Nieuwsbrief van Certis Europe B.V. voor de Akkerbouw en de Vollegrondsgroenteteelt Jaargang 7 - Nr mei Gazelle spaart bijen pagina 3

Transcriptie

1 Nieuwsbrief van Certis Europe B.V. voor de Akkerbouw en de Vollegrondsgroenteteelt Jaargang 7 - Nr mei 2012 Gazelle spaart bijen pagina 3 Mocap 15 G maakt het verschil pagina 4 Certis scherpt Schilbrand Index aan pagina 7 Voorkom blessures Het gebruik van insecticiden ligt bij de consumenten vaak onder een vergrootglas. Dat is slechts gedeeltelijk terecht. Natuurlijke vijanden en bijen zijn nuttige insecten die we graag willen sparen. Echter luizen en coloradokevers veroorzaken schade in het aardappelgewas. Electrofog verdeelt kiemremmer beter in de bewaring Certis heeft met Gazelle een sterk en snelwerkend middel beschikbaar, wat ook selectief is op nuttige insecten. Als aardappelteler kunt u hiermee het gewas beschermen, zowel bij aanwezigheid van bloeiende onkruiden als rond de bloei. Dit kan zonder dat de bijen hier hinder van ondervinden! Zijn de klimaatomstandigheden voor luizen en coloradokevers gunstig, dan zetten ze veelal onverwacht de volle aanval in. Met Gazelle voorkomt u dat het aardappelgewas dan verandert in een onbeheersbaar veld van luizen en coloradokevers. Het speelveld is met Gazelle dus goed te controleren en voorkomt blessures. Wanneer ingrijpen noodzakelijk is, speel dan op zeker. Harry Salomons, Crop Manager Dankzij de nauwkeurige werking verdeelt de Electrofog het kiemremmingsmiddel Gro-Stop Electro zich beter in de bewaring, hebben Koen van Waes (l) en Mario Riemens mogen ervaren. Het afgelopen bewaarseizoen is een nieuw, elektrisch vernevelapparaat op de markt gekomen met bijbehorende kiemremmer. Het gaat om de Electrofog en het middel Gro-Stop Electro. Een aardappelteler die al met volle tevredenheid hiermee gewerkt heeft, is Koen van Waes uit Westdorpe. Van Waes is een van de eerste telers in Nederland die al praktijkervaring met de Electrofog heeft opgedaan. Hij teelt op zijn akkerbouwbedrijf onder meer tafelaardappelen van het ras Mozart. Dit ras is gevoelig voor schilbrand. De firma Van Overloop Fijnere nevel uit Aardenburg verzorgt ieder jaar bij Van Waes de kiemremmingsbehandeling. Dit seizoen kreeg hij het advies om de Mozart met het nieuwe middel Gro-Stop Electro te behandelen. Deze raad was afkomstig vervolg op pagina 2 1

2 vervolg van pagina 1 van Mario Riemens, vertegenwoordiger bij Van Overloop. Om het middel Gro-Stop Electro goed in de schuur te verdelen is het vergast met het bijbehorende nieuwe apparaat de Electrofog. Dit apparaat produceert een veel fijnere nevel dan de Swing Fog dat doet met Gro-Stop Fog. Dankzij de nauwkeurige werking verdeelt de Electrofog het kiemremmingsmiddel Gro-Stop Electro zich beter in de bewaring, heeft Van Waes mogen ervaren. Begin oktober heeft Van Waes de Mozart s gerooid. Twee weken daarna waren ze droog. Op dat moment is Van Overloop Veilig in gebruik met behandelen begonnen. En dat was maar goed ook. De aardappelen waren dit jaar erg kiemlustig. Op veel knollen zaten al kiempjes bij het inschuren. Hoewel ik hier geen vergelijk heb met de oude methode, ziet het resultaat er goed uit. Ik ventileer gewoon met buitenlucht, zonder mechanische koeling. Half februari waren er totaal geen problemen met kiemen waar te nemen. Ook niet aan de randen of in de hoeken van de cel. Wat je in het begin direct zag is, dat de kiemen gingen verdikken. De