Uitvoeringsregels Terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2011 Verhaal WWB en WIJ 2011

Transcriptie

1 Uitvoeringsregels Terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2011 Verhaal WWB en WIJ 2011 Datum Het college van de gemeente Someren; overwegende dat door het college nadere regels gesteld kunnen worden ter uitvoering van de wettelijke bevoegdheid tot terugvordering en verhaal gelet op de: - Wet werk en bijstand als gepubliceerd op 10 oktober 2003, middels Staatsblad 386; - Wet Investeren in Jongeren als gepubliceerd op 2 juli 2009, middels Staatsblad 282; - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (Staatsblad, 565, 6 november 1986); en de - Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (Staatsblad, 21, 11 juni 1987) b e s l u i t : vast te stellen de navolgende uitvoeringsregels inzake: - terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2011; en - verhaal WWB en WIJ 2011.

2 - 2 - Hoofdstuk 1 Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen 1. Alle begrippen die in deze uitvoeringsregels worden gebruikt en die niet nader worden omschreven hebben dezelfde betekenis als in de Wet werk en bijstand, de Wet Investeren in Jongeren, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers, de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen en de Algemene wet bestuursrecht. 2. In deze uitvoeringsregels wordt verstaan onder: A WWB: Wet werk en bijstand; B WIJ: Wet Investeren in Jongeren; C IOAW: Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers; D IOAZ: Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen; E Awb: Algemene wet bestuursrecht; F BW: Burgerlijk Wetboek; G Rv: Wetboek van Burgerlijke Rechtsvordering; H WSNP: Wet Schuldsanering Natuurlijke Personen; I college: college van burgemeester en wethouders van de gemeente Someren; J uitkering: de door het college betaalde kosten van bijstand als bedoeld in de WWB, de inkomensvoorziening als bedoeld in de WIJ en de uitkering als bedoeld in de IOAW en de IOAZ, verhoogd met de afgedragen loonbelasting, premies volksverzekeringen en vergoeding als bedoeld in artikel 46 van de Zorgverzekeringswet, voorzover deze belasting, premies en vergoeding niet verrekend kunnen worden met de door het college af te dragen loonbelasting, premies volksverzekeringen en vergoeding, behoudens de in artikel 13, tweede lid, van deze uitvoeringsregels genoemde uitzonderingen; K regeling: onderhavige uitvoeringsregels terugvordering en verhaal; L inlichtingenplicht: de verplichtingen genoemd in artikel 17, eerste en tweede lid WWB, artikel 44, eerste lid WIJ, artikel 13, eerste lid IOAW en artikel 13, eerste lid IOAZ. Hoofdstuk 2 Terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ Paragraaf 1 De wettelijke bevoegdheden Artikel 2 Gebruikmaking van diverse bevoegdheden 1. Het college maakt gebruik van: A de bevoegdheid ingevolge het bepaalde in artikel 54, derde lid van de WWB tot herzien of intrekken van een besluit tot toekenning van de bijstand; B de bevoegdheid ingevolge het bepaalde in artikel 40, derde lid van de WIJ tot herzien of intrekken van een besluit tot vaststelling van de inkomensvoorziening; C de bevoegdheid ingevolge het bepaalde in artikel 17, derde en vierde lid van de IOAW tot herzien of intrekken van een besluit tot toekenning van de uitkering;

3 - 3 - D de bevoegdheid ingevolge het bepaalde in artikel 17, derde en vierde lid van de IOAZ tot herzien of intrekken van een besluit tot toekenning van de uitkering; E de bevoegdheid tot terugvordering op grond van het bepaalde in de artikelen 58 tot en met 60a van de WWB; F de bevoegdheid tot terugvordering op grond van het bepaalde in de artikelen 54 tot en met 56a van de WIJ; G de bevoegdheid tot terugvordering op grond van het bepaalde in de artikelen 25 tot en met 31 van de IOAW; H de bevoegdheid tot terugvordering op grond van de artikelen 25 tot en met 31 van de IOAZ; 2. De bevoegdheden zoals beschreven in het eerste lid gelden voor het college als algemene verplichtingen, behoudens de in deze regeling beschreven uitzonderingen. Paragraaf 2 Geheel of gedeeltelijk afzien van terugvordering of verdere terugvordering Artikel 3 Afzien van terugvordering op verzoek of ambtshalve In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, kan het college op basis van een schriftelijk verzoek van een belanghebbende zelf, dan wel op basis van een ambtshalve ingesteld onderzoek, afzien van terugvordering op grond van de in deze paragraaf opgenomen artikelen. Artikel 4 Afzien van terugvordering wegens dringende redenen In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, ziet het college geheel of gedeeltelijk af van terugvordering van uitkering indien hiertoe een dringende reden aanwezig is. Ten aanzien van afzien van terugvordering wegens dringende redenen gelden de volgende uitvoeringsregels: A het moet gaan om een individuele afweging van alle relevante omstandigheden; en B de terugvordering leidt zeer waarschijnlijk tot voor de belanghebbende onacceptabele materiële of immateriële gevolgen; en C indien de gemeente (mede)blaam treft kan op grond van Algemene beginselen van behoorlijk bestuur geheel of gedeeltelijk worden afgezien van (verdere) terugvordering; en D het enkele feit dat de uitkeringsgerechtigde zelf geen rol heeft gespeeld in de foutieve toekenning (of betaling) is geen reden hem het onterecht voordeel te laten behouden. Artikel 5 Afzien van terugvordering conform zesmaanden-jurisprudentie 1. In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, beperkt het college - in het geval dat bij het college gegevens bekend zijn geworden die hadden moeten leiden tot wijziging of beëindiging van de uitkering - de terug te vorderen uitkering tot een periode van 6 maanden, te rekenen vanaf de datum waarop bij het college gegevens bekend zijn geworden die hadden moeten leiden tot wijziging of beëindiging van de uitkering.

