Onderzoek Open Universiteit Informatica

Transcriptie

1 Studievereniging TouW Eindhoven, maart 2015 Bolognalaan 24 Eindhoven Aan alle TouW-leden, informatica-studenten en andere belangstellenden, Op zaterdag 21 maart 2015 is er weer een informatica-touw dag, met als onderwerp Onderzoek Open Universiteit Informatica Deze keer zijn we te gast in het studiecentrum in Utrecht. Vondellaan 202, 3521GZ Utrecht. Tel Voorafgaande aan de TouW-Informaticadag is de algemene ledenvergadering van TouW, de uitnodiging en de stukken hiervoor krijgen de TouW-leden apart toegezonden. Het is belangrijk dat iedereen zich van tevoren aanmeldt. Er is plaats voor maximaal 60 personen, plaatsen worden toegekend op volgorde van aanmelding. Aanmelden kan via Deze dag is gratis voor TouW leden en leden van BRPN. Andere belangstellenden betalen 11,00, vooraf over te maken naar giro t.n.v. TouW te Eindhoven. IBAN nummer: NL09 INGB BIC code: INGBNL2A Lid worden van TouW kan ook. In dat geval is deze dag ook gratis. De contributie bedraagt 12,50 per kalenderjaar. Wil je je dan aanmelden op bovenstaand adres? Op 6 juni hebben we een arduino workshop gepland. Informatie over arduino is te vinden op Er zal de gelegenheid zijn de kit aan te schaffen voor ong EUR 13,50. We zullen er een beperkt aantal beschikbaar hebben. Daarom is het zinvol al van te voren aan te geven of je daar belangstelling voor hebt, via netty.stoelinga@gmail.com. In tegenstelling tot eerdere berichten zal deze dag in Amsterdam zijn. Er is dan ook de gelegenheid om afscheid te nemen van veel (10) docenten van de OU die met functioneel pensioen gaan. Netty Stoelinga, Rindert Slee, Rikki Dijksman

2 TouW bijeenkomst 21 maart 2015 Onderzoek Informatica en informatiekunde (I&I) In een aantal lezingen krijgt u een overzicht van het onderzoek van onze faculteit: van hoogleraar, via docent, promotieonderzoek tot afstudeeronderzoek Master en Bachelor. Johan Versendaal die op 13 februari zijn oratie houdt, geeft de openingslezing. Daarna spreekt onze nieuwe collega Christoph Bockisch, die sinds 1 december bij onze faculteit werkt. Vervolgens gaat Sylvia Stuurman in op haar proefschrift, dat zij in de loop van het voorjaar 2105 verdedigt. Zij gaan allen ook in op de rol die master en bachelorstudenten I&I kunnen spelen in hun onderzoek. Vervolgens is er een korte introductie over de procedures van het afstuderen in de bachelor en master. Hieke Keuning en Stephaan de Declerck geven hun afstudeerpresentatie master Computer Science en bachelor Informatica. Hieke gaat daarbij ook in op het promotieonderzoek dat zij inmiddels bij onze faculteit doet. Programma 9.45 Ontvangst met koffie Algemene ledenvergadering TouW Inhoudelijk programma welkom prof. dr. ir. Johan Versendaal: Haal het maximale uit ICT investeringen dr. Christoph Bockisch: Programmeertaal technologie voor hoge software kwaliteit zeer korte pauze ir. Sylvia Stuurman: Design for change lunch Korte introductie over afstuderen bachelors en masters I&I Hieke Keuning (MSc): Strategy based feedback for imperative programming exercises drs. Stephaan Declerck: Cyberpesten: social media platform mining tools afsluiting met hapje en drankje Vooraankondiging: Op 6 juni 2015 is de TouWbijeenkomst in studiecentrum Amsterdam met als onderwerp Workshop Arduino door Harold Pootjes en Simon Pauw. Het is een afscheidsworkshop. Bij de afsluitende borrel is er gelegenheid om afscheid te nemen van Harold Pootjes, Bart Pauw en een aantal van de andere docenten (totaal 10) die op 1 februari 2015 met keuzepensioen zijn gegaan.

