Ongeacht de plaats van de motor kan men rekening houden met de volgende aspecten:

Transcriptie

1 1. Welke e-bike is voor mij het beste? Over dit onderwerp is al heel veel geschreven door de fabrikanten, de dealers, de eindgebruikers en diverse zich onafhankelijk noemende stichtingen of gebruikersgroepen. Iedereen heeft zo zijn voorkeuren, met name met betrekking tot de plaats van de motor: in het voorwiel, achterwiel of in het midden (geïntegreerd met de trapas) Als specialist van aandrijftechniek in de zware chemische industrie met ruim 30 jaar ervaring heb ik inmiddels ca 30 fietsen uitgeprobeerd en heb zelf een oldtimer fiets omgebouwd tot e-bike. Verder heb ik een opleiding gevolgd Mecanicien Elektrische fietsen Hier zal ik voornamelijk de verschillen opsommen tussen de drie aandrijfsystemen zodat men zelf een overwogen keuze kan maken. Mocht men niet tot een keuze komen dan kan men contact opnemen met mij. Ongeacht de plaats van de motor kan men rekening houden met de volgende aspecten: 2. Het product elektrische fiets: Een elektrische fiets is voor de fietsenmaker een zeer ingewikkeld product t.o.v. een standaard fiets. Bij een standaard fiets houdt de elektrotechnische kennis en ervaring van de fietsenmaker meestal op bij de het achterlicht, voorlicht en de velg-dynamo of de naaf-dynamo. Soms zit op een fiets nog een snelheidsmeter. De elektrische componenten die op een e-bike zitten maken de fiets dermate complex en storingsgevoelig dat aangeraden wordt dit product niet te kopen via internet of bij een branche vreemde leverancier. Regelmatig onderhoud aan een elektrische fiets is noodzakelijk. Dan is het goed om een goede service met garanties achter de hand te hebben. De grote merken organiseren ook uitgebreide cursussen voor de dealers om de elektrische fietsen goed te kunnen onderhouden en repareren. Dergelijke cursussen duren meestal 1 of 2 dagen en het is onmogelijk dat de fietsenmaker dan alle kennis in huis heeft. Men leert tijdens de cursus overwegend te werken met checklists en storingstabellen waarbij ruggenspraak met de fabrikant vaak noodzakelijk is. Probeer er bij de dealer achter te komen dat men voldoende kennis omtrent de elektrische fiets beheerst. Een fietsenmaker die vijf of meer merken in zijn winkel heeft kan onmogelijk alle technieken beheersen. Er zijn ook fietsenmakers die een eigen merk leveren. De herkomst en het merk van de gebruikte componenten is vaak onduidelijk. 3. Het merk: Als een nieuw product op de markt wordt gebracht dat succesvol blijkt te zijn (zoals de elektrische fiets) dan verschijnen er plotseling heel veel nieuwe merken aan de horizon. Ook branche vreemde winkels gaan plotseling deze artikelen verkopen onder vreemde merknamen. Momenteel zijn er meer dan 30 merken in Nederland in omloop. Er zijn zelfs fietsenmakers die naast de gerenommeerde merken ook fietsen verkopen met een eigen merknaam. Een fiets waarop een vreemde merknaam is aangebracht d.m.v. stickers en niet met duurzame typeplaatjes of gravering in het frame zijn van onduidelijke herkomst. Er zijn ook vreemde merken die schermen met accessoires van een gerenommeerd fabricaat, maar ook die accessoires kunnen van B-kwaliteit zijn.

