INSTRUCTIETEKSTEN EN BEWIJS TEN BEHOEVE VAN DE VALIDATIE VAN DE BEWIJSLAST INZAKE HET VEREEN- VOUDIGD ENERGIELABEL VOOR DE PARTICULEIRE WONING

Transcriptie

1 INSTRUCTIETEKSTEN EN BEWIJS TEN BEHOEVE VAN DE VALIDATIE VAN DE BEWIJSLAST INZAKE HET VEREEN- VOUDIGD ENERGIELABEL VOOR DE PARTICULEIRE WONING HET VEREENVOUDIGD ENERGIELABEL VOOR DE PARTICULIERE WONING VRAAGT OM EEN EENVOUDIGE MAAR WEL ZEER GESTRUCTUREERDE METHODE EN SYSTEMATIEK. IN DEZE HANDLEIDING STAAN DE INSTRUCTIES TEN AANZIEN VAN DE WAARHEIDS- VINDING VOOR WAT BETREFT DE KENMERKEN VAN DE WONING WAAROP HET VER- EENVOUDIGD ENERGIELABEL IS GEBASEERD. NEEM DEZE INSTRUCITES TER HARTE. Pagina 0

2 INHOUD Instructieteksten... 2 bewijsstukken MILIEU CENTRAAL STATUS: VOORLOPIG DEFINITIEF PRINTDATUM Pagina 1

3 INSTRUCTIETEKSTEN IS UW GEVEL NA DE BOUW EXTRA GEÏSOLEERD? De makkelijkste manier om erachter te komen of uw gevel extra isolatie heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er extra gevelisolatie is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u uw gevel bekijken. Hieronder krijgt u hulp. Hierbij is de bouwperiode van belang. [+] DE BOUWPERIODE VAN UW HUIS IS 1975 T/M 1991 Uw huis is gebouwd MET isolatiemateriaal in de spouw. De spouw is de ruimte tussen binnenmuur en buitenmuur. U heeft dus al enige gevelisolatie. Maar de vraag is of er na de bouw door vorige bewoners of door u EXTRA ISOLATIE is aangebracht. Extra isolatie aan de buitenzijde o Is de buitenmuur van uw huis gebouwd met bakstenen, en zijn die nog steeds te zien? Dan heeft u géén extra isolatie aan de buitenzijde. o Is de buitenmuur van uw huis afgewerkt met pleisterwerk of steenstrips? Dan heeft u mogelijk extra isolatie. Isolatie aan de binnenzijde Het isoleren van de binnenmuur gebeurt met een voorzetwand. De muur wordt dikker. U kunt dat zien bij een raamkozijn. Meet bij een raam in de woonkamer de dikte van uw buitenmuur Is uw muur dikker dan 30 cm: dan heeft u extra isolatie Constructiedikte (in 3 stappen) Heeft u geen extra isolatie of weet u het niet? Vul hieronder dan niet geïsoleerd in. [+] DE BOUWPERIODE VAN UW HUIS IS 1920 T/M 1974 Uw huis is gebouwd ZONDER isolatiemateriaal in de spouw. De spouw is de ruimte tussen binnenmuur en buitenmuur. De vraag is of er na de bouw door vorige bewoners of door u EXTRA ISOLATIE is aangebracht. Spouwmuurisolatie Pagina 2

4 Isolatiemateriaal wordt via geboorde gaten in de voegen tussen stenen in de spouw geblazen. U heeft spouwmuurisolatie als u in de voegen de opgevulde boorgaten ziet. De gaten liggen een meter uit elkaar, het is dus even zoeken. Boorgat Boorgat in de gevel Opgevulde boorgaten in voegen buitenmuur: extra isolatie Isolatie aan de buitenzijde Is de buitenmuur van uw huis gebouwd met bakstenen, en zijn die nog steeds te zien? Dan heeft u géén extra isolatie aan de buitenzijde. Is de buitenmuur af uw huis afgewerkt met pleisterwerk of steenstrips? Dan heeft u mogelijk extra isolatie. U heeft extra isolatie als de buitenmuur extra dik is (vuistregel: dikker dan 30 cm). Isolatie aan de binnenzijde Het isoleren van de binnenmuur gebeurt met een voorzetwand. De muur wordt dikker. U kunt dat zien bij een raamkozijn. Meet bij een raam in de woonkamer de dikte van uw buitenmuur Is uw muur dikker dan 30 cm, dan heeft u extra isolatie Constructiedikte (in 3 stappen) Heeft u geen extra isolatie of kunt u het niet bewijzen, vul hieronder dan niet geïsoleerd in. [+] DE BOUWPERIODE VAN UW HUIS IS VÓÓR 1920 Uw huis is gebouwd zonder gevelisolatie. De vraag is of er na de bouw door vorige bewoners of door u EXTRA ISOLATIE is aangebracht. Uw huis is hoogstwaarschijnlijk zonder spouw gebouwd. Extra isolatie door spouwmuurisolatie is dus niet mogelijk. Misschien is er wel extra isolatie aan de buitenzijde of binnenzijde (voorzetwand). Isolatie aan de buitenzijde Pagina 3

