Handleiding voor WiDoP

Transcriptie

1 Handleiding voor WiDoP WiDoP is het eerste digitale lesmateriaal ontstaan uit overhead presentaties en sinds 2005 in gebruik. Kernpunt bij de ontwikkeling is het leereffect voor de cursisten en gebruiksgemak voor de docent WiDoP maakt gebruik van de veel grotere technische mogelijkheden van digitalisering voor een nieuwe beproefde aanpak WiDoP verwijst naar het oeuvre van Berry Westra (uitgever AlphaBridge, dus niet Bridge in een Flits) De Handleiding bestaat uit 4 delen: Deel 1: de weg vinden in de bestanden van WiDoP Deel 2: digitaal de didactiek verbeteren Deel 3: met de software van WiDoP zelf lesmateriaal maken of WiDoP aanpassen Deel 4: overige onderwerpen zoals leertraject, programma van WiDoP enz. Elk Deel is onderverdeeld in hoofdstukken. Contact met WiDoP via docent@bridge.nl Ondersteuning van WiDoP is niet meer mogelijk. Met vriendelijke groet, Nancy de Boer augustus 2012 P.S. WiDoP is actueel, maar de Powerpoint-documenten zijn gedateerd.

2 Inhoud Deel 1: De weg vinden in WiDoP... 3 Hoofdstuk 1: Inleiding... 3 Hoofdstuk 2 informatie bestanden in WiDoP... 5 Hoofdstuk 3 Overeenkomst en verschil Bron en Cursus bestand... 6 Hoofdstuk 4: Inzicht in de software van WiDoP op Maat:... 8 Hoofdstuk 5:Bied Sessies, speelfiguren,roosters,geheugensteun... 9 Deel 2; Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren...10 Hoofdstuk 1 de toegevoegde waarde van digitalisering...10 Hoofdstuk 2 Achtergrondkleur functioneel gebruiken...12 Hoofdstuk 3 Meer doen met het WiDoP LD zitsel diagram...15 Hoofdstuk 4 ergonomie criterium bij ontwikkeling WiDoP...16 Hoofdstuk 5 Speelfiguren leren herkennen en toepassen...20 Hoofdstuk 6 spelbriefjes optimaal leereffect oefenspellen...22 Hoofdstuk 7 huiswerk opgaven en behandeling...26 Hoofdstuk 8 biedsessies opgaven en behandeling...27 Hoofdstuk 9 herhalen van de behandelde stof...31 Deel 3; Software WiDoP toepassen voor eigen gebruik...33 Hoofdstuk 1 Inleiding...33 Hoofdstuk 2 zitsels en diagrammen ontwerpen...35 Hoofdstuk 3 Kennismaken met WiDoP Grafisch Hoofdstuk 4 Ontwerpen met Grid 04 en Hoofdstuk 5: spelbriefjes en huiswerk...45 Hoofdstuk 6 Bied Sessies maken...47 Hoofdstuk 8 Sjablonen WiDoP gebruiken...55 Hoofdstuk 9 Fouten vermijden...57 Deel 4 Diversen...58 Hoofdstuk 1 Leertraject Beginners...58 Hoofdstuk 2 Leertraject vervolg...59 Hoofdstuk 3 Gebruiksrecht, auteursrecht, licenties...61 Hoofdstuk 4 Dia presentaties...62