4 Het bepaalde in het eerste lid is niet van toepassing indien de uitkering ten onrechte is verstrekt omdat de belanghebbende de inlichtingenplicht niet of niet behoorlijk is nagekomen. Artikel 6 Afzien van terugvordering bij administratief drempelbedrag 1. In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, ziet het college af van het nemen van een terugvorderingsbesluit indien de terug te vorderen uitkering een bedrag van 75,- op netto basis per kalenderjaar niet te boven gaat. 2. Het bepaalde in het eerste lid is niet van toepassing op de situatie waarin is vastgesteld dat de belanghebbende de inlichtingenplicht niet of niet behoorlijk is nagekomen. Artikel 7 Afzien van terugvordering wegens schuldenproblematiek 1. In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, kan het college besluiten om bij schuldenproblematiek geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering van uitkering indien: A er sprake is van een uitzichtloze schuldensituatie; en B het kwijtscheldingsbesluit van de gemeente bijdraagt aan een structurele oplossing van deze schuldensituatie; en C tenminste een deel van de vordering van de gemeente wordt voldaan, waarbij de gemeente dezelfde plaats inneemt als andere (preferente) schuldeisers. 2. Het besluit tot geheel of gedeeltelijk afzien van terugvordering zoals genoemd in het eerste lid treedt in werking zodra een schuldregeling tot stand is gekomen. 3. Het besluit tot geheel of gedeeltelijk afzien van terugvordering zoals genoemd in het eerste lid wordt ingetrokken of ten nadele van de belanghebbende gewijzigd indien: A niet binnen 12 maanden nadat dat besluit is bekendgemaakt, een schuldregeling tot stand is gekomen; of B de belanghebbende zijn schuld aan de gemeente niet overeenkomstig de schuldregeling voldoet; of C onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een ander besluit zou hebben geleid. 4. Van kwijtschelding bij een schuldregeling wordt afgezien indien: A de vordering het gevolg is van fraude of ander verwijtbaar gedrag van de belanghebbende; of B de vordering wordt gedekt door pand of hypotheek op een goed of goederen, behoudens voor zover de vordering niet op die goederen verhaald kan worden. Artikel 8 Afzien van terugvordering na 5 jaar 1. In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, besluit het college af te zien van terugvordering of van verdere terugvordering van uitkering indien: A de vordering niet door pand of hypotheek op een goed of goederen gedekt is; en B de belanghebbende 5 jaar vrijwillig de aflossingstermijnen heeft voldaan; en

5 - 5 - C de belanghebbende minimaal 50% of meer van het totaal van de vorderingen heeft afgelost (bij minder dan 50% wordt de termijn verlengd totdat wel aan deze voorwaarde is voldaan); en D gedurende de aflossingsperiode door het college aan belanghebbende geen maatregel of proces-verbaal is opgelegd en er geen nieuwe fraudevordering is ontstaan. 2. Bij recidive binnen een periode van 5 jaar na het besluit dat het college heeft afgezien van verdere terugvordering op grond van het eerste lid, moeten nieuwe vorderingen volledig worden afgelost. 3. Wanneer belanghebbende gedurende 5 jaar geen betalingen heeft verricht kan het college besluiten om van verdere terugvordering af te zien indien: A het niet aannemelijk is dat hij op enig moment betalingen zal gaan verrichten; en B nadat alle juridische procedures doorlopen zijn, blijkt dat er echt geen mogelijkheid tot incasso is. 4. In het voorstel tot afzien van verdere terugvordering op grond van het derde lid dient een finaal overzicht van alle stappen en (on)mogelijkheden te worden gegeven. 5. De regel tot afzien van (verdere) terugvordering zoals opgenomen in het eerste lid en in het derde lid geldt voor alle vorderingen (dus ook fraudevorderingen). Artikel 9 Afzien van terugvordering na 3 jaar In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, besluit het college af te zien van terugvordering of van verdere terugvordering van uitkering indien: A de terugvordering niet het gevolg is van het niet of niet behoorlijk nakomen van de inlichtingenplicht, bedoeld in artikel 1, tweede lid, onder l. van deze regeling; en B belanghebbende 3 jaar vrijwillig de aflossingstermijnen heeft voldaan; en C minimaal 50% of meer van het totaal van de vorderingen is afgelost (bij minder dan 50% wordt de termijn verlengd totdat wel aan deze voorwaarde is voldaan); en D de vordering niet door pand of hypotheek op een goed of goederen gedekt is. Artikel 10 Verzoek tot afkoop In afwijking van de bevoegdheid tot terugvordering, én in afwijking van het bepaalde in artikel 2 van deze regeling, besluit het college af te zien van terugvordering of van verdere terugvordering van uitkering indien de belanghebbende een bedrag, overeenkomend met ten minste 50% van de restsom, in één keer aflost. Op een dergelijk aanbod kan ingegaan worden indien: A de vordering niet door pand of hypotheek op een goed of goederen gedekt is; en B het aanbod plus de mogelijk reeds gedane aflossingen tenminste even hoog is als het bedrag dat respectievelijk na 3 of 5 jaar aflossing ontvangen kan worden. De 3 of 5 jaar termijn is mede afhankelijk van de aard van de vordering: terugvordering die wel/niet het gevolg is van het niet of niet behoorlijk nakomen van de inlichtingenplicht, bedoeld in artikel 1, tweede lid, onder l. van deze regeling (zoals opgenomen in artikel 8 en 9 van deze regeling).

6 - 6 - Artikel 11 Samenloop van vorderingen De incasso van meerdere vorderingen kan worden samengevoegd tot één incassotermijn en incassopakket. De daarin betrokken vorderingen bepalen alsdan de looptijd van de incassotermijn. Hierbij gelden de volgende uitgangspunten: A De jongste vordering, rekening houdend met de minimale termijn van aflossing op de afzonderlijke vorderingen, is in beginsel bepalend voor de totale doorlooptijd en de einddatum van de incasso. B Uitzondering op het bepaalde onder a. zijn die samengestelde pakketten, waarbij de jongste vordering in het pakket geen fraudevordering is maar een daaraan voorafgaande vordering - ontstaan binnen een tijdsbestek van 2 jaren voorafgaande aan de jongste vordering - wel een fraudevordering is. In die gevallen bepaalt de fraudevordering de doorlooptijd en de einddatum van het incassotraject op dat pakket. C Bij het bereiken van de administratieve einddatum zal worden bezien of betrokkene aan zijn betalingsverplichtingen heeft voldaan en zo niet kan besloten worden om de termijn te verlengen of het restant aan vorderingen alsnog volledig in te vorderen. D Bij de samenstelling van een incassopakket blijven administratief de vorderingen wel apart opgenomen in de debiteurenadministratie. E Indien tijdens de looptijd van het incassotraject een nieuwe vordering ontstaat, dan wordt deze vordering alsnog opgenomen in het pakket. Afhankelijk van de verstreken looptijd zal de looptijd al dan niet verlengd moeten worden. Uitzondering hierop is de fraudevordering. Wanneer er tijdens de looptijd van het incassotraject (waarin al een fraudevordering zit) een nieuwe fraudevordering ontstaat, dan voldoet belanghebbende niet langer aan de gestelde voorwaarden en moeten alle vorderingen volledig worden afgelost. Artikel 12 Vordering gemeente en andere schulden 1. Indien de belanghebbende de opgelegde aflossingsverplichting niet kan voldoen omdat hij nog andere aflossingsverplichtingen heeft, kan hiermee rekening worden gehouden op individuele gronden. Bij de beoordeling spelen een rol: A de aard en hoogte van de uitkeringsvordering; en B de aard en hoogte van de andere schulden; en C wanneer en in welke omstandigheden zijn de andere schulden ontstaan; en D het inkomen en vermogen van de cliënt; en E de leefomstandigheden van de cliënt. 2. Indien het op individuele gronden noodzakelijk is om de aflossing van een andere schuld voor te laten gaan op de aflossing van de vordering, zoals bedoeld in artikel 2, eerste lid, onder e, f, g, en h. van deze regeling, zal de aflossingstermijn worden verlengd met de periode die noodzakelijk is voor de aflossing van de andere schuld.