5 Is de buitenmuur van uw huis gebouwd met bakstenen, en zijn die nog steeds te zien? Dan heeft u géén extra isolatie aan de buitenzijde. Is de buitenmuur af uw huis afgewerkt met pleisterwerk of steenstrips? Dan heeft u mogelijk extra isolatie U heeft extra isolatie als de buitenmuur extra dik is (vuistregel: dikker dan 25 cm). Isolatie aan de binnenzijde Het isoleren van de binnenmuur gebeurt met een voorzetwand. De muur wordt dikker. U kunt dat zien bij een raamkozijn. Meet bij een raam in de woonkamer de dikte van uw buitenmuur Is de muur dikker dan 25 cm dan is uw muur extra geïsoleerd. Constructiedikte (in 3 stappen) Heeft u geen extra isolatie of kunt u het niet bewijzen, vul hieronder dan niet geïsoleerd in. Pagina 4

6 WAT VOOR EEN TYPE GLAS HEEFT UW HUIS? Er zijn vier soorten glas: enkel, dubbel en HR en HR+3 (drie lagen glas) OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om erachter te komen welk type glas uw woning heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welk glas is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u uw glas bekijken. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN ENKEL GLAS Enkel glas bestaat uit één glasplaat. Voorbeeld van enkel glas HET HERKENNEN VAN DUBBEL GLAS Dubbel glas is te herkennen aan een aluminium strip tussen twee glasplaten. Voorbeeld van dubbel glas HET HERKENNEN VAN HR GLAS Pagina 5

7 Dubbelglas en HR glas lijken op elkaar. Beide soorten glas hebben een aluminium strip tussen twee glasplaten. HR glas heeft een extra isolerende folie, maar dat is onzichtbaar. Hoe ontdekt u of u dubbel glas heeft of HR glas? Kijk op de aluminium strip tussen de glasplaten. Ziet u de letters HR: het is HR glas. Staan er geen letters, of wel letters maar geen HR: het is meestal dubbel glas. Vul dubbel glas in, of doe de onderstaande check met een vlam. Aanduiding HR++ glas op afstandshouder Check met een vlam: Houd een brandende aansteker of lucifer voor het glas en kijk schuin op het glas. Bij dubbel glas en HR glas ziet u vier vlammetjes in het glas gespiegeld: Alle vier de vlammetjes dezelfde kleur: het is dubbel glas Het tweede of derde vlammetje heeft een iets andere kleur: het is HR glas. Aantonen HR coating door verkleuring van de reflectie (links de derde reflectie, rechts de tweede) Tip: U kunt ook proberen om met de zaklamp op uw telefoon te checken of uw dubbel glas of HR glas heeft. Dit is helaas niet in alle gevallen goed te zien. Gebruik geen gewone zaklamp met led, deze heeft te weinig lichtbereik om de kleuren goed weer te kunnen geven. HET HERKENNEN VAN DRIELAAGS ISOLATIEGLAS Pagina 6

8 Herkenbaar aan de drie lagen glas en de twee afstandhouders. WAT IS EEN LEEFRUIMTE, WAT IS EEN SLAAPRUIMTE? Leefruimten Woonkamer, eetkeuken, eethoek, studie- of werkkamer, kinder- of tienerslaapkamer waar per dag lange tijd iemand is Slaapruimten Kamers die alleen of vooral als slaapkamer worden gebruikt Anders (niet van belang voor deze vraag) WC, badkamer, hal, bijkeuken, berging, garage, schuur Heeft u in ruimten verschillende soorten glas? Neem bij de vraag over leefruimten en bij de vraag over slaapkamers het meest voorkomende type glas als antwoord. Het meest voorkomend wil zeggen: het type glas waar de meeste vierkante meters glas van zijn. Pagina 7

