Van ouverture (lente) naar symfonie (zomer).

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Van ouverture (lente) naar symfonie (zomer)."

Transcriptie

1 IVN afdeling Leeuwarden ledenadministratie De Kei BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE ZOMER 2010 IVN LEEUWARDEN E.O.

2 Wat is het IVN? De Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen. IVN -Leeuwarden en omgeving is zo n afdeling met als werkgebied Leeuwarden en wijde omgeving. Wat is de doelstelling? Het IVN wil door haar activiteiten de mensen laten zien wat er (nog) is aan natuur. In de hoop dat bewustmaking zal bijdragen tot bescherming van onze nog aanwezige natuur. Wat doet het IVN? Het IVN organiseert excursies, thema-avonden en cursussen. Zij beschrijft wandel- en fietsroutes en stimuleert werkgroepen. De afdeling Leeuwarden heeft inmiddels een aantal werkgroepen. Het Leeuwenboekje is ons afdelingsblad dat met de komst van elk nieuw seizoen verschijnt. Het wil informeren, stimuleren en activeren. Daarnaast is er onze website ( Hoe werkt het IVN? Alle activiteiten van IVN -Leeuwarden, zowel van leden als van het bestuur zijn vrijwilligers activiteiten. Alle leden zijn actieve leden. Wat kost het? Er zijn verschillende IVN- lidmaatschappen (landelijk en lokaal), waarvan de kosten zijn weergegeven op pagina 4. Donateurs geven minimaal 12,50. Contributie is te betalen door middel van een machtiging of door overmaking op rekening ten name van IVN afdeling Leeuwarden. Hoe kun je lid worden? Door het invullen van de bon op pagina 4 van dit blad en dit toe te sturen naar Renée Ras, De Kei 262, 8918 BK Leeuwarden. Dit is ook het adres voor adreswijzigingen. Haar telefoonnummer is (058) en adres reneerasnatuur@gmail.com Sluitingsdatum kopij volgende Leeuwenboekje: 15 september 2010 een blad ván iedereen vóór iedereen, dus stuur kopij!

3 Van ouverture (lente) naar symfonie (zomer). De natuur lijkt veel op een muziekstuk voor een groot symfonieorkest. In de muziekwereld vind je vele composities van componisten die als thema de natuur hebben. De lente vergelijk ik wel met een ouverture, het openingstuk, waarin alle kleuren, klanken, geuren en nieuw leven die in de natuur te vinden zijn, zicht- en hoorbaar aanwezig zijn/ worden. En automatisch gaat die ouverture van de lente over in de symfonie van de zomer. Alles is volgroeid. Bloemen bloeien uitbundig, bomen dragen weer een bladeren kroon, op het land staat het koren te pronken, de aardappels bloeien en vruchtbomen en struiken hebben weer vruchten gevormd om in de (na)zomer en herfst te worden geplukt, als een dankbare oogst. De merels, zanglijster en de veldleeuwerik zingen het hoogste lied, terwijl de grutto, de kievit, de wulp, de scholekster, de zwaluwen en zelfs de koekoek laten horen dat zij er ook zijn. In de weiden zie je het jongvee groeien als kool. Jongen van allerlei soorten vogels vliegen het nest uit en vaak maken de ouders, o.a. als het weer gunstig is, zich op voor een tweede broedsel. De cirkel van het leven wordt steeds door de natuur rond gemaakt. Of je nu dicht bij huis bent, bijvoorbeeld in eigen tuin of straat, in stadsparken, of lopend of fietsend langs weiden, bossen, heide, strand of waddendijk, of waar dan ook, steeds is daar de natuur waar je als mens ieder moment van elke dag van kan en mag genieten. Hoewel de temperatuur in begin mei bepaald niet om over naar huis te schrijven was, zullen er zeker nog van die warme zomerdagen komen, waar we in de loomheid van de zomerwarmte mogen genieten van lange zomeravonden of een verkoelende wind van zee. Als we de mogelijkheid hebben om er in de vakantieperiode op uit te kunnen trekken in eigen omgeving, provincie, land of naar verre landen, ook dan zullen we ervaren hoe groot de verscheidenheid is van al het moois dat de natuur ons gratis biedt. Aan ons als mensen de taak om er gezamenlijk zorg voor te dragen dat we steeds weer opnieuw van ieder jaargetijde kunnen blijven genieten. Een fijne en goede zomertijd toegewenst. Klaas van der Heide Leeuwenboekje Zomer

4 Noteer mij als lid van IVN Leeuwarden Naam Adres Postcode Woonplaats Telefoonnummer.... adres... Bank- of Postbanknummer... Datum Ondergetekende wenst lid te worden als: Gaarne omcirkelen wat van toepassing is: Bij Zelfstandig betalen Bij Afgegeven machtiging A-lid (landelijk + regionaal) 20,-- 17,50 B-lid (Regionaal) 15,-- 12,50 C-lid (Huisgenoot) 7,50 7,50 Ondergetekende verleent hierbij tot wederopzegging machtiging aan: IVN Leeuwarden om met ingang van heden van zijn/haar rekening de verschuldigde contributie af te schrijven. Handtekening Inleveren bij of opsturen naar Renée Ras, De Kei 262, 8918 BK Leeuwarden reneerasnatuur@gmail.com Leeuwenboekje Zomer

5 IVN Afdeling Leeuwarden e.o. Werkgroepen - Contactpersonen: Excursies: Klaske Stegenga (058) klaproos1@hetnet.nl Leeuwenboekje: Yde Zijlstra (058) ydezijlstra@vodafonevast.nl Renée Ras (058) reneerasnatuur@gmail.com Vogelwerkgroep: Durk Weijma (0514) durkweijma@hetnet.nl Plantenwerkgroep Daan van Zomeren (058) da.vanzomeren@planet.nl Werkgroep jeugd: Christine Rook (058) christinerook@planet.nl Werkgroep educatie: Violet von Kruchten (058) vio51vio@gmail.com Afdelingsbestuur: Voorzitter: Klaas van der Heide (058) perzen@upcmail.nl Vicevoorzitter: Rinze de Vries (058) saraenrinze@hetnet.nl Penningmeester: Maud von Ende m.vonende@versatel.nl Contactpersoon werkgroepen: Jean-Pierre Brehen info@jeanpierrebrehen.nl Secretariaat: Leonieke Hoste (058) leonieke.hoste@solcon.nl De Nije Oanliz AN Goutum Mocht u lid van IVN- Leeuwarden willen worden. Neem dan contact op met onze ledenadministratie: Renée Ras (058) reneerasnatuur@gmail.com Dit Leeuwenboekje is mede mogelijk door sponsoring van de Tuin van Leeuwarden in WC Zaailand Leeuwarden. Leeuwenboekje Zomer

6 De plantenwerkgroep stelt voor.. Margriet Als je iemand potlood en papier geeft en vraagt teken eens een bloem dan is de kans groot dat het een rond hartje wordt met een krans van bloemblaadjes eromheen, een soort margriet. Een sterk merk dus, zeg je bloem dan denk je aan margriet. Maar wat zegt de flora? Die bloem is niet één bloem maar een composiet, een samengesteldbloemige. De bloem die we ons voorstellen bestaat uit een heleboel witte lintbloemen en gele buisbloemen samen op een bloemhoofdje. De composietenfamilie is na de orchideeën de grootste plantenfamilie op de wereld, met 20- tot 25 duizend soorten, 0.5 % daarvan in Nederland. Denk bijvoorbeeld aan kamille en madeliefje. Maar wit met een geel hartje hoeft niet altijd, het Jacobskruiskruid uit het vorige Leeuwenboekje hoort er ook bij. De officiële naam van de wilde margriet is Leucanthemum Vulgare. Ze bloeit van mei tot augustus en kan er, afhankelijk van de omstandigheden nog wel eens wat verschillend uitzien, bijvoorbeeld op grasland anders dan op braakland. Ecotypen heet dat. Maar er bestaat ook een kleine margriet, wel degelijk een andere soort met een eigen Latijnse naam. De margriet is een algemene plant, ze is wel achteruit gegaan door de ontwikkelingen in de akkerbouw en weidebeheer. Ze houdt van schraal. Op de hellingen langs de snelwegen bloeit ze samen met de klaproos als pionierplant. De korenbloem uit het ouderwetse veldboeket redt het daar niet. Ze rukt ook op in de bermen langs de rondwegen in de stad omdat ze daar is ingezaaid. In de wei zaait ze zichzelf uit als er een plekje aarde is, bijvoorbeeld door een molshoop. De dieren die margrieten eten, paarden schapen en geiten, helpen bij de verspreiding, het zaad gaat onverteerd door hun darmkanaal. In de kruidengeneeskunde werd de margriet gebruikt bij ademhalingsproblemen. Er zitten werkzame bestanddelen in de plant die bloed zuiveren, koorts verlagen en hardnekkige hoest oplossen. Margriet is voedsel en Leeuwenboekje Zomer