groei stopte en daar bleef het bij. Er kwamen ook geen nieuwe kiemen op. Ik denk dat ik deze partij zeker tot mei probleemloos had kunnen bewaren. Fijne nevel Dankzij de goede verdeling en beter doordringen van het middel op moeilijke plekken kan de aardappelteler een beter kwalitatief eindproduct afleveren. Dat brengt meer geld in het laatje. Daarnaast bieden de Electrofog en het middel Gro-Stop Electro hun voordeel bij de uitvoering van de behandeling. Zo werkt de Electrofog vrijwel geluidloos. Ook veroorzaakt de fijne nevel van Gro-Stop Electro nauwelijks aanslag. Ventilatoren en andere bewaarapparatuur in de schuur blijven daardoor schoner en dat scheelt een hoop onderhoudswerk. Verder is de Electrofog niet brandgevaarlijk. Daarmee is het apparaat volkomen veilig in gebruik. Het middel Gro-Stop Electro bevat een hoog gehalte aan de actieve stof chloorprofam. Uit proefnemingen en praktijkervaringen is gebleken dat je het middel maar een keer in de acht weken hoeft toe te passen. Ook dat scheelt arbeid. De adviesdosering voor de eerste behandelingen is 18,8 milliliter per ton en voor toepassingen daarna volstaat 12,6 milliliter per ton. In totaal zijn dan vier behandelingen per seizoen toegestaan. Nog een bijkomend voordeel van de Electrofog is dat het apparaat op krachtstroom draait. Hierbij komen geen schadelijke verbrandingsgassen als CO ² en ethyleen vrij. Om het risico op brand tot bijna nul te reduceren, is de Electrofog uitgerust met een compleet veiligheidssysteem. Vanwege de genoemde brandpreventieve uitrusting is de nieuwe vernevelaar zonder gevaar op elke geschikte plek in de bewaarschuur te plaatsen. n Dankzij de nauwkeurige werking verdeelt de Electrofog het kiemremmingsmiddel Gro-Stop Electro zich beter in de bewaring. 2

3 Gazelle spaart bijen Gazelle is een snelwerkend selectief middel dat schadelijke insecten als luizen en coloradokevers bestrijdt en bestuivers als bijen en hommels spaart. Telers van aardappelen en bloembollen kunnen hiermee hun gewassen selectief tegen schadelijke insecten beschermen. Dat is precies wat ook Nefyto voorstaat in de nieuwe campagne veilig en verantwoord gebruik van gewasbeschermingsmiddelen. Vorig jaar heeft de Nederlandse Stichting voor Fytofarmacie (Nefyto) de campagne veilig en verantwoord gebruik van gewasbeschermingsmiddelen in het leven geroepen. Met deze campagne wil de brancheorganisatie van de agrochemische industrie meer bewustwording creëren. Het gaat erom dat de professionals, die gewasbeschermingsmiddelen gebruiken, zich realiseren dat zij ook een verantwoordelijkheid Toe te passen rond de bloei hebben voor mens en natuur. Tegelijkertijd wil Nefyto meer samenhang brengen in de communicatie over de toepassing van middelen. Beperk het risico voor bijen bij het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen, vormt een onderdeel van de Nefyto-campagne. Beperk het risico voor bijen bij... Hoe beschermt u bijen? Let op! Sommige gewasbeschermingsmiddelen kunnen gevaarlijk zijn voor bijen, andere bestuivers en natuurlijke vijanden 1. Pas gewasbeschermingsmiddelen geïntegreerd toe Monitor welke insecten, ziekten of plagen in het gewas voorkomen en beslis of een behandeling met een gewasbeschermingsmiddel daadwerkelijk nodig is Maak gebruik van waarschuwingssystemen Kies een gewasbeschermingsmiddel en een toepassingswijze die bestuivers en natuurlijke vijanden ontzien 2. Let op drift Spuit bij weinig