9 (1) IS UW DAK GEÏSOLEERD? We gaan uit van enige intelligentie. o Indien bouwjaar tot en met 1974, dan vraag 1 en de instructietekst 1: Is uw dak geïsoleerd? o Indien bouwjaar 1975 tot en met 1991: dan vraag 2 en instructietekst 2: Is uw dak na de bouw extra geïsoleerd? Bij de bouw van uw woning is het dak niet geïsoleerd. De vraag is of u of vorige bewoners het dak hebben (laten) isoleren. OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om erachter te komen of uw woning dakisolatie heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er dakisolatie is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u op ontdekking in uw huis. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN DAKISOLATIE Dakisolatie is lastig te zien. Het is meestal weggewerkt achter (gips)platen of bij een plat dak achter het plafond. Weet u zeker dat het dak is geïsoleerd, maar u kunt het niet zien en dus niet aantonen? Dan moet u bij deze vraag dak niet geïsoleerd invullen. Hoe kunt u dakisolatie laten zien? Er zijn verschillende mogelijkheden: o U heeft een plat dak en het isolatiemateriaal ligt op de dakbedekking. Dat is zichtbaar. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen de dakpannen en het dakbeschot (het hout of ander materiaal waar de dakpannen op liggen). Til vanuit een dakraam een dakpan op. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tegen het dakbeschot aan de binnenkant, zónder afwerkingsplaten. Het isolatiemateriaal is dus goed zichtbaar. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen het dakbeschot en de afwerkingsplaten aan de binnenkant. Het isolatiemateriaal is door de afwerking in de zolder niet zichtbaar. o Misschien zijn er op de voorzolder of achter schotten wél onafgewerkte delen waar het isolatiemateriaal zichtbaar is. o Misschien is er een ventilatiepijp of rookafvoer die wat ruimte bij de afwerking heeft. (2) IS UW DAK EXTRA GEÏSOLEERD? Bij de bouw van uw woning is het dak matig geïsoleerd met materiaal van 3 tot 8 cm. De vraag is of u of vorige bewoners het dak extra hebben (laten) isoleren. Het dak is extra geïsoleerd als het materiaal een dikte heeft van 8 cm of meer. OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om erachter te komen of uw woning extra dakisolatie heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: Pagina 8

10 o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er extra dakisolatie is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u op ontdekking in uw huis. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN EXTRA DAKISOLATIE Dakisolatie is lastig te zien. Het is meestal weggewerkt achter (gips)platen of bij een plat dak achter het plafond. Weet u zeker dat het dak extra is geïsoleerd, maar u kunt niet zien hoe dik het isolatiemateriaal is? Dan moet u bij deze vraag dak niet extra geïsoleerd invullen. Hoe kunt u de dikte van het isolatiemateriaal laten zien? Er zijn verschillende mogelijkheden: o U heeft een plat dak en het isolatiemateriaal ligt op de dakbedekking. Dat is zichtbaar. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tegen het dakbeschot aan de binnenkant, zónder afwerkingsplaten. Het isolatiemateriaal zit tussen de grote dwarsbalken (gordingen) en is dus goed zichtbaar. o Meet de dikte van het materiaal, als daar ergens ruimte voor is. o Meet ergens (A) de dikte van de dwarsbalk (gording) waar géén isolatiemateriaal zit. Meet vervolgens bij het isolatiemateriaal (B) het zichtbare deel van de dwarsbalk. De dikte van het isolatiemateriaal = (A) dikte van de dwarsbalk min (B) de dikte van het zichtbare deel van de dwarsbalk waar het isolatiemateriaal zit. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen het dakbeschot en de afwerkingsplaten aan de binnenkant. Het isolatiemateriaal is door de afwerking in de zolder niet zichtbaar. o Misschien zijn er op de voorzolder of achter schotten wél onafgewerkte delen waar het isolatiemateriaal zichtbaar is en de dikte meetbaar. o Misschien is er een ventilatiepijp of rookafvoer die wat ruimte bij de afwerking heeft. Wellicht is hier het isolatiemateriaal zichtbaar en meetbaar. Pagina 9

11 (1) HEEFT U VLOERISOLATIE? NB: het systeem moet verschillende vragen kunnen oproepen na invulling van het jaartal, namelijk t/m 82 (instructietekst 1) en tussen 83 en 91 (instructietekst 2) na 91 is de vloer goed geïsoleerd en is deze vraag sowieso niet van toepassing. Vloeren in woningen voor het bouwjaar 1983 zijn niet geïsoleerd. Het kan wel zijn dat u of de vorige bewoners van uw huis de vloer hebben geïsoleerd. OPZOEKEN IN DOCUMENTEN Een makkelijke manier om erachter te komen dat uw woning vloerisolatie heeft, is door het op te zoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van de vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de aankoopbrochure) o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat of er vloerisolatie is aangebracht. HERKENNEN VAN VLOERISOLATIE Heeft u geen van bovenstaande documenten, dan kunt u zelf checken of uw vloer is geïsoleerd. Hoe? Dat leggen we u hieronder uit. Vloeren kunnen op verschillende manieren geïsoleerd zijn: o Er kan onder de vloer, in de kruipruimte, isolatie zijn aangebracht. Dit kunt u eenvoudig checken door een blik te werpen in de kruipruimte. Zit u daar isolerend materiaal, zoals thermoskussens, platen van kurk of hout, piepschuim(chips), glas- of steenwol of gespoten PUR-schuim dan is uw vloer geïsoleerd. o Er kan isolatiemateriaal op de bodem (van de kruipruimte) zijn aangebracht. Dit ziet u snel doordat er een bulk isolatiemateriaal op de bodem van uw kruipruimte is gespoten. o Er kan isolatie op de vloer zijn aangebracht. Dit kunt u alleen checken door een verdikking onder uw laminaat of vloerbedekking. Als u dit niet kunt zien of aantonen, vul hier dan niet geïsoleerd in. Voorbeeld van isolatie in de vloer Pagina 10

