NOTITIE REIKWIJDTE EN DETAILNIVEAU BESTEMMINGSPLAN NATUURGEBIED VELUWE

Transcriptie

1 NOTITIE REIKWIJDTE EN DETAILNIVEAU BESTEMMINGSPLAN NATUURGEBIED VELUWE GEMEENTE EDE 14 mei :0.7 - Concept B

2

3 Inhoud 1 Inleiding Aanleiding Waarom een milieueffectrapportage m.e.r.-procedure Leeswijzer Het voornemen & alternatieven Het voornemen Beleid en wetgeving Alternatieven agrarische activiteiten Alternatieven Recreatieve & toeristische voorzieningen Aanpak van het MER Beoordeling milieueffecten Natuur Geur Landschap en cultuurhistorie Archeologie Fijnstof Geluid Verkeer Gezondheid Bodem & Water Passende Beoordeling Bijlage 1 Lijst met afkortingen Bijlage 2 Samenhang procedure m.e.r. & bestemmingsplan Bijlage 3 Veehouderijlocaties binnen en buiten het plangebied :0.7 - Concept ARCADIS 1

4

5 :0.7 - Concept ARCADIS 3

6 1 Inleiding 1.1 AANLEIDING Aanleiding voor deze m.e.r.-procedure is het voornemen van de gemeente Ede om voor het Natuurgebied Veluwe het bestemmingsplan te actualiseren. Zowel inhoudelijk als juridisch zijn er verschillende feitelijke en beleidsmatige ontwikkelingen die vragen om herziening, zoals: Landbouw, bedrijfsbeëindiging en nevenfuncties; Recreatie, bedrijfsontwikkeling; Natuur & landschap, natuur en landschapsontwikkeling. Als voorloper op het bestemmingsplan is een Nota van uitgangspunten in concept opgesteld. Deze Nota is in mei 2012 vastgesteld door het college van B&W. Hiermee biedt deze Nota de randvoorwaarden en uitgangspunten waaraan het nieuwe bestemmingsplan moet voldoen. In het plangebied zijn verschillende functies aanwezig. Het gaat met name om natuur en landschap, defensieterreinen, een aantal (agrarische) bedrijven, woonpercelen en maatschappelijke functies. Figuur 1: Plangebied van het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe gemeente Ede 4 ARCADIS :0.7 - Concept

7 Het Nationaal Park Hoge Veluwe maakt deel uit van de Edese Veluwe maar voor dit park wordt een apart bestemmingsplan gemaakt. Het park wil namelijk op korte termijn een aantal nieuwe ontwikkelingen in procedure brengen. Deze ontwikkelingen maken geen deel uit van het voornemen omdat deze ontwikkelingsplannen een andere benadering vragen. Het nieuwe bestemmingsplan biedt een actueel, eenduidig, toegankelijk en uitvoerbaar planologischjuridisch beleidskader gericht op beheer van bestaande kwaliteiten en functies en het faciliteren van nieuwe. Het bestemmingsplan vervangt het vigerende bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe van februari 1995, de herziening uit het jaar 2002 en het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe Herziening recreatieterreinen van 2009 (reparatieplan 2009). Ook de verleende ontheffingen en wijzigingen, met postzegelbestemmingsplannen, wijzigingsplannen en partiële herzieningen, worden in het nieuwe bestemmingsplan verwerkt. Bij de actualisatie wordt terughoudend omgegaan met nieuwe ontwikkelingen. 1.2 WAAROM EEN MILIEUEFFECTRAPPORTAGE De m.e.r.-plicht geldt voor wettelijk of bestuursrechtelijk verplichte plannen (zoals het bestemmingsplan) die het kader vormen voor toekomstige m.e.r.-(beoordelings-) plichtige besluiten en of voor plannen waarvoor een Passende Beoordeling op basis van de Natuurbeschermingswet 1998 noodzakelijk is. Voor het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe zijn in dit kader besluiten over de ontwikkelingsmogelijkheden voor agrarische activiteiten, recreatieve & toeristische voorzieningen, de functie wonen en defensieterreinen van belang. Per planonderdeel volgt een toelichting: Agrarische activiteiten Het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe bepaalt mede het beleid voor de ontwikkelingsmogelijkheden van veehouderijen. De bestaande agrarische locaties met een bouwvlak worden overgenomen in het nieuwe bestemmingsplan. Uitbreiding is mogelijk tot 110% van het bestaande bouwvlak met een maximale uitbreiding van 350 mm2. Dit beleid is kaderstellend voor m.e.r.- (beoordelings) plichtige activiteiten waardoor het bestemmingsplanbesluit m.e.r.-plichtig is. Om die reden moet (als verplichting vanuit de Wet Milieubeheer) de m.e.r.-procedure worden doorlopen en een MER worden opgesteld. M.E.R.-(BEOORDELINGS)PLICHTIGE PROJECTEN Hoofdstuk 7 van de Wet Milieubeheer regelt het toepassen van de m.e.r.-procedure en het opstellen van een MER. In het bijbehorende Besluit m.e.r. staat opgenomen dat oprichting, wijziging of uitbreiding van een installatie voor het fokken, mesten of houden van pluimvee of varkens m.e.r.-plichtig is wanneer het gaat om > stuks pluimvee, >2.000 mestvarkens, >750 zeugen, >2.700 gespeende biggen, >5.000 pelsdieren, > konijnen, >200 melkkoeien, etc.. (zie m.e.r.-drempel in categorie D.14 van de bijlage van het Besluit m.e.r.). Een misverstand is dat, na het doorlopen van de m.e.r.-procedure voor het bestemmingsplan, er geen m.e.r.- procedure meer nodig zou zijn voor later te nemen besluiten op projectniveau. Ook op vergunningenniveau kan sprake zijn van m.e.r. (beoordelings)-plicht. Als een veehouderij wil uitbreiden wordt de aanvraag voor een nieuwe vergunning getoetst aan de m.e.r.-(beoordelings) plicht. Basis hiervoor is het Besluit m.e.r :0.7 - Concept ARCADIS 5