7 waardplant voor enkele insecten, larven ontwikkelen zich in de bloembodem, de stengel of de wortelstok. Dat kan niet de reden zijn van de grote bekendheid en populariteit. Misschien is het gewoon omdat ze zich zo lekker laten plukken. Ze blijven langer dan een week goed. Als lid van de plantenwerkgroep kijk je vooral buiten, maar ik kijk ook graag naar een flink boeket wilde bloemen in een vaas. Jettie Wijga, op basis van informatie van Lies Riemersma Leeuwenboekje Zomer

8 Activiteiten in 2010 (zie ook Werkgroep Excursies 31 juli Vlinderexcursie bij Bos van Ypey Start uur Opgave: Klaske Stegenga tel. (058) oktober Paddenstoelexcursie Bos v. Ypey Start uur Opgave:Arno Agema tel. (058) Klaske Stegenga tel. (058) oktober Paddenstoelenexcursie Staniastate Start uur Opgave: Arno Agema tel. (058) Klaske Stegenga tel. (058) Inlichtingen en aanmelding van deze excursies bij: Arno Agema tel: (058) arnotine@hotmail.com Klaske Stegenga tel: (058) klaproos1@hetnet.nl Plantenwerkgroep Plantenexcursies op avond Zodra de Stinzenplanten zich weer laten zien trekt deze groep er eens in de twee weken op uit in Leeuwarden of in de directe omgeving. Iedereen met belangstelling voor planten is welkom en opgave vooraf is niet nodig. Deelname is gratis. Er is niet voor een vaste avond gekozen maar de keuze wordt bepaald door het weerbericht. Meestal is de start om 19:00 uur en wordt doorgegaan tot 21:00 uur. Als u een mail stuurt naar Daan van Zomeren (da.vanzomeren@planet.nl) dan ontvangt u elke keer een mail met alle informatie over de excursie. Plantenexcursies op zondag In april t/m juni en in september en oktober zijn er regelmatig plantenexcursies op zondag. Ook hierbij is iedereen hartelijk welkom en is deelname gratis. Zie hiertoe onze website. Leeuwenboekje Zomer

9 Planteninventarisaties We zijn heel blij dat Gertie Papenburg (docent plantencursus Floron/FFF ) een paar keer met ons mee wil om een gebied te inventariseren. Dit inventariseren houdt in dat we in een gebied van een vierkante kilometer kijken welke planten er groeien. Dus niet alleen vermelden: distels, boterbloemen enz. maar dan ook uitzoeken welke distel; bijvoorbeeld een akker- of speerdistel en welke boterbloem; een scherpe-, een blaartrekkende- en/of een grote boterbloem. Onze ervaring is dat er tijdens die inventarisatie veel extra informatie door de docent wordt gegeven. Zeer leerzaam! We inventariseren drie gebieden twee keer, in voor- en najaar. Je hoeft je niet van tevoren op te geven en het is ook geen bezwaar als je niet alle data mee kunt. De data zijn: vrijdagavond 28 mei, start 19 uur kilometerhok 184/582, 1e ronde verzamelen bij kerkje van Lekkum, even ten oosten van het gekozen blok. vrijdagavond 25 juni, start 19 uur kilometerhok 186/583, 1e ronde verzamelen bij kerkje van Gytsjerkerhoeke, aan de noordrand van het gekozen blok. donderdagavond 19 augustus, start 19 uur kilometerhok 183/576, 2e ronde verzamelen bij kerkje Goutum, in de NW - punt van het gekozen blok. zaterdagmorgen 11 september, start 9 uur kilometerhok 184/582, 2e ronde verzamelen bij kerkje van Lekkum, even ten oosten van het gekozen blok. zaterdagmorgen 25 september, start 9 uur kilometerhok 186/583, 2e ronde verzamelen bij kerkje van Gytsjerkerhoeke, aan de noordrand van het gekozen blok. Voor vragen kunt u terecht bij: Corrie Kruiswijk tel: (058) ckruiswijk@planet.nl Daan van Zomeren tel: (058) da.vanzomeren@planet.nl Leeuwenboekje Zomer

10 Werkgroep jeugd De werkgroep jeugd organiseert het jaar rond diverse activiteiten voor de jeugd zoals: - Uilenballen pluizen - Op zoek naar waterdiertjes - Weidevogelexcursie - Nacht voor de nacht Als je een mailtje stuurt naar Christine Rook dan word je via de mail op de hoogte gehouden van de activiteiten. Deelname is meestal gratis, soms wordt een kleine bijdrage gevraagd. Zie ook Informatie en aanmelding voor jeugdactiviteiten bij: Christine Rook tel: (058) ivnjeugd@kpnmail.nl Werkgroep Educatie De werkgroep Educatie richt zich veelal op basisscholen (ook andere groepen zijn mogelijk), biedt een educatief natuurprogramma aan waarbinnen zowel in de praktijk (onderzoekjes) als op theoretische wijze (beamer) aandacht aan de natuur gegeven wordt. Eventueel in klassen/groepsverband later de natuur in. Een natuurhistorische educatieve wandeling langs de Potmarge in Leeuwarden voor groepen van minimaal 8 personen behoort eveneens tot de mogelijkheden. Dit op aanvraag. Informatie bij: Violet van Kruchten tel: vio51vio@gmail.com Vogelwerkgroep Lopende cursussen Vervolg vogelcursus november 2009 mei Vogelcursus voor beginners februari mei 2010 Vroege Vogelexcursie / Struintocht 30 mei 2010: Struintocht met kano s Locatie: De Alde Feanen bij Earnewâld. Start: uur Deze excursie en struintocht worden in samenwerking met de werkgroep "Excursies" van het IVN Leeuwarden e.o. georganiseerd. Deelname is gratis. Inlichtingen en aanmelding bij: Durk Weijma tel: (0514) durkweijma@hetnet.nl Leeuwenboekje Zomer

11 Themacursus "Spotten en ringen van dagroofvogels" juni 2010 VOL 1 juni 2010: Dia/beamerlezing dagroofvogels op avond. 5 juni 2010: Praktijk spotten en ringen van dagroofvogels op Ameland (op zaterdag, gehele dag) Docent: Johan Krol. Organisatie: Anne Bosma en Corry van der Meer. Themacursus "Steltlopers september sept. 2010: Beamerlezing. (N.B. donderdagavond) 11 sept.2010 Excursie. Docent: Sieds Boersma. Organisatie: Tonny Biesterbosch en Anneke Zeinstra Maximum aantal deelnemers: 20 Kosten: IVN-leden: 15. Niet leden: 17. Inlichtingen en opgave bij: Tonny Biesterbosch tel: (058) a.biesterbosch@hetnet.nl Vervolgvogelcursus november mei 2011 Deze cursus is bedoeld voor mensen met enige kennis / ervaring op vogelgebied. Tijdens 5 beamerlezingen en 5 excursies komen aan de orde: wad-, trek-, roof-, bos-, weide-, moeras- en kolonievogels en de kerkuil. Max. aantal deelnemers: 25. Kosten: IVN - leden: 70,-. Niet leden: 80,- Inlichtingen en aanmelding bij: Douwe de Boer tel: (058) boer236@zonnet.nl Vogelcursus voor beginners februari mei 2011 Voorkennis of ervaring op het gebied van vogels is niet noodzakelijk. Tijdens 6 beamerlezingen en 4 excursies komen aan de orde: watervogels, uilen, weide-, moeras- en parkvogels. Maximum aantal deelnemers: 25. Kosten: IVN-leden 65,00 Niet-leden 75,00 Inlichtingen en aanmelding bij: Marjan Koeze: tel: (058) mtigchelaar@hccnet.nl Themacursus Wintergasten en thuisblijvers januari 2011 (datum volgt) Zaterdagmorgen in januari 2011: Korte beamerlezing op locatie en aansluitend excursie. Observeren van wintergasten en (water)vogels die het jaar rond hier blijven. Locatie nader te bepalen. Docent /excursieleider: Sieds Boersma Organisatie: Jan Kramer en Anneke Zeinstra Maximum aantal deelnemers: 20. Kosten deelname (inclusief koffie): IVN-leden: 10,00. Niet leden: 12,00. Inlichtingen en opgave bij: Jan Kramer, tel: j.r.kramer@hetnet.nl Leeuwenboekje Zomer

