Ambitie.info. Economie en recht Opdrachten

Transcriptie

1 Ambitie.info Economie en recht Opdrachten

2 Colofon Uitgeverij: Edu Actief b.v. Meppel Auteurs: E. Lockefeer, R. van Midde, A. Schouten Redactie: Edu Actief b.v. Meppel Inhoudelijke redactie: R. van Midde Vormgeving: Edu Actief b.v. Meppel Drukwerk: Bariet, Steenwijk E. Lockefeer Ambitie.info Economie en recht Opdrachten ISBN: NUR: 164 Trefwoord: detailhandel Copyright 2013 Edu'Actief b.v. Meppel Postbus KB Meppel Tel.: Fax: info@edu-actief.nl Internet: Eerste druk/eerste oplage Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt door middel van druk, microfilm, fotokopie of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. No part of this book may be reproduced in any form, by print, photoprint, microfilm or any other means, without written permission from the publisher. Voor zover het maken van kopieën uit deze uitgave is toegestaan op grond van artikelen 16h t/m 16m Auteurswet 1912 jo. Besluit van 27 november 2002, Stb. 575, dient men de daarvoor wettelijk verschuldigde vergoeding te voldoen aan de Stichting Reprorecht te Hoofddorp (Postbus 3060, 2130 KB) of contact op te nemen met de uitgever voor het treffen van een rechtstreekse regeling in de zin van art. 16l, vijfde lid, Auteurswet De uitgever heeft ernaar gestreefd de auteursrechten te regelen volgens de wettelijke bepalingen. Degenen die desondanks menen zekere rechten te kunnen doen gelden, kunnen zich alsnog tot de uitgever wenden.

3 Inhoud Hoofdstuk 1 Exploitatiekosten... 5 Hoe was het ook alweer? Inkopen... 8 IWO bepalen Kosten Kosten van menselijke arbeid Rentekosten Berekening over een periode van jaren Berekening over een periode van maanden Berekening over een periode van dagen Dagen tellen Tussentijds aflossen Kosten van diensten van derden Verzekeringskosten Voorraadkosten Kosten van de belastingen Kosten van duurzame bedrijfsmiddelen Afschrijven met een vast bedrag per jaar Afschrijven met een vast percentage van de aanschafwaarde Afschrijven met een vast percentage van de boekwaarde Rentekosten over het gemiddeld vermogen Keuze van het afschrijvingssysteem Terugrekenen naar de aanschafwaarde Kosten van de grond Kostenvermindering Hoofdstuk 2 Exploitatieoverzicht Omzet en brutowinst (belangrijke begrippen) Gewaardeerd loon Gewaardeerde interest Ondernemersrisico Omzet Inkoopwaarde van de omzet Brutowinst in percentage van de IWO Brutowinst in percentage van de omzet Percentage van de brutowinst onbekend, beginvoorraad en eindvoorraad bekend Het exploitatieoverzicht tot nu toe Brutowinstpercentages berekenen Brutowinstpercentage van de omzet Brutowinstpercentage van de IWO Een exploitatiebegroting maken Een exploitatiebegroting met percentages uit het verleden Een exploitatiebegroting met geschatte kostenbedragen voor de komende periode Hoofdstuk 3 Kengetallen Kengetallen van de ruimte Omzet per m 2 vloeroppervlakte Vloerrendement Kengetallen van de arbeid Omzet per fte Omzet per werkzame persoon Omzet per gewerkt uur (OPWU) Arbeidsefficiency Selfservice ratio Kengetallen van de voorraad Omzetsnelheid, omzetduur en voorraadefficiency Inkoopruimte Stock-to-salesratio

