b) Hoeveel bedraagt - voor de respectieve jaren - het aandeel van elke Vlaamse provincie in de totale Vlaamse export?

Transcriptie

1 SCHRIFTELIJKE VRAAG nr. 241 van MARTINE TAELMAN datum: 19 maart 2015 aan GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED Import/export - Evolutie In de beleidsnota Werk, Economie, Wetenschap en Innovatie wordt geen aandacht besteed aan het exportbeleid van Vlaanderen. Nochtans is de export van cruciaal belang voor Vlaanderen. Volgens het Vlaamse regeerakkoord exporteert Vlaanderen per capita drie keer zo veel als exportreus Duitsland. Het is van cruciaal belang voor de welvaart van elke Vlaming dat we die open economie blijven stimuleren, zo stelt het regeerakkoord. Volgens een persbericht van Voka - KvK Limburg van 12 maart jl. steeg de uitgifte van certificaten van oorsprong vanuit de provincie Limburg in 2014 met 6,27 ten opzichte van het voorgaande jaar. De goederenwaarde daalde daarentegen met 1, Kan de minister een overzicht geven van de jaarlijkse Vlaamse exportcijfers (in euro) voor 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 (of beschikbare maanden van 2014)? a) Graag een overzicht van de uitvoer van Vlaanderen per continent alsook de totale cijfers. Graag uitgedrukt in absolute cijfers, alsook de relatieve aandelen van de verschillende continenten in de Vlaamse export. b) Hoeveel bedraagt - voor de respectieve jaren - het aandeel van elke Vlaamse provincie in de totale Vlaamse export? 2. Kan de minister - aansluitend op vraag 1 - voor 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 (of beschikbare maanden van 2014) een overzicht geven van de Vlaamse export respectievelijk naar de EU27, naar de BRIC-landen en naar andere snelgroeiende economieën? Graag een overzicht in absolute cijfers, alsook in relatieve aandelen. 3. Door de stijgende export van heel wat opkomende economieën heeft Vlaanderen in 2009 marktaandeel verloren. De uitdaging bestond erin om het Vlaamse marktaandeel te consolideren of terug te winnen. a) In welke opkomende economieën ziet de minister nog mogelijkheden voor de Vlaamse export? b) Op welke manier tracht de minister in zijn internationaal economisch beleid verloren gegane marktaandelen terug te winnen enerzijds en de Vlaamse export naar snelgroeiende economieën op te schroeven anderzijds?

2 c) Welke initiatieven of acties worden hiertoe thans ondernomen en voor welke initiatieven of acties is in de uitrol voorzien? Hoeveel budgetten worden hiervoor voorzien in de meerjarenplanning? Graag een overzicht per initiatief of actie. 4. Kan de minister voor de periode 2009 t.e.m een jaarlijks overzicht geven van het aantal exporterende ondernemingen? Hoe groot is hierin het aandeel van de Vlaamse kmo s? Indien mogelijk, graag een overzicht opgesplitst per provincie. 5. De Vlaamse uitvoerstructuur werd onder meer gekenmerkt door de uitvoer van relatief weinig producten die hooggeschoolde arbeid, kapitaal en hoge technologie vereisen, zogenaamde hoogtechnologische producten. a) Kan de minister een overzicht geven van de cijfers m.b.t. de Vlaamse uitvoerstructuur voor 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014? Graag een overzicht van de absolute cijfers alsook van de relatieve aandelen. b) Hoeveel bedraagt het aandeel van hoogtechnologische producten in de Vlaamse uitvoer voor de jaren 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014? c) Hoe evalueert de minister de evolutie inzake de uitvoer van producten die hooggeschoolde arbeid, kapitaal en hoge technologie vereisen? Hoe verhouden de Vlaamse cijfers zich ten opzichte van de prestaties ter zake van onze buurlanden en andere EU-landen? 6. In de vorige regeerperiode stond de uitwerking van een Vlaamse handelsbalans meermaals op de agenda van de commissie Economie. Door een gebrek aan regionale cijfers m.b.t. de in- en uitvoer van diensten was het immers niet mogelijk om tot een regionale handelsbalans te komen. In september 2009 werd een personeelslid van de Vlaamse overheid tewerkgesteld bij de Studiedienst van de Vlaamse Regering, met als opdracht het ontwikkelen van (betere) Vlaamse statistieken in verschillende statistische domeinen, waaronder de in- en uitvoer van diensten. a) Deze persoon kreeg een contract van twee jaar. Werd deze contractuele aanwerving verlengd? b) Wat is de stand van zaken in de ontwikkeling van Vlaamse statistieken wat betreft de in- en uitvoer van diensten? Zijn de regionale cijfers hieromtrent thans beschikbaar? c) Zijn thans alle gegevens en elementen voorhanden om een Vlaamse handelsbalans op te stellen? Zal de minister hier werk van maken? 7. Kan de minister een overzicht geven van de relevante jaarlijkse cijfers m.b.t. de Vlaamse import? Graag een gedetailleerd overzicht voor 2010, 2011, 2012, 2013 en 2014 (of beschikbare maanden van 2014). Indien mogelijk graag een overzicht opgesplitst per provincie. Deze vraag werd gesteld aan de ministers Geert Bourgeois (241), Philippe Muyters (460)