12 "Vogelochtenden" Elke eerste zaterdag van de maand (uitgezonderd juli, augustus en september) is er een z.g. "Vogelochtend", een "vrijblijvende" vogelexcursie, waarvoor men zich niet hoeft op te geven en waaraan geen kosten verbonden zijn. (mensen die meerijden in een auto betalen 3 p.p. aan de chauffeur) Iedereen met belangstelling voor vogels is welkom. Verzamelen op het parkeerterrein achter het Q8 benzinestation aan de Tesselschadestraat te Leeuwarden.(circa 200 vanaf rotonde Heliconweg-Tesselschadestraat) De starttijd is meestal uur maar wijkt soms ook af met het oog op de te bezoeken locatie. De mensen die op onze verzendlijst staan ontvangen een paar dagen vóór elke Vogelochtend een mail met bijzonderheden. (o.a. de vertrektijd) Het is dan ook verstandig om je aan te melden voor de verzendlijst of anders vooraf even contact op te nemen met Anne Bosma. Organisatie: Anne Bosma en Wieger Koeze. Inlichtingen en aanmelding voor verzendlijst: Anne Bosma tel: (058) anne.bosma@tiscali.nl Leeuwenboekje Zomer

13 Basiscursus planten en bloemen. Na een lange winter konden we van start, de plantjes kwamen voorzichtig boven de grond, sneeuw weg dan krijg je weer zin om erop uit te trekken. Vorig najaar waren er al plannen om nog eens een basiscursus te organiseren. Opzet in de huiskamer een paar theorielessen en een aantal keren het veld in. Half maart wilden we (Jettie Wijga en ik) met Arno, die de cursus zou geven, wat data afspreken, maar ja er waren toch te weinig mensen om de cursus door te laten gaan. Na een oproep via onze bekende kanalen, Durk, Anne en Daan kwamen er per dag een paar aanmeldingen binnen. Uiteindelijk hebben 20 mensen zich opgegeven. Het werd geen huiskamer, maar een echte cursus in een lokaal! Met een beamer en assistenten, Jettie, Jan, Margriet en ik erbij. Er worden vier theorieavonden gehouden en twee dagen gaan we het veld in. Het eerste uur van de avond heeft Arno ons de basisbegrippen bijgebracht. Hij had duidelijke beelden via Het tweede deel van de avond zijn we in groepjes om een pot plantjes gaan zitten om te kijken hoe we daar iets wijzer van werden. Het ene groepje keek meer naar de bijzonderheden, zoals vorm van het blad, de steel is die vierkant of rond, heeft de bloem veel of weinig blaadjes enzovoort. Een ander groepje dook al vrij snel in het determineren. Kortom een prima gelegenheid om je basiskennis eigen te maken en te ontdekken waar je belangstelling naar uit gaat. Ik hoorde al van een cursist, die het determineren te gek vindt en anderen houden weer helemaal niet van het volledig uitwerken via een determineergids. Leeuwenboekje Zomer

14 Na de tweede theorie -avond zijn we op 6 mei naar de Martenastate gegaan om daar stinzenplanten, die voornamelijk in de tuinen van de Friese states te vinden zijn, te bekijken. Het vingerhelmkruid was niet meer te zien, maar wel de holwortel, de gele en blauwe anemoon en prachtige bloedzuring. De aronskelk heb ik niet eerder zo mooi in bloei gezien. Als het Leeuwenboekje verschijnt is de cursus al voorbij. Maar niet getreurd, regelmatig trekken Daan, Jan en Margriet er opuit en dan kun je altijd mee. Daan stuurt een rond, waarin hij plaats en tijd afspreekt. Je hoeft je niet van tevoren op te geven. Zorg wel dat hij je adres heeft als je een (of meerdere) keer graag mee wilt. Corrie Kruiswijk. De eerste plantenexcursie met Gertie Papenburg. Op zaterdag 24 april was het zover! Het was die ochtend, wat aan de kille kant maar prachtig weer, waardoor alles zo vroeg in het voorjaar er nog mooier uitziet. De eerste keer van dit plantenseizoen met elkaar het veld in. We hadden met docent Gertie Papenburg afgesproken om bij het kerkje van Goutum te beginnen. Hij stelde voor welk rondje we zouden lopen en we moesten maar roepen wat we aan planten en bloemen zagen, hij zou dan alles op een lijst aantekenen. Gelukkig was er na het vorig jaar èn de winterslaap toch bij iedereen wat blijven hangen en het leuke is dat je met elkaar veel weet. Al snel stond de één klaar met papier en pen om zelf aantekeningen te maken, de ander met een loepje en weer anderen doken op de knieën. Want... als Gertie begint dan zie je nog veel meer dan je zelf ziet. Wat er allemaal aan moois groeit langs trottoirs (o.a. levermos), tussen straatstenen (straatgras) en tegen gevels muurvarens, prachtig! Leeuwenboekje Zomer

15 Rondom het kerkje de prachtige nu nog kale Hollandse lindebomen met hun korte uitlopers rondom de stam, dit noemt men wortelomslag, typisch voor lindebomen. Even later zijn we de aangelegde heemtuin doorgelopen en konden daar onze kennis over stinzenplanten ophalen, want daar groeiden o.a. het lenteklokje en het vingerhelmkruid. In die tussentijd hoorde iemand een groenling fluiten, ik hoor dan wel vogels door elkaar fluiten, maar kan daar moeilijk een naam bij krijgen. Het is dan erg plezierig als een ander dat wel kan. Verderop zagen we allemaal kale stengels van de paardenstaartfamilie. We konden toen nog niet goed zien of het een paardenstaart (en zo ja welke) of een heermoes zou zijn. Nog een stuk verder stond een stuk gras onder de stengels. Het was allemaal heermoes. Een hardnekkig, zeer sterk plantje dat moeilijk te bestrijden is, want de wortels groeien meters onder de grond en wil je ze uitgraven dan breken ze af en groeien vrolijk door. Ja en wat groeit er nog meer; daslook, look-zonder-look, heerlijk in de sla. Je mag de plantjes niet plukken want als iedereen ze in de sla doet is zo n veldje gauw leeg. Dus misschien iets om in je eigen tuin (als je die hebt) of in een bloembak te zetten. Langs een watertje liepen we tot aan de rand van Goutum. In het water zagen we daar een op dat moment onbeheerd nest met veel eieren. Verderop broedde een fuut. Later kwam mama (of papa?) meerkoet eraan en kroop weer op het nest. Een mooi gezicht! Ja en dan verderop de Hounsdyk. Aan de ingang van een weiland, bij het hek, weinig gras omdat de koeien het daar hebben kaal getrapt, groeide het muizenstaartje. Vorig jaar heb ik die voor het eerst gezien ergens in de provincie Groningen tijdens een excursie en zie daar onder de rook van Leeuwarden groeien ze ook! Leeuwenboekje Zomer

16 Op een muurtje hebben we daar een koffiepauze gehouden en zijn toen langzamerhand weer terug gelopen. Op de terugweg nam Gertie de bomen met ons door. Moeilijk te zien voor beginners, zeker als er nog veel kale takken zijn of alleen knoppen of kleine blaadjes, maar met een kenner erbij en een paar mensen in de groep die zich vorig jaar al iets in de bomen hebben verdiept kom je ook weer en heel eind. Na zo n 3,5 uur ging ieder weer dik tevreden naar huis. Corrie Kruiswijk Leeuwenboekje Zomer