wind, bij voorkeur s morgens of s avonds Gebruik de voorgeschreven driftreducerende maatregelen...het gebruik van gewasbeschermingsmiddelen 3. Lees op het etiket alle voorschriften over bijen Enkele voorbeelden: Gebruik product niet op in bloei staande gewassen Pas product niet toe als honingdauw aanwezig is Sluit alle openingen in de kas af met insectengaas Gebruik product niet wanneer het gewas actief wordt bezocht door bijen Gebruik product niet wanneer bloeiende onkruiden aanwezig zijn. Verwijder onkruid voordat het bloeit Natuurlijke vijanden ontzien Een van de aanbevelingen op de poster die hiervoor is ontwikkeld, betreft de keuze voor gewasbeschermingsmiddelen die bestuivers en natuurlijke vijanden ontzien. Gazelle is een veilig middel voor zowel bijen als hommels en is daarom ook in de periode rond de bloei te gebruiken. Die toepassing rond de bloei is zeer belangrijk, zowel in aardappelen als in bloembollen. De aardappelteelt heeft bijvoorbeeld te kampen met moeilijk te bestrijden luizen. Een ervan is de vuilboomluis die vooral tegen de bloeitijd in het gewas toeslaat. Het is dan juist heel erg belangrijk dat Gazelle is veilig voor zowel bijen als hommels en is daarom ook in de periode rond de bloei te gebruiken. Let op: Onzorgvuldig gebruik van gewasbeschermingsmiddelen kan leiden tot het intrekken van toelatingen! de werkzame sstof van Gazelle, nl acetamiprid, veilig inzetbaar is tijdens de bloei. Acetamiprid dringt dankzij de translaminaire werking snel door het blad heen en bereikt zo de onderkant van het blad, daar waar de luizen zitten. Wanneer een luis in aanraking komt met acetamiprid houdt deze direct op met prikken en kan daarmee geen schade meer doen en ook geen virus meer op de aardappelplant overdragen. Uit proeven blijkt dat Gazelle zowel boven- als onderin het gewas een zeer snelle en goede bestrijding van de luizen heeft. Pakt moeilijke luizen aan Voor de werking van Gazelle in bloembollen is hetzelfde van toepassing. Inzet. Toepassing rond de gewasbloei is hierin zeer belangrijk. In deze periode vindt namelijk de meeste virusoverdracht plaats. Het advies is dan ook om zowel voor, tijdens als na de bloei te spuiten. Dit levert een belangrijke bijdrage aan het voorkomen van virusoverdracht door luizen en voorkomt tevens kolonievorming. Verder is het raadzaam om op tijd met een toepassing te beginnen. De overdracht van virus kan namelijk al zeer vroeg in het teeltseizoen plaatsvinden. Behalve dat Gazelle veilig is voor natuurlijke vijanden heeft het ook geen beperkingen op het etiket ten aanzien van drift of toepassing in grondwaterbeschermingsgebieden. Het is daarbij probleemloos te mengen met alle andere gangbare middelen. n 3

4 Mocap 15 G maakt het verschil Ritnaaldenschade vormt een toenemend probleem in de aardappelteelt. Mocap 15 G kan daarbij het verschil maken tussen goedkeuring of afkeuring. Dat is klip en klaar gebleken, zowel in officiële veldproeven bij het PPO te Lelystad als na praktijkbeoordelingen door de verwerkende industrie. Ritnaalden onder controle Ritnaaldenschade lijkt de laatste jaren toe te nemen, al heb ik geen exacte cijfers die een toename onderbouwen. Wel krijgen we van steeds meer telers en afnemers van aardappelen te horen dat ze ieder jaar meer ritnaaldenschade in aardappelen aantreffen, ervaart onderzoeker Hilfred Huiting van het PPO te Lelystad. En niet alleen ritnaalden, maar ook schade door andere