3 GEERT BOURGEOIS MINISTER-PRESIDENT VAN DE VLAAMSE REGERING, VLAAMS MINISTER VAN BUITENLANDS BELEID EN ONROEREND ERFGOED GECOÖRDINEERD ANTWOORD op vraag nr. 241 van 19 maart 2015 van MARTINE TAELMAN 1. a) Hierna vindt u de Vlaamse uitvoer tijdens de periode in miljard Euro en in de tweede tabel het procentuele aandeel in het totaal. Voor deze tabellen, en dat geldt voor alle andere cijferreeksen die volgen, werden gegevens gebruikt van het Instituut van de Nationale Rekeningen (INR) en de Nationale Bank van België (NBB). Een aantal van de gegevens werden bewerkt door de Studiedienst van de Vlaamse Regering (SVR). Continent Europese Unie 179,92 197,85 196,42 197,46 199,88 Europa overige 12,54 16,08 17,28 18,08 16,36 Europa 192,45 213,93 213,70 215,54 216,25 Azië overige 21,58 25,95 27,33 26,36 26,93 Nabije en Midden- Oosten 6,04 7,15 7,36 8,49 8,90 Azië 27,62 33,10 34,69 34,85 35,84 Noord-Amerika 16,52 15,81 18,70 16,86 17,91 Zuid-Amerika 3,21 3,50 3,98 5,18 4,41 Centraal-Amerika 1,11 1,21 1,47 1,43 1,32 Amerika 20,84 20,53 24,15 23,47 23,64 Afrika overige 4,14 5,88 6,97 8,61 8,97 Noord-Afrika 2,78 3,05 3,47 3,39 3,34 Afrika 6,91 8,93 10,45 12,00 12,31 Australië en Nieuw- Zeeland 1,47 1,45 1,62 1,62 1,50 Oceanië overige 0,06 0,09 0,07 0,06 0,07 Oceanië 1,53 1,54 1,69 1,68 1,56 Bijzondere trafiek 3,47 4,12 4,20 4,58 3,95 WERELD 252,82 282,14 288,89 292,12 293,54 Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Continent 2010 in 2011 in 2012 in 2013 in 2014 in Europese Unie 71,16 70,12 67,99 67,60 68,09 Europa overige 4,96 5,70 5,98 6,19 5,57 Europa 76,12 75,82 73,97 73,79 73,67 Azië overige 8,53 9,20 9,46 9,02 9,17 Nabije en Midden-Oosten 2,39 2,53 2,55 2,91 3,03 Azië 10,93 11,73 12,01 11,93 12,21 Noord-Amerika 6,53 5,61 6,47 5,77 6,10