4 Hoofdstuk 4 Consumentenprijs De opbouw van de consumentenprijs Van verkoopprijs tot brutowinst Brutowinstpercentage berekenen Consumentenprijs en verkoopprijs berekenen Berekenen van de (netto)winst Berekenen van de consumentenprijs Constante kosten en variabele kosten Vaste opslagmethode Omrekenfactor Directe en indirecte kosten Hoofdstuk 5 Break-evenanalyse Constante en variabele kosten Break-evenpoint berekenen Break-evenomzet en break-evenafzet Grafische break-evenanalyse BEO berekenen met een gemiddeld brutowinstpercentage Toepassingen van de break-evenanalyse Veiligheidsmarge Hoofdstuk 6 Budget Doelstellingen Begrotingen en budgetten Soorten budget Exploitatiebudget Exploitatiebudget opstellen Indexcijfers gebruiken Functies van een budget Vergelijkingsmiddel Budgetcontrole Managementinformatiesysteem (MIS) Rekenen met een MIS Hoofdstuk 7 Inleiding in het recht - Bij dit hoofdstuk horen geen opdrachten. Hoofdstuk 8 Overeenkomsten - Bij dit hoofdstuk horen geen opdrachten. Hoofdstuk 9 Consumentenrecht - Bij dit hoofdstuk horen geen opdrachten. Hoofdstuk 10 Detailhandelsverzekeringen - Bij dit hoofdstuk horen geen opdrachten. 4

5 Hoofdstuk 1 Exploitatiekosten Hoe was het ook alweer? Opdracht 1 Bereken voor Ursula s cadeauboetiek in de volgende gevallen: a. de inkoopprijs b. de btw. Artikel Inkoopfactuurprijs Btw% a. Houten paard 114,95 21% b. Windlicht 87,30 21% c. Theedoos 26,02 21% d. Kaars 3,63 21% e. Karaf 31,46 21% f. Fotolijstje 10,89 21% g. Vaas 21,18 21% h. Rattan tissue box 45,98 21% i. Clock pocket 140,06 21% j. Biscuit box 107,69 21% Opdracht 2 Bereken voor vishandel de Ruyter in de volgende gevallen: a. de inkoopprijs b. de btw. Artikel Inkoopfactuurprijs per kilo Btw% a. Zalm 22,42 6% b. Kabeljauw 19,56 6% c. Zeewolf 31,64 6% d. Mosselen 4,88 6% e. Tilapiafilet 3,55 6% f. Pangasiusfilet 3,87 6% g. Garnalen 20,59 6% h. Scampies 8,36 6% i. Tong 30,18 6% j. Cocquilles 27,69 6% Opdracht 3 Bereken in de volgende gevallen de ontbrekende getallen: Inkoopprijs Btw% Btw-bedrag Inkoopfactuurprijs a , ,03 b , ,38 c ,36 6% d. 100,52 579,17 e , ,92 f. 6% 7.127,37 g ,12 21% h , ,64 i , ,22 j. 21% 333,39 k , ,72 l ,52 6% m. 6% ,76 n ,20 6% 5

6 o ,21 21% p. 21% ,95 q , ,88 r , ,38 s , ,70 t ,65 21% Opdracht 4 Vul voor webshop Darlo Games de volgende tabel aan: Artikel Verkoopprijs Inkoopprijs Brutowinst a. Project Zero 2 58,75 19,98 b. Cursed Mountain 29,98 15,14 c. Hounted House 75,65 38,81 d. Alone in the Dark 12,96 16,18 e. Ju on the Grudge 32,41 10,46 f. Calling 27,49 15,60 g. Disaster 21,18 11,69 h. Call Duty 39,74 19,32 i. Just Dance 12,31 6,92 j. Paper Mario 24,92 6,66 Opdracht 5 Harm Harmsen ontvangt van zijn leverancier voor de levering van tien herenshirts een factuur met een inkoopfactuurprijs van 583,10. De btw is 21%. Bereken de inkoopprijs van deze tien shirts. Opdracht 6 De inkoopprijs van een pak hagelslag is 1,65. De btw is 6%. Bereken de inkoopfactuurprijs van het pak hagelslag. Opdracht 7 De inkoopprijs van een boxershort bedraagt 15,-. De btw is 21%. a. Bereken het bedrag aan btw. b. Bereken de inkoopfactuurprijs. Opdracht 8 Monica van der Doelen heeft het afgelopen jaar ingekocht voor een inkoopfactuurprijs van ,34. Hiervan was ,15 inclusief 6% btw en de rest inclusief 21% btw. a. Bereken de inkoopprijs exclusief 21% btw. b. Bereken de inkoopprijs exclusief 6% btw. c. Bereken de totale inkoopprijs exclusief btw. d. Bereken het totale btw-bedrag. Opdracht 9 Albert van der Schouw heeft het afgelopen jaar voor een bedrag van ,33 exclusief btw ingekocht. Van deze inkopen viel 45% onder het 6% btw-tarief en de rest onder het 21% btw-tarief. a. Bereken de inkoopfactuurprijs inclusief 21% btw. b. Bereken de inkoopfactuurprijs inclusief 6% btw. c. Bereken de inkoopprijs exclusief 21% btw. d. Bereken de inkoopprijs exclusief 6% btw. e. Bereken de totale inkoopfactuurprijs. f. Bereken het totale btw-bedrag. 6

