zorgt ervoor dat de medewerkers in het ziekenhuis op de hoogte zijn waar en wanneer zij bij wie terecht kunnen. Informeren huisarts De behandelend specialist informeert de betreffende huisarts (indien bekend) over het feit dat een melding wordt gedaan. Ook wanneer verwijzing naar de hulpverlening plaatsvindt wordt dit aan de huisarts gemeld. De behandelend specialist informeert de betreffende huisarts (indien bekend) schriftelijk dat sprake is van huiselijk geweld binnen het gezin indien een volwassen slachtoffer geen toestemming geeft voor het doen van een melding. Medisch dossier De behandelend specialist is verantwoordelijk voor het vastleggen van alle processtappen in het medisch dossier. Dit gebeurt objectief, concreet en feitelijk. Het medisch dossier is uitsluitend voor intern gebruik. Het dossier kan niet worden gedeeld. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 14

16 3.6 Meldpunt Zwanger en Verslaafd Bij vermoeden van middelenmisbruik bij zwangere patiënten (alcohol, drugs, cannabis, medicatie etc.) kan altijd in beginsel met toestemming van betrokkene - een melding worden gedaan bij het Meldpunt Zwanger en Verslaafd van Bouman GGZ 10, telefoonnummer Er is geen toestemming van betrokkene nodig. Het meldpunt heeft een bemoeizorgfunctie. Het Meldpunt adviseert en / of neemt de patiënt in behandeling. Zo nodig zal het Meldpunt de patiënt toeleiden naar Bureau Jeugdzorg en de Raad voor de Kinderbescherming. Consultatie Het ziekenhuis (de professional) kan consultatie en advies vragen. Dit houdt onder meer in o advies op maat aan de hand van casusbespreking o algemeen advies over middelengebruik in combinatie met zwangerschap o uitleg convenant zwangerschap en verslaving.. Anoniem advies vragen is mogelijk. Dit geldt voor instellingen, maar ook voor zwangeren en/of familieleden. Bereikbaarheid o van 08:30-17:00 uur is het meldpunt bereikbaar op telefoonnummer o buiten kantoortijden is het meldpunt zwanger en verslaafd (Z&V) niet telefonisch bereikbaar. o uitsluitend bij spoedgevallen kan er contact worden opgenomen met de kliniek, telefoonnummer Hier wordt men indien nodig doorverwezen naar de achterwachtdienst van Bouman GGZ 9. Overigens geldt dit uitsluitend voor patiënten die al bekend zijn bij Bouman GGZ 9. Melding Behandelaren van het meldpunt inventariseren bij aanmelding de mogelijkheden. Het meldpunt Z & V neemt vrouwen in behandeling die zwanger zijn en bekend zijn met middelengebruik, zowel soft- als harddrugs en alcohol. Er kan altijd telefonisch aangemeld worden of per mail: zwangeren@boumanggz.nl. Interventies 1. acute dreiging Binnen kantoortijden Telefonisch contact opnemen met het meldpunt Z & V. Behandelaren van het meldpunt Z & V kunnen indien nodig de crisisdienst van Bouman GGZ en/of het RIAGG inschakelen. In het uiterste geval kan om een crisisopname, al dan niet met dwangmaatregel, verzocht worden. Buiten kantoortijden o Patiënten die bekend zijn bij Bouman GGZ: contact met de kliniek Hier kan worden beoordeeld of de crisisdienst van Bouman GGZ ingeschakeld moet worden. o Patiënten die niet bekend zijn bij Bouman GGZ: via de dienstdoende huisarts kan de crisisdienst worden ingeschakeld. 2. monitoring Maandelijks vindt een kernteamoverleg plaats waar alle partijen die betrokken zijn bij de hulpverlening rondom zwangere verslaafde vrouwen in Rotterdam aan deelnemen. Het meldpunt Z & V heeft wekelijks een eigen multidisciplinair overleg. 3. terugkoppeling Doorlooptijden 10 Merknaam van Antes Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 15