8 In de tweede plaats ligt het plangebied in het Natura 2000 gebied Veluwe. Hierdoor is al een klein risico op toename van stikstofdepositie, door de ontwikkelingsmogelijkheden in het plan, al voldoendeaanleiding voor een Passende beoordeling vanuit de Natuurbeschermingswet M.E.R.-PLICHT BIJ PASSENDE BEOORDELING De Natuurbeschermingswet 1998 (Nb-wet) en de m.e.r.-plicht zijn aan elkaar gekoppeld. Wanneer een plan wettelijk of bestuursrechtelijk verplicht is (zoals een bestemmingsplan) en hiervoor een passende beoordeling uitgevoerd dient te worden, dan geldt automatisch een m.e.r.-plicht. Een passende beoordeling is vereist wanneer een wettelijk of bestuurlijk verplicht plan, significante negatieve gevolgen kan hebben voor een Natura 2000-gebied. In dit geval dient de m.e.r. en de Passende Beoordeling in één rapportage geïntegreerd te worden. Een passende beoordeling brengt de gevolgen in beeld voor de Natura2000 gebieden in en om het plangebied. Recreatieve & toeristische voorzieningen In het plangebied bevinden zich in het geldende bestemmingsplan circa 55 grote en kleinere recreatieterreinen. De uitbreidingsmogelijkheden van deze terreinen met een wijzigingsbevoegdheid (incl. het groei- en krimpbeleid uit de Streekplanuitwerking 2005) is vastgelegd in het vigerende bestemmingsplan Partiële herziening Natuurgebied Veluwe (2009). Met de voorliggende actualisatie van het bestemmingsplan worden deze terreinen opnieuw opgenomen. Hiermee worden de uitbreidingsmogelijkheden opnieuw bestemd, maar voor een deel nog niet vergund en niet gerealiseerd. Deze beleidsruimte kan kaderstellend zijn voor bijvoorbeeld minimaal 10 ha aan recreatieterrein in gevoelig gebied als m.e.r.-beoordelingsplichtige activiteit (categorie D10 besluit m.e.r.). Hiernaast is niet op voorhand uit te sluiten dat er significant negatieve effecten optreden op Natura 2000 gebied, waardoor een Passende beoordeling vereist is met daardoor automatisch een (plan )m.e.r. plicht (zie vorig tekstkader). Woonfuncties Er is een actualisering nodig van de bestaande systematiek van gebiedsbestemmingen met aanduidingen. In het nieuwe bestemmingsplan wordt nu gewerkt met bestemmingsvlakken en bouwvlakken. Dit betekent woonbestemmingen van m 2 of kleinere bestemmingsvlakken als de eigendomssituatie minder is dan 1.500m 2. Uit de gebiedsinventarisatie blijkt dat in sommige gevallen het betreffende perceel groter is dan 1.500m 2, ingericht als tuin en behorend bij de woning. In dat geval krijgt men een aanduiding tuin in de bestemming Bos. Voor de inhoud van de woning sluit het plan aan bij het bestemmingsplan Agrarisch Buitengebied. Hierdoor mag de vigerende maximale inhoudsmaat van 600 m 3 worden verruimd met 10% tot 660m 3. Voor villabebouwing is de noodzaak minder omdat deze al een groter inhoudsmaat heeft, hiervoor is een aanduiding mogelijk met maximaal inhoud van 1.000m 3. Deze ontwikkelingsmogelijkheden voor woonfuncties hebben geen aanzienlijk negatieve gevolgen op het milieu en zijn daarom in dit MER geen onderwerp van studie. Defensieterreinen In het plangebied liggen een aantal militaire oefenterreinen. Deze terreinen krijgen een maatschappelijke bestemming in het nieuwe plan met een specifieke aanduiding. De bestaande (bouw)mogelijkheden uit het geldende bestemmingsplan worden overgenomen. In het Besluit m.e.r. was tot 1 april 2011 in categorie 7 de aanleg (C-lijst) en de wijziging of uitbreiding (Dlijst) van militaire oefenterreinen opgenomen. Deze categorie is per 1 april 2011 in het herziene Besluit m.e.r. vervallen, omdat projecten voor defensiedoeleinden worden uitgezonderd van de Europese m.e.r. richtlijnen (m.e.r.-richtlijn voor projecten uit 1985 de richtlijn 2001/42/EG betreffende de beoordeling van 6 ARCADIS :0.7 - Concept