7 - 7 - Paragraaf 3 Invordering van teruggevorderde uitkering Artikel 13 Terugvorderingsbesluit In het terugvorderingsbesluit deelt het college aan de belanghebbende mede: A tot welk bedrag en over welke periode de ten onrechte ontvangen uitkering wordt teruggevorderd; en B de termijn of termijnen waarbinnen de belanghebbende de ten onrechte ontvangen uitkering dient terug te betalen; en C wat de reden is van de terugvordering, met vermelding van de wettelijke grondslag; en D of er al dan niet sprake is van redenen om geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering; en E op welke wijze het besluit, bij gebrekkige betaling, ten uitvoer zal worden gelegd. Artikel 14 De betalingsverplichting: bruto of netto 1. In de terugvorderingsbeschikking wordt in beginsel de gehele vordering, berekend naar de uitkering als bedoeld in artikel 1, tweede lid, onder j. van deze regeling, medegedeeld aan belanghebbende. De vaststelling van deze vordering geldt dan voor belanghebbende als de opgelegde betalingsverplichting. 2. Belanghebbende kan volstaan met een nettobetaling van de vordering wanneer: A de vordering betrekking heeft op het lopende boekjaar, én belanghebbende de vordering voldoet vóór het einde van het boekjaar; of B de vordering niet is voldaan vóór het einde van het boekjaar waarop deze betrekking heeft, maar belanghebbende niet verweten kan worden dat een vordering is ontstaan en evenmin kan worden verweten dat de vordering niet reeds is voldaan in het kalenderjaar waarop deze betrekking heeft. Artikel 15 De minnelijke betalingsregeling 1. In afwijking van het bepaalde in artikel 4:87 Awb moet betaling, op grond van artikel 4 van de Verordening bestuursrechtelijke geldschulden gemeente Someren, geschieden binnen 30 dagen nadat de beschikking op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt. 2. Een belanghebbende kan binnen de betalingstermijn als bedoeld in het eerste lid een gemotiveerd verzoek indienen, onder overlegging van bewijsstukken, om een betalingsregeling te treffen. 3. Binnen acht weken na ontvangst van een verzoek als bedoeld in het tweede lid, stelt het college de maandelijkse aflossingscapaciteit vast. De door het college vastgestelde aflossingscapaciteit geldt dan voor belanghebbende als de gedeeltelijke aflossingsverplichting. Het besluit van het college als bedoeld in dit lid geldt tevens als besluit tot uitstel als bedoeld in artikel 4:94 van de Awb, en wordt ingetrokken als belanghebbende de nader vastgestelde aflossing niet nakomt. Indien het besluit als bedoeld in dit lid wordt ingetrokken, geldt het bepaalde in artikel 14, eerste lid, laatste volzin van deze regeling onverkort. 4. Zover als mogelijk gaat de aflossing in op de eerste dag van de maand na de datum van het besluit tot terugvordering.

8 De belanghebbende moet de terug te vorderen uitkering in één termijn terugbetalen, indien: A de financiële situatie het toelaat; of B belanghebbende een nabetaling van een voorliggende voorziening heeft ontvangen en het besluit tot terugvordering vrij spoedig daarna wordt genomen; of C een vermogensbedrag is ontvangen, zoals bijvoorbeeld bij een boedelscheiding. Vaststelling hoogte maandelijkse aflossingscapaciteit bij debiteuren met een inkomen op bijstandsniveau Artikel De hoogte van de maandelijkse aflossingscapaciteit bij debiteuren met een inkomen op bijstandsniveau bedraagt het verschil tussen het percentage dat voor beslag vatbaar is (10%) en het in de norm begrepen percentage voor het te reserveren vakantiegeld, maar niet meer dan het bedrag dat ingevolge het bepaalde in artikel 475d Rv voor beslag in aanmerking zou komen. 2. In geval van beslaglegging door een derde (dat wil zeggen een andere schuldeiser dan het college) en de belanghebbende een uitkering ontvangt op grond van de WWB, WIJ, IOAW of IOAZ, kan de aflossingsverplichting voor alle vorderingen wordt bepaald op de volledige beslagruimte zoals aangegeven in artikel 475d Rv. Vaststelling hoogte maandelijkse aflossingscapaciteit bij debiteuren met een inkomen boven bijstandsniveau Artikel 17 De hoogte van de maandelijkse aflossingscapaciteit bij debiteuren met een inkomen boven bijstandsniveau wordt vastgesteld op het bedrag zoals beschreven artikel 16, eerste lid van deze regeling plus 50% van de netto normoverschrijding, maar niet meer dan het bedrag dat ingevolge het bepaalde in artikel 475d Rv voor beslag in aanmerking zou komen. Artikel 18 Speciale inlichtingenplicht Belanghebbende van wie wordt teruggevorderd dient, op grond van de WWB, WIJ, IOAW en IOAZ, desgevraagd aan het college de inlichtingen te verstrekken die voor terugvordering op grond van de deze wetten van belang zijn. Zolang belanghebbende geen informatie verstrekt die voor de terugvordering van belang is, heeft het college de mogelijkheid om: A de beslagvrije voet zoals geregeld in artikel 475d Rv op nihil te stellen. Wanneer belanghebbende later alsnog informatie verstrekt, wordt vanaf dat moment een betalingsregeling conform artikel 15 en 16 toegepast. Dit hoeft echter niet met terugwerkende kracht te gebeuren; of B te gaan verrekenen met vorderingen waarvoor een beslagverbod geldt, zoals met de bijzondere bijstand. Artikel 19 Aanmaning 1. Indien een belanghebbende in verzuim is, zoals bedoeld in artikel 4:97 Awb, wordt de belanghebbende een schriftelijke aanmaning gestuurd waarin belanghebbende wordt gemaand om binnen twee weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de aanmaning is verzonden, tot betaling over te gaan (artikel 4:112 lid 1 Awb). 2. Het college brengt bij de belanghebbende geen aanmaningsvergoeding als bedoeld in artikel 4:113 Awb in rekening.