17 Zo snel mogelijk na de aanmelding wordt contact gezocht met de zwangere. Deze wordt uitgenodigd voor een intake bij het Meldpunt Z & V. Indien nodig gaan medewerkers van het Meldpunt op huisbezoek. Mocht er geen contact mogelijk zijn dan wordt de verwijzer hiervan zo snel mogelijk op de hoogte gebracht. Totdat de zorg is overgenomen door het meldpunt blijft de verwijzende instantie verantwoordelijk voor de patiënte. Na aanmelding zal de verwijzer zo snel mogelijk op de hoogte worden gebracht als er contact is geweest met de zwangere. Indien het een convenant zaak betreft (afhankelijk van alcohol of harddrugs en woonachtig in de regio Rotterdam) neemt het MZV direct contact op met BJZ en wordt het AMK overgeslagen. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 16

18 3.7 GGD Rotterdam-Rijnmond De GGD adviseert en faciliteert bij de implementatie van de aanpak kindermishandeling en huiselijk geweld. De GGD heeft hiervoor het Servicepunt Ketensamenwerking (SPK) ingericht. Het SPK biedt aan alle zorgprofessionals en organisaties de volgende ondersteuning: - Coördineren en/of verzorgen van voorlichtingen, trainingen en workshops - Advies en ondersteuning bij de implementatie Meldcode HG/KM - Organiseren van netwerk- en themabijeenkomsten - Ondersteunen van aandachtsfunctionarissen kindermishandeling/huiselijk geweld SISA De partners AMK, LTHG (uitvoeringspartner ASHG), AMK/BJZ, Meldpunt Zwanger & Verslaafd en CJG zijn allen aangesloten op de verwijsindex risicojeugd Rotterdam-Rijnmond: SISA. SRZ is niet aangesloten op deze verwijsindex. Het meldpunt Z&V is niet aangesloten op SISA SISA is bedoeld om organisaties beter te laten samenwerken en risicofactoren vroegtijdig te signaleren, zodat tijdig de juiste hulpverlening ingezet kan worden. De genoemde organisaties zullen dan ook bij de start van hun traject/begeleiding naar aanleiding van een melding Kindermishandeling/Huiselijk Geweld waarbij personen tot 23 jaar betrokken zijn, een signaal afgeven in deze verwijsindex. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 17

19 3.8 LHV Huisartsenkring district Rotterdam De huisartsenkring district Rotterdam behartigt de belangen van de huisartsen in de regio Rotterdam, en maakt deel uit van de Landelijke Huisartsen Vereniging (LHV). Naast de belangenbehartiging zijn ledenservice, regionale beleidsvorming, visie ontwikkeling en regionale vertegenwoordiging van huisartsen in de regio belangrijke doelstellingen. In het district zijn 700 huisartsen werkzaam waarvan er 572 lid zijn van de LHV. Werken met de Meldcode De huisarts heeft een sleutelpositie binnen de gezondheidszorg als eerste toegang, verwijzer naar specialistische zorg en als dossierhouder. De huisarts heeft de regie over de eerstelijnszorg voor het kind en de ouders die hij in behandeling heeft. Als gezinsarts heeft hij als een van de weinige hulpverleners contact met het hele gezin. Hij kan en moet ook een verband leggen tussen gezinsleden door dossiers te koppelen, en tijdens het consult systematisch aandacht te hebben voor het belang en de persoonlijke context en omstandigheden van het kind en diens ouders of verzorgers 11. Als dossierhouder is het voor de huisarts belangrijk om optimaal geïnformeerd te worden over signalen, vermoedens en (eventuele) acties en meldingen van huiselijk geweld en kindermishandeling door andere partijen. Dit geldt voor partijen binnen de medische keten maar ook voor hulpverlenende partijen daarbuiten, zoals jeugdzorg en het maatschappelijk werk. Huisartsen zijn formeel verbonden aan de Meldcode Huiselijk Geweld en Kindermishandeling van de KNMG. Voor de huisartsen heeft de kring een praktisch