l/e^ groningen " /27/A.8, ECP Jeer 1. de (050) Aan het lid van Provinciale Staten, mevrouw A.A.H.

Transcriptie

1 l/e^ groningen Kai Martinikerkhof 12 Aan het lid van Provinciale Staten, mevrouw A.A.H. Hazenkamp ^ ' ^ " -'fèsöfesb Postbus ' "'". '/J:-"*,' ''': 9700AP,'*'* ^*^ V^^' Groningen dti3ib33tós(öiskp^ II deauigajji^esol^ vsnflïraïhïd Datum Briefnummer Zaaknummer Behandeld door Telefoonnummer Antwoord op Bijlagen Onderwerp " /27/A.8, ECP Jeer 1. de (050) diverse Partij voor de Dieren - schriftelijke vragen mbt subsidie voor project Wolstorm i.k.v. programma Innotatief en Duurzaam MKB Groningen Geachte mevrouw Hazenkamp, Op 19 juni 2013 heeft u vragen gesteld naar aanleiding van een bijdrage verleend in het kader van het Programma Innovatief&Duurzaam MKB Groningen, aan Wolstorm BV. De door u gestelde vragen zullen wij hieronder beantwoorden. 1 Is u bekend dat de alpaca niet genoemd wordt ais dier wat voor de productie mag worden gehouden in Nederland (Wet Dieren; artikel 2 Besluit aanwijzing voor productie te houden dieren)? Antwoord: Op 19 juni jl. stuurt staatssecretaris van Economische Zaken, mevrouw Sharon Dijksma in het kader van het Nota-overleg Wet Dieren op 25 maart jl., een brief aan de Tweede Kamer, met als bijlage de positieflijst voor te houden zoogdieren. Doel van de positieflijst is het reguleren van soorten die uit oogpunt van dierenwelzijn en risico's voor de mens verantwoord gehouden kunnen worden. In de brief doet de staatssecretaris melding van 2 categorieën: 1) Diersoorten die gehouden mogen worden zonder speciale voorwaarden. Deze dieren komen op de zogenaamde positieflijst en 2) Diersoorten die niet zonder meer gehouden mogen worden, maar mogelijk gehouden mogen worden onder speciale randvoorwaarden. In de brief wordt aangegeven dat deze dieren eveneens op de positieflijst komen te staan; de randvoorwaarden waaronder de dieren gehouden mogen worden, worden nog nader uitgewerkt. De alpaca is in categorie 2 ingedeeld. Weliswaar worden voor deze categorie nog randvoorwaarden uitgewerkt, maar ze staan op de positieflijst en mogen dus worden gehouden. De sector staat positief tegenover het besluit van staatssecretaris Dijksma om strikte voorwaarden te stellen aan het houden van alpaca's op de positieflijst. Volgens de sector is het niet alleen beter voor het welzijn van de alpaca's, maar is het ook goed voor de toekomst: op deze manier wordt de alpaca onttrokken aan een grijs gebied zonder enige vorm van regelgeving. 06-HB-SG-001 IJ 1

