Vergeef ons onze schulden

Transcriptie

1 Vergeef ons onze schulden Gemeente van onze Heer Jezus Christus, Broeders en zusters, Neem eens één of twee mensen in gedachten die u maar met moeite kunt vergeven. Als u nu niemand kunt bedenken, dan bent u een gezegend mens. Voor veel mensen - ook hier in de kerk, durf ik te zeggen - is de praktijk anders. Niet dat we met z n allen van die haatdragende personen zijn, maar er kan wel iets in je leven gebeurd zijn, er kan iemand wel iets in je leven gedaan hebben, waarvan je zegt: dat kan ik hem, dat kan ik haar maar moeilijk vergeven. Of zelfs: dat zal ik hem, dat zal ik haar nóóit vergeven! Jezus leert ons bidden: Vergeef ons onze schulden, gelijk ook wij vergeven onze schuldenaren Vergeef ons onze schulden, onze zonden, ons tekortschieten zoals ook wij vergeven wie tegenover ons tekortschoot, wie tegenover ons niet was wie hij had moeten zijn, wie tegenover ons dingen gezegd heeft, gedaan heeft die niet konden, die niet gemogen hadden. Dat leert Jezus ons bidden. En in alles wat Hij zei en gedaan heeft, maakte Hij duidelijk dat er maar één weg is naar het Koninkrijk van God, maar één weg naar zijn Vaderhart, maar één weg ten leven: dat is de weg van vergeving. En zo leefde hij zelf ook. Toen de beulen de spijkers in zijn handen sloegen, en hem bespotten - toen bad hij zelfs (ga d r maar aan staan!): 1 ds. Dick Schinkelshoek, Zoelen 13 januari 2013, bevestiging ambtsdragers

2 Vader, vergeef het hen. Ze weten niet wat ze doen. Is het echt zo dat je van het christelijk geloof - dat je van Jezus - moet vergeven, dat je er anders niet komt? Dat God u anders niet vergeeft? Er is - als je Jezus serieus neemt; als je de Bijbel serieus neemt - maar één antwoord op mogelijk, en u kunt niet van mij verwachten dat ik dat meteen ga verzachten, of zo (hoe moeilijk het ook is! hoe moeilijk ik zelf het ook vind): Als jullie anderen hun misstappen vergeven, dan zal jullie hemelse Vader ook jullie vergeven,. Maar als je anderen niet vergeeft, zal jullie Vader jullie je misstappen evenmin vergeven. In de nieuwe wereld is geen plaats, kán geen plaats zijn voor harde, onverzoenlijke harten. Hoe moeilijk te aanvaarden ook: Dat kan niet. Dat bestaat niet! En nu is er verschil in vergeving, verschil in schuld. Als iemand je echt iets heeft aangedaan, dan moet je daar als omgeving niet makkelijk over doen. Echt vergeven is onmenselijk moeilijk. Daar wil ik zo meteen nog even iets over zeggen. Maar, in de praktijk van alledag gaat het ook vaak over kleinere vragen, over kleine ergernissen. Ook in de kerk. Over wat je van elkaar neemt, als de dingen niet gaan zoals jij ze het liefste ziet. Over wat je dan doet, over wat je dan zegt. Of je elkaar de kleine onhebbelijkheden kunt vergeven, de vergissingen, de nalatigheid, misschien, of dat er dan meteen een woord op je tong ligt. Jezus vertelt een gelijkenis van een man die grote schulden had. Maar de koning zegt: weg die schulden! De lei is schoon. Die man is blij. Natuurlijk is hij blij, maar hij is de straat nog niet uit of hij ziet zijn buurman. En die is hém nog wat schuldig. Een paar centen maar. Een onhebbelijkheid, een verkeerd woord misschien op een verjaardag, een keer iets vergeten, wie zal het zeggen? 2