12 Voorbeeld van isolatie in de kruipruimte, met respectievelijk isolatiedekens, parels en schelpen (2) IS UW VLOER EXTRA GEÏSOLEERD? Tijdens de bouw van uw woning is er deels isolatie aangebracht. Dat geldt ook voor de vloer. Wellicht heeft u of een van de vorige bewoners van uw huis de vloer nog eens extra geïsoleerd. OPZOEKEN IN DOCUMENTEN Een makkelijke manier om erachter te komen dat uw woning vloerisolatie heeft, is door het op te van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van de vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de aankoopbrochure) o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat of er vloerisolatie is aangebracht. HERKENNEN VAN VLOERISOLATIE Heeft u geen van bovenstaande documenten en weet u niet zeker of uw vloer is geïsoleerd? U kunt het zelf ontdekken door onder de vloer, in de kruipruimte, te checken: o Ziet u daar isolerend materiaal, zoals thermoskussens, platen van kurk of hout, piepschuim(chips), glas- of steenwol of gespoten PUR-schuim dan is uw vloer extra geïsoleerd. o Ziet u op de bodem van de kruipruimte een dikke laag isolatiemateriaal? Dan betekent dat ook dat uw vloer is geïsoleerd. o Ook kan er kan extra isolatie op de vloer zijn aangebracht. Dit kunt u alleen checken door een verdikking onder uw laminaat of vloerbedekking. Kunt u dit niet zien, vul dan bij deze vraag niet geïsoleerd in. Voorbeeld van isolatie in de vloer Pagina 11

13 Voorbeeld van isolatie in de kruipruimte, met respectievelijk isolatiedekens, parels en schelpen Pagina 12

14 HOE VERWARMT U UW HUIS? OPZOEKEN IN DOCUMENTEN Een eenvoudige manier om erachter te komen hoe uw woning wordt verwarmd, is daarover informatie op te zoeken in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur waarin duidelijk staat welke ketel er bij u in de woning is geplaatst. HERKENNEN VAN UW VERWARMINGSINSTALLATIE Weet u niet op welke manier wordt uw huis verwarmd? Er zijn ook diverse mogelijkheden. Ga op ontdekking in uw woning en kijk welke installatie er aanwezig is. CV-ketel (voor of na 1998) Het is belangrijk om te weten in welk jaar uw ketel is geïnstalleerd. Het installatiejaar vindt u vaak op de ketel. Ketels van voor 1998 beschouwen we als energie onzuinige verwarmingsketels (CR of VR). Ketels van na 1998 worden aangemerkt als energiezuinig (HR-ketels). Voorbeeld van een CV-ketel Typeplaatje CV-ketel met bouwjaar 2007 (YoP = Year of Production) Gaskachel Een gaskachel staat los in een of meerdere vertrekken in de woning en verwarmt deze kamers afzonderlijk. Pagina 13

15 Voorbeeld van een gaskachel Warmtepomp Een warmtepompen is een duurzame vorm van energievoorziening. Warmtepompen maken gebruik van warmte uit de lucht of bodem(water). Voorbeeld van een warmtepompinstallatie Stadsverwarming Als u zelf geen toestel in huis heeft, dan maakt u gebruik van collectieve verwarming zoals stads- of blokverwarming. Voorbeeld van een stadsverwarmingsinstallatie Overige mogelijkheden Andere mogelijkheden voor warmwatertoestellen zijn een HRe-ketel of een biomassa CV-ketel. Of, in geval van appartementen, een gemeenschappelijke warmtekrachtkoppeling (WKK) of collectieve biomassa CV-ketel. Deze opties kunt u als volgt hier aangeven: Toestel Invoeren als Individuele HRe-ketel (micro WKK) Individuele CV-ketel, installatie in of na 1998 Individuele biomassa CV-ketel (houtpellet, bio-ethanol, Individuele CV-ketel, installatie voor 1998 houtvergassers etc.) Gemeenschappelijke WKK Gemeenschappelijke CV-ketel, installatie in of na 1998 Gemeenschappelijke biomassa CV-ketel (houtpellet, bio-ethanol, houtvergassers etc.) Gemeenschappelijke CV-ketel, installatie voor 1998 Pagina 14

16 (1) HEEFT U MECHANISCHE VENTILATIE? We gaan uit van enige intelligentie. Indien bouwjaar tot en met 1999, dan vraag 1 en de instructietekst 1: Heeft u mechanische ventilatie in huis?. Indien bouwjaar 2000 of later: dan vraag 2 en instructietekst 2: Heeft u balansventilatie? Ventileren kost energie, maar is geen energieverspilling. Ventileren is noodzakelijk voor een goede gezondheid. De energiekosten hangen af van het soort ventilatie. In uw situatie zijn er twee mogelijkheden: o Natuurlijke ventilatie o Mechanische ventilatie OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om erachter te komen welk soort ventilatie uw woning heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welke ventilatie is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u op ontdekking in uw huis. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN MECHANISCHE VENTILATIE U heeft mechanische ventilatie, als u een zogenaamde ventilatie-unit heeft. Een ventilatie-unit is een apparaat dat meestal in dezelfde ruimte staat als de verwarmingsketel. Er zijn twee buizen of slangen op aangesloten. Voorbeeld van een ventilatieunit voor enkel mechanische afzuiging (2) HEEFT U BALANSVENTILATIE? Ventileren kost energie, maar is geen energieverspilling. Ventileren is noodzakelijk voor een goede gezondheid. De energiekosten hangen af van het soort ventilatie. In uw situatie zijn er twee mogelijkheden: o Mechanische ventilatie o Balansventilatie OPZOEKEN IN DOCUMENTEN Pagina 15

