Activiteitenplan aanleg crematorium DELA aan het Hoendiep te Groningen

Transcriptie

1 Activiteitenplan aanleg crematorium DELA aan het Hoendiep te Groningen Opdrachtgever Referentie Accent adviseurs Schut, E Activiteitenplan aanleg crematorium DELA aan het Hoendiep te Groningen. A&W-notitie 3055_1. Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek, Feanwâlden. Projectcode 3055cre Status Definitief Datum 23 augustus 2018 Projectleider E. Schut Autorisatie R. J. Strijkstra Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek bv Suderwei TZ Feanwâlden tel info@altwym.nl website:

2 2 A&W-notitie 3055_1

3 A&W-notitie 3055_1 3 A. Gebiedsbeschrijving Het plangebied is gelegen ten noorden van het Hoendiep te Groningen (figuur 1), ter hoogte van de U.T. Delfiaweg. Ten noorden van het terrein is een dijk gelegen met een wandelpad, ten noorden daarvan zijn de waterskibaan, een braakliggend terrein en de Eelderbaan gelegen. Aan de zuidkant wordt het gebied begrensd door het huidige fietspad. Ten westen en ten zuidoosten van het plangebied zijn woonpercelen gelegen. Door het plangebied loopt de Hoentocht. In deze watergang is in 2016 de aanwezigheid van de Poelkikker aangetoond (Stoker 2016). In de huidige toestand is de Hoentocht nog steeds geschikt als leefgebied van de Poelkikker. Daarnaast zijn er enkele sloten die geschikt zijn als leefgebied van de Poelkikker. Het gaat dan met name om de bermsloot aan de zuidkant. Deze staat aan de westkant in verbinding met de Hoentocht. Een gedeelte van de bermsloot is inmiddels gedempt als onderdeel van de aanleg van de toegangsweg tot het crematorium. De provincie Groningen heeft hiervoor ontheffing verleend (dossiernummer K7349). Er zijn tevens mogelijkheden voor de Poelkikker in de sloot langs de oostkant van het plangebied en de sloot die in noordzuid-richting aansluit op de Hoentocht. De overige sloten kennen een dichte Rietbegroeiing. Deze worden daarom niet geschikt geacht als leefgebied van de Poelkikker, die een voorkeur heeft voor onbeschaduwde sloten (figuur 2). DELA is voornemens om een nieuw crematorium te realiseren in het plangebied. De plannen bestaan uit de bouw van een crematorium, de aanleg van een toegangsweg en een parkeerplaats, een ceremoniële plek, urnenmuren en terreinen bedoeld voor herdenken en asbestemming. Op het terrein zullen wandelpaden worden aangelegd en bomen en hagen worden aangeplant. Mogelijk zal naast het crematorium aan de oostkant een spiegelvijver gerealiseerd worden. Delen van het terrein zullen worden verhard, om het toegankelijk te maken. Behalve door de aanleg van de toegangsweg over de Hoentocht, zullen de huidige watergangen niet worden aangetast. Er zal geen beschoeiing worden aangebracht. De toegangsweg zal over een brug of duikerbrug worden aangelegd. Daardoor zal de Hoentocht watervoerend blijven. Op het deel van het terrein waar de parkeerplaats wordt aangelegd, zal de grond met circa 50 cm worden opgehoogd. Op de rest van het terrein zal het maaiveld gevolgd worden (figuur 3). Het is onvermijdelijk dat door de werkzaamheden leefgebied van de Poelkikker zal worden aangetast. Er zal een brug of duikerbrug over de Hoentocht worden aangebracht. Daarbij wordt voortplantingsgebied van de Poelkikker aangetast. Daarnaast zal foerageergebied en overwintergebied worden aangetast. Voor de aantasting van leefgebied van de Poelkikker is deze ontheffingsaanvraag opgesteld.