3 Deel 1: De weg vinden in WiDoP Hoofdstuk 1: Inleiding De volledige uitvoering van WiDoP op Maat Bevat ongeveer 2500 bestanden in 450 mappen. WiDoP is in de praktijk ontwikkeld en getoetst aan het leerrendement bij het geven van bridgelessen en gebruik door docenten WiDoP verwijst naar de leerboeken van Berry Westra. De uitgebreide mogelijkheden van digitaal lesmateriaal zijn gebruikt voor een nieuwe aanpak in de lessen. Bijvoorbeeld om een speelplan te maken of bieden te leren. Start gebruik bij les geven: 2005 U heeft uw versie ontvangen U begint met de inhoud van de Cd te kopiëren in een map <WiDoP> die U gemaakt heeft in de hoofdmap <Mijn documenten> op uw computer. Voor snelle toegang kunt U een snelkoppeling van de Map WiDoP op het bureaublad maken. Met 1 muisklik kunt U de WiDoP bestanden openen. De lesboeken die gebruikt zijn in de verschillende versies van WiDoP 1. WiDoP Beginners en Oefenclub: Startersbridge, Beginners 1 en 2, 2. WiDoP Vervolg: Wedstrijdbridge, Leer Bridge 3 en 4, Basis Afspeeltechniek 3. WiDoP Beginners + Vervolg: alle bestanden van bundel 1 en 2 WiDoP op Maat WiDoP op Maat: bevat extra alle Office bestanden waarmee de niet veranderbare bestanden van WiDoP gemaakt zijn en de sjablonen waarmee U uw eigen lessen kunt maken. U opent de map WiDoP 2010 U ziet 2 mappen: Y Bron Deze map bevat alle MS office bestanden die U kunt aanpassen. Deze bestanden gebruikt U dus niet voor uw lessen! Ze kunnen door een verkeerde handeling beschadigen. Cursus WiDoP Bevat alle bestanden die U in uw lessen gebruikt. De cursus bestanden ontstaan als U bronbestanden opslaat als Pdf bestanden. MS Office 7 heeft een voorziening waarmee U bijvoorbeeld een Word of PowerPoint bestand uit de bron kunt opslaan als Pdf bestand. Voorbeeld: we openen het bestand Beginners 2 Hoofdstuk 1 Thema 3. In de bron map is de bestandsnaam Y B201 Thema 3 In de cursus map is de bestandsnaam van het Pdf bestand ook B201 Thema 3 De Y wordt altijd toegepast als 1 e letter in de bestandsnaam van elk bronbestand. Alle overige bestanden zonder Y zijn geen bronbestanden. Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

4 Voordelen Pdf bestanden: Kunt U behalve op Windows computers ook gebruiken op computers met een ander besturingssysteem zoals bijvoorbeeld Mac OS of Linux Pdf bestanden verlangen speciale bewerkingen om ze te kunnen veranderen. Per ongeluk wijzigen zal niet voorkomen. De indeling van de bron en cursus bestanden van de versie WiDoP op Maat Beginners en Vervolg U opent de map: Y Bron 2010, U ziet Y 1 WiDoP Info Y 2 LBS Starters (= Bieden) Y 3 B1 (= Beginners 1) Y 4 B2 (= Beginners 2) Y 5 Oef (= Oefenclub) Y 6 BU1(= Basis Uitgediept1) Y 7 BU2(= Basis Uitgediept2) Y 8 LB3 (= Leer Bridge 3) Y 9 LB4 (= Leer Bridge 4) Y10 BS (= Bied Sessies) Y11 Speelfiguren Y12 Roosters Y13 Geheugensteun Y14 Bron info Cursus WiDoP 2010, U ziet 1 WiDoP Informatie LBS Starters (= Bieden) 3 B1 (=Beginners 1) 4 B2 (= Beginners 2) 5 Oef (= Oefenclub) 6 BU1(= Basis Uitgediept1) 7 BU2(= Basis Uitgediept2) 8 LB3 (=Leer Bridge 3) 9 LB4 (= Leer Bridge 4) 10 BS (= Bied Sessies) 11 Speelfiguren 12 Roosters 13 Geheugensteun Versie nummer: mappen tonen het versienummer 2010 Informatie bestanden Door 2500 bestanden bladeren om informatie te vinden is omslachtig. Daarom is gekozen voor verschillende oplossingen om via de kortste weg de informatie bestanden te kunnen raadplegen. U heeft alleen WiDoP Beginners op Maat ontvangen Y Bron 2010 de bestanden: 1 t/m 5 en 10 t/m 14 en uit Cursus WiDoP 2010 de bestanden 1 t/m 5 en 10 t/m 13 Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

5 Hoofdstuk 2 informatie bestanden in WiDoP Handleiding WiDoP op Maat Deze vindt U in de map Y Bron info linker tabel pagina 4 samen met de sjablonen die U voor WiDoP op Maat nodig heeft. (Pdf bestand) De overige bestanden in WiDoP info 1. Hulpmiddelen voor de lessen: hier vindt U o.a. de speelplanformulieren die de cursist gebruikt. 2. Zitsels codering: de zitsels hebben een speciale codering rechts naast het tafelblad. U kunt met behulp van de tabel de herkomst vinden. (In WiDoP op Maat vindt U in Y bron het veranderbare word bestand in 1 Y WiDoP info.) Informatiebestanden in de cursusmappen De infomappen zijn toegevoegd als Pdf bestand onderaan in de cursusmappen. Codering zitsel diagrammen oefenspellen In het LD zitsel diagram rechts naast de tafel staat een code die verwijst naar de herkomst van het spel.(neemt minder ruimte in dan omschrijving) 5-2a Codering cd03 2x A 8 4 V T 2x A 4x 9 2 V B 2x Beginners 2 H T 8 4 T 3x H A V x Hoofdstuk 3 3SA Dummy Spel 3 4 VaVl Leider H B 3 2 H 3 A V B 6 2 B 5 cd03 OwWw (5-2a is het unieke nummer van het zitsel in een presentatie,thema lesbrief enz. De docent kan dit nummer gebruiken om het zitsel te benoemen. De docent zegt bijvoorbeeld in zitsel 5-2a enz. ) Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