17 Afscheid van Ron van Wissen. Op de valreep kon ik nog een gesprek hebben met de gepensioneerde IVN penningmeester. Hoe is de heer Van Wissen ooit bij IVN terecht gekomen en dan nog wel meteen in het bestuur? Via Martine z n vrouw. Zij heeft iets met vogeltjes en plantjes. zegt Ron en door haar actie werd hij penningmeester toen er een vacature ontstond. Met z n financiële achtergrond een belangrijke aanwinst! Zo werd hij een jaartje later ook penningmeester bij Groei en Bloei. Bij Groei en Bloei is het net als bij IVN ook moeilijk om bestuursleden te krijgen. Tijdelijk heeft hij daar nu wat extra taken op zich genomen omdat ze met een nijpend tekort zitten. Nu bijna twee jaar geleden kwam hij thuis van een paar maanden varen in Frankrijk. Hij heeft toen besloten om met z n taak bij IVN te stoppen; dat heeft hij tegen de andere bestuursleden gezegd. Na vijf jaar stopt Ron nu echt met IVN, jammer maar we zijn erg blij dat hij het die tijd zo voortreffelijk heeft gedaan. Hij heeft de zaken aan Maud overgedragen en heeft er alle vertrouwen in. Er zijn goede afspraken gemaakt over de functie en Maud kan hem altijd om advies vragen. Renée verzorgt de verzending van de boekjes. Leeuwenboekje Zomer

18 Met plezier kijkt Ron terug op de plezierige samenwerking met Hans Hoste, de man van Leonieke, onze secretaris. Hans heeft tijdens de vaarperiode de lopende zaken van de penningmeester waargenomen. Hans had het prima gedaan, maar er blijft toch veel over en Ron kreeg ineens het gevoel dat hij niet onverwacht weer eens lang weg zou kunnen, tsja en daarvoor was hij nu niet met pensioen gegaan. Het ophalen van de contributie en herinneringen versturen vergt veel tijd. Wat dat betreft is het bij Groei en Bloei plezierig geregeld zegt Ron. Per lid krijgt de regiovereniging een bedrag en daarvan moeten ze alles bekostigen. De leden betalen rechtstreeks aan de landelijke vereniging. Ron draagt IVN een goed hart toe. Met veel plezier heeft hij de ledendagen en de jubileumtocht naar Rottum geregeld. In het najaar van 2008 zijn 60 IVN leden naar Rottum geweest. Een groot succes! De financiële kant, prima, maar verder...z n gehoor wordt slechter, vogeltjes hoort hij niet goed dus hij gaat niet mee met excursies. Ik heb geopperd om dan met de plantjes mee te gaan, toen moest hij lachen. Hij is één keer mee geweest met Arno en Hinko en daarbij is het gebleven. Ron z n interesses liggen ergens anders. Hij zit op een bridgeclub. Met een collega hadden ze het afgelopen winterseizoen de hoogste score van de club Westeinde en ze kregen hiervoor een wisselbeker. Ook is hij verzot op Step bridge (met computer, internationaal). Hij liet me het een en ander zien. Verder heeft Ron plannen om volgend jaar weer naar Frankrijk te varen en dat vergt enige voorbereiding. Ron kijkt met veel plezier terug op de goede contacten en de geweldige samenwerking met o.a. Durk. Hij hoopt dat er ook wat jongere mensen in het bestuur komen. Op dit moment is Leonieke (nog steeds enthousiast) de enige. Over het contact met de landelijke IVN maakt Ron zich zorgen. Hij heeft sterk het gevoel dat wij (hier in Friesland) er maar bij hangen, niet leuk. Hij kwam ook nog even terug op z n afscheid tijdens de jaarvergadering, hij kreeg naast het bloemetje een VVV bon èn een creatieve dinerbon, waar hij heel verguld mee was. Ron, bedankt voor het IVN werk, Martine jij bedankt voor het leveren van een penningmeester. Corrie Kruiswijk Leeuwenboekje Zomer

19 Mededelingen van het bestuur Het bestuur is weer compleet. Met genoegen kunnen wij u meedelen dat de vacature - algemeen bestuurslid - is ingevuld door Jean-Pierre Brehen. Jean-Pierre is zesendertig jaar, scheepstimmerman van beroep, heeft fotografie gestudeerd en volgt aan het Van Hall-Larenstein Instituut de HBO opleiding Milieukunde. Jean-Pierre woont in de Oudemirdum en voelt zich sterk betrokken bij de natuur en mede daardoor is hij geïnteresseerd in de IVN activiteiten. Opvallend vindt hij de activiteiten van de verschillende werkgroepen die binnen de afdeling Leeuwarden actief zijn en spreekt de doelstelling natuureducatie hem aan. Tijdens de algemene ledenvergadering op 6 april jl. heeft het bestuur de leden alvast geïnformeerd over de invulling van deze vacature. We zijn als bestuur blij met de komst van Jean-Pierre en heten hem ook van deze plaats van harte welkom. We hebben met Jean-Pierre afgesproken dat hij zich ter zijner tijd via het Leeuwenboekje aan de leden en werkgroepen zal voorstellen. Jean-Pierre is bereikbaar onder telefoonnummer , adres: info@jeanpierrebrehen.nl Taakverdeling binnen het bestuur: Met het invullen van de vacature algemeen bestuurslid hebben we de taken binnen het bestuur als volgt verdeeld: Klaas van der Heide : voorzitter, Rinze de Vries : vicevoorzitter, contactpersoon voor redactie Leeuwenboekje en website beheer Leonieke Hoste : secretaris Maud von Ende : penningmeester Jean-Pierre Brehen : algemeen bestuurslid, contactpersoon voor de werkgroepen die actief zijn binnen de IVN afdeling Leeuwarden e.o. Leeuwenboekje Zomer

20 zaterdag 25 september 2010 s middags uur ledenmeeting met barbecue. Op 25 september 2010 zal er s middags een meeting voor de leden van de IVN afdeling Leeuwarden e.o. worden gehouden. Noteer alvast deze datum. Het ontmoeten van elkaar als IVN-leden zal centraal staan. We zijn te gast bij Durk Weijma en gaan wandelen in de bossen van Gaasterland. De middag wordt afgesloten met een barbecue. Alle leden zullen nog een persoonlijke uitnodiging ontvangen waarbij u zich als deelnemer voor deze ledenmiddag kunt aanmelden. Binnenkort wordt u hierover nader geïnformeerd. Stimuleringsprijs IVN. Van het IVN, de landelijke bestuurswerkgroep Jeugd en Jongeren, is bericht ontvangen dat deze werkgroep in de nabije toekomst graag meer jeugd en jongeren wil betrekken bij de activiteiten van de IVN afdelingen. Daartoe heeft de bestuurswerkgroep een stimuleringsprijs (4x 2500 Euro) ingesteld voor IVN activiteiten die aantoonbaar meer jeugd en jongeren bereiken. De winnende activiteiten dienen een inspiratie te zijn voor andere afdelingen. Deze stimuleringsprijs is voor nieuwe initiatieven, maar succesvolle bestaande activiteiten kunnen ook meedingen. Voorstellen moeten voor 1 oktober 2010 worden ingediend via De prijswinnaars worden tijdens de landelijk IVN-dag op 20 november 2010 bekend gemaakt. De coördinatoren van de werkgroepen van de IVN afdeling Leeuwarden e.o. hebben via het bestuur de voorwaarden toegestuurd gekregen. Machtiging jaarlijkse contributie Een dringende oproep aan de leden om een machtiging af te geven voor het innen van de jaarlijkse contributie. Hoewel er al een groot aantal leden zijn die een machtiging hebben gegeven voor het innen van de jaarlijkse contributie, is opnieuw gebleken dat er ruim 60 betalingsherinneringen verzonden moesten worden om de jaarlijkse contributie te kunnen innen. Dit vraagt niet alleen veel tijd van de penningmeester, maar vooral de kosten die een en ander met zich meebrengen, vinden wij een punt van aandacht waard. Juist om deze kosten te besparen, doen wij als bestuur nogmaals een dringende oproep aan de leden, die nog geen machtiging hebben verstrekt, om dit alsnog te doen. Mogen wij op u medewerking rekenen? Leeuwenboekje Zomer