2 Kies dus een gangbaar merk, dicht bij huis bij een bekende vertrouwde dealer dan zit het met de service en de garantieafwikkeling meestal ook goed. Service is bij een e-bike echt noodzakelijk. Twee jaar geen onderhoud kan het einde van de fiets (motor, accu, controller, sensors, bekabeling, display) betekenen. 4. De plaats van de motor De middenmotor (mid-motor) Als men geen rekening houdt met: 1. de aanschafprijs, 2. de stabiliteit van de gehele fiets 3. de wenbaarheid 4. het aanloopkoppel bij wegrijden 5. het onderhoud 6. de storingsgevoeligheid 7. het motortype 8. de keuze van het versnellingsapparaat 9. het zelf kunnen sleutelen aan de fiets, b.v. een band plakken of een band verwisselen 10. de complexiteit van de controller 11. de plaats van de accu 12. de afhankelijkheid van de specialistische kennis van de dealer 13. het beoogde gebruik 14. de gewenste actieradius 15. de gewenste ondersteuning 16. de toegepaste sensortechnieken 17. de MMI (Man Machine Interface) en de BMS (Battery Management System) 18. een open of gesloten (protected) systeem dan is een middenmotor aandrijf technisch de meest voor de hand liggende oplossing. Men (de dealers in Nederland) schat dat in keer zoveel fietsen met een middenmotor verkocht zullen worden t.o.v. de motor in het voorwiel of achterwiel. Dit is dus de benadering van de fabrikanten. Of dit waar is zal eind dit jaar moeten blijken. Men beweert dat de voornaafmotor op zijn retour is. Grote fabrikanten blijven naast de middenmotor vaak ook de voorwiel motor leveren omdat ze niet op EEN paard willen wedden. Het is niet altijd nodig om voor een dure en complexe oplossing van een middenmotor te kiezen. Bij auto s kun je ook kiezen tussen een eenvoudige auto, middenklasser of een luxe auto. Onder de e-bikes zitten ook LADA s 5. De motor in het voorwiel In feite is dit technisch gezien de meest eenvoudige oplossing. Een dergelijke fiets heeft een tweewiel aandrijving, d.w.z. het voorwiel wordt elektrisch aangedreven en het achterwiel wordt

3 door de fietser zelf aangedreven. Een fiets met voorwiel aandrijving lijkt het meest op een gewone fiets. Doordat de motor in het voorwiel zit zijn alle soorten versnelling in het achterwiel mogelijk. Er zijn twee soorten motoren: De compacte borstelloze driefasen motor met en zonder sensoren met een externe controller die meestal in het batterijvak is ondergebracht. De direct drive motor met ingebouwde controller met sensoren. De direct drive motor met ingebouwde controller heeft meestal een grotere diameter (20 tot 30 cm). Een fiets met een dergelijke motor loopt zwaar als de trap-ondersteuning is uitgeschakeld of als de accu leeg is. De uitvoering met de motor met grote diameter en ingebouwde controller is van de eerste generatie en wordt goedkoop aangeboden. Geen aanrader dus. Deze motoren hebben vaak geen vrijloop. Als de accu leeg is loopt de fiets zeer zwaar. De compacte borstelloze driefasen motor met en zonder sensoren heeft meestal een vrijloop. Als de elektrische ondersteuning is uitgeschakeld of als de batterij leeg is loopt de fiets als een normale fiets zonder noemenswaardige wirjving. Dit kan men zelf in de winkel controleren door de fiets op te tillen en het wiel met de hand te draaien. De meeste fabrikanten die momenteel de middenmotor uitvoeringen leveren hebben deze fietsen ook in hun pakket. De fiets met voorwielmotor heeft het laagste koppel (in Nm) van de drie beschikbare uitvoeringen. Als men meestal vlakke wegen berijdt en niet fietst met veel tegenwind en het gewicht van de fietser beneden 90 kg ligt is de fiets met voorwielaandrijving een goede oplossing. Ten opzichte van de middenmotor en de achterwielmotor is weliswaar de ondersteuining van de voorwielmotor minder maar de actieradius veel groter. De fietsenmaker of de dealer kan een dergelijke fiets ook goed servicen waardoor de onderhoudskosten laag kunnen zijn. De fiets met voorwielaandrijving zal prijstechnisch een goede oplossing zijn. De life-cycle kosten van de fiets met voorwielmotor zal altijd het laagste zijn. 6. De motor in het achterwiel Deze elektrische fietsen zullen waarschijnlijk het eerste worden verdrongen door de voorwielmotor en in de tweede plaats door de middenmotor. Aandrijf technisch is dit niet zo n goede oplossing. Met de accu achterop de bagage drager en de motor in het achterwiel en het gewicht van de fietser grotendeels op het achterwiel wordt de achterzijde van de fiets erg zwaar belast. Bovendien zit de motor een geschikt versnellingsapparaat in de weg. Deze motoren zijn ook meestal direct drive motoren met ingebouwde controller. Ook deze fietsen lopen meestal zwaar zonder elektrische ondersteuning of met een lege accu. Het vervangen van een band kan alleen door een fietsenmaker worden gedaan omdat het achterwiel met speciaal gereedschap volgens instructies van de fabrikant dient te worden afgesteld. 7. Het huidige aanbod aan elektrische fietsen Elektrische fietsen zijn momenteel te koop in de prijsklasse van 600 EUR tot EUR. In de kwaliteit LADA tot Mercedes of BMW.