6 Hoofdstuk 3 Overeenkomst en verschil Bron en Cursus bestand Bestandsnaam: De corresponderende cursus en bronbestanden hebben dezelfde bestandsnaam die afgeleid is van het lesboek van Berry Westra De naamgeving van de bron- en cursusbestanden is afgeleid van de indeling van de hoofdstukken van het lesboek. Bijvoorbeeld U geeft een les die de stof in hoofdstuk 9 van Beginners 2 behandelt. De beschikbare bestanden in WiDoP voor dit hoofdstuk kunt U herkennen aan de code B209 in de bestandsnamen. De soort bestanden kunt U herkennen aan de toegevoegde afkortingen o Huiswerk opgaven: Hw B209 cursist o Huiswerk uitleg in de les: Hw B209 presentatie o Oefenspellen: B209 CU 1-4 LD: CU afkorting van Contract Uitkomst. Toont in spelbriefje biedverloop en uitkomst van oefenspellen 1-4 B209 LD LD: LD is afkorting van Leider Dummy. Toont in spelbriefje het WiDoP LD 4handen zitsel met uitleg speelplan. De tabellen op pagina 2 tonen dat de indelingen van de mappen van de hoofdmap Bron en hoofdmap Cursus overeenkomen. B209 Zitsel 1-4 4hnd. Toont zitsel in het klassieke 4 handendiagram van de oefenspellen 1-4. Voor docent om uitgezochte spellen te maken en zonodig weer te herstellen als er aan de speeltafel iets mis gegaan is. o Lesbrief B209. Toont korte samenvatting van de les o B209 Thema 1. Toont 1 e Thema van de theorie presentaties gebaseerd op Beginners 2 hoofdstuk 9 Verschillen: Een bronbestand heeft extra altijd de letter Y voor de bestandsnaam staan. Een bronbestand is bijna altijd een MS Office bestand. Een cursusbestand is bijna altijd een Pdf bestand Als U bijvoorbeeld de map B1 opent ziet U een indeling in mappen die in de Bron andere namen hebben dan in de Cursus: In de Bron ziet U per hoofdstuk dat de bestanden soort bij soort ingedeeld zijn. Bijvoorbeeld alle theorie lessen van B1 zijn per hoofdstuk verzameld in de Map theorie. In de Map cursus B1 ziet U echter een indeling per les. In Map B1 ziet U Map Info. en 12 mappen Les 1 t/m 12. We openen map Les 9: U ziet de mappen: Bied Sessies, Huiswerk, Lesbrief, Oefenspellen, Theorie. Waarom zijn er verschillende indelingen gebruikt in Bron en Cursus? Bronbestanden De bron gebruikt U om lessen te maken of aan te passen. Dan is het handig dat U in dezelfde soortmap bijv.theorie aantreft alle sjablonen en Powerpoint presentaties die verwijzen naar het lesboek. U kunt collectief bestanden omzetten naar Pdf bestanden. In de bron treft U in de soort mappen ook een map Grafisch aan. Daarin zitten de originele zitsels die in de cursusbestanden toegepast zijn. Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

7 Cursusbestanden In de cursusbestanden zijn de bestanden ingedeeld per les Omdat de bestandsnamen afgeleid zijn van de hoofdstukken van de lesboeken kunt U uw eigen indeling per les kiezen en toch de bestandsnaam van de bestanden behouden. U kunt door deze indeling ook uw eigen notities enz. per les maken en bewaren in de lesbestanden. Wat zijn de voordelen van deze verschillen: Bron Alle bestanden die bepaalde sjablonen gebruiken zitten bij elkaar in dezelfde map. U kunt de bestanden collectief omzetten naar Pdf en vervolgens overbrengen naar de lessen. Cursus Per les zijn de bestanden verzameld die U in een bepaalde les wilt gebruiken. U heeft in 1 oogopslag zicht op wat U gaat behandelen. U kunt per les andere bestanden zoals bijvoorbeeld Bied Sessies of speelfiguren toevoegen. Voor zover mogelijk zijn de lesnummers gelijk aan de hoofdstuk nummers van het lesboek. Als een andere volgorde van de hoofdstukken wordt gekozen zoals bijvoorbeeld in Beginners 2, dan verhuizen de bestanden naar een map met het nieuwe lesnummer. De bestandsnamen blijven onveranderd. U kunt dus altijd zien: o welk leerboek en hoofdstuk de les behandelt. o of er een andere volgorde gebruikt wordt dan het boek aangeeft. o De bestandsnaam van het bronbestand(gelijk met toegevoegd Y ) Opmerking het corresponderende bronbestand blijft op zijn plaats in de bron. Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

