MS en hulpmiddelen. Energiemanagement. Ergonetwerk. Vrijwilligers gezocht. Petra. In deze editie: Kinesitherapie

Transcriptie

1 Jaargang 6 nr. 3 augustus, sept., okt AFGIFTE KANTOOR 3500 Hasselt 1 P2A9117 In deze editie: Kinesitherapie Ergotherapie Multidisciplinaire benadering van vermoeidheid Energiemanagement Psychologie Ergonetwerk Revalidatie arts Vrijwilligers gezocht Petra Samen aan het werk voor een sterk merk: MS-Liga Vlaanderen MS en hulpmiddelen Een driemaandelijkse uitgave van de vzw MS-Liga Vlaanderen

2 Jaargang 6 - nr. 3 Augustus, sept., okt Driemaandelijkse uitgave van de vzw MS-Liga Vlaanderen In dit nummer Edito 3 Uit de medische wereld 5 Column 9 Wellness 11 Sociaal beleid 12 Bewegen & Sporten 23 Uit de werking 30 Op de praatstoel 38 Communicatie en 42 fondsenwerving (Inter)nationaal 50 Vrije tijd 57 Tips en seintjes 58 Colofon 62

3 3 Editoriaal Beste lezer Hulpmiddelen. Of het nu een pen is om te schrijven, een bril om te zien, een mes om te snijden, een lepel om te koken, we gebruiken ze allemaal. Want iedereen kan zo nu en dan hulp gebruiken, beter nog, we kunnen ons bepaalde hulpmiddelen niet meer wegdenken uit ons dagelijks bestaan. Zo zijn we stromend drinkbaar water uit de kraan, elektriciteit uit de muur, openbaar vervoer en overal en altijd toegang tot het internet als vanzelfsprekend gaan beschouwen. Het interessante aan deze hulpmiddelen is dat ze over het algemeen onze gelijkheid vergroten, en hierdoor onze toegankelijkheid. Het thema van de Wereld- MS-dag was dit jaar niet voor niets toegang, in al zijn facetten. Kijk maar hoe op het einde van vorige eeuw, het internet onze toegang tot informatie heeft opengetrokken. Plots is informatie voor iedereen toegankelijk geworden. Voor mensen met MS kan hulp of het gepaste hulpmiddel heel dikwijls het verschil maken. Het verschil dat maakt dat ik, na de diagnose van MS, verder mijn leven in handen kan nemen, en zo zelfstandig kan verder leven. Nu zijn hulp en hulpmiddelen verschillend al naargelang de situatie. Verschillende situaties vergen verschillende hulpmiddelen. Dat hulp zeer verschillend en toch hetzelfde kan zijn lees je in op de praatstoel het verhaal van Nicole, onze medewerkster uit Limburg. En op welke financiële hulp je kunt rekenen wordt uitvoerig toegelicht door Stiene op pag Maar laat ons ook niet uit het oog verliezen dat wij allemaal, personen met MS, partners, vrijwilligers en sympathisanten elkaar kunnen helpen. Door een luisterend oor te bieden, door lotgenotencontact en ervaringen te delen, of door je bij de Liga aan te melden als vrijwilliger. We zoeken heel concreet op dit ogenblik vrijwilligers voor de leesmarathons en voor de MS-week begin september. Je kunt een bescheiden bijdrage leveren door affiches op te hangen, of actief door chocolade te verkopen en zo mee te helpen om de financiële noden van de MS-Liga Vlaanderen te verminderen. Klaus KNOPS Voorzitter MS-Liga Vlaanderen Ergotherapie is een paramedische discipline die zich richt op het weer mogelijk maken van dagelijkse handelingen bij mensen die door ziekte of handicap een lichamelijke of psychische beperking hebben opgedaan. De ergotherapeut helpt dus het zelfstandig verder functioneren zo goed mogelijk in te richten. Meer over het ergoproject lees je verder in dit nummer. fo to: Ilse Fimmers

4 BE /03/2014 Novartis in MS ontwikkeling, innovatie & engagement

5 5 Uit de medische wereld Energiemanagement en de samenwerking met de ergotherapeut binnen de vermoeidheidsrevalidatie Vermoeidheid en MS De vermoeidheid of het constante gebrek aan energie, is het symptoom met de grootste invloed op het dagelijks leven, en dikwijls de meest storende factor in de beginfase van MS. Door de vermoeidheid functioneer je minder goed dan normaal. Het gaat bij MS zowel om lichamelijke (fysieke) vermoeidheid als om geestelijke vermoeidheid. Het is een erg onzichtbaar symptoom, dat de meesten reeds een tijd meenemen binnen hun dagelijks functioneren. Dit uit zich in activiteiten die worden aangepast of niet meer ondernomen. Andere taken worden spontaan afgewisseld met rustpauzes, of trager uitgevoerd. Deze vermoeidheid is duidelijk verschillend van een vermoeidheid na een drukke dag of een zware inspanning. Het energietekort is dikwijls onevenredig met de gedane inspanning. Ergotherapie en MS De ergotherapeut richt zich niet zozeer op de ziekte, maar vooral op de praktische gevolgen ervan bij het uitvoeren van dagelijkse activiteiten. Daarom is het belangrijk om een volledig beeld te krijgen van deze taken binnen het functioneren. Naast de evaluatie van een taak op zich, mogen we de persoonlijke appreciatie die een taak krijgt niet vergeten, en evengoed mee in kaart brengen in een vermoeidheidsdagboek. Binnen deze evaluatie van het individuele dagprofiel zijn de vraagstellingen waarom, wanneer en wie doet wat, een belangrijk middel om een correcte afweging te krijgen van de taak en het belang dat deze krijgt. In de behandeling van personen met MS zijn we bijkomend geconfronteerd met de vermoeibaarheid, een symptoom eigen aan het ziektebeeld. De vermoeibaarheid is dikwijls een stoorzender in het dagelijks activiteitenprofiel en is bovendien heel persoonlijk, onberekenbaar en met een wisselend karakter gedurende de dag. Welke invloed heeft de vermoeibaarheid, hoe herkennen we de MS-gebonden vermoeibaarheid, kunnen we hiervoor een behandelingsprogramma aanbieden? Om hier een antwoord op te geven wensen we nader in te gaan op deze gespecialiseerde benadering binnen de ergotherapeutische behandeling: energiemanagement. Wat is energiemanagement? Energiemanagement is gebaseerd op de richtlijnen die gebruikt worden binnen de ergonomie die als doel heeft om met zo weinig mogelijk energie, zo efficiënt mogelijk te zijn. Efficiënter betekent meestal meer gestructureerd en gepland, gebruik makend van ondersteunende hulpmiddelen, delegeren van taken, kortom een goed bedachte organisatie. Vermoeidheidsrevalidatie: behandeling multidisciplinaire De behandeling van vermoeidheid vraagt een multidisciplinaire aanpak vermits vaak meerdere factoren op verschillende niveaus meespelen. Het doel van dit vermoeidheidsbeleid is dat u na verloop van tijd leert omgaan met uw beperkte hoeveelheid energie zodat u ervaart dat u meer controle krijgt over uw leven. Een eerste stap hierbij is uw vermoeidheid goed leren kennen.