7 Opdracht 10 Sanne de Kroon heeft het afgelopen jaar ingekocht voor een inkoopfactuurprijs van ,78. Hiervan was ,32 inclusief 6% btw en de rest inclusief 21% btw. Bereken voor Sanne: a. de inkopen exclusief 21% btw b. de inkopen exclusief 6% btw c. de totale inkopen exclusief d. het totale btw-bedrag. Opdracht 11 Ali Bernal koopt bij zijn leverancier 100 tassen in. De inkoopfactuurprijs is 2.890,95. De verkoopprijs van een tas is 47,50. In mei heeft Ali 48 tassen verkocht. De btw is 21%. a. Bereken de inkoopprijs van 100 tassen. b. Bereken de inkoopprijs van een tas. c. Bereken de brutowinst van een tas. d. Bereken de omzet van de tassen voor mei. e. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van de tassen voor mei. f. Bereken de brutowinst voor Ali in mei van de tassen. Opdracht 12 Louise Stark koopt bij haar leverancier 250 kilo bonbons in. De inkoopfactuurprijs is 1.875,-. De verkoopprijs van een kilo bonbons is 15,50. In november heeft Louise 208 kilo bonbons verkocht. De btw is 6%. a. Bereken de inkoopprijs van 250 kilo bonbons. b. Bereken de inkoopprijs van een kilo bonbons. c. Bereken de brutowinst van een kilo bonbons. d. Bereken de omzet van de bonbons voor november. e. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van de bonbons voor november. f. Bereken de brutowinst voor Louise in november van de bonbons. Opdracht 13 Barry Whitacker koopt bij zijn leverancier 150 regendekens in. De inkoopfactuurprijs is 8.625,-. De verkoopprijs van een regendeken is 60,-. In oktober heeft Barry 118 regendekens verkocht. De btw is 21%. a. Bereken de inkoopprijs van 150 regendekens. b. Bereken de inkoopprijs van een regendeken. c. Bereken de brutowinst van een regendeken. d. Bereken de omzet van de regendekens voor oktober. e. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van de regendekens voor oktober. f. Bereken de brutowinst voor Barry in oktober van de regendekens. Opdracht 14 Een marktkoopman heeft de volgende gegevens over de artikelgroep T-shirts verzameld in april. De btw is 21%. Bereken de ontbrekende gegevens. Artikel Inkoopprijs Inkoopfactuurprijs Aantal verkocht Verkoopprijs Omzet IWO Brutowinst april a. T-shirts wit 6, ,65 b. T-shirts grijs 5,79 14,69 308,49 c. T-shirts rood 8, ,50 94,68 d. T-shirts zwart 7,32 22,50 877,50 e. T-shirts geel 3,19 7,89 39,45 7

8 Opdracht 15 Groentehandel Lens en zoon heeft de volgende gegevens verzameld over week 42. De btw is 6%. Bereken de ontbrekende gegevens. Artikel Inkoopprijs Inkoopfactuurprijs Aantal kg verkocht Verkoopprijs Omzet IWO Brutowinst week 42 a. Jona gold 0, ,50 b. Goudrenet 0,64 1,38 52,44 c. Elstar 0,62 1,45 13,05 d. Braeburn 0, ,62 35,49 e. Golden delicious 0,82 0,87 5 8, Inkopen IWO bepalen Opdracht 16 Bereken de ontbrekende bedragen in de volgende tabel. Beginvoorraad Inkopen exclusief btw Eindvoorraad Inkoopwaarde van de omzet a , , ,45 b , , ,11 c , , ,89 d , , ,36 e , , ,80 f , , ,25 g , , ,36 h , , ,36 i , , ,60 j , , ,69 Opdracht 17 Laura van der Sanden is eigenaresse van een ruitersportspeciaalzaak. De voorraad op 1 januari bedraagt ,-. De voorraad op 31 december bedraagt ,-. De inkopen inclusief 21% btw bedragen over het jaar ,65. Bereken de inkoopwaarde van de omzet van het afgelopen jaar voor Laura. Opdracht 18 Slagerij Mahal heeft over het eerste kwartaal de volgende gegevens verzameld: - voorraad 1 januari ,98 - voorraad 30 maart ,47 - de inkoopwaarde van de omzet bedroeg in het eerste kwartaal ,56. a. Bereken de inkopen exclusief btw voor Mahal. b. Bereken de inkoopfactuurprijs voor Mahal. De btw is 6%. Opdracht 19 Tuincentrum Ooninx heeft over het afgelopen jaar de volgende gegevens verzameld: - voorraad 31 december ,69 - de inkoopwaarde van de omzet bedroeg ,63 - de inkopen inclusief 21% btw waren ,36 het afgelopen jaar. Bereken de voorraad op 1 januari voor Ooninx 8