8 Hoofdstuk 4: Inzicht in de software van WiDoP op Maat: Deze software komt alleen voor in de Bron. Hierin vindt U de bestanden en informatie om zelf met de software van WiDoP te kunnen werken: U kunt WiDoP aan passen aan uw wensen U kunt nieuwe cursussen maken voor eigen gebruik In de map Y 14 bron treft U de informatie om met de software van WiDoP op Maat te kunnen werken: handleiding WiDoP op Maat deel 3. Een bronbestand is altijd een MS Office bestand. Cursusbestanden zijn bijna altijd een uit een bronbestand gemaakt Pdf bestand Bestandsnamen: Bron bestanden beginnen met de letter Y. Als een bronbestand een cursus bestand wordt verdwijnt de Y en blijft de rest van de oorspronkelijke bestandsnaam ongewijzigd. Dezelfde aanpak geldt voor de namen van de mappen. Invul-sjablonen en Bron-bestanden gebruiken voor aanpassen van WiDoP of nieuwe cursussen Invul-sjablonen Deze gebruikt U voor een nieuwe cursus met nieuwe zitsels. Theorie presentaties maakt U met sjablonen voor PowerPoint presentaties. Voor alle bestanden in een cursus waarbij U MS Office gebruikt zijn de invulsjablonen waarmee WiDoP gemaakt is verzameld in Y14 Bron info Sjablonen en beschikbaar als U een licentie heeft voor WiDoP op Maat. U kunt ze kopiëren en naar uw computer onderbrengen in de sjabloon mappen. Ze zijn dan in MS- Office toegankelijk als U een nieuw les bestand wilt gaan maken. Bron-bestanden Het startpunt als U wijzigingen in de WiDoP bestanden wilt aanbrengen: Zitsels Afhankelijk van de wijze waarop ze gemaakt zijn, kunt U het zitsel wijzigen op dezelfde wijze als U een tekst aanpast. Bij Bied Sessies kunt U deze werkwijze ook gebruiken. Als deze route niet bruikbaar is maakt U uw zitsels met de invulsjablonen. In de mappen Grafisch vindt U de originele veranderbare zitsels. Teksten Kunt U in de bronbestanden eenvoudig met tekstverwerking aanpassen of verwijderen. In een theorie uitleg in PowerPoint kunt ook het aantal stappen in een presentatie vergroten of verkleinen. Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

9 Hoofdstuk 5:Bied Sessies, speelfiguren,roosters,geheugensteun Bestanden die U naar keuze kunt indelen in uw lessen Bied Sessies Zijn ontstaan op verzoek van gebruikers van WiDoP In deze map vindt U alle Bied Sessie bestanden Zijn ook ingedeeld bij de cursussen Het ontwerp is geschikt voor beginners en gevorderde bridgers Constructief en competitief bieden Conventioneel bieden 5kaart hoog bieden leren Ontworpen voor klassikaal bieden eventueel met uitwerking vooraf door de cursisten als huiswerk. U kunt uw eigen indeling maken in de lesbestanden enz. Speelfiguren Spelen een grote rol bij het maken en uitvoeren van het speelplan. In deze map vindt U alle theorie bestanden van de speelfiguren die in WiDoP voorkomen. Zijn ook ingedeeld bij de cursussen Roosters Alle roosters zijn in deze map verzameld. Geeft U een overzicht van het lesmateriaal en de verwijzingen naar lesboeken. De meeste docenten maken hun eigen informatie voor de cursisten met daarbij het lesrooster Geheugensteun Hierin zitten voorbeelden van een geheugensteun zoals: Systeemkaart voor cursisten Speelfiguren Een onderwerp waar heel verschillend over wordt gedacht. Deze map is een voorzet voor docenten die hiermee willen experimenteren. Handleiding WiDoP, deel 1: De weg vinden in WiDoP