9 Als na de verzending van de aanmaning een gedeelte van het achterstallige bedrag wordt voldaan, dan wordt de uitvaardiging van een dwangbevel voor het restant niet door een nieuwe aanmaning voorafgegaan. Artikel 20 Verrekening Het college maakt zoveel mogelijk gebruik van haar mogelijkheid tot invordering via: A verrekening zoals bedoeld in artikel 60, derde lid van de WWB, artikel 56, derde lid van de WIJ, artikel 28, tweede lid van de IOAW en artikel 28, tweede lid van de IOAZ; of B pseudo-verrekening zoals bedoeld in artikel 60a van de WWB, artikel 56a van de WIJ, artikel 28, derde lid van de IOAW en artikel 28, derde lid van de IOAZ. Indien pseudo-verrekening wordt toegepast nadat niet wordt voldaan aan de aanmaning, wordt slechts rekening gehouden met de wettelijk voorgeschreven beslagvrije voet zoals geregeld in artikel 475d Rv. Hierbij wordt dus niet meer aangesloten bij de vaststelling van het aflossingsbedrag zoals geregeld in artikel 16 en 17 van deze regeling. Artikel 21 Dwangbevel en beslaglegging 1. Indien verrekening of pseudo-verrekening niet mogelijk is of niet het gewenste resultaat oplevert en de belanghebbende na een aanmaning nog niet of niet geheel tot betaling is overgegaan, maakt het college gebruik van de mogelijkheid tot het uitvaardigen van een dwangbevel zoals bedoeld in artikel 60, tweede lid van de WWB, artikel 56, tweede lid van de WIJ, artikel 28, eerste lid van de IOAW en artikel 28, eerste lid van de IOAZ. In het dwangbevel krijgt de belanghebbende het bevel om binnen 5 werkdagen te betalen. 2. Het college maakt zoveel mogelijk gebruik van de mogelijkheid het dwangbevel per post te betekenen. Indien betekening per post niet mogelijk of wenselijk is, bijvoorbeeld omdat beslag op goederen of beslag op een bankrekening de voorkeur verdient, wordt de betekening overgelaten aan de deurwaarder, zoals bedoeld in artikel 4:123 Awb. 3. Voldoet belanghebbende niet aan het dwangbevel zoals bedoeld in het eerste lid, dan kan worden overgegaan tot: A vereenvoudigd derdenbeslag op: - uitkering van een andere gemeente; - uitkering van het Uitvoeringsinstituut werknemersverzekeringen of de Sociale Verzekeringsbank; - het loon van belanghebbende onder de werkgever van belanghebbende; - overige periodieke betalingen onder degene die betreffende betalingen verricht; B beslag op bezittingen van belanghebbende door een gerechtsdeurwaarder; C uitwinnen van zekerheden als pand of hypotheek, in het geval dat het college een zekerheid in de vorm van pand of hypotheek heeft verlangd op grond van artikel 48, derde lid van de WWB en artikel 39a tweede lid van de WIJ. 4. Bij het toepassen van het derde lid wordt slechts rekening gehouden met de wettelijk voorgeschreven beslagvrije voet zoals geregeld in artikel 475d Rv. Hierbij wordt dus niet meer aangesloten bij de vaststelling van het aflossingsbedrag zoals geregeld in artikel 16 en 17 van deze regeling. Tevens is artikel 18 onverkort van toepassing.

10 Paragraaf 4 Overige bepalingen Artikel 22 Verrekeningsmogelijkheid zonder terugvorderingsbesluit Het college is, op grond van artikel 58, derde lid van de WWB, artikel 54, derde lid van de WIJ, artikel 25, derde lid van de IOAW en artikel 25, derde lid van de IOAZ, bevoegd tot verrekening van de in de voorgaande 3 maanden ontvangen middelen met de uitkering. Artikel 23 Wettelijke rente Het college maakt geen gebruik van de bevoegdheid om de schuldenaar wettelijke rente in rekening te brengen zoals bedoeld in artikel 4:98 Awb. Hoofdstuk 3 Verhaal WWB en WIJ Paragraaf 1 Algemeen Artikel 24 Toepassingskader Dit hoofdstuk is van toepassing op de WWB en de WIJ, aangezien deze wetten een verhaalsmogelijkheid kennen (en de IOAW en IOAZ niet). Waar in dit hoofdstuk verwezen wordt naar de WWB is dit ook van toepassing op de WIJ. Op verhaal van kosten van de inkomensvoorziening in het kader van de WIJ is namelijk paragraaf 6.5 van de WWB van overeenkomstige toepassing (artikel 57 WIJ). Paragraaf 2 Wettelijke bevoegdheid Artikel 25 Wettelijke bevoegdheid tot verhaal 1. Het college maakt gebruik van de bevoegdheid ingevolge artikel 62 en 62f WWB tot het verhalen van kosten van uitkering. 2. De bevoegdheid zoals beschreven in het eerste lid geldt voor het college als algemene verplichting, behoudens de in deze regeling beschreven uitzonderingen. Paragraaf 3 Geheel of gedeeltelijk afzien van het nemen van een verhaalsbesluit Artikel 26 Afzien van het nemen van een verhaalsbesluit In afwijking van de bevoegdheid tot verhaal, én in afwijking van het bepaalde in artikel 25 van deze regeling, ziet het college af van het nemen van een verhaalsbesluit indien: 1. het op te leggen verhaalsbedrag lager is dan 100,- per maand of 1200,- per jaar; of 2. daarvoor gelet op de omstandigheden van degene op wie verhaal wordt gezocht of degene die de uitkering ontvangt of heeft ontvangen, dringende redenen aanwezig zijn.

11 Artikel 27 Afzien van verhaal wegens schuldenproblematiek 1. In afwijking van de bevoegdheid tot verhaal, én in afwijking van het bepaalde in artikel 25 van deze regeling, kan het college op verzoek van degene op wie verhaald wordt, besluiten gedeeltelijk af te zien van verhaal van kosten van uitkering voor zover het betreft verschuldigde verhaalsbedragen die op het moment van het besluit opeisbaar zijn, indien: A redelijkerwijs te voorzien is dat degene op wie wordt verhaald niet zal kunnen voortgaan met het betalen van zijn schulden; en B redelijkerwijs te voorzien is dat een schuldregeling met betrekking tot alle vorderingen van de overige schuldeisers zonder een zodanig besluit niet tot stand zal komen; en C de vordering van de gemeente wegens verhaal van bijstand ten minste zal worden voldaan naar evenredigheid met de vorderingen van de schuldeisers van gelijke rang. 2. Het besluit tot het gedeeltelijk afzien van verhaal treedt niet in werking voordat een schuldregeling als bedoeld in het eerste lid onder b. tot stand is gekomen. 3. Het besluit tot het gedeeltelijk afzien van verhaal wordt ingetrokken of ten nadele van de belanghebbende gewijzigd indien: A niet binnen 12 maanden nadat dat besluit is bekendgemaakt, een schuldregeling tot stand is gekomen die voldoet aan de eisen bedoeld in het eerste lid genoemde voorwaarden; of B de belanghebbende zijn schuld aan de gemeente niet overeenkomstig de schuldregeling voldoet; of C onjuiste of onvolledige gegevens zijn verstrekt en de verstrekking van juiste of volledige gegevens tot een ander besluit zou hebben geleid. Paragraaf 4 Het verhaalsbesluit Artikel 28 Verhaalsbesluit 1. Een besluit tot verhaal op grond van artikel 25 van deze regeling wordt door het college aan degene op wie verhaal wordt gezocht medegedeeld. 2. In het verhaalsbesluit deelt het college aan belanghebbende mede: A het bedrag of de bedragen waarvan, evenals de termijn(en) waarbinnen, betaling wordt verlangd; en B de gronden voor verhaal, met vermelding van de wettelijke grondslag; en C of er al dan niet sprake is van redenen om geheel of gedeeltelijk af te zien van verhaal; en D op welke wijze het besluit, bij gebrekkige betaling, ten uitvoer zal worden gelegd.

