INHOUD. WOORD VOORAF - Jean-Paul De Loecker 4. IN EN OM DE KRING 5 Jean-Paul De Loecker / Johnny Van Bavegem

Transcriptie

1 Gooik 102 Tijdschrift van de Heemkundige Kring Achtentwintigste jaargang - Trimestrieel tijdschrift - December 2013 Verantwoordelijke uitgever: Jean-Paul De Loecker, Koekoekstraat 41, 1755 Gooik

2 INHOUD WOORD VOORAF - Jean-Paul De Loecker 4 IN EN OM DE KRING 5 Jean-Paul De Loecker / Johnny Van Bavegem HEEMKUNDIGE KRING VAN GOOIK v.z.w. De Heemkundige Kring van Gooik werd opgericht in 1984 en is lid van het Nationaal Verbond voor Heemkunde Voorzitter: Jean-Paul DE LOECKER Ere-ondervoorzitter: Jozef VOSSEN ( ) Secretaris: Johan THOLLEMBEEK Penningmeester: Els VAN DER HOEVEN Informatica: Johnny VAN BAVEGEM Werkten mee aan dit nummer: Guy Ballet Piet Chrispeels Jan De Doncker André De Leener Jean-Paul De Loecker René De Loecker Jan Depester Luc De Visscher Jan Heyvaert Frans Lison Veerle Maebe Serge Moonens Frans Peetermans Gaston en Jan Schets Johnny Van Bavegem Bart Van Camp Secretariaat, archief en lokaal: Dorpsstraat Gooik info@heemkunde-gooik.be Bankrelatie: BE (KBC) De bijdrage voor 2013 is 15. De leden krijgen hiervoor 4 tijdschriften. ISSN Losse verkoop: 5 Iedere auteur is verantwoordelijk voor inhoud en illustratie van haar/zijn bijdrage. Nadruk en/of reproductie is zonder schriftelijke toestemming van het bestuur of de auteur verboden. Lay-out en samenstelling: Jean-Paul DE LOECKER Johnny VAN BAVEGEM Drukkerij ABC OUDE WOORDEN - Deel 35 - Frans Peetermans 15 DE BURCHT VAN GOOIK 16 Unieke muurresten op de site van het klooster - Jean-Paul De Loecker TWEE FAMILIEFOTO S UIT DE OUDE DOOS 19 Mijn voorouders - André De Leener MARCHANDIES OP WIELEN 20 Lang, lang geleden - Jan De Doncker HONDENMOLEN MET AST GERESTAUREERD OP WOESTIJN 22 Leven in de denkwereld van onze voorouders - Guy Ballet MADELEINE FASSEAU 25 De schoenmaakster aan de Statie van Gooik - Gaston en Jan Schets DE GESCHIEDENIS VAN SK OETINGEN 28 Deel 2: 20 mei toeschouwers voor de titelmatch VC Kester - SK Oetingen - Jan Depester DE FAMILIE OPSOMER 33 Na meer dan 40 jaar nog steeds besmet door de paardenmicrobe Frans Lison DE STIEKEM NAGEBOUWDE VÉLOCIPÈDE 36 en andere mobiliteitsverhalen uit het Pajottenland - Jan Heyvaert DE PASTORIE 38 Mijmeringen over een speciale plek - Piet Chrispeels TOEVALLIGE VONDST BIJ DIGITALISEREN VAN OUDE CIJNSBOEKEN 40 Liedeken. Stemme. Ick lagh met sotte volck. - Luc De Visscher KASTEEL-HOEVE OPLOMBEEK, CULTUREELUITHANGBORD 42 Een gesprek met Paul Dujardin - Veerle Maebe DE ROMEINEN IN KESTER 48 Een belangrijke vicus - Bart Van Camp DE PITJESBAK 51 Spelregels van een oud caféspel - Serge Moonens DE AUTORAIL ART Een actieve 80-jarige - René De Loecker E Illustratie kaft: Een beeld van de kasteel-hoeve Oplombeek van de eigenlijke voorkant van het gebouwencomplex. De bedoeling is deze toegang terug te herstellen met de dreef erbij. (Foto Jean-Paul De Loecker) Heemkundige Kring van Gooik 3 December 2013

3 WOORD VOORAF E Jean-Paul DE LOECKER Beste heemvriend(in), In deze speciale tijd van het jaar, rond Kerstmis en Nieuwjaar, bezinnen vele mensen zich over het voorbije jaar en denken ze al aan het volgende. Zo doen wij ook. We denken na over alles wat er dit jaar is gebeurd en dat is heel wat! We hebben zoveel nieuwe leden in onze Kring mogen verwelkomen dat we er soms door overweldigd werden. We doen ons best voor een goede werking van deze vereniging (goedgevulde tijdschriften, een uitgebreide website, GeneaGooik, activiteiten) en het werpt duidelijk zijn vruchten af. Op dit ogenblik zitten we aan 555 leden, een getal waarnaar we getracht hebben, maar nog niet dachten te verwezenlijken dit jaar Hier en daar waren er ook wat ontgoochelingen, denk aan hetgeen met de mooie muurresten van de Gooikse burcht is gebeurd, maar ook daar moeten we uit leren. Samen met een aantal mensen werken we aan een overeenkomst met de gemeente om zulke zaken in de toekomst te vermijden. M.a.w. we kijken positief vooruit en trachten het negatieve van wat gebeurd is, te vergeten. Volgend jaar dan staat al zoveel op het programma, dat je echt je agenda erbij moet nemen en de data noteren: een boek over kasteel Saffelberg (zie foto hieronder), Erfgoeddag, een boek over WO I, voordrachten, de quiz, enz Kijk maar goed naar In en om de Kring, daar krijg je alle informatie. We bieden jullie als laatste nummer van 2013 een extra goedgevuld tijdschrift aan. Er is geen speciale bijlage deze keer, maar een tijdschrift met zoveel bladzijden is al iets bijzonders op zich. Ook al hebben we geen teksten van twee vaste schrijvers (Roger Poelaert en Willy Juwet), die het te druk hadden met andere zaken, toch laten we onze leden van Oetingen en Kester niet in de steek; daar zorgen andere medewerkers voor. Roger en Willy hebben trouwens beloofd een volgende maal weer paraat te zijn! Vergeet zeker niet het lidgeld van 2014 te betalen, anders mis je de 4 nieuwe tijdschriften van volgend jaar. Mogen we daarvoor op jullie rekenen, want zonder die steun kunnen we niet. Veel kijk- en leesgenot toegewenst én een heel gelukkig nieuw jaar 2014! Jean-Paul De Loecker Voorzitter van de Heemkundige Kring van Gooik (Foto Jean-Paul De Loecker) Heemkundige Kring van Gooik 4 December 2013