17 De makkelijkste manier om erachter te komen welk soort ventilatie uw woning heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welke ventilatie is aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u op ontdekking in uw huis. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN BALANSVENTILATIE U heeft balansventilatie als: o U een zogenaamde ventilatie-unit heeft. Een ventilatie-unit is een apparaat dat meestal in dezelfde ruimte staat als de verwarmingsketel. o Deze ventilatie-unit heeft 4 buizen of slangen. o U heeft geen ventilatieroosters boven de ramen. o U heeft in slaapkamers in het plafond ventielen voor de aanvoer van frisse lucht. Voorbeeld van een ventilatieunit voor mechaniche toe- en afvoer van lucht (gebalanceerd ventilatiesysteem) Pagina 16

18 MAAKT U GEBRUIK VAN ZONNE-ENERGIE? Heeft u een zonneboiler? Heeft u zonnepanelen, en zo ja hoeveel vierkante meter? OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om erachter te komen of u een zonneboiler heeft, of u zonnepanelen heeft en zo ja hoeveel vierkante meter zonnepanelen u heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur waarin duidelijk staat dat er een zonneboiler is geplaatst. o De factuur waarin duidelijk staat hoeveel vierkante meter zonnepanelen zijn aangebracht. Heeft u geen documenten, dan moet u op ontdekking in uw huis. Hieronder krijgt u hulp. HET HERKENNEN VAN EEN ZONNEBOILER Een zonneboiler levert warm water. Een zonneboiler is de herkennen aan een zonnecollector op het dak, en aan een voorraadvat ergens in huis (vaak op zolder). Heel soms zijn zonnecollector en voorraadvat samengevoegd, en is er geen voorraadvat in huis. Voorbeelden van een zonneboiler met vacuümbuizen (links) en vlakke plaat collectoren (rechts) HET HERKENNEN VAN ZONNEPANELEN Zonnepanelen leveren elektriciteit. Zonnepanelen lijken in de meeste gevallen op het voorbeeld van onderstaande foto. Voorbeeld van zonnepanelen Pagina 17

19 Het berekenen van het aantal vierkante meter zonnepanelen U kunt het aantal vierkante meter zonnepanelen zelf uitrekenen, uitgaande van een gemiddelde oppervlakte van een zonnepaneel: o Een gemiddeld zonnepaneel is 1,6 m2 breed. o Tel het aantal panelen op uw dak. o Totaal oppervlakte: oppervlakte van één paneel (1,6 m2) keer aantal panelen. Pagina 18

20 HEEFT U NAAST UW CV-KETEL EEN APARTE WARMWATERVOORZIENING? NB: Vraag en antwoord zijn zo geformuleerd dat het makkelijker te begrijpen is. Vraag: Heeft u voor het warm water in huis een combiketel? Antwoorden: o Ja, ik heb een combiketel o Nee, ik heb een geiser o Nee, ik heb een elektrische boiler Het gaat hier om de vraag of u warm water krijgt uit een CV-combiketel (verwarming en warm water in één apparaat), of uit een apart warmwatertoestel: een geiser of elektrische boiler. Let op: o Heeft u een zonneboiler? U kunt dat niet hier, maar bij een volgende vraag invullen. o Heeft u naast uw combiketel een close-in keukenboiler? De close-in keukenboiler telt bij deze vraag niet mee. OPZOEKEN IN DOCUMENTEN De makkelijkste manier om te ontdekken welk soort warmwatervoorziening uw woning heeft, is het opzoeken van informatie hierover in: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welk toestel voor de warmwatervoorziening is aangebracht. HERKENNEN VAN UW APARTE WARMWATERVOORZIENING Mocht u niet weten welk warmwatertoestel u in uw woning heeft en geen documenten kunnen vinden, ga dan op onderzoek in uw woning uit. Hieronder ziet u hoe u de verschillende soorten toestellen kunt herkennen. Geiser Een geiser werkt op gas. Als u de warmwaterkraan open draait, begint de geiser te branden. Meestal hangt de geiser in de keuken, soms in de badkamer. Pagina 19

21 Voorbeeld van een geiser Elektrische boiler Een boiler verwarmt een vat met water. Het warme water op wordt constante temperatuur gehouden, zodat u het kunt gebruiken. De meeste boilers zijn elektrisch. Heeft u een gasboiler? Vul dan in: nee. Voorbeeld van een elektrische boiler Pagina 20