4 Zuid-Amerika 1,27 1,24 1,38 1,77 1,50 Centraal-Amerika 0,44 0,43 0,51 0,49 0,45 Amerika 8,24 7,28 8,36 8,03 8,05 Afrika overige 1,64 2,08 2,41 2,95 3,05 Noord-Afrika 1,10 1,08 1,20 1,16 1,14 Afrika 2,73 3,16 3,62 4,11 4,19 Australië en Nieuw- Zeeland 0,58 0,52 0,56 0,55 0,51 Oceanië overige 0,02 0,03 0,03 0,02 0,02 Oceanië 0,61 0,55 0,59 0,58 0,53 Bijzondere trafiek 1,37 1,46 1,46 1,57 1,35 WERELD b) De gewestelijke in- en uitvoercijfers worden vrijgegeven door het INR-NBB. Omwille van technische redenen is het volgens hen niet mogelijk om een provinciale opsplitsing te maken. 2. Hierna volgt de Vlaamse uitvoer wereldwijd in in miljard Euro. Daarnaast wordt de uitvoer apart vermeld naar de Europese Unie en twee landengroepen, namelijk BRIC (Brazilië, Rusland, India en China) en de Next Eleven (Bangladesh, Egypte, Filipijnen, Indonesië, Iran, Mexico, Nigeria, Pakistan, Turkije, Vietnam en Zuid-Korea). In de volgende kolom wordt aangewezen hoe de handel naar de Europese Unie, BRIC en de Next Eleven zich procentueel verhoudt ten aanzien van de totale Vlaamse export. Regio Europese 179,92 197,85 196,42 197,46 199,88 Unie BRIC 16,48 20,86 22,10 22,01 21,79 N-11 8,30 10,31 10,83 10,97 10,89 WERELD 252,82 282,14 288,89 292,12 293,54 Regio Europese 71,16 70,12 67,99 67,60 68,09 Unie BRIC 6,52 7,39 7,65 7,53 7,42 N-11 3,21 3,65 3,75 3,76 3,71 3. a) In het jaarlijks ondernemingsplan met meerjarige component van Flanders Investment & Trade (FIT) is een key performance indicator opgenomen met betrekking tot het aantal acties in het algemeen en het aantal acties gericht op opkomende economieën. Elk jaar zal FIT, in functie van de samenstelling van het actieprogramma voor het komende jaar, een lijst samenstellen van deze opkomende economieën. In die lijst worden landen opgenomen die over een periode van meerdere jaren een groeipercentage optekenen van meer dan 4.

5 Voor het actieprogramma 2016 gaat het over volgende landen: Angola, Bangladesh, Botswana, Chili, China, Colombia, Costa Rica, Dominicaanse Republiek, Egypte, Ethiopië, Filippijnen, Gabon, Ghana, India, Indonesië, Israël, Jordanië, Kazachstan, Letland, Maleisië, Marokko, Mauritius, Myanmar, Namibië, Nigeria, Panama, Paraguay, Peru, Qatar, Roemenië, Saoedi-Arabië, Singapore, Sri Lanka, Thailand, Tunesië, Turkije, VAE, Vietnam en Zambia. b) Het netto-budget voorzien voor de realisatie van het actieprogramma 2015 van FIT bedraagt euro waarvan euro voor beursdeelnames en euro voor groepszakenreizen, uitnodigingen van aankopers en seminaries. Dit budget zal de komende jaren aangehouden worden. c) Ik verwijs daarvoor naar het actieprogramma 2015 van FIT als bijlage. 4. Het laatste jaar waarover gegevens beschikbaar zijn is Toen waren er exporterende Vlaamse bedrijven. Deze voerden in totaal voor 293,6 miljard euro uit. De gegevens voor 2014 worden echter zeer binnenkort verwacht. Er zijn vooralsnog geen detaildata naar bedrijfsgrootte mogelijk, dit omdat een koppeling van gegevensbestanden van de buitenlandse handel en van de werknemersaantallen om vertrouwelijkheidsredenen niet kan. Om te weten welke ondernemingen worden geteld, stelt Het INR de statistiek samen op basis van twee bronnen: - voor de handel buiten de Europese Unie (extracommunautaire handel) zijn dat de douanedocumenten (Extrastat); - voor de handel binnen de Europese Unie (intracommunautaire handel) is dit Intrastat: momenteel moeten enkel ondernemingen die op jaarbasis meer dan 1 miljoen euro naar EU-landen verzenden rapporteren in Intrastat. Voor het bekomen van de totale exportwaarde voor o.a. het Vlaamse Gewest doet het INR bijschattingen om een volledige statistiek te bekomen. We hebben geen zicht op het aantal ondernemingen die onder die aangiftedrempel blijven. Op dit moment is het niet mogelijk om de statistiek te verfijnen naar kleine en middelgrote ondernemingen. Dit vergt de koppeling van records van exportgegevens op bedrijfsniveau met werknemersaantallen van de Rijksdienst voor Sociale Zekerheid (RSZ). Omwille van vertrouwelijkheidsredenen kan het INR deze informatie niet vrijgeven. Maar de ontwikkeling in de richting van een Interfederaal Statistisch Systeem (voorzien in 2016) biedt perspectieven. In dit verband zouden de gewestelijke statistiekdiensten een volwaardige partner zijn in een interfederaal statistisch netwerk waarvan ook het INR deel uitmaakt. Dit zou de toegang tot en uitwisseling van eenieder gegevens vergemakkelijken, zij het onder bepaalde voorwaarden die de vertrouwelijkheid van de gegevens garanderen Aantal exporterende ondernemingen Totale uitvoer, miljard euro 218,4 253,6 282,1 288,9 293,6