9 Opdracht 20 Parfumerie Dwinkel heeft over het afgelopen jaar de volgende gegevens verzameld: - voorraad 1 januari ,- - de inkoopwaarde van de omzet bedroeg ,83 - de inkopen inclusief 21% btw waren ,56 het afgelopen jaar. Bereken de voorraad op 31 december voor Dwinkel. Opdracht 21 Bakker Joppen heeft over het eerste kwartaal de volgende gegevens verzameld: - voorraad 1 januari 4.896,59 - voorraad 30 maart 3.894,74 - de inkoopwaarde van de omzet bedroeg in het eerste kwartaal ,43 - de omzet bedroeg in het eerste kwartaal ,12. a. Bereken de inkopen exclusief btw voor Joppen. b. Bereken de inkoopfactuurprijs voor Joppen. De btw is 6%. c. Bereken de brutowinst over het eerste kwartaal. Opdracht 22 Sportzaak De Voetbal heeft over het afgelopen jaar de volgende gegevens verzameld: - De voorraad op 1 januari bedroeg ,21. - De inkoopwaarde van de omzet bedroeg ,59. - De inkopen op rekening bedroegen ,12 inclusief 21% btw. - De contante inkopen bedroegen ,36 inclusief 21% btw. - De Voetbal heeft voor ,42 exclusief 21% btw aan voetbalbenodigdheden op rekening aan voetbalverenigingen geleverd. - De contante verkopen bedroegen exclusief 21% btw ,72. a. Bereken de totale inkoopfactuurprijs. b. Bereken de totale inkopen exclusief btw. c. Bereken de voorraad per 31 december. d. Bereken de omzet. e. Bereken de brutowinst. Opdracht 23 Kaaswinkel Jansje heeft over het derde kwartaal de volgende gegevens verzameld: - De voorraad op 30 september bedroeg 7.548,69. - De inkoopwaarde van de omzet bedroeg ,51. - De inkopen op rekening bedroegen ,74. - De contante inkopen bedroegen 970,25. - Jansje heeft voor 4.453,27 op rekening kaas aan een bejaardentehuis geleverd. - De contante verkopen bedroegen ,39. - Alle bedragen zijn exclusief 6% btw. a. Bereken de totale inkopen exclusief btw. b. Bereken de voorraad per 1 juli. c. Bereken de inkoopfactuurprijs. De btw is 6%. d. Bereken de omzet. e. Bereken de brutowinst. 1.2 Kosten Bij deze paragraaf horen geen opdrachten. 9