3 Maar wat doet die man, wiens lei net is schoongeveegd? Hij laat z n buurman in de gevangenis gooien, totdat die de laatste cent aan hem heeft terugbetaald! Je merkt hoe boos Jezus wordt als hij dit verhaal vertelt. Hoe woedend de koning is, als hij hoort wat zijn dienaar heeft gedaan. Je kunt niet van genade leven, Je kunt niet van vergeving leven, en zo doen! Nou, dan is het een uitgemaakte zaak. Of niet? Dan komt waarschijnlijk niemand van ons in het Koninkrijk der hemelen! Ik wil u een verhaal vertellen. Ik ga het niet helemáál vertellen, want het is een overbekend verhaal, en we hebben het ook nog net uit de Bijbel gelezen. Ik vertel er een heel klein stukje uit. Meestal noemen we dat verhaal: De gelijkenis van de verloren zoon. En dan kijken we met z n allen vooral naar die jongen, en naar wat hij allemaal uitgevreten had, zijn geld opgemaakt met uitgaan en verkeerde vrienden (opvallend dat zijn oudere broer daar nog meer over weet dan de jongen zelf vertelt!) En dan naar dat moment dat die jongen tot inkeer komt, en zegt: Ik ga terug. Machtige gelijkenis! Maar volgens mij begint het dáár pas. Want die jongen gaat terug, hij strompelt naar huis brok in de keel, lood in de schoenen, maar zijn vader rent het huis uit, en vliegt hem om de hals! Die vader rent het huis uit. Volgens mij is dát de kern van de gelijkenis. Ik weet niet hoe vaak u oudere mannen ziet rennen, maar vooral in die tijd: dat deed je niet! Als je een beetje fatsoen in je lijf hebt, dan ga je niet rennen! Je moet rust uitstralen, waardigheid. Je bent geen kind! Maar die vader rent. De eerste toehoorders van Jezus zullen hoofdschuddend 3

4 hebben geluisterd. Dat is zo ongeveer alsof je in onze tijd in je onderbroek de straat op zou komen, of zo. (hoewel, in de zomer - als het warm is - zie je mensen in de meest eigenaardige kleding buiten; wij kennen helaas niet zo veel schaamte meer.) Maar u begrijpt het wel: alle decorum, alle waardigheid gooit die vader van zich af, en hij rent naar zijn verloren zoon. En hij vliegt hem om de hals. En de tranen lopen hem over de wangen. Jongen, je bent er weer! Je bent terug! Zo is God nu, zegt Jezus. Zoals die rennende vader. Als jij naar Hem toe komt, en je zegt: Vergeef mij mijn schulden. Als je bidt om vergeving, als je Hem je hart geeft, als je tot inkeer komt. Dan kijkt God niet vanuit de hoogte toe. En dan zegt God niet: Mooi plan. Laten we maar ns kijken wat ervan terecht komt. Die vader, vertelt Jezus, die rent naar je toe! Welkom terug, jongen! Welkom terug, meisje! Het is feest, want jij bent er weer! Ik hoop dat u iets van die emotie proeft die Jezus wil overbrengen met deze gelijkenis van de rennende vader. Zo lief heeft God de wereld gehad! Ik geloof de vergeving van de zonden. Dat is niet het steriele doorhalen van een openstaande rekening. Nee, dat is een Vader die op mij, op u, komt toegerend, die alle waardigheid, alle decorum daarvoor aflegt, die ons om de hals vliegt, en die blij is - zielsblij is - ons weer te zien. Zo blij dat het hem niks interesseert wat bij wijze van spreken de buren ervan denken. Die blij is - om mij. Ik geloof de vergeving van de zonden. Dat zijn Gods sterke vaderarmen, waar niemand je meer uit kan rukken. Dat is het gevoel dat je eindelijk, eindelijk thuis bent. Vergeef ons onze schulden. Ja natuurlijk, jongen! Natuurlijk! Wat ben ik blij je weer te zien! 4

5 *** Terug naar die andere helft: Onze schuldenaars vergeven! Dat is moeilijk. Zoals ik die opdracht van Jezus vanmorgen niet ga wegpoetsen, zo ga ik ook niet doen alsof die makkelijk is. Ik vind eerlijk gezegd dat tegenwoordig vooral makkelijk over vergeven gepraat wordt. Joh, laat het achter je, wordt dan gezegd. Stap erover heen. Ga verder met je leven! Maar wat als je nog gewoon niet verder kúnt als je man je heeft achter gelaten voor een ander? Of ik hoor een dader zeggen: Ik heb sorry gezegd, hoor! Dan moet het ook maar over zijn! En krijg je er als slachtoffer een schuldgevoel bij omdat het voor jou nog niet over is! Vergeven is misschien wel een christelijke plicht, maar vergeven worden is geen recht. Dat kun je niet afdwingen. Het is zo lang geleden. Je moet me maar ns vergeven! Zelfs oprecht berouw kan niet dwingen tot vergeving. Ik denk dat een beginnetje van vergeving, - echt beginnen te vergeven - alleen mogelijk is als je dat beeld in je achterhoofd houdt, als je lééft bij de beeld van die rennende vader. Die naar jou toe rennende Vader. Ik geloof namelijk dat zijn blik, zijn armen, zijn liefde je een ander mens maken, dat zijn open armen jou ook open maken, dat de ervaring van Gods grote liefde ons de liefde schenkt die we nodig hebben om te vergeven. Hoe kan ik ooit vergeven?, denkt u misschien. Denk aan die Vader, die liefdevolle rennende Vader. Daarin zit de kracht om een ander mens te worden. Wie dat niet begreep, of misschien ook wel niet wilde begrijpen, is de oudste zoon. De brave jongen die nooit - vindt hij althans zelf - vergeving nodig heeft. 5