6 5. a) Hierna vindt u de Vlaamse uitvoer in miljard Euro, gevolgd door een tabel met het procentuele aandeel in het totaal. Sector chemische en farmaceutische producten 65,37 66,41 68,45 66,32 66,11 minerale producten 23,36 31,38 35,46 39,71 35,83 vervoermaterieel 25,87 28,88 30,14 30,99 32,21 machines, toestellen en elektrisch materieel 27,92 30,59 30,90 30,03 29,78 kunststof en toepassingen 22,04 24,28 24,61 24,22 23,65 onedele metalen 18,85 22,35 21,01 19,86 19,41 parels, edelstenen, edele metalen, diamant 14,57 18,48 17,92 16,49 17,44 voedingsproducten en dranken 11,04 12,38 13,57 14,24 14,92 textielstoffen en textielwaren 8,93 9,49 9,04 9,35 9,77 optica en precisieapparatuur 5,37 5,71 6,00 6,94 8,62 plantaardige producten 6,23 6,88 7,15 7,08 6,75 dierlijke producten 5,08 5,49 5,62 5,75 5,88 goederen niet elders gerangschikt 2,65 3,15 2,22 4,37 5,79 houtpulp, papier, karton en publicaties 4,51 4,69 4,21 4,01 4,01 schoeisel, hoofddeksels 2,61 2,75 3,13 3,24 3,85 diverse goederen en producten 3,21 3,19 3,59 3,65 3,64 bouwmaterialen 1,94 2,08 1,91 1,91 1,99 hout, houtskool en houtwaren 1,43 1,58 1,51 1,49 1,56 dierlijke en plantaardige vetten en oliën 1,08 1,49 1,54 1,48 1,30 huiden, vellen, leder en toepassingen 0,72 0,82 0,82 0,90 0,92 kunstvoorwerpen 0,04 0,04 0,07 0,05 0,09 wapens en munitie 0,01 0,03 0,02 0,02 0,02 Totaal 252,82 282,14 288,89 292,12 293,54

7 Sector Aandeel 2010 in Aandeel 2011 in Aandeel 2012 in Aandeel 2013 in Aandeel 2014 in chemische en farmaceutische producten 25,85 23,54 23,69 22,70 22,52 minerale producten 9,24 11,12 12,28 13,59 12,20 vervoermaterieel 10,23 10,24 10,43 10,61 10,97 machines, toestellen en elektrisch materieel 11,04 10,84 10,70 10,28 10,14 kunststof en toepassingen 8,72 8,61 8,52 8,29 8,06 onedele metalen 7,46 7,92 7,27 6,80 6,61 parels, edelstenen, edele metalen, diamant 5,76 6,55 6,20 5,65 5,94 voedingsproducten en dranken 4,37 4,39 4,70 4,87 5,08 textielstoffen en textielwaren 3,53 3,36 3,13 3,20 3,33 optica en precisieapparatuur 2,12 2,02 2,08 2,37 2,94 plantaardige producten 2,46 2,44 2,48 2,42 2,30 dierlijke producten 2,01 1,95 1,95 1,97 2,00 goederen niet elders gerangschikt 1,05 1,12 0,77 1,50 1,97 houtpulp, papier, karton en publicaties 1,78 1,66 1,46 1,37 1,37 schoeisel, hoofddeksels 1,03 0,98 1,08 1,11 1,31 diverse goederen en producten 1,27 1,13 1,24 1,25 1,24 bouwmaterialen 0,77 0,74 0,66 0,65 0,68 hout, houtskool en houtwaren 0,57 0,56 0,52 0,51 0,53 dierlijke en plantaardige vetten en oliën 0,43 0,53 0,53 0,51 0,44 huiden, vellen, leder en toepassingen 0,29 0,29 0,28 0,31 0,31 kunstvoorwerpen 0,02 0,01 0,03 0,02 0,03 wapens en munitie 0,00 0,01 0,01 0,01 0,01 Totaal b) Gebaseerd op de Eurostat-definitie van high-tech uitvoer bedroeg het aandeel van high-techproducten in de Vlaamse goederenuitvoer 17,7 in Ook hier verwachten we zeer binnenkort een update voor het jaar Uitvoer (in miljard euro) High-tech uitvoer 14,5 15,4 17,6 17,7 Totale uitvoer 254,3 283,7 289,6 293,6