4 4 A&W-notitie 3055_1 Figuur 1: Ligging van het plangebied ten opzichte van beschermde gebieden in de omgeving.

5 A&W-notitie 3055_1 5 Figuur 2: Locatie Hoentocht binnen het plangebied (rood) en sloten die geschikt geacht worden voor leefgebied van de Poelkikker (geel). Figuur 3: Inrichtingsplan (Bron: Accent Adviseurs).

6 6 A&W-notitie 3055_1 B. Verspreiding en staat van instandhouding Poelkikker De Poelkikker komt in Nederland voornamelijk voor op hogere zandgronden, in de oostelijke helft van Nederland. In de omgeving van Groningen komt de soort wijd verspreid voor (zie figuur 4). Doordat de soort op het eerste gezicht moeilijk te onderscheiden is van andere soorten groene kikkers, is er weinig informatie beschikbaar over de landelijke trend in de aantallen van de Poelkikker. De Poelkikker is een doelsoort voor de gemeente Groningen. Als onderdeel van de monitoring van de Stedelijke Ecologische Structuur (SES) is het voorkomen van de Poelkikker in kaart gebracht. Daardoor is bekend dat de soort binnen de gemeente Groningen voorkomt, zowel in stedelijk gebied als in het poldergebied rondom de stad. Lokaal werden aantallen tot 400 exemplaren van de Poelkikker aangetroffen (gegevens monitoring SES; Koeman en Bijkerk). Uit eerder onderzoek van Altenburg en Wymenga is bekend dat de Poelkikker voorkomt in de omgeving van Groningen. Zowel in de stad als ten oosten en westen van de stad zijn waarnemingen van de Poelkikker bekend. Figuur 4: verspreiding van de Poelkikker in Nederland (Bron: RAVON).

7 A&W-notitie 3055_1 7 C. Belang plangebied voor de soort Onderzoek van Altenburg en Wymenga uit 2016 heeft aangetoond dat de Poelkikker voorkomt in de Hoentocht (Stoker 2016). Er werden circa 15 exemplaren aangetroffen. Het plangebied is gelegen in de nabijheid van twee SES-gebieden: de Eelderbaan en de Johan van Zwedenlaan. In beide gebieden werd de Poelkikker in het verleden aangetroffen, tijdens monitoring uitgevoerd in respectievelijk 2010 en In de volgende monitoringsronde van de gebieden, uitgevoerd in 2015 in de Eelderbaan en in 2014 in de Johan van Zwedenlaan, werd de soort in geen van beide gebieden aangetroffen. Het vermoeden bestaat dat dit te maken heeft met het ongeschikt raken van watergangen binnen de gebieden voor de Poelkikker, doordat de watergangen dicht begroeid zijn geraakt met Riet. Omdat de watergangen in de directe omgeving van het plangebied minder geschikt zijn geraakt voor de Poelkikker, is het belang van het plangebied voor de soort mogelijk toegenomen. De Poelkikkers uit de gebieden Eelderbaan en Johan van Zwedenlaan hebben zich naar verwachting verplaatst naar andere watergangen in de omgeving, waaronder de Hoentocht. Gezien het algemene voorkomen van de Poelkikker in de ruime omgeving van het plangebied, is de staat van instandhouding in de omgeving gunstig te noemen. Naar verwachting zijn in de polder ten westen van het plangebied alternatieve mogelijkheden voor de soort aanwezig. Omdat het wel een kwetsbare soort betreft, is het van belang de bestaande populatie in de Hoentocht te behouden. Maatregelen om negatieve effecten op de lokale staat van instandhouding te voorkomen, worden beschreven onder K en L. D. Uitvoer activiteiten Men is voornemens om in het eerste kwartaal van 2019 te starten met de werkzaamheden voor het realiseren van het gebouw van het nieuwe crematorium. Pas daarna zal de inrichting van de buitenruimten volgen. Bij de uitvoering van de werkzaamheden zal worden gewerkt volgens een Ecologisch Werkprotocol. E. Periode uitvoer activiteiten Volgens de plannen zullen de werkzaamheden starten in het eerste kwartaal van Bij de uitvoering van de werkzaamheden zal rekening worden gehouden met de kwetsbare perioden van de Poelkikker: de voortplantingsperiode en de winterrustperiode (zie K en L). Indien het project vertraging oploopt en wordt afgeweken van de oorspronkelijke planning kan het zijn dat gedurende de kwetsbare perioden gewerkt moet worden. In dat geval zullen maatregelen getroffen worden om te voorkomen dat Poelkikkers worden gedood of verwond, door het werkterrein voorafgaand aan de werkzaamheden ongeschikt te maken en Poelkikkers de gelegenheid te geven zich te verplaatsen naar veilig gebied. Dit zal gebeuren onder begeleiding van een ecoloog die deskundig is op het gebied van de Poelkikker. F. Planning activiteiten De werkzaamheden vangen aan in het eerste kwartaal van 2019 en zullen eind 2019 zijn afgerond. Daarbij is er enige uitloop van beplantingswerkzaamheden, die in het eerste kwartaal van 2020 zullen worden uitgevoerd. Indien door onvoorziene vertraging volgens een aangepaste planning gewerkt wordt, zal in overleg met een ecoloog worden bepaald welke aanvullende maatregelen voor de Poelkikker getroffen moeten worden.