9 de gevolgen voor het milieu van bepaalde plannen en programma s ). Bovendien zegt de Nota van Toelichting van het besluit m.e.r. dat het te beschermen belang, hier primair de natuur, ook op een andere wijze kan worden beschermd. In geval van mogelijke significante effecten is een Passende beoordeling voor defensieterreinen verplicht. Echter deze verplichte passende beoordeling leidt in dit geval om bovengenoemde redenen niet tot m.e.r.-plicht voor het bestemmingsplan. Uit het voorgaande maken we op dat de bestaande ontwikkelingsmogelijkheden voor defensieterreinen geen aanleiding zijn voor het doorlopen van de m.e.r. procedure en om deze reden in dit MER geen onderwerp van studie zijn. Conclusie De ontwikkelingsmogelijkheden voor de agrarische activiteiten en voor de recreatieve & toeristische voorzieningen kunnen belangrijke nadelige gevolgen voor het milieu opleveren. Daarom worden deze ontwikkelingen getoetst in het MER. 1.3 M.E.R.-PROCEDURE Er zijn twee verschillende m.e.r.-procedures: een uitgebreide en een beperkte. De beperkte procedure is alleen van toepassing voor specifieke omgevingsvergunningen zonder Passende Beoordeling. Voor plannen en in geval van een verplichte Passende Beoordeling is altijd de uitgebreide m.e.r.-procedure van toepassing. Voor het bestemmingsplan wordt om deze reden de uitgebreide m.e.r.-procedure doorlopen. In de bijlage is een procedureschema opgenomen waarin de wijze van koppeling van de beide procedures is aangegeven. Onderstaand worden de te doorlopen stappen uit de uitgebreide procedure toegelicht. Kennisgeving, ter inzage legging en raadpleging bestuursorganen op reikwijdte en detailniveau De eerste fase van de m.e.r.-procedure staat in het teken van het afbakenen en vaststellen van de beoogde aanpak en de communicatie hierover met de betrokken bestuursorganen en andere belanghebbenden. De gemeente Ede heeft daartoe deze notitie opgesteld waarin de reikwijdte en het detailniveau van het op te stellen MER worden beschreven. Nadat de gemeente door middel van een openbare kennisgeving bekend heeft gemaakt dat er voor het bestemmingsplan een m.e.r.-procedure wordt doorlopen, is deze Notitie reikwijdte en detailniveau ter inzage gelegd voor het verkrijgen van zienswijzen. Deze notitie wordt tevens gebruikt voor de raadpleging van de overige bij het bestemmingsplan betrokken bestuursorganen en adviseurs, te weten: Gemeenten Barneveld, Arnhem en Apeldoorn. Provincie Gelderland. Rijkswaterstaat Oost-Nederland. Waterschap Vallei en Eem. Ministerie van Defensie. Klankbordgroep bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe. Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed. Effecten en opstellen MER Conform de voorgenomen reikwijdte en het detailniveau wordt de milieubeoordeling uitgevoerd en het MER opgesteld. Daarbij wordt, waar mogelijk en zinvol, rekening gehouden met de ingebrachte :0.7 - Concept ARCADIS 7