4 Jaarmarkt (zaterdag 28 september 2013) De meeste van onze bestuursleden waren terug van de partij op onze vertrouwde plaats (of toch ongeveer) om er een mooie dag van te maken en dat werd het ook. Niet alleen letterlijk was het een schitterende, zonnige dag: niet te heet, maar een lekker weertje, en daardoor heel veel volk op gang. Maar ook figuurlijk een mooie dag met een nooit gekende aandacht voor onze stand. Die stond dit keer echt in het teken van de problemen met de muur van de Gooikse burcht en dat hebben we duidelijk gevoeld. Bart Van Camp had een prachtige IN EN OM DE KRING Allerlei nieuwsjes en feiten rond de Kring E Jean-Paul DE LOECKER / Johnny VAN BAVEGEM Onze gebruikelijke stand op de Dorpsstraat met een aantal van onze medewerkers. (Foto Karl Desmet) Bekende bezoekers aan onze stand: v.l.n.r. André Raman (exbestuurslid), Bart Van Camp en Chris Kuijken; onze standhouders zijn David Van Bavegem en Frans Peetermans. (Foto Johnny Van Bavegem) affiche ontworpen (zie foto onderaan) en die trok veel aandacht. We kregen heel veel reacties van verontwaardigde Gooikenaars, die het niet konden vinden met de beslissing om dit unieke stuk muur te vernietigen. Ook Bart was er zelf en diende meermaals van repliek. Er waren dus heel wat geïnteresseerden, speciaal in ons laatste tijdschrift met de cover en een bijdrage over die muur. Ook kwamen er mensen langs die zich spontaan aanboden om lid te worden en anderen, zodat we in totaal een 14-tal nieuwe leden konden inschrijven: een groot succes! Ook het aantal boeken (19) en tijdschriften (15) dat we verkochten was niet gewoon. Wat een steun voor onze Kring! Ook onze wedstrijd kende succes: meer dan 40 mensen namen er deel aan, maar er konden maar drie winnaars zijn: Geert De Marie (Kwakenbeek), Johan De Muylder (Terlo) en Danny Bogemans (Lenniksestraat 79A, Oetingen). Zij kregen een aantal weken later hun prijzen/prijs in ons lokaal. We hadden onze handen vol om regelmatig uitleg aan verontwaardigde passanten te geven bij de affiches over de muur en de vele vondsten. (Foto Johnny Van Bavegem) Al bij al een schitterende editie van de jaarmarkt voor ons, met dank aan iedereen die op één of andere manier geholpen heeft. Vermelden we toch ook dat onze twee Nederlandse leden Chris en Henriëtte Kuijken langskwamen, net als ons ex-bestuurslid André Raman, die speciaal uit Blankenberge op bezoek kwam. Heemkundige Kring van Gooik 5 December 2013

5 Dit is zo'n voorbeeld hoe ons straatbeeld in Gooik voortdurend verandert: de Wijngaardstraat boven in de bocht, met links het huis dat ondertussen werd afgebroken. (Foto s Jean-Paul De Loecker) Heemkunde op aanvraag (oktobernovember 2013) Tussen allerlei vaste werkjes voor de Kring, werd er door ondergetekende ook nog tijd gemaakt om op vraag van een aantal groeperingen of instanties wat uitleg te verstrekken over bepaalde facetten van Gooik. Op ziekendag, donderdag 10 oktober toonde ik bij de mensen van Ziekenzorg een pp-voorstelling in de benedenzaal van Familia. Daar was het thema een vergelijking tussen zichten in Gooik-centrum van nu en een aantal jaar geleden. Het werd een boeiende tocht, met voor velen toch heel wat verwondering hoe snel alles in ons dorp/onze gemeente verandert (zie voorbeelden). Op vrijdag 11 oktober mocht ik een rondleiding meemaken met de vierde leerjaren van Oetingen en Strijland (met de juffrouwen Magy Geerts en Carine Peetermans); hier bezochten we de klassieke plaatsen in Groot-Gooik: de Woestijnkapel, het Waterkasteel en de Kesterheide (met Omringd door enthousiaste schoolkinderen uit Strijland en Oetingen, geeft Jean-Paul De Loecker wat info mee over de 'IJzeren Man' te Kester. (Foto Magy Geerts) Jo Wijnant, erfgoedconsulent landschappen én eigenaar geeft waardevolle uitleg aan de jeugd van Oetingen over zijn Vanreepinghenhuisje. (Foto Jean-Paul De Loecker) Pervivo, het Kruis en de IJzeren Man). Het mag gezegd worden: onze jonge mensen zijn zeer leergierig wat de geschiedenis van hun gemeente betreft. Het is telkens een hartverwarmende ervaring dat heemkunde ook leuk kan zijn voor de jonge generatie! En tenslotte was er op vrijdag 22 november een bezoekje aan het Van Reepinghenhuisje te Kester, opnieuw met het vierde leerjaar van Oetingen (juf Magy en stagiaire Margo Jacobs). Hier werden we opgewacht door eigenaar Jo Wijnant uit Lennik, die de kinderen een rondleiding in het huisje aanbood. Hij verschafte een interessante en begrijpelijke uitleg, die duidelijk geapprecieerd werd door de leerlingen, zeker toen ook het broodovenhuisje bezocht werd. Dank aan onze gids, die ons nog kon vertellen dat er in de (nabije) toekomst sprake is van een grondige restauratie van het huisje. We konden met onze eigen ogen vaststellen dat dit dringend aan de orde is, wil men het nog voor lang bewaren Heemkundige Kring van Gooik 6 December 2013

