Een bouwwerk van 50 jaar

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Een bouwwerk van 50 jaar"

Transcriptie

1 Een bouwwerk van 50 jaar

2 Inhoud: Inleiding Timmeren Uitvoeren Lesgeven Uitvoeren Zelfstandig samenvatting

3 Inleiding Ik ben begonnen in 1962 als 14 jarige aspirant gezel zoals dat toen heette bij een kleine aannemer in dommelen. Waarom dit boek, omdat iedereen zegt ik kan wel een boek schrijven over dit en dat bedrijf maar niemand doet het. Ik wil met dit boekje de bouwwereld van toen tot en met nu beschrijven zoals ik die beleeft heb. Ik noem allerlei namen die echt bestaan of bestaan hebben, maar het is nooit de bedoeling om iemand te beledigen, bovendien is het mijn mening en die is niet zaligmakend. Over het algemeen zeggen oudere mensen vroeger was het beter, ik over het algemeen niet, maar toch zijn de omstandigheden in de bouw veel verslechterd ten opzichte van de 60tiger en 70tiger jaren, sowieso zijn sinds de komst van den uil de omstandigheden enorm verslechterd in de maatschappij, ik kom daar nog op terug. Het vakwerk wordt minder gewaardeerd als vroeger, maar daarbij moet ook worden gezegd dat er minder vakwerk wordt gevraagd, elk vak in de bouw is een beetje uitgekleed, ik kan moeilijk beoordelen of dat goed of slecht is, vast staat dat de opleidingen van een lager niveau zijn door het aanbod van goede leerlingen. Toch wil ik benadrukken dat ik nooit spijt heb gehad van mijn keuze, voor zover je die zelf maakt, om in de bouw te gaan werken, de sociale contacten zijn erg goed en bouwvakker zijn redelijk sociale mensen. Hans Bakermans

4 Timmeren Schoormans In augustus 1962 ben ik bij Janus Schoormans begonnen in Dommelen, ik was nog 2 maanden 14 jaar en mijn eerste loon was het hoogst van de klas 36 gulden per week ongeveer 17 euro dus. Een pilsje kostte toen bij de oude toren( Jo de Bie) 35 cent, en bij de Ponderosa bar in Aalst op zondag voormiddag 4 voor een gulden, en een brood kostte rond de 30 cent. Net na die bouwvakvakantie was de 6 daagse werkweek afgeschaft en werkte we dus niet meer op zaterdag dwz we werkte nog 42,5 uur per week, alleen ik niet omdat ik nog naar school moest op woensdag middag en op zaterdag voormiddag. Janus Schoormans was een klein bedrijf en een zoon van de wagenmaker flip Schoormans, janus was voor mijn gevoel noodgedwongen aannemer geworden, want echt veel ambitie straalde hij niet uit. Janus was een lange schrale man met licht rooie haren, hij was bijzonder aardig en had muzikale talenten hij speelde accordeon. Het eerste wat ik moest doen was hout wat hij met de vrachtwagen een borgward uit het jaar nul, lossen en op de schelft doen, die was boven de garage, hij stak ze aan en ik met mijn minigewichtje en weinig tot geen werkervaring moest ze dan aanpakken en op elkaar leggen. Dat was voor mij toen redelijk zwaar temeer omdat ik de techniek niet onder de knie had om die balken op een handige manier aan te pakken, maar janus had wel geduld en zei precies hoe ik het moest doen. Janus had mij al gevraagd waarom ik bij hem gesolliciteerd had, dat was eenvoudig, ons vader had geïnformeerd waar werk was en mij daar naar toe gestuurd, janus vroeg ook of ik bij de zuipers of de gekken van woldere hoorde, daar wist ik geen antwoord op omdat ik me nergens van bewust was toen. Mijn eerste maat was Mart Intven een vrijgezel van 52 jaar die samenwoonde met zijn zus, en daar werd natuurlijk van alles over gesuggereerd. Mart was de beste timmerman van Valkenswaard, maar dat wist ik toen nog niet, en hij was erg geduldig en aardig, hij mopperde wel eens dat ik niks kon, en dat was ook zo. Van mijn klas was ik een van de betere leerlingen maar niet in het praktijkvak daar was ik maar middelmatig, als verwende zoon van een kleermaker had ik nooit veel handvaardige handelingen hoeven, wel de tuin omspitten en de konijnenkot schoon maken, dat soort dingen wel, maar iets maken niet. Mart kon wat timmeren betreft echt alles van kozijnen maken tot trappen etc. ik ben begonnen met het uitkrozen van traptreden met de beitel en een kroosschaafje en duurde wel lang maar het ging goed.

5 Er werkte toen ook 2 metselaars een Walter Thijs was net zo oud als ik en de ander was Bart Gehoel, maar in eerste instantie werkte ik alleen met Mart in de werkplaats, die werkplaats was voorzien van een combinatie machine vlak vandikte en frees bank, en er stond een motor die verschillende Machines via banden aandreef o.a de cirkelzaag de langatboormachine de draaibank en de slijpmachine, maar er was telkens maar een van die machines in gebruik meer kon die motor niet trekken. Op een gegeven moment moesten we kozijnen plaatsen in de dommelstraat bij ing Kalf die had het logo van Philips gemaakt, kan ook zijn vader geweest zijn, en dat was als in 1963 toen het zo koud was, janus schreef vorstverlet en wij gingen toch werken we begonnen dan om 9 uur en hielden om 4 uur op zo hadden wij er ook voordeel bij, het was legaal zwartwerken. Wij maakte in de traditie van vader Schoormans nog van alles en nog wat, en we verkochten verf glas en kalk die we zelf bluste, aan de mensen uit dommelen. Op een gegeven moment gingen we een groot werk maken, een blok van 2 en Walter Thijs, Bart Gehoel, Mart en ik gingen daar werken, het stellen etc. was voor de timmerlieden en ik moest ook mee helpen met opperen samen met Walter, Schoormans had een lift met een benzine motor en met een hendel moest je die naar boven of beneden laten. Wij gingen toen altijd met de lift naar boven, en Walter stond met kruiwagen en al op de lift en ik bediende hem, we waren 16 jaar en speelde nog wel eens met die lift, toen dus ook. De kruiwagen met stenen was een beetje scheef geladen, Walter stond erop en ik deed heem een klein beetje naar boven en toen weer naar beneden, en Walter viel er met kruiwagen en al vanaf, gelukkig in een hoop metselzand, maar we hadden onze les geleerd. De vloer inschalen deden we toen met hicodragers dat waren ijzeren open balkjes die je uit kon schuiven, die zaten regelmatig een beetje vast, omdat er beton tussen kwam tijdens het storten en schoonmaken in de bouw is niet altijd het sterkste punt, en ze gingen ook roesten na een tijdje. Dus soepel uitschuiven gebeurde alleen als ze nieuw waren, over die dragers legde we planken en daarop kwamen potten bij een systeemvloer of massief beton, ik heb een keer tussen die dragers gekomen met mijn hand maar was niet erg geblesseerde. Erger was het toen Mart in de werkplaats aan het werken was en hij had een fout gemaakt, en ik was daar best blij om, want hij maakte nooit fouten en ik zoveel, en ik mocht voor hem die fout mee opknappen. Toen ben ik een lat gaan zagen op de cirkelzaag zonder spouwmes en zonder bechermkap, dat was toen bijna overal zo, ik was zo blij dat ik dat mocht opknappen dat ik te gehaast te werk ging, de lat begon te klapperen en ik wilde die omlaag drukken. Gevolg ik pak recht in de zaag, de ziekenwagen werd gebeld en ik moest met mijn hoofd tussen mijn bene gaan zitten wachten want ze waren bang dat ik buiten westen zou raken, ik voelde dat niet zo maar ik was blijkbaar zo bleek. Met de ziekenwagen naar sint Josef ziekenhuis in Eindhoven en daar bleek dat ik een vinger behoorlijk spit gezaagd had en bij een vinger had ik een pees geraakt en mijn duim was een klein beetje ingezaagd.

6 Ik had uit mezelf al gezegd dat het gebeurt was aan de lintzaag want ik wist dat ik niet aan de cirkelzaag mocht werken op 15 jarige leeftijd, in het ziekenhuis heb ik 1 week gelegen, en heb daar veel gelachen, er lagen patiënten van mijn leeftijd en jonger en 2 daarvan hadden spina bivida, of wel een open rug, die mannen waren kind aan huis in dat ziekenhuis en maakten de grootste lol, spoten soep tegen het plafond met spuitjes etc., en de verpleegsters lieten dat oogluikend toe, omdat die jongens geen overleving kansen hadden Na een tijd weer terug bij Schoormans, en er kwam langzaam maar zeker meer werk dus er kwamen mensen bij o.a vader en zoon Benen uit Bergeijks en een maat van hun, dat was een metselploeg, maar die waren lang zo goed niet als Bart en Walter, maar wel dubbel zo eigenwijs, op een gegeven moment deden ze iets fout en zeiden dat doen we al 30 jaar zo toen zei Mart dan doe je dat al 30 jaar fout. Ook kwam er een timmerman bij uit dommelen Walter Jansen, die kwam met een nieuwe bromfiets een Honda, die redelijk duur was, Walter was bij de marine geweest als kort verband vrijwilliger dus had wel een beetje geld. Hij was bij Janus schoormans niet erg populair omdat hij alles beter wist, en het goed kon uitleggen, terwijl hij geen goede vakman was, Mart kon er ook niet mee werken. Al deze mensen zijn niet lang gebleven, want het werk werd minder en Janus was eigelijk helemaal geen aannemer, hij had die vrachtwagen en daar beleefde hij veel meer lol aan, we gingen zelf cement halen of metselzand op het eurostrand, en dan raakte die auto weer eens vast, en moest er uit getrokken worden kortom dat was niet erg rendabel, hij was uren aan het sleutelen aan die auto en dat was zijn lust en zijn leven. Janus was wel een goeie vent met leuke verhalen over het waken bij een dode, en het zuipen en zingen wat ze dan deden, over zijn optreden als van der steen met zijn derde been. Maar door die houding had hij op een gegeven moment geen werk meer en is hij gestopt. Vink Ik ben toen belandt bij Theu Vink in Valkenswaard, wat een verschil. Toen merkte ik voor het eerst een geschil van baas en sfeer in een bedrijf. Hier had je 2 kampen de werkplaats en de bouwplaats, ik kwam bij Jan Otten in de werkplaats te werken daar werkte ook Johan de Graaf en Theo Wilbers die van mijn leeftijd was en die ik goed kende uit Waalre. Op de bouw werkte den Brouwer en ook een leeftijdgenoot schrijvers, en nog enkele anderen. Die 2 groepen hadden en gigantische hekel aan elkaar den Brouwer en Otten die haatte mekaar en Vink moest er ook regelmatig tussen komen. Vink vroeg mij regelmatig wie ik nu de beste timmerman van Valkenswaard vond Otten of Mart Intven, en ik zei dat diplomatisch nooit helemaal, maar Mart Intven kon veel meer en was veel socialer Als Jan Otten.

