Over het onderhoud van een fatsoenlijke samenwerking: thema s, toetsstenen en mogelijke dilemma s.

Transcriptie

1 Integriteit: een aide-mémoire. Over het onderhoud van een fatsoenlijke samenwerking: thema s, toetsstenen en mogelijke dilemma s. 1

2 Samenstellers: Ir. P.J.A. (Paul) Oortwijn, NLingenieurs, Den Haag. Ir. F.H.F. (Frans) van Duren, ProRail, Utrecht. Visualisatie: Kemperman Illustratief, Veldhoven

3 Integriteit: een aide-mémoire. In 2003 namen ProRail en NLingenieurs (toen nog ONRI) het initiatief tot het versterken van de integriteit in de onderlinge relaties. Zeven leden van NLingenieurs stemden allereerst hun integriteitmanagementsystemen op elkaar af en op dat van ProRail. Op basis van een verkenning van mogelijke integriteitrisico s werd vervolgens een set van toetsstenen ontwikkeld, waaraan het feitelijk handelen kon worden getoetst. Door middel van gezamenlijke dilemma sessies werd het inzicht in elkaars handelingsmotieven vergroot. De drempel om zowel in bilaterale contacten, als in het periodieke gezamenlijk overleg integriteitvraagstukken bespreekbaar te maken, werd hierdoor merkbaar verlaagd. Integriteit verdient onderhoud; spelers en omstandigheden wijzigen en in de dagelijkse praktijk gaat men er vaak niet bewust mee om. Gevolg is dat de aandacht verslapt. Met de uitgave van dit boekje willen ProRail en NLingenieurs het integriteitbewustzijn een nieuwe impuls geven. De auteurs spreken de verwachting uit dat dit boekje, mits actief gebruikt, partijen zal helpen de integriteit in het onderling handelen op hetzelfde hoge peil te houden. 3

4 1T HEMA Wanneer vormen netwerken en relaties een integriteitrisico? Toetssteen: Het is te verwachten dat deze relatie of dit netwerk, op basis van een gezonde kritische blik, niet uitgelegd kan worden als een risico voor mijn professionaliteit en onpartijdigheid. De relaties van de relatie zijn voldoende bekend. 4

5 5

6 2T HEMA Wanneer gaat belangenbehartiging over in belangenverstrengeling? Toetssteen: Verwevenheid van rollen is niet acceptabel, indien daardoor een bevoorrechte positie wordt verkregen in zakelijke contacten. 6

7 7

8 3T HEMA In hoeverre mag je als betrouwbare professionele contractpartner afwijken van afgesproken aanbestedingsprocedures? Toetssteen: Van een integere en professionele contractpartner mag worden verwacht dat: Contracteren plaats vindt in overeenstemming met de principes van eerlijke mededinging. De van toepassing zijnde voorschriften worden gevolgd. Op geen enkele wijze sprake kan zijn van beïnvloeding door gunsten. Verantwoording kan worden afgelegd over alle aspecten van contracteren. 8

9 9

10 4T HEMA Wat is acceptabel als je zorgvuldig wilt omgaan met vertrouwelijke informatie? Toetssteen: Zorgvuldig omgaan met vertrouwelijke informatie vereist, dat te allen tijde voorkomen wordt dat deze informatie bij anderen terecht komt, waardoor nadelige consequenties kunnen ontstaan voor opdrachtgever en andere betrokkenen. 10

11 11

12 5T HEMA Wanneer is voorkennis niet meer te combineren met eerlijke concurrentie? Toetssteen: Het gebruik van voorkennis is in strijd met eerlijke concurrentie, indien daardoor andere aanbieders geen reële kans hebben om een vervolgopdracht te verwerven. 12

13 13

14 6T HEMA Wat als het korte termijnbelang van de opdrachtnemer strijdig is met het belang van de opdrachtgever? Toetssteen: Het belang van de opdrachtgever gaat voor het korte termijnbedrijfsbelang van een opdrachtnemer. Soms lijkt het op de korte termijn voordelig om voor het bedrijfsbelang te kiezen, maar op de lange termijn geldt dat het dienen van het opdrachtgeverbelang ook in het belang van het bedrijf is. Bovendien heeft de opdrachtgever recht op klantgericht handelen. 14

15 15

16 7T HEMA Wat als optimalisering van de projectaanpak of het ontwerp ten koste gaat van het bedrijfsbelang? Toetssteen: Van een professionele contractpartner mag worden verwacht dat gestreefd wordt naar een goed resultaat op lange termijn. Tegelijkertijd hebben opdrachtgever opdrachtnemer relaties ook een zakelijke kant, zodat afspraken kunnen worden gemaakt over een vergoeding voor aanvullende werkzaamheden of een alternatieve aanpak. 16

17 17

18 8T HEMA Wat is acceptabel bij het in rekening brengen van kosten? Toetssteen: Van integere en betrouwbare zakenpartners wordt verwacht, dat zij te allen tijde contractafspraken nakomen. Eventuele onduidelijkheden in de contractafspraken dienen in openheid besproken te worden om tot aanvullende afspraken te komen. 18

19 19

20 9T HEMA Wat is respectvol samenwerken? Toetssteen: Respectvol samenwerken houdt in dat andermans opvattingen, eigenschappen en posities worden gerespecteerd, waardoor de zakenpartners niet onnodig worden gekwetst. 20

21 21

22 22

23 Colofon Deze uitgave is tot stand gebracht door ProRail en NLingenieurs. Alle rechten zijn voorbehouden aan de samenstellers. Aan deze uitgave kunnen geen rechten worden ontleend. Bezoekadres: Koningskade AA Den Haag Postadres: Postbus GK Den Haag Bezoekadres: Moreelsepark EP Utrecht Postadres: Postbus GA Utrecht aki@prorail.nl 23

24