6 Quiz 2013 Enkele sfeerbeelden Links een zicht op de schuur van de Cam, die alweer propvol zat met 34 quizploegen. Helemaal links en op de achtergrond zien we enkele leden van ons team. Bovenaan, de tafel met de juryleden, allen klaar om aan de puntentelling te beginnen. Naast Herman Anthoons, Kristoff Hemelinckx en Christa Dermez zien we nog Daniëlle Gijsen, Frans Peetermans, Luc De Visscher en Johnny Van Bavegem. Hierboven rechts de winnende ploeg Tsjikatilo uit Halle, links Per seconde grijzer, zij werden tweede en onderaan rechts de ploeg die derde werd Les visiteurs. De eerste drie ploegen mochten op de foto met links v.l.n.r. Herman Anthoons, Kristoff Hemelinckx, Christa Dermez en rechts v.l.n.r. Jan Depester, Simon De Boeck en Michel Doomst. De ploegleden ontvingen tevens van de gemeente een medaille als aandenken aan deze editie van de quiz. (Alle foto s Jean-Paul De Loecker) Heemkundige Kring van Gooik 7 December 2013

7 E Quiz 2013 (vrijdag 8 november 2013) Voor onze 16 de editie kregen we alweer een volle zaal met 34 ploegen. Ook al haakten een aantal vaste ploegen af (wegens wat te moeilijk vorig jaar?) en hadden er een aantal een andere agenda, toch kwamen we vlot aan ons maximum. Meer dan die 34 is echt niet te doen en dan wordt het moeilijk voor onze medewerk(st)ers om drank te bezorgen en jokers op te halen. Het werd een boeiende editie, met dit keer weer een meer toegankelijke quiz, d.w.z. af en toe wat moeilijke vragen, maar voor het merendeel toch vragen waar de meeste ploegen konden op antwoorden. Het werd opnieuw een mix van vragen over algemene onderwerpen, met hier en daar een vraag over Gooik en twee proevertjes. Het materiaal hiervoor konden we krijgen via Greta en Julien van Delhaize. Ook andere Gooikse winkels schonken ons wat prijzen: Elektro-Tondeur, Dirk Van Lathem, ING, KBC, Standaard Boekhandel en Karel Goddeau van de stekerij in de Cam. Onze medewerk(st)ers waren in grote getale aanwezig, maar dat was nodig. De jury werd bemand door Herman Anthoons, Frans Peetermans en echtgenote Daniëlle, Christa Dermez en Kristoff Hemelinckx. Ze hebben het uitstekend gedaan, er kwamen weinig of geen reclamaties. Johnny en Luc zorgden voor de pp-voorstelling en nog wat papierwerk. De bar werd in goede banen geleid door Els Van der Hoeven, Jonas Vanderborght en Karl Desmet; afwassers van dienst waren Karolien Van Bavegem en vriend Kristof Deleener. Aan de croque- en koffiemachine stonden Dorien Vanderheyden en Lise Cox. Onze obers waren David Van Bavegem, Lore Vanderborght, Thomas Meganck, Wouter Van der Hoeven, Johan Thollembeek, Griet Clybouw en Elisa Desmet. Sabine Libaut zorgde voor de jokerophaling. Ondergetekende zorgde voor de coördinatie en de speciale proevertjes. Jos Huwaert zorgde als vanouds voor een gesmaakte presentatie. Een mooie editie met een klassieke winnaar: de ploeg van Tsjikatilo uit Halle, die het nipt haalde voor Per seconde grijzer en Les Visiteurs. Deze drie ploegen kregen naast een vaste prijs voor elke deelnemer ook nog de speciale herinneringsmedailles van de gemeente Gooik. De Bende van Twijfel werd de eerste (gemengde) Gooikse ploeg. Ook de Gooikse ploegen De Vorkstok en Fanfare Kester zaten nog in de middenmoot, net als Actigo. Afspraak alvast volgend jaar op vrijdag 7 november novemberviering (maandag 11 november 2013) De viering ging dit jaar door in Oetingen, met een optocht, een misviering en een receptie in de zaal Elckerlyk, in aanwezigheid van de Majoretten van Leerbeek en de Koninklijke Harmonie De Vrede. Er kwam een hulde aan het monument van de gestorven soldaten aan de kerk. In de zaal werd er nog druk nagepraat onder de verschillende oudstrijders-afdelingen in onze gemeente. Twee nog levende oudstrijders in Groot- Gooik, nl. Marcel Neukermans en René Pauwels waren vereerd met zoveel interesse. Ook Lucien Persoons, Korea-veteraan, was aanwezig. De twee aanwezige oudstrijders René Pauwels en Marcel Neukermans, met vooraan links ook nog Palmyre Vossen, worden geflankeerd door v.l.n.r. Willy Juwet, Pol Cromphout, Pat Delrue en Roger Neukermans met de 4 vlaggen van de deelgemeenten. (Foto Jean-Paul De Loecker) Volgend jaar, in het herdenkingsjaar van 100 jaar WO I, komt er een speciale editie van deze 11 november-viering. Die zal plaatsvinden in Gooik, en wellicht worden de verschillende monumenten de avond ervoor bezocht en in de bloemen gezet. Dit evenement en zovele andere, zullen in de loop van 2014 uitgebreid aangekondigd worden naar de inwoners van Gooik. (Zie ook programma 14-18) Heemkundige Kring van Gooik 8 December 2013