7 Jan was stil en lachte altijd een beetje stiekem, en kon ook zijn vak niet wegleren aan ons, hij had daar geen behoefte aan, hij had in indigestie gezeten en die mensen zijn over het algemeen gesloten en vertellen niets over het verleden. Door Mart Intven heb ik interesses gekregen in voetbal bij de Valk en ben wel eens naar de bloemencorso gegaan, Jan had meer hobby in chrysanten kweken, en daar kon hij wel goed over praten, ik had toen helemaal geen interesse in bloemen dus dat waren oppervlakkig gesprekken. Johan daarentegen was een slijmbal 1e klas die ging ook bloemen kweken om bij Jan in de gunst te komen. Theu vink had een voor mij rare hobby, het kweken van chinchilla's, ik wist niet wat ik zag, maar vond het wel leuk en apart, net ratten. Bij vink had ik het dus absoluut niet naar mijn zin omdat het bijna altijd binnen was weinig variatie en als we een keer buiten aan het werk waren ging het altijd maar over de vete tussen de 2 leiders, dus gelukkig kon ik daar snel weg, omdat ik als laatste was bijgekomen en omdat het werk minder werd. Wilma Toen ben ik bij een grote aannemer gaan werken ofwel de grootste van Nederland de Wilma uit Weert. Ik wist niet wat me overkwam ik was intussen tegen de 18 jaar en had al best wel ervaring, en ik kreeg altijd te horen dat ik nog veel moest leren en je begint dat dan ook te denken, en tegen die grote vaklieden als Jan Otten en Mart Intven ben je ook altijd een prul. Ik moest gaan werken met Jan Wilbers een neef van Theo Manus de Louweren Koos Derks en een Hollanders uit Valkenswaard, en ik wist niet wat ik meemaakte want in korte tijd was ik de man die snel goed en sociaal was, ik voelde me een hele peer, maar ja in het land der blinden is eenoog koning. Daar ben ik in aanraking gekomen met constructies en materiaal gebruik wat ik allen maar in de boeken was tegen gekomen, en omdat ik nog op school zat eerst aspirant gezel en later voor uitvoerder, aanmeer en opzichter, zag ik nu dingen die in de boeken stonden en dat was erg leerzaam. Dan blijkt toch dat de praktijk de beste leerschool is, tenminste als je iets mee doet. We waren Alberti heijn aan het bouwen in Valkenswaard met appartementen erboven, en er zaten balken van beton in zo hoog dat wij er doorheen konden lopen om de conissen en afstandhouders aan te brengen, ik vond dat een openbaring, want op school kregen we daar ook lessen in maar dan heb je niet het juiste gevoel erbij. Samen met Koos derks heb ik daar ook flink wat afgezongen, ik vond data zelf zo mooi dat ik er kippenvel van kreeg. Tijdens de schaft zit je dan met heel veel mensen in de keet, en wordt er van allerlei gezegd over van alles en nog wat, wel op bouwvakkers niveau, ik voelde me erg zeker en mengde

8 me er vaak in, op een gegeven moment ging het over het geloof, en dat is altijd een van mijn stokpaardjes geweest. De ene bouwvakker zei dat hij niet meer geloofde om wat de pastoor had gezegd en de ander had nog meer commentaar op een ander pastoor, toen heb ik ingegrepen en duidelijk gemaakt dat het niet gaat over wat de pastoor zegt maar over wat jezelf gelooft, kort samengevat. Uiteindelijk geloof ik zelf niet in de kerk als instituut, maar heb wel mijn eigen overtuiging, of zoals Finkers zei als je nergens in gelooft sta je s'morgens niet op. Erg typisch vond ik de manier hoe er gewerkt werd de uitvoerder gaf je 9 schroeven mee als je een deur moest afhangen, alles was uitgemeten, waarschijnlijk door ervaringen met dieven op de bouw. De uitvoerder Behoeven uit Sittard, was een aardige man, die heel wat te stellen had met al die bouwvakkers, vooral de kraanmachinist was een eigenwijze man die je telkens moest bespelen, want die bepaald vanuit de hoogte wie het eerst aan de beurt is, ik moet zeggen hij had erg veel kijk op de bouw, en als er iets verkeerd dreigde te gaan riep hij vanuit zijn stalen toren dat je stom bezig was. Ik weet nog dat ik toen van Verhoeven hoorde dat hij elke dag meer dan 2 uur in zijn kever, want die kregen de uitvoerder van de Wilma toen, naar valkenswaard kwam, en ik dacht ik ben wel voor uitvoeder aan het leren maar dat ga ik nooit doen. Op het einde van de bouw werd iedereen ontslagen op de kern van het bedrijf na die gingen als een reizend circus naar timboektoe of zo. Velter Weer terug naar een bedrijf waar je vakmanschap moest hebben, een kameraad van mij was de zoon van Velter dus de keus was snel gemaakt. Velter is een bedrijf uit Waalre wat bekend staat als een bouwer van hoge kwaliteit, ze werken vaak in de villabouw en voor de bedrijven van Waalre. Er is een timmerwerkplaats en een afdeling bouw, die redelijk los van elkaar werken, over de timmerwerkplaats is zoon Piet degene die als opvolger wordt gezien en op de bouw wordt mijn kameraad en schoolgenoot Hein gezien als de opvolger. In de werkplaats voert van Kasteren het bewind en er werken diversen leeftijdgenoten van mij zoals Jan Brans, Jan Smets, Wim Jansen, maar ook de in Waalre legendarische Paul Bijnen. Wim Jansen werkte ook op de bouw, en was ook een klasgenoot van mij op de lts geweest, hij was een raar ventje die altijd stiekem lachte, je kreeg altijd de indruk dat hij je uit lachte, hij was een goede timmerman die binnensmonds praatte, Pietje Velter was eigenlijk metselaar, waarom hij in de werkplaats is beland weet ik niet. Op de bouw was van Dongen de uitvoerder, een aardige hardwerkende man die voor velter door het vuur ging en hij bracht structuur in het geheel want baas toontje wilde nog wel eens de zaak in de war schoppen.

9 Toontje was wel een echt baasje, zijn zonen hadden weinig tot niets te zeggen en moesten elke zaterdag werken tegen een kleine beloning, want later is het allemaal van jullie, hij rekende niet op de 5 meiden die materieel gezien verwend waren door moeder en tante die er in huis woonde. Op de bouw werkte Piet van de Aalst die was al dik in de 50 en moest nog een paar jaar metselen, dat was er een van de oude stempel met een rechtvaardigheid gevoel van een volger van de macht. Hij zei nooit veel maar metselde de gehele dag op een rustig tempo door, je zag hem nooit echt hard werken, maar als je de stenen telde die hij vermetselde werd je stil, en dan ook nog keigoed. In de bouw wordt gezegd dat je de goede metselaar kunt kennen aan het vuile werk, als dat er goed uitziet en in een redelijk tempo wordt gemaakt dan heb je een goede metselaar, en Piet kon dat, Piet werkte met een leeftijd genoot van mij Jacky van Eijk, die kwam uit Riethoven Walik, Jacky was een druk ventje maar wel een goei ventje dat wel naar piet luisterde en ook goed kon metselen, er werkte ook als metselaar Toontje van de Hurk en die had de zilveren truifel gewonnen, bij een werk tegenover ons ha hij een muur gemetseld en Toontje Velter zelf metselaar vond het niet goed, en hij stootte die muur om tot verdriet van Toontje van den Hurk, Pietje Dijsseldonk werkte daar ook, die was niet zo goed maar familie van Velter dus daar werd niet zoveel tegen gezegd. Ik werkte met Harrie versmissen uit Borkel, een onzekere aardige man die met een tegenovergestelde vrouw was getrouwd en een dochter had. Harrie voelde zich een beetje hulpuitvoerder maar was dat helemaal niet, hij was te bang van toontje Velter en te zenuwachtig, maar ik kon er wel heel goed mee werken, overigens zei toontje nooit iets tegen mij, wel praten bedoel ik maar nooit mopperen of zeggen dat ik iets slecht deed. We hebben de villa van Frans van Dijk gebouwd op de ouwe vuilnisbelt in Veldhoven naast koningshof, daar was een groot ven bij en daar stond de villa bijna tegenaan, we werkten daar met Wim wouters en jan Timmermans, Wim was een timmerman die een paar jaar ouder was als ik en die kon een steen(kiezel) bijna aan de overkant van het ven gooien terwijl ik amper bij het ven kon komen, ik gooi net als een wijf zeiden ze. Jan Timmermans was een sjouwer die ze niet helemaal op een rijtje had, daar konden we wel mee lachen, tot dat we de lift gingen verhogen Hein en ik waren daar mee bezig en gingen schaften met de veiligheid van de lift af, die lag er los bij, dus iedereen wist dat die verhoogd ging worden, behalve Jan die ging op de lift staan en drukte op de knop. Hein en ik zagen dat en je weet niet hoe snel we bij de lift waren om hem stop te zetten want anders ging die over de kop, en net toen die 10 cm van de top was stond hij stil, dan hadden kunnen zien dat ik in het circus gewerkt heb zei Jan nuchter, terwijl wij peentjes zweette, jan had van die standaard uitdrukkingen als "het is allemaal geen haar knippen" In de woning moest een kelder worden gemetseld en Jacky en Piet moesten dat doen, maar zoals elke goede metselaar weet mag je nooit op een steen tikken want dan ligt hij los, in de

