Beroepsrisicoprofiel RI&E Datum: woensdag 28 oktober 2015

Transcriptie

1 Beroep: Opperman/ Bouwvakhelper Omschrijving werkzaamheden: De opperman/ bouwvakhelper verricht eenvoudige werkzaamheden in de B&U- of GWW-sector waarvoor geen speciale kennis is vereist. Hij voert alle voorkomende hand- en spandiensten uit. Hij zorgt voor de aanvoer van grondstoffen en materialen van de opslagplek naar de plaats van verwerking. Hij geeft materialen aan, zet ze klaar, mengt grondstoffen, voert sloop- en afvalmateriaal af. Hij ruimt werkplekken op door opruimen en vegen en voert handmatig vrijkomende materialen af met een schop en kruiwagen naar een in de nabijheid opgestelde container. Grotere delen worden wel gesleept. Op grotere projecten wordt soms materieel ingezet zoals een shovel of een bobcat. Ook daarbij wordt een deel van het opruimwerk handmatig uitgevoerd. De werkomstandigheden van de opperman/ bouwvakhelper zijn afhankelijk van het bouw- of GWW project; nieuwbouw, renovatie, hoogbouw, etc.. Gehoorbescherming is nodig bij werkzaamheden met een te hoge lawaaibelasting. Huidbescherming, met name tegen mechanische beschadigingen, is in een aantal situaties noodzakelijk. Er is regelmatig blootstelling aan (kwarts)stof en soms aan vezels van isolatiematerialen. Veiligheidsrisicoâ s zijn werk op hoogte, werk met elektrisch handgereedschap en werken dichtbij verkeer. Hij werkt vaak in de buitenlucht en/of in ruimtes die niet glasdicht zijn. Hij loopt veel en is daarbij afhankelijk van de begaanbaarheid van het bouwterrein. Er is kans op struikelen, uitglijden en verstappen. Hij kan ook worden gehinderd door op de bouwplaats rondslingerende bouw- en afvalmaterialen en/of door het ontbreken van hulpmiddelen voor opruimwerk. Op grotere projecten wordt daarvoor een shovel of bobcat ingezet. Voor veiligheids- en transportvoorzieningen en inzet van hulpmiddelen is hij vaak afhankelijk van de hoofdaannemer. Materieel: Kruiwagen, speciale kuip, schep, schop. Betonmolen, bezem, veger, emmers, troffel, hamer, beitels, haakse slijpmachine, sloop- en breekhamer, opkar, in hoogte verstelbare tafel, hefsteiger, kraan, verreiker, opperklem, torenkraantang, takel, bouwlift, tandheugellift, hefinstallatie, trappen, ladders Materiaal: Afhankelijk van de werkzaamheden Risicogebied Prioriteit (Arbouw) Risico / Aandachtspunt (Suggesties voor) maatregelen Transportafstand Handmatige aan- en afvoer van materialen en gereedschappen Verstrek ergonomische gereedschap/materieel Zorg voor hulpmiddelen (zoals een kraan en verreiker) voor het verticaal/horizontaal transport van grondstoffen, materialen en gereedschappen. Zorg voor een goede begaanbaarheid van het werkterrein en de transportroutes. Het opruimwerk zoveel mogelijk machinaal uitvoeren (bijvoorbeeld met een bobcat, vergelijkbaar materieel of met een motorkruiwagen). Gewicht kruiwagen bij de handvatten maximaal 25 kg. Het opruimwerk regelmatig afwisselen met minder zwaar bede activiteiten. Verstrek het juiste type handgereedschap afgestemd op de werkzaamheden. Ergonomisch ontworpen schop, kruiwagen. Zorg voor voldoende afwisseling in het werk om eenzijdige belasting te voorkomen. Zorg voor een goede toegang tot de werkplekken, houd deze vrij van obstakels. Pagina 1 van 5

2 Transportafstand, Traplopen, op ladders klimmen Traplopen / op ladders klimmen Handmatige aan- en afvoer van materialen en gereedschappen Vaak hinder van regelmatig bukken Werken boven de macht en stelwerk Handmatige aan- en afvoer van materialen Grenswaarden voor het kruien en met de hand pakken Grenswaarden voor met de hand opperen Grenswaarden voor met de hand opperen, metselen en lijmen Goede planning en werkvoorbereiding. Plaats bij metselwerk stenen en kuip op een verhoging, metseltafel of gebruik een metselsteiger, metselplatform, metselhefsteiger. Gebruik multifunctioneel klimmaterieel / bordes, hefsteiger. Giet bevestigingsmiddelen mee in het beton. Lever materialen effectief aan. Maak gebruik van transport- en hulpmiddelen voor