8 E Bijeenkomst film over De Burcht (zondag 1 december 2013) Op initiatief van André De Leener, gewezen Gooikenaar én medewerker uit Neigem, kwamen we met een mooi groepje geïnteresseerden samen in ons lokaal op zondag 1 december ll. De bedoeling is, om samen met de (financiële) steun van het Gooikse gemeentebestuur een film te maken over de burcht in Gooik-centrum. Helaas zijn de muurresten verdwenen (zie bijdragen nu en in ons vorig tijdschrift), maar gelukkig was er Roger Deprouw uit Asse om deze vast te leggen op beeld, dankzij een telefoontje van André. Dank trouwens aan Roger om dit dan zo snel te komen doen, want het moest snel gaan, zoals geweten. Brainstormen over de toekomstige film over de burcht, zittend rond de tafel in ons lokaal. V.l.n.r. Piet Chrispeels, Jos De Smedt, Tim Juwet, Jean-Paul De Loecker, Roger Deprouw en initiatiefnemer André De Leener (Foto Johnny Van Bavegem, die er ook bijhoort!) In ieder geval, die zondagnamiddag zaten we samen met de volgende mensen: André, Roger, Jos De Smedt, Piet Chrispeels, Tim Juwet, Johnny Van Bavegem, Michel Doomst en Jean-Paul De Loecker. Er werd heel wat gediscussieerd over hoe een film over de burcht er zou moeten uitzien, zowel qua vorm als qua inhoud. Ideeën vlogen in het rond, zoals dat bij een brainstorming moet zijn, sommige werden direct afgeschoten, andere kregen de goedkeuring en nog andere werden terug opgepikt. Mooi hoe iedereen van deze groep zijn best deed om te zoeken naar een gepaste suggestie. Resultaat van dit alles was het besluit dat twee medewerkers, nl. Piet Chrispeels en Tim Juwet, elk op zich gingen zoeken naar een goed scenario voor de film, en dat we dan na Nieuwjaar nog eens samen komen om die twee resultaten met elkaar te vergelijken. Want het is niet zo eenvoudig om zo maar een film te maken, er moet een goede leidraad zijn. De film moet meer dan alleen over de muur gaan, er is de hele site met zijn verleden tot in de Romeinse tijd, er is de verbintenis met de kerk, misschien ligt hier wel het ontstaan van Gooik Dat alles verwerken in één geheel is geen sinecure. Maar men vertrouwt op de ervaring van Piet (Chiro!) en het vernuft van Tim om dingen tot leven te brengen. Wordt zeker vervolgd in de loop van 2014! Herdruk boek Ze kwamen vanzelf Waarom een tweede druk van dit boek? Wel, de eerste oplage was al zo goed als uitverkocht midden dit jaar, maar we aarzelden nog om een volgende uit te brengen. Maar er bleven vragen komen naar deze uitgave en uiteindelijk besloten we het toch maar te wagen: het boek is vanaf nu - december weer beschikbaar. En het werd wel degelijk gelezen! We kregen heel veel reacties op dit werk van Veerle Maebe: zoveel families wilden de geschiedenis van hun (groot)ouders te weten komen. En dat was toch de bedoeling: een stukje Pajotse geschiedenis blijvend bewaren. Er werden hier en daar wat verbeteringen aangebracht, bij de eerste familiefoto s (p ) konden we er nog enkele bijvoegen (met dank aan Jos Dupond en Jacqueline Vandervelde, onze leden uit Halle), maar het geheel blijft natuurlijk hetzelfde. We danken de bedrijven die ons steunden, voor de tweede keer, zeer hartelijk. En ook dank aan Johnny voor de aanpassingen. Voor diegenen die dit mooi boek nog niet hebben, grijp de kans. De prijs blijft op 25 euro voor een exemplaar, slechts 22,50 euro voor de leden. Eindejaarsdrink Erfgoedcel PZ (vrijdag 6 december 2013) Vrijdagavond 6 december, een nog jonge, maar al fel gesmaakte traditie van de mensen van de Erfgoedcel Pajottenland/Zennevallei ging voor de derde keer door: de eindejaarsdrink. Ditmaal was het Koetshuis in Roosdaal de plaats van afspraak. En er waren heel wat Heemkundige Kring van Gooik 9 December 2013