6 Het blijkt: wie niet weet wat het is om vergeven te zijn, die kan ook zelf moeilijk vergeven. De kern van zijn kritiek is: Het is niet eerlijk! Het is niet rechtvaardig - zoals zijn vader zijn broer behandelt! Ergens heeft hij nog gelijk ook. Als zijn vader in zijn recht was gaan staan, had hij de jongen zijn erf afgeschopt. Wegwezen! Ik hoor het vaak mensen zeggen, als ze verwikkeld zijn in een conflict. Ik sta in mijn recht! Ze zullen vaak nog wel gelijk hebben, ook. Maar lost het iets op? Weet u hoezeer Gód wel niet in zijn recht staat? En toch gooit hij al zijn recht van zich af, en rent hij toe op zijn berooide kind. Toch achtte Jezus het niet in strijd met zijn recht om bij zijn Vader vandaan naar ons toe te komen, om voor ons te lijden, om te sterven. Mensen die niet zo goed weten waarom het nu draait in de kerk, die vragen wel eens: Wat betekent nu dat kruis? Nou, dát betekent nu het kruis: een God die alle egards, alle waardigheid van zich afgooit om ons op te vangen, om onze schuld te dragen, en om ons bij Hem een thuis te bereiden. Je zult best in je recht staan. Je zult best gelijk hebben. Maar zo n Vader, die naar je toe komt gerend nog voordat jij je mond om te bidden open doet, die je al antwoordt voor je wat vraagt, Dat doet toch wat met je - als je dat gelooft? *** Moet je als christen dan maar alles nemen? Alles maar slikken wat mensen je aandoen? Dat zeg ik niet. Als ik u vanmorgen, als Jézus u vanmorgen vertelt van een God die niet streng, maar vol liefde is, dan rijst zomaar het misverstand dat die God iedereen van ons, 6

7 en de manier waarop wij leven en praten, altijd maar een dikke tien geeft. Maar dat doet God niet. Zoals slachtoffer en dader er ook niet zijn, als het slachtoffer de grote stap om te vergeven genomen heeft. Met vergeving begint het pas. Dat is nog maar het eerste stapje. Maar daar begint het wel. Ik denk dat de vader en de jongste zoon heel wat te bepraten hebben gehad. En ik denk ook dat de jongste zoon nadien veranderd is, dat zijn hele manier van doen veranderd is. Vergeving van onze schuld vraagt ook om een verandering van ons leven. Daarom bidden we ook: Het is eigenlijk een gebed om verandering, om iets van die overweldigende liefde van God te krijgen, niet alleen voor jezelf (en God weet hoe hard wij die liefde allemaal zelf nodig hebben!), maar ook om te geven. Om te vérgeven. *** Vanmorgen bevestigen we opnieuw twee mensen in het ambt. Nu is het ambt een kwetsbare plek. Het was ook ooit een machtige plek, maar die tijd is wel zo n beetje voorbij. Hoe kijken wij naar onze ambtsdragers? Hoe kijken wij ambtsdragers naar elkaar? Kritisch? Klaar om onze mond open te doen als iemand een steekje laat vallen? Of mopperend, als ze niet - of niet helemaal - aan onze verwachtingen voldoen. Dat is precies wat de oudste zoon doet. Klopt het allemaal? Krijg ik waar ik recht op heb? Onze gemeente is gezegend met een goede kerkenraad. Dat mag je ook wel eens hardop zeggen. Eerlijk is eerlijk, op die mensen - en ook op de dominee - is soms best wel eens wat aan te merken. Dat moet je ook kunnen zeggen. Dat vind ik ook. Maar laat dat alsjeblieft in een sfeer van liefde gebeuren 7

8 en van geduld, zoals past bij mensen die bij Christus horen. Traag in het oordelen, mild in het vergeven. Bidden we net zo veel voor onze kerkenraadsleden, als dat we over hen praten? Als wij een plek vormen waar niet alleen over vergeving wordt gepraat, maar waar het ook wordt gedáán - te beginnen bij de kleine dingen - Dan komt het namelijk goed. Dan zal God het werk van Annemiek en van Martin zegenen. Dan zal God onze gemeente zegenen. Merkbaar. Dat geloof ik. De gelijkenis van de rennende Vader. Die naar ú komt toegerend. Houdt u dat beeld vast? Staat u toe dat dat beeld u verandert? Dan kom je thuis, eindelijk thuis en dan is er veel meer mogelijk dan je nu misschien wel denkt. Amen 8