12 Paragraaf 5 Verhaal zonder rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud Artikel 29 Verhaal zonder rechterlijke uitspraak 1. Wanneer bij de behandeling van een uitkeringsaanvraag of op een ander moment nadien geconstateerd wordt dat er mogelijk uitkering kan worden verhaald, wordt de onderhoudsplichtige verzocht om de noodzakelijke gegevens te verstrekken om de draagkracht te kunnen vaststellen. Er geldt een speciale inlichtingenplicht inzake verhaal. Degene op wie verhaal wordt gezocht is verplicht desgevraagd aan het college de inlichtingen te verstrekken die voor verhaal van belang zijn, conform artikel 62i WWB juncto artikel 60 lid 1 WWB. 2. Indien de opgevraagde gegevens niet of niet volledig verstrekt worden, wordt de onderhoudsplichtige in de gelegenheid gesteld om binnen 2 weken het verzuim te herstellen. 3. Na ontvangst van de gegevens neemt het college een besluit omtrent de hoogte van de onderhoudsbijdrage conform artikel 62a WWB. 4. Indien de onderhoudsplichtige, nadat hij in de gelegenheid is gesteld om het verzuim als bedoeld in het tweede lid te herstellen, de opgevraagde gegevens niet of niet volledig verstrekt, gaat het college over tot verhaal van de volledige bruto uitkering die aan de onderhoudsbehoeftige verstrekt wordt. 5. De verhaalsbijdrage wordt opgelegd met ingang van de eerste van de maand volgend op de datum van eerste aanschrijving. 6. Betaling van de verhaalsbijdrage moet geschieden binnen 30 dagen nadat de beschikking op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt. Artikel 30 Verhaal in rechte 1. Indien de onderhoudsplichtige de opgelegde bijdrage niet, niet volledig of niet tijdig betaalt, wordt de onderhoudsplichtige via een aanmaning in de gelegenheid gesteld alsnog binnen twee weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de aanmaning is verzonden, tot betaling over te gaan. 2. Indien de onderhoudsplichtige niet voldoet aan de aanmaning, kan het college overgaan tot verhaal in rechte. 3. In het geval dat de vordering is toegewezen door de rechtbank, is er een executoriale titel ontstaan en kan het college daarmee overgaan tot (vereenvoudigd) derdenbeslag of tot beslag op de bezittingen van belanghebbende door een gerechtsdeurwaarder, zoals beschreven in artikel 21, derde lid van deze regeling. Paragraaf 6 Verhaal bij rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud Artikel 31 Verhaal op grond van rechterlijke uitspraak 1. Indien een rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud verschuldigd krachtens Boek 1 van het BW die uitvoerbaar is, niet wordt nagekomen, wordt de onderhoudsbehoeftige zoveel mogelijk verplicht om voor het innen van de onderhoudsbijdrage het Landelijk Bureau Inning Onderhoudsbijdragen (LBIO) in te schakelen.

13 Indien het gestelde in het eerste lid niet mogelijk is of niet het gewenste resultaat oplevert, wordt verhaald in overeenstemming met de uitspraak betreffende levensonderhoud krachtens Boek 1 van het BW (artikel 62b lid 1 WWB); 3. Het besluit tot verhaal, zoals bedoeld in het tweede lid, wordt in dat geval bij brief medegedeeld aan degene op wie wordt verhaald, met de aanmaning het verschuldigde binnen 30 dagen na verzending van de brief te voldoen (artikel 62b lid 2 WWB); 4. Degene op wie wordt verhaald kan binnen de termijn, als bedoeld in het tweede lid, tegen het besluit in verzet komen door een verzoekschrift aan de rechtbank. Het verzet kan niet gegrond zijn op de bewering dat de uitkering tot onderhoud ten onrechte is opgelegd of onjuist is vastgesteld. Indien tijdig verzet is ingesteld, wordt de invordering eerst voortgezet zodra het verzet is ingetrokken of ongegrond verklaard (artikel 62b lid 3 WWB). 5. Indien aan de aanmaning geen gevolg wordt gegeven en er is geen gebruik gemaakt van de mogelijkheid tot verzet, dan kan het college met uitsluiting van degene die bijstand ontvangt tot invordering overgaan middels een dwangbevel (artikel 62b lid 4 WWB). In het dwangbevel krijgt de belanghebbende het bevel om binnen 5 werkdagen te betalen. 6. Het college maakt zoveel mogelijk gebruik van de mogelijkheid het dwangbevel per post te betekenen. Indien betekening per post niet mogelijk of wenselijk is, bijvoorbeeld omdat beslag op goederen of beslag op een bankrekening de voorkeur verdient, wordt de betekening overgelaten aan de deurwaarder. 7. Voldoet belanghebbende niet aan het dwangbevel zoals bedoeld in het vierde lid, dan kan worden overgegaan tot (vereenvoudigd) derdenbeslag of tot beslag op de bezittingen van de belanghebbende door een gerechtsdeurwaarder zoals beschreven in artikel 21, derde lid van deze regeling. Artikel 32 Wijziging door de rechter vastgestelde onderhoudsbijdrage De gemeente verzoekt de rechter het verhaalsbedrag in afwijking van een rechterlijke uitspraak betreffende levensonderhoud verschuldigd krachtens Boek 1 van het BW vast te stellen, indien de rechter: A deze uitspraak zou kunnen wijzigen op de gronden genoemd in de artikelen 157 en 401 van dat boek (artikel 62e lid 2 sub a WWB); of B geen rekening heeft kunnen houden met alle voor de betrokken beslissing in aanmerking komende gegevens en omstandigheden betreffende beide partijen (artikel 62e lid 2 sub b WWB).