10 zienswijzen, reacties en adviezen. Belangrijk is dat het MER, ongeacht de presentatievorm, aan een aantal wettelijke inhoudseisen voldoet. Dat zijn: Inhoud en doelstelling plan. Bestaande toestand en ontwikkelingen milieu. Relevante beleidsdoelstellingen. Redelijke alternatieven met motivering. Nadelige milieugevolgen. Mitigerende en compenserende maatregelen. Leemten in kennis. Monitoringsmaatregelen. Samenvatting. Het MER wordt een zelfstandig rapport. Dit rapport is de basis voor het volwaardig meewegen van milieu bij de vaststelling van het bestemmingsplan. Advies, inspraak en besluit Het MER ligt vervolgens samen met het ontwerp van het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe zes weken ter inzage. In deze periode is het voor iedereen mogelijk om zienswijzen in te dienen op het MER. Daarnaast wordt het MER getoetst door de Commissie voor de m.e.r.. Deze onafhankelijke commissie toetst of alle informatie in het MER aanwezig is om het milieu volwaardig mee te kunnen nemen in de besluitvorming over het bestemmingsplan. Uitkomst van deze toetsing is een positief of negatief advies aan het bevoegd gezag: is er voldoende informatie beschikbaar voor de besluitvorming? Vervolgens voegt de m.e.r.-procedure slechts één verplichting toe aan de procedure voor de bestemmingsplan: een expliciete motivering van de rol die het milieueffectrapport en de inspraakreacties daarop en de adviezen hebben gespeeld bij het definitieve besluit over het plan. Mede op basis van de resultaten van het MER met inachtneming van zienswijzen en advies wordt het definitieve bestemmingsplan vastgesteld. Verwezenlijking bestemmingsplan en evaluatie milieueffecten Na vaststelling van het bestemmingsplan kan worden begonnen met de verdere realisatie van de opgave. Vanuit de m.e.r.-procedure is het verplicht om de daadwerkelijk optredende milieueffecten van de uitvoering van de opgave uit het bestemmingsplan te monitoren en te evalueren. In het MER wordt hiertoe een eerste aanzet voor een evaluatieprogramma opgenomen. 1.4 LEESWIJZER Voor u ligt de Notitie reikwijdte en detailniveau (NRD), als onderdeel van de eerste stap in de procedure van de milieueffectrapportage voor de actualisatie van het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe (verder: m.e.r.-procedure). Met deze notitie bakent de gemeente Ede de reikwijdte en het detailniveau van het op te stellen MER af: welke onderdelen uit het bestemmingsplan voor het Natuurgebied Veluwe zij wenst te onderzoeken, welke (milieu)thema s daarbij aan de orde komen en hoe invulling wordt gegeven aan de procedurele vereisten. In hoofdstuk 2 is het voornemen beschreven. Dit betreft de activiteiten die mogelijk worden gemaakt in het bestemmingsplan. Tevens wordt in dit hoofdstuk de relevante wetgeving kort toegelicht. Het hoofdstuk sluit af met de alternatieven die in het MER worden getoetst. Hoofdstuk 3 beschrijft de aanpak 8 ARCADIS :0.7 - Concept

11 van de milieubeoordeling in het MER. Ook is beknopt de werkwijze voor de Passende beoordeling toegelicht. De bijlagen tenslotte bestaan uit een lijst met afkortingen, een overzicht van het plangebied en de veehouderijlocaties in en om het plangebied. Deze notitie is ter inzage gelegd voor het verkrijgen van zienswijzen en wordt gebruikt voor de raadpleging van de betrokken bestuursorganen en adviseurs :0.7 - Concept ARCADIS 9