2 Wolstorm BV, het bedrijf dat een bijdrage heeft ontvangen uit het programma l&d MKB, hoopt dat hiermee ook de verplichte registratie een feit wordt in Nederland. Tot nu toe heeft het bedrijf de alpaca's alleen in Duitsland kunnen laten registreren middels chip en dna. Op dit moment is Wolstorm BV bezig met een vernieuwing van de website van hun alpacafarm en zullen ook de voorwaarden die gesteld worden door de staatssecretaris, worden venwerkt. Het bedrijf kijkt dan ook uit naar de vormgeving en uitvoering van de nieuwe regelgeving (zie deze gaat vrijdag 28 juni a.s. online). 2. Kunt u aangeven wat de herkomst is van de alpacawol, aangezien dit dier voor dit productiedoel niet in ons land gehouden mag worden? Antwoord: Zoals onder vraag 1 gemeld, is de alpaca ingedeeld in categorie 2 en staat daarmee op de positieflijst. Bij de wolafname is de spinnerij toegespitst op de lokale en kleinschalige schapen- en/of alpacahouder, in bijvoorbeeld Zuidbroek (Olthof Alpaca's), Doezum (Alpaca Groningen) en Zevenhuizen (Alpacafarm Tel). Het vriendelijke, lokale karakter past bij de spin off initiatieven die nu al vorm beginnen te krijgen: weverij, brei-café, educatiecentrum, werk-& leertrajecten voor spinnerijmachines, vakwerk en handnijverheid. Groot voorbeeld voor Wolstorm BV is Toft Apaca's in Engeland: daar is een hele lokale community ontwikkeld ten behoeve van kennisoverdracht. 3. Kunt u aangeven van welke andere diersoorten dan alpaca's de wol voor de spinnerij gebruikt wordt? Antwoord: De eerste Nederlandse spinnerij zal voornamelijk alpacawol verwerken. Maar ook het spinnen van schapenwol behoort tot de mogelijkheden. 4. De subsidie is afkomstig uit het programma Duurzaam en innovatief MKB kunt u gemotiveerd aangeven wat duurzaam is aan alpacawol? Antwoord: Bij de beoordeling van de duurzaamheid van projecten wordt gebruik gemaakt van de afwegingsmatrix duurzaamheid. De gedachte achter deze matrix is dat voor de projecten bezien wordt of de drie pijlers van duurzame ontwikkeling. People, Planet en Profit, worden meegenomen. De matrix fungeert als een kader waarin financieel-economische (profit), sociaal-culturele (people) en ecologische (planet) grootheden niet alleen in het hier en nu, maar ook met het oog op elders (regionaal, nationaal, internationaal) en later (voor komende generaties) goed verbeeld worden. In de beoordeling van het project is aan de hand van de afwegingsmatrix aangetoond dat het project als geheel een duurzaam project is. Kijkend naar de 3 P's scoort het project op het gebied van planet: sterke afname van het aantal transportkilometers (de wol hoeft niet langer naar het buitenland om verwerkt te worden en kan nu verwerkt worden in de eigen regio). Op het gebied van people/profit: bij succes wordt nieuwe omzet en werkgelegenheid gerealiseerd (6 fte) en naar verwachting ook nadrukkelijk spin off bedrijfsactiviteiten (o.a. weverij). Daarnaast wordt de kwaliteiten van alpacawol herontdekt. De wol is zeer zacht, water- en vuilafstotend, isolerend, sterken anti-allergisch. In combinatie met verwerking ervan in de eigen regio, kan het met recht een duurzaam product worden genoemd.

3 Wij vertrouwen erop u hiermee voldoende geïnformeerd te hebben. Hoogachtend, Gedeputeerde Staten van Groningen:, voorzitter. secretaris.