21 Naar de weidevogels Op zaterdag 17 april 2010 was het zover, onze excursie naar "De Himpensermar"; de polder bij de molen langs de Wâldwei ten zuiden van Leeuwarden. We treffen het, want het is een heerlijke zonnige dag. En door de heldere lucht kunnen we ver kijken; met en zonder verrekijker. Wel een koude wind, maar daar hebben we ons op gekleed. Nog vóór we bij de molen zijn zien we al van alles: Meerkoeten, waterhoentjes, tureluurs en zelfs een flinke groep kluten. Bij de molen kunnen we even in de luwte staan om het enthousiaste verhaal over dit gebied van onze gids, Anne Venema te horen. En dan gaan we tussen de pinken (jonge koeien) door het veld in. We zien kieviten met hun bijzondere baltsvlucht; waarbij de mannetjes door te "kanten" afwisselend hun rug en dan weer hun witte ondervleugels laten zien. Dit geeft een spiegelend effect, waardoor vrouwtjeskieviten onder de indruk raken. Wij ook, trouwens! Ook veel grutto's met hun bekende klaaglijke geluid; een prachtig geluid dat je een heerlijk weidevogelgevoel geeft. En dan ziet één van ons een nest met twee eitjes van de tureluur. "Stop" roept Anne Venema. We moeten onmiddellijk pas op de plaats maken, want ter bescherming door hun "grote broer" nestelen tureluurs graag dicht in de buurt van kieviten. Het kan dus zijn dat we ongemerkt op een kievitsnest trappen! Dat is gelukkig niet gebeurd; dit keer was er geen kievitsnest. Misschien door een marter leeggeroofd? Maar het gevolg was wel dat wij heel voorzichtig onze verdere stappen zetten! Een eindje verderop was van één van de weidekavels licht onder water gezet om als veilige nachtplaats te kunnen dienen. Slapen met je pootjes in het water is voor weidevogels geen probleem. Leeuwenboekje Zomer

22 In tegendeel. Het biedt veiligheid, want de marter, hermelijn en de vos houden niet van water. We zagen daar o.a. enkele kleine rietganzen, smienten, krakeenden en een paartje "soepeenden". Zouden die lekker smaken, vroegen wij ons al af? Maar nee, dit is een benaming voor een kruising; een soort vuilnisbakkenras dus. Na het avontuurlijke balanceren over een gammele plank over de sloot; voor sommigen best een overwinning, konden we in de luwte van de dijk, een prachtig plekje met een prachtig uitzicht, even pauzeren. En toen was het tijd voor koffie. Koffie? Midden in het weiland? Jazeker! Op onze uitnodiging van de vogelcursus voor beginners stond het al aangeraden: "het is de bedoeling om tijdens de excursie de door de deelnemers zelf meegenomen koffie in het veld te nuttigen. Dat hoort helemaal bij de 'veldbeleving". En dat klopte natuurlijk helemaal. En als Anne Venema tussendoor ook nog een spannend verhaal vertelt over de wel, waar grondwater vanuit Drenthe naar boven komt en waar in vroeger tijden zelfs een tractor doorheen is gezakt, kan de dag niet meer stuk! Trudi Dorreboom-Rosenboom, Garyp Leeuwenboekje Zomer

23 De redactie nodigt u uit om ook eens wat te schrijven, over iets natúúrlijks. Inzendingen voor 15 september bij de redactie: Yde Zijlstra, Atsmastate 1, 8925HB Leeuwarden adres: ydezijlstra@vodafonevast.nl of Renée Ras, De Kei 262, 8918 BK Leeuwarden adres: reneerasnatuur@gmail.com IVN Leeuwarden Vereniging voor natuuren milieueducatie verenigingswebsite Alle actuele informatie over cursussen etc. wordt daar ook vermeld. Onze site staat vol met nuttige linken en nieuws over o.a. onze afdeling en de werkgroepen, ook over de nieuwe werkgroep Educatie en alle activiteiten van de Plantenwerkgroep. Het wordt prachtig weer voor de bomenwandeling van Daan van Zomeren, kijk voor alle details op de site. en de provinciale site Leeuwenboekje Zomer

24 Leeuwenboekje Zomer

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw.

Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. Hier zien jullie alweer de een uitgave van ons jeugdblad. Nieuwsgierig wat de Oele nu weer heeft te vertellen. Lees maar gauw. De Specht Er zijn verschillende soorten spechten: de groene, de zwarte en

Nadere informatie

Winter Leeuwenboekje CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR!

Winter Leeuwenboekje CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR! Winter 2016-2017 CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR! Wat is het IVN? De Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen. IVN Leeuwarden

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Herfst Leeuwenboekje CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR!

Herfst Leeuwenboekje CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR! Herfst 2016 CONTACTBLAD VOOR IVN LEEUWARDEN E.O. BELEEF DE NATUUR! Wat is het IVN? De Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie is een landelijke vereniging met plaatselijke afdelingen. IVN Leeuwarden

Nadere informatie

Programma Natuur Avonturen

Programma Natuur Avonturen Programma Natuur Avonturen voor basisscholen Landgoed De Hoevens Alphen/Goirle i.s.m. Scholenwerkgroep IVN Tilburg Algemene informatie Landgoed De Hoevens Coördinator natuureducatie: Fran Husstege Bezoekadres:

Nadere informatie

Van meizoentje tot liefkruid

Van meizoentje tot liefkruid Van meizoentje tot liefkruid Madeliefje Het madeliefje groeit in made landen (made = gras). Het madeliefje hoort bij de familie der composieten of samengesteld bloemige. Wat bij de eerste oogopslag één

Nadere informatie

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3

Voorbereiding post 2. Met de mens mee Groep 1-2-3 Voorbereiding post 2 Met de mens mee Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 2: Met de mens mee, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud: Algemeen Verhaal Spel Werkvel

Nadere informatie

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015

Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Een midden- en bovenbouwproject van het IVN Veldhoven Eindhoven Vessem najaar 2015 Doelgroep: Midden- en bovenbouw basisonderwijs: groep 5-8 Jaargetijde: Herfst, winter, lente en een stukje zomer. Plaats:

Nadere informatie

Energiek de lente in!

Energiek de lente in! Miniboekje Energiek de lente in! 10 tips voor meer balans & energie Beste lezer, Dit boekje is een klein cadeautje voor u! De lente is weer begonnen en de bomen staan te popelen om uit te lopen. Koeien

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 4-5-6-7-8 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 4 t/m 8. Inhoud:

Nadere informatie

3. Financieel jaarverslag

3. Financieel jaarverslag 3. Financieel jaarverslag 3.1. Algemeen Zoals zich al liet aankondigen is er in het afgelopen jaar een verlies gemaakt. Het resultaat over afgelopen boekjaar is - 1.614,14,-. Dit bedrag is gecorrigeerd

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

NME-leerroute Vogels in het Wandelbos

NME-leerroute Vogels in het Wandelbos NME-leerroute Vogels in het Wandelbos 7 Groep 1 Tilburg, BS Jeanne d Arc Verhaal voor de kinderen Rinze de Wereldreiziger Rinze weet onwaarschijnlijk veel over vogels. Rinze is ook dol op het Wandelbos

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter Lente Winter Lente Zomer Herfst De zon schijnt, de lucht is blauw, de vogeltjes fluiten en het wordt een mooie dag! Beer Juf zingt: La, la, la, ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk. Zo vrolijk

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3

6+ 10 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 3+ 8 + Opdracht EDUKIT 3 WAT MAAKT EEN BOS TOT EEN BOS? 6+ 10 + Wanneer is een bos een bos? Een paar bomen samen vormen pas een bos als ze een oppervlakte van 1/2 hectare beslaan. Je zou dit kunnen vergelijken met een voetbalvel

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+

De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ De lente! Werkboekje leeftijd: 10+ Seizoenen De lente begint meestal op 21 maart. Soms kan het begin van de lente ook vallen op 20 maart. Dat heeft te maken met de stand van de zon. Afgesproken is dat

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Opdrachten thema. Veluwe

Opdrachten thema. Veluwe en thema Schema groepjes en opdrachten bij vorm 2: elke opdracht vaste begeleider Groepje 1: spechten Groepje 2: muizen Groepje 3: vossen Groepje 4: eekhoorns Groepje 5: egels Kleine beestjes + voedselketens

Nadere informatie

Boterbloemen in het gras

Boterbloemen in het gras Boterbloemen in het gras Achtergrondinformatie De boterbloem behoort tot de familie der ranonkelachtigen. De wetenschappelijke naam Ranunculus betekent in het Latijn: kikkertje. Veel soorten hebben namelijk

Nadere informatie

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk.