10 praktijk doet dat bijna iedereen, en normaal geeft dat ook niets, maar als je een kelder waterdicht wil metselen mag dat absoluut niet. Dus het was muisstil als die 2 aan het metselen waren, en als ze dan voor de schaft uit de put kwamen schrede jacky het uit, die moest zij energie kwijt. Tijdens de bouw van een woning in de ansbalduslaan ben ik me een hoedje geschrokken, de woning was schoon en we waren op zolder aan het werken geweest, ik rolde een kabel op achteruitlopend naar het trapgat wat op 8 meter van de keldervloer hoogte was gesitueerd, er is een blokje hout op de beton genageld en ik struikel en val met mijn rug tegen de muur en kon mijn voet nog net op tijd afzetten tegen het trappengat. Dat was mijn redding maar ik heb werkelijk heel de dag lopen trillen, ik weet niet of het van de schrik was of van geluk. Tegenover ons hebben we garage Deuremaux verbouwt, dat was een rare gewaarwording want normaal moest ik met de fiets of bromfiets ergens naar toe en dan was ik altijd het vroegste op het werk, en nu was het tegenover ons en kwam ik dikwijls aan de late kant op het werk. Als we ergens mee bezig waren wat niet heel nuttig was en Toontje Velter kwam dan op de bouw dan zei Harrie altijd 96, alsof hij iets aan het meten was, er hebben nogal wat mensen gewerkt bij Velter, een van onze kameraden was weer eens ergens ontslagen of wilde eigenwijs als hij was dat werk niet meer doen, en die kon bij ons vakantiewerk doen, Bert Wijnen kon wel goed werken, maar ook goed zuipen af en toe, hij was een keer op stap geweest en wij ontdekte hem s'morgens slapend in een kruiwagen. Over vakantie gesproken, toen kregen we vakantie bonnen en daarin zat het vakantie geld van 3 weken de snipperdagen en de dagen dat je niet werkte. Nico Relou kon niet lezen en schrijven(dat wisten wij toen niet) maar slim was hij wel want als je ziek werd kreeg je wel doorbetaald plus de vakantie bonnen die je het hele jaar door gespaard had. Dus nico werd net voor de vakantie ziek en ging dan nog beunen ook dus hij had 3 dubbel loon, dat kon toen allemaal. Tijdens die periode kwam Joop Weijers solliciteren als timmerman, dat moest hij omdat hij in de ww zat, maar zin had hij niet, hij woonde in Valkenswaard en vroeg of hij opgehaald werd want hij had geen vervoermiddel, hij heeft toch nog een week of zo gewerkt maar had weinig of geen gereedschap en hij nam de beugelzaag om plinten mee af te zagen. Het werk werd minder en ik moest eruit met nog enkele anderen, op zich is dat het grootste nadeel van de bouw, dat je zo afhankelijk bent van de conjunctuur Biemans Biemans was ook weer zo'n bedrijf uit Waalre wat lang bestond en de zoon van Sjaak was een kameraad van mij.

11 Ik kom daar op maandag morgen in de werkplaats en sjaak was een kluwen verlengsnoer uit elkaar aan het halen, maar het lukte niet zo goed, hij vloekte en tierde en zei hardop in zichzelf, daar moet je geduld voor hebben en dat heb ik niet. Sjaak Biemans had een groot gezin van 8 of 9 kinderen, en ze hadden iets meer aanzien in Waalre als de Velter, waar ze dat aan verdient hadden weet ik nog niet maar ik vermoed omdat ze al langer in Waalre woonde en werkte en omdat ze sociaal gezien overal bij waren, en vaak gezellig mee dronken. Maar het gezin van sjaak was absoluut niet gezellig integendeel er was altijd spanning, sjaak dronk teveel en de jongens namen niet alles voor lief wat er gezegd en gedaan werd. Samen met Piet van Gestel uit Veldhoven die van mijn leeftijd was en Ad de Graaf uit Riethoven en Piet van Kruisdijk gingen we onder leiding van Martien Biemans naar Breda. Biemans was meer een timmerbedrijfje als een aannemer en we moesten in Breda een middenstand school af timmeren, fantastisch fijn werk, moeilijke luifels,uitzonderlijke plafonds en een super gezellig team. Martien was een keileuke vent en we konden overleggen over hoe we dat plafond gingen aanpakken, we hadden samen een systeem bedacht om het snel en efficiënte e doen, het waren rechte redwood planken en die moesten allemaal met messing schroeven met een ringetje vast gezet worden, Martien deed ze ronde allemaal voorboren en piet en ik schroefden ze ertegen. Een mooie bijkomstigheid was dat er een kunstwerk in die zaal moest komen, en van Amstel uit Son ging dat doen, normaal ben ik niet zo van de kunst maar hij had iets van een vakwerk en kunst tegelijk gemaakt, de gehele achterwand werd gemetseld met afval stenen die zocht hij op kleur uit en een metselaar moest die klein hakken en op zijn aanwijzingen in een bepaalde vorm op kleur in elkaar zetten, het resultaat was werkelijk prachtig. We reden van Waalre naar Tilburg over de dodenweg naar breda dat was een afstand van ongeveer 22 km, en de dodenweg heeft niet voor niets die naam, het was een driebaans weg, waar geen echte regels voor de middelste baan was, behalve bij de afslagen dan was er een stuk alleen voor de afdraaiers. De eerste dagen bleven we angstig op de rechterbaan rijden en zagen tot onze schrik dat het regelmatig spannend was wie er wel of niet aan de kant ging, na een week ging martien ook wel eens passeren en na een paar weken zaten we zelf altijd op de middelste baan, en moedigde Martien ook nog aan om niet aan de kant te gaan, dat was onverantwoord maar wel leuk. Na een tijdje zeiden piet en ik voor de gijn als we weer eens te laat in de auto zaten, dan lopen we toch naar huis, jullie wel werden we opgenaaid. En jawel we trapte erin we zouden een keer naar huis lopen ( 60 km) en we hadden allebei nul ervaring met lopen of sporten op enige wijze. Dus we hadden een halve snipperdag genomen en liepen aan om1 uur, ik had een radio bij die met een touwtje om mijn nek hing en ik had soldaten kistjes geleend van mijn broer geloof ik, en Pietje van Gestel had ook soortgelijke schoenen.

12 We waren aan het lopen en we zeiden tegen elkaar we moeten wel doorlopen want anders komen we hun nog tegen op de dodenweg en dan lachen ze ons uit, dus die 22 km hebben we in een moordtempo afgelegd ofwel in 3 uur, op zich is dat niet zo overdreven hard maar wel voor onervaren en ongetrainde mensen. Het ging redelijk tot goed en we namen in de friettent een frietje en gingen richting Hilvarenbeek dat was 9 km, dat zijn de zwaarste van mijn leven geworden, het touw van de radio leek wel een ijzerdraad wat in mijn lijf snee, onze voeten waren een en al blaar, ik weet niet hoe lang we over het stuk naar Hilvarenbeek hebben gelopen maar het leek een eeuwigheid. Gelukkig staat er in Hilvarenbeek een boom met daaromheen een bankje waar auw mennekes op zitten, we gingen er zitten en we waren zo blij als een hond met 7 lullen, vlak bij was een friettent en we wilden daar iets gaan drinken, en als een egel door god gezonden kwam Piet ome Piet van der Aa uit Eersel tegen, en daar mochten we in de auto mee naar huis. We hebben in eerste instantie niks gezegd tegen de collega's ofwel verteld dat we op tijd thuis waren en dat we wel wat blaren hadden. Later hebben we op een nieuwe mbo school langs de rondweg een vrij groot aftimmerwerk gehad met heel veel deuren afhangen, dat deden we met een redelijk simpele mal, maar we haalde met 2 man toch 40 deuren op een dag, niet afgemonteerd maar het waren wel zware deuren met een soort formica afwerking. Daar werkte de andere zoon van Biemans Jan ook mee, die heeft die ervaring later gebruikt om een redelijk groot keukenbedrijf in Valkenswaard te beginnen. Met hem had ik redelijk veel discussies over onbelangrijke dingen zoals of je bij het schaften eerst je lekkerste boterham of eerst je minst lekkere op moest eten, wij kwamen toen tot de conclusie dat stadsmensen eerst de lekkerste op eten omdat die eerder van dag tot dag leven en als ze de andere boterham niet zo lekker vonden gingen ze desnoods naar de friettent, dorps mensen eten eerst de minst lekkere op en hebben dan nog tot slot een lekker vooruitzicht. Bij Biemans werd het werk minder dus moest je weer iets anders zoeken, maar er was niet zoveel toen.