stroomschema ontwikkeld (zie bijlage). De huisarts volgt de stappen van de KNMG meldcode. Implementatie Om de meldcode te implementeren en te zorgen voor een optimale toepassing heeft de LHV, in samenwerking met de VHN en de Next Page verschillende e-learningsmodelen ontwikkeld. Vanuit de LHV Academie worden cursussen huiselijk geweld en kindermishandeling aangeboden. Op diverse manieren wordt met huisartsen gecommuniceerd over de aanpak. Zo is er aandacht voor het onderwerp op de huisartsenbeurs en online op de website van de kring. Delen van informatie De huisarts ontvangt als dossierhouder informatie inzake een melding of een vermoeden van kindermishandeling en/of huiselijk geweld van andere zorgprofessionals. Ook benaderen zorgprofessionals de huisarts voor consultatie en advies. Het delen van informatie tussen zorgprofessionals is toegestaan indien zij een directe betrokkenheid hebben met de patiënt. De huisarts voegt informatie van derden toe aan het dossier en tracht met deze informatie een juiste inschatting te maken van de situatie. De huisarts zal hier dan, in overleg met de betrokken zorgprofessional(s) en indien nodig, gepaste actie op ondernemen. Patiëntendossier In het dossier worden gegevens vastgelegd inzake de vermoedens en het handelen van KM/HG. Dit dossier wordt niet met derden gedeeld. Aandachtsfunctionarissen De LHV werkt aan de inrichting van aandachtsartsen of functionarissen. Dit in lijn met de opzet vanuit de HAP Rijnmond en de AZRR. 11 Gebruik Meldcode Kindermishandeling in de Huisartsenzorg (LHV 2008) Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 18

20 3.8 Ambulancezorg Rotterdam-Rijnmond AZRR is verantwoordelijk voor de ambulancezorg in de regio Rotterdam-Rijnmond. Met medewerkers is AZRR op vele fronten actief en werkt zij samen met diverse ketenpartners. In 2012 heeft AZRR aan ruim patiënten zorg geboden. AZRR is ook actief bij het signaleren en oppakken van huiselijk geweld en kindermishandeling. Sinds 2012 werkt men met een protocol en zijn 6 aandachtsfunctionarissen aangesteld om de route van signaleren en melden goed te laten verlopen. Werken met de meldcode AZRR is formeel gebonden aan de meldcode van de KNMG 13 en van de VenVN 14. Daarnaast heeft AZRR een eigen meldcode. AZRR heeft voor het werken met de meldcode huiselijk geweld en kindermishandeling een intern protocol opgesteld. Dit protocol behelst een directe zorgmelding aan het AMK of ASHG wanneer er vermoedens zijn van kindermishandeling of huiselijk geweld. De reden voor deze directe zorgmelding is de geringe tijd en het eenmalig karakter van het contact met de patiënt en de (eventuele) betrokkenen op de plaats van het incident. De ambulancemedewerkers hanteren twee stroomschema s, een voor kindermishandeling en een voor huiselijk geweld (zie bijlage). Bij elk vermoeden worden de stappen van de Sputovamo 15 uitgevoerd, daarnaast wordt gekeken of aanwezige kinderen getuige zijn van geweld. Vervolgens volgt een telefonische melding en wordt een ritformulier doorgezet naar de aandachtsfunctionaris. Deze kan de vermoedens vervolgens doorzetten naar het AMK en ASHG. Bij situaties waarbij er geen letsel is maar wel een zogenoemd niet pluis gevoel en twijfel wordt een zorgformulier opgesteld en doorgezet naar de aandachtsfunctionaris. Samenwerking SEH Bij een overdracht op de SEH worden verontrustende signalen gedeeld. Zowel AZRR als de SEH volgen vooralsnog hun eigen route. Verwerking van gegevens, delen van informatie AZRR informeert de betrokkenen over het doen van een melding. Hierop wordt een uitzondering gemaakt indien er een risico is op