3 Nadere details zie op de website 21 maart 2015 Onderzoek Informatica en informatiekunde (I&I) samenvattingen en korte CV s prof. dr. ir. Johan Versendaal: Haal het maximale uit ICT investeringen Samenvatting lezing: ICT ondersteunt bedrijfsvoering in organisaties. Daarvoor zijn ontwikkelmethoden, en methoden voor specificatie bedacht; kenmerkend is dat vanuit de bedrijfsstrategie en vanuit de processen de nieuwe ICT wordt ontwikkeld, of ingekocht en geconfigureerd. Tegelijkertijd maakt 'slimme' ICT nieuwe producten en diensten, nieuwe business modellen en nieuwe business processen mogelijk: hier is ICT de 'enabler of innovator', die uiteindelijk de processen en de business zal kunnen aanpassen. Voor beide perspectieven geldt echter dat het succes van de ICT investeringen niet altijd is gegarandeerd. In de lezing wordt ingegaan op welke strategieën voor beide perspectieven kunnen worden gevolgd. Kort CV: prof. dr. ir. Johan Versendaal studeerde Informatica aan de TU Delft en promoveerde op ontwerpmethoden en softwarearchitecturen van interactieve informatiesystemen. Van 1991 tot 1997 werkte hij bij het Buro voor Systeemontwikkeling (het huidige Atos) met als specialisatie werkplekinformatisering en human factors. Daarna werd hij development manager en product manager bij Baan (het huidige Infor). Van 2002 tot oktober 2012 was hij docent/onderzoeker bij de Universiteit Utrecht, departement Informatica, vakgroep Organisatie en Informatie. Sinds oktober 2008 is hij verbonden aan Hogeschool Utrecht als lector Extended Enterprises. Sinds juni 2014 is hij tevens voor vijf jaar aangesteld als bijzonder hoogleraar e business aan de Open Universiteit te Heerlen. dr. Christoph Bockisch: Programmeertaal technologie voor hoge software kwaliteit Samenvatting lezing: Computers en computerprogramma s hebben een grote betekenis in onze maatschappij en daarom is het belangrijk dat zij een hoge kwaliteit hebben in vele opzichten zoals correctheid, onderhoudbaarheid, maar ook duurzaamheid. Niettemin worden de opgaven van programma s steeds ingewikkelder en de programma s worden steeds complexer. Om toch een hoge kwaliteit te bereiken moet in het gehele softwareontwikkelingsproces de juiste ondersteuning geboden worden. Om een oplossing te vinden focus ik mijn onderzoek op de latere fasen zoals design, implementatie en testen van programma s en specifiek op programmeertalen en hun uitvoeringsomgevingen. In deze presentatie zal ik een overzicht van mijn onderzoek geven en twee projecten in iets meer detail voorstellen. In het eerste project hebben we embedded software bekeken die energie eisende hardware bestuurt. Met de formele methode Counter Example Guided Abstraction Refinement (CEGAR) stellen we een formele beschrijving op van het energie gedrag van het system, in de vorm van een toestandsautomaat die naar functies in de software verwijst. Dit model kan gebruikt worden om het energie gedragen te analyseren, optimalisaties te ontwikkelen en te toetsen. Ten tweede is het een voortdurende trend om nieuwe programmeertalen te ontwikkelen, in het bijzonder zogenaamde kleine talen of domain specific languages (DSL) die toegesneden zijn op een

4 bepaald probleem. Programma s geschreven in zo n taal zijn vaak eenvoudiger en beter te onderhouden. Maar meestal zijn tools, zoals debuggers, voor deze talen niet beschikbaar of van matige kwaliteit. Met de Advanced dispatching Language Implementation Architecture (ALIA) hebben we een aanpak gecreëerd, die ons in staat stelt nieuwe talen snel te ontwikkelen en geavanceerde tools eenvoudig zo her te gebruiken dat ze specifiek voor de nieuwe taal zijn. kort CV: Christoph is universitair docent Informatica aan de Open Universiteit sinds december Daarvoor was hij universitair docent aan de Universiteit Twente in het vakgebied software compositie. In 2008 heeft hij zijn doctorsgraad aan de Universiteit Darmstadt, Duitsland summa cum laude gehaald, waar hij ook van 1998 t/m 2003 informatica gestudeerd heeft. Samen met bedrijven zoals Océ, Topicus, Info Support, Capgemini em Aselsan (Turkije), heeft Christoph verschillende studentprojecten en promovendi begeleid. Samen met zijn studenten heeft hij meer dan 50 artikels in hooggeplaatste conferenties, tijdschriften en workshops zoals OOPSLA, VEE, TAOSD, of JOT gepubliceerd. Christoph is regelmatig reviewer van internationale conferenties en tijdschriften, organisator en program chair van workshops (b.v. Green In and By Software Engineering (GIBSE) en Virtual Machines and Intermediate Languages (VMIL) ) en evenementen zoals zomerscholen. Hij was een uitgenodigde spreker bij het symposium Aspects of Formal Verification en bij promovendisymposia, en hij geeft op uitnodiging colleges, onlangs aan de Shanghai Jiaotong Universiteit, China. ir. Sylvia Stuurman: Design for change Samenvatting lezing: De maatschappij verandert voortdurend. Een eis aan vrijwel elk softwareproduct hoort daarom eigenlijk te zijn dat de software zo eenvoudig mogelijk te veranderen is. In mijn onderzoek ga ik in op een aantal aspecten van design for change. Kort CV: Sylvia Stuurman heeft oorspronkelijk biologie gestudeerd en heeft gewerkt als biologieleraar. Ze is zelfstandig ondernemer geworden (detailhandel), en is toen Informatica gaan studeren bij de Open Universiteit. Tijdens haar studie is ze gaan werken als systeembeheerder/wetenschappelijk programmeur bij de Technische Universiteit Delft (bij de faculteit Wiskunde en Informatica). Na haar afstuderen werd ze toegevoegd onderzoeker, en toen er een baan als universitair docent bij de OU vrij kwam op haar vakgebied, is ze bij de OU gaan werken. Hieke Keuning (MSc): Strategy based feedback for imperative programming exercises Samenvatting: Steeds meer mensen leren programmeren: op scholen en universiteiten, in grootschalige online cursussen (MOOC's) of door zelfstudie. Er zijn veel tools ontwikkeld die helpen bij de lastige taak van het bouwen van computerprogramma's. Veel van deze tools richten zich voornamelijk op complete programma's en ondersteunen de student niet bij het zetten van de juiste stappen richting dit resultaat. We hebben een prototype van een programmeertutor ontwikkeld die studenten door middel van feedback en hints naar een oplossing voor eenvoudige programmeerproblemen helpt. We baseren ons op een bestaande tutor voor functioneel programmeren en vertalen de achterliggende ideeën naar het imperatieve programmeerparadigma. De tutor baseert zich op modeloplossingen waaruit een programmeerstrategie wordt afgeleid. Deze strategie legt de verschillende paden vast naar de modeloplossingen. Om varianten te herkennen, breiden we de strategie uit met alternatieven en