13 Uitvoerder Toontje Dingen Dus toen heb ik maar besloten om dan mijn papieren maar ten gelden te maken en om als uitvoerder te solliciteren. Bij Toon dingen werd ik aangenomen, wat een rare vent, hij was aannemer maar waarom dat weet ik echt niet, want hij gaf alleen maar om geld en status. Hij had alles een mooie lieve vrouw Jeanne een zoon en een dochter goed personeel een werkplaats een racefiets een tafelvoetbalspel fitnessspul de modernste machines auto's kortom hij wilde bij de mensen horen die A-status hadden en omdat hij voor het Phillips woonbedrijf werkte, moest hij ook een uitvoerder hebben. Dus ik was zijn slachtoffer en een volslagen groentje op dat gebied, de eerste woning waar terecht kwam was in mijn geboortedorp Waalre gelukkig voor vreemde mensen want ik schaamde me kapot, ik was ondertussen al getrouwd en woonde in Veldhoven. De woning een villa zei hij, stond er al voor een gedeelte, ik was braaf en wilde alles volgens het bestek maken maar nee dat mocht niet de isolatie onder de vloer moest veel dunner want dat was toch wel goed genoeg, en de beton vloer werd heel dunnetjes gestort met weinig wapening, dat op zich hoeft niet slecht te zijn, later kwam de balklaag aan de beurt, ik moest bijna janken, daar gingen oude gebruikte balken in waar de beton nog aanzat. Gelukkig deed hij dat later ook nog met de gordingen en die waren zo dun dat het dak ging doorhangen, daar was ik wel blij om want het was grote schande wat hij klaar maakte. Ik was uitvoeder maar had niets te zeggen, hij werkte heel veel zwart op zaterdag en door de week ook, met mensen die in de soos zaten of in de WW het rammelde van alle kanten. Ik was wel kleine aannemers gewend maar geen kleine oplichters, niet dat het een crimineel was maar er werd van alles gedaan om geld te verdienen zonder daarvoor prestaties te leveren. We hadden een redelijk groot werk aangenomen in Aalst ofwel 27 woningen van Philips via Ad Hol dat was een kaart maat van Toon Dingen, hij ging bij Jantje Pasman kaarten of gokken met Ad hol en enkele andere mensen die invloed hadden bij Phillips woningbouw, dat werd altijd heel laat want s'morgens moesten we hem altijd uit bed bellen of tegen het raam gooien. Daar verloor hij elke keer wel 4 tot 6 uur mee want wij reden samen naar Aalst, ik in een Ford transit en hij in een snoek ofwel een groene Citroën DS een heel fijne auto, op een keer stonden op de kruising van de kromstraat en Nieuwstraat in Veldhoven en Toon zet de auto per ongeluk in zijn achteruit knal tegen een andere auto aan, een vrouw achter het stuur en Toon vliegt uit zijn auto en moppert tegen die vrouw die denk dat ze tegen hem aan reed. Op het werk zelf mocht wel iets regelen maar het was eigenlijk nooit goed, overigens deed niemand ooit iets goed bij hem behalve dan die van donkers die voor weinig of niets werkte in het zwart (denk ik) behalve Thijs die werkte wit, ik moet ook wel zeggen er werkte niet

14 veel vaklieden en zeker niet erg gemotiveerde vaklieden want enkele rusten overdag uit en werkte s'avonds ergens nog wat bij. Toontje kwam af en toe eens op het werk en dan mopperde hij wat en werkte iedereen en als hij in de auto zat was de motivatie nul,ik kon er die met mijn weinig ervaring ook niet inbrengen. Toonde zei altijd dat hij nooit naar de hoeren zou gaan, want ik betaal niet voor seks, ondertussen had hij 3 vriendinnen die hij heel de week door bezocht en die reden allemaal een nieuwe auto van hem. In die tijd ik was net 23 jaar had ik grond gekocht om zelf te gaan bouwen, en alles moest natuurlijk goedkoop, en bij toon kon ik goedkoop iroko kopen, wat eigenlijk geen kozijn hout was maar op zich wel heel degelijk en goedkoop, dat heb ik toen gebruikt. Het was zo tegen december en de 27 woningen stonden mooi in een trap klaar zoals ik geleerd had en er moesten prefab balken komen, maar toon zei dat het winter werd en dan heb je niets aan al die balken, ik weet uiteraard niet of hij geen geld ervoor had of dat hij echt zo dacht. Het werd geen winter en we bouwde stevig verder op de begane grond, op een gegeven moment stonden ze allemaal op verdiepingshoogte dus de trap in de bouw was weg, dus de oplevering ging ook helemaal de mist in. Ik heb daar ook nog iets gezien waar ik nog nooit van gehoord had, er waren mensen van de gemeente aan het werken in de plantsoenen, en die hadden geestelijk diversen problemen, tegenwoordig zouden ze bij de ergon of zoiets werken, de opzichter van de gemeente kwam op een gegeven moment bij ons in de keet om te vragen of we die ene man geen brood wilde geven als hij dat kwam vragen, want die had een oorlogstrauma opgelopen en die had s'morgens om 9 uur al een heel brood op en als wij hem iets zouden geven dan had hij dat binnen een half uur ook weer op, en het mooie was dat hij zo schraal als een bonenstaak was. Intussen liep de bouw ten einde en ik was blij want de sfeer was erg slecht met veel mensen die aan de onderkant van de maatschappij stonden en daar ook niet uit wilde komen, tijdens het afvoeren van de steiger laaide toontje de aanhanger zo vol dat de transit bus voor van de weg kwam, en ik reed daarin, we zijn thuis gekomen maar vraag niet hoe. Toen ben ik een tijdje in de WW gekomen maar dat kwam niet slecht uit omdat ik aan mijn eigen huis bezig was, dat was ook wel een hele ervaring omdat het goedkoop moest, we hadden immers weinig geld. Ons 1e huis was voor die tijd bijzonder modern en we hadden vanaf het begin al een binnenhuis architect zodat al onze plannen goed uitgevoerd konden worden, met familie en kennissen hebben we veel gedaan, en die heb ik voor toen die tijd goed betaald, omdat ik me niet schuldig wilde voelen en geen verplichtingen wilden overhouden aan die bouw.

15 Wilma Toen kon ik hulpuitvoerder worden bij de Wilma in Utrecht, ik reed samen met de hoofduitvoerder mee naar de uithof om een school te gaan bouwen de SOL school dat was een leraren opleiding. Wil Robben was de hoofduitvoerder uit Oisterwijk en daar ging ik elke dag naar toe, en hij reed dan naar utrecht. De school werd gebouwd als systeembouw wat smt had ontwikkeld, voor vooral kleine scholen, het waren prefab betonelementen die je op elkaar kon stapelen en die redelijk isoleerde. Op zich een heel goed systeem voor kleien lage scholen, maar voor hoogbouw zoals deze school werd veel minder, het opstapelen en het maken van het karkas ging erg goed, maar de afbouw was een stuk minder. De naden van de elementen werden afgedekt met aluminium strips met rubber eraan, en die lekte allemaal om dat de elementen niet 100% gelijk zaten en omdat het water zich opstapelde door de hoogte van ruim 20 meter, de strips zijn later allemaal extra gekit. De bouw was wel erg leuk wij als aannemer waren verantwoordelijk voor de bouw en een bedrijf uit de buurt was verantwoordelijk voor de technische installaties, en er waren dus 2 kapiteins op het schip de een mijn baas Robben en de ander Visser, die 2 konden niet door een deur ze hadden vanaf het begin ruzie en wel elke dag. Dat lag volgens mij wel hel erg aan mijn baas robben, dat was een heel goede vent maar die stond extreem op zijn strepen als het over de Wilma ging en daarbij had hij een opvliegend temperament, maar nogmaals het was een heel goede vent. Het mooie van robben vond ik altijd dat hij thuis tegen zijn lieve vrouw alles vertelde wat er op de bouw gebeurde, en ik vertelde nooit wat thuis, zijn vrouw had een hekel aan die Visser ongelooflijk, en ik zei dan wel eens, je kent die man niet, en als je hem alleen op een camping tegen zou komen vond je het misschien wel een heel aardige vent. Op die bouw heb ik veel geleerd van mezelf en van anderen, als voorbeeld, ik was jong en onervaren en jan en piet waren ervaren timmerlieden, die erg aardig waren en altijd meedachten, op een gegeven moment moesten ze bij een trap een detail uitwerken en ik zou dat het zus moest en overtuigde mij dat het zo moest, dus ik denk het zijn ervaren mensen dus ik laat het doen zoals zei het wilden, fout dus achteraf bleek dat mijn oplossing beter was, dus ik besefte dat ik wel degelijk ergens meer verstand van kon hebben als ervaren mensen, overigens had ik dat bij mijn eerste baasje ook al wel eens. Van anderen heb ik geleerd dat ze moeilijk in elkaar kunnen zitten, ik ben vrij open en naïef, De lange was een timmerman waar ik ook heel goed mee op kon schieten, en die moest een keer een werkje doen wat beneden zijn stand was vond ik, dus ik zei zo tegen hem, het wel niet jouw niveau maar het is misschien ook wel eens leuk dat je niet te zwaar moet nadenken, en hij werd me toch kwaad op mij, ik weet nu nog niet wat er speelde, maar daar ben ik wat voorzichtiger in geworden.

16 Ik weet ook nog dat het in die open bouw vreselijk hard kon waaien en dat terwijl het min 8 was, en toen spraken we nog niet over gevoelstemperatuur maar het was wel min 20 voor mijn gevoel. Tijdens onze tijd dat we op en neer reden naar utrecht heeft robben me heel veel over zijn leven verteld, tijdens het draaien van opera en mars muziek, hij was in Indonesië geweest omdat zijn broer niets meer van zich liet horen tijdens die oorlog, en Wil wilde hem gaan zoeken, dat heeft een enorme indruk op hem gelaten, en uiteraard heeft hij zijn broer niet gevonden, maar was door opleiding en omgeving ervaringen rijker. Mijn ervaringen waren wat werk betreft niet super omdat het een eenvoudige bouw was, wat menselijke ervaringen waren ze nuttig voor mijn ontwikkeling, zo was er een vloerenlegger die cementdek vloeren moest smeren met zo'n pomp, en die maken veel meters vloer op een dag en dat is keihard werken, de man achter de pomp ging morgens naar de winkel haalde daar een tas bier en at verder weinig, voor mij was dat een rare ervaring. We hadden ook een hulp die de keet schoonmaakte, een van oorsprong Indonesische vrouw, en die schepte altijd op over het feit dat ze goed loempia kon maken, en wij maar zeuren dat we er nooit geen zagen, tegen het eind van het werk, dat was ook met de bouwvak, hebben we van haar afscheid genomen zonder ooit een loempia gehad te hebben, na de bouwvak wilde ik mijn broodtrommeltje weer uitwassen en wat zat er in, juist een dikke vette beschimmelde loempia, zonde dat we haar niet konden bedanken en dat ik het niet geproefd heb. En het harde werken, ofwel veel uren maken was ook heel bijzonder voor mij, en dat vond ik heel erg leuk. Heerlen Daarna mocht of moest ik echt bij de Wilma gaan werken in Heerlen onder de strenge uitvoeder Jorigas, als je het daar bij uithoud dan ben je geslaagd bij de Wilma zeiden ze. De cityflat in Heerlen was in ieder geval wat bouwervaring een geweldige bouw voor mij want ik werd daar betonbouw uitvoerder en dat kende ik een beetje van vroeger maar meer ook niet. Ik liep met de uitvoerder rond de bouw en hij wees me op enkele dingen die niet geheel goed liepen ofwel verbeterd konden worden, zoals de veiligheid, als je op de verdieping aan het werken bent dan heb je tafels die men gebruikt om tussen de betonnen muren te zetten en die steken een beetje uit de bouw zodat het meteen een steiger is. Om veilig te werken zitten er leuningen op de kop, maar tussen die tafels zit een gat van 40 cm, waar je zo door naar beneden kunt vallen, met een soort draailuik kun je die makkelijk dichten, maar dat wordt vaak vergeten omdat men er aan went om erover te lopen. Het eerste wat ik elke dag deed is daar op letten want als je naar beneden keek, zag je jezelf al dood liggen onderaan op de grond, na enkele weken moest de Jorigas me al zeggen je vergeet de luiken, dat komt omdat je went aan die hoogte en het zelf niet meer ziet.

