FFR, IVUS en OCT. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

Transcriptie

1 FFR, IVUS en OCT U krijgt binnenkort een onderzoek (FFR, IVUS of OCT) om te zien in welke mate uw kransslagaders vernauwd zijn of in hoeverre uw dotterbehandeling is geslaagd. Het onderzoek gebeurt op de afdeling Hartkatheterisatie in Rijnstate Arnhem. In deze folder leest u meer over dit onderzoek. Neem altijd uw verzekeringsgegevens en identiteitsbewijs mee!

2 Inhoudsopgave Wat is een FFR-onderzoek?...3 Wat is een IVUS-onderzoek?...3 Wat is een OCT-onderzoek?...3 Informatie vooraf...4 Eten en drinken...4 Medicijngebruik...4 Diabetes...4 Nierfunctiebeschermende maatregelen...5 Meenemen naar het ziekenhuis...5 Goed om te weten...5 Bezoek...6 Naar huis...6 Overmacht...6 Complicaties...6 Voorbereiding op het onderzoek...7 Het FFR-, IVUS- of OCT-onderzoek...8 De uitslag...9 Na het onderzoek Ontslag Weer aan het werk Tot slot FFR, IVUS en OCT

3 Wat is een FFR-onderzoek? FFR is de afkorting voor Fractional Flow Reserve. Een FFR-meting is een aanvullend onderzoek. We kijken in hoeverre de vernauwing in uw kransslagader aanleiding geeft tot zuurstoftekort van de hartspier. Dit zegt iets over de ernst van de vernauwing. De cardioloog leidt door een katheter (een dun slangetje) een draadje naar de vernauwing in uw kransslagader. Aan dit draadje zit een meetinstrumentje waarmee hij meet hoe hoog de bloeddruk is in de kransslagader. Dit gebeurt net voor en net na de vernauwing. Bij de meting wordt gebruik gemaakt van een medicijn dat de bloedvaten tijdelijk wijder maakt. Dit medicijn kan kortdurend een warm of beklemmend gevoel op uw borst geven. Wat is een IVUS-onderzoek? IVUS betekent Intravasculair Ultrasound. IVUS is een aanvullend onderzoek waarmee door middel van geluidsgolven (echo) afbeeldingen gemaakt worden van uw kransslagaders. De cardioloog leidt door een katheter (een dun slangetje) een draadje tot voorbij de plaats van onderzoek. Over dit draadje wordt een speciale katheter met een echo-elementje geschoven. Door de katheter met een bepaalde snelheid terug te trekken in de kransslagader, kunnen we een duidelijk beeld krijgen van de grootte van het bloedvat en de samenstelling van de vaatwand en/of vernauwing. Ook kunnen we zien of een stent goed aansluit op de vaatwand. Wat is een OCT-onderzoek? OCT betekent Optical Cohorence Tomography. OCT is een aanvullend onderzoek. Door middel van hoog frequent licht maken we afbeeldingen van de binnenkant van uw kransslagaders. De cardioloog leidt door een katheter (een dun slangetje) een draadje tot voorbij de plaats van onderzoek. Over 3

4 dit draadje wordt een speciale katheter met een licht-elementje geschoven. Door dit licht-elementje met een bepaalde snelheid terug te trekken in de kransslagader, kunnen we een duidelijk beeld krijgen van de grootte van het bloedvat en de samenstelling van de vaatwand en/of vernauwing. Ook kunnen we zien of een stent goed aansluit op de vaatwand. Er zijn veel overeenkomsten tussen een IVUS- en een OCT-onderzoek. De verkregen resultaten zijn echter erg verschillend. De cardioloog bepaalt welke van deze beeldvormende technieken voor u het meest geschikt is. Informatie vooraf Eten en drinken U hoeft voor een FFR-, IVUS- of OCT- onderzoek niet nuchter te zijn. Medicijngebruik De cardioloog bespreekt met u of u tijdelijk moet minderen of stoppen met de medicijnen die u op dit moment gebruikt of dat u moet starten met andere medicijnen. In de oproepbrief vindt u belangrijke informatie over de medicijnen die onder andere met de bloedstolling te maken hebben. Het is belangrijk dat u deze brief goed doorleest en de aanwijzingen goed opvolgt. Zo voorkomt u complicaties. Diabetes Insuline Heeft u diabetes en gebruikt u insuline, neem dan uw insulinepen en uw spullen voor het meten van uw bloedsuiker mee. U kunt de controles zelf blijven uitvoeren. Eventueel doen wij dit voor u op de afdeling. 4 FFR, IVUS en OCT