12 2 Het voornemen & alternatieven 2.1 HET VOORNEMEN Het plangebied Het Natuurgebied Veluwe beslaat een groot grondgebied, in totaal ruim hectare. Het gebied kent vooral natuur en landschap, maar ook een aantal (agrarische) bedrijven, woonpercelen, maatschappelijke functies en recreatieterreinen. In totaal gaat het om zo n 600 adressen. Agrarische activiteiten In het nieuwe bestemmingsplan wordt voor agrarische bedrijven zoveel mogelijk aangesloten bij het vigerende bestemmingsplan. Dat betekent dat de bestaande (vergunde) oppervlakte met een bouwvlak wordt opgenomen, en dat in de regels een uitbreidingsmogelijkheid wordt opgenomen van 10% van de bestaande oppervlakte met een maximale uitbreiding van 350 m 2. Het betreft zo'n 20 bedrijven, waarvan circa 7 intensieve veehouderijen. Enkele van deze bedrijven willen gaan stoppen. De omvang van de bedrijven varieert van circa 200m2 tot meer dan 7.000m2 per bedrijf. Recreatieve & toeristische voorzieningen Nieuwvestiging van recreatiebedrijven wordt in het bestemmingsplan niet mogelijk gemaakt en er zijn geen mogelijkheden voor kleinschalig kamperen (minicampings). Bestaande recreatieterreinen worden positief bestemd met behoud van de in het geldende bestemmingsplan bestaande maten en rechten. Bestaande minicampings krijgen een specifieke aanduiding. Er komt ook geen aanlegvergunningenstelsel voor een netwerk aan wandel-, fiets- en ruiterpaden In het plangebied zijn twee groeiclusters voor recreatieterreinen aanwezig: cluster Lunteren/Wekerom en cluster Otterlo. Binnen deze 'groeigebieden' hebben recreatieterreinen mogelijkheden zich te ontwikkelen. In de overige gebieden is dit niet, of zeer beperkt het geval. Recreatieterreinen hebben in het geldende plan (2008) de mogelijkheid om in groeigebieden, het terrein te herstructureren en te 'verdichten' waarvan een deel vergunningsvrij is (stacaravans). De groeimogelijkheid (areaaluitbreiding) die recreatieterreinen in een groeicluster hebben, worden in het nieuwe bestemmingsplan overgenomen (door middel van een wijzigingsbevoegdheid). De effecten hiervan zijn feitelijk al doorberekend door de provincie in het kader van 'groei en krimp', waarbij voor iedere hectare natuur die bij een recreatieterrein wordt getrokken, er in een krimpgebied weer een hectare aan natuur bij komt. De provincie bepaalt wanneer er een 'groeitender' wordt uitgeschreven, waarna een uitgebreide toetsingsprocedure bij de provincie volgt. Alleen op basis van het bestemmingsplan is areaaluitbreiding niet mogelijk. 10 ARCADIS :0.7 - Concept

13 2.2 BELEID EN WETGEVING De verruimingsmogelijkheden voor de genoemde ontwikkelingen zijn beperkt door wet- en regelgeving. Bij vergelijkbare studies is gebleken dat de wetgeving rond het reguleren van de stikstof- en geurbelasting sturend is. De relevante wet- en regelgeving op dit gebied is in deze paragraaf nader toegelicht. Wet geurhinder veehouderij De Wet geurhinder en veehouderij (Wgv) is vanaf 1 januari 2007 van kracht en vormt het toetsingskader voor de beoordeling van geur veroorzaakt door het houden van dieren in dierenverblijven. Natuurbeschermingswet 1998 Er is geen duidelijk toetsingskader voor ammoniak op de natuurgebieden die worden beschermd door de Natuurbeschermingswet. Het bestemmingsplan is een globaal plan met potentieel significante effecten op Natura 2000-gebieden. Volgens de Natuurbeschermingswet 1998 (art. 19j) is hiervoor een passende beoordeling nodig. Besluit huisvesting Bedrijven moeten in 2013 voldoen aan het Besluit huisvesting. Het Besluit huisvesting is vanaf 1 april 2008 van kracht en geeft invulling aan het algemene emissiebeleid voor heel Nederland. Het besluit bepaalt dat dierenverblijven, waar emissiearme huisvestingssystemen voor beschikbaar zijn, op den duur emissiearm moeten zijn uitgevoerd. Hiertoe bevat het besluit maximale emissiewaarden. Daarnaast is het mogelijk om te salderen binnen één bedrijf. Dat wil zeggen dat de oudere stalsystemen (met een hogere emissie) in gebruik mogen blijven wanneer een nieuwe stal (op hetzelfde bedrijf) een veel lagere emissie heeft. Niet alle stallen op het bedrijf hoeven dus een emissiefactor te hebben die lager of gelijk is aan de norm uit het Besluit huisvesting. Het Besluit huisvesting wordt als autonome ontwikkeling in het MER meegenomen. Verordening Stikstof en Natura 2000 Gelderland De Verordening Stikstof en Natura 2000 Gelderland heeft als doel de vastgelopen vergunningverlening aan veehouderijbedrijven weer vlot te trekken. Bedrijven die willen uitbreiden kunnen alleen een vergunning krijgen als ook de stikstofbelasting op de Natura 2000 gebieden daalt. De verordening bereikt deze twee doelen met behulp van een salderingssysteem. Het salderingssysteem, dat wordt beheerd door de provincie, registreert de stikstofuitstoot door veehouderijbedrijven, ook wel depositieruimte genoemd, en houdt de ontwikkeling daarvan bij. Als de depositieruimte van een bedrijf afneemt door het geheel of gedeeltelijk beëindigen van de activiteiten, kan een ander bedrijf deze depositieruimte voor een deel overnemen. Het salderingssysteem is overigens wel gemeentegrens overstijgend. Programmatische Aanpak Stikstof (PAS) De PAS, van het Ministerie van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie, is erop gericht de stikstofdepositie op Natura 2000-gebieden omlaag te brengen. Doel van de PAS is om de vergunningverlening weer vlot trekken: zeker stellen van de Natura 2000-doelen en tegelijk weer ruimte maken voor nieuwe economische activiteiten. 2.3 ALTERNATIEVEN AGRARISCHE ACTIVITEITEN Binnen de maximale milieuruimte en de mogelijkheden van het voorontwerp-bestemmingsplan worden twee alternatieven ontwikkeld. Een alternatief dat is gebaseerd op de trendmatige ontwikkeling van schaalvergroting van veehouderijlocaties in de regio en de beschikbare milieuruimte vanuit de Wet geurhinder en veehouderij en de Verordening Stikstof en Natura 2000 Gelderland. En een alternatief :0.7 - Concept ARCADIS 11