9 E gaven; we een mooi aantal exemplaren verkocht hebben; de kriek en de geuze en de hapjes heerlijk smaakten en dat we aan Koen, Karen en Evelien (en de andere medewerkers van EPZ) een dikke proficiat mogen zeggen voor hun schitterende organisatie! Een geslaagde avond, want het opzet om alle heemkringen van de streek bij elkaar te brengen, werd nog maar eens verwezenlijkt. Dank aan onze aanwezige Gooikenaars: Frans Peetermans en Daniëlle, René De Loecker en Maria, en bestuursleden Lise Cox, Karl Desmet, Els Van der Hoeven, Johnny Van Bavegem en ondergetekende als voorzitter. Een aantal van onze bestuursleden bij de stand van de Heemkundige Kring. V.l.n.r. Els Van der Hoeven, Karl Desmet, Jean-Paul De Loecker en Lise Cox. Johnny Van Bavegem ontbreekt op de foto. (Foto Luc Bohez; extra foto s van dit gebeuren vind je op onze website in de beeldenbank onder Evenementen ) kringen uit de regio op de afspraak, ongeveer een 26-tal waaronder wij van de Heemkundige Kring van Gooik. Ieder had zijn stand(je), waarop de publicaties konden tentoongesteld worden en het was drummen geblazen in de inkomsthal van het Koetshuis. Misschien iets te weinig plaats om alles mooi uit te zetten, vooral voor ons, en de ruimte ertussen was al snel opgevuld met zich een weg banende bezoek(st)ers, met een drankje en een hapje in de hand. Het was dan wel gezellig dicht bij mekaar, dat moet gezegd worden. Tijdens een voorstelling in de zaal, na een puik welkomstwoord door burgemeester Christine Hemerijckx van Roosdaal en de nieuwe voorzitter van EPZ, Marc Snoeck, kregen we veel informatie over het WO I-project en het nieuwe actieplan van de Erfgoedcel. Er was ook de presentatie van het mobiliteitsboek Bewogen tijd, waaraan een drietal van onze leden/medewerkers meewerkte (Piet Chrispeels, René De Loecker en Walter Evenepoel) - zie de bijdrage van Jan Heyvaert verder in ons tijdschrift. Zijn uitgeverij De Draak is tevens uitgever van het boek. Het mooie toneelstukje over Den duvelsweg, gespeeld door 2 Gentse acteurs, kon iedereen bekoren: knap hoe een oud Gooiks anekdootje tot leven werd gebracht op de scene. Onze schrijver/medewerker Frans Peetermans kon best fier zijn op zijn oorspronkelijk schrijfsel. Onthouden we dat onze stand nog heel veel beziens en bewondering kreeg omwille van de vele verzorgde uit- Programma herdenking in 2014 Het was te verwachten dat volgend jaar 2014 een enorm druk jaar ging worden wat betreft de herdenking van het begin van de Eerste Wereldoorlog, 100 jaar geleden. Dit zal niet alleen zo zijn over gans Vlaanderen, gans België, gans Europa, maar ook over de hele wereld. En wij in Gooik kunnen natuurlijk niet achterblijven. Op dit ogenblik liggen in onze gemeente al een 9-tal activiteiten vast en aan een aantal ervan werken wij uiteraard mee. Voor het volledige programma verwijzen we naar Info Gooik, maar we geven hier toch een overzichtje van onze activiteiten : Op zondag 16 februari om 15u is er een optreden van de a capella groep Coop, Boyes and Simpson in het Koetshuis in Roosdaal. Zij brengen liederen uit WO I. Dit is een organisatie van de Andreas Masiuskring van Lennik, het Davidsfonds van Sint-Kwintens-Lennik, heemkring Rausa uit Roosdaal en onze Heemkundige Kring van Gooik. Reservatie gebeurt via het Koetshuis zelf (tel.: ). Een tip: reserveer snel, want de plaatsen zullen ook snel bezet zijn! Prijs: 12 euro. Heemkundige Kring van Gooik 10 December 2013

10 E Op vrijdag 10 oktober wordt een boek voorgesteld over de Groot-Gooikse Oudstrijders van , in de Schuur van De Cam. Aan dit boek wordt op dit ogenblik - en al een hele tijd - hard gewerkt door Frans Peetermans (Gooik), Willy Juwet (Kester), René De Loecker en Rufin De Vos (Leerbeek), Roger Poelaert (Oetingen) en Pat Delrue (algemene inleiding). Samen met de boekvoorstelling zal ook een tentoonstelling opgezet worden, die loopt van 11 t.e.m. 19 oktober, in de Schuur van de Cam. Op zaterdag 18 oktober, om 19u30, is er een voorstelling-lezing over Reizigers door de Grote Oorlog, gegeven door August Thiry en Dirk Van Cleemput, auteurs van het gelijknamige boek over de ACM-afdeling in de Eerste Wereldoorlog, waartoe ook een Gooikenaar Jan-Baptist Dumon behoorde. Een heel boeiend verhaal. Deze en andere activiteiten kun je ook terugvinden op de website van Erfgoedcel PZ: Grafzerk Staf De Clercq Rond dit monument is er op dit ogenblik wat te doen. Hoe komt dat? Wel, de grond waarop de grafzerk zich bevindt, wordt te koop aangeboden en de vrees bestaat nu dat de nieuwe eigenaar wel eens de zerk zou kunnen verwijderen, omdat hij op de grond wil bouwen. Iedereen weet natuurlijk dat Staf De Clercq daar niet meer begraven ligt, maar het monument heeft eerder een symbolische waarde gekregen. Het verwijst naar het feit dat de Vlaamse voorman in Kester in de gemeenteraad zat en dat op de Kesterheide de grote bijeenkomsten (de Landdagen) plaatsvonden van het VNV. Hoe de zaak opgelost zal geraken, weet men nog niet precies. Moet men de grafzerk verplaatsen, moet men een info-bord plaatsen als het weg is, of misschien is er helemaal geen probleem als de zerk ook van de nieuwe eigenaar mag blijven, waar die nu is. Het is uiteraard een gevoelig onderwerp, dat voor controverse kan zorgen, maar aan de andere kant heeft het ook een historische waarde en blijft het een aantrekkingspunt voor vele mensen om naar de Kesterheide in Gooik te komen. Wordt wellicht vervolgd Burgerlijke stand ontsloten Sinds kort biedt de website familiesearch.org de registers van de burgerlijke stand uit onze gemeente digitaal aan. De reeks omvat de registers van geboorte, huwelijk en overlijden vanaf 1582 tot Naast de aktes zijn ook de tienjaarlijkse tafels, de bijgevoegde aktes en de huwelijksbijlagen beschikbaar. Alles werd door de mormonen (= de kerk van Jezus Christus gevestigd in Salt Lake City, USA) ingescand. Er werd hier gekozen om de microfilms integraal online te zetten. Wij van de Heemkundige Kring waren er als de kippen bij om deze registers eveneens digitaal beschikbaar te stellen via onze eigen archiefsite op onze website onder de rubriek Genealogie / Familiekunde. (Johnny Van Bavegem) Parochieregisters gedigitaliseerd De grafzerk van Staf De Clercq op de Kesterheide. Gaat dit monument verdwijnen? (Foto archief Heemkundige Kring van Gooik) Onze ondervoorzitter Johnny Van Bavegem en medewerker Serge Moonens zijn de laatste maanden nogal regelmatig gespot in de bibliotheek, alwaar ze druk bezig zijn met allerlei documenten. Sommigen onder jullie vragen zich allicht af waar die twee eigenlijk mee bezig zijn. Wel, het is zo dat zij alle parochieregisters, die ooit door Willy Juwet uit Kester werden overgeschreven, aan het inscannen zijn. Lijsten en registers met geboorten, dopen, huwelijken, overlijdens; ze passeerden allemaal door hun handen om daarna gedigitaliseerd te worden. In totaal gaat het over zo n pagina s. Heemkundige Kring van Gooik 11 December 2013