Micha kijkt Ruben aan. Hij trekt een gek gezicht. Micha houdt niet van puzzelen, want de puzzels die oma maakt, zijn altijd heel erg moeilijk. 1. Puzzelen Wie er het eerst is! Micha staat bij het schoolhek. Hij krijgt een harde klap op zijn schouder van Ruben, zijn grote broer. Oké. Micha is wel in voor een wedstrijdje. Hij begint meteen te rennen,

Nadere informatie

THEMA LENTE Auditieve oefeningen

THEMA LENTE Auditieve oefeningen THEMA LENTE Auditieve oefeningen Auditieve synthese Lettergrepen samenvoegen tot een woord Tulp Gras Wei Letters samenvoegen tot een woord Kalfje Krokus Lente Narcis Zaaien Veulen Groeien Paashaas je Poesje

Nadere informatie

Steun uw IJsvereniging in Tiel, wordt lid of donateur!

Steun uw IJsvereniging in Tiel, wordt lid of donateur! Seizoen 2003-2004 PINGUÏN NIEUWS Hierbij ontvangt u onze alweer onze 3 e nieuwsbrief. Deze verspreiden we dit jaar onder alle leden, de vrijwilligers, donateurs (en onze oud leden). Vorig jaar was de nieuwsbrief

Nadere informatie

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet.

Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Bezoek op kantoor Papa en mama hebben ruzie. Ton en Toya vinden dat niet leuk. Papa wil graag dat Ton en Toya bij hem op bezoek komen, maar van mama mag dat niet. Ton en Toya hebben wat problemen thuis.

Nadere informatie

De grond waarop wij wonen

De grond waarop wij wonen GROEP 5/6 De grond waarop wij wonen Doel: Planten horen bij de grond waarop wij wonen. Dit onderdeel gaat over het onderzoekend verkennen van de vegetatie in de omgeving van de kinderen van de middenbouw.

Nadere informatie

Limburgs Landschap. natuurboekje van

Limburgs Landschap. natuurboekje van Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2011 Hoi! De winter is nog maar net voorbij. Maar vogels vliegen al met takjes. Ze popelen om hun nest te bouwen. Wat hebben ze het druk-druk-druk! Een eend maakt

Nadere informatie

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit.

Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Een moeilijk woord voor Natuurbrug is Ecoduct. Wat dat nu precies is, legt de schrijver Frank van Pamelen hieronder nog eens uit. Ecoduct Wat is dat dan precies, een ecoduct? Zo vroeg een jonge

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

W O O R D E N B O E K V A N D E V L A A M S E D I A L E C T E N

W O O R D E N B O E K V A N D E V L A A M S E D I A L E C T E N W O O R D E N B O E K V A N D E V L A A M S E D I A L E C T E N UNIVERSITEIT GENT Vragenlijst 104 Vakgroep Nederlandse Taalkunde DECEMBER 1998 Blandijnberg 2 9000 Gent PLANTEN 1 Dialect van :..................................................(stad,

Nadere informatie

Het Verloren Ei. Geschreven door. Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com. Illustraties van. Dick Rink www.blog.dickrink.

Het Verloren Ei. Geschreven door. Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com. Illustraties van. Dick Rink www.blog.dickrink. Het Verloren Ei Geschreven door Judie McEwen www.rogueartistsspeak.blogspot.com Illustraties van Dick Rink www.blog.dickrink.nl Copyright 2011 Uil was net wakker geworden uit zijn dagelijkse middag dutje,

Nadere informatie

Werkblad Vogels in de Gement

Werkblad Vogels in de Gement Werkblad Vogels in de Gement Rinze de Wereldreiziger Rinze de Werelreiziger weet onwaarschijnlijk veel van vogels. Rinze is ook dol op de Gement, want daar zijn veel bijzondere vogelsoorten te zien. Bij

Nadere informatie

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen

Suchmann. Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Suchmann Natuur, hoofdstuk Lente en natuurverschijnselen Wanneer: Dinsdagmiddag 6-13-20 & 27 april De kinderen worden in groepjes verdeeld van 3 of 4 kinderen. Ieder groepje krijgt een onderwerp toebedeeld

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen

Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen www.edusom.nl Opstartles 10. EXTRA Oefenen met woorden bij de lessen Het is belangrijk om veel woorden te leren. In deze extra les vindt u extra woorden bij de Opstartlessen 1 t/m 5. Kijk ook eens naar

Nadere informatie

Van eitje tot vlinder

Van eitje tot vlinder Werkblad Van eitje tot vlinder Wat is de goede volgorde van de plaatjes? Begin bij plaatje : de vlinder legt eieren. Schrijf de letter a in hokje. Welk plaatje is de volgende? Zet de letter ervan in hokje

Nadere informatie

Weidevogels en watervogels

Weidevogels en watervogels Dia 1 Zorg dat het geluid aan staat! en watervogels Deze powerpoint begint met het lied van Syb van de Ploeg over onze nationale vogel: de grutto. Gewoon afspelen en dan vragen wat de kinderen gezien en

Nadere informatie

Introductie: Brom en Bram

Introductie: Brom en Bram ! Activiteit 43 Brom, Bram en Brim Ontwikkelingsaspecten De kleuters doen ervaringen op met het onderscheiden van klanken (auditieve discriminatie). Materiaal kopies van de tekeningen van Brom en Bram

Nadere informatie

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3

Voorbereiding post 5. Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Voorbereiding post 5 Iedere vogel zijn eigen plekje Groep 1-2-3 Welkom bij IVN Valkenswaard-Waalre Dit is de digitale voorbereiding op post 5: Iedere vogel zijn eigen plekje, voor groep 1, 2 en 3. Inhoud:

Nadere informatie

Help, mijn papa en mama gaan scheiden!

Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Help, mijn papa en mama gaan scheiden! Joep ligt in bed. Hij houdt zijn handen tegen zijn oren. Beneden hoort hij harde boze stemmen. Papa en mama hebben ruzie. Papa en mama hebben vaak ruzie. Ze denken

Nadere informatie

HARDERWIJK EN OMSTREKEN. (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257

HARDERWIJK EN OMSTREKEN. (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257 HARDERWIJK EN OMSTREKEN (opgericht in 1887) Secretariaat: Mw. H. Koekoek J.P. Heyelaan 56, 3842 CL Harderwijk Telefoon: 0341-415257 Groei & Bloei De Tuinliefhebbers September 2013 Misschien komt er na

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen

Neus correctie 2012. Aanleiding. Intake gesprek. Stap 1: Wat gaan we doen Neus correctie 2012 Aanleiding Al een tijdje heb ik last van mijn neus. Als kind van een jaar of 5 kreeg ik een schep tegen mijn neus, wat er waarschijnlijk voor heeft gezorgd dat mijn neus brak. Als kind

Nadere informatie

OWG - NIEUWS. Jubbega - Hoornsterzwaag. Herfst 2014. Website: www.overwelzijngesproken.nl Kamer van Koophandel 56415001 Jaargang 2 nummer 1

OWG - NIEUWS. Jubbega - Hoornsterzwaag. Herfst 2014. Website: www.overwelzijngesproken.nl Kamer van Koophandel 56415001 Jaargang 2 nummer 1 Herfst 2014 OWG - NIEUWS Jubbega - Hoornsterzwaag Website: www.overwelzijngesproken.nl Kamer van Koophandel 56415001 Jaargang 2 nummer 1 0516-461228 0516-462580 2 Voorwoord t Is weer voorbij die mooie

Nadere informatie

Molsla Paardenbloem. Achtergrondinformatie

Molsla Paardenbloem. Achtergrondinformatie Molsla Paardenbloem Achtergrondinformatie De paardenbloem is een zeer algemeen voorkomende plant. In gazons, graslanden, bermen en ruigten kun je hem vaak aantreffen. De paardenbloem behoort tot de familie

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\)

,:,- ::s (\') ., - n. -==-. (\) ==} (\) (\) (ih. (\) (h. b,. (\) ë' - ::s r,:,- -+ o -+ (\') 0 lo., o_ 0 - n. ==} -==-. < (ih o= (h b,. =g ) Tuinwandeling voor groep 1 / 2 van het primair onderwijs HET LIEVEHEERSBEESTJESPAD Tuin: Landzigt Tijdsduur: cira 1 uur Eigen

Nadere informatie

Altijd al meer willen weten over wat er in leeft in de Noordzee en aanspoelt op onze stranden?