bodeminsecten lijkt toe te nemen. Bij PPO is dat eveneens merkbaar. We krijgen namelijk ieder jaar meer vraag naar onderzoek naar deze bodemplagen. Een verklaring voor de toename zit mogelijk in het verdwijnen van breed werkende insecticiden. Die mochten telers jaren geleden nog volop toepassen. Het ging om middelen met een lange werking. Ze werkten in elk geval over een langere periode dan de middelen die telers nu mogen gebruiken. Gevolg is dat de populatie aan Gezien de kwaliteitseisen die afnemers aan aardappelen stellen, wordt de schadeproblematiek omtrent ritnaalden steeds belangrijker", legt technisch adviseur Harry Hansma (r) aan PPO onderzoeker Hilfred Huiting uit. ritnaalden de laatste tien jaar langzaam is de schadeproblematiek omtrent ritnaalden toegenomen en vaker op een schadelijk steeds belangrijker. Dat gaat verder dan niveau komt. alleen tafelaardappelen. Een verwerkende industrie zit niet op diepe aantastingen van Middelen van blijvend belang ritnaalden te wachten. In het participatieonderzoek dat PPO in 2011 heeft uitgevoerd, Het gevolg daarvan is weer dat we op dit moment afhankelijk zijn van middelen zie je het belang van goede bestrijding ook als Mocap, juist omdat we nog te weinig duidelijk terug. Wij beoordelen alle middelen op hun werking en geven daar een cij- weten over het gedrag van ritnaalden in de bodem, schetst Huiting de huidige problematiek. Ook gezien de kwaliteitseisen die lijk, wanneer krijgt een partij een goed- of fer aan. De vraag voor de praktijk is natuur- afnemers aan aardappelen stellen, wordt afkeuring? Voor tafelaardappelen is dat duidelijk, hierop mag je in het geheel geen aantasting zien. Bij fritesaardappelen steekt het iets minder nauw. Om deze reden hebben we de industrie gevraagd onze uitkomsten ook eens te beoordelen. Dan zie je dat het er wel toe doet welk middel je gebruikt, al is de werking van insecticiden in de bodem afhankelijk van de omstandigheden. Het draait bij kwaliteitsbeoordelingen uiteindelijk om de beslissing, goedgekeurd of afgekeurd. Gezien dit belang financiert het Productschap Akkerbouw de komende jaren een inventarisatie van schadebeelden en de beoordelingen daarop, door de diverse afnemende partijen in de markt. Uit beoordelingen door de verwerkende industrie blijkt dat Mocap 15 G het verschil maakt tussen wel of niet leveren. Laagste knolaantasting In de participatieproef waaraan Huiting refereert zijn diverse middelen en behandelmethoden tegen ritnaalden met elkaar vergeleken. Mocap 15 G liet de laagste knolaantasting van allemaal zien. Het ververvolg op pagina 5 4

5 vervolg van pagina 4 schil met een onbehandeld object bleek op te lopen tot ongeveer de helft minder vraat aan de knollen. Dit geheel volgens toetsingsmethoden van het PPO-Lelystad. Vervolgens zijn de knollen van de diverse behandelingen ook ter beoordeling aangeboden aan de verwerkende industrie. Daarbij kwam aan het licht dat alleen de knollen die behandeld waren met Mocap 15 G in aanmerking kwamen voor levering en verwerking. Hieruit blijkt dat Mocap 15 G het verschil maakt tussen wel of niet leveren dan wel goedkeuring of afkeuring van een partij fritesaardappelen. n Steeds meer telers en afnemers van aardappelen melden schade door ritnaalden in aardappelen. Robuuste werking nog verder verstevigen Hulpstoffen, waaronder uitvloeiers, kunnen een positief effect hebben op de werking van gewasbeschermingsmiddelen. Een goed