14 waarmee de maximale planologische ontwikkelingsruimte voor veehouderijlocaties wordt ingevuld binnen de beschikbare milieuruimte. 2.4 ALTERNATIEVEN RECREATIEVE & TOERISTISCHE VOORZIENINGEN Voor deze voorzieningen is de vigerende beleidsruimte van de bestaande recreatieterreinen en minicampings van belang. Een verdichting van het aantal verblijfsplaatsen per terrein is een mogelijkheid, maar niet de uitbreiding van het terrein. Met behulp van een 'worst-case' scenario wordt het effect op natuur op kwalitatieve wijze getoetst. Deze effectbeoordeling vindt plaats in het kader van de Passende Beoordeling en sluit aan bij het abstractieniveau van het bestemmingsplan. Met deze beoordeling worden randvoorwaarden en aanbevelingen gedaan voor verdere plan- en besluitvorming. Wat doen we met extra ruimtebeslag van de woningen (aanduiding tuinen) op Natura 2000/EHS? Zie functie wonen. 12 ARCADIS :0.7 - Concept

15 3 Aanpak van het MER 3.1 BEOORDELING MILIEUEFFECTEN Studie- en plangebied In het MER wordt onderscheid gemaakt in het plangebied en het studiegebied. Het plangebied is het gebied dat valt binnen de grenzen van het bestemmingsplan Natuurgebied Veluwe en waar ontwikkelingen worden voorzien. De effecten van de m.e.r.-plichtige activiteiten kunnen verder reiken dan dit plangebied, dit is afhankelijk van het milieuaspect. De omvang van dit zogenaamde studiegebied verschilt daarom per milieuaspect. Planhorizon Op grond van de Wet ruimtelijke ordening (Wro) is het bestemmingsplan maximaal 10 jaar geldig. Het uitgangspunt is dat in 10 jaar alle ontwikkelingen zijn gerealiseerd. De planhorizon ligt hierdoor op 10 jaar na vaststellen van het plan. De effecten van deze ontwikkelingen worden in het MER beschreven. Beoordelingsschaal In het MER worden de effecten (positief en negatief) van de te onderzoeken ontwikkelingen (zoals de alternatieven voor de schaalvergroting in de landbouw) op verschillende aspecten in beeld gebracht en vergeleken met de referentiesituatie. Per aspect worden één of meer criteria gebruikt voor de effectbeoordeling. De effecten worden kwalitatief beoordeeld met de volgende zevenpunt beoordelingsschaal: Score Toelichting ++ Zeer positieve bijdrage / effect + Positieve bijdrage / effect 0/+ Licht positieve bijdrage / effect 0 Gelijkblijvende bijdrage / geen of neutraal effect 0/- Licht negatieve bijdrage / effect - Negatieve bijdrage / effect -- Zeer negatieve bijdrage / effect Tabel 1: Beoordelingsschaal De ontwikkeling van agrarische bedrijvigheid kenmerkt zich door een aantal prominente gevolgen voor de leefomgeving en het milieu. De volgende aspecten komen in het MER aan de orde: Natuur. Geur. Landschap en cultuurhistorie. Archeologie :0.7 - Concept ARCADIS 13