6 6 Ergotherapie Kinesitherapie Multidisciplinaire benadering van vermoeidheid Psychologie Revalidatie arts Voordat men van MS-vermoeidheid kan spreken moeten een aantal andere factoren worden uitgesloten. Zoals hierboven reeds uitgelegd zal de arts uitzoeken of de klacht niet te wijten is aan de nevenwerking van medicatie, bijkomende infecties, slaapmoeilijkheden of depressie. Deze boosdoeners kunnen dan in de mate van het mogelijke worden uitgeschakeld. De psycholoog biedt u de mogelijkheid om te praten over de impact van vermoeidheid op uw leven en uw relaties, en onderzoekt samen met u hoe u daarmee om kan gaan. Angst, machteloosheid en depressieve gevoelens krijgen hier ruimte zodat u op langere termijn weer greep krijgt op uw situatie. Ook zal het nuttig blijken een aangepast programma te volgen bij een kinesist waarbij oefeningen aan bod kunnen komen om uw uithouding te verbeteren, pijn te verminderen, soepeler te bewegen en uzelf te leren ontspannen. Samen met de ergotherapeut maakt u een balans op van uw dagelijkse bezigheden zodat u leert op een meer efficiënte, energiesparende wijze uw dag in te delen. In het vervolg van deze tekst zoomen we verder in op de aanpak binnen de ergotherapie. Energiemanagement binnen de ergotherapie Hoe verloopt het programma? Na een korte introductie op wat MS-gebonden vermoeidheid is, richten we ons op een persoonlijke evaluatie van de vermoeibaarheid. Hiervoor wordt gevraagd om in de thuis- en werksituatie, gedurende zeker 3 dagen, een activiteitendagboek in te vullen in het kader van de vermoeibaarheid. Het doel is om meer bewust te worden van de eigen grenzen binnen de dagelijkse taken, leren inschatten en voelen wat je moe maakt, wat je ontspant. Welke emotionele waarde heeft die activiteit voor jou, waarom wil je ze blijven doen, wat kan je afstaan aan iemand anders, hoe zie je dit? Wat kost deze activiteit aan energie voor jou? Wat doe je en wanneer, hoe ziet de dag eruit, en hoe zou je het zelf willen? Wat vind je zelf belangrijk, hoe tevreden ben je over het dagverloop. Deze vragen die zelf opgekomen zijn tijdens het invullen, en hierdoor bewust en bespreekbaar zijn, bieden ons een goed uitgangspunt om persoonlijk overleg mogelijk te maken. Het doel is om hier samen met jou eventueel veranderingen te bespreken, werkmethodes te bekijken, en voorstellen te doen naar meer structureren en plannen. Hier koppelen we dan ook de veranderingsmomenten aan, werkmethodes, volgordes, structureren en plannen. Kortom, de ergonomische principes! Tips en tricks rond mogelijke wijzigingen? Ergonomische tips concreet in eigen situatie Regels energiemanagement: - Hoeveelheid werk

7 7 Werkzaamheden vereenvoudigen of niet meer doen Activiteiten afwisselen en rustpauzes inlassen - Plannen van het werk Onnodig heen en weer lopen beperken door een praktische indeling van de werkomgeving. - Inrichting van werkruimte Om op een praktische manier te werken (job, huishouding, vrije tijd ) moet de inrichting van de werkplek en woning functioneel en praktisch zijn. Benodigdheden per activiteit en gemakkelijk bereikbaar opbergen - Afwisselen van houding Lang staan is vermoeiend en statisch te belastend. Daarom is het tijdens het werken belangrijk om staand en zittend werk af te wisselen. Het afwisselen van staan en zitten is eenvoudig op te lossen door het voorzien van een hogere kruk, werkstoel of rollator, van waaruit de verschillende taken nog steeds verricht kunnen worden. - De werkhouding Staand en zittend werk afwisselen Een goede werkhouding aannemen Inschakelen hulp en hulpmiddelen Zoals reeds beschreven kan het inschakelen van hulp en hulpmiddelen bijdragen om het vermoeidheidsniveau onder controle te houden. Net zoals een functioneel ingerichte woning en eventueel met extra aanpassingen kunnen bijdragen tot het zo spaarzaam mogelijk omgaan met de persoonlijke energie. De kans is groter dat je in een comfortabele, functioneel ingerichte woning alles beter bij de hand zal hebben, het onderhoud makkelijker zal verlopen, en je makkelijker de activiteiten kan uitvoeren. Naast het praktisch inrichten en aanpassen op zich, stelt zich dikwijls een moeilijker punt, nl. het aanvaarden van het gebruik van hulpmiddelen en aanpassingen. Hulpmiddelen roepen bijna steeds een natuurlijke weerstand op. Dit heeft ook dikwijls te maken met vooroordelen en onbekendheid. Aanpassingen maken van een huis een ziekenhuisomgeving, doet afbreuk aan de vertrouwde leefomgeving. Hulpmiddelen inschakelen is bovendien toegeven dat je het niet meer kan, komt dikwijls over als dit moet ik ook weer opgeven Het inschakelen van hulpmiddelen moet duidelijk genuanceerd worden. Het is nu net één van de belangrijke doelen van de begeleiding, dat we kunnen uitzoeken en uitproberen of een bepaald hulpmiddel de zelfredzaamheid vergroot of kan ondersteunen. Hulpmiddelen zijn hulp middelen en ondersteunen het uitvoeren van bepaalde taken, en zijn hierdoor zeer persoonlijk te evalueren. Waar liggen de zwaarste activiteiten in de dag, kan iemand anders ze overnemen, zijn er hulpmiddelen die hier kunnen bij helpen? Kunnen ze een bepaalde taak ondersteunen en/of aanvullen? De keuzes hierrond zijn steeds persoonlijk, worden steeds besproken en uitgeprobeerd, ook eventueel in de thuissituatie. Besluit Vermoeibaarheid herkennen en bespreekbaar maken voor jezelf en samen met je omgeving, is een eerste grote stap in het omgaan met je vermoeibaarheid. Het is niet alleen het fysiek functioneren dat belangrijk is, ook het organiseren en plannen van je leven, het deelnemen aan sociale activiteiten, het zich goed voelen maken allemaal deel uit van de persoonlijke levenskwaliteit uit. Marijke DUPORTAIL Ergotherapeute-adviesverlener Nationaal MS Centrum Melsbroek