11 huis), Gemeenteplein te Groot-Bijgaarden (Dilbeek), is open elke 2 de donderdag van de maand van 20 tot 22 uur en 4 de zaterdag van 10 tot 12 uur. De cultuurparel (vrijdag 24 januari 2014) Links inscanner van dienst Johnny Van Bavegem en rechts Serge Moonens, verantwoordelijk voor het zorgvuldig uit elkaar halen van de vele schriften, om ze daarna terug vakkundig in elkaar te steken. (Foto Els Van der Hoeven) De meeste eer komt natuurlijk aan Willy toe, die jaren met dit monnikenwerk is bezig geweest, en al deze registers zorgvuldig overschreef. Zo werd een eerste stap naar archivering gezet om deze registers niet verder te laten verloren gaan. Veel registers zijn nog opgesteld in het Latijn, maar door ze nu te digitaliseren zijn ze minder kwetsbaar geworden en kunnen ze uiteindelijk worden ontsloten. De meest recente gegevens mogen we, gezien de wetgeving hierrond, niet onmiddellijk ontsluiten, maar de oudere gegevens zullen binnenkort via onze website te raadplegen zijn. Het zou interessant en fijn zijn, mochten we een aantal vrijwilligers kunnen vinden die deze digitale registers willen ingeven in onze centrale familiedatabank. Zo zouden deze gegevens allemaal doorzoekklaar worden voor onze computerprogramma s op de website, en worden ze zeer nuttig voor verder onderzoek. Wie voelt zicht geroepen om ons te helpen? Graag dan een seintje naar info@heemkunde-gooik.be of een belletje naar (Johnny Van Bavegem) Kalender van de maandelijkse vergaderingen van FV-regio Dilbeek Lokaal: Ontmoetingscentrum Westrand, Kamerijklaan Dilbeek. Woensdag 8 januari 2014 te 20 uur is er ledenbijeenkomst in ons eigen Documentatiecentrum gelegen op de 1 ste verdieping van het Schoolmeestershuis, Gemeenteplein te Groot-Bijgaarden. (oud gemeentehuis Groot- Bijgaarden). Woensdag 12 februari 2014 te 20 uur zal de heer Johan De Reu, archivaris van het gemeentelijk archief van Dilbeek het hebben over Archieven naar believen: toekomstgericht werken met archief. Een voordracht voor al wie de archiefwereld niet stopt bij parochieregisters of registers van de burgerlijke stand. Het documentatiecentrum van FV regio Dilbeek, gelegen op de eerste verdieping van het Schoolmeestershuis (rechts van het Pampoelhuis voormalig gemeente- Een jarenlange traditie mag je niet afbreken, zeker niet als het een goede is. Dat is toch zo, meen ik, met het uitreiken van de Gooikse cultuurparel aan een verdienstelijk persoon op gebied van het stimuleren van cultuur in onze gemeente. Soms is dat iemand die heel duidelijk in het oog loopt, andere keren is dat iemand die in alle stilte veel werk doet achter de schermen. Deze keer wordt dat iemand van de tweede categorie, een stille werkster, nl. Jozefa Kestens uit de Wijngaardstraat. Zij is jarenlang penningmeester geweest van het Davidsfonds, en dat onder verschillende voorzitters, van Vic Van Lathem over Bruno François en Lode Dehantschutter tot en met Piet Verbeke. Allen konden ze rekenen op de vastheid en de zekerheid van Jozefa. Ze was ook dikwijls meer dan alleen maar penningmeester, als er iemand was die er telkens bij was om te helpen, was het wel Jozefa. Ook in het Gooikse koor is zij al minstens 45 jaar aanwezig, als lid en hier eveneens als penningmeester. Maar weer veel meer dan dat: zorgen voor de partituren, het kopiëren ervan, bijhouden van het archief met de teksten en foto s, voorbereiden van het Sint-Ceciliafeest samen met de voorzitter en vooral ook daadwerkelijk helpen. Alsof dat allemaal nog niet genoeg is, zet ze zich ook nog in bij Ziekenzorg en bij de Boodschappendienst in Gooik. Over al hetgeen ze hier doet, ga ik nog niet te veel verklappen, want dat houden we voor een uitgebreider artikel in ons volgend tijdschrift en voor de viering op vrijdag 24 januari in de Schuur van De Cam. Dan gaan wij haar eens in de bloemetjes zetten, letterlijk en figuurlijk. Wie er allemaal zal zijn, kunnen we ook nog niet zeggen, kwestie van het een beetje als een verrassing te houden voor Jozefa zelf. Afspraak in ieder geval die vrijdag! Voorstelling boek Saffelberg (vrijdag 21 februari 2014) Het is bijna zover! Op vrijdag 21 februari wordt een nieuwe uitgave van onze Heemkundige Kring officieel voorgesteld en wel in de inkomsthall van het kasteel (van) Saffelberg. Deze plaats was nogal logisch omdat het een boek wordt over dat Kasteel Saffelberg, geschreven door onze medewerkster Veerle Maebe. Dit gebeurde op aanvraag van de huidige eigenaar, Jos Sluys, die vroeger al eens iets had laten opmaken door een zekere Marieke Jaenen. Maar dit projectje was doodgebloed, er was wel een kleine bijdrage gekomen, maar onafgewerkt. Daarom dus de vraag naar onze Heemkundige Kring en wij beloofden dat er iets ging komen dat de moeite waard zou zijn. Veerle heeft er vele maanden opzoe- Heemkundige Kring van Gooik 12 December 2013