8 8 A&W-notitie 3055_1 G. Alternatieven Alternatieve locatie Na een uitvoerige locatiekeuzestudie is gekozen voor de locatie aan het Hoendiep. Omdat het verzorgingsgebied van Algemeen Belang grotendeels gelegen is aan de westkant van Groningen, ging de voorkeur uit naar een locatie aan deze kant van de stad. In de locatiekeuzestudie zijn de voorkeur van Algemeen Belang, de ruimtelijke uitgangspunten in de stadsdeelvisie West, de inpasbaarheid, de positieve impuls voor het Westpark en de eigendomssituatie meegenomen. Er zijn geen alternatieve locaties beschikbaar die aan de eisen voldoen. Bovendien is bekend dat de Poelkikker ten westen van de stad Groningen wijd verspreid voorkomt. De kans is groot dat ook door het realiseren van een crematorium op een andere locatie leefgebied van de Poelkikker zal worden aangetast. Alternatieve inrichting In het inrichtingsplan is rekening gehouden met de Poelkikker. Hiertoe wordt de geschiktheid van het overgebleven landhabitat voor de Poelkikker verbeterd. Dit kan door foerageermogelijkheden en winterverblijfplaatsen te creëren door de aanleg van houtwallen, bloemenvelden en een paddenpoel. Alternatieve werkwijze Er is geen alternatieve werkwijze voorhanden waarbij het leefgebied van de Poelkikker niet zal worden aangetast. Bij de uitvoering van de werkzaamheden wordt zoveel mogelijk rekening gehouden met de aanwezigheid van de Poelkikker. Daartoe zal een Ecologisch Werkprotocol worden opgesteld en de werkzaamheden zullen worden begeleid door een ter zake kundig ecoloog werkzaam bij Altenburg en Wymenga. Alternatieve planning Bij de planning van de werkzaamheden is rekening gehouden met de voortplantingsperiode en de periode van winterrust van de Poelkikker. Het dempen van een gedeelte van de Hoentocht voor de aanleg van de toegangsweg en andere werkzaamheden aan de oevers zullen worden uitgevoerd na afloop van de voortplantingsperiode en voorafgaand aan de winterrust. Werkzaamheden op het land zullen worden uitgevoerd in de actieve periode van de Poelkikker, om te voorkomen dat Poelkikkers tijdens de winterrust worden gedood. In de actieve periode hebben de dieren de kans om weg te bewegen van de werkzaamheden. Indien uitvoeren in de actieve periode niet mogelijk is, zal het overwinteringgebied voorafgaand aan de winterperiode ongeschikt gemaakt worden. Overwinteringplaatsen die door uitvoering van de werkzaamheden verloren gaan zullen voor aanvang van de periode van winterrust worden gecompenseerd. Er is geen alternatieve planning mogelijk waarbij Poelkikkers minder verstoring ondervinden van de werkzaamheden. Indien door onvoorziene omstandigheden de geplande startdatum niet wordt gehaald, zal in overleg met een ecoloog worden bepaald welke maatregelen noodzakelijk zijn ten behoeve van de Poelkikker. H. Effecten van de activiteiten op de staat van instandhouding van de soort Door de geplande werkzaamheden zal leefgebied van de Poelkikker worden aangetast. De voortplanting van de Poelkikker vindt plaats in het water. De dieren overwinteren in/op de oevers en in houtwallen en bosschages. Daarnaast vormt het landbiotoop rondom de voortplantingswateren foerageergebied. Uit het inrichtingsplan (figuur 2) blijkt dat over het gehele terrein werkzaamheden zullen worden uitgevoerd. Het gedeelte waar de parkeerplaats wordt aangelegd, zal worden voorbelast. Daarnaast zal onder andere een toegangsweg worden aangelegd en zullen urnenmuren en wandelpaden worden gecreëerd. Voor het aanleggen van de toegangsweg is het noodzakelijk om een brug of duikerbrug te creëren over de Hoentocht. Hoewel de watergangen en oevers verder niet zullen worden aangetast, is het aantasten van landhabitat van de Poelkikker onvermijdelijk. Door de werkzaamheden zal een klein gedeelte van het