5 worden diverse programmatransformaties toegepast. Een docent kan het gedrag van de tutor beïnvloeden door de modeloplossingen van annotaties te voorzien. We hebben data verzameld van informaticastudenten om te verifiëren dat hun juiste en onjuiste oplossingen worden herkend. De mogelijkheden van de tutor worden gedemonstreerd door het tonen van een aantal interactieve sessies. Kort CV: Hieke is docent Informatica bij de Hogeschool Windesheim. Zij is in juni 2014 afgestudeerd in de master Computer Science en is inmiddels als buitenpromovendus bezig met een promotieonderzoek in hetzelfde gebied bij Johan Jeuring (promotor) en Bastiaan Heeren (copromotor). Hieke zal haar afstudeerpresentatie herhalen en uitbreiden met haar huidige onderzoek. drs. Stephaan Declerck: Cyberpesten: social media platform mining tools Samenvatting: Cyberpesten Het traditionele pestprobleem heeft een digitale dimensie gekregen, ook wel cyberpesten genoemd. Bij het huidige onderzoek naar cyberpesten wordt nog maar beperkt gebruik gemaakt van data van sociale media zelf. Een reden hiervoor is dat onderzoekers niet over de juiste tools beschikken om deze data te verzamelen en verwerken. Om in deze behoefte te voorzien is in het kader van het Afstudeerproject Bachelor Informatica het project Cyberpesten: social media platform mining tools' uitgevoerd. Webapplicatie Dit project heeft geresulteerd in een webapplicatie waarmee onderzoekers projecten kunnen opzetten om Facebook en/of Twittergegevens van respondenten te verzamelen. Nadat toestemming is verkregen van respondenten worden de gegevens op een gestructureerde manier opgeslagen in een database, en kunnen de gegevens worden geëxporteerd naar een formaat dat analyse toelaat met behulp van externe software. Rijke bron voor onderzoek De gegevens die worden verzameld (profielgegevens, statusberichten en relaties tussen vrienden) vormen een rijke bron voor onderzoek. Hoewel het systeem is ontwikkeld in de context van het onderzoek naar cyberpesten, kan het ook worden ingezet om data te verzamelen voor ander sociaalwetenschappelijk onderzoek, bijvoorbeeld het gebruik van sociale media, sociale interactie tussen personen en tekstanalyse van statusberichten. Kort CV: Stephaan Declerck studeerde bedrijfseconomie (afstudeerrichting marktonderzoek) aan de Katholieke Universiteit Brabant te Tilburg. Na zijn afstuderen (1995) werkte hij onder andere bij marktonderzoeksbureau Interview NSS. Sinds 2004 werkt hij als onderzoeker statistiek bij het Planbureau voor de Leefomgeving bij de sector Verstedelijking en Mobiliteit. In 2014 voerde hij samen met Pascal Pieters het project Cyberpesten: social media platform mining tools' uit in het kader van de Bacheloropleiding Informatica aan de Open Universiteit.