10 Deel 2; Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren Hoofdstuk 1 de toegevoegde waarde van digitalisering Veel cursisten zijn 55 plussers, die bridge willen leren om hun sociale contacten te vergroten. Het gaat er om deze mensen niet alleen een nieuw spel te leren maar ook een aanpak te gebruiken die bij deze categorie past. Vergeleken bijvoorbeeld met de periode toen computers nog schaars waren, is het bridge veel verder ontwikkeld. Veel meer zwakke biedingen enz. Nu zijn computers alom aanwezig en beïnvloeden ons leven zichtbaar en onzichtbaar. Thuis kunnen bridgen met stepbridge is ingeburgerd. Thuis kunnen oefenen op internet met speciale software voor beginnende bridgers, die zo spelenderwijze bridge in de praktijk laten beklijven, is een zeer gewenste stap vooruit. Toegevoegde waarde computer voor bridgeleren in het leslokaal Hoe zit dat nu met bridge leren in het leslokaal. Kan de computer daar een belangrijke toegevoegde waarde hebben? De computer is zeer geschikt om met dia presentaties stappen in bieden en spelen te laten zien. Op deze wijze kan de dia presentatie de uitleg van de docent op de voet volgen. Een groot voordeel, omdat luisteren en zien tegelijkertijd beschikbaar zijn. Als de cursisten ook nog terug kunnen kijken, verbetert de kennisoverdracht aanzienlijk. Als de ontwerper de stappen te groot maakt, gaat dit voordeel verloren en gaan we terug naar de mogelijkheden van de overhead projector. Bij te kleine stappen verliest de cursist het overzicht en vermindert het leereffect. De grootste fout die U kunt maken is te snel presenteren!!! In de praktijk blijkt dat cursisten even tijd moeten hebben om de plaatjes te lezen. Die tijd varieert. De vertrouwde methode, de cursisten uitnodigen om hardop te denken, is ook hier goed toepasbaar. De docent kan zeggen ik bied als jullie partner 1 e bijbod 1 en vragen: wat is je herbieding. Dit vraag en antwoord gebeuren in een rollenspel tussen cursist en docent helpt snel het plaatje begrijpen. Als dat naar het oordeel van de docent lang genoeg geduurd heeft om iedereen in staat te stellen het plaatje te lezen en een bod te verzinnen, klikt de docent door naar het antwoord op de volgende dia en legt e.a. uit. Afspelen of bieden kunnen we zien als een proces dat uit een aantal stappen bestaat. De bridger kiest uit zijn kennis en ervaring de stappen of handelingen, die hij denkt nodig te hebben. Bijvoorbeeld de Leider moet 3SA maken en heeft vastgesteld dat hij 1 down gaat door de uitkomst van de verdediging. De enige kans is een extra slag winnen door te snijden. Hij weet dat de kans 50% is en dat hij in een vroeg stadium moet snijden. Hij kan zelfs zien hoeveel een mislukte snit gaat kosten. Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

11 Het product van de computer moet in staat zijn bij elk spel inzicht te geven in herkenning van de variabelen gevolgd door de optimale keuze waarmee de leider met het spel het beste resultaat kan behalen. Omdat het gebruikelijk is dat spelers van ongeveer gelijke sterkte in dezelfde lijn spelen, blijven de aantallen beschikbare variabelen mits afgestemd op het bridgeniveau van de cursist overzienbaar. Bij de ontwikkeling van de ontwerpen in WiDoP is vooral gefocust op de identificatie van aspecten waarvoor de computer een toegevoegde waarde heeft. Het is immers niet erg zinvol om een product te maken waarvoor duurdere technologie ingezet en waarin veel tijd geïnvesteerd wordt om bijvoorbeeld: o Hetzelfde te kunnen als overheadpresentaties, whiteboards enz. o Kleur of animaties zonder leereffect te gebruiken om op te leuken. Uitgangspunten bij de ontwikkeling van ontwerpen in WiDoP zijn: o Toegevoegde waarde voor de cursist. Dus beter en aangenamer bridge leren o Toegevoegde waarde voor de docent. WiDoP bespaart de docenten veel tijd om zelf vanaf de basis een eigen lesprogramma te maken. Omdat docenten een eigen stijl van lesgeven hebben met eigen prioriteiten, is WiDoP op Maat ontstaan waarmee de docent zijn variatie van WiDoP kan maken. Zwaartepunten van de ontwikkelingen in WiDoP: Cursist vriendelijke ontwerpen: bridgeleren moet leuk blijven Cursist kan zijn aanpak bij oefeningen vergelijken met de optimale aanpak. Op deze wijze komt aan het licht wat de cursist weet en waar de cursist ondersteuning nodig heeft. Functioneel kleurgebruik: o.a. om kenmerk biedingen te tonen, specifieke achtergrondkleuren om reeds behandelde aspecten te onderscheiden van aspecten die de docent behandelt. De theorie en praktijk van bieden en af- of tegenspelen krijgt met behulp van de computer een extra dimensie door de samenhang van de verschillende technieken te behandelen. Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