10 1.3 Kosten van menselijke arbeid Opdracht 24 Carla Verweij heeft een maandloon van 2.400,-. De vakantietoeslag bedraagt 8%. De premies voor de sociale verzekeringen zijn 18%. Aan het eind van het jaar krijgt Carla een extraatje van 800,-. Bereken de voor Carla betaalde jaarlijkse loonkosten. Opdracht 25 Frans Spits heeft een maandloon van 3.640,-. De vakantietoeslag bedraagt 8%. Aan het eind van het jaar krijgt hij een dertiende maand uitgekeerd. De premies voor de sociale verzekeringen zijn 22%. Bereken de voor Frans betaalde jaarlijkse loonkosten. Opdracht 26 Mieke van Lith heeft een weekinkomen van 475,-. De vakantietoeslag voor Mieke bedraagt 8%. Aan het eind van het jaar krijgt Mieke een weekloon extra uitbetaald. De premies voor de sociale verzekeringen zijn 22%. Bereken de voor Mieke jaarlijks betaalde loonkosten. Opdracht 27 Froukje Lockefeer heeft een weekloon van 635,-. De vakantietoeslag bedraagt 8%. De sociale premies bedragen 18%. Aan het eind van het jaar krijgt Froukje een gratificatie van 250,-. Bereken de betaalde jaarlijkse loonkosten voor Froukje. Opdracht 28 Jasper Hemminga heeft een maandloon van 2.880,-. De vakantietoeslag bedraagt 8% en de premies voor de sociale lasten 26%. Bereken de voor Jasper betaalde jaarlijkse loonkosten. Opdracht 29 Daniel Diegez Verdiest heeft een weekloon van 1.150,-. Hij krijgt één keer per jaar een vakantietoeslag van 8% en aan het eind van het jaar krijgt hij een gratificatie van 500,- vanwege de goed verrichte werkzaamheden. De premies voor de sociale lasten zijn 18%. Bereken de voor Daniel betaalde jaarlijkse loonkosten. Opdracht 30 Guido Klaster heeft een maandloon van 4.800,-. Eén keer per jaar krijgt hij een vakantietoeslag van 8%. De sociale premies bedragen voor Guido 18%. In december krijgt hij een gratificatie van 650,-. Bereken de voor Guido betaalde jaarlijkse loonkosten. 10

11 Opdracht 31 Jamai heeft zijn delicatessenzaak uitgebreid. Hanneke was altijd eerste verkoopster, maar wordt nu verkoopspecialist. Haar brutoloon gaat van 1.506,- per maand naar 1.608,- per maand. Peter werkte altijd op donderdagavond en zaterdag als hulpkracht. Zijn brutoloon was 450,- per maand. Peter gaat nu extra op vrijdagmiddag werken waardoor zijn brutoloon met 35% stijgt. Jamai trekt een extra parttimer aan. Het maandloon van de parttimer is 850,-. Voor de berekening van de loonkosten moet Jamai rekening houden met een premie van de sociale verzekeringen van 18%. De vakantietoeslag is 8%. a. Bereken de loonkosten voor Jamai voor de uitbreiding van zijn delicatessenzaak. b. Bereken de loonkosten voor Jamai na de uitbreiding van zijn delicatessenzaak. Opdracht 32 Marktkoopman Bouali besluit een paar extra markten te gaan draaien. Hij schaft hiervoor een tweedehandsverkoopwagen aan. Zijn vaste kracht Mohamed was verkoopspecialist, maar wordt nu filiaalmanager. Zijn brutoloon gaat van 1.625,- per maand naar 1.700,- per maand. Daarnaast trekt Bouali nog twee parttimers aan die bruto 625,- per maand verdienen. Voor de berekening van de loonkosten moet Bouali rekening houden met een premie van de sociale verzekeringen van 18%. De vakantietoeslag is 8%. Aan het eind van het jaar geeft Bouali zijn werknemers een extraatje van 100,-. a. Bereken de loonkosten voor Bouali voor de uitbreiding. b. Bereken de loonkosten voor Bouali na de uitbreiding. Opdracht 33 Marloes Emke is eigenaresse van een dierenspeciaalzaak. Ze heeft drie personeelsleden in dienst. Het brutosalaris in 2013 voor de parttimeverkoopster bedraagt 850,- per maand. De fulltimeverkoopspecialist heeft een brutoloon van 1.600,- per maand en de fulltimeafdelingsmanager heeft een brutosalaris van 2.100,- per maand in Voor 2014 verwacht Marloes een stijging van de salarissen van 2,5%. De vakantietoeslag is 8% en de sociale premies bedragen 26%. Aan het eind van het jaar ontvangen de medewerkers een kerstgratificatie van 150,-. Drie dagen per week, gedurende 45 weken per jaar reist de fulltimeverkoopspecialist met de auto naar haar werk. De enkele reisafstand bedraagt 15 kilometer. Zij krijgt een reiskostenvergoeding van 0,19 per kilometer. Het personeelsuitje kostte in ,-. Marloes verwacht dat de kosten hiervan in % meer bedragen. De afdelingsmanager gaat in 2014 een cursus sales volgen waarvan de kosten 895,- bedragen. Bereken voor Marloes de totale personeelskosten voor Opdracht 34 Jason Vis heeft één fulltimer in dienst en een oproepkracht. Het brutoloon was in het afgelopen jaar ,-. Hij verwacht dat het brutoloon het komende jaar 1,5% stijgt. De vakantietoeslag is 8%, de sociale premies 21%. Aan het eind van het jaar krijgt de werknemer een kerstgratificatie van 175,- en een kerstpakket ter waarde van 25,-. De reiskosten waren het afgelopen jaar 575,-. De fulltimer gaat het komende jaar verhuizen waardoor de reiskosten toenemen met 6%. Het jaarlijkse personeelsuitje kostte het afgelopen jaar 245,-. Dit jaar wordt er extra uitgepakt ter gelegenheid van het vijfjarig bestaan van de winkel. Jason trakteert zijn werknemer op een lang weekend Ibiza. Hierdoor zullen de kosten van het personeelsuitje met 650% toenemen. Bereken de personeelskosten voor het komende jaar. 11