17 Wij bouwden vooral wanden en vloeren van beton en die stalen mallen voor de wanden kostten ongeveer gulden per stuk, logisch dat een gewone aannemer die niet had. We werkten met een goed schema en met boekjes die de werkvoorbereiding had gemaakt, en in die boekjes stonden de sparingen en wand contact dozen, dat was nodig want de mensen die aan de wanden stonden waren nou niet bepaald vaklieden, het waren ervaren wandenstellers en een timmerman die dit werk wilden doen, omdat het goed betaald werd. In die tijd zat den uil aan de regering en dat was een catastrofe, als er ooit iemand het land kapot gemaakt heeft is dan hij wel, weliswaar met goede bedoelingen, maar denken dat de arbeider uitgebuit word en per definitie goed is lijkt mij wel erg dom. Ik heb mijn nieuwe auto een Datsun sherry nog wel Total loss gereden in een file voor Wessem, er was een ongeluk gebeurt met 60 auto's, door gladheid en ik was de laatste in de rij ik kon wel remmen maar de auto voor mij remde door rembekrachtiging sneller. Ook ben ik een keer langs de kant gaan staan van vermoeidheid, te laat naar bed etc. eigenlijk voelde ik me helemaal niet vermoeid maar mijn ogen vielen steeds dicht, na een korte pauze ging het weer. Er waren toen ook stakingen, en ik weet nog dat het om geld ging en andere kleine dingen, ik vond toen dat het om arbeidsomstandigheden had moeten gaan, en die zijn momenteel nog altijd slecht voor een bouwvakker. We hebben daar ook met enkele goede timmerlieden een trappenhal gemaakt die rond was en daar heb ik mijn ideeën mogen gebruiken, en ik was zo trots als een hond met 7, dat het zo goed ging. Mijn ervaringen met beton waren goed in zoverre dat ik goed met de planning om kon gaan en redelijk goed kon improviseren als de beton weer een laat was, of als er iemand plotseling naar huis moest, extra werk te doen plotseling weg moest of dat de kraanmachinist iets had waardoor we niet konden storten ik kon de mensen altijd wel bewegen om over te werken of om. De techniek was op zich niet moeilijk het was meer de organisatie rondom de planning die wat moeilijk was en waar je veel moest improviseren. Enkele menselijke ervaringen, ik kan bijzonder goed met Limburgers overweg en begrijp hun positie, enkele gewoontes vond ik wel raar, zo waren er op een keer 2 mensen van de wanden niet, en ik vroeg aan Jorigas of ze zich ziek gemeld hadden, hij keek het na en nee, een andere man zei het is kermis bij hun, en dat was dan goed. Ik stond een keer voor die trappenhal met het theodoliet de maat op de wand te zetten, en in de buurt was een huis voor minder begaafde mensen, komt er zo een naar me toe en zegt, dat werk zou ik ook wel willen doen, dus zo gek waren ze nog niet, trouwens diezelfde theodoliet heb ik een keer kapot laten vallen toen ik struikelde over het spoor van de torenkraan, dat vond Jorigas niet leuk. We zijn ook een keer naar een club geweest in Valkenburg en dat was een lugubere club, maar ik wist van toeten noch blazen, en vond het er wel gezellig en druk was het er ook.

18 De Wilma had altijd leuke feesten en goede opleidingen, die mocht volgen op hun kosten maar wel in je eigen tijd, net zoals vergaderingen die werden na werktijd gehouden, en ik vond dat heel normaal. Jorigas vond ik een geweldige uitvoerder die hard werkte, maar niet zo populair was bij collega's, ik denk uit pure jaloezie, zo was projectleider massot een zanger van de Maastrichter star, een beetje bang voor hem, een nadeel vond ik toen wel dat Jorigas nogal veel pillen slikte, ik weet uieraard niet waarom. Het was een leuke bouw en ik heb behoorlijk wat Limburgs geleerd, en discipline. Nieuwegein Een andere plek en andere mensen ik kwam bij bouwmeester op een project van 55 woningen denk ik, bouwmeester was geen geweldige uitvoerder hij stond wat kennis betreft echt een heel stuk onder mij, komt nog bij dat het Wilma de waal was een dochter die overgenomen was door Wilma en die nog niet geweldig presteerde Bouwmeester was een introverte man uit Huissen hij had een aardig ploegje uit het land van maas en waal, waar ik heel goed mee overweg kon. Over het werk is niet zo heel veel te zeggen behalve dat de werkomstandigheden erg slecht waren qua infrastructuur, het plan was gemaakt in een 8 vorm dus daar kwamen de blokken van 2 aan te liggen. Op zich waren het mooie woningen, maar zoals gezegd het terrein was erg rot, de asfalt noodwegen stonden herhaaldelijk onder water ook omdat het gemaal van de polder nog niet op volle sterkte draaide voor de woningbouw die daar plaats vond, we werkte daar ook met rupskranen en zelfs die konden dikwijls niet over de ondergrond rijden. We zijn enkele keren met kraan en al door de grond gezakt op de noodasfalt, het was echt een crime, en een project verder waar Wilma ook aan het bouwen was daar was de situatie ook al niet veel beter, het lag iets hoger dus in de regel kon je daar beter lopen en rijden. Daar reden ze met manitou's rond,dat zijn tractoren omgebouwd tot heftruck, mooie dingen maar spatten wel modder om zich heen, en de woningen in aanbouw zaten onder de modder zodat er bij oplevering met hoge druk de gevels schoon gemaakt moesten worden, het waren pompen EN verzuipen projecten. Maar we hebben ook wel leuke dingen meegemaakt, ondanks de regelmatige stroomstoringen die ik onderhand zelf wel kon oplossen. Ik heb ook een heel belangrijke ervaring op lichamelijk vlak meegemaakt, ik moest elke morgen vroeg vertrekken en was elke avond niet vroeg thuis, en als ik dan thuis kwam wilde ik nog iets aan de avond hebben en ging wat laat naar bed. Op een gegeven moment werd ik duizelig en moest me aan een muur of een tas stenen vast houden anders viel ik om, dus ik naar de dokter, die controleert alles reflexen en zo en zei dat alles goed was, hij vroeg nog wat verder wat ik allemaal deed, oh zei dat is duidelijk op tijd naar bed gaan en niet zoveel koffie meer drinken want dat is doping voor de geest maar put je lichaam uit, in 1 week was ik beter.

19 We gingen prefab schoorstenen metselen en in die tijd van koppelbazen en veel werk in Duitsland, waren er weinig metselaars, dus nood breekt wet en we hadden schotten ingehuurd via zo'n koppelbaasje, we waren op alles voorbereid en we zetten voor het gewone metselwerk de kuipen klaar en vertelde hun hoe ze de specie uit de silo's moesten halen. Even later toen ze aan de gang gingen hadden ze de kuipen omgedraaid en de specie erop gelegd, enkele metselaars van ons deden voor hoe ze aan de draad moesten werken, maar dat konden ze helemaal niet, ze legde elke steen schuin omhoog, dus daar konden we niks mee doen. Maar aan de schoorstenen konden we geen betere hebben want hun waren gewend om zonder profielen te metselen met een waterpas en dat ging dan weer veel beter financieel gezien. Arnhem kronenburg Nu werd ik naar een groot werk gestuurd waar op de top met 17 uitvoerders werkte en met 650 mensen. Het was winkelcentrum kronenburg 1 in Arnhem, er waren daar 2 hoofduitvoerders en 17 uitvoerders waarvan 12 hulpuitvoerder waren, de hoofduitvoerders waren Piet Seelen voor de ruwbouw en Piet Hermsen voor de afbouw, alle andere namen weet ik niet meer precies wel de Spijker uit Vught Haantje uit Rooij en nog iemand uit Winterswijk(steef Cornelisse denk ik) maar namen van hulpuitvoerders weet ik niet meer. Het was een grote bouw met een geweldige tijdsdruk want het moest met Pasen over 11 maanden klaar, er waren enkele grote winkels en veel kleinere het grootste gedeelte was verhuurd. De opdrachtgever was PO en PE zou het beheren ofwel eigen projectontwikkeling en eigen exploitatie, we moesten dan ook dikwijls met eigen mensen vechten ofwel vergaderen. Ik reed met Piet Hermsen mee naar Arnhem want piet die woonde ook in Veldhoven ik reed s'morgens en Piet s'avonds en we waren altijd de eerste op het werk voor 7 uur dan koffie zetten en dan aan de gang. Omdat het zo'n drukke bouw was moest er grondig worden afgesproken wie de manitou's kon hebben en wie de kranen, en daar gingen dan weer hulpuitvoerders over, dus het was afspreken maar ook goed bevriend zijn met de hulp hielp erg veel. Ondanks de, of misschien wel dankzij de druk, was de sfeer onder elkaar geweldig goed, er werd wel eens gevloekt maar meer nog gelachen. We hadden eigen personeel maar veel meer mensen van koppelbazen uit Groesbeek van de wit, dat waren geen criminelen maar zaten om beurten vast, wegens belasting ontduiking denk ik, ik weet wel dat ze in Groesbeek heilig waren onder de bevolking. Ik heb weinig tot geen moeite met belasting ontduiking omdat ik besef dat ze daar wat doen met onze centen en er totaal geen verantwoording voor hoeven af te leggen, ik denk als je