22 BEWIJSSTUKKEN HOE BEWIJST U OF DE GEVEL VAN UW WONING EXTRA IS GEÏSOLEERD? Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Als u informatie over uw gevelisolatie heeft gevonden, kunt u deze inscannen en uploaden. Geldige documenten zijn: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er extra gevelisolatie is aangebracht. Belangrijk is wel dat het adres van uw woning goed zichtbaar moet zijn op dit document! Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de extra gevelisolatie in uw woning. Hierbij is de bouwperiode van uw woning belangrijk. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. [+] De bouwperiode van uw huis is 1975 t/m 1991 woningen hebben isolatiemateriaal in de spouwmuur (ruimte tussen binnen- en buitenmuur) Bewijs voor extra isolatie aan de buitenzijde Maak een foto van het pleisterwerk of de steenstrips aan de buitenzijde van uw woning. Hiermee toont u aan dat uw huis aan de buitenzijde extra is geïsoleerd. Bewijs voor extra isolatie aan de binnenzijde o Maak een foto van de dikte van uw buitenmuur. U kunt de dikte goed zien bij een raamkozijn (doe het raam open). Hoe dikker (dikker dan 30 cm), hoe groter de kans dat uw muur door middel van een voorzetwand is nageïsoleerd. Constructiedikte (in 3 stappen) Pagina 21

23 [+] De bouwperiode van uw huis is 1920 t/m 1974 deze woningen hebben geen isolatiemateriaal in de spouwmuur Bewijs voor spouwmuurisolatie o Maak een duidelijke foto van de opgevulde boorgaten (let op: de gaten liggen vaak en meter uitelkaar) tussen de stenen in de spouw. Bewijs voor isolatie aan de buitenzijde o Maak een foto van het pleisterwerk of de steenstrips aan de buitenzijde van uw muur. Hiermee bewijst u de extra gevelisolatie van uw woning. Bewijs voor isolatie aan de binnenzijde o Maak een foto van de dikte van uw buitenmuur. U kunt de dikte goed zien bij een raamkozijn (doe het raam open). Hoe dikker (dikker dan 30 cm), hoe groter de kans dat uw muur door middel van een voorzetwand is nageïsoleerd. Constructiedikte (in 3 stappen) [+] De bouwperiode van uw huis is vóór 1920 woningen zonder gevelisolatie en vaak geen spouwmuur Isolatie aan de buitenzijde o Maak een foto van het pleisterwerk of de steenstrips aan de buitenzijde van uw muur. Hiermee bewijst u de extra gevelisolatie van uw woning. Isolatie aan de binnenzijde o Maak een foto van de dikte van uw buitenmuur. U kunt de dikte goed zien bij een raamkozijn (doe het raam open). Hoe dikker (dikker dan 25 cm), hoe groter de kans dat uw muur door middel van een voorzetwand is nageïsoleerd. Constructiedikte (in 3 stappen) Let op: als u niet kunt bewijzen door middel van een geldig document of duidelijke foto dat uw gevel extra is geïsoleerd, dan dient u bij deze vraag gevel niet geïsoleerd in te vullen. Pagina 22

24 HOE BEWIJST U DUBBEL GLAS EN HR GLAS? Bij het antwoord Enkel glas hoeft u geen bewijsstukken te sturen. Bij Dubbel glas en HR glas wel. Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Een manier om te bewijzen welk type glas uw woning heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welk glas is aangebracht. Voor het bewijzen van HR glas moet er in de documenten duidelijk staan dat het om HR glas gaat. Er staat een U-waarde, wat is dat? Soms staat er geen dubbel glas of HR, maar staat er een U-waarde. Dat is een technische term die aangeeft hoe goed glas isoleert. Met onderstaande tabel kunt u nagaan of het om dubbel glas gaat, of om HR glas. U-waarde glas Groter dan 2.3 W/m 2 K Kleiner dan of gelijk aan 2.3 W/m 2 K Glastype Dubbel glas HR-glas U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van het glas in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto dubbel glas Maak een foto waarin de aluminium strip tussen de twee glasplaten goed zichtbaar is. Pagina 23

25 Voorbeeld van dubbel glas Heeft u zowel in de algemene leefruimten als in uw slaapkamer dubbel glas? Fotografeer dan het dubbel glas in beide ruimten. Foto HR glas: Maak een foto van de letters HR die staan op de aluminium strip tussen de glasplaten. Aanduiding HR++ glas op afstandshouder Of maak een foto van een brandende aansteker of lucifer voor het glas én de vier vlammetjes die in het glas zijn gespiegeld. Het moet in de foto duidelijk te zien zijn dat het tweede of derde vlammetje een iets andere kleur heeft. Pagina 24