12 Opdracht 35 Corella Haast heeft twee fulltimers, een parttimer en vier oproepkrachten in dienst. Het totale brutoloon bedroeg het afgelopen jaar ,-. De vakantietoeslag is 8%, de sociale premies 26%. Ze verwacht dat het brutoloon het komende jaar 0,75% stijgt. Aan het eind van het jaar krijgen de werknemers een kerstgratificatie van 100,- en een kerstpakket ter waarde van 50,-. Een van de fulltimers reist 5 keer per week 22 kilometer heen en 22 kilometer terug, 45 weken in het jaar. De vergoeding is 0,19 per kilometer. De bedrijfskleding gaat naar de wasserij, 52 keer per jaar. Dit jaar kostte dat 45,- per week. Voor het komende jaar zullen deze kosten met 15% stijgen. Het personeelsuitje gaat dit jaar naar de Efteling. Alle werknemers mogen hun partner en kinderen meenemen. Corella verwacht dat dit haar 1.450,- gaat kosten. Bereken de personeelskosten voor het komende jaar. Opdracht 36 Michelle van Leest werkt als verkoopmedewerkster in een dierenspeciaalzaak, 46 weken per jaar. Ze verdient bruto 395,- per week. De vakantietoeslag is 8%. Ze krijgt in de maand december een eindejaarsuitkering van 200,-. Het werkgeversaandeel voor de sociale verzekeringen bedraagt 26%. De reiskostenvergoeding die ze krijgt bedraagt 0,19 per kilometer. Per week reist ze 50 km. Bereken de jaarlijks betaalde loonkosten. Opdracht 37 Peter heeft drie werknemers in dienst, te weten: - Miriam voor 20 uur per week, brutoloon 6,35 per uur - Eric voor 32 uur per week, brutoloon 4,25 per uur - Michel voor 10 uur per week, brutoloon 3,- per uur. De vakantietoeslag is 8%. Het werkgeversaandeel sociale verzekeringen is 26%. Een jaar heeft 52 werkweken. a. Bereken de te verwachten jaarlijks betaalde loonkosten. b. Bereken de te verwachten betaalde loonkosten per uur. Opdracht 38 Een vulploeg werkt op de volgende tijdstippen: - maandag van uur tot uur - woensdag van uur tot uur - vrijdag van uur tot uur. De vulploeg bestaat altijd uit twaalf mensen. Iedereen in de vulploeg verdient 2,75 bruto per uur. De sociale verzekeringen zijn 26%. De vakantietoeslag is 8%. Bereken de wekelijks betaalde loonkosten van de vulploeg. Opdracht 39 Fietsenzaak Tour de Frans heeft de volgende werknemers op de loonlijst staan: - Kenan voor 24 uur per week, brutoloon 6,10 per uur - Frits voor 38 uur per week, brutoloon 8,75 per uur. De lonen zullen het komende jaar met 2,5% stijgen. Voor het werkgeversaandeel voor de premie van de sociale verzekeringen geldt een percentage van 26%. De vakantietoeslag is 8%. Een jaar heeft 52 werkweken. Bereken de loonkosten voor het eerste kwartaal van het komende jaar. 12