20 bij een baas werkt en een spoorlijn laat aanleggen die teveel kost en wat iedereen al heeft gezegd, en dat er dan ook nog eens elke dag geld bijmoet, dat je geen promotie krijgt en geen zak met geld maar de zak. Omdat het een eigenproject is en er eigen opzichters werkte kwam het niet zo nauw, als voorbeeld de plafonds van de winkels moesten vrijhangend zijn omdat ze van gasbeton waren en een grote overspanning hadden konden die wat vrijere werken, dus tijdens het inrichten kwamen er wanden en staalconstructies in en die werden gewoon vast gelast, niemand zei er wat van, er was maar een belang basen. Tijdens de bouw gebeurde er van alles op de verdieping reden we met motor japanners over het dek om stenen en zand etc. te vervoeren het was net een zout mijn wat bedrijvigheid betreft, en we hadden plastic schotten aan de buitenkant tegen de wind en kou geplaatst, rijd er een van die Japanners dwars door zo'n schot en valt 5 meter naar beneden buiten in het zand, wij in paniek maar hij mankeerde niks. Buitenom het gebouw was een zandweg voor het transport van stenen en de kranen en manitou's, en soms parkeerde daar wel een auto's van medewerkers, nou hadden we die al een keer gewaarschuwd maar een luisterde niet en zetten telkens zijn auto daar neer en dan werd mijn hulpuitvoerder kwaad, ik heb er een eind aan gemaakt door met 2 staven de auto op te pakken en boven op een hoop stenen te zatten. De dag erna stond in de Arnhemse krant een mooie foto van die situatie met een heel verhaal van de chauffeur, maar we hebben er nooit meer last van gehad. Onder elkaar hebben we ook veel gelachen Piet Seelen die reed in het weekend met de motor naar zijn Oostenrijkse vriendin, een getrouwde opzichter lag met een secretaresse in zijn van de Wilma gekregen kever te wippen, en wij gingen 2 tot 3 keer toe uit eten op kosten van de onderaannemers. We zijn ook een keer met z'n allen met de vlechter uit den bos meegegaan naar helvoirt eten en drinken, daar zijn we nooit meer terug durven komen, het eten ging nog wel maar die vlechters die kennen geen grenzen als het voor niks is, ze hangen aan lampen, wij schaamde os kapot. De spijkers was z'n vrijgevochten man die had in weert ook al eens bij een collega ingebroken ladderzat en hij had geen slaapplaats, nu vroeg hij aan Piet Hermsen om wat glaswol, en Piet zij nee want de bouw was bijna klaar en misschien moesten we die nog hebben, maar spijker laad die toch op zijn aanhanger, wij rijden hem onderweg voor bij en Piet deed net of hij iets aan zijn auto had en gebaarde dat hij moest stoppen, en hij peert hem tegen zijn gezicht (niet heel hard) Piet was iemand die nogal sterke verhalen verteld en hij was PSV fan (elke gek zijn gebrek) nu moest PSV uit tegen Saint Etienne uit en ze gingen er naar toe, de uitslag was verpletterend ze verloren met 6-1 en wij hebben de mascotte van het winkelcentrum voor de keet neer gezet met roodwitte slingers versierd en goed laten merken dat dat ze verloren hadden. Hij gedroeg zich manhaftig en deed net alsof er niets gebeurt was, zo vertelde hij tegen ons een verhaal over zijn auto hoofd uitvoerder kregen een fort die opgehaald moest worden bij

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik.

Eerste nummer. Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie. Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. juni 2014 Op kamers Eerst durfde ik de woonkamer niet naar binnen. Eetfobie Eerste nummer Het was moeilijk om te zien dat mijn nichtje van 5 meer at dan ik. INHOUD juni 2014 Eten als een kind Op kamers

Nadere informatie

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02

Voor Indigo en Nhimo Papahoorjeme_bw.indd :02 Papahoorjeme_bw.indd 2 05-05-11 15:02 Papahoorjeme_bw.indd 3 05-05-11 15:02 Voor Indigo en Nhimo Tamara Bos Papa, hoor je me? met tekeningen van Annemarie van Haeringen Leopold / Amsterdam De liefste

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd

9 Vader. Vaders kijken anders. Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd 53 9 Vader Wat doe ik hier vandaag? P Ik leer mijn Vader beter kennen. P Ik weet dat Hij mij geadopteerd heeft. P Ik begin steeds beter te begrijpen dat het heel bijzonder is dat ik een kind van God, mijn

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Een Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school.

Een Berbers dorp. Mijn zussen en ik mochten van mijn vader naar school. Meestal mochten alleen jongens naar school. Een Berbers dorp Ik ben geboren en opgegroeid in het noorden van Marokko. In een buitenwijk van de stad Nador. Iedereen kent elkaar en altijd kun je bij de mensen binnenlopen. Als er feest is, viert het

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

"Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5"

Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5 "Afraid of the Dead ( The Escape ) Hoofdstuk 5" Voor het eerst alleen Ik werd wakker in een kamer. Een witte kamer. Ik wist niet waar ik was, het was in ieder geval niet de Isolatieruimte. Ik keek om me

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en

Wie heeft die rare knopen erin gelegd? vraagt hij. Ik, geeft Bibi eerlijk toe. Vorige week waaide het nogal hard. Dus toen heb ik de rubberboot en Het plan van Bart Dobber, niet doen! Bibi staat op het dek van het schip en kijkt naar haar hond die een kat achterna zit op de kade. Haar broer Bart ligt op de loopplank en peutert aan het touw van de

Nadere informatie

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon

Op weg met Jezus. eerste communieproject. Hoofdstuk 5 Bidden. H. Theobaldusparochie, Overloon Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 5 Bidden Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 5 blz. 1 Joris is vader aan het helpen in de tuin. Ze zijn

Nadere informatie

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn

eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Op weg met Jezus eerste communieproject H. Theobaldusparochie, Overloon Hoofdstuk 6 Het leven kan een feest zijn Eerste communieproject "Op weg met Jezus" hoofdstuk 6 blz. 1 Door welke poort moet je gaan

Nadere informatie

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen.

We hebben verleden week nog gewinkeld. Toen wisten we het nog niet. De kinderbijslag was binnen en ik mocht voor honderd euro kleren uitkiezen. Woensdag Ik denk dat ik gek word! Dat moet wel, want ik heb net gehoord dat mijn moeder kanker heeft. Niet zomaar een kankertje dat met een chemo of bestraling overgaat. Nee. Het zit door haar hele lijf.

Nadere informatie

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten

Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten Doortje Eerste druk, september 2009 2009 Tiny Rutten isbn: 978-90-484-0769-9 nur: 344 Uitgever: Free Musketeers, Zoetermeer www.freemusketeers.nl Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgenomen

Nadere informatie

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters.

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Over dit boek De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Dit boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over een man die vlucht naar Europa.

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang.

Die nacht draait Cees zich naar me toe. In het donker voel ik heel zachtjes zijn lippen op mijn wang. Vanavond ga ik mijn man vertellen dat ik bij hem wegga. Na het eten vertel ik het hem. Ik heb veel tijd besteed aan het maken van deze laatste maaltijd. Met vlaflip toe. Ik hoop dat de klap niet te hard

Nadere informatie

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al:

Ik besloot te verder te gaan en de zeven stappen naar het geluk eerst helemaal af te maken. We hadden al: Niet meer overgeven Vaak is de eerste zin die de klant uitspreekt een aanwijzing voor de hulpvraag. Paula zat nog maar net toen ze zei: ik ben bang om over te geven. Voor deze angst is een mooie naam:

Nadere informatie

Iris marrink Klas 3A.

Iris marrink Klas 3A. Iris marrink Klas 3A. 1 Inhoud. 1- Voorpagina 2- Inhoud, inleiding & mijn mening 3- Dag 1 4- Dag 2 5- Dag 3 6- Dag 4 7- Dag 5 Inleiding. Ik kreeg als opdracht om een dagverslag te maken over Polen. 15

Nadere informatie

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg.

Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Een week varen met de morgenster. Suzanne van Tilborg. Ik begon deze week met het gevoel ik heb er zin in en ik zie wel wat we allemaal gaat gebeuren, ik laat het wel op me afkomen. Na de eerste dag voor

Nadere informatie

HET VERHAAL VAN KATRIN

HET VERHAAL VAN KATRIN HET VERHAAL VAN KATRIN Katrin begon heroïne te gebruiken toen ze ongeveer 12 was. In het begin deed ze dat nog af en toe. We hadden er niet genoeg geld voor. Door een ingrijpende gebeurtenis ging ze steeds

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

Elke miskraam is anders (deel 2)

Elke miskraam is anders (deel 2) Elke miskraam is anders (deel 2) Eindelijk zijn we twee weken verder en heb ik inmiddels de ingreep gehad waar ik op zat te wachten. In de tussen tijd dacht ik eerst dat ik nu wel schoon zou zijn, maar

Nadere informatie

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te

Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te Hij had dezelfde soort helm op als in het beeld vooraf...2 Mijn vader was verbaasd dat ik alles wist...3 Ik zat recht overeind in mijn bed te kijken...4 De mensenmenigte opende zich in het midden...5 Toen

Nadere informatie

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua

Spreekbeurt Dag. Oglaya Doua Spreekbeurt Dag Oglaya Doua Ik werd wakker voordat m n wekker afging. Het was de dag van mijn spreekbeurt. Met m n ogen wijd open lag ik in bed, mezelf afvragend waarom ik in hemelsnaam bananen als onderwerp

Nadere informatie

Take a look at my life week 5&6

Take a look at my life week 5&6 Take a look at my life week 5&6 Maandag 27 januari 2014 Zou vandaag gaan werken, maar heb op het laatste moment afgezegd omdat het nogal glad was op de weg. Dus ik durfde het niet aan om op de fiets naar

Nadere informatie

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd.