5 Metformine Als u het medicijn metformine gebruikt, dan mag u dit op de dag van opname niet innemen. Bij ontslag krijgt u instructies over het herstarten van de metformine. Metformine kan namelijk schadelijk zijn voor de nieren in combinatie met de contrastvloeistof die gebruikt wordt tijdens de behandeling. Nierfunctiebeschermende maatregelen Bij een IVUS-, FFR- of OCT-onderzoek gebruiken we contrastvloeistof. Als uit bloedonderzoek blijkt dat de functie van uw nieren niet optimaal is, nemen we tijdens de opname maatregelen om uw nieren te beschermen. Dit voorkomt of beperkt de verslechtering van de nierfunctie. De nierfunctiebeschermende maatregelen bestaan uit: U stopt tijdelijk met het medicijn metformine en eventueel ook met plastabletten. Dit gebeurt in overleg met uw cardioloog U krijgt vanaf één uur voor tot zes uur na het onderzoek vocht via een infuus. Meenemen naar het ziekenhuis identiteitsbewijs en Rijnstatekaart; opnamebrief; uw medicijnen voor de komende 24 uur; actueel medicijnenoverzicht (u kunt een overzicht aanvragen bij uw apotheek); sokken en gemakkelijk zittende kleding; nachtkleding en toiletartikelen voor het geval dat u een nachtje moet blijven; het telefoonnummer van uw contactpersoon. Goed om te weten Op de dagbehandeling is het niet mogelijk om waardevolle spullen veilig op te bergen. Daarom adviseren wij u om waardevolle spullen thuis te laten. Draag de dag van opname geen sieraden. Tijdens het onderzoek mag u uw eventuele hoortoestel, bril of gebitsprothese blijven dragen. 5

6 Bezoek Op de dagbehandeling is het mogelijk om u voor en na het onderzoek te laten vergezellen door één volwassen persoon. Het is echter niet toegestaan om op deze afdeling bezoek te ontvangen. Naar huis Vanwege het risico op een nabloeding, mag u op de dag van ontslag uit het ziekenhuis niet deelnemen aan het verkeer. Ook mag u om deze reden de eerste nacht na het onderzoek niet alleen zijn. Regel dit voor uw opname. Overmacht Het kan soms gebeuren dat we op het afgesproken tijdstip het onderzoek niet kunnen doen, bijvoorbeeld door spoedgevallen of door het uitlopen van het behandelprogramma. Het kan zelfs voorkomen dat uw onderzoek moet worden uitgesteld naar een andere dag. We zorgen dan dat we uw onderzoek zo spoedig mogelijk opnieuw inplannen. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk voor eventuele financiële gevolgen van dit uitstel. Complicaties Hoewel de onderzoeken meestal zonder problemen verloopt, willen wij u toch informeren over de mogelijke complicaties die kunnen optreden. De cardioloog heeft dit van tevoren met u besproken. De cardioloog die het onderzoek aanvraagt, weegt de kans op deze complicaties altijd af tegen de voordelen van het onderzoek. Complicaties van voorbijgaande aard: bloeduitstorting in de lies of op de pols nabloeding hartritmestoornissen overgevoeligheidsreactie op de contrastvloeistof geringe tot matige verslechtering van de nierfunctie pijn op de borst 6 FFR, IVUS en OCT