8

9 9 Column Haar eerste werkweek in het informaticabedrijf Technisch had ze al alle bagage en ervaring. Enkel nu nog haar weg vinden in het kluwen van collega s en functies. En een verplichte passage langs de preventieadviseur voor de veiligheidsbriefing van het bedrijf. Of ze interesse had om mee te helpen in het EHBO- of brandpreventieteam? Ze wou gerust beide doen, maar ze moest dus kiezen. Ze werkte na de uren al als ambulancier bij het Rode Kruis, dus het werd EHBO. Bleek dat dit Bommetje Vuur (zoals mijn moeder altijd sprak over een persoon die overloopt van energie) al vele jaren vrijwilligster was bij het Rode Kruis. Ze wou mensen helpen. Zo simpel was het. En ze had nog ambities. Haar vriend was al vrijwillige brandweerman, en dat intrigeerde haar ook. De volgende jaren konden we haar volgen bij de fysieke en psychische voorbereidingen. Ze was gebeten en wat ze miste in sterkte, compenseerde ze met pure wilskracht. Ook de vele weekends en avonden met studie nam ze er graag bij. De examens volgden elkaar snel op. Ondertussen werkte ze voltijds en reed ze nog als ambulancier. Maar het lukte, ze werd vrijwillige brandweervrouw! Tijdens de voorbereidingen voor ComOpsAir goes MS, De Mont Ventoux en ook nadien nog, sprak ze me hierover aan met zeer veel interesse. Zoveel dat ik haar zelf vragen begon te stellen. Tijdens een dergelijk gesprek kwam het eruit Ze had zelf al jaren MS, maar momenteel nog onder controle. Deze jonge vrouw nam meer hooi op haar vork dan heel wat mensen die ik ken. Het merendeel van haar collegae in alle jobs hebben geen idee van haar ziekte, en ze wil dit ook graag zo houden. Vandaar dat ik, alle moeite ten spijt, uit respect zelfs haar voornaam niet schrijf! Maar waar voor mij brandweerlui al de echte helden waren, is zij mijn superheld(in). En ik hoop dat we deze zomer opnieuw op een terrasje van een lekkere fles Lambrusco kunnen genieten. Ze verdient dit! Dirk DEBRUYNE Ik viel van mijn stoel Zij? MS? Enerzijds kader in een informaticabedrijf, anderzijds ambulancier EN als klapstuk nog brandweervrouw? Hoe combineerde ze dat allemaal?

10 A focus on MS Benefits today and tomorrow L.BE

11 11 Wellness Klanktherapie Liggend luisteren naar hemelse klanken en lekker ontspannen Klankschalen of ook wel eens singing bowls genoemd, worden gebruikt voor klanktherapie en soms als ondersteuning bij relaxatietherapie. Bij het ervaren van de klanken kan je in een zeer ontspannende toestand komen. Tijdens het jaarlijkse ontspanningsweekend laten we personen met MS kennismaken met het effect van klankschalen. Op de evaluatieformulieren werden volgende bevindingen genoteerd: "Zeer ontspannend" "Vernieuwend" "Rustgevende, leuke en nieuwe ervaring" "Dit was nieuw voor ons. Blij om hiermee kennis te hebben gemaakt, maar minder geschikt voor ons." "Hoewel me niet onbekend, heb ik genoten van dit moment van introspectie!" "Wat kort. Zeer ontspannend, een unieke ervaring." Wat is een klankschaal? Een klankschaal is een muziekinstrument in de vorm van een schaal die vervaardigd is uit een legering. De verschillende metalen, waaronder goud, zilver en koper, kunnen qua afmeting, kleur, wanddikte en samenstelling van elkaar verschillen. De verhouding van de metalen verschilt van schaal tot schaal, wat elke schaal zo uniek maakt. Elk metaal heeft zijn eigen klank en samen zijn ze verantwoordelijk voor het doorzingen van de klank. Klankschalen zijn afkomstig uit de Tibetaans boeddhistische gebieden in de verschillende staten in de Himalaya. Ze worden gebruikt als eetkommen, offerschalen, slaginstrumenten, relaxatieondersteunende geluidsbronnen en als instrumenten bij het snoezelen. Elke klankschaal heeft een eigen karakter, toonzetting en klankkleur. Meditatie Klankschalen worden toegepast in meditatie vanwege de rustgevende klanken en ontspanningstechnieken, vaak in de vorm van een ligconcert. In de alternatieve therapie worden ze gebruikt voor de klankschaaltherapie, voor diepgaande ontspanning op lichamelijk en geestelijk niveau. Bij alternatieve sportmassage wordt het geluid van de klankschaal gebruikt omdat het geluid diep in het lichaam spanningen zou lostrillen. Klankkleur en -vorming Elke schaal ziet er anders uit. Er bestaan verschillende vormen en formaten. Er zijn er met dunne en dikkere randen en sommige klankschalen zijn versierd met inscripties Al deze factoren samen bepalen mee de klankkleur van de klankschaal. Elke klankschaal heeft zijn unieke klank, met zijn verschillende aspecten: grondtoon, boventonen, luidheid en de duurtijd die de klank aanhoudt. Het is de rijkdom aan boventonen die de klank van Tibetaanse klankschalen zo bijzonder maakt. Boventonen zijn afgeleid van de basistoon, het trillingsgetal van de boventoon is een veelvoud van de grondtoon; vandaar dat het een harmonische klank geeft. Omdat een veelvoud van boventonen veelstemmig en zuiver klinkt, worden deze klanken vaak geassocieerd met het sacrale, het absolute, het zuivere De klankvorming is ook afhankelijk van de techniek van het aanslaan of het aanwrijven en van het soort klopper. Elke klopper, stok of mallet haalt een andere toon naar boven, hoe kleiner de klopper hoe hoger de toon. Katrien TYTGAT Bronnen:

12 12 Sociaal beleid Hulpmiddelen: waar kan u terecht voor terugbetaling? Ik trap waarschijnlijk een open deur in als ik zeg dat u hulpmiddelen als een noodzakelijk kwaad beschouwt. Een hulpmiddel aanschaffen wil immers zeggen dat u erkent dat een aantal zaken niet meer zo goed vlotten, dat de ziekte impact begint te krijgen op uw doen en laten en terrein wint. En dat is absoluut niet leuk om te constateren. U zou ze natuurlijk liever niet nodig hebben. Daarom begrijp ik ook waarom velen onder u soms (te) lang wachten om hulpmiddelen aan te kopen of aanpassingen te doen. Hoe dan ook, het kan uw leven wat gemakkelijker maken en er voor zorgen dat u uw schaarse energie efficiënter kan inzetten. Daarbij komt dat chronisch ziek zijn aan de ene kant extra kosten met zich meebrengt en aan de andere kant veelal inkomensverlies geeft. Met minder inkomen moet u dus meer bekostigen. Daarom is het bijzonder belangrijk dat u informeert en tijdig een aanvraag doet om een tegemoetkoming te verkrijgen bij de aanschaf van een hulpmiddel of aanpassing die u doet aan de woning of wagen in functie van uw beperking. Als u niet thuis bent in deze materie hebt u soms geen idee waar te beginnen en ziet u door het bos de bomen niet meer. Laat mij u mee op pad nemen in dat grote bos en u wat meer uitleg geven bij een aantal interessante boomsoorten. 1. Vlaams Agentschap voor Personen met een Handicap (VAPH) De eerste boom van het bos waar we bij blijven stilstaan is het VAPH. Deze instantie behoort tot het beleidsdomein Welzijn, Volksgezondheid en Gezin van de Vlaamse overheid. Het VAPH wil de participatie, integratie en gelijkheid van kansen van personen met een handicap bevorderen in alle domeinen van het maatschappelijk leven. In dit kader voorzien zij tegemoetkomingen in de aankoop van hulpmiddelen en/of aanpassingen aan de woning of wagen. Aan deze instantie moet u dus zeker denken om bij aan te kloppen. Inschrijvingsprocedure Eerst en vooral moet u ingeschreven zijn bij het Vlaams Agentschap om een tegemoetkoming voor een hulpmiddel of aanpassing te kunnen verkrijgen. Het is evenwel niet mogelijk alleen de inschrijving te vragen, u moet een concrete vraag hebben op het ogenblik dat u zich laat inschrijven, bv. een tegemoetkoming voor een automatische garagepoortopener, elektrificatie van de rolluiken, douchestoel, een tweede trapleuning Heeft u die concrete vraag, dan dient u zich te richten tot een dienst die door het Vlaams Agentschap is erkend om een zorgvraag in te dienen. De meeste ziekenfondsen, MS-klinieken, revalidatiecentra e.d. zijn erkend. Adressen van erkende instanties kan u opvragen bij de sociale dienst van de MS-Liga. Deze erkende multidisciplinaire teams (MDT) zullen in de eerste plaats samen met u een aanvraag opmaken en motiveren welke hulpmiddelen nodig zijn. In de tweede plaats zijn ze er ook om u te adviseren bij de aankoop of aanpassingen. Het MDT stuurt de aanvraag en het adviesrapport vervolgens op naar de provinciale afdeling van het Vlaams Agentschap van uw provincie. Deze afdeling legt de gegevens voor aan de Provinciale Evaluatiecommissie (PEC) die zal oordelen. Binnen de drie maanden na uw aanvraag brengt het Vlaams Agentschap u op de hoogte van de beslissing of die al dan niet wordt goedgekeurd en, zo ja, hoe groot het bedrag van de tegemoetkoming is. Belangrijke noot hierbij te vermelden is dat u jonger dan 65 jaar moet zijn op het moment dat u de eerste keer ondersteuning vraagt. Bent of was u jonger dan 65 bij

13 13 de inschrijving, dan kan u na uw 65 ste levensjaar blijven gebruik maken van de dienstverlening van het Vlaams Agentschap. Voor hulpmiddelen en aanpassingen geldt wel dat u na uw 65 ste enkel tegemoetkomingen kan krijgen voor zover die verband houden met de aandoening van voor uw 65 ste. Refertelijst Alle hulpmiddelen/aanpassingen waarvoor u bij het Vlaams Agentschap een tegemoetkoming kan krijgen, zijn samengebracht in de zogeheten refertelijst. Per hulpmiddel wordt aangegeven wat het maximumbedrag van de tegemoetkoming is en na hoeveel jaar u voor hetzelfde hulpmiddel terug een aanvraag kan indienen. Deze lijst wordt regelmatig aangepast. Bovendien kunnen hulpmiddelen worden aangekocht bij buitenlandse leveranciers (binnen Europa). Ook de aankoop van tweedehands materiaal is mogelijk indien er in het verleden voor dat hulpmiddel geen betoelaging vanwege het VAPH is geweest. De refertelijst vindt u op de website van het Vlaams Agentschap ( bovenaan onder de rubriek Hulpmiddelen ) of kan u opvragen bij de sociale dienst van de MS-Liga of bij uw multidisciplinair team. Wat is zoal opgenomen in de refertelijst? Om u een idee te geven: u kan o.a. een aanvraag indienen voor het aanpassen en ombouwen van de woning, voor liften, handgrepen, een automatische garagepoortopener, elektrificatie van de rolluiken en een aanvullende trapleuning. Voor automatische en semi-automatische transmissie, gas en rem aan het stuur van de wagen, voor een verzorgingsbed, til- en verplaatsingssystemen, toileten douchestoelen Voor een beperkt aantal hulpmiddelen is er ook een tegemoetkoming voorzien voor onderhouds- en herstellingskosten. Een belangrijk principe bij het bepalen van de tegemoetkoming is dat van de meerkost. Het Vlaams Agentschap geeft immers enkel een tegemoetkoming in de bijkomende uitgaven ten aanzien van de kosten die een persoon zonder handicap in gelijkaardige omstandigheden heeft. Bijvoorbeeld: bij de ombouw van uw ligbad naar een douche zal men het nieuwe badkamerkastje niet betoelagen, ook de speciale sproeikop met massagestralen zal te uwen laste zijn. Heeft u omwille van uw specifieke situatie een hulpmiddel nodig dat niet op de refertelijst staat, dan kan het Vlaams Agentschap dit hulpmiddel eventueel toch terugbetalen. U moet hiervoor via uw MDT een aanvraag doen bij de Bijzondere Bijstandcommissie en de noodzaak van het hulpmiddel goed motiveren. De kostprijs van het hulpmiddel moet dan wel de 300 euro, inclusief btw, overschrijden. Ook zal deze commissie oordelen of er kan worden afgeweken van de maximumbedragen die in de refertelijst zijn opgenomen indien het een zeer uitzonderlijke zorgbehoefte betreft. U moet dan wel uw uitzonderlijke zorgbehoefte extra motiveren. Men zal daarbij rekening houden met uw globale situatie. Rolwagens Onder bepaalde voorwaarden kan het Vlaams Agentschap ook de aankoop van een manueel bedienbare of elektronische rolwagen betoelagen. Wel altijd eerst een aanvraag doen via uw ziekenfonds (zie verder). Tegemoetkomingen voor rolstoelen behoren immers in eerste instantie tot de bevoegdheid van het Rijksinstituut voor Ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv). Om de procedure te vereenvoudigen, maakte het Vlaams Agentschap afspraken met het Riziv en de ziekenfondsen. Als u in aanmerking komt voor een tegemoetkoming voor een rolstoel of voor onderhouds- en herstellingskosten aan de rolstoel, zal uw vraag aan het Vlaams Agentschap worden overgemaakt. Daarnaast kan het VAPH eventueel ook een tegemoetkoming geven voor een tandem, aankoppelwiel voor de rolwagen, (lig)fiets met handtrappers, rolstoelfiets, duofiets of voor een hulpmotor voor een manuele rolwagen. Welke hulpmiddelen niet? Het Vlaams Agentschap geeft een tegemoetkoming in de kosten voor heel wat hulpmiddelen en bijstand. Het lijstje is evenwel niet oneindig. Hier volgen de belangrijkste uitzonderingen waarvoor het Vlaams Agentschap geen subsidie geeft: bromfietsen, snorfietsen en andere fietsen met een hulpmotor elektronische relaxzetels