voorbeeld daarvan is ook het anti-spatmiddel Certain. Uit proefnemingen in 2011 is gebleken dat een toevoeging van deze hulpstof ook de robuuste werking van Valbon kan verstevigen. Valbon heeft al jarenlang een zeer sterke positie in het spuitschema van aardappelen. Het middel werkt al vanaf opkomst zeer sterk preventief tegen Phytophthora infestans en heeft eveneens een curatieve van Valbon en Certain al enkele jaren in het praktijkadvies opgenomen. Certain is het Engelse woord voor zeker. Die zekerheid slaat op de werking van het product, legt Geersing uit. Certain is namelijk een anti-spatmiddel dat je toevoegt aan de spuitvloeistof. Tijdens het spuiten zullen alle druppels die het aardappelgewas raken, op het blad blijven liggen. Anders bestaat de kans dat onder ongunstige weersomstandigheden een deel van de vloeistofdruppels van het blad afspat. Ook bij gebruik van driftreducerende doppen kun je bij wind met de toevoeging van Certain aan Valbon sneller aan de slag. Het vormt daarmee onder deze moeilijkere omstandigheden een ideaal duo, aldus Geersing. n Valbon vanaf opkomst sterk op Phytophthora werking. Valbon onderdrukt daarnaast ook de ziekte Alternaria, dankzij de aanwezigheid van de werkzame stof mancozeb. Uit recente proefnemingen is gebleken dat telers de robuuste werking van Valbon nog beter kunnen benutten door toevoeging van een uitvloeier of hulpmiddel. Iemand die daar alles van weet is Jan Eric Geersing, productmanager gewasbescherming bij Cebeco Agrochemie. Minder druppelverlies Certain is een van de hulpmiddelen die in combinatie met Valbon goed uit de proeven is gekomen. Deze uitkomst is tevens een bevestiging van de ervaringen met de hulpstof in het buitenland. Hier is de combinatie Certain is een van de hulpmiddelen die in combinatie met Valbon goed uit de proeven is gekomen, laat Jan Eric Geersing van Cebeco Agrochemie weten. 5

6 Onderzoek pootgoedtelers: Olie H scoort hoog Certis Olie H is de meest gebruikte virusolie in de Nederlandse pootaardappelteelt. Dit blijkt uit recent marktonderzoek van Branches & Trends uit Maastricht. De telers die zij ondervroegen kwalificeren Olie H als effectief, goed werkend, betrouwbaar en zeer kwalitatief. Door toename van het virusprobleem in de pootgoedteelt is het gebruik van virusolie de laatste vijf jaar enorm toegenomen, laten Roos Westra en Ivo Keizers van het gerenommeerde marktonderzoekbureau weten. Sinds 2006 is sprake van een verdrievoudiging van het gebruik. Inmiddels krijgt 75 procent van het totale pootgoedareaal een behandeling met virusolie. Olie Branches & Trends: Olie H zeer betrouwbaar H is met 58 procent marktaandeel in pootaardappelen het meest toegepaste middel op de Nederlandse markt. Daarbij merken Westra en Keizers op dat telers over het algemeen slechts één merk gebruiken. Ze switchen niet of nauwelijks, blijkt uit het marktonderzoek. De merkentrouw is daarmee zeer groot en dat gaat ook op voor Olie H. Verder krijgt de virusolie hoge rapportcijfers voor gebruik, toepassing en werking. Telers kwalificeren Olie H als effectief, goed werkend, betrouwbaar en zeer kwalitatief, blijkt uit marktonderzoek van Branches & Trends. Olie H duidelijk marktleider Dat juist Olie H de meest verkochte virusolie is voor de pootgoedteelt, is niet vreemd. Olie H zorgt ervoor dat een luis met virus aan zijn steeksnuit de plant niet kan besmetten als hij het blad aanprikt. De olie strijkt het virus