4 In april 2014 werden in een streekblaadje door 4 lokale dealers 14 verschillende merken elektrische fietsen aangeboden. Er zijn weinig producten die in zoveel verschillende merken worden aangeboden. Bovendien voert elk merk ook nog verschillende typen. Men komt zo op meer dan 100 verschillende modellen.! 8. Garantie Bij elektrische fietsen is iets bijzonders aan de hand. We zijn gewend dat garantievoorwaarden algemeen gelden als we een TV, radio, koelkast, grasmachine enz. van een bepaald merk kopen. Bij elektrische fietsen horen bij ELK fietstype van eenzelfde merk vaak verschillende garantievoorwaarden. Bovendien zijn op de fiets en de accu soms verschillende garantievoorwaarden van toepassing. Er is meestal sprake van fabrieksgarantie en van dealer garantie. De dealer kan weer andere garantievoorwaarden hanteren die afwijken van de fabrieksgarantie. Als een dealer een fiets op de markt brengt onder zijn eigen merknaam is er in feite geen sprake van fabrieksgarantie. Materialen worden vaak gedekt binnen de garantie maar het arbeidsloon is vaak niet inbegrepen. Bij complexe fietsen kan het arbeidsloon hoog zijn. Als klant kan men dit niet controleren. Indien de actieradius niet meer gehaald wordt, wat zeggen de garantievoorwaarden dan? In de garantievoorwaarden staat meestal ook dat de fiets jaarlijks voor een onderhoudsbeurt dient te worden aangeboden. Een dergelijke beurt kost al gauw tussen 50 en 100 EUR. De service kan men soms erbij kopen. Ook extra garantie op de accu is vaak mogelijk. 9. Ontwikkeling Het aanbod fietsen met de achterwielmotor zal afnemen omdat de gewichtsverdeling van de onderdelen op de fiets met berijder slecht is. Dit probeert men op te lossen door de batterij in het frame weg te werken i.p.v. in de bagagedrager. Er wordt ook niet veel R & D meer gedaan op dit vlak. In advertenties worden vaak voordelen van de achterwielmotor genoemd waar men vraagtekens bij kan zetten. De fiets met voorwielmotor (met vrijloop en separate controler) kan bogen op een zeer ruime ervaring (meer dan 10 jaar). Het is een goed doorontwikkelde technologie. De voorwielmotor is door de fietsenmaker het meest eenvoudig te servicen. Het is een overzichtelijk systeem met helaas wat veel bekabeling. De gebruikte onderdelen op een fiets met voorwielmotor zijn reeds goed gestandaardiseerd. De ontwikkeling van de middenmotor is zeer onstuimig. Elk jaar verschijnen er nieuwe uitvoeringen en merken. Er is nog geen enkele middenmotor die een langjarige staat van dienst heeft bewezen. Blijkbaar is er steeds weer iets te verbeteren omdat men iets fout gedaan heeft.

5 De voordelen van de middenmotor ten opzichte van de voorwielmotor worden vaak uit zijn verband gerukt. Neem de discussies omtrent de actieradius: Deze heeft niets te maken met de plaats van de motor maar met de gekozen ondersteuning, het wegprofiel alsmede het rijgedrag van de bestuurder. De aanschafkosten van een fiets met middenmotor liggen al gauw 1000 EUR hoger dan een fiets met een voorwiel motor met dezelfde accu en dezelfde bediening. De middenmotor gecombineerd met de nuvinci versnellingsnaaf is ook een trendy uitvoering. Maak ook eens een proefrit van enkele kilometers op deze fiets zonder elektrische ondersteuning. De gebruikte onderdelen op een fiets met middenmotor zijn vaak merk en zelfs type gebonden. Vervanging van onderdelen of updaten van merk specifieke software kan duur zijn. Op een fiets met middenmoter zitten vaak features waar je als fietser niet direct op zit te wachten. Je je wilt een fiets met trapondersteuning en geen complexe computergestuurde fiets waarbij alle onderdelen met een digitale busverbinding communiceren en je ook nog een smartphone nodig hebt om te kunnen wegrijden. Laat je in ieder geval goed voorlichten als je een fiets met middenmotor wil. Let vooral op: Geluid, Trillingen Aanschafkosten Onderhoudskosten (smeren en afstellen) Bediening (led, LCD of smartphone) Toegepaste sensoren