horizontaal en verticaal transport (kraan, verreiker, ladderlift, betonsilo, betonpomp, opkar). Wissel werkzaamheden af Gebruik de beschikbare transport- en tilhulpmiddelen. Zorg voor een opgeruimde steiger met voldoende transportruimte op de steiger (breedte 160 cm). Zorg voor voldoende hoge doorgangen, vrije looppaden en een vlakke, drempelvrije ondergrond. Gebruik metselplatform, metselhefsteiger. Verreiker of kraan met 6- of 12-voets tang. Speciale jip op verreiker om tussen steigervloeren te kunnen opperen met een kleine stenenklem. Opkar (stenen opperen). Vraag bij het tillen van zware één of meer collega's om hulp. Houd u aan de afspraken uit het A-blad Metselen en Lijmen: Stenen wegen maximaal 4 kg en blokken 14 kg; gebruik een elementenstelmachine voor grotere blokken (25 kg bij de handvatten); dit is ongeveer gelijk aan 30 stenen of 30 liter mortel. Houd bij eenhandig pakken een maximale breedte van de stenen of blokken aan van 105 mm Houd u aan de afspraken uit het A-blad Metselen en Lijmen: Stenen wegen maximaal 4 kg en blokken 14 kg; gebruik een elementenstelmachine voor grotere blokken. Grenswaarden voor handmatig stenen opperen: - Onder kniehoogte (50 cm): alleen toegestaan vanaf vloer- of funderingsniveau - Tussen knie- en schouderhoogte ( cm): maximaal 4 kg, streef echter naar max. 2 kg. - Boven schouderhoogte (150 cm): n Grenswaarden voor handmatig blokken opperen: - Tot schouderhoogte (< 150 cm): maximaal 14 kg, streef echter naar max. 6 kg - Boven schouderhoogte (> 150 cm): niet toegestaan (behalve bij metselen en lijmen van binnenmuren onder een verdiepingsvloer). Houd bij eenhandig pakken een maximale breedte van de stenen of blokken aan van 105 mm. Werkhoudingen: Werk maximaal 4 uur per dag met de romp meer dan 20 gebogen. Opper niet handmatig met een stenentang. Mechanisch opperen is onbeperkt toegestaan. Zorg voor een goed hanteerbare last en een goede til en draagtechniek. Gebruik lichtgewicht stempels. Opperen / hanteren van zware / sturen Materiaal, apparatuur boven 25 kg altijd met kraan of (mechanische) hulpmiddelen transporteren. van de kubel Met meerdere personen tillen. Transportafstand Handmatig opperen, tillen en sjouwen van materialen Fysieke belasting 1 Langdurig in dezelfde houding werken Fysieke belasting 1 Langdurig in dezelfde houding werken Persoonlijke beschermingsmiddelen Fysieke belasting 1 Ongunstige werkhoudingen In gebogen of met gedraaide houding werken Zorg voor voldoende transportruimte op de steiger (breedte 160 cm). Zorg voor voldoende hoge doorgangen, vrije looppaden en een vlakke, drempelvrije ondergrond. Gebruik de beschikbare transport- en tilhulpmiddelen. Zet materiaal, apparatuur en gereedschap zo dicht mogelijk bij de werkplek. Andere werkmethoden. Gebruik touwenblok, steigertakel (max. 25 kg), kruiwagen, opkar, elektrische palletwagen, kraan, verreiker, mortelsiloâ s, -pompinstallatie, - vulbakken, lift (grote projecten), pannenlift, etc. Zorg voor een opgeruimde steiger met transportmogelijkheden. Zorg voor mechanisch horizontaal en verticaal transport. Wissel uw werk af, zodat u niet steeds dezelfde spieren en gewrichten gebruikt / belast. Gebruik bij het (opruim)werk werkhandschoenen en kniebeschermers (bij knielend werken). Maak gebruik van hulpmiddelen. Wissel werkzaamheden af Volg cursus Ergonomisch werken. Psychosociale factoren 1 Geestelijk inspannend/ interessant werk Gebruik laten maken van opleidings- en scholingsmogelijkheden voor kennisverbreding en specialisatie. Pagina 2 van 5