Altijd al meer willen weten over wat er in leeft in de Noordzee en aanspoelt op onze stranden? Terugblik ledenfeest Zondagmiddag 18 juni jl. vierden wij ons veertigjarig bestaan met een ledenfeest. Het was zoals bekend prachtig weer. De ongeveer zestig deelnemers lieten zich de koffie met gebak

Nadere informatie

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016

Activiteiten bij De Helderse Vallei - maart 2016 dinsdag 1 maart en donderdag 3 maart: Aan de slag op de kinderboerderij 14.30-16.00 uur Kom kijken welke dieren er allemaal op de kinderboerderij leven! Je ontdekt hoe de dieren heten, wat ze eten, welk

Nadere informatie

Oele de uil en zijn vriendjes de weidevogels

Oele de uil en zijn vriendjes de weidevogels Hier zien jullie alweer de tweede uitgave van ons jeugdblad. Zoals jullie weten kozen we voor de uil. Niet alleen omdat hij heel wijs is, maar met zijn gespitste oortjes kan hij ook goed horen. We hebben

Nadere informatie

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink

Poekie is verdrietig. Want zijn papa en mama gaan scheiden. Geschreven door. Mariska van der Made. Illustraties van. Dick Rink Poekie is verdrietig Want zijn papa en mama gaan scheiden Geschreven door Mariska van der Made Illustraties van Dick Rink Poekie is een lief klein monstertje van vijf jaar oud. Hij woont samen met zijn

Nadere informatie

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine,

Ko-Kalf. Blonde d Aquitaine, Een rondje regio... Ko-Kalf Nou kan ik wel een hele Blonde d Aquitaine, maar daar zit je ook niet middag blijven praten over op te wachten! Een plek waar het zo rustig is, als in de stal van boerenbedrijf

Nadere informatie

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting

Dierenvrienden? door Nellie de Kok. Samenvatting Dierenvrienden? door Nellie de Kok Samenvatting De hond is de baas in het huis, totdat er een kat bijkomt. Ze proberen allebei om bij de bazin in een goed blaadje te komen. De kat krijgt het voor elkaar

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8.

inhoud De oude eik 1. In het park 2. De delen van de eik 3. Herfst 4. Dieren helpen de eik. 5. Winter 6. Lente 7. Rupsen 8. De oude eik inhoud De oude eik 3 1. In het park 4 2. De delen van de eik 5 3. Herfst 6 4. Dieren helpen de eik. 7 5. Winter 8 6. Lente 9 7. Rupsen 10 8. De galwesp 11 9. De boomklever 12 10. Filmjes 13

Nadere informatie

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen

Hoofdstuk 2. Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen Hoofdstuk 2 Contact maken, inlichtingen verstrekken en onderhandelen 48 Gangbare uitdrukkingen bij contact maken en onderhandelen De meeste zinnen die in dit overzicht staan, zijn formeel. U kunt deze

Nadere informatie

Naam: TIJD EN SEIZOENEN

Naam: TIJD EN SEIZOENEN Naam: TIJD EN SEIZOENEN Tijd is belangrijk. Je moet op veel plaatsen op tijd komen. Op tijd op school, op tijd thuis, op tijd voor de bus of de trein. Om te zien hoe laat het is, kijk je op je horloge.

Nadere informatie

Liedjes Kerstmusical: Volg die ster

Liedjes Kerstmusical: Volg die ster 14-1: Waar ben je geboren Waar ben je geboren, waar kom je vandaan Waar is het begonnen, waar is het ontstaan Waar ken jij de weg zelfs met je ogen dicht Waar ben je geboren, waar zag jij het licht Iedereen

Nadere informatie

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen

Introductieles. Vogels in de klas. groep 5/6. Handleiding leerkracht. Inhoud in het kort. Kerndoelen. Lesdoelen Handleiding leerkracht Vogels in de klas Introductieles Inhoud in het kort Voor de groepen 5-6 bieden we, naast verbale activiteiten, een werkblad aan waarmee de leerlingen aan de slag gaan. In deze les

Nadere informatie

mei 2014 vanaf 4 jaar tekst: Judith Nieken muziek: Ton Kerkhof Vogeltje, vogeltje - BVP Hint Music 2014

mei 2014 vanaf 4 jaar tekst: Judith Nieken muziek: Ton Kerkhof Vogeltje, vogeltje  - BVP Hint Music 2014 mei 2014 vanaf 4 jaar Vogeltje, vogeltje tekst: Judith Nieken muziek: Ton Kerkhof - Vogeltje, vogeltje 1 ben je gevallen? Boem, op je snavel, doet t ook pijn? waar is je mama? Waar is je mama? Waar zou

Nadere informatie

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal" Dordrecht 1945

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal Dordrecht 1945 JAN STEVENS Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 r JAN STEVENS 4 Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 voor Minke « Die lentemorgen, vroeg - ben ik door de boomgaard gegaan en het was of

Nadere informatie

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur

7-12 jaar Scharrelavontuur. 7-12 jaar Scharrelavontuur Geluiden Wees 1 minuut helemaal stil. Luister naar de geluiden om je heen. Hoeveel geluiden heb je gehoord? Welke geluiden heb je herkend? Je eigen geur maken Verzamel verschillende soorten blaadjes, mos,

Nadere informatie

Sneeuwklokjes. Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs

Sneeuwklokjes. Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs Sneeuwklokjes Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs Als doodse stilte en vredige rust Over de aarde liggen als een deken Zijn het

Nadere informatie

Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens

Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens VOOR DE LEERKRACHT Je school vogelvriendelijk! Voor vogel én mens Spreeuw Vogelbescherming Nederland organiseert de Tuinvogeltelling voor Scholen. Leer de vogels rondom je school kennen, tel hoeveel er

Nadere informatie

uitga uitg v a e v 2013

uitga uitg v a e v 2013 Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad

Nadere informatie

Planten en dieren in de duinen. Interactief verhaal

Planten en dieren in de duinen. Interactief verhaal Interactief verhaal Doel: Leerlingen kennen na de les een aantal belangrijke eigenschappen van planten en dieren. Konijnen leven, hazen niet. Konijnen zijn sprinters, hazen zijn lange afstand renners.

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij.

Soms ben ik eens boos, en soms wel eens verdrietig, af en toe eens bang, en heel vaak ook wel blij. Lied: Ik ben ik (bij thema 1: ik ben mezelf) (nr. 1 en 2 op de CD) : Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Weet ik wie ik ben? Ja, ik weet wie ik ben. Ik heb een mooie naam, van achter en vooraan.

Nadere informatie

Limburgs Landschap. natuurboekje van

Limburgs Landschap. natuurboekje van Limburgs Landschap natuurboekje van lente 2014 Hoi! Spreeuwen zijn druktemakers. Ze kwetteren, fluiten en piepen. Ze kletsen samen heel wat af. En ze apen de gekste geluiden na. Denk je dat je een kikker

Nadere informatie

IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei 262 8918 BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE

IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei 262 8918 BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE IVN afdeling Leeuwarden Ledenadministratie De Kei 262 8918 BK Leeuwarden LEEUWENBOEKJE LENTE 2011 IVN LEEUWARDEN E.O. Wat is het IVN? De Vereniging voor Natuur- en Milieueducatie is een landelijke vereniging

Nadere informatie

De bij die niet kon vliegen

De bij die niet kon vliegen De bij die niet kon vliegen De kleine bij zat in het gras en keek treurig om zich heen. Daar vlogen alle andere bijen af en aan. Hun kleine pootjes vol met stuifmeel, de mond vol met de nectar van de mooie

Nadere informatie

*weet je dat. Stichting ZaaiGoed laat ouderen

*weet je dat. Stichting ZaaiGoed laat ouderen GROEN DOET GOED *weet je dat.. Stichting ZaaiGoed laat ouderen opbloeien! Met krasse ouderen, ouderen met dementie en/of een visuele beperking gaan we de natuur in en doen binnen aan de hand van de opgedane

Nadere informatie

Wat kan ik voor u doen?