14 Paragraaf 7 Verhaal bij schenking en nalatenschap Artikel 33 Verhaal bij schenking en nalatenschap 1. Bij verhaal op een nalatenschap en een schenking, op grond van artikel 62f WWB, dient het verhaalde bedrag in één keer te worden betaald, binnen 30 dagen nadat de beschikking op de voorgeschreven wijze is bekendgemaakt. 2. Wanneer het college een verhaalsbesluit heeft genomen op grond van artikel 62f WWB en de belanghebbende waarop verhaald wordt niet, niet volledig of niet tijdig betaalt, wordt diegene een schriftelijke aanmaning gestuurd waarin de belanghebbende wordt gemaand om binnen twee weken, gerekend vanaf de dag na die waarop de aanmaning is verzonden, tot betaling over te gaan. 3. Indien de belanghebbende waarop verhaald wordt niet voldoet aan de aanmaning, kan het college overgaan tot verhaal in rechte. 4. In het geval dat de vordering is toegewezen door de rechtbank, is er een executoriale titel ontstaan en kan het college daarmee overgaan tot (vereenvoudigd) derdenbeslag of tot beslag op de bezittingen van belanghebbende door een gerechtsdeurwaarder, zoals beschreven in artikel 21, derde lid van deze regeling. Hoofdstuk 4 Slotbepalingen Artikel 34 Onvoorziene omstandigheden en hardheidsclausule 1. In alle gevallen waarin deze regeling niet voorziet, beslist het college. 2. Het college kan in bijzondere gevallen afwijken van de bepalingen in deze regeling, als toepassing daarvan tot onbillijkheden van overwegende aard leidt. Artikel 35 Citeertitel en inwerkingtreding 1. Deze regeling kan worden aangehaald als: Uitvoeringsregels Terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2011 en Verhaal WWB en WIJ Deze regeling treedt in werking op de eerste dag na die van bekendmaking. 3. Op het moment van inwerkingtreding als bedoeld in het tweede lid komt het Debiteurenbeleid & Debiteurenbeheer 1999/2000 te vervallen. 4. Deze regeling is van toepassing op na de inwerkingtreding te nemen besluiten tot herziening, intrekking, (afzien van) terugvordering, (afzien van) verhaal en invordering van teruggevorderde dan wel van verhaalde uitkering. Aldus vastgesteld in de vergadering van burgemeester en wethouders van de gemeente Someren d.d. de secretaris, drs. A.P.M. de Kok de burgemeester, A.P.M. Veltman

15 TOELICHTING UITVOERINGSREGELS TERUGVORDERING WWB, WIJ, IOAW en IOAZ 2011 VERHAAL WWB en WIJ 2011 ALGEMENE TOELICHTING In deze regeling wordt, kort gezegd, geregeld hoe de gemeente Someren uitvoering geeft aan haar wettelijke bevoegdheid tot het terugvorderen van teveel verstrekte uitkering op grond van de Wet werk en bijstand (WWB), de Wet Investeren in Jongeren (WIJ), de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW) en de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ). Daarnaast wordt in deze regeling geregeld hoe de gemeente Someren uitvoering geeft aan haar wettelijke bevoegdheid tot het verhalen van uitkering op derden op grond van de WWB en de WIJ. De WWB en de WIJ maken onderscheid in terugvordering en verhaal van kosten van uitkering. De IOAW en de IOAZ kennen louter de mogelijkheid tot terugvordering. Terugvordering heeft betrekking op het terughalen van teveel of ten onrechte verleende uitkering. De uitkering wordt teruggevorderd van degene aan wie de uitkering is uitbetaald, dus van de uitkeringsgerechtigde zelf. Bij verhaal van uitkering gaat het om het terugkrijgen van de kosten van uitkering van een andere persoon dan de uitkeringsgerechtigde, bijvoorbeeld in verband met de onderhoudsplicht, verhaal op nalatenschappen of verhaal in verband met schenkingen. Het huidige Debiteurenbeleid/Debiteurenbeheer dateert van 1999/2000. Door diverse wijzigingen in de wetgeving dient dit beleid te worden aangepast, waarvan deze uitvoeringsregels een gevolg zijn. Ten eerste is terugvordering en verhaal van kosten van uitkering niet meer verplicht voor gemeenten. In de Algemene bijstandswet (Abw) waren terugvordering en verhaal van bijstand als verplichting in de wet opgenomen. Met de inwerkingtreding van de WWB met ingang van 1 januari 2004 is aan deze verplichting een einde gekomen. Per 1 januari 2004 is zowel terugvordering als verhaal een bevoegdheid van gemeenten geworden. Ook in de IOAW en de IOAZ is de verplichting tot terugvordering omgezet in een bevoegdheid tot terugvordering. Dit is gebeurd middels de inwerkingtreding van de Wet tot Bundeling van uitkeringen inkomensvoorziening aan gemeenten (Wet BUIG) per 1 januari Door deze wet zijn de financiële middelen ter uitvoering van een aantal wetten, waaronder de IOAW en de IOAZ, met het inkomensdeel uit de WWB gebundeld. En hierdoor is dus ook de dwingende bevoegdheid tot terugvorderen in de IOAW/IOAZ vervangen door een discretionaire bevoegdheid, zoals deze ook in de WWB is geregeld. In de WIJ, welke in werking is getreden per 1 oktober 2009, is direct een bevoegdheid tot terugvordering en verhaal opgenomen.

16 Het is aan de gemeente om te bepalen in hoeverre terugvordering en verhaal daadwerkelijk in uitvoeringsregels wordt vastgelegd. Het opstellen van deze regels is geen wettelijke verplichting. In beginsel kan het college per individuele situatie bepalen of zij van haar bevoegdheid tot terugvordering en verhaal gebruik maakt. Hiertoe kan zij volstaan met te besluiten dat van de in de wet gegeven bevoegdheid gebruik zal worden gemaakt. Wanneer echter niet in regels of nadere voorschriften is vastgelegd hoe uitvoering wordt gegeven aan terugvordering en verhaal, stelt dit hoge eisen aan de motivering van elk individueel besluit. Bij elk besluit zal immers moeten worden aangegeven waarom van de in de wet gegeven bevoegdheid gebruik wordt gemaakt. Met name in bezwaar- en beroepsprocedures kan dit tot problemen leiden. Dit kan grotendeels worden ondervangen door te verwijzen naar uitvoeringsregels. Bovendien biedt het beschrijven van uitvoeringsregels de beste waarborg tegen een willekeurige toepassing van de wettelijke bepalingen. Ten tweede is per 1 januari 2009 de Invoeringswet WWB (IWWB) ingetrokken en is de bevoegdheid om kosten van bijstand te verhalen opgenomen in de WWB zelf. Artikel 13 IWWB voorzag in de bevoegdheid tot verhaal van kosten van bijstand overeenkomstig de vervallen Abw-verhaalsbepalingen. De (nooit in werking getreden) artikelen 61 en 62 WWB zijn vervangen door de artikelen 61 t/m 62i WWB. Een belangrijk deel van de oude Abw-verhaalsbepalingen is in deze nieuwe WWB-artikelen opgenomen, met dien verstande dat verhaal, zoals ook geregeld in artikel 13 IWWB, een bevoegdheid van het college is. Ten derde is per 1 juli 2009 de vierde Tranche van de Algemene wet bestuursrecht (Awb) in werking getreden. Deze inwerkingtreding is ook van invloed op het terugvorderingsbeleid. Hierbij gaat het om de volgende gevolgen/aandachtspunten: o Het op 1 juli 2009 of daarna genomen terugvorderingsbesluit heeft geen executoriale titel meer. o Op grond van artikel 4:87 Awb bedraagt de betalingstermijn ten minste zes weken. Bij verordening kan eventueel een andere termijn voor betaling worden vastgesteld. o Als de betalingstermijn is verstreken mag er een vaste vergoeding in rekening worden gebracht (artikel 4:113 Awb). De vergoeding bedraagt 6,- als de vordering minder bedraagt dan 454,- en 14,- als de vordering 454,- of meer bedraagt. o Op grond van artikel 4:94 Awb kan aan belanghebbende uitstel van betaling worden verleend als hij de vordering niet ineens kan betalen. Het uitstel van betaling zal in de regel plaatsvinden in de vorm van een betalingsregeling. o Er zit een afwijking tussen de onmiddelijkheid van verrekening (artikel 60 lid 3 WWB, artikel 56, derde lid WIJ, artikel 28, tweede lid IOAW en artikel 28, tweede lid IOAZ) en de verplichting om een betalingstermijn van ten minste zes weken te stellen (artikel 4:87 Awb). In verband met aard en doel van de verrekening (de onmiddelijkheid) wordt er vanuit gegaan dat ondanks de in de beschikking gestelde betalingstermijn gewoon verrekend kan worden.