12 kingswerk voor verricht en mensen die er van dichtbij of veraf bij betrokken waren, geïnterviewd. Uiteindelijk werd een tekst afgeleverd die het kasteel, zijn bewoners/bewoonsters en de getuigen belicht in al hun facetten. Samen met meer dan 150 foto s wordt het wellicht een boek van meer dan 300 bladzijden. Voor de vele foto s danken we Isabelle Deurbroeck, secretaresse op het kasteel, zeer hartelijk. Zij was altijd bereid om iedereen te helpen, hoe en wanneer het maar kon. Ook dank aan Jos Sluys, die financieel voor ons in de bres sprong: zonder die steun zou het moeilijk geweest zijn om dit boek uit te geven. Afspraak dus op vrijdag 21 februari 2014, om 20 uur in de hall van het kasteel. Reserveren kan via mail op isabelle.deurbroeck@saffelberg.com of op info@saffelberg.com of bellen op Dit zal noodzakelijk zijn, want het aantal aanwezigen is beperkt, wegens de voorziene ruimte. Meer uitleg op de speciale uitnodiging die je vindt vooraan in ons tijdschrift. Erfgoeddag 2014: Grenzeloos (zondag 27 april 2014) Hoe we deze dag - zondag 27 april gaan invullen, weten we nog niet precies. Het thema van de Erfgoeddag is in ieder geval Grenzeloos en alle heemkringen van de streek werken hieraan mee, dus konden we moeilijk achterblijven. Ons idee was om een aantal mensen te interviewen die hier in Gooik zijn komen wonen en hen een aantal vragen te stellen, zoals: Waarom zijn jullie weggegaan waar jullie woonden? Waarom zijn jullie naar België en specifiek Gooik gekomen? Wat is jullie ervaring met Gooik en de Gooikenaars, enz. Deze antwoorden van een 30-tal mensen zouden we bundelen in een brochure (of boekje) en uitbrengen op die zondag. Op die dag zelf is het ook de bedoeling om zoveel mogelijk van deze mensen naar de Schuur van de Cam te brengen en hen daar een forum of een stand te geven, waar ze kunnen kennis maken met ons en wij met hen. De bedoeling is dat zij zaken van hun cultuur of hun land meebrengen, dat er wat eten en drank wordt bijgebracht, eventueel muziek, zodat het een mooie en plezierige zondagnamiddag wordt. Misschien kunnen we ook samenwerken met andere verenigingen i.v.m. dit thema. Alles moet nog wel uitgewerkt worden, maar we zien het wel zitten om iets klaar te hebben tegen Erfgoeddag eind april. Meer nieuws wellicht in ons volgend nummer. Suggesties zijn altijd welkom! Chiroboek Het moet een zucht van verlichting geweest zijn bij de verantwoordelijken voor het boek over 60 jaar Chiro in Gooik, toen het boek eindelijk verschenen was. Het was inderdaad een lange (lijdens)weg, om van zovele interviews met oud-leden, praatavonden en doorworstelen van duizenden foto s naar dit prachtig boek te komen, maar het loonde meer dan de moeite! Het is een standaardwerk geworden voor alle verenigingen in Vlaanderen om hun geschiedenis op die manier vast te leggen. Ook de officiële voorstelling op zaterdag 16 november was een staaltje van degelijk chiro-werk. Wie er bij was kan het beamen: deze show zat verduiveld goed in mekaar. Gesprekken van allerlei soort wisselden af met muzikale optredens; we konden meedoen aan een quiz waarin er tien weetjes over de chiro-geschiedenis moesten beoordeeld worden of ze juist waren of niet. M.a.w. er zat schwung in deze voorstelling, die dan uiteraard besloten werd met een leuke receptie, waar heel veel oud-leden en -leiders elkaar konden weerzien en een babbeltje slaan. Ook hier past een gepaste proficiat voor de organisatoren van dit groepsfeest! Wie het boek nog niet heeft, kan het zich zeker nog aanschaffen, aan de zeer democratische prijs van 35 euro. Dat kan o.a. in de bibliotheek en een aantal winkels in het Gooikse (De Knijf, Delhaize, Pajotteke, Prima Schoukens in Strijland). Het is beslist een mooi nieuwjaarsgeschenk! Heruitgave boek Pajottenland Dit ander standaardwerk, maar dan over onze streek het Pajottenland werd opnieuw op de markt gebracht, nadat het een paar jaar geleden volledig uitverkocht was. Ook hier was nog veel vraag naar en daarom was het maar logisch dat geïnteresseerden het zich konden aanschaffen, om er zelf in te bladeren en de prachtige foto s van Jan Decreton te bekijken. Hier en daar werden een aantal verbeteringen aangebracht, bv. wat Gooik betreft konden we er de ontdekking van de muurresten van de burcht in het Centrum aan toevoegen. Dit boek is eveneens te verkrijgen op de gekende plaatsen in Gooik en kost 39 euro. Alweer een mooi kerst- of nieuwjaarsgeschenk met blijvende waarde! Heemkundige Kring van Gooik 13 December 2013