3 Werk is vaak minder boeiend, eentonig en niet Houden van functioneringsgesprek. plezierig Meer afwisseling van taken. Psychosociale factoren 1 Emotionele belasting Bezoek arbeidsomstandighedenspreekuur. Vaker vermoeid Vaker nerveus Psychosociale factoren 1 Emotionele belasting Werkoverleg / functioneringsgesprek. Vaker vermoeid / Vaker nerveus Fysische factoren 1 Straling UV-straling van de zon Beschermende kleding, crème en PBM. Overige Vrijkomen van kwartsstof bij schoonvegen/- zuigen Kans op kortademigheid, benauwdheid, longaandoeningen (silicose, longkanker) Verplichte registraties Blootstelling aan cementspecie, e.d.. Irritatie, jeuk, contacteczeem van de huid door contact met nat cement (chroom 6, kobaltverbindingen) / Hulpstoffen voor cement/ betonspecie (o.a. plastificeerders, formaldehyde, epoxyharsen of acrylaten kunnen a Glas- en steenwol isolatiemateriaal bewerken/ aanbrengen / Vezels veroorzaken irritatie van huid, ogen en luchtwegen Algemeen Het werk zoveel mogelijk machinaal uitvoeren, met materieel met een cabine voorzien van een overdruk filterinstallatie.g97 Industriestofzuiger voorzien van fijnstof filter (HEPA) voor opruimen van stof/gruis. Stof veroorzakende bewerkingen, bijvoorbeeld verkleinen van materialen, zo veel mogelijk vermijden. Maak bij het opruimen/ vegen gebruik van ademhalingsbescherming (tenminste P2-filter in combinatie met afzuiging); bij sterke stofvorming helm of masker met aangedreven gefilterde lucht. Een goede organisatie van de werkzaamheden, zodat werknemers niet onnodig aan stof worden blootgesteld geproduceerd door andere werknemers. Zorg voor voldoende ventilatie door openen van ramen of deuren. Bij binnenwerk goede, zo nodig mechanische, ventilatie. Ruim kwartsbevattend gruis en stof direct op met de stofzuiger of met water. Bevochtigen van materiaal om de blootstelling aan stof te beperken. Ruim stof/gruis niet op door vegen maar met een stofzuiger. Blootstelling aan kwartsstof vermijden. Zorg er voor dat voor opruimen van stof een goede industriestofzuiger aanwezig is. Voorkom dat anderen onnodig aan stof worden blootgesteld. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (zie PISA-kaart "Cellenbeton", "Cementbeton", "Gebakken steen" en "Kalkzandsteen"). Regel dat ademhalingsbescherming aanwezig is; meestal zal een halfgelaatsmasker met filter type P2 voorzien van uitademventiel afdoende zijn. Zorg er voor dat voor opruimen van stof een goede industriestofzuiger aanwezig is. Ruim kwartsbevattend gruis en stof direct op met de stofzuiger of met water. Zorg voor voldoende ventilatie door openen van ramen of deuren. Gebruik apparatuur met watertoevoer en/of met hulpstuk voor stofafzuiging. Houd het toxische stoffenregister bij. Voor kankerverwekkende stoffen gelden extra registratie verplichtingen. Voorkom huidklachten door keuze van minder schadelijke producten. Bij beginnende huidklachten door het werk de bedrijfsarts raadplegen. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (Zie PISA-kaart "Cement", "Cementgebonden pleister", "Cementgebonden reparatiemortel", "Metselspecie", "Polymeer/cement reparatiemortel" en "Vliegascement".) Laat aanvoer en mengen van mortel waar mogelijk automatisch / mechanisch plaatsvinden. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (Zie PISA-kaart "Plastificeerder".) Direct huidcontact vermijden, draag werkhandschoenen. Voorkom bij het afvoeren van isolatiematerialen zoals glas- of steenwol huidklachten door het beperken van het huidcontact en door een goede verzorging van de huid. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (zie PISA-kaart "Glaswol & steenwol"). Gebruik minerale wol / isolatiemateriaal voorzien van folie. Bij werk op ooghoogte of boven het hoofd een pet en gelaatsscherm dragen. Draag goed sluitende kleding en handschoenen. Snij platen op maat (met scherp mes), geen elektrische handcirkelzaag gebruiken. Snijden en knippen van isolatiemateriaal zoveel mogelijk vermijden. Stofvorming vermijden. Verstrek voorlichting/instructie over het werken met gevaarlijke stoffen. Houd hierbij rekening met anderstaligen Regel dat ademhalingsbescherming aanwezig is; meestal zal een halfgelaatsmasker met filter type P2 voorzien van uitademventiel afdoende zijn. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA). Laat aanvoer en mengen van mortel waar mogelijk automatisch / mechanisch plaats vinden. Ruim stof/gruis niet op door vegen maar met een stofzuiger. Pagina 3 van 5