16 Fijn stof. Geluid. Verkeer. Gezondheid. Bodem & Water. Deze aspecten zijn in navolgende subparagrafen nader uitgewerkt. Het MER beschrijft ontwikkelingen en effecten voor de (intensieve) veehouderij op het schaalniveau van het betreffende plangebied. Het MER gaat dus niet in op individuele bedrijven NATUUR De passende beoordeling, op grond van de Natuurbeschermingswet 1998, is het meest belangrijke regiem voor het aspect natuur. Het maximaal milieu effect van het bestemmingsplanbesluit wordt dan ook primair bepaald door dit regiem. Het MER presenteert per alternatief de ammoniakemissie en -depositie. Daarbij wordt onderscheid gemaakt in Natura 2000-gebieden, Wav-gebieden (Wet ammoniak en veehouderij) en de overige natuur aangewezen als EHS. Per alternatief zal een inschatting worden gegeven van de verwachte bedrijfsontwikkelingen en de deposities (toename en afname) die deze opleveren. Met een verspreidingsmodel wordt de toename of afname van ammoniakdepositie berekend. Hierbij is de autonome ontwikkeling, waarin alle bedrijven voldoen aan het Besluit huisvesting, verdisconteerd. Daarnaast wordt de eventuele toename aan recreatietiedruk, vanuit de bestaande beleidsruimte voor recreatieve voorzieningen, beoordeeld op extra verstoring van de gevoelige soorten en habitats GEUR De huidige geursituatie wordt in het MER indicatief weergegeven met contouren voor geurhinder op basis van de vigerende milieuvergunningen (zie hoofdstuk 2). Voor niet intensieve veehouderijbedrijven (bijvoorbeeld rundveebedrijven) geldt voor buiten de bebouwde kom een vaste afstand van 50 meter. Voor binnen de bebouwde kom geldt een afstand van 100 meter. Deze afstanden worden weergegeven als cirkels rond de betreffende bedrijven. De contouren van de intensieve veehouderijen zijn over het algemeen groter en hebben een grillige vorm. Het geureffect wordt bepaald op basis van het aantal geurgehinderden per alternatief en de achtergrondbelasting (=cumulatie aan geurhinder) LANDSCHAP EN CULTUURHISTORIE Het MER zal per alternatief aangeven wat het betekent voor landschap en cultuurhistorie. De resultaten zullen vooral gebaseerd zijn op expert judgement. Hiervoor wordt de nieuwe cultuurhistorische waardenkaart van de gemeente gebruikt. Deze is nu nog in concept beschikbaar. De landschappelijke uitstraling wordt kwalitatief beoordeeld. 14 ARCADIS :0.7 - Concept

17 3.1.4 ARCHEOLOGIE Voor het aspect archeologie wordt een quick-scan uitgevoerd. Deze scan heeft tot doel om het effect van de alternatieven te toetsen aan de gemeentelijke archeologische verwachtingskaart. Daardoor kan de eventuele aanwezigheid van archeologische resten of een hoge archeologische verwachtingswaarde worden meegenomen in de verdere ruimtelijke ontwikkeling. Focus ligt op de groeilocaties in de alternatieven FIJNSTOF In het MER wordt, mede aan de hand van een aantal voorbeelden (individuele concentraties) en de beschikbare prognoses ten aanzien van de achtergrondbelasting, nader ingegaan op het aspect fijn stof. Er wordt gebruik gemaakt van de landelijke kaart met achtergrondconcentraties en overschrijdingsdagen. Deze kaart geeft een indicatief beeld van de mogelijke probleemgebieden voor fijn stof. Knelpunten worden vooral verwacht voor pluimveebedrijven en grote varkensbedrijven. Voor deze bedrijven zullen vooral de (individuele concentratienormen) een bepalende factor zijn voor de vergunningverlening. TOETSINGSKADER FIJN STOF Het ministerie van I&M hanteert een twee-sporen-beleid om de fijn stof problematiek in de landbouw op te lossen. Dit zijn het saneren van bestaande overschrijdingen en het voorkomen van nieuwe overschrijdingen. Het voorkomen van nieuwe overschrijdingen is een belangrijk uitgangspunt bij de verdere invulling van de gebieden met veel intensieve veehouderij. In haar vergunningverlening houdt de gemeente rekening met de vigerende wet- en regelgeving voor fijn stof, de Wet milieubeheer (luchtkwaliteitseisen) en de daarbij horende besluiten en regelingen. In het MER worden de mogelijkheden van vestiging en uitbreiding van veehouderijen in het plangebied in kaart gebracht. Voor fijn stof (PM10) wordt het effect van een rekenmodelveehouderij weergegeven indien daar aanleiding toe is GELUID De meeste geluid producerende activiteiten bij veehouderij vindt inpandig plaats. Ook de toename van vrachtverkeer kan een toenemende bron voor geluidemissies vormen. Indien relevant zal geluid toe- of afname in het MER gerelateerd worden aan de geluidsgevoelige categorieën: Bebouwde kom, Geluidgevoelige gebouwen en terreinen, Woningen en Stiltegebieden VERKEER Bij de verschillende alternatieven voor het vestigingsbeleid voor intensieve veehouderij gaat een verschuiving plaatsvinden van vracht- en personenvervoer. Op basis van standaardkengetallen (KWIN: kwantitatieve informatie) geeft het MER een inschatting van toename en afname van deze verkeersstromen. Met gebruik van beschikbare gegevens over verkeerspatronen en trends op de wegen zullen eventueel knelpunten en frictiepunten worden getraceerd en zo mogelijk maatregelen worden voorgesteld GEZONDHEID In het plangebied is sprake van een verspreide ligging van (intensieve) veehouderij. In bebouwde kommen en tussen de bedrijven wordt gewoond al dan niet in voormalige agrarische gebouwen. Gezondheid is in dit geval relevant. Echter het berekenen van de te verwachten effecten op de gezondheid :0.7 - Concept ARCADIS 15