13 Heemkringenoverleg Onder de begeleiding van de verantwoordelijken van Erfgoedcel PZ, Koen Dumarsin en Karen Van Buggenhout, zijn we nu al een tweetal keer samen geweest met de meeste heem- en geschiedkundige kringen van de streek: een eerste maal in Gooik en een tweede maal in Liedekerke, bij de Kring van voorzitter Paul Smet. Op die bijeenkomsten proberen we elkaar beter te leren kennen - door allerlei formele in informele gesprekken - maar we leren ook van elkaar. De ene kring is goed in het archiveren, de andere in publicaties, nog een ander in het opzoeken van informatie en een laatste is sterk in het digitale rond heemkunde: een degelijke website. En dat is uiteindelijk de bedoeling van deze samenkomsten: men zit als kring niet meer op een eilandje, maar we voelen dat we deel uitmaken van een groter geheel, waar iedereen zijn/haar uiterste best doet om de geschiedenis van zijn/haar gemeente (of stad) vast te leggen. We zien dat er kringen zijn waar ze nog met moeite overeind blijven, omdat er geen opvolg(st)ers zijn, andere hebben zich goed aangepast aan de tijd en kunnen rekenen op jongere medewerk(st)ers. Alhoewel dat een algemeen probleem is: mensen vinden die deze taak (= onderzoeken en bewaren van het verleden en het heden van een gemeenschap) willen voortzetten. Dit heemkringenoverleg kan daar zeker aan helpen. Laat ons hopen dat deze bijeenkomsten ook in de toekomst kunnen blijven doorgaan, ze zijn zeer belangrijk om de dynamiek in de heemkunde in onze streek te garanderen. Voor het voorjaar van 2014 is men nog op zoek naar een onthaalkring, maar Koen, Karen en Evelien van de Erfgoedcel zullen er zeker voor zorgen dat dit in orde komt. Een grote dank aan deze jonge, enthousiaste mensen! Overlijden Jean Moonens Na jaren ziekte overleed de vader van onze medewerker Serge Moonens. Uit eerbetoon schreef hij het volgende stukje: Mijn vader Jean Edouard Moonens werd geboren op 18 juli 1927 onder de kerktoren van de Sint-Niklaaskerk te Gooik. Zijn ouders Alfred Moonens, oudste zoon van Mong uit den bak (Edmond Moonens) uit Terlo en Malvine Billens, dochter van Fine van Triffes uit Kwakenbeek hielden een beenhouwerij en natuurlijk een café, zoals er destijds zovele waren in de gemeente. Naast zijn schoolperiode in het instituut Notre-Dame te Brussel, was hij werkzaam in de Bank van Lo. Toen deze over kop ging, werkte hij als afgevaardigde in het slachthuis te Eizeringen tot zijn pensioen. Hij was steeds op post en deed zijn job met grote verantwoordelijkheid. Hij was de enige kostwinner van het gezin met 6 kinderen. Wij hebben het altijd goed gehad en kunnen terug blikken op een plezierige jeugd. Mijn vader ook hield van het leven. Na het tuinieren bij zijn moeder kon er altijd een pint aan af, maar bij wie niet! In zijn vrije tijd speelde hij graag met de kaarten met mij aan de livingtafel en altijd op dezelfde plaats en stoel. Ook met zijn vrienden ging hij regelmatig een kaartje leggen en een goede pint drinken. Na zijn pensioen ging hij met moeder veel wandelen. Het waren dikwijls grote wandelingen van een paar kilometers. Een 10 tal jaren geleden ging het minder goed met de gezondheid, zijn enige mobiliteit was door hem te verplaatsen van bed naar rolstoel en omgekeerd. De laatste maanden werd het leven een lijdensweg die onverwacht snel tot een einde kwam op 4 december In mijn naam en dat van mijn broer en zussen, dank u, vader, voor het leven. (Serge Moonens) PS. Zie ook tijdschriften 75, 78 en 90 voor de geschiedenis van de familie) Woensdag 26 maart 2014: Informatieavond GeneaGooik In april ll. organiseerden we een informatieavond over de nieuwste ontwikkelingen wat betreft familiekunde of genealogie. Het was een succes en op aanvraag van een aantal deelnemers wordt hier nu een vervolg aan gegeven. Op woensdag 26 maart 2014 om 20u zal Johnny Van Bavegem dieper ingaan op onze eigen familiedatabank GeneaGooik. Er zal een oplossing aangeboden worden voor een aantal archiveringsproblemen, er zullen voorbeelden worden getoond en er zal een live demonstratie worden gegeven. Inschrijven is verplicht en kan via ons adres info@heemkunde-gooik.be of via We vragen aan iedere deelnemer een kleine bijdrage van 3. Plaats van het gebeuren: de leeszaal van de Gooikse bibliotheek. Verlengen lidgeld 2014 Het werd al in het woord vooraf aangehaald en er zit een speciaal blad vooraan in het tijdschrift: eigenlijk hoeft het niet meer gezegd te worden: nu is het moment om het lidgeld voor volgend jaar te regelen. We houden het, ongelooflijk maar waar, op 15 euro per jaar voor 4 tijdschriften. Misschien moeten we in 2015 iets meer vragen, alleen al voor de verzendingskosten erbij te rekenen, maar dat zien we dan wel eind volgend jaar. We zijn nu al heel heel tevreden als al onze 555 leden zich terug engageren voor Dan gaan we volop door in wat waarschijnlijk een heel druk jaar wordt voor de Heemkundige Kring van Gooik! Met jullie hulp en financiële steun moet dat lukken. Heemkundige Kring van Gooik 14 December 2013

14