12 Hoofdstuk 2 Achtergrondkleur functioneel gebruiken Presentaties en kennisoverdracht Cursisten luisteren naar de docent maar kunnen achterblijven met begrijpen. Een onderdeel van kennis opnemen is, dat cursisten graag af en toe even terug willen kijken naar wat al behandeld is zoals bijvoorbeeld biedverloop en afspeelvolgorde WiDoP biedt de cursist zoveel mogelijk aanknopingspunten om terug te kijken of te vergelijken. De achtergrondkleur speelt hierbij een belangrijke rol. Opmerking: de afbeelding links is geen afdruk van een dia. (veel te veel kleine letters!) U ziet 2 dia s uit een lespresentatie. In dia 1a legt de docent uit dat 1SA een negatieve score oplevert en dat een veel beter contract 2 is. In dia 1c blijft het negatieve resultaat van 1a zichtbaar. Nu kan de docent het verschillende biedverloop en resultaat door de toepassing van de Jacoby transfer vergelijkenderwijze uitleggen. In WiDoP is standaard de achtergrond van onderdelen van de dia: die de docent uitlegt: geel; die de docent al besproken heeft: licht blauwgrijs Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

13 De 1 e stap vraagt de cursisten een uitkomst te kiezen De 2 e stap vraagt of het biedverloop een andere betere optie toont? De 3 e stap W ziet een zitsel O heeft 1. Beste uitkomst W?? De docent blijft de cursisten vragen de volgende stap te motiveren De switch van O naar kan nu maar ook aan het einde uitgelegd worden. De docent stelt bij elke stap vragen, het antwoord verschijnt in de volgende dia op een gele achtergrond. De eerder behandelde stappen blijven zichtbaar op een blauwe achtergrond. Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

14 Een cursist die even de weg kwijt is, bijvoorbeeld waarom W weet dat O zijn 4 zal troeven, kan terwijl de docent met zijn uitleg bezig is van de 5 e stap, terug kijken naar de 3 e stap. Bij vragen kan de docent altijd terug gaan naar een eerdere stap. Opmerking: De presentatie begint met een vraag. Na elke stap vraagt de docent: wat is de volgende stap. Door e.a. klassikaal te doen komen de verschillende opvattingen aan het licht en kunnen zonodig besproken worden. Dia s worden op een groot scherm of muur geprojecteerd. Geeft meer vrijheidsgraden om stapsgewijze uit te leggen en de voorgaande stappen te zichtbaar te laten. De ene volle dia is de andere niet! De docent is bezig met de behandeling van de laatste dia in het laatste voorbeeld op de vorige pagina. Tussen de cursisten treden fase verschillen op bij het begrijpen van de lesstof tijdens de uitleg. Daarom blijft in dit voorbeeld de tekst van al behandelde stof zichtbaar in de tekstvakken met lichtblauwe achtergrond. De uitleg van de docent is gefocust op het zitsel en de onderste tekst met de gele achtergrond. U ziet een volle dia. Cursisten die gewend zijn aan deze aanpak kijken naar de vakken met de gele achtergrond alsof de andere teksten er niet zouden zijn. De dia presenteert zich dus als een dia met 1 afbeelding en 1 regel tekst! Zonder gebruik van verschillende achtergrondkleuren is de dia stampvol! De toegevoegde waarde van de investering in digitale techniek in dit voorbeeld is een aanpak, die met andere technieken, zoals overhead sheets, niet of omslachtiger te realiseren is. De toegevoegde waarde voor de cursisten is, dat zij de hele opbouw van de uitleg blijven zien en gebruiken. De techniek met invul-sjablonen in WiDoP op Maat maakt dit functioneel gebruik van kleuren met minder inspanning toegankelijk. Er zijn ook andere technieken in gebruik om hoofdzaken van bijzaken te onderscheiden Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