7 Ernstige complicaties kunnen zijn: vorming van een bloedstolsel dat tot een hart- of herseninfarct kan leiden beschadiging van het bloedvat inwendige bloeding in zeer zeldzame gevallen: overlijden Rijnstate Arnhem heeft met het Radboudumc in Nijmegen en het St. Antonius ziekenhuis te Nieuwegein een samenwerkingsverband. Wanneer acuut hartchirurgisch ingrijpen nodig is vanwege een ernstige complicatie die tijdens of na het onderzoek optreedt, wordt u overgeplaatst naar een van deze centra. Dit komt zelden voor. Voorbereiding op het onderzoek Als u al in het ziekenhuis opgenomen bent Als u al in Rijnstate Arnhem bent opgenomen, vindt de voorbereiding op de verpleegafdeling plaats. Bent u niet in Rijnstate Arnhem opgenomen maar in een ander ziekenhuis, dan wordt u met de ambulance naar Rijnstate Arnhem vervoerd. Na het onderzoek gaat u na enkele uren observatie met de ambulance weer terug. Als u vanuit huis komt U meldt zich op het afgesproken tijdstip bij de receptie op afdeling A4. Vervolgens gaat u naar de Dagbehandeling van de afdeling Hartkatheterisatie (A4V1). U wordt s ochtends of aan het begin van de middag opgenomen en - als alles naar wens verloopt- gaat u dezelfde dag nog naar huis. Mocht het om medische redenen nodig zijn dat u toch langer blijft, dan plaatsen wij u over naar een andere afdeling. Voordat het onderzoek begint, voert de verpleegkundige een opnamegesprek met u. Tijdens dit gesprek bespreekt hij/zij met u uw klachten, uw medicijngebruik en eventuele allergieën. De verpleegkundige informeert u 7

8 over het verloop van de dag en maakt u wegwijs op de afdeling. Uw bloeddruk wordt gemeten en er wordt een hartfilmpje gemaakt. Zo nodig wordt er een infuusnaaldje ingebracht en infuusvloeistof toegediend om uw nieren te beschermen. Het FFR-, IVUS- of OCT-onderzoek Als u aan de beurt bent, gaat u naar de hartkatheterisatiekamer waar het behandelteam u ontvangt. Het team bestaat uit een cardioloog en meestal drie hartkatheterisatieverpleegkundigen. Plantechnisch is het meestal niet mogelijk dat uw eigen cardioloog het onderzoek uitvoert. Op de hartkatheterisatiekamer wordt besloten of het onderzoek gebeurt via de rechter pols of via de lies. U mag plaatsnemen op de onderzoekstafel en wordt aangesloten aan de bewakingsmonitor. Na desinfectie van de huid, krijgt u een steriel laken over u heen. U krijgt een plaatselijke verdoving. Daarna wordt een buisje in de slagader van uw pols of lies ingebracht. Wanneer het onderzoek via de pols gebeurt, krijgt u via dit buisje medicijnen toegediend die kortdurend een warmtesensatie kunnen geven in de arm. Daarna wordt een katheter naar uw hart geschoven. Het opschuiven en bewegen van de katheter doet geen pijn. Vervolgens wordt het onderzoek verricht zoals in het begin van de folder is beschreven. Het is belangrijk dat u bij de cardioloog of de hartkatheterisatieverpleegkundige meldt wanneer u tijdens de behandeling druk of pijn op de borst krijgt. 8 FFR, IVUS en OCT