14 14 apparatuur voor medische of paramedische behandelingen: bijvoorbeeld aerosoltoestellen, toestellen voor kinesitherapie, brillen, operaties, hoorapparaten apparatuur voor de fysieke conditie: bijvoorbeeld hometrainers verzekeringskosten hulpmiddelen in het geval van een verblijf van meer dan 3 maanden in een niet door het Vlaams Agentschap gesubsidieerde voorziening, zoals bijvoorbeeld een ziekenhuis, een psychiatrisch ziekenhuis of een revalidatiecentrum andere hulpmiddelen: badopstapje, badplank, badverkorter, badzit, badstoel, bedtafel, leeslamp, leestafel, toiletverhoging, sleutelgreepaanpassingen, serveerwagen, memorecorder e.d. Eerst aanvragen, dan aankopen Zeer belangrijk om weten bij deze regelgeving is dat u eerst een aanvraag moet indienen vooraleer over te gaan tot de aankoop van een of ander hulpmiddel of uitvoering van de werken. Het Vlaams Agentschap geeft dus in geen geval een tegemoetkoming voor facturen die van vóór de datum van aanvraag dateren (in principe is de datum van tenlasteneming de eerste dag van de kalendermaand waarin de aanvraag voor ondersteuning is verstuurd). Vraagt u echter voor het eerst een tegemoetkoming aan voor hulpmiddelen, dan kan u facturen indienen die teruggaan tot één jaar vóór de datum van toewijzing. Is uw aanvraagdossier volledig, dan beslist het VAPH of u een tegemoetkoming voor de gevraagde hulpmiddelen en aanpassingen krijgt. De geldigheid van de beslissingen is beperkt tot twee jaar. Voor woningaanpassing blijft de beslissing vier jaar van kracht. Beslist u pas na deze termijn het hulpmiddel aan te kopen of de aanpassing te laten uitvoeren, dan moet u een nieuwe aanvraag indienen. Hebt u uw aankoop gedaan, stuur dan de originele factuur binnen de 12 maanden op naar de provinciale afdeling van het Vlaams Agentschap. De factuur moet opgesteld zijn op uw naam. Hebt u op het moment van uw aankoop nog geen positieve beslissing van het Vlaams Agentschap ontvangen, dan kan u de factuur tot 12 maanden na de datum van de beslissing indienen. Indien u hulpmiddelen huurt of least, stuur dan regelmatig de facturen op. Koopt u een tweedehands hulpmiddel dan bezorgt u een schriftelijke overeenkomst tussen u en de verkoper en stuurt u een bewijs van betaling mee. Het Vlaams Agentschap betaalt u dus de factuur geheel of gedeeltelijk terug. Meestal wil dat zeggen dat u het bedrag eerst zelf moet betalen en dat het Vlaams Âgentschap u later terugbetaalt. Maar als het over grote bedragen gaat dan kan u voor de derdebetalersregeling kiezen. In dat geval betaalt het Vlaams Agentschap rechtstreeks aan de leverancier. U moet dan een afstandsverklaring ondertekenen waarmee u het Vlaams Agentschap de toestemming geeft om rechtstreeks aan de leverancier te betalen. De leverancier moet uiteraard zelf ook akkoord gaan met deze betaalwijze. In elke provincie is een afdeling van het Vlaams Agentschap. De contactgegevens van de provinciale afdelingen kan u verkrijgen bij uw sociale dienst of via www. vaph.be, informatie@vaph.be of tel Rijksinstituut voor ziekte- en Invaliditeitsverzekering (Riziv) Een tweede interessante boomsoort die we onder de loep nemen is het Riziv. Bij deze federale overheidsinstantie kan u vooral terecht voor de terugbetaling van mobiliteitshulpmiddelen. Ook hier zal ik in grote lijnen de aanvraagprocedure en terugbetalingsvoorwaarden beschrijven zonder daarbij te veel in detail te treden. Het gamma aan mobiliteitshulpmiddelen is daarvoor immers te uitgebreid en divers. Bij mobiliteitshulpmiddelen denken we in eerste instantie aan de rolwagen, zowel de manueel als elektronisch bedienbare, maar ook aan de scooter. Daarnaast is er echter ook het loophulpmiddel, de orhopedische driewielfiets en het stasysteem. Dit laatste is een toestel dat personen met een ernstige of volledige beperking van de stafunctie toelaat rechtop te staan. Ook voor een zitkussen ter preventie van doorzitwonden (antidecubituskussen) is terugbetaling mogelijk, dit moet wel in combinatie met een rolstoel zijn. Een wandelstok, kruk of vierpikkel is uiteraard ook een mobiliteitshulpmiddel, maar daar geeft geen enkele in-

15 15 stantie een tegemoetkoming voor. Ook een elektrische fiets zal u volledig zelf moeten betalen. Als u een aankoop overweegt en gedegen advies wilt, gaat u best te rade bij de diverse leveranciers, thuiszorgwinkels, mobi-shops, revalidatie- en MS-centra overal te lande. Zij kunnen u vertellen welk mobiliteitshulpmiddel voor u het meest geschikt is en wat dit u zal kosten. Wie komt in aanmerking? Alle rechthebbenden met een beperking van de mobiliteit komen in aanmerking voor terugbetaling als deze beperking in mobiliteit het gevolg is van een fysieke, mentale, cognitieve of psychologische stoornis. Door deze stoornis is de betrokkene niet in staat zelfstandig taken uit te voeren of zijn er problemen bij het of participeren (deelnemen) aan het maatschappelijk leven. Aldus de wettekst. Onder beperking van de mobiliteit verstaat men problemen met het lopen en verplaatsen, zowel binnen- als buitenshuis. Maar ook problemen met het veranderen en handhaven van houdingen: problemen met zittende en staande houding en/of het uitvoeren van transfers. Deze moeilijkheden hebben een effect op allerhande activiteiten zoals zelfzorg, huishouden, opleiding, beroep, recreatie, kortom op het maatschappelijk leven. Ongeacht de oorzaak moet de beperking definitief zijn of toch ten minste gelijk aan de vastgestelde hernieuwingstermijn (zie verder). Welke documenten zijn noodzakelijk bij de aanvraag van een mobiliteitshulpmiddel? 1 het medisch voorschrift - bijlage 19 Alles staat of valt met het medisch attest. Elke persoon moet worden bekeken als een individu met zijn specifieke noden en handicap of beperking. Op basis van de diagnose omschrijft de arts in het daarvoor voorziene medisch voorschrift de mate of omvang van de functionele en anatomische stoornissen van de aanvrager en de beperkingen in activiteiten deze dit met zich meebrengen. Hiervoor beschrijft hij een aantal functies van het bewegingssysteem in detail en aan de hand van codes. 2 het functioneringsrapport - bijlage 19bis Dit document, waarin de functionele beperkingen vermeld staan, wordt multidisciplinair opgesteld. De multidisciplinaire teams bestaan uit een geneesheerspecialist voor fysische geneeskunde en revalidatie en omvatten ook een ergotherapeut of een kinesist. Ook de verstrekker kan betrokken worden bij de functionele evaluatie. 3 het motiveringsrapport - bijlage 19ter In het motiveringsrapport worden het gevraagde hulpmiddel en de individuele aanpassingen omschreven en gemotiveerd op basis van de functiestoornissen van de aanvrager, m.a.w. welk hulpmiddel heeft men nodig en waarom. Dit document is steeds door de verstrekker op te stellen. 4 de aanvraag voor verzekeringstegemoetkoming - bijlage 20 Hierin omschrijft de erkende verstrekker het gevraagde hulpmiddel en de individuele aanpassingen. Dit voorstel beschrijft zowel de verstrekkingen die in de nomenclatuur (*) zijn opgenomen, alsook de aanpassingen of onderdelen die niet door de ziekteverzekering worden vergoed. U moet van bij het begin weten hoeveel de opleg zal bedragen. Onderdelen die niet terugbetaald worden, moeten vermeld staan, bv. een krukkenhouder op de rolwagen. De verstrekker moet u een kopie overhandigen. In geen geval mogen aan u kosten worden aangerekend die niet op het voorstel vermeld staan. 5 het getuigschrift van aflevering bijlage 13bis Dit wordt door de verstrekker in tweevoud opgemaakt. Beide documenten worden door u bij aflevering ondertekend. De adviserend geneesheer beslist De door u gekozen erkende verstrekker richt de aanvraag tot tegemoetkoming van een hulpmiddel aan de adviserend geneesheer van uw ziekenfonds. Afhankelijk van de vereiste procedure (zie verder) beoordeelt de adviserend geneesheer de aanvraag voor een tegemoetkoming op basis van het medisch voorschrift, het functioneringsrapport en het motiveringsrapport.