15 Hoofdstuk 3 Meer doen met het WiDoP LD zitsel diagram Presentaties en kennisoverdracht Luisteren en zien, zelf oefenen en van missers leren, vraagt om een aangepast zitsel diagram Bij de overstap naar dia presentaties is het belangrijkste probleem een compact en inzichtelijk zitsel diagram te ontwikkelen. Een dia heeft wel voldoende hoogte maar een te beperkte breedte om het gebruikelijke 4handen zitsel, en tekst voor de uitleg op 1 dia onder te brengen. Zitsel verdediging L inks De zitsels van de verdediging H V 4 3 H A H 6 2 Dummy L R Leider B T 7 A 8 6 A H B Zitsel verdediging R echts Zijn meer naar boven geschoven dan gebruikelijk bij 4 handen zitsels om ruimte te maken 7 Het ontwerpdoel was: ongeveer de halve dia breedte voor zitsel respectievelijk uitleg gemaakt met Arial 24/28. De dia links toont het 1 e ontwerp van WiDoP Leider- Dummy zitsel. Opmerking: Het spelbriefjes systeem in WiDoP zorgt ervoor, dat altijd de Leider en de Dummy in deze opstelling op de speeltafel te zien zijn. Relevante kaarten verdediging H V 4 3 H 9 T4 e A H 6 2 V2 e 3SA Dummy 2 L R a01 1a Leider Vst Ow Tpo 0 B T s s 2 A s s - 2 A H B 2 1? s s ? s s - 6 Tekort Links ziet U de verdere invulling van het WiDoP LD zitsel: Links naast de tafel weer optimaal contract/uitkomst Links naast de Leider aantal vaste slagen/kleur Onder de Leider Tekort 3 = 3 slagen tekort om contract te maken. Rechts naast de leider kansen op ontwikkelen van slagen. Beste kans 3 slgn Verder naar rechts Tempo. (-=geen stop, s= stop) De eertse 3 topslagen analyseren is meestal voldoende. Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

16 Hoofdstuk 4 ergonomie criterium bij ontwikkeling WiDoP Ergonomie WiDoP LD vierhanden diagram veel beter dan gebruikelijk vierhanden diagram. 1. Een definitie van ergonomie: leer van de aanpassing van de inspanning aan de mens. 2. Het sinds jaar en dag gebruikelijke 4 handen diagram toont het zitsel in 25% van de spellen op vergelijkbare wijze als de leider het spel ziet. In 75% van de gevallen moet de leider omschakelen van wat hij gezien heeft op de speeltafel naar wat erop papier staat. Ergonomisch een handicap. Historisch ontstaan met de destijds beschikbare middelen, maar in het digitale tijdperk didactisch voor verbetering vatbaar. 3. In de leerboeken worden speelfiguren vaak uitgelegd in zitsels waarbij de leider de Zuid-hand is. Ergonomisch optimaal. Bij de uitleg van een speelplan is helaas maar in 25% van de gevallen bijvoorbeeld een speelfiguur in het 4 handen zitsel diagram te zien in Z-N positie. Het WiDoP LD zitsel is een 4 handen diagram dat in 100% van de gevallen de leider in Z en de dummy in de N positie toont. 4. Het vierhanden zitsel diagram neemt ook veel plaats in. Bij het ontwerpen van de sjablonen voor WiDoP was dit een handicap om goed leesbaar zitsel en toelichting op 1 dia te kunnen zetten, bijvoorbeeld 4 spellen op een A4tje met uitleg kwijt te kunnen. De ergonomie van het WiDoP LD zitsel Het WiDoP LD zitsel toont altijd elk zitsel Relevante kaarten verdediging zoals de leider, dummy (middelste lange H V 4 3 tekstvak) en de H 9 verdediging (geel T4 e V2 e tekstvak links +rechts ), A H 6 2 het spel aan de 3SA Dummy speeltafel zien. 2 L R a01 1a Leider Vst Ow Tpo De uitleg van de 0 B T s s 2 A s s - leerboeken met behulp 2 A H B 2 1? s s - van een Z-N diagram, is ? s s - visueel gelijk aan een 6 Tekort 3 3+ bijbehorend WiDoP zitsel. Bijv. een Z naar N snit is geworden een Leider naar Dummy snit 20 Een volledig WiDoP LD zitsel diagram heeft ongeveer de helft van een dia nodig. Er blijft voldoende ruimte over voor de toelichting. De zitsels van de linker en rechter tegenstander zijn naar boven geschoven om ruimte te winnen. In het gebruik is het ergonomisch Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