8 c) Men kan de uitvoer van goederen indelen volgens de voornaamste productiefactor voor de vervaardiging ervan. Er zijn volgende categorieën: goederen die intensief gebruik maken van basismaterialen (voedingsproducten, steenkool, aardolie, aardgas, ertsen, ruwe minerale producten, oliën en vetten, ); arbeidsintensieve goederen (kunststof, papier, karton, hout, weefsels, diamant, meubelen, confectieartikelen, sanitaire artikelen,...); kapitaalsintensieve goederen (dranken, tabak, elektrische energie, ijzer en staal, voertuigen, ); gemakkelijk nabootsbare onderzoeksintensieve goederen (chemische en farmaceutische producten, kantoorapparatuur, ); moeilijk nabootsbare onderzoeksintensieve goederen (generatoren, motoren, gespecialiseerde machines, telecommunicatie- en elektrische apparaten, precisie-instrumenten, ); een restcategorie van niet geklasseerde goederen (niet-monetair goud,..). Voor het Vlaamse Gewest zijn de gegevens voor 2009 en voor 2014 als volgt: VLAAMSE UITVOER INDELING NAAR FACTORINTENSITEIT In van totaal Basismaterialen-intensief 16,9 21,5 Arbeidsintensief 23,3 23,0 Kapitaalsintensief 19,8 20,1 Gemakkelijk nabootsbaar onderzoeksintensief 23,9 19,4 Moeilijk nabootsbaar onderzoeksintensief 14,8 13,7 Niet geklasseerd 1,4 2,3 Totaal 100,0 100,0 Anno 2014 zijn de categorieën van de goederen die intensief basismaterialen gebruiken, de arbeidsintensieve, de kapitaalsintensieve en de gemakkelijk