16 16 Hij moet dan binnen de 15 werkdagen op de aanvraag reageren of na 25 bijkomende werkdagen als hij u fysiek wenst te onderzoeken. Hoe verloopt de aanvraagprocedure? 1 de basisprocedure De basisprocedure is geldig voor de aanvraag van een standaardrolstoel of een orthopedische driewielfiets. Hierbij is enkel het medisch voorschrift en de aanvraag van de verstrekker noodzakelijk. De aanvraag van een driewieler is cumuleerbaar met een rolstoel, maar dan moet deze opgemaakt worden volgens de uitgebreide procedure. 2 de uitgebreide procedure De uitgebreide procedure wordt toegepast voor de aanvraag van een modulaire rolstoel, een verzor- gingsrolstoel, een zitsysteem of een orthopedische driewielfiets in combinatie met een rolstoel. Hier wordt een medisch voorschrift, het motiveringsrapport en de aanvraag van de verstrekker gevraagd. 3 de bijzondere procedure Deze procedure wordt toegepast bij de aanvraag voor een kinderrolstoel, een actiefrolstoel, een elektronische rolstoel, een elektronische scooter of een stasysteem. Hiervoor is een medisch voorschrift, het functionerings- en motiveringsrapport en de aanvraag ingediend door de verstrekker noodzakelijk. Het is u waarschijnlijk opgevallen, hoe duurder het mobiliteitshulpmiddel, hoe omslachtiger de procedure. Bij elk van deze procedures kan de adviserend geneesheer aan alle partijen bijkomende informatie vragen. Basisprocedure Uitgebreide procedure Bijzondere procedure Hulpmiddel standaardrolstoel orthopedische driewielfiets Hulpmiddel modulaire rolstoel verzorgingsrolstoel zitsysteem driewielfiets in cumul met rolstoel Hulpmiddel kinderrolstoel actiefrolstoel elektronische rolstoel scooter stasysteem vereiste documenten medisch voorschrift aanvraag vereiste documenten medisch voorschrift motiveringsrapport aanvraag vereiste documenten medisch voorschrift motiveringsrapport functioneringsrapport aanvraag Overzicht aanvraagprocedure Hernieuwingstermijnen Gebruikers tot 65 jaar Gebruikers vanaf 65 jaar Manuele rolstoelen 4 6 Elektronische rolstoelen 4 6 Scooters 6 6 Orhopedische driewielfiets 8 8 Loophulpmiddel 4 6 Stasysteem Onderstel voor zitschelp 5 5 Zitkussens - niet individueel aanpasbaar - anatomisch gevormd - individueel aanpasbaar - luchtkussen 2 idem rolstoel idem rolstoel 4 4

17 17 Voor de aanvraag van een loophulp volstaat een medisch voorschrift en een document van aflevering. Er is geen akkoord van de adviserend geneesheer nodig. Hernieuwingstermijnen (zie tabel op vorige pagina) U kan niet elk jaar zomaar een nieuwe rolwagen aanvragen. Bij de terugbetaling hanteert men immers hernieuwingstermijnen. Hiermee wordt de termijn bedoeld die verstreken moet zijn, te rekenen vanaf de datum van de aflevering van het hulpmiddel, wilt u terug een tegemoetkoming voor een hulpmiddel verkrijgen. Bij belangrijke wijzigingen in uw fysieke toestand binnen deze hernieuwingstermijnen is een nieuwe terugbetaling mogelijk, maar dan moet bij aanvraag de bijzondere procedure worden gevolgd. Indien uw fysische toestand wijzigt waardoor er voortijdig aanpassingen aan een rolstoel noodzakelijk zijn, dan kan ook hier de verstrekker een aanvraag doen. Bewoners van een woon- en zorgcentrum én bij kortverblijf kunnen geen manuele standaardrolstoel, modulaire rolstoel of verzorgingsrolstoel meer krijgen, maar enkel huren waarbij de huurprijs via het ziekenfonds aan de verstrekker wordt betaald. Het huurforfait die het Riziv geeft dekt alle kosten, zowel onderhoud, nazicht, reiniging, herstelling, aanpassingen en verplaatsingskosten. Bij het stopzetten van de huur wordt de rolwagen nagekeken en terug ingezet tot hij 6 jaar oud is. 3. MS-Liga Vlaanderen Een kleinere boomsoort die we in het grote bos zeker niet over het hoofd mogen zien is de MS-Liga. Elk jaar kan u het lezen in de aparte bijlage van de MS-Link: ook wij geven voor een aantal hulpmiddelen een tegemoetkoming. Zo kunnen wij onder bepaalde voorwaarden een gift toekennen voor de (opleg)kosten van een manuele, elektronische rolwagen en scooter. Ook voor een elektronische relaxzetel en therapeutische bewegingstrainer is een tegemoetkoming voorzien. Eventueel ook voor een antidecubituskussen, en -matras, verzorgingsbed en -tafel, til- en verplaatsingssystemen als geen enkele andere instantie daar een tegemoetkoming voor geeft. Neem gerust contact op met uw sociale dienst voor meer info omtrent de voorwaarden en bedragen. 4. Personen Alarm Systeem (PAS) En al wandelend komen we zijdelings ook het PAS tegen. U hebt er waarschijnlijk al van gehoord. Dit is een alarmtoestel met een draagbaar zendertje dat u om de hals of pols draagt en die u bij nood in staat stelt om 24 uur op 24 in contact te treden en een gesprek te voeren met een team van een alarmcentrale. Door een microfoontje aan het alarmtoestel kan u een gesprek voeren met de operator en melden wat er aan de hand is. Indien nodig contacteert de operator aan de hand van vooraf doorgegeven telefoonnummers mensen uit uw nabije omgeving. Kan de operator u niet horen dan contacteert hij of zij onmiddellijk de door u opgegeven personen. Voor de installatie van dergelijk toestel is een vaste telefoonlijn en een vast stopcontact nodig. Ook heeft men informatie over uzelf en over uw hulpverleners nodig die de operator kan oproepen als u hulp nodig heeft. Deze contactpersonen kunnen zowel familieleden, buren, kennissen of verpleegkundigen zijn. Dit systeem kan u huren via uw ziekenfonds maar ook een aantal gemeenten, OCMW s en thuisverplegingsdiensten bieden dit aan. De maandelijkse huurprijs bedraagt meestal tussen 12 en 17 euro met een eenmalige plaatsingskost die varieert tussen 25 en 50 euro. U merkt het, over de terugbetalingsregeling van hulpmiddelen valt veel te vertellen, veel meer dan hier beschreven staat, maar ik heb getracht het belangrijkste voor u op te sommen. Om het niet te ingewikkeld en vooral niet veel langer te maken heb ik mij vooral beperkt tot de algemene aanvraagprocedures en (bijna) geen bedragen vermeld. Als u meer informatie wenst, richt u zich tot uw sociale dienst. Zij kan u op weg helpen, een en ander navragen of gericht doorverwijzen. Noot: in het kader van de zesde staatshervorming zal het beleid rond mobiliteitshulpmiddelen op termijn van het federale niveau (Riziv) overgeheveld worden naar de deelstaten en dus naar het Vlaamse niveau. Wij hebben nog geen idee wanneer dit zal gebeuren en wat dit concreet naar regelgeving en terugbetaling zal betekenen. Bij meer nieuws houden wij u zeker op de hoogte en heb ik weer stof voor een nieuw artikel. Interessante websites Stiene CATTEEUW (*) de nomenclatuur is een geheel van teksten waarin beschreven staat wanneer men in aanmerking komt voor de terugbetaling van een hulpmiddel en bevat eveneens een beschrijving waaraan de producten moeten voldoen om voor terugbetaling in aanmerking te komen. Dit is een limitatieve lijst die tweemaal per jaar wordt aangepast. De producten die voldoen aan deze omschrijvingen kunnen terugbetaald worden en staan dus op deze lijst. Producten die niet op de lijst staan, komen niet in aanmerking voor terugbetaling.