17 Ten vierde is per 1 januari 2011 de Verzamelwet SZW-wetgeving 2011 (Stb. 2010, 838) in werking getreden. Met deze wet wordt in het nieuwe artikel 60a WWB en artikel 56a WIJ de zogenaamde pseudo-verrekening geregeld. Met de pseudo-verrekening heeft het college een extra invorderingsinstrument. De IOAW en de IOAZ kende deze mogelijkheid al (artikel 28, derde lid IOAW, artikel 28, derde lid IOAZ). Anders dan bij gewone verrekening, wordt er in dit geval verrekend met een uitkering die de belanghebbende ontvangt van een andere gemeente, van het UWV of van de SVB. Bij het tot stand komen van deze regeling zijn nadrukkelijk de volgende uitgangspunten in ogenschouw genomen: o Hoofdregel is dat een schuld volledig moet worden terugbetaald. Eigen verantwoordelijkheid van de burger staat voorop. o Altijd rigide vasthouden aan deze hoofdregel kan betekenen dat burgers (financieel) in de knel komen. Met name via de bepalingen over afzien van terugvordering en verhaal is dan ook getracht om een goede balans te vinden tussen de belangen van de gemeente als schuldeiser enerzijds en de belangen van de burger als debiteur anderzijds. De gemeente dient een maatschappelijk belang indien zij de belangen van de burger als debiteur nadrukkelijk in haar besluitvorming betrekt. Met name ook bezien vanuit die invalshoek is het van belang om oog te hebben voor de persoonlijke situatie van de debiteur. Feitelijk gaat het dan ook om armoedebeleid. o Ook vanuit het oogpunt van efficiency en effectiviteit zijn beleidsmatig keuzes gemaakt. De bepaling inzake afzien van terugvordering wegens een administratief drempelbedrag laat dit bijvoorbeeld zien. o Fraude mag niet lonend zijn. In deze regeling zijn regels opgenomen die een belanghebbende stimuleren om in de toekomst geen fraudeleuze handelingen te verrichten en zich te houden aan de inlichtingenverplichting.

18 ARTIKELSGEWIJZE TOELICHTING Hoofdstuk 1 - Algemene bepalingen Artikel 1 Begripsbepalingen Als het gaat om terugvordering en verhaal, is er een duidelijke samenhang met de Algemene wet bestuursrecht. Dat is evident. Maar ook met het civiele recht bestaat een duidelijke samenhang. Het verhaalsrecht is feitelijk een direct afgeleide van het personen- en familierecht (Boek 1 va het BW), waardoor begrippen zoals gehanteerd in het personen- en familierecht ook gebruikelijk zijn in de verhaalspraktijk. Maar denk bijvoorbeeld ook aan de invordering van vorderingen: begrippen als executie en minnelijk zijn afkomstig uit het privaatrecht en hebben in de uitkeringspraktijk dezelfde betekenis. Hoofdstuk 2 Terugvordering WWB, WIJ, IOAW en IOAZ Artikel 2 Gebruikmaking van diverse bevoegdheden Lid 1 en 2: Herzien of intrekken van het toekenningsbesluit en het terugvorderen van ten onrechte uitkering is een bevoegdheid van het college. In deze regeling wordt uiteen gezet hoe de gemeente Someren uitvoering geeft aan haar wettelijke bevoegdheid tot het terugvorderen van teveel verstrekte uitkering. Het college maakt in beginsel in alle gevallen gebruik van deze bevoegdheden, behoudens de in deze regeling beschreven uitzonderingen. De uitkering kan uitsluitend wordt teruggevorderd in de gevallen waarin dit in deze regeling is vastgelegd. Echter ook buiten de WWB, WIJ, IOAW en IOAZ kunnen gronden gevonden worden om terugvordering op te baseren. In 2 gevallen zal de gemeente een civiele procedure bij de rechtbank moeten volgen en is dus deze regeling niet van toepassing: o als de gemeente in hoger beroep bij de Centrale Raad van Beroep alsnog in het gelijk wordt gesteld en intussen op last van de rechtbank uitkering heeft betaald; o als de gemeente abusievelijk geld heeft overgemaakt naar de rekening van een derde, niet uitkeringsontvangende. Artikel 3 Afzien van terugvordering wegens dringende redenen Afzien van terugvordering kan op basis van een schriftelijk verzoek van een belanghebbende zelf, dan wel op basis van een ambtshalve ingesteld onderzoek plaats vinden, echter alleen maar in de gevallen waarin deze regeling de mogelijkheid tot het afzien van terugvordering biedt. Sommige artikelen hieromtrent hebben een dwingend karakter, andere artikelen bieden een mogelijkheid door te bepalen dat het college kan afzien. Artikel 4 Afzien van terugvordering wegens dringende redenen Er kunnen in de individuele situatie dringende redenen zijn op grond waarvan van een terugvorderingsbesluit dient te worden afgezien. De gemeente beoordeelt of er sprake is van dringende redenen. Het moet hierbij gaan om incidentele gevallen, gebaseerd op een individuele afweging van alle relevante omstandigheden. Van een algemene of categoriale afwijking kan geen sprake zijn. Bij de beoordeling van dringende redenen kan er een onderscheid worden