4 Ministerie van Economische Zaken > Retouradres Postbus EK Den Haag De Voorzitter van de Tweede Kamer der Staten-Generaal Binnenhof /V\ 's-gravenhage Datum Betreft 19 juni 2013 Positieflijst Geachte Voorzitter, Hierbij stuur ik u, zoals onder andere toegezegd in het Nota-overleg Wet dieren van 25 maart jl., de positieflijst voor te houden zoogdieren (bijlage 1). Door Wageningen Universiteit/Livestock Research (WUR) zijn er beoordelingscriteria ontwikkeld voor de selectie van soorten die op de lijst kunnen worden geplaatst. Het rapport "zoogdiersoorten die geschikt zijn als gezelschapsdier" is eveneens bijgevoegd (bijlage 2). Directoraat-generaal Agro Directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn Bezoekadres Bezuidenhoutseweg AC Den Haag Postadres Postbus EK Den Haag Factuuradres Postbus BD Den Haag Overheidsidentificatienr T (algemeen) Ons kenmerk DGA-DAD / Bijlagen 3 Doel van een positieflijst is het reguleren van soorten die uit oogpunt van dierenwelzijn en risico's voor de mens verantwoord gehouden kunnen worden. In de Wet dieren is bepaald dat het houden van dieren die niet behoren tot deze positieflijst wordt verboden. Mijn streven is, om op basis van de voorgestelde criteria en de positieflijst, de regeling als bijlage bij het besluit houders van dieren per 1 januari 20 in werking te laten treden. Met een aantal belangrijke stakeholders is over deze indeling en aanpak gesproken. Het betreft hier Dibevo, de Koninklijke Nederlandse Maatschappij voor Diergeneeskunde, het Platform Verantwoord Huisdierbezit, Dierenbescherming en de Dierencoalitie/Stichting Aap. Deze partijen zullen komende tijd ook worden betrokken bij de verdere uitwerking. Uitaanqspunten van het WUR-onderzoek Ten behoeve van het opstellen van de positieflijst heeft de WUR een onderzoek gedaan. Het WUR-onderzoek heeft als basis de in artikel 1.4 van het concept- Besluit houders van dieren opgesomde objectieve criteria (bijlage 3). Het onderzoek heeft zich toegespitst op 90 diersoorten die volgens opgave door belanghebbenden in Nederland gehouden worden. Het gaat om 90 diersoorten waarover ten algemene minder bekend is, maar die wel als gezelschapsdier worden gehouden. De reeds gedomesticeerde diersoorten hond, kat en de aangewezen soorten en categorieën van in Nederland te houden dieren voor productie zijn daarom niet meegenomen in het onderzoek. Deze soorten mogen thans in ieder geval gehouden worden. Voor het houden van deze soorten blijven de al in de regelgeving opgenomen randvoorwaarden gelden. Pagina 1 van 4

5 Directoraat-generaal Agro Directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn DGA-DAD / De WUR heeft langs vier invalshoeken de diersoorten beoordeeld: 1. De WUR risico-inschatting voor dierenwelzijn: de WUR heeft een inschatting gemaakt voor dierenwelzijn in de gradatie van O (hoog risico dierenwelzijn) tot 100 (laag risico dierenwelzijn); 2. Het zoönose-risico: de zoönose-risico inschatting is gebaseerd op gegevens uit het rapport van de Divisie Veterinaire Volksgezondheid van de Universiteit Utrecht (maart 2010).; 3. Het risico op verwondingen voor mensen (gevaarrisico); het gevaarrisico bevat een indeling van 1 (heel gevaarlijk) tot 6 (niet gevaarlijk. 4. De Pet Exaptation Index die aangeeft of diersoorten (theoretisch) goed of niet goed in de buurt van mensen in een beperkte ruimte kunnen leven. Andibel arrest Voorts is een randvoorwaarde voor de positieflijst is het voldoen aan het Andibel arrest uit Het Hof van Justitie van de Europese Unie heeft in dit arrest geoordeeld dat een positieflijst is toegestaan als een binnen het Europese recht toegelaten handelsbelemmering, in het belang van dierenwelzijn, bescherming van de gezondheid en het leven van mens of dier en het gevaar van invasieve exoten, onder de voorwaarden dat: de lijst is gebaseerd op objectieve (wetenschappelijke) criteria; de lijst non-discriminatoir is, en er een gemakkelijke procedure bestaat voor belanghebbenden om een verzoek In te dienen om soorten van de lijst te halen of op de lijst geplaatst te krijgen; afwijzing van een verzoek om plaatsing op de lijst of van een onthefflngsverzoek slechts wordt gebaseerd op schending van de hierboven genoemde belangen; eventuele voorwaarden aan het houden van dieren die niet op de lijst staan, objectief gerechtvaardigd en proportioneel zijn. Aan bovengenoemde voorwaarden wordt voldaan. De WUR beoordeling Is gebaseerd op objectieve criteria uit het concept-besluit houders van dieren. Verder Is op grond van de Wet dieren ontheffing of vrijstelling van het verbod mogelijk om dieren te houden die niet op de positieflijst staan. De diersoorten die hiervoor In aanmerking komen, zijn diersoorten die In de nu gekozen systematiek (dieren die zonder specifieke randvoorwaarden gehouden mogen worden) niet voorkomen op de positieflijst maar mogelijk wel onder de juiste randvoorwaarden goed te houden zijn door een gespecialiseerde houder. Positieflijst Op grond van het voorgaande heb Ik voor alle onderzochte diersoorten een afweging van de vier Invalshoeken gemaakt, en ben Ik tot de uitwerking van de positieflijst gekomen, resulterend in twee categorieën: Pagina 2 van 4