Wat kan ik voor u doen? 139 139 HOOFDSTUK 9 Wat kan ik voor u doen? WOORDEN 1 1 Peter is op vakantie. Hij stuurde mij een... uit Parijs. a brievenbus b kaart 2 Ik heb die kaart gisteren.... a ontvangen b herhaald 3 Bij welke...

Nadere informatie

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet.

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet. oktober 2010 tekst: Joke de Klerck muziek: Ton Kerkhof De eekhoorn Refrein Intro Ó Œ œ œ J œ œ œ œ eek stapelen: œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ Al - hoorn, de eek - hoorn eet zich vol en rond. œ œ œ œ

Nadere informatie

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes,

Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Gemeente van onze Heer Jezus Christus, lieve mensen, jongens en meisjes, Hé Joyce, ga je mee? Emma rent achter Joyce aan als ze van het schoolplein lopen. Joyce, wij gaan vanmiddag op bezoek bij mijn oom,

Nadere informatie

Nieuwsbrief BC Shuttlewoude 2013 nummer 3

Nieuwsbrief BC Shuttlewoude 2013 nummer 3 Nieuwsbrief BC Shuttlewoude 2013 nummer 3 Mededelingen van het Bestuur Nieuwe trainer herhaalde oproep Na lang zoeken is het ons eindelijk gelukt om een nieuwe trainer te vinden. Voor het seizoen 2013/2014

Nadere informatie

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5

Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 5 5 Tuin van Heden.nu 1 Mag ik zijn wie ik ben? Van In 6 Zacheüs (1) Het is erg druk in de stad vandaag. Iedereen loopt op straat. Zacheüs wurmt zich

Nadere informatie

Douwe s natuurnieuws 1 mei 2019

Douwe s natuurnieuws 1 mei 2019 Van alles wat Douwe s natuurnieuws 1 mei 2019 Op 11 maart hielden wij het niet droog tijdens onze werkzaamheden in de Waterberging van Twisk. Tijdens de pauze kregen wij wat meer water bij de koffie. En

Nadere informatie

7 Ik zie op tegen de herfst

7 Ik zie op tegen de herfst Herfstdip De dagen worden korter, de temperatuur daalt en het landschap wordt langzaamaan minder groen door de vallende blaadjes. De herfst is weer bijna in aantocht. In hoeverre bent u het (on)eens met

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag.

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg. Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 14 en woensdag 15 april 2015 vervolg Beste natuurliefhebber/- ster, Dit is het vervolg op het eerste deel van mijn verslag. Een week geleden zag ik alleen nog maar

Nadere informatie

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR????

QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? QUIZ: HOE KOM IK DE WINTER DOOR???? WAAROM BEVRIEZEN ZADEN NIET? 1. Ze zitten diep onder de grond, waar het niet vriest. 2. Ze bevatten veel vet. 3. Ze bevriezen wel, maar daar kunnen ze wel tegen. WAAR

Nadere informatie

Jaarverslag 2010 IVN Leeuwarden e.o.

Jaarverslag 2010 IVN Leeuwarden e.o. Jaarverslag 2010 IVN Leeuwarden e.o. Door: Leonieke Hoste (secretaris) Met dank aan: Klaas van der Heide, Maud von Ende, Yde Zijlstra, Renée Ras, Durk Weijma, Klaske Stegenga, Daan van Zomeren, Violet

Nadere informatie

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :...

Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Rode opdracht: bomen Pak de boomzoeker 1, 2 en 3 uit de werkmap Volg de aanwijzingen en ontdek met de cijfercode wat de naam van de boom is. Onze boom heet :... Kijk goed naar deze boom om te zien of het

Nadere informatie

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over,

Theorieboek. leeftijd, dezelfde hobby, of ze houden van hetzelfde. Een vriend heeft iets voor je over, 3F Wat is vriendschap? 1 Iedereen heeft vrienden, iedereen vindt het hebben van vrienden van groot belang. Maar als we proberen uit te leggen wat vriendschap precies is staan we al snel met de mond vol

Nadere informatie

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek?

De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? De Leemvallei, ga je mee op onderzoek? Hallo allemaal, welkom in dit waanzinnige park voor jong en oud! Vandaag krijgen jullie de kans om dit park in het echt te openen met elkaar. Dit gaan we doen op

Nadere informatie

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn:

Klein Kontakt. Jarigen. in april zijn: A Klein Kontakt Het is alweer eind maart wanneer dit Kontakt uitkomt, het voorjaar lijkt begonnen, veel kinderen hebben kweekbakjes met groentes in de vensterbank staan, die straks de tuin in gaan. Over

Nadere informatie

Dit is het lenteboekje van:

Dit is het lenteboekje van: Dit is het lenteboekje van: Goed en snel! 15 + 9 =... 12 + 21 =... 18 + 20 =... 10 + 14 =... 15 + 30 =... 14 + 5 =... 18 + 29 =... 13 + 5 =... 10 + 28 =... 12 + 15 =... 15 + 30 =... 17 + 14 =... 10 +

Nadere informatie

Jonge dieren. Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken

Jonge dieren. Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken Groep 4 Naam:. Jonge dieren Dieren hebben jongen. Hoe noem je ze? Kies uit: big, lam, kuiken, kalf, puppy, veulen, kuiken Het jong van een paard is een Het jong van een koe is een Het jong van een hond

Nadere informatie

Bijeenkomst Weidevogeleducatie

Bijeenkomst Weidevogeleducatie Bijeenkomst Weidevogeleducatie In samenwerking met: Conclusie en evaluatie: reacties van de aanwezigen Prima structuur en open houding naar deelnemers. Sommige freaks vallen best mee! Ontspannen avond.

Nadere informatie

Arie van der Veer & Ellen Laninga. Luister maar. Met illustraties van Rike Janssen. Boekencentrum

Arie van der Veer & Ellen Laninga. Luister maar. Met illustraties van Rike Janssen. Boekencentrum Luister maar Met illustraties van Rike Janssen Arie van der Veer & Ellen Laninga Boekencentrum Verhalen uit het Oude Testament 4 Het begin van de wereld God maakt de wereld Genesis 1:1-2:4 Lang, heel

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn

Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Het tweede avontuur van Broer Vos en Broer Konijn Oom Remus bron. Z.n., z.p. ca. 1950 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/remu001twee01_01/colofon.php 2010 dbnl / erven J.C. Harries 2 [Het

Nadere informatie

Lente. Rie Cramer. bron Rie Cramer, Lente. W. de Haan, Utrecht 1910. 2014 dbnl / erven Rie Cramer

Lente. Rie Cramer. bron Rie Cramer, Lente. W. de Haan, Utrecht 1910. 2014 dbnl / erven Rie Cramer Lente Rie Cramer bron. W. de Haan, Utrecht 1910 Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/cram006lent02_01/colofon.php 2014 dbnl / erven Rie Cramer 4 5 [In de Mei] In de Mei, in de Mei, Zijn de

Nadere informatie

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7

E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 E.H.B.O. Werkstuk Vera Kleuskens, groep 7 1 Vera Kleuskens groep 7 Inhoudsopgave Voorwoord... 3 Inleiding... 4 1. Wat is E.H.B.O... 5 2. E.H.B.O. vereniging... 6 3. Cursus... 7+8+9 4. Reanimatie en A.E.D....

Nadere informatie

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9. Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten

Nadere informatie

Week 28. Week 28. week 27

Week 28. Week 28. week 27 Het natuurnetwerk is geïnspireerd door een citaat van Marcel Proust: De ware ontdekkingsreis ligt niet in het verkennen van nieuwe streken maar in het kijken met nieuwe ogen. Het is tevens verbonden met

Nadere informatie

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij?

Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Een meneer heeft veel ballonnen. Hij roept: Kinderen, kom erbij! Mijn ballonnen die zijn gratis. Wie wil een ballon van mij? Wat een mooie luchtballonnen! Geel, oranje, groen en blauw. Kies maar uit Daan,

Nadere informatie