9 nabootsbare onderzoeksintensieve goederen grosso modo evenwaardig in ons uitvoerpakket (om en bij één vijfde). De moeilijk nabootsbare onderzoeksintensieve categorie heeft een iets lager aandeel (13,7 in 2014). De toename van het aandeel basismaterialen-intensief is opvallend. Dat heeft te maken met de uitvoer van aardolieproducten die in waarde meer dan verdubbelden tussen 2009 en De studie De Vlaamse open economie van de Studiedienst van de Vlaamse Regering van 2012 vergelijkt de uitvoer naar factorintensiteit van het Vlaamse Gewest met andere EU landen. In vergelijking met de drie buurlanden (Duitsland, Frankrijk en Nederland) en de EU15 (oorspronkelijke vijftien lidstaten, tot 2004) is de Vlaamse goederenuitvoer gespecialiseerd in gemakkelijk nabootsbare onderzoeksintensieve goederen. Dat komt door het belang van chemische en farmaceutische producten in ons uitvoerpakket. Voor het moeilijk nabootsbare onderzoeksintensieve gedeelte is het net andersom. Verder heeft het Vlaamse Gewest ook troeven in arbeidsintensieve goederen: de uitvoer van diamant en kunststofproducten verklaart dit. Wat de kapitaalsintensieve goederen betreft scoren de 3 buurlanden iets gunstiger omwille van de wagenuitvoer uit Duitsland. In mindere mate is dat ook het geval voor de EU15 als geheel. Noch het Vlaamse Gewest, noch de 3 buurlanden zijn gespecialiseerd in de categorie basismaterialen, in vergelijking met andere landen van de wereld. 6. a) De contractuele aanwerving van een persoon bij de Studiedienst van de Vlaamse Regering werd inderdaad verlengd (tot eind 2015). b) De werkzaamheden resulteerden in de opstelling van een regionale statistiek van de uitvoer van goederen en diensten voor de periode Dit is volgens het Europees rekeningstelsel (ESR)95 rekenstelsel, en dus volledig congruent met begrippen uit de nationale en regionale rekeningen zoals het bruto binnenlands product en de bruto toegevoegde waarde. De buitenlandse handel van diensten is volledig nieuw. Het is voor de eerste keer dat dit regionaal kon in kaart gebracht worden. Voor de verdere toekomst zal de statistiek gealigneerd worden op het nieuwe ESR2010 raamwerk en zullen de cijfers geupdated worden naar recentere jaren. Output kan u vinden op onder: Publicatie bij de NBB (in samenwerking met de drie gewesten): SVR-webartikel over de Vlaamse in- en uitvoer van goederen en diensten volgens ESR95: svrwebartikel in-uitvoer.pdf c) Op dit ogenblik zijn de gegevens voorhanden om een handelsbalans op te maken voor het Vlaamse Gewest versus derde landen. Daarover zal gerapporteerd worden in de komende VRIND-editie. De handel van het Vlaamse Gewest met de twee andere Belgische gewesten wordt momenteel nog geanalyseerd. Wij hopen dat dit in de verdere toekomst dan ook deel kan uitmaken van de analyse van de Vlaamse handelspositie. 7. Hierna vindt u achtereenvolgens de Vlaamse invoer in miljard Euro, het procentueel aandeel in het totaal, gevolgd door het aandeel per sector telkens voor dezelfde periode. Ook bij de invoer is geen provinciale opdeling mogelijk. Continent Europese Unie 168,05 188,56 190,17 183,76 179,79 Europa overige 13,78 18,50 18,85 21,22 21,08

10 Europa 181,83 207,06 209,02 204,99 200,87 Azië overige 31,38 35,92 35,49 34,99 35,13 Nabije en Midden-Oosten 6,41 7,99 7,48 7,46 6,82 Azië 37,79 43,91 42,98 42,45 41,95 Noord-Amerika 15,93 18,09 20,36 23,47 24,64 Zuid-Amerika 5,11 6,15 5,76 5,08 5,20 Centraal-Amerika 1,86 2,29 2,26 2,24 2,55 Amerika 22,90 26,53 28,38 30,79 32,39 Afrika overige 3,99 4,96 5,43 5,09 7,43 Noord-Afrika 2,49 2,45 2,78 2,54 2,32 Afrika 6,48 7,41 8,21 7,63 9,76 Australië en Nieuw- Zeeland 1,23 1,55 1,87 1,55 1,30 Oceanië overige 0,07 0,09 0,08 0,08 0,11 Oceanië 1,31 1,64 1,95 1,63 1,40 Bijzondere trafiek 0,01 0,01 0,01 0,03 0,05 WERELD 250,32 286,56 290,55 287,52 286,43 Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Continent 2010 in 2011 in 2012 in 2013 in 2014 in Europese Unie 67,13 65,80 65,45 63,91 62,77 Europa overige 5,51 6,46 6,49 7,38 7,36 Europa 72,64 72,26 71,94 71,30 70,13 Azië overige 12,54 12,53 12,22 12,17 12,27 Nabije en Midden- Oosten 2,56 2,79 2,58 2,59 2,38 Azië 15,10 15,32 14,79 14,76 14,65 Noord-Amerika 6,36 6,31 7,01 8,16 8,60 Zuid-Amerika 2,04 2,15 1,98 1,77 1,82 Centraal-Amerika 0,74 0,80 0,78 0,78 0,89 Amerika 9,15 9,26 9,77 10,71 11,31 Afrika overige 1,59 1,73 1,87 1,77 2,60 Noord-Afrika 0,99 0,86 0,96 0,88 0,81 Afrika 2,59 2,59 2,82 2,65 3,41 Australië en Nieuw- Zeeland 0,49 0,54 0,64 0,54 0,45 Oceanië overige 0,03 0,03 0,03 0,03 0,04 Oceanië 0,52 0,57 0,67 0,57 0,49 Bijzondere trafiek 0,01 0,00 0,01 0,01 0,02 WERELD Sector minerale producten 41,83 56,00 60,46 63,29 57,85 chemische en farmaceutische producten 56,13 56,74 58,84 56,32 56,98 machines, toestellen en 29,91 33,39 32,70 31,49 32,37