er namelijk af. Dat lukt niet met elke olie. Alleen een virusolie met een specifieke samenstelling weet het juiste resultaat te behalen. Bepalend zijn de kwaliteit, homogeniteit en de constante samenstelling van het product. Olie H heeft al deze eigenschappen in zich, en dat is de verklaring voor de goede waardering van deze virusolie. De geadviseerde dosering is 6,25 liter per hectare in combinatie met een pyrethroïde. Van groot belang bij de toepassing is een goede verdeling van de olie over het blad. De formulering van Olie H is afgestemd op een optimale oplossing en verdeling in de spuitvloeistof. n 6

7 Certis scherpt Schilbrand Index aan Certis Europe organiseerde begin dit jaar weer een leerzame Schilbranddag op het PPO te Lelystad. Aardappeltelers, kwekers, handelaren en vertegenwoordigers uit de verwerkende industrie kregen hier een uitgebreide toelichting op de nieuwe Certis Schilbrand Index. Na de uitleg konden ze de aangescherpte index zelf beoordelen aan de hand van toetsingsresultaten uit het afgelopen teeltseizoen. De lijst staat ook op Gedurende alle jaren dat we bij Certis onderzoek naar schilbrandgevoeligheid verrichten, hebben we een schat aan gegevens verzameld. Daarvan zijn in de loop van de tijd diverse lijstjes met een beoordeling voor rasgevoeligheid op schilbrand in omloop gekomen. Al die lijsten Eenduidige indeling gaven echter geen eenduidig beeld van alle beproevingen, laat technisch adviseur Harry Hansma zijn toehoorders in Lelystad weten. Het werd daarom hoog tijd voor een stroomlijning van de schilbrand gevoeligheidslijsten. Om de Certis Schilbrand Index te kunnen maken, hebben we het ras Nicola als referentieras uitgekozen. Dit ras is namelijk zeer gevoelig voor chloorprofam, weet Hansma uit ervaring. Wij hebben alle betrouwbare resultaten van schilbrandgevoeligheid uit de jarenlange beproevingen samen genomen en deze voor dit ras op het getal 100 gesteld. Alle resultaten van de overige rassen hebben we vervolgens aan dit referentieras gerelateerd. Daarnaast hebben we in de nieuwe lijst van 2012 alleen de rassen opgenomen die meer dan twee seizoenen zijn getest. Ook is in het overzicht het aantal jaren vermeld waarop een ras is getest op schilbrand. Driedeling in klassen Ook nieuw in de schilbrandlijst is de indeling in gevoeligheidsklassen. Hansma: We hebben hiervoor drie indelingen gemaakt. Klasse laag betreft een Schilbrand Index lager dan 49, klasse matig een index van 50 tot en met 74 en klasse hoog is alles daarboven. Met andere woorden: als een ras minder dan de helft van de schilbrandreactie van Nicola vertoont, wordt het ras als laaggevoelig ingedeeld. Het is vooral Certis Europe organiseerde begin dit jaar weer een leerzame Schilbranddag op het PPO te Lelystad. bedoeld als handvat. In de klasse laag zijn den kan toch schilbrand optreden in rassen rassen te vinden die soms in de praktijk uit een lage gevoeligheidsklasse. Deze schilbrand laten zien. Dat komt dan doordat uitzondering staat standaard als waarschu- de praktijkomstandigheden niet altijd wing vermeld in de legenda bij de Certis gelijk zijn aan de proefomstandigheden. Schilbrand Index lijst. De omstandigheden Bijvoorbeeld in de situatie dat een nog niet tijdens het rooien, en de toestand tijdens volledig uitgegroeid gewas wordt doodgespoten inschuren zijn dus zeer bepalend. Hansma en de relatief jonge knollen, met behandelt ook de vraag: kun je rassen met