6 Directoraat-generaal Agro Directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn DGA-DAD/ Diersoorten die gehouden mogen worden zonder speciale voorwaarden. Dit zijn de onderzochte dieren met een laag risico voor de aantasting van dierenwelzijn in combinatie met een laag risico voor de aantasting van dierenwelzijn in combinatie met een laag gevaarrisico, een laag zoönoserlsico en een hoge PEI-score (goed te domesticeren) (bijlage la). Dit zijn de diersoorten uitgaande van het WUR advies die op de positieflijst komen. Daarnaast betreft het hond en kat en de diersoorten die op de productledlerenlijst staan (bijlage Ib). De positieflijst wordt als bijlage bij de Regeling houders van dieren vastgesteld. 2. Diersoorten die niet zonder meer gehouden mogen worden, maar mogelijk wel gehouden mogen worden onder speciale randvoorwaarden (bijlage Ic). Deze dieren zullen eveneens op de positieflijst komen te staan. Ten behoeve van de nadere uitwerking van de voorwaarden waaronder de dieren gehouden worden zal ik de Raad voor Dlerenaangelegenheden verzoeken, zijn zienswijze voor 15 oktober 2013 op te stellen, met Input vanuit de wetenschap en organisaties van houders. Diersoorten die niet op de positieflijst staan mogen op grond van de huidige beoordeling niet meer worden gehouden. In bijlage ld treft u de zoogdieren aan die door de WUR zijn onderzocht maar niet op de positieflijst komen. Het gaat hier om dieren met een hoog risico voor aantasting van dierenwelzijn en/of een hoog zoönoserlsico en/of een hoog gevaarrisico In combinatie met een lage PEI-score (moeilijk te domesticeren). Actualiserino cateaorieën Omdat de positieflijst een nieuw Instrument is en het de bedoeling Is dat deze dynamisch zal zijn, zal ik nieuwe aanvragen van houders voor plaatsing van een diersoort op de positieflijst binnen een jaar, op 1 november 20, versneld door de WUR volgens dezelfde systematiek laten evalueren. Het kan dan gaan om dieren die nog niet bij de 90 soorten zitten die de WUR heeft beoordeeld, maar wel in Nederland aantoonbaar worden gehouden, of om reeds beoordeelde soorten waar op grond van nieuwe Informatie om herbeoordeling wordt gevraagd. Teneinde er zorg voor te dragen dat de al In de database opgeslagen informatie gebruikt kan gaan worden voor actualiseringwensen en de verdere uitwerking van de randvoorwaardencategorle, zal de beschikbare database toegankelijk worden gemaakt. Met het voorgaande en een periodieke actualisering geef Ik tevens uitvoering aan de motie Ouwehand-Schouw (TK 31389, nr. 110). Overoangsbeleld Voor dieren die op het tijdstip van Inwerking treden van het verbod gehouden worden, en niet op de positieflijst staan, wordt een overgangsregeling gemaakt. Deze houdt In dat dieren die ten tijde van de Inwerkingtreding niet op de positieflijst staan gehouden mogen worden zo lang zij leven. Ter uitvoering van de overgangsregeling moet het dier geïdentificeerd worden. Hierbij denk Ik aan identificatie door middel van een chip of DNA, gekoppeld aan een dierenartsenverklaring. Pagina 3 van 4