Voorwoord. Daarna ging ik praten met Chitra, een Tamilvrouw uit Sri Lanka. Zij zette zich in voor de Tamilstrijd. Voorwoord In dit boek staan interviews van nieuwkomers over hun leven in Nederland. Ik geef al twintig jaar les aan nieuwkomers. Al deze mensen hebben prachtige verhalen te vertellen. Dus wie moest ik

Nadere informatie

2c nr. 1 zinnen met want en omdat

2c nr. 1 zinnen met want en omdat OPDRACHTKAART www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. U kunt ook veel oefeningen

Nadere informatie

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier

Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Ervaringen Voorbeeld jouw ervaring delen? formulier Vraag 1 Hoe heb je zielsliefde ontdekt, en ontdekte je zielsliefde het ook op dat moment? Ik ontmoette haar op mijn werk in de rookruimte. We konden

Nadere informatie

De kerker met de vijf sloten. Crista Hendriks

De kerker met de vijf sloten. Crista Hendriks De kerker met de vijf sloten Crista Hendriks Schrijver: Crista Hendriks Coverontwerp: Pluis Tekst & Ontwerp ISBN: 9789402126112 Crista Hendriks 2014-2 - Voor Oscar... zonder jou zou dit verhaal er nooit

Nadere informatie

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Oom Remus bron. Z.n., z.p. ca. 1950 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/remu001twee01_01/colofon.php 2010 dbnl / erven J.C. Harries 2 [Het

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen.

Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. Een klein gesprekje met God Er was eens een Kleine Ziel die tegen God zei: Ik weet wie ik ben, ik ben het licht net als alle andere zielen. God lachte breed. Dat is waar!, zei God. Jij bent ook het licht.

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken

Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Wat je voelt is wat je denkt! De theorie van het rationeel denken Mensen zoeken hulp omdat ze overhoop liggen met zichzelf of met anderen. Dit kan zich op verschillende manieren uiten. Sommige mensen worden

Nadere informatie

De tijd die ik nooit meer

De tijd die ik nooit meer De tijd die ik nooit meer vergeet Jan Smit uit eigen pen deel 3 De Stiep Educatief De tijd die ik nooit meer vergeet De schrijver die blij is dat hij iets kan lezen en schrijven, vertelt over zijn jeugd.

Nadere informatie

H E T V E R L O R E N G E L D

H E T V E R L O R E N G E L D H E T V E R L O R E N G E L D Personen Evangelieschrijver Vrouw (ze heet Marie) Haar buurvrouwen en vriendinnen; o Willemien o Janny o Sjaan o Sophie (Als het stuk begint, zit de evangelieschrijver op

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ

IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Ferenc Göndör IK OVERLEEFDE AUSCHWITZ Uitgeverij Eenvoudig Communiceren 3 Mijn vader Lang geleden kwam een jonge, joodse man naar het land Hongarije. Mohr Goldklang was zijn naam. Dat was mijn opa. Mohr

Nadere informatie

De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang

De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang De pianomannen We waren naar de Tiliander in Oisterwijk geweest. We hadden daar een voorstelling gezien van 2 pianomannen. We moesten best lang wachten tot we erin konden. Onze klas mocht als eerste de

Nadere informatie

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten.

Bert staat op een ladder. En trekt aan de planten die groeien in de dakgoot. Hij verstopt de luidspreker en het stopcontact achter de planten. Helaas Wanneer besloot Bert om Lizzy te vermoorden? Vreemd. Hij herinnert zich het niet precies. Het was in ieder geval toen Lizzy dat wijf leerde kennen. Dat idiote wijf met haar rare verhalen. Bert staat

Nadere informatie

Een leerling van Jezus vertelt ('walking sermon' langs kunstwerken)

Een leerling van Jezus vertelt ('walking sermon' langs kunstwerken) Een leerling van Jezus vertelt ('walking sermon' langs kunstwerken) Doek achter de tafel Even kijken hoor. U en jullie hebben er al naar kunnen kijken, maar ik nog niet. Nu wil ik het goed zien. Ja, zo

Nadere informatie

Maatschappelijk werk (alweer)

Maatschappelijk werk (alweer) Maatschappelijk werk (alweer) Na mijn tweede miskraam heb ik toch weer besloten om het er op te wagen naar maatschappelijk werk te gaan. Ik vond de stap echt wel heel zwaar, want ik hou er niet zo van.

Nadere informatie

Inhoud. Woord vooraf 9. 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42

Inhoud. Woord vooraf 9. 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42 Inhoud Woord vooraf 9 1. Ik haat de dood 11 Overdenking bij 1 Korintiërs 15: 1-7 42 2. Papa, ik ben bang dat jij ook dood gaat 44 Overdenking over 1 Korintiërs 15: 35-49 78 3. Ik ben mijzelf niet meer

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

www.queridokinderboeken.nl

www.queridokinderboeken.nl www.queridokinderboeken.nl Copyright 2013 Joke van Leeuwen Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt, in enige vorm of op welke wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke

Nadere informatie

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst.

Wat mevrouw verteld zal ik in schuin gedrukte tekst zetten. Ik zal letterlijk weergeven wat mevrouw verteld. Mevrouw is van Turkse afkomst. Interview op zaterdag 16 mei, om 12.00 uur. Betreft een alleenstaande mevrouw met vier kinderen. Een zoontje van 5 jaar, een dochter van 7 jaar, een dochter van 9 jaar en een dochter van 12 jaar. Allen

Nadere informatie

Jeroen Driessen Maatschappelijke stage TG3C

Jeroen Driessen Maatschappelijke stage TG3C Pagina 3 Inleiding. Pagina 4-5-6 De voorbereiding. Pagina 7 De motorische demodagen. Pagina 8 na de demodagen. Pagina 9 Wat heb ik er van geleerd Pagina 10-11-12 logboekkaarten Voor school moeten we een

Nadere informatie

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven.

Water Egypte. In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Water Egypte In elk land hebben mensen hun eigen gewoontes. Dat merk je als je veel reist. Ik zal een voorbeeld geven. Ik ga naar een restaurant in Nederland. Daar bestel ik een glas water. De ober vraagt

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen

Klanttest 2. Sint- Petrusschool Diemen Groep 7. Nicole Blok Top-ondernemen Klanttest 2 Sint- Petrusschool Diemen Groep 7 Nicole Blok Top-ondernemen Inhoudsopgave Voorwoord Verwachtingen van de Klanttest De doelgroep Klanttest Conclusie Foto s van de opdracht Voorwoord Op donderdag

Nadere informatie

Heilig Jaar van Barmhartigheid

Heilig Jaar van Barmhartigheid Heilig Jaar van Barmhartigheid van 8 december 2015 tot 20 november 2016 Paus Franciscus heeft alle mensen van de hele wereld uitgenodigd voor een heilig Jaar van Barmhartigheid. Dit hele jaar is er extra

Nadere informatie

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis.

Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. 1 Weer loop ik door de draaideur van het Lucasziekenhuis. Dat is nu al de derde keer in een paar dagen. We moeten vandaag op de eerste verdieping zijn, kamer 105. Mevrouw dr. W.H.F. Scheltema, internist,

Nadere informatie

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis.

Weer naar school. De directeur stapt het toneel op. Goedemorgen allemaal, zegt hij. * In België heet een mentor klastitularis. Weer naar school Kim en Pieter lopen het schoolplein op. Het is de eerste schooldag na de zomervakantie. Ik ben benieuwd wie onze mentor * is, zegt Pieter. Kim knikt. Ik hoop een man, zegt ze. Pieter kijkt

Nadere informatie

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten.

Lekker ding. Maar Anita kijkt boos. Hersendoden zijn het!, zegt ze. Die Jeroen is de ergste. Ik kijk weer om en zie hem meteen zitten. Lekker ding Pas op!, roept Anita. Achter je zitten de hersendoden! Ik kijk achterom. Achter ons zitten twee jongens en drie meisjes hun boterhammen te eten. Ze zijn gevaarlijk, zegt Anita. Ze schudt haar

Nadere informatie

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden

Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden Gijsje zonder staart geschreven door Henk de Vos (in iets gewijzigde vorm) Er was eens een klein lief konijntje, dat Gijs heette. Althans, zo noemden zijn ouders hem, maar alle andere konijntjes noemden

Nadere informatie

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders.

Daphne. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Wij hebben de g.k.ij. op bezoek gekregen. We hebben spelletjes gedaan. Dat moest bij. Met 1 arm of iets anders. Zo konden we voelen hoe is om gehandicapt te zijn. Ik zelf vond het heel leerzaam en heb

Nadere informatie

Luisteren: muziek (B1 nr. 4)

Luisteren: muziek (B1 nr. 4) OPDRACHTEN LUISTEREN: MUZIEK www.nt2taalmenu.nl nt2taalmenu is een website voor mensen die Nederlands willen leren én voor docenten NT2. Iedereen die Nederlands wil leren, kan gratis online oefenen. Kijk

Nadere informatie

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf.

Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Les 1 Werk en inkomen (1) Monica is jarig. Iemand vertelt over haar sollicitatiegesprek. Monica en Arend praten over opleiding, werken en een eigen bedrijf. Evert en Monica -2 Rijbewijs Monica is jarig.

Nadere informatie

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen.