18 Uw mobiliteit is onze grootste zorg. Wij helpen u graag terug op weg. BEZOEK ONZE TOONZAAL Mobility by Olivier Progeo Exelle Vario. Actieve, lichtgewicht rolwagen Trophy Een scooter met een unieke vering en lichte bediening Progeo Joker Evolution Permobil M300 Corpus C3G Levo C3 Sta-op rolstoel Batec electric Aankoppelfiets vrijblijvende afspraak en demonstratie mogelijk bij u thuis! Waarom niet? Conveen De betrouwbare oplossing voor mannen met urine-incontinentie Blijf uw urine-incontinentie de baas dankzij ons assortiment van condoomkatheters en urinezakken en voel u zeker, de hele dag lang. Het ruime assortiment incontinentie-oplossingen van Conveen beschermt u optimaal tegen het ongemak en de moeilijkheden van urine-incontinentie. In tegenstelling tot luiers die urine absorberen, wordt de urine afgevoerd naar een discrete urinezak rond het been met behulp van een condoomkatheter. Doordat u droog blijft, voelt u zich met Conveen veilig en zeker. Surf voor meer informatie naar Het Coloplast logo is een geregistreerd handelsmerk van Coloplast A/S. [ ]. Alle rechten voorbehouden. V.U.: Gitte M. Hesselholt Coloplast Belgium NV/SA, De Gijzeleer Industrial Park, Guido Gezellestraat 121, B-1654 Beersel / Huizingen

19 19 Sociaal beleid Betere toegang tot de schuldsaldoverzekering voor chronisch zieken Personen met een chronische ziekte worden geconfronteerd met hoge bijpremies en weigeringen wanneer ze een schuldsaldoverzekering willen afsluiten. De wet Partyka (1), die de toegang tot de schuldsaldoverzekering voor personen met een chronische ziekte moet verbeteren, wordt nu eindelijk in uitvoering gebracht. De uitvoering van deze wet moet leiden tot meer verantwoording, transparantie en solidariteit binnen de verzekeringssector. Verzekeringsondernemingen beschouwen personen met een chronische ziekte als verhoogde risico s. Hierdoor moeten zij hoge bijpremies betalen of wordt hen zelfs de toegang tot een schuldsaldoverzekering geweigerd. Verzekeringsondernemingen motiveren hun beslissing over de hoogte van een bijpremie of een weigering niet of onvoldoende. Hun beslissingen komen al te vaak arbitrair over. Door het gebrek aan transparantie blijven personen met een chronische ziekte gefrustreerd achter met vele vragen. Een betaalbare schuldsaldoverzekering kunnen afsluiten is nochtans essentieel. Deze verzekering biedt enerzijds aan de bank een waarborg om een hypothecaire lening toe te kennen en voorziet anderzijds een belangrijke financiële bescherming voor de verzekeringnemer en zijn gezinsleden. De wet biedt hoop en vormt een belangrijke mijlpaal voor een meer toegankelijke verzekeringsmarkt. De wet Partyka: een lange weg Sinds januari 2010 bestaat er een wet die de problemen van personen met een chronische ziekte bij het afsluiten van een schuldsaldoverzekering wil aanpakken. De zogenaamde wet Partyka kwam tot stand na maandenlang overleg tussen vertegenwoordigers van consumentenorganisaties, patiëntenverenigingen en de verzekeringssector. Na veel geduld en de nodige voorbereidingen zal de wet door de genomen uitvoeringsbesluiten nu eindelijk operationeel worden. De wet Partyka en haar uitvoeringsbesluiten voeren verschillende maatregelen in die de transparantie binnen de verzekeringssector moeten bevorderen, zoals verbeterde medische vragenlijsten, een duidelijke motiveringsplicht voor bijpremies en weigeringen en een antwoordtermijn waarbinnen verzekeringsondernemingen hun beslissing moeten meedelen. Personen met een chronische ziekte die een bijpremie van meer dan 75 % krijgen of geweigerd worden, kunnen weldra tegen de beslissing van de verzekeraar in beroep gaan bij een Opvolgingsbureau voor tarifering (2). Ten slotte voorziet de wet ook vanaf 2015 in een solidariteitsmechanisme waarbij bijpremies begrensd worden tot maximum 125 % van de basispremie. (1) Wet van 21 januari 2010 tot wijziging van de wet van 25 juni 1992 op de landverzekeringsovereenkomst wat de schuldsaldoverzekeringen voor personen met een verhoogd gezondheidsrisico betreft. (2) Dit bureau bestaat enerzijds uit vertegenwoordigers van verzekeringsondernemingen en anderzijds uit vertegenwoordigers van consumenten en patiënten. Het bureau wordt voorgezeten door een onafhankelijke magistraat. Rita VAN REEMPTS Bron: Vlaams Patiëntenplatform'(VPP)