19 gemaakt tussen omstandigheden die toerekenbaar zijn aan de belanghebbende en omstandigheden die toerekenbaar zijn aan het bestuursorgaan. Dringende redenen die toerekenbaar zijn aan de belanghebbende moet worden gezocht in de consequenties die de terugvordering heeft voor de financiële of psychosociale omstandigheden van de belanghebbende. Bij dringende redenen die toerekenbaar zijn aan het bestuursorgaan spelen de algemene beginselen van behoorlijk bestuur een groot belang, in het bijzonder het zorgvuldigheidsbeginsel, het rechtszekerheidsbeginsel en het vertrouwensbeginsel. In de praktijk doet zich regelmatig de situatie voor dat het college, als gevolg van een schending van de inlichtingenplicht van belanghebbende, pas later bekend raakt met bepaalde vermogensbestanddelen van belanghebbende. Hierbij heeft de Centrale Raad van Beroep (CRvB) het standpunt ingenomen dat, in het geval van terugvordering, het college de vordering moet matigen als belanghebbende aannemelijk kan maken dat hem, als hij wel aan zijn inlichtingenplicht zou hebben voldaan, tenminste over een deel van de betreffende periode bijstand had toegekomen (zie CRvB , nr. 07/4469 WWB e.a. en CRvB , nr. 08/596 WWB e.a.). Anders kunnen de gevolgen van de terugvordering het doel voorbij gaan. Het doel is het ongedaan maken van de financiële gevolgen van het inlichtingenverzuim of van het niet of niet juist verwerken van eerder wel verstrekte gegevens. Dat kan aanleiding geven tot matiging van de vordering. Artikel 5 - Afzien van terugvordering conform zesmaanden-jurisprudentie Lid 1: Volgens vaste jurisprudentie van de CRvB dient een bestuursorgaan ontvangen gegevens die leiden tot wijziging in uitkeringsrechten met enige voortvarendheid af te handelen. In gevallen waarin er enige tijd verstreek tussen het moment waarop de informatie binnen kwam (het signaal) en het moment waarop is overgegaan tot aanpassing van de uitkering heeft de CRvB overwogen dat in het algemeen niet kan worden teruggevorderd over een periode die langer is dan 6 maanden na binnenkomst van de gegevens (zie CRvB , nr. 06/3899 WWB, CRvB , nr. 93/135 AOW en CRvB , nr. 08/424 WWB). Hierbij is echter nadrukkelijk bepaald dat deze 6 maanden-termijn alleen van toepassing is in situaties waarin een bestuursorgaan bevoegd is over te gaan tot terugvordering. Onder signaal verstaat de CRvB in deze: relevante informatie van de uitkeringsgerechtigde waaruit dusdanig concreet kan worden afgeleid dat sprake is van een fout, dat het bestuursorgaan op grond daarvan actie had moeten ondernemen (zie CRvB , nrs. 01/4283 AW e.a.). Dit geldt ook indien een belanghebbende tijdig, eenduidig en correct informatie verstrekt op het inlichtingenformulier dat betrekking heeft op de maand waarin een wijziging heeft plaatsgevonden, die van invloed is op de uitkering (zie CRvB , nr. 07/3621 WWB). Lid 2: Indien sprake is van het niet tijdig, niet juist of onvolledig verstrekken van voor de beoordeling van het voortduren van het recht op uitkering relevante informatie is in beginsel geen plaats voor de zesmaanden-jurisprudentie (CRvB , nr. 06/2157 WWB en CRvB nr. 06/4636 WWB e.a.). Een (anonieme) tip die, of een signaal dat kan leiden tot vaststelling dat er ten onrechte of teveel uitkering is verstrekt vormt op zichzelf onvoldoende grondslag om direct tot intrekking en terugvordering van uitkering over te

20 gaan. Eerst indien en zodra een onderzoek naar aanleiding van een tip of een signaal voldoende grondslag oplevert voor een nader te nemen besluit van het bestuursorgaan en het bestuursorgaan niettemin te traag of niets onderneemt, en aldus de vordering laat oplopen, kan er aanleiding zijn de zesmaanen-jurisprudentie toe te passen (zie CRvB , nr. 06/608 WWB en CRvB , nr. 07/889 WWB). Artikel 6 - Afzien van terugvordering bij administratief drempelbedrag Lid 1: Afzien van terugvordering kan ook een doelmatigheidsoverweging zijn. Dit is het geval wanneer de ten onrechte verleende uitkering dermate laag is dat de kosten die de terugvordering met zich meebrengen hoger zijn dan de vordering. De casemanager die terugvordering in zijn pakket heeft, dient vast te stellen of tot terugvordering wordt overgegaan waarbij de balans wordt gezocht tussen efficiëntie en rechtsgelijkheid. Het minimumbedrag van 75,- is tot stand gekomen middels een afweging tussen het uitgangspunt dat een schuld volledig moet worden terugbetaald en de administratieve kosten om tot terugvordering over te gaan. Lid 2: Om een duidelijk onderscheid te maken tussen fraudevorderingen en nietfraudevorderingen, is bij het niet of niet behoorlijk nakomen van de inlichtingenplicht het eerste lid niet van toepassing. Artikel 7 Afzien van terugvordering wegens schuldenproblematiek Dit artikel biedt het college de mogelijkheid om geheel of gedeeltelijk af te zien van terugvordering van uitkering bij schuldenproblematiek. De reikwijdte van dit artikel blijft in de praktijk vrij beperkt. Dit komt in het bijzonder doordat in het artikel een uitdrukkelijke uitzondering wordt gemaakt voor schulden als gevolg van verwijtbaar gedrag (fraudeschulden). Dit komt tot uitdrukking in het vierde lid. Hierbij gaat het vooral om een minnelijke schuldregeling. Bij de WSNP is de gemeente gehouden om mee te werken aan een schuldregeling. Echter het verzoek om toegelaten te worden tot de WSNP wordt onder andere pas toegewezen indien voldoende aannemelijk is dat de schuldenaar ten aanzien van het ontstaan of onbetaald laten van zijn schulden in de 5 jaar voorafgaand aan de dag waarop het verzoekschrift is ingediend, te goeder trouw is geweest. Artikel 8 Afzien van terugvordering na 5 jaar Uitgangspunt is dat op alle vorderingen (inclusief fraudevorderingen) in principe 5 jaar moet worden afgelost en dat het college, als voldaan is aan de voorwaarden zoals opgenomen in het eerste lid onder a. tot en met d, af zal zien van verdere invordering. Verder komt het voor dat, nadat alle juridische procedures doorlopen zijn, het niet tot incasso kan komen. Klanten zijn als het ware ongrijpbaar. Het heeft in deze zaken weinig zin om deze zaken in het debiteurenbestand te houden. Daarom heeft de gemeente Someren de mogelijkheid in deze regeling opgenomen om deze vorderingen na 5 jaar af te boeken. Artikel 9 Afzien van terugvordering na 3 jaar De gemeente Someren maakt in dit artikel duidelijk een onderscheid tussen fraudevorderingen en niet-fraudevorderingen. Op fraudevorderingen moet minimaal 5 jaar worden afgelost.