9 A&W-notitie 3055_1 9 voortplantingswater van de Poelkikker worden aangetast en zal foerageer- en overwintergebied worden aangetast. Gezien het algemene voorkomen van de Poelkikker in de omgeving van Groningen, zal het effect op de gunstige staat van instandhouding van de Poelkikker verwaarloosbaar klein zijn. Na afronding van de werkzaamheden zal het plangebied weer gebruikt kunnen worden om te foerageren en te overwinteren. De werkzaamheden zullen slechts tijdelijk effect hebben op de staat van instandhouding van de Poelkikker. Gezien de kwetsbaarheid van de soort, is het echter van belang om de Poelkikker te behouden binnen het plangebied. Door middel van maatregelen zal het effect op de gunstige staat van instandhouding van de Poelkikker worden gemitigeerd. Deze maatregelen bestaan uit het zodanig aanpassen van de planning dat de Poelkikker zo min mogelijk effect van de werkzaamheden ondervindt en waar nodig uit het ongeschikt maken van leefgebied. Een tijdelijk effect op de gunstige staat van instandhouding door het aantasten van foerageer- en overwintergebied is echter onvermijdelijk. Omdat de Poelkikker een soort is die in staat is om relatief grote afstanden te overbruggen zal het effect hiervan naar verwachting beperkt zijn. Door middel van compenserende maatregelen zal het gebied na afronding van de werkzaamheden weer geschikt worden als leefgebied van de Poelkikker (zie K en L). De compenserende maatregelen bestaan uit het zodanig aanpassen van het inrichtingsplan dat de kwaliteit van het overgebleven leefgebied van de Poelkikker verbetert. De staat van instandhouding van de Poelkikker komt door de werkzaamheden niet in gevaar. Cumulatieve effecten zijn dan ook niet aan de orde. I. Verantwoording van het onderzoek naar effecten Naar aanleiding van de plannen is door Altenburg en Wymenga in 2018 een ecologische beoordeling uitgevoerd (Schut 2018). In 2016 was de aanwezigheid van de Poelkikker al aangetoond in de Hoentocht (Stoker 2016). Hieronder staat een omschrijving van de uitgevoerde onderzoeken. Ecologische quickscan DELA is voornemens om aan het Hoendiep te Groningen een crematorium te realiseren. De plannen bestaan uit de aanleg van een crematorium en de bijbehorende infrastructuur, zoals een toegangsweg en een parkeerplaats. Daarnaast zullen op het omliggende terrein een ceremoniële plek, urnenmuren en terreinen bedoeld voor herdenken en asbestemming worden aangelegd (zie inrichtingsplan, figuur 3). In 2018 is een ecologische beoordeling uitgevoerd, waarbij de plannen zijn beoordeeld volgens de vigerende ecologische wet- en regelgeving (Schut 2018). De ecologische beoordeling is gebaseerd op twee benaderingen. Ten eerste zijn recente bronnen geraadpleegd (verspreidingsatlassen, overzichtswerken, onderzoeksrapporten en websites) over de aanwezigheid van beschermde gebieden en soorten in en nabij het plangebied. Er is daarbij onder andere gebruik gemaakt van de NDFF en van een reeds uitgevoerd onderzoek in de directe omgeving van het plangebied. Daarnaast is op 28 juni 2018 een oriënterend veldbezoek uitgevoerd, waarbij is gelet op de (mogelijkheden voor de) aanwezigheid van beschermde en/of kritische soorten. De conclusie van de ecologische beoordeling in 2018 was dat de Hoentocht in de huidige situatie geschikt is als leefgebied van de Poelkikker, evenals een aantal sloten binnen het plangebied (figuur 2). De aanwezigheid van de Poelkikker was in 2016 al aangetoond tijdens aanvullend onderzoek in verband met baggerwerkzaamheden aan de Hoentocht (Stoker 2016). De verwachting is dat de Poelkikker binnen het plangebied nog steeds voorkomt. Ten aanzien van overige beschermde soorten wordt geen conflict met de Wet natuurbescherming voorzien, mits het verstoren van broedvogels en het verstoren van vleermuizen boven het Hoendiep door lichtuitstraling worden voorkomen (Schut 2018).