7 Directoraat-generaal Agro Directie Dierlijke Agroketens en Dierenwelzijn DGA-DAD / Eveneens zal een fokverbod worden Ingesteld voor zoogdieren die niet meer gehouden mogen worden. Voor de verdere uitwerking van deze overgangsregeling zal een werkgroep worden samengesteld, bestaande uit toezichthouders en de hiervoor gerelateerde stakeholders. Handhaving Effectieve controle en handhaving is van groot belang. Om die reden zal Ik een werkgroep Instellen, bestaande uit Landelijke Inspectie Dienst (LID), Dienst Regelingen (DR), Korps Landelijke Politiediensten (KLPD), Nederlandse Voedselen Warenautoriteit (NVWA) en mijn ministerie. Daarnaast zal overleg met de stakeholders plaatsvinden over afstemming met eventuele private arrangementen, zoals vertegenwoordigers van opvangcentra. Tot slot De positieflijst heeft vooralsnog alleen betrekking op zoogdieren. Met uw Kamer Is gekozen om eerst hiermee ervaring op te doen, alvorens het Instrument ook voor andere diergroepen uit te werken. Ik streef ernaar om eind 20 uw Kamer een voorstel te sturen tot een positieflijst voor reptielen en vogels. (w.g.) Sharon A.M. Dijksma Staatsecretaris van Economische Zaken Pagina 4 van 4

8 Bijlage la Bijlage 1a: diersoorten die gehouden mogen worden zonder speciale voorwaarden fiasiiljiijst!-^ -:.-'Pir Galea musteloides 79 0, ,597 Acomys dimidiatus 71 0, ,692 Cavia aperea 71 0, ,499 Acomys russatus 57 0,5 6 0,715 Microtus guentheri 57 0,5 6 0,699 Oryctolagus cuniculus 57 0,5 6 0,638

9 Bijlage lb Bijlage lb: productiedierenlijst, hond en kat Liist^productiedieTen'^lt:!^ Oryctolagus cuniculus Rattus norvegicus Mus musculus Cavia porcellus Mesocricetus auratus Meriones unguiculatus Mustela vison Equus caballus Equus asinus Sus scrofa Capra hircus Bos taurus Bubalus bubalis Cen/us dama dama Cervus elaphus Ovis aries Konijn Bruine rat Tamme muis Cavia Goudhamster Gerbil Nerts Paard Ezel Varken Geit Rund Waterbuffel Damhert Middeneuropees edelhert Schaap mwi

10 Bijlage 1c Bijlage 1c dieren die gehouden mogen worden onder speciale randvoonwaarden Alpaca Kameel Afrikaanse dwergnnuis Klein beliaard gordeldier Campbells dwerghamster Himalayan striped squirrel Fret Woestijndwerghamster Afrikaanse grondeekhoorn Rendier Laaglandtapir Zwartneusklappereekhoorn Prevosts klapperrat Vicufïa Richardsongrondeekhoorn Grote gevlekte boomeekhoorn Perzische woestijnmuis Dromedaris Finlaysonklappereekhoorn Steppelemming WItsnuitneusbeer Vetstaartgerbll Opossum Chinchilla Chinese gestreepte boomeekht Lama SIkahert ,5 0,5 0,5 0,5 0,5 0,375 0,375 0,375 0,3125 0,25 0,25 0,1875 0,1875 0,1875 0,1875 0,1875 0,75 0,6875 Zandwallabie 0,529 0,685 0,624 0,583 0,513 0,480 0,585 0,542 0,474 0,562 0,6 0,554 0,562 0,559 0,537 0,535 0,480 0,666 0,602 0,599 0,594 0,570 0,516 0,503 0,480 0,476 0,669 0,562 Ros River virus veroorzaakt bij 10% van de besmette mensen een chronisch 100 0,875 vermoeidheidssyndroom Tammarwallabie 0,534 Ros River virus veroorzaakt bij 10% van de besmette mensen een chronisch 71 0,625 vermoeidheidssyndroom Moeraswallabie 0,459 Ros River virus veroorzaakt bij 10% van de besmette mensen een chronisch 57 0,5 vermoeidheidssyndroom Bennettwallable 0,354 Ros River virus veroorzaakt bij 10% van de besmette mensen een chronisch 29 0,25 vermoeidheidssyndroom Parmawallable 0,437 Ros River virus veroorzaakt bij 10% van de besmette mensen een chronisch vermoeidheidssyndroom Gambiahamsterrat 0,664 monkey pox