escalatie. Gegevens worden vastgelegd in de zorgformulieren voor kindermishandeling en/of huiselijk geweld. Deze informatie wordt gedeeld met het AMK en/of ASHG. Intern maakt met gebruik van ritformulieren waarop kort de feiten van het incident/letsel beschreven staan. Informeren huisarts De eigen huisarts wordt mondeling geïnformeerd tijdens de overdracht. Bij een crisissituatie wordt de dienstdoende huisarts op de huisartsenpost geïnformeerd Aandachtsfunctiorissen AZRR werkt met 6 aandachtsfunctionarissen. Zij hebben specifieke deskundigheid op het terrein van kindermishandeling en huiselijk geweld. De functionarissen zijn intern aanspreekpunt voor advies en zetten meldingen (zorgformulieren) door naar het AMK en ASHG. De functionarissen ontvangen een terugkoppeling van het AMK en ASHG inzake het verloop van onderzoek of het doorzetten naar verdere hulpverlening. 12 Jaarverslag AZRR, KNMG: Koninklijke Nederlandsche Maatschappij tot bevordering der Geneeskunst 14 Verpleegkundigen en Verzorgenden Nederland 15 Risicotaxatie voor kindermishandeling Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 19

21 3.9 Huisartsenpost Rotterdam-Rijnmond De Huisartsenpost Rijnmond verzorgt de bereikbaarheidsdiensten voor de huisartsen in de regio Rijnmond. Ruim 1 miljoen inwoners in dit verzorgingsgebied kunnen buiten kantoortijden terecht bij in vijf vestigingen. In totaal zijn ca 450 huisartsen, 200 waarnemers, 150 assistentes en 20 stafmedewerkers werkzaam bij de huisartsenpost Rijnmond. Het is daarmee een van de grootste posten in Nederland. Werken met de Meldcode HG/KM De HAP is formeel verbonden aan de KNMG Meldcode voor Kindermishandeling en Huiselijk Geweld (mei 2013). Deze meldcode is aangepast aan de landelijke modelcode en is daarom breder dan alleen kindermishandeling. In 2014 werkt de HAP aan een doorontwikkeling om ook de aanpak Huiselijk Geweld beter vorm te geven. De artsen op HAP ontvangen, evenals de SEH s van ziekenhuizen, patiënten met een acute zorgvraag die maar kort, veelal eenmalig, op consult komen. In relatief korte tijd moeten signalen worden opgepakt en doorgezet voor een eventuele melding. Gelet op dit werkproces heeft de HAP een duidelijke en vrij grondige procedure ingericht waarbij men, per post, werkt met een aandachtsfunctionaris. Alle patiënten onder de 18 jaar die op de huisartsenpost terecht komen worden standaard onderworpen aan de sputovamo. Betrokkenen worden hierover, ondermeer via een folder, geïnformeerd. Indien er daarna sprake is vermoedens van kindermishandeling volgt de verdere route meldcode. In complexe gevallen worden betrokkenen doorverwezen naar de SEH van het ziekenhuis of de kinderarts. Wekelijks bekijkt de aandachtsarts kindermishandeling in overleg of er een melding moet plaatsvinden bij het AMK. Ook vindt tijdig consultatie plaats. Implementatie De implementatie van bovengenoemde procedure is op diverse momenten aan huisartsen en assistenten gecommuniceerd. De procedure is regulier onderdeel van het digitale kwaliteitsmanagementsysteem en wordt als zodanig toegepast. Er vindt wekelijks een check plaats op opgepakte signalen en wijze waarop is gehandeld. Patiënten van de HAP worden via een folder geïnformeerd over de aanpak. De HAP werkt in 2014 verder aan de procedure voor Huiselijk Geweld. Delen van informatie De vaste huisarts wordt bij vermoedens van kindermishandeling geïnformeerd door de aandachtsfunctionaris kindermishandeling en huiselijk geweld. In overleg worden de zorgsignalen besproken en bekeken wie welke actie onderneemt. Bij vermoedens van kindermishandeling kan consultatie plaatsvinden met de SEH van het ziekenhuis en de dienstdoende kinderarts of coördinator kindermishandeling - huiselijk geweld. Het AMK wordt eveneens regelmatig geconsulteerd inzake vermoedens van kindermishandeling, hetgeen tevens kan leiden tot een melding. Aandachtsfunctionarissen: Per post is een aandachtsfunctionaris voor Kindermishandeling/Huiselijk Geweld aangesteld. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 20