4 Huidklachten / irritaties / overgevoeligheid / eczeem Verplichte registraties Werken met materialen/ gevaarlijke stoffen / Informatie Houtstof bij aanvoer opruimen/vegen; > 5 mg/ m3 Plaatsen met weinig ventilatie, zwevend fijn (niet zichtbaar) stof Opwaaiend bouwstof, houtstof Veiligheid 1 Contact met arbeidsmiddel Slepen met kabels en snoeren door waterplassen Veiligheid 1 Contact met arbeidsmiddel Vast raken/ verstrikt raken, naar binnen getrokken worden Veiligheid 1 Contact met elektriciteit Slepen met kabels en snoeren door waterplassen Gebruik bij stofvorming ademhalingsbescherming met P2-filter. Ventilatie en stofafzuiging. Voorkom huidklachten door keuze van minder schadelijke producten, beperken van het huidcontact en door een goede verzorging van de huid. Bij beginnende huidklachten door het werk de bedrijfsarts raadplegen. Afspraak maken met bedrijfsarts, arbeidshygiënist. Houd het toxische stoffenregister bij. Neem veiligheidsvoorschriften en bedrijfsinstructies in acht. Gebruik Productgroep Informatie Systeem Arbouw (PISA) en/of vraag veiligheidsinformatiebladen op bij leverancier van materialen/ producten. Zorg voor voldoende ventilatie door openen van ramen of deuren. Beperk verblijfsduur in een stoffige omgeving. Gebruik apparatuur met stofafzuiging en/of watertoevoer. Gebruik een stofzuiger met (absoluut)filter dat het stof tegenhoudt. Maak het oppervlak vochtig, gebruik natte werkmethoden. Reinig niet met een veger of met perslucht maar met een stofzuiger of met water. Ruim stof op als het nog nat is. Gebruik ademhalingsbescherming. Kies andere werkmethoden. Voorkom dat anderen onnodig aan stof worden blootgesteld. Zorg voor een goede ventilatie, tijdens en na de werkzaamheden. Besteed in werkoverleg aandacht aan risicoâ s van stof en de maatregelen. Zorg voor een schone werkomgeving; na stoffige werkzaamheden en aan het eind van de dag stof opruimen. Zorg dat het materieel en het gereedschap gekeurd en veilig is en voorzien is van de vereiste beveiligingen. Zorg dat al het gereedschap tenminste éénmaal per jaar wordt gekeurd. Afscherming bewegende delen. Veiligheid 1 Contact met elektriciteit Goede afspraken met opdrachtgever/ aannemer. Storingen door geen of onvoldoende (kracht-) stroom Vallend materiaal, gereedschappen, voorwerpen uit hijsgereedschap, stoten of bekneld raken door kubel Gebruik het materieel en de hulpmiddelen volgens de voorschriften. Controleer regelmatig de veiligheid van het gereedschap. Vraag om vervanging in het geval van bijvoorbeeld niet goed functionerende beveiligingen of beschadigde kabels. Gebruik leidingen/ kabels voorzien van stevige rubber mantel en voorkom beschadiging. Maak tijdens pauzes en na afloop werk installatie spanningloos. Zorg dat kabels en snoeren niet in het water komen te liggen. Leidingen / kabels voorzien van stevige rubber mantel en voorkom beschadiging. Zorg dat stekkers en contactdozen niet in het water komen te liggen. Gekeurd en goed onderhouden hijsgereedschap gebruiken / controleren. Draag de voorgeschreven beschermingsmiddelen zoals een veiligheidshelm (NEN-EN 397), veiligheidsschoenen, werkhandschoenen. Geen losse onderdelen op steiger, werkzaamheden afstemmen met anderen op de bouwplaats. Vallende uit kranen en van steigers etc. Bij verticaal transport de voorgeschreven hijssignalen gebruiken. Dragen veiligheidshelm (NEN-EN 397) verplicht. Ondeugdelijke hijsmiddelen Onvoldoende werkvoorbereiding Onjuiste opslag overige materialen Veiligheid 1 Aanrijdgevaar Laden en lossen Gecertificeerde middelen gebruiken / controleren. Kies met zorg juist materiaal en gereedschappen. Leg afgemeten hoeveelheden materiaal met behulp van hijsmiddelen bij/op de werkplek. Zorg voor borging / schoren. Zorg voor een goede afgedekte opslag van stenen en blokken. Zorg voor stabiele ondergrond, zorgvuldige stapeling van materialen. Zorg dat verkeersregels rond laad- / losplaats duidelijk zijn. Pagina 4 van 5