26 Aantonen HR coating door verkleuring van de reflectie (links de derde reflectie, rechts de tweede) Tip: U kunt ook proberen om met de zaklamp op uw telefoon te checken of uw dubbel glas of HR glas heeft. Dit is helaas niet in alle gevallen goed te zien. Gebruik geen gewone zaklamp met led, deze heeft te weinig lichtbereik om de kleuren goed weer te kunnen geven. Let op: bij geen bewijs van dubbel glas of HR++ glas (met een geldig document of duidelijke foto), dan dient u bij deze vraag geen glasisolatie in te vullen. Pagina 25

27 HOE BEWIJST U OF UW DAKISOLATIE HEEFT? BOUWJAAR TOT EN MET 1974 Het leveren van bewijs kan: met documenten, of met foto s. DOCUMENTEN Een manier om te bewijzen of uw woning dakisolatie heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er dakisolatie is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de dakisolatie in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. U heeft een plat dak en het isolatiemateriaal ligt op de dakbedekking. Dat is zichtbaar. Een foto van het isolatiemateriaal is dan voldoende. U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen de dakpannen en het dakbeschot (het hout of ander materiaal waar de dakpannen op liggen). Til vanuit een dakraam een dakpan op en maak een foto van het isolatiemateriaal. U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tegen het dakbeschot aan de binnenkant, zónder afwerkingsplaten. Het isolatiemateriaal is dus goed zichtbaar, waardoor u een foto kunt maken. U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen het dakbeschot en de afwerkingsplaten aan de binnenkant. Het isolatiemateriaal is door de afwerking in de zolder niet zichtbaar. o Misschien zijn er op de voorzolder of achter schotten wél onafgewerkte delen waar het isolatiemateriaal zichtbaar is. o Misschien is er een ventilatiepijp of rookafvoer die wat ruimte bij de afwerking heeft. Kunt u geen documenten vinden of de dakisolatie niet aantonen door middel van duidelijke foto s? Dan moet u bij deze vraag dak niet geïsoleerd invullen. HOE BEWIJST U OF UW EXTRA DAKISOLATIE HEEFT? BOUWJAAR 1975 TOT EN MET 1991 Het leveren van bewijs kan: Pagina 26

28 met documenten, of met foto s. DOCUMENTEN Een manier om te bewijzen of uw woning extra dakisolatie heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat er dakisolatie is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: in plaats van scannen kunt u ook met uw smartphone een foto van een document maken en deze naar uzelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de extra dakisolatie in uw woning. Het gaat er bij deze vraag om dat de dikte van het isolatiemateriaal duidelijk is. Tip: maak de foto s met een smartphone. U kunt de foto s dan makkelijk naar uzelf mailen. o U heeft een plat dak en het isolatiemateriaal ligt op de dakbedekking. Dat is zichtbaar. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tegen het dakbeschot aan de binnenkant, zónder afwerkingsplaten. Het isolatiemateriaal zit tussen de grote dwarsbalken (gordingen) en is dus goed zichtbaar. o Meet de dikte van het materiaal, als daar ergens ruimte voor is. Maak een foto met meetlat. o Meet ergens (A) de dikte van de dwarsbalk (gording) waar géén isolatiemateriaal zit. Meet vervolgens bij het isolatiemateriaal (B) het zichtbare deel van de dwarsbalk. De dikte van het isolatiemateriaal = (A) dikte van de dwarsbalk min (B) de dikte van het zichtbare deel van de dwarsbalk waar het isolatiemateriaal zit. o U heeft een schuin dak en het isolatiemateriaal zit tussen het dakbeschot en de afwerkingsplaten aan de binnenkant. Het isolatiemateriaal is door de afwerking in de zolder niet zichtbaar. o Misschien zijn er op de voorzolder of achter schotten wél onafgewerkte delen waar het isolatiemateriaal zichtbaar is en de dikte meetbaar. o Misschien is er een ventilatiepijp of rookafvoer die wat ruimte bij de afwerking heeft. Wellicht is hier het isolatiemateriaal zichtbaar en meetbaar. Let op: kunt u geen documenten vinden of de extra dakisolatie niet aantonen door middel van duidelijke foto s? Dan moet u bij deze vraag dak niet extra geïsoleerd invullen. Pagina 27

29 HOE BEWIJST U OF UW VLOERISOLATIE HEEFT? Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Een eenvoudige manier om te bewijzen of de vloer in uw woning isolatie heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welke type warmwatertoestel is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de vloerisolatie in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto vloerisolatie Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de vloerisolatie in uw woning. Dit kan zijn onder uw vloer (in de kruipruimte) of op de bodem van de kruipruimte of de verdikking onder uw laminaten of tapijten vloer (zie foto s x t/m x). Geef waar mogelijk ook de dikte aan van het isolatiemateriaal. Kunt u geen documenten vinden of de vloerisolatie niet aantonen door middel van duidelijke foto s? Vul dan hier in vloer niet geïsoleerd. Voorbeeld van isolatie in de vloer Pagina 28