10 10 A&W-notitie 3055_1 Aanvullend onderzoek In 2016 is het plangebied onderzocht op de aanwezigheid van de Poelkikker (Stoker 2016, bijlage 1). Dit onderzoek is uitgevoerd volgens de toenmalige Soortenstandaard Poelkikker (Ministerie van Economische Zaken). Na de invoering van de Wet natuurbescherming per 1 januari 2017 is deze vervangen door het Kennisdocument Poelkikker (BIJ ). Het aanvullende onderzoek werd uitgevoerd door volwassen exemplaren van groene kikkers te vangen in de voortplantingsperiode en deze te determineren. Het vangen is uitgevoerd op 19 en 27 mei Er werden drie exemplaren gevangen en in totaal ca. 15 exemplaren van de Poelkikker waargenomen binnen het plangebied (Stoker 2016). J. Verantwoording van onderzoek naar de verspreiding van beschermde soorten Zie I. K en L. Mitigerende en compenserende maatregelen Om te voorkomen dat door de uitvoering van de plannen de gunstige staat van instandhouding in gevaar komt, wordt een aantal maatregelen getroffen: 1. Door een aangepaste planning wordt voorkomen dat voortplantings- of winterverblijfplaatsen van de Poelkikker worden verstoord in de periode dat deze de bewuste functie vervullen. Werkzaamheden aan watergangen zullen uitgevoerd worden buiten de voortplantingsperiode van de Poelkikker. Deze voortplantingsperiode loopt globaal van half maart tot half september (afhankelijk van de weersomstandigheden). Werkzaamheden waarbij winterverblijfplaatsen kunnen worden aangetast (dus aan oevers en houtwallen), zullen worden uitgevoerd in de actieve periode. Daardoor krijgen eventueel aanwezige kikkers de mogelijkheid om zich te verplaatsen. De actieve periode van de Poelkikker loopt globaal van half april tot half oktober (afhankelijk van de weersomstandigheden). Indien toch tijdens het winterseizoen gewerkt moet worden, zal het overwinteringgebied vooraf ongeschikt gemaakt worden voor de Poelkikker. Dit zal worden gedaan in overleg met een ter zake kundig ecoloog. Ongeschikt maken van het terrein voor winterverblijfplaatsen kan bestaan uit het verwijderen van ondergroei en stoppels uit houtwallen en onbereikbaar maken van oevers. Daarnaast kan een terrein worden afgezet met schermen, waarna aanwezige amfibieën uit een gebied verwijderd worden. Door het ongeschikt maken uit te voeren in de actieve periode en voorafgaand aan de winterrust, zal een negatief effect op overwinterende Poelkikkers worden voorkomen. Daarbij dient er zorg voor te worden gedragen dat Poelkikkers de mogelijkheid hebben om andere geschikte plekken voor winterverblijfplaatsen te bereiken. De Poelkikker is in staat om relatief grote afstanden te overbruggen en zal geen moeite hebben om andere winterverblijfplaatsen te vinden. 2. Er zal een compensatieplan worden opgesteld voor leefgebied van de Poelkikker dat verloren gaat. Daarbij wordt uitgegaan van het verbeteren van de kwaliteit van het overgebleven landhabitat voor de Poelkikker, door het creëren van extra foerageermogelijkheden en overwinteringplaatsen. 3. Het oppervlak aan voortplantingswater dat verloren gaat voor de aanleg van de toegangsweg is minimaal en zal geen negatieve effecten teweeg brengen op de gunstige staat van instandhouding. Door werkzaamheden te plannen in de geschikte periode wordt voorkomen dat door dit deel van de werkzaamheden Poelkikkers of eiklompen worden gedood. 4. Het inrichtingsplan zal zodanig worden aangepast dat het terrein van het crematorium geschikt blijft voor de Poelkikker. Hierbij wordt rekening gehouden met het feit dat de Poelkikker een voorkeur heeft voor onbeschaduwde, open wateren. Bij de aanplant van bomen rond de