5 Veiligheid 1 Overige gevaren Onvoldoende werkvoorbereiding Veiligheid 1 Gevaarlijke stoffen met een acuut gevaar Sommige producten zoals kitten, lijmen, vulmiddelen etc. (gevaarlijke stoffen) zijn ontvlambaar Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Gehoorbescherming Hoge geluidsniveaus van gereedschappen en materieel bij diverse werkzaamheden Werken met glas- en steenwol Bouwstof, cementstof, houtstof, stoffige werkzaamheden Vrijkomen van kwartshoudend stof Werken met glas- en steenwol Werken aan/langs de weg Weersinvloeden Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Voetbescherming Onvoldoende grip, uitglijden, scherpe voorwerpen, vallende voorwerpen Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Gelaatsbescherming Vallend gruis, mortel, minerale wol Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Hoofdbescherming Werken binnen kraanbereik / Vallende voorwerpen Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Handbescherming Verwonding Slijtvast, goede grip, ademende rug Persoonlijke beschermingsmiddelen 1 Valbeveiliging Werken op hoogte Werkplekinrichting 1 Werkhoogte Algemeen Werkplekinrichting 1 Bewegingsruimte/ reikafstanden Werken in kleine ruimten, op moeilijk bereikbare plaatsen en op smalle steigers Zorg voor een goede toegang van de werkplek voor mensen, materieel en materiaal, verken transportroute. Gebruik explosieveilige apparatuur en verlichting. Geen vuur: geen vonken en niet roken bij de werkzaamheden. Lees het etiket, Zie ook Productgroep Informatiesysteem Arbouw (PISA). Ventilatie. Gehoorbescherming dient gedragen te worden wanneer door de eigen werkzaamheden, of door die van anderen, geluidniveaus van meer dan 80 db(a) worden geproduceerd. Gehoorbescherming, autoplastieken, goed dempende oorkappen. Gehoorbescherming verplicht bij blootstelling boven 85 db(a). Het is raadzaam om ademhalingsbescherming (P2-filter) te dragen bij het bewerken of verwijderen van isolatiematerialen binnen, waarbij er veel vezels vrijkomen. Dragen van ademhalingsbescherming (P2-filter) wordt ook aangeraden bij het leegschudden van zakken cement. Voor werkzaamheden waarbij langdurig gebruik van ademhalingsbescherming noodzakelijk is, wordt aangeraden een middel te gebruiken voorzien van Gebruik ademhalingsbescherming met P2-filter bij stoffige werkzaamheden en opruim- of schoonmaakwerk. Bij zeer hoge stofconcentraties en/of langdurige werkzaamheden halfgelaatsmasker met P2-filter of aangeblazen helm (NEN-EN 397) Draag met ademhalingsbescherming / masker van P3-kwaliteit (zie PISA-kaart "Leislag"). De kleding dient ook bescherming te bieden tegen huidcontact met stof of specie. Wanneer met glas- of steenwol gewerkt wordt moet goed afsluitende kleding worden gedragen; deze moet gescheiden worden gehouden van de eigen privé kleding. Wanneer vezel Draag bij het werken op plaatsen waar verkeer dicht langs de werkplek rijdt een veiligheidsvest of andere signaleringskleding. Ook beschermende kleding is belangrijk, maar deze moet goed ventilerend zijn; een katoenen werkkleding is in veel gevallen afdo Bij warm weer dient ten minste één laag kleding te worden gedragen, als bescherming tegen verbranding en tegen te sterke afkoeling door transpiratie en tocht. Bij regenachtig en kil weer wordt katoenen kleding met polyurethaancoating aangeraden, voo Ademende en waterdichte werkkleding bij slecht en koud weer. Katoenen werkkleding, bodywarmer, thermische onderkleding. Werkkleding aanpassen aan seizoen. Zonnebrandcrème bij werken in de zon. Halfhoge of hoge veiligheidsschoenen, voldoende steun en duurzaam (NEN-EN-ISO 20345) voorzien van S3-codering. Goed sluitende veiligheidsbril of gelaatscherm. Veiligheidshelm (NEN-EN 397) Werkhandschoenen (NEN-EN 388). Gebruik valbeveiliging in de vorm van harnasgordel als collectieve beveiliging niet mogelijk is. Leg voorraad op juiste werkhoogte, ca. 75 cm. Werkplek zo inrichten dat zoveel mogelijk tussen knie- en schouderhoogte kan worden gewerkt. Juiste werkhouding, ongunstige werkhouding vermijden, afwisseling van werkhouding. Maak gebruik van hulpmiddelen. Pagina 5 van 5