9 De uitslag Na het onderzoek bespreekt de cardioloog samen met u de onderzoeksresultaten. Soms besluit de cardioloog in overleg met u, om u aansluitend aan het onderzoek te dotteren. Zo nodig worden de onderzoeksresultaten besproken in het hartteam, een team bestaande uit cardiologen en eventueel een hartchirurg. Na deze bespreking hoort u na ongeveer twee weken, tijdens een (telefonische) afspraak de definitieve uitslag van het onderzoek en welke behandeling er eventueel wenselijk is. Mogelijke behandelingen zijn: behandeling met medicijnen dotterbehandeling met stentplaatsing bypass operatie (omleidingsoperatie) De duur van het onderzoek is afhankelijk van veel verschillende factoren en is daarom per patiënt verschillend. Het is daarom moeilijk om een indicatie te geven hoe lang uw onderzoek zal duren. 9

10 Na het onderzoek Wanneer het onderzoek klaar is, gaat u terug naar de Dagbehandeling. De eerste uren na het onderzoek controleert de verpleegkundige regelmatig uw bloeddruk, hartslag en de plaats waar de slagader is aangeprikt. Ook wordt er een hartfilmpje gemaakt. Mocht u klachten van druk of pijn op de borst krijgen, meldt u dit dan bij de verpleegkundige. Na een onderzoek via de pols Als u het onderzoek is uitgevoerd via de pols, krijgt u een bandje met luchtkussentje om uw pols, dat het bloedvat dicht drukt. In fases halen we de lucht uit het bandje. Na vijf uur wordt het polsbandje verwijderd, waarna u nog een uur ter observatie moet blijven. Na plaatsing van het bandje mag u uw arm 24 uur niet gebruiken. Zo kan de slagader goed genezen. Ter ondersteuning van de arm krijgt u een mitella om. Polsbandje Na een onderzoek via de lies Wanneer het onderzoek is verricht via de lies, wordt het prikgaatje in de slagader meestal gesloten met een plugje, ook wel een Angio-Seal genoemd. Een Angio-Seal lost na drie maanden vanzelf op. Na plaatsing van de Angio- Seal moet u twee uur plat blijven liggen en mag u uw been niet buigen en uw hoofd niet optillen. Zo kan het plugje goed hechten en de slagader goed genezen. Na de bedrust blijft u nog een uur ter observatie op de afdeling. 10 FFR, IVUS en OCT

11 Plaatsing van de Angio-Seal in het bloedvat Soms is het niet mogelijk om een Angio-Seal te plaatsen. In dat geval wordt na het verwijderen van het buisje ongeveer tien minuten stevig op uw lies gedrukt waarna u een drukverband krijgt. Het is belangrijk dat u gedurende zes uur plat blijft liggen, uw been niet buigt en uw hoofd niet optilt. Zo kan de slagader goed genezen. Na het verwijderen van het drukverband moet u nog een uur ter observatie blijven. U mag tijdens de bedrust niet naar het toilet lopen en moet daarom gebruik maken van een po of urinaal. Ontslag Voordat u naar huis gaat, bespreekt de verpleegkundige met u uw medicijngebruik en geeft u instructies voor thuis. U krijgt een folder mee, waarin u deze instructies nog eens rustig kunt nalezen. Weer aan het werk Wanneer u weer mag werken, is van veel factoren afhankelijk en verschilt per persoon. U kunt dit, indien voor u van toepassing, na het onderzoek bespreken met uw cardioloog. 11

12 Tot slot Als u na het lezen van deze folder nog vragen heeft, kunt u bellen met het secretariaat van de afdeling Hartkatheterisatie, telefoonnummer Meer informatie over Rijnstate Arnhem en de verschillende onderzoeken en behandelingen van de afdeling Hartkatheterisatie kunt u vinden op onze website: Wij wensen u een prettig verblijf in ons ziekenhuis. Bij Rijnstate kunt u telefonisch en voor de meeste specialismen via uw afspraak maken. Rijnstate, uw ziekenhuis in de regio Arnhem, Rheden en De facebook.com/rijnstate Rijnstate Postbus TA Arnhem T E info@rijnstate.nl / Uitgave: Afdeling Marketing & Communicatie Rijnstate, 2015