11 elektrisch materieel vervoermaterieel 28,34 30,99 30,60 30,77 29,54 onedele metalen 17,23 20,94 18,67 17,19 17,73 parels, edelstenen, edele metalen, diamant 12,58 16,73 16,34 15,88 15,92 kunststof en toepassingen 13,54 15,33 15,43 15,34 15,84 voedingsproducten en dranken 8,52 9,41 10,16 10,66 11,62 plantaardige producten 7,43 8,78 9,19 8,92 8,73 textielstoffen en textielwaren 7,15 7,48 7,05 6,98 7,41 optica en precisieapparatuur 4,97 5,36 5,62 6,00 6,74 dierlijke producten 3,99 4,47 4,55 4,75 5,03 houtpulp, papier, karton en publicaties 4,56 4,80 4,54 4,34 4,35 diverse goederen en producten 3,64 3,80 4,12 4,21 4,25 goederen niet elders gerangschikt 2,78 3,96 3,52 2,79 3,03 schoeisel, hoofddeksels 1,88 1,65 2,21 2,32 2,68 bouwmaterialen 2,09 2,16 2,09 2,01 2,12 hout, houtskool en houtwaren 1,73 1,91 1,96 1,82 1,92 dierlijke en plantaardige vetten en oliën 1,22 1,80 1,64 1,55 1,38 huiden, vellen, leder en toepassingen 0,68 0,77 0,76 0,73 0,82 kunstvoorwerpen 0,08 0,08 0,07 0,09 0,10 wapens en munitie 0,04 0,04 0,04 0,04 0,03 Totaal 250,32 286,56 290,55 287,52 286,43 Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Aandeel Sector 2010 in 2011 in 2012 in 2013 in 2014 in minerale producten 16,71 19,54 20,81 22,01 20,20 chemische en farmaceutische 22,42 19,80 20,25 19,59 19,89 producten machines, toestellen en elektrisch materieel 11,95 11,65 11,26 10,95 11,30 vervoermaterieel 11,32 10,82 10,53 10,70 10,31 onedele metalen 6,88 7,31 6,42 5,98 6,19 parels, edelstenen, edele metalen, diamant 5,03 5,84 5,62 5,52 5,56 kunststof en toepassingen 5,41 5,35 5,31 5,34 5,53 voedingsproducten en dranken 3,40 3,28 3,50 3,71 4,06 plantaardige producten 2,97 3,06 3,16 3,10 3,05 textielstoffen en textielwaren optica en precisieapparatuur 2,86 2,61 2,43 2,43 2,59 1,98 1,87 1,93 2,09 2,35

12 dierlijke producten 1,60 1,56 1,57 1,65 1,76 houtpulp, papier, karton en publicaties 1,82 1,67 1,56 1,51 1,52 diverse goederen en producten 1,45 1,32 1,42 1,47 1,48 goederen niet elders gerangschikt 1,11 1,38 1,21 0,97 1,06 schoeisel, hoofddeksels 0,75 0,57 0,76 0,81 0,94 bouwmaterialen 0,84 0,75 0,72 0,70 0,74 hout, houtskool en houtwaren 0,69 0,66 0,67 0,63 0,67 dierlijke en plantaardige vetten en oliën 0,49 0,63 0,56 0,54 0,48 huiden, vellen, leder en toepassingen 0,27 0,27 0,26 0,26 0,29 kunstvoorwerpen 0,03 0,03 0,02 0,03 0,03 wapens en munitie 0,01 0,01 0,02 0,02 0,01 Totaal BIJLAGE Jaarprogramma 2015 FIT