22 3.10 KNOV, kring Rotterdam-Rijnmond De Verloskundigen Kring Rijnmond vertegenwoordigt de verloskundigen in de regio Rotterdam Rijnmond. De verloskundigen kring heeft een duidelijke positie binnen de geboortezorg in de regio en staat voor laagdrempelige, toegankelijke en kwalitatief hoogwaardige verloskundige zorg in de regio Rijnmond. Verloskundigen zijn dè professioneel begeleiders van de fysiologie rondom zwangerschap, bevalling en kraambed. In de regio Rijnmond zijn 130 verloskundigen bij de kring aangesloten. Werken met de Meldcode Verloskundigen zijn verbonden aan de meldcode van de eigen beroepsvereniging KNOV. De kring Rijnmond zet zich, als regionaal onderdeel van het KNOV, in om de professionaliteit te waarborgen door kwaliteit en deskundigheid te bevorderen. In het verlengde hiervan zet de kring zich in om de Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld bij haar leden onder de aandacht te brengen, te zorgen voor een gedifferentieerd aanbod aan deskundigheidsbevordering en de samenwerking in het kader van huiselijk geweld te stimuleren. Verloskundigen, bekend met de Meldcode, handelen conform de stappen en werken hierin samen met andere partijen in de pre- en postnatale zorg. Zo is er aandacht geweest voor de samenwerking tussen Kraamzorg, het Geboortecentrum van het Sophia Kinderziekenhuis en verloskundigen. In het kader van optimale ketenzorg informeert de verloskundige de huisarts en is er een samenwerking met de Centrum voor Jeugd en Gezin, meer specifiek het consultatiebureau. Programma s zoals Pre- en voorzorg kunnen, in gevallen waarbij extra psycho-sociale ondersteuning wenselijk is, worden ingezet. Implementatie De verloskundigen Kring Rijnmond implementeert, mede in het kader van het bevorderen van kwaliteit en professionaliteit, het signaleren en handelen inzake de KNOV Meldcode Kindermishandeling en Huiselijk Geweld. Zij doen dit voor een deel vanuit de Intercollegiale Toetsing Verloskundigen. Daarnaast worden verloskundigen en andere zorgprofessionals in de geboortezorg voorgelicht via de Verloskunde Academie en worden trainingen, zoals e-learningsmodules, aangeboden. Voor scholing of het organiseren van een symposium maakt men tevens gebruik van de ondersteuning vanuit Zorgimpuls. De Kring zal, in lijn met het maken van samenwerkingsafspraken inzake het delen van informatie, haar leden verder structureel informeren over het handelen conform de te maken afspraken. Delen van informatie De verloskundige in de 1 e lijn informeert en consulteert de huisarts waar nodig bij signalen kindermishandeling en huiselijk geweld. De huisarts wordt altijd op de hoogte gebracht van een melding bij het AMK of SHG. Binnen de ketenzorg is er tevens sprake van onderlinge consultatie met Kraamzorg. Bij complexe casuïstiek vindt tevens consultatie en eventueel een doorverwijzing plaats naar de gynaecoloog. Voor extra nazorg vindt een warme overdracht plaats met het consultatiebureau. Cliëntendossier In het dossier worden gegevens vastgelegd inzake de vermoedens en het handelen van KM/HG. Dit dossier wordt niet met derden gedeeld. Werkafspraken HG/KM tussen de (G)GZ, partijen in de Jeugdzorg en de aanpak HG 21