20 20 Sociaal beleid Ergonetwerk: een project met de financiële steun van de Nationale Loterij Met de financiële steun van de Nationale Loterij werkt de MS-Liga Vlaanderen aan de uitbouw van het reeds bestaande persoonlijke cognitieve ondersteuningsproject in Limburg naar een breed netwerk van ergotherapeuten in heel Nederlandstalig België. Sedert 2010 werd binnen de MS-Liga Vlaanderen de dienst PCO (persoonsgebonden cognitieve ondersteuning) uitgebouwd, waar ergotherapeute Mirthe Vanherck in nauwe samenwerking met Hilda Reijnders, maatschappelijk werkster van de MS-Liga Limburg, ondersteuning biedt aan personen met MS (PmMS) op het vlak van cognitie en dit in hun eigen leefomgeving. Tijdens deze sessies worden vaak ook andere hulpvragen met betrekking tot ergotherapie gesteld. Het gaat dan meestal over vragen betreffende hulpmiddelen, problemen bij het uitvoeren van ADL-activiteiten (Activiteiten van het Dagelijks Leven), zoals transfers, uitvoeren van huishoudelijk taken, het toepassen van compensatiestrategieën, vrijetijdsbesteding De behoefte aan ergotherapie in de thuissituatie is dus duidelijk ruimer dan enkel het cognitieve aspect. Nood aan ergo aan huis Eind 2010 werd er een Koninklijk Besluit (KB) goedgekeurd in verband met de tussenkomst voor verstrekkingen die een ergotherapeut, in het kader van een revalidatie, thuis bij de patiënt uitvoert. Dit betekent dat het Rijksinstituut voor ziekte- en invaliditeit (Riziv) een aantal prestaties, uitgevoerd door een ergotherapeut in de thuissituatie, gedeeltelijk vergoedt en dit op voorschrift van de revalidatiearts. De terugbetaling geldt voor vier verstrekkingen: het opmaken van het observatiebilan, een aantal oefensessies met functionele training (maximum 7), 2 informatie-, advies- en opleidingssessies en ten slotte het functioneel eindbilan. De voorwaarde voor het verkrijgen van deze tegemoetkoming is dat de patiënt vooraf een volledig revalidatieprogramma heeft gevolgd of op het punt staat een volledig programma af te ronden en na afloop terugkeert of gaat terugkeren naar zijn gewone leefomgeving. Dit programma wordt gevolgd in een revalidatiecentrum dat met het Riziv een overeenkomst voor locomotorische en/of neurologische revalidatie heeft gesloten. Als MS-Liga vinden we het onze taak om tegemoet te komen aan deze nood aan ergo aan huis, zodat PmMS zo lang mogelijk zelfstandig kunnen functioneren in de thuisomgeving en een kwaliteitsvol leven kunnen leiden. Om dit te realiseren zou een breed netwerk van ergotherapeuten, verspreid over Vlaanderen, tot stand moeten komen. We willen aantonen dat ergotherapie aan huis, door specifiek en permanent opgeleide ergotherapeuten, een belangrijke meerwaarde betekent binnen het zorgaanbod. Het project Zoals in een vorig artikel reeds vermeld (MS-Link, nr. 4, december 2013) verkregen we financiële ondersteuning van de Nationale Loterij om de mogelijkheid van de uitbouw van een ergonetwerk in Vlaanderen te onderzoeken en zo dat realistisch blijkt ook effectief uit te bouwen. Het project loopt over twee jaar en is intussen opgestart. In de eerste plaats werd gewerkt aan een brochure, die zowel de revalidatieartsen als de

21 21 rechthebbenden een duidelijk beeld moet geven van wat het KB precies inhoudt, wie in aanmerking komt en welke de te volgen procedure is. Bij het verschijnen van deze MS- Link zal de brochure gedrukt zijn. Een volgende stap is dan om met een duidelijke powerpointpresentatie de betrokken revalidatieartsen meer uitleg te geven over het project en via een vragenlijst meer informatie te verkrijgen over hoe zij de nood aan ergotherapie aan huis bij PmMS inschatten. Deze vragenlijst is intussen afgewerkt en aan de powerpointpresentatie wordt de laatste hand gelegd. Van zodra we de nodige feedback gekregen hebben van de revalidatieartsen zullen we ook de PmMS uitgebreid bevragen. Hiervoor zal gewerkt worden met focusgroepen waarin alle doelgroepen vertegenwoordigd zullen zijn. Op die manier krijgen we een duidelijk zicht op de wensen en noden van de rechthebbenden zelf, en daar gaat het toch in de eerste plaats om. Wij houden u op de hoogte van de evolutie van het project! Meer informatie? Wie meer informatie over het KB en de te volgen procedure wenst, kan alvast contact opnemen met onze ergotherapeute Mirthe Vanherck (gsm: mirthe.vanherck@ ms-vlaanderen.be ) Rita VAN REEMPTS Hoofd Sociale dienst MS-Liga Vlaanderen RECHTZETTING artikel in MS-Link mei 2014 In de vorige MS-Link stond in het artikel Het verhaal van een hart onder de riem. Psychologische ondersteuning: bij wie kan u terecht? een foute vermelding. Het Agentschap Zorg en Gezondheid wees er ons op dat in het deeltje omtrent de tarieven die in Centra geestelijk gezondheidszorg gehanteerd worden iets rechtgezet diende te worden. Centra geestelijke gezondheidszorg (CGG) Een centrum voor geestelijke gezondheidszorg biedt ambulante hulpverlening aan mensen met allerhande psychische problemen zoals depressie, relatieproblemen, stress e.d. In een CGG zijn er daarvoor meestal aparte teams voor volwassenen, jongeren en kinderen. Elk team bestaat uit 1 of meerdere psychiaters, psychologen en maatschappelijk werkers. In een CGG wordt elke aanvraag besproken op een teamvergadering en wordt er in overleg de meest haalbare aanpak uitgestippeld. Hou wel rekening met een wachttijd vooraleer de gesprekken kunnen starten. Vanaf 1 mei 2013 zijn er voor alle centra uniforme betalingstarieven ingevoerd. Een eerste consultatie is gratis als de cliënt is doorverwezen door bijvoorbeeld een huisarts of een andere welzijns- gezondheidsdienst of -instelling. Een consultatie bij een psycholoog of maatschappelijk werker verbonden aan het CGG kost 11 euro. Een aantal cliënten betaalt echter het verminderingstarief van 4 euro per consultatie. Dit zijn cliënten met de verhoogde tegemoetkoming binnen de ziekte- en invaliditeitsregelgeving, cliënten die in budgetbegeleiding, budgetbeheer of schuldbemiddeling zijn, personen die de maximumfactuur gezondheidszorg hebben bereikt in het vorige of huidig jaar. Personen in een behartenswaardige situatie hoeven geen bijdrage te betalen. Het zinnetje in vetjes klopt niet. Het bereiken van de maximumfactuur gezondheidszorg is geen criterium om een verminderde bijdrage te betalen in een CGG. Bij deze is dit dus rechtgezet en hebben jullie de juiste informatie. Stiene CATTEEUW