30 Voorbeeld van isolatie in de kruipruimte, met respectievelijk isolatiedekens, parels en schelpen Pagina 29

31 HOE BEWIJST U HET TYPE VERWARMING IN HUIS? Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN De makkelijkste manier om te bewijzen welk type verwarmingstoestel u in uw woning heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten. Geldige documenten zijn: Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welk glas is aangebracht. Er moet duidelijk instaan om welk type verwarmingstoestel het gaat. En eventueel in welk jaar dit toestel is geïnstalleerd. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van het verwarmingstoestel in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto van uw CV-ketel Heeft u een CV-ketel (een CR, VR, HR of HRe-ketel) maak dan, indien mogelijk, twee duidelijke foto s: 1. Foto van keurmerksticker of het typeplaatje, waarop duidelijk zichtbaar is om welk type ketel het gaat. 2. Als het mogelijk is, ook graag een foto van het installatiejaar van de ketel. Voorbeeld van een CV-ketel Pagina 30

32 Typeplaatje CV-ketel met bouwjaar 2007 (YoP = Year of Production) Foto van overige verwarmingstoestellen (gaskachel, warmtepomp of stads-, blokverwarming) Als u één van deze toestellen voor uw verwarming hebt, kunt u volstaan met één duidelijke foto van het toestel zelf. Pagina 31

33 (1) HOE BEWIJST U MECHANISCHE VENTILATIE? We gaan uit van enige intelligentie. BOUWJAAR TOT EN MET 1999 Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Een manier om te bewijzen dat uw woning mechanische ventilatie heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat mechanische ventilatie is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de ventilatie in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto van mechanische ventilatie Maak een foto van de ventilatie-unit. Een ventilatie-unit is een apparaat dat meestal in dezelfde ruimte staat als de verwarmingsketel. Deze ventilatie-unit heeft 2 buizen of slangen. Zorg dat deze twee aansluitingen goed op de foto staan. Voorbeeld van een ventilatieunit voor enkel mechanische afzuiging Pagina 32

34 (2) HOE BEWIJST U BALANSVENTILATIE? BOUWJAAR 2000 OF LATER Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. Documenten Een manier om te bewijzen dat uw woning mechanische ventilatie heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat dat balansventilatie is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. Foto s Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de ventilatie in uw woning. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto van balansventilatie Maak een foto van de ventilatie-unit. Een ventilatie-unit is een apparaat dat meestal in dezelfde ruimte staat als de verwarmingsketel. Deze ventilatie-unit heeft 4 buizen of slangen. Zorg dat deze vier aansluitingen goed op de foto staan. Voorbeeld van een ventilatieunit voor mechaniche toe- en afvoer van lucht (gebalanceerd ventilatiesysteem) Pagina 33

35 HOE BEWIJST U ZONNEBOILER EN ZONNEPANELEN? Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Een manier om te bewijzen dat uw woning een zonneboiler of zonnepanelen heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: o Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de o Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. o De factuur waarin duidelijk staat dat er een zonneboiler is geplaatst. o De factuur waarin duidelijk staat hoeveel vierkante meter zonnepanelen zijn aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van uw zonnepanelen en/of zonneboiler. Tip: maak de foto s met uw smartphone. Zo kunt u ze makkelijk naar uzelf mailen. Foto van een zonneboiler Maak een foto van de collector op het dak. Zorg dat de collector goed zichtbaar is. Voorbeelden van een zonneboiler met vacuümbuizen (links) en vlakke plaat collectoren (rechts) Foto van zonnepanelen o Maak een foto van de panelen op uw dak, of daken. Uit de foto moet blijken hoeveel panelen er geplaatst zijn. o Voor de oppervlakte van uw zonnepanelen is géén bewijsfoto nodig. Pagina 34

36 Voorbeeld van zonnepanelen Pagina 35

37 HOE BEWIJST U WELKE APARTE WARMWATERVOORZIENING U HEEFT? Het leveren van bewijs kan: o met documenten, of o met foto s. DOCUMENTEN Een eenvoudige manier om te bewijzen welke warmwatervoorziening uw woning heeft, is het uploaden van (bladzijden van) documenten hierover: Documenten over uw huis die u van vorige eigenaar heeft gekregen (bijvoorbeeld de Het bouwkundig rapport of taxatierapport dat u bij aankoop van uw huis heeft laten opstellen. De factuur van een verbouwing waarin duidelijk staat welke type warmwatertoestel is aangebracht. U kunt de betreffende bladzijde(n) inscannen. Zorg dat het adres van uw woning op de factuur of andere documenten goed zichtbaar is. Tip: u kunt de documenten inscannen. Nog makkelijker is om de documenten te fotograferen met uw smartphone. Dit kunt u makkelijk naar u zelf mailen. FOTO S Als u geen documenten kunt tonen, dan vragen wij u duidelijke foto s te maken van de warmwatervoorziening in uw woning. Tip: maak een foto met uw smartphone. De foto s kunt u dan makkelijk naar uzelf mailen. Foto van het warmwatertoestel Maak een foto van uw geiser of elektrische boiler. VOORBEELD VAN EEN GEISER (LINKS) EN EEN ELEKTRISCHE BOILER (RECHTS) Pagina 36