een weinig afgeharde schil, toch worden een gevoeligheidsklasse hoog, eventueel behandeld met een chloorprofam bevattende met een lagere dosering behandelen? kiemremmer, licht Hansma toe. Een Volgens de technisch adviseur heeft dat ander moment waarbij het fout kan gaan is geen enkele zin. Een ras dat gevoelig is bij oogst onder zeer ongunstige omstandigheden. voor chloorprofam is net zo gevoelig voor Tijdens het inschuren kunnen een halve dosering als voor een hele. de lenticellen nog openstaan. In combinatie met veel vocht of natte omstandighe- vervolg op pagina 8 7

8 vervolg van pagina 7 SCHILBRAND Index belangrijke toevoeging Voor Stet Holland is de Schilbrand Index een belangrijke toevoeging aan de raseigenschappen, vertelt Henk Feddes. Een van de genodigden op de Certis Schilbranddag is Henk Feddes, werkzaam als productmanager bij het pootgoedhandelshuis Stet Holland te Emmeloord. Afgelopen jaar heeft hij drie rassen en een nummer op schilbrand laten toetsen. Het gaat om de Grandeur, Sultana, Luciole en de VDZ De laatste drie komen nog niet in de Schilbrand Index lijst voor, omdat ze nog maar één jaar beproeving achter de rug hebben. Voor Stet Holland is de Schilbrand Index een belangrijke toevoeging aan de raseigenschappen, vertelt Feddes. Met deze informatie kunnen we onze klanten informeren over de eventuele gevoeligheid van onze rassen op schilbrand. Die klanten zijn veelal tussenhandelaren die weer aan telers leveren. Het is belangrijk dat zij de cijfers uit de lijst kennen. Stel dat ze met een nieuw ras bij telers aankomen dat gevoelig is voor schilbrand en ze maken hier geen melding van. Dan kunnen ze zo n ras in een mum van tijd om zeep helpen. Het hoeft niet erg te zijn dat een ras niet tegen Gro-Stop Ready kan, als je het maar weet. Dan kun je namelijk andere maatregelen treffen door bijvoorbeeld een veldbehandeling met Royal MH of een ruimtebehandeling met Gro-Stop. Dringend vereiste toelating Caragoal GR verlengd Met ingang van 1 januari jongstleden is door het CTGB de dringend vereiste toelating (DVG) voor Caragoal GR verlengd. De verlenging geldt tot en met 31 december Caragoal GR is een effectief middel voor bestrijding van slakken. Door de DVG van Caragoal GR is het gebruik van dit middel nu ook toegestaan in wintergraan, graszaad en koolzaad, bij teelt op zware kleigrond. Van zware kleigrond is in dit geval sprake wanneer de afslibbaarheid groter is dan 25 procent. Het mag worden toegepast in de periode van 1 januari tot en met 1 maart en van 1 september tot en met 31 december. Het middel mag in deze gewassen tweemaal per teelt worden toegepast. De maximale dosering per behandeling is 6,5 kilogram per hectare. n C o l o f o n Nieuwsbrief van Certis Europe B.V. voor de Akkerbouw en de Vollegrondsgroenteteelt. Certis biedt systeemoplossingen voor milieubewuste, geïntegreerde gewasbescherming. De onderneming levert de kennis en de producten, zoals biologische en chemische middelen. Certis ondersteunt hiermee telers van specialistische, hoogwaardige gewassen bij de ontwikkeling van een gezonde en duurzame teelt. Postbus BD Maarssen Safariweg MA Maarssen T +31(0) F +31(0) E info@certiseurope.nl Door de DVG van Caragoal GR is het gebruik van dit middel onder meer toegestaan in wintergraan bij teelt op zware kleigrond. Technisch adviseur Akkerbouw (Noord-Nederland): Fokke Smit ( ) Technisch adviseur Akkerbouw (Zuid-Nederland): Harry Hansma ( ) 8