11 Bijlage 1d Bijlage ld Zoogdieren die door de WUR zijn onderzocht, maar niet op de positieflijst komen p,pn^.-"jriorr-.t;. g "-/"i;;: jmii _^ tu i.in A'ffl-l. '(ji no-^c Loewak 79 0, ,7 sars Kleine mara 43 0, ,451 Bergkangoeroe 36 0, ,443 Tayra 29 0,25 3 0,644 sars Beermarter 29 0,25 5 0,625 sars Mara 29 0,25 6 0,380 ;xsi2zv3 Steppezebra 1 0,548 Griize reuzenkangoeroe 2 0,506 Genetkat 5 0,438 sars Red-tailed squirrel 6 0,435 Witstaartstekelvarken 7 0, ,621 Noord-Amerikaanse vliegende eektioorn 7 0, ,551 Steppevos 7 0, ,544 Poolvos 7 0, ,5 Japanse eekiioorn 7 0, ,496 Amerikaanse rode eekhoorn 7 0, ,471 Dwergmangoeste 7 0, ,410 Capybara ,700 Vosmangoest ,565 Dertienstreepgrondeekhoorn ,564 Zebramangoeste ,556 Wasbeerhond 0,524 spoelworm bayllsascariose, rabies,ringworm, scabies, tularemia. Geldt voor alle wasbeersoorten. Rode neusbeer ,523 Siberische hamster ,522 Suikereekhoorn ,518 Siberische grondeekhoorn ,518 Rocky-Mountainsprairiehond ,516 Degoe ,5 Wasbeer ,507 Rode reuzenkangoeroe ,494 Krabbenetende wasbeer ,492 Zwarte beer ,483 Rolstaartbeer ,479 Gestreepte skunk ,477 Zwartstaartpralriehond ,463 Niilroezet ,449 Bizon ,436 Witbuikegel ,432 Utahprairiehond ,425 Witstaartprairiehond ,418 Bruine beer ,4 Woestiinspringmuis ,409 Mexicaanse prairiehond ,408 Dingó (verwilderde hond) ,407 Fennek ,402 Goudhaas ,391 Vos ,353 Eland ,352 Serval ,351 Luipaardkat ,332 Peruaanse witnekeekhoorn ,316

12 Bijlage 3 Artikel 1.4 Criteria voor aanwijzing diersoorten of diercategorieën op positieflijst 1. De criteria, bedoeld In artikel 2.2, tweede lid, van de wet, zijn: a. dieren: 10 van de desbetreffende diersoort of diercategorie kunnen zonder specialistische kennis en vaardigheden worden gehouden, gelet op: de mate waarin het dier behoefte heeft aan bewegen en een specifieke leefomgeving; I de gemiddelde grootte van het dier op volwassen leeftijd; 11 de behoefte van het dier aan periodes van activiteit of Inactiviteit gedurende een dag of een seizoen; Iv de behoeften van het dier met betrekking tot foerageren en eten, waaronder de rantsoensamenstelling; V de mate waarin het dier behoefte heeft aan veiligheid en schullgelegenheld; vl de behoeften van het dier met betrekking tot voortplanting en grootbrengen van jongen; vil de behoefte van het dier met betrekking tot schoonmaakgedrag; vlii de sociale of blosodale behoeften van het dier; lx de mate waarin het dier behoefte heeft aan prikkels en afleiding; 2o behoren tot een diersoort of diercategorie die bij artikel 2.1 zijn aangewezen, of b. het houden van dieren van de desbetreffende diersoort of diercategorie: lo levert geen onaanvaardbare mate van gevaar op voor mens of dier; 2ois niet verboden bij artikel 13, of, derde lid, van de Flora- en Faunawet In samenhang met artikel 75 van die wet; 3o levert gelet op de subonderdelen i tot en met lx van onderdeel a, onder lo, geen onaanvaardbare aantasting op van het welzijn of de gezondheid van die dieren. 2. Het verbod, bedoeld in artikel 2.2, eerste lid, van de wet. Is uitsluitend van toepassing op zoogdieren.