11 A&W-notitie 3055_1 11 watergangen, moet beschaduwing van het water daarom voorkomen worden, door geen bomen te plaatsen aan de zuid- en oostoevers van voor de Poelkikker geschikte sloten. 5. De geplande toegangsweg voor het crematorium zal de Hoentocht kruisen. Hiervoor zal een brug of duikerbrug over de Hoentocht worden aangelegd. Hierdoor zal voortplantingswater van de Poelkikker worden aangetast en worden de oevers beïnvloed. Om te voorkomen dat daardoor Poelkikker worden gedood, zullen deze werkzaamheden worden uitgevoerd in de periode waarin de Poelkikker actief is, maar klaar is met de voortplanting. Dit is globaal in de periode half september tot half oktober, maar de precieze periode is afhankelijk van de weersomstandigheden. Indien dit niet mogelijk is en toch tijdens het voortplantingsseizoen gewerkt moet worden, zal de locatie van de werkzaamheden voorafgaand ongeschikt gemaakt worden als voortplantingsgebied. Het ongeschikt maken zal worden uitgevoerd in overleg met een ecoloog. 6. Volgens het inrichtingsplan (figuur 2) zal op twee plekken een loopbrug over de Hoentocht worden aangelegd. Omdat hiervoor naar verwachting materieel zal worden opgesteld aan de oever van de Hoentocht, zal dit worden uitgevoerd in de actieve periode van de Poelkikker. 7. Om te borgen dat Poelkikkers die voortplanten in de watergangen binnen het plangebied voldoende foerageergebied tot hun beschikking hebben tijdens de uitvoering van de werkzaamheden, moet worden voorkomen dat grote delen van het plangebied tegelijkertijd ongeschikt raken voor de Poelkikker. Dit kan door gefaseerd te werken en slechts delen van het plangebied tegelijkertijd te vergraven, ophogen, voorbelasten of anderszins te bewerken. 8). De werkzaamheden zullen worden uitgevoerd onder begeleiding van een medewerker van A&W. Deze persoon is deskundig op het gebied van de Poelkikker en controleert of de werkzaamheden conform de voorwaarden in de ontheffing worden uitgevoerd. A&W is een gecertificeerd ecologisch adviesbureau dat is aangesloten bij het Netwerk Groene Bureaus. 9). De maatregelen worden vastgelegd in een Ecologisch Werkprotocol (EWP) dat op de werklocatie aanwezig is, en onder alle betrokken partijen bekend en duidelijk is. Indien aan bovenstaande voorwaarden wordt voldaan, zal door uitvoering van de plannen weliswaar een klein deel van het leefgebied van de Poelkikker verloren gaan, maar zal het effect daarvan op de gunstige staat van instandhouding van de Poelkikker verwaarloosbaar klein zijn. Er blijft voldoende voortplantingswater aanwezig binnen het plangebeid. M. Kaart Zie figuur 1 voor de ligging van het plangebied ten opzichte van beschermde gebieden, figuur 2 voor de locatie van de Hoentocht en figuur 3 voor het inrichtingsplan. N. Belang activiteit De Poelkikker is beschermd volgens artikel 3.5 van de Wet natuurbescherming. Volgens lid 2 is het verboden "dieren opzettelijk te verstoren" en volgens lid 4 is het verboden "voortplantingsplaatsen of rustplaatsen te beschadigen of te vernielen". Van deze verbodsbepalingen wordt ontheffing aangevraagd. Het wettelijk belang waarvoor de ontheffing wordt aangevraagd, is "de volksgezondheid, de openbare veiligheid of andere dwingende redenen van groot openbaar belang, met inbegrip van redenen van sociale of economische aard en met inbegrip van voor het milieu wezenlijke gunstige effecten" (artikel 3.8, lid 5, onderdeel b.3).