Wat is PDD-nos? VOORBEELDPAGINA S. Wat heb je dan? PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Wat is PDD-nos? 4 PDD-nos is net als Tourette een neurologische stoornis. Een stoornis in je hersenen. Eigenlijk vind ik stoornis een heel naar woord. Want zo lijkt het net of er iets niet goed aan me

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

Tineke Boudewijns VERSTAG

Tineke Boudewijns VERSTAG Tineke Boudewijns VERSTAG Colofon Eindredactie Joost Pool Redactie Boris Goddijn Vormgeving Pien Vermazeren Fotografie Boris Goddijn Beeldbewerking Pien Vermazeren Copyright en disclaimer Het overnemen

Nadere informatie

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit

Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst. Voorganger: ds. Bert de Wit Preek Zondag 6 maart 2016, 10.00 uur Jeugddienst Thema: @Home Voorganger: ds. Bert de Wit Schriftlezing: Lucas 15:11-32 Een vader had twee zonen zo begint het verhaal. Met de beschrijving van een gezin.

Nadere informatie

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het

De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het De wereld op zijn kop! Kan de wereld op zijn kop staan? Met gym heb je het vast wel eens geprobeerd Op je kop staan, bedoel ik, soms lukt het Maar het duurt maar heel even dat op de kop staan De wereld

Nadere informatie

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1

0-3 maanden zwanger. Zwanger. Deel 1 Zwanger Ik was voor het eerst zwanger. Ik voelde het meteen. Het kon gewoon niet anders. Het waren nog maar een paar cellen in mijn buik. Toch voelde ik het. Deel 1 0-3 maanden zwanger Veel te vroeg kocht

Nadere informatie

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197

Inhoud. Aan jou de keuze 7. Niet alleen maar een boek 187. Auteurs 191. Dankwoord 197 Inhoud Aan jou de keuze 7 D/2012/45/239 - isbn 978 94 014 0183 8 - nur 248 Tweede druk Vormgeving omslag en binnenwerk: Nanja Toebak, s-hertogenbosch Illustraties omslag en binnenwerk: Marcel Jurriëns,

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

De brug van Adri. Rollen: Verteller Martje Adri Wim

De brug van Adri. Rollen: Verteller Martje Adri Wim De brug van Adri Rollen: Verteller Martje Adri Wim Daar loopt een meisje. Ze heet Martje. Ze kijkt boos en loopt langzaam. Ze weet niet waarheen. Martje kent Wim. Hij woont in dezelfde straat, maar Wim

Nadere informatie

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb

hoe we onszelf zien, hoe we dingen doen, hoe we tegen de toekomst aankijken. Mijn vader en moeder luisteren nooit naar wat ik te zeggen heb hoofdstuk 8 Kernovertuigingen Kernovertuigingen zijn vaste gedachten en ideeën die we over onszelf hebben. Ze helpen ons te voorspellen wat er gaat gebeuren en te begrijpen hoe de wereld in elkaar zit.

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Krabbie Krab wordt Kapper

Krabbie Krab wordt Kapper E-boek Geschreven en Vormgeving Esther van Duin Copyright Esthers Atelier www.esthersatelier.nl email info@esthersatelier.nl Krabbie Krab wordt Kapper Krabbie krab was een kunstenaar. Hij maakte beelden

Nadere informatie

Inhoud Slaapkamer 6 Opwarming 8 Een jaar later 10 Genoeg 12 Terrorist 14 Geheim 16 Olie 20 R.O.A. 23 Betty 26 Vertrouwen 29 Feiten 32 G.O.F. 35 Protest 38 Warm 42 Reuzenmachine 44 Een bewaker! 47 Terrorist?

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep

Boekje over de kerk. voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Boekje over de kerk voor kinderen van ca. 4 10 jaar gemaakt door de jongste catechisatiegroep Over dit boekje Wij hebben op catechisatie wat geleerd over de kerk. Daar willen we je wat over vertellen.

Nadere informatie

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen?

Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Knallen met je vrienden! Leuk, maar ook voor anderen? Vooraf Oud en nieuw is leuk en gezellig: oliebollen eten, spelletjes doen, televisie kijken, met zijn allen aftellen tot twaalf uur en vuurwerk afsteken.

Nadere informatie

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN

WAAROM DIT BOEKJE? VERBODEN WAAROM DIT BOEKJE? Dit boekje gaat over seksuele intimidatie op het werk. Je hebt te maken met seksuele intimidatie als een collega je steeds aanraakt. Of steeds grapjes maakt over seks. Terwijl je dat

Nadere informatie

LES 8. Toen Jezus dorst kreeg. Sabbat

LES 8. Toen Jezus dorst kreeg. Sabbat Toen Jezus dorst kreeg Sabbat Doe Lees Johannes 4. 54 Had je ooit geen water meer om te drinken? Of heb je ooit hele erge dorst gehad? Dit verhaal gaat over hele erge dorst hebben. Water willen drinken.

Nadere informatie

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1.

Y-choice. Luister naar De keuzes die je maakt van Van Dik Hout. Het nummer staat op de CD Het beste van 1994-2001. De songtekst vind je in bijlage 1. Kiezen Opwarmertje Een eigen keuze (Naar: Kiezels 10 e jaargang, nr. 5) Laat één jongere beginnen met het noemen van een drietal belangrijke zaken uit zijn leven, bijvoorbeeld iemand kiest scooter, voetbal

Nadere informatie

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne.

Bij. research. Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Bij research Gemaakt door: Flore Wassenberg A3c Stage gelopen bij Ron en Janne. Opdracht 1 Stagelogboek De eerste dag heb ik bij Ron Steijvers stage gelopen en die is project leider ontwikkelaar, vooral

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus!

Bijbellezing: Johannes 4 vers Zit je in de put? Praat es met Jezus! Bijbellezing: Johannes 4 vers 7-27 Zit je in de put? Praat es met Jezus! Wij hadden vroeger een waterput Vroeger is meer dan 55 jaar geleden Naast ons huis aan de Kerkstraat in Harkema Ik weet nog hij

Nadere informatie

Liturgie voor de scholendienst 2015

Liturgie voor de scholendienst 2015 Liturgie voor de scholendienst 2015 Kerk van de Nazarener & Christelijke Basisschool De Vliet Klaaswaal Zondag 1 februari Thema: Bestaat God (eigenlijk wel)? Welkomstwoord Uitleg over de kerk Kinderopwekking

Nadere informatie

Ik heb geen zin om op te staan

Ik heb geen zin om op te staan Liedteksten De avonturen van mijnheer Kommer en mijnheer Kwel Voorbereiding in de klas: meezingen refrein Het Dorp Het is weer tijd om op te staan Maar ik heb geen zin Hij heeft geen zin Om naar m n school

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Batavia werf. We gingen naar Batavia werf.

Batavia werf. We gingen naar Batavia werf. Batavia werf We gingen naar Batavia werf. Met de klas. En we gingen ook met de auto. Ik zat met Yessir Thijs en Sebastiaan en de moeder van Sebastiaan.We hadden ook groepjes toen we in de Batavia werf

Nadere informatie

Vlinder en Neushoorn

Vlinder en Neushoorn Vlinder en Neushoorn Hoi, zei Vlinder. Hoi, zei Neushoorn, hoewel hij meestal niets zei. Maar hij was in een goede bui. Vlinder streek neer op de hoorn van Neushoorn en leek erg zenuwachtig. Hoi! zei Vlinder

Nadere informatie

Tips voor een goede spreekbeurt

Tips voor een goede spreekbeurt Diabetes?! Een spreekbeurt die je alles vertelt over diabetes: Wat is het? Hoe ontstaat het? En vooral ook: Wat betekent het voor jou, je broer, zus, vader of moeder. Tips voor een goede spreekbeurt Vertel

Nadere informatie

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?!

!!!!! !!!!!!!!!!!! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams)! (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel)! Hoe voel je je nu? Beter?! Uit: Glazen Speelgoed (Tennesse Williams) Jim Laura Jim Laura Jim wijn aan) Laura Hallo Laura (zacht) Hallo. (Ze schraapt haar keel) Hoe voel je je nu? Beter? Ja. Ja, dankje. Dit is voor jou. Een beetje

Nadere informatie

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22.

FOUT VRIENDJE? PAS OP! Hulp. Internet. Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. PAS OP! Hulp Heb je vragen? Bel dan naar Meldpunt Jeugdprostitutie, tel.: 0900 044 33 22. Internet Wil je meer lezen? Kijk op www.jipdenhaag.nl/loverboys En test jezelf op www.loverboytest.nl Dit is een

Nadere informatie

Maar gelukkig is er nog de Zing-Piet. Die zorgt ervoor dat alle Pieten alle Sinterklaasliedjes goed kunnen zingen. Dus ook:

Maar gelukkig is er nog de Zing-Piet. Die zorgt ervoor dat alle Pieten alle Sinterklaasliedjes goed kunnen zingen. Dus ook: Weten jullie hoe Sinterklaas van Spanje naar Nederland komt? Ja? Met de fiets? Nee! Met de stoomboot, natuurlijk! Het is een heel gedoe voordat Sinterklaas en zijn Pieten kunnen vertrekken. Je wil niet

Nadere informatie

2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1

2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1 2.2. Het Nieuwe Testament, of het verhaal van Jezus en de eerste kerk 1! " #$% & #& '$' '& + ()" *% $, $ -% 1 H. Jagersma en M. Vervenne, Inleiding in het Oude Testament, Kampen, 1992. J. Bowker, Het verhaal

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

ISABEL EN BAS VAN RHIENEN (6)

ISABEL EN BAS VAN RHIENEN (6) Als tweeling ben je nooit alleen. Maar je bent ook altijd de helft van iets. Vijf broers en zussen vertellen hoe ze samen zichzelf zijn. Tekst Nanneke van Drunen Foto s Edith Verhoeven ISABEL EN BAS VAN

Nadere informatie

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16

Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7. Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11. Activiteit 03: Acting out 16 Inhoud Activiteit 01: Je gedachten en gevoelens 7 Activiteit 02: De scheiding van je ouders overleven 11 Activiteit 03: Acting out 16 Activiteit 04: Schuld 22 Activiteit 05: Angst 26 Activiteit 06: Verdriet

Nadere informatie