18 op basis van dosiseffect relaties is niet mogelijk omdat het bestemmingsplanbesluit een algemeen ontwikkelingskader biedt voor (intensieve) veehouderijen. Door de vele aannames waarop de alternatieven zijn gebaseerd, zijn er per bron (veehouderij bedrijf) onvoldoende betrouwbare blootstellingsgegevens. In deze fase wordt de effectbeoordeling van de alternatieven dan ook beperkt tot een algemene beschouwing op basis van expert judgement BODEM & WATER Uitgangspunt is het waterneutraal bouwen op woon-, agrarische- of recreatieve bestemmingen. Het aspect bodem en water wordt om deze reden niet nader beschouwd. 3.2 PASSENDE BEOORDELING Het plangebied bestaat grotendeels uit Natura 2000-gebieden, waardoor significante gevolgen door de ontwikkelingsmogelijkheden voor veehouderijbedrijven of de recreatieve voorzieningen, niet bij voorbaat uit te sluiten zijn. Daarom wordt een Passende Beoordeling (PB) uitgevoerd op Natura 2000-gebieden in en tot aan afstand van maximaal 10 kilometer rond het plangebied. In het MER wordt globaal en kwalitatief getoetst of er sprake kan zijn van een verzurende of vermestende invloed vanuit de veehouderijlocaties op de Natura 2000-gebieden. Er wordt hierbij gebruik gemaakt van depositieberekeningen ten opzichte van de feitelijke stalbezetting. In de PB wordt uitgegaan van de huidige situatie, op basis van vergunde rechten veehouderijen in 2011, gecorrigeerd voor gemiddelde bezetting. Een correctie op de emissieplafonds van het Besluit huisvesting, als autonome ontwikkeling, wordt niet meegenomen. Ook het aandeel aan ammoniakdepositie, afkomstig van rundveehouderijen, wordt in kaart gebracht. De kritische depositiewaarden van de verschillende habitattypen binnen de Natura 2000-gebieden worden betrokken bij de effectbeschrijving en beoordeling. Daarnaast worden eventuele effecten op beschermde soorten (flora en fauna) beoordeeld. Hiervoor wordt in de PB met een worst-case de toename aan recreatiedruk beschouwd op de leefgebieden van verstoringsgevoelige soorten in Natura ARCADIS :0.7 - Concept

19 Bijlage 1 Lijst met afkortingen Besluit huisvesting EHS MER M.e.r. PM10 Wav Wgv Wm Wro Besluit ammoniakemissie huisvesting veehouderij. Het besluit stelt veehouderijen verplicht om emissiearme stallen te bouwen en bevat zogeheten maximale emissiewaarden. Ecologische hoofdstructuur Milieueffectrapport Milieueffectrapportage Particulate matter; fijn stof deeltjes kleiner dan 10 μm Wet ammoniak en veehouderij Wet geurhinder veehouderij Wet milieubeheer Wet ruimtelijke ordening Tabel 2: Afkortingen :0.7 - Concept ARCADIS 17

20 Bijlage 2 Samenhang procedure m.e.r. & bestemmingsplan 18 ARCADIS :0.7 - Concept

21 Bijlage 3 Veehouderijlocaties binnen en buiten het plangebied :0.7 - Concept ARCADIS 19

22 20 ARCADIS :0.7 - Concept

23 :0.7 - Concept ARCADIS 21