12 12 A&W-notitie 3055_1 Vanwege redenen van sociale aard is er behoeft aan een nieuwe uitvaartcentrum met crematorium. Er is door Algemeen Belang Uitvaartverzorging sinds 2016 gezocht naar een locatie voor een nieuw uitvaartcentrum. Het bestaande uitvaartcentrum is gevestigd aan de Esdoornlaan in Selwerd. Er zijn verschillende redenen waarom het huidige uitvaartcentrum niet meer voldoet aan de eisen. Dit heeft onder andere te maken met de ligging midden in een woonwijk, nabij een drukke weg, in een gebied met weinig parkeergelegenheid en met het feit dat het gebouw gedateerd is. Daarnaast is het huidige crematorium elders gevestigd en eigendom van een andere partij. Het verzorgingsgebied van Algemeen Belang Uitvaartverzorging ligt aan de westkant van de stad Groningen. Daarom is gekozen voor een locatie aan deze kant van de stad. In de locatiekeuzestudie is op basis van de voorkeur van Algemeen Belang, de ruimtelijke uitgangspunten in de stadsdeelvisie West, de inpasbaarheid, de positieve impuls voor het Westpark en de eigendomssituatie de locatie Hoendiep Noord uiteindelijk gekozen. Literatuur Bij Kennisdocument Poelkikker. Versie 1.0, juli Stoker, O Ecologische beoordeling baggerwerkzaamheden in de Hoentocht in Groningen. A&W-notitie Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek, Feanwâlden. Bijlagen Bijlage 1. Stoker, O Ecologische beoordeling baggerwerkzaamheden in de Hoentocht in Groningen. A&W-notitie Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek, Feanwâlden. Bijlage 2. Schut, E Ecologische beoordeling van de aanleg van een crematorium aan het Hoendiep te Groningen. A&W-notitie Altenburg & Wymenga ecologisch onderzoek, Feanwâlden.