17 voordeel dat de tegenstanders een vaste en meer opvallende plaats hebben gekregen. E.a. wordt benadrukt door de andere schrijfwijze van de kaartverdeling bijvoorbeeld T 4 e i.p.v. T Bij Beginners is gekozen voor een andere tijdelijke schrijfwijze T 3x heeft dezelfde betekenis als T4 e. (didactisch is weergave van de 10 door hoofdletter T m.i. wat beter om de 10 didactisch neer te zetten als de 5 e honneur. Bovendien is de T compacter). 4. Het onderste deel van het WiDoP LD zitsel toont: o altijd de Leider. Niet alleen het zitsel maar ook alle gegevens die nodig zijn om het speelplan te maken, o Ergonomisch volgt WiDoP procesmatig het denkpatroon van de leider van links naar rechts (dus de gebruikelijke leesrichting). 5. Tussen de linker en rechter tegenstanders staat de dummy op de plaats die de leider ook op de speeltafel ziet. 6. Ook bij Leider en Dummy is gekozen voor een andere uniforme schrijfwijze voor het zitsel. Nu echter in afwijking van de verdediging zijn alle 13 kaarten van de leider resp. dummy zichtbaar in 1 tekstvak. Dit benadrukt dat de leider met de kaarten van leider en dummy plannen maakt en speelt. De ergonomie van het speelplan maken met ezelsbrug STOP Overzicht stappen voor speelplan maken Contract Uitkomst Tellen Vaste of Verliesslgn A V A 7 H SA Dummy B2 L R Leider Vast Wrkslg ? 0 H V B T 3 3 H V A Tekort 3slgn 3+ Opgave Speel 1 e krt Speelplan Kies werkkleur Zoek speelfiguren Maak plan 1. Start links met contract: 3SA en uitkomst B 2. S van STOP: nog geen kaart leggen eerst spel analyseren 3. T van TELLEN vaste of verliesslagen. Ergonomisch voordeel notatie per kleur op vaste plaats links naast zitsel van de leider 4. O van OPGAVE =Doel voor de Leider: namelijk vaststellen hoeveel slagen hij te kort komt om zijn contract te maken. Voorwaarde: toepassen van de regels om vaste of verlieslagen te tellen. Ergonomisch voordeel: Tekort aantal slagen dus doel speelplan staat op opvallende plaats onder de hand van de leider Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

18 5. P van PLAN. Analyse van het zitsel van Leider en Dummy op de kansen om extra slagen te maken door slagen te ontwikkelen of verliezers weg te werken. Ergonomisch gebruiken bridgers hierbij hun kennis van speelfiguren (herkenning) bij deze analyse. De kolom rechts van de zitsel van de leider, toont de kansen die de Leider ziet. (Symbolen als? onzekere kansen, $ voor introevers) In WiDoP LD zitsel is herkenning van speelfiguren veel makkelijker en vanzelfsprekender, dan in het gebruikelijke 4 handendiagram met N,O,Z,W zitsels. Zitsel verdediging Speelplan formulier zelfde ontwerp Zitsel verdediging R echts H V 4 3 H 9 L inks A H 6 2 3SA Dummy 2 L R a01 1a Leider Vst Ow Tpo 0 B T s s 2 A s s - 2 A H B 2 1? s s ? s s - 6 Tekort 3 3+ Snel vergelijkbaar met spelbriefje in het board Vast Spel Ow TPO 3 - s s 0 s s - 2 1? s s - 2 1? s s Tekort: 3 Over: 6. Tempo (3 eerste topslagen/kleur) in kaart brengen per kleur. Per kleur is dan bekend of er gevaar dreigt door bijvoorbeeld te weinig stops, snelle verliezers enz. 7. Speelplan formulier. Elk A4 speelplanformulier (zie voorbeeld pagina 10) bevat 9-12 identieke invul tabellen. De tabel rechts naast het zitsel is de 2 e tabel (spel 2) van het speelplanformulier. De Leider heeft speelplanformulier spel 2 ingevuld. De docent gebruikt in zijn uitleg een presentatie waarin het LD zitsel links op de dia gebruikt wordt. Ergonomisch is de weergave onderste gedeelte in het LD zitsel gelijk aan het speelplanformulier. De bedoeling hiervan is dat de cursisten zeer snel hun notities op het speelplanformulier kunnen vergelijken met de uitleg van de docent. (Opmerking: voor deze handleiding is de ruimte voor toelichting speelplan gebruikt om 1 invultabel van het speelplanformulier ter vergelijking naast het zitsel te plaatsen) Het echte speelplanformulier staat op pagina 10. De cursisten houden niet van grote formulieren, daarom is het speelplan formulier zo klein mogelijk gehouden. Op 1 A4tje kunnen 12 spellen ingevuld worden! 15 Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

19 Vanaf BU 14 Vast Verl Spel 1 4 Ow Tem Ww po 2 0 s - s s 1 1 s s s s 5 Totaal 3 Tekort: 2 Over: Stop: wacht met spelen, trek eerst je plan Contract: SA Tel slg die je al hebt Vaste slgn Contract:Troef Tel slgn die je verliest Verliesslgn Opgave: bereken aantal slgn Tekort of Over Plan 1. Kies werkkleur(en) 2. Info bieden, uitkomst: kansen gevaren 3. Bedenk speelplan Leg nu pas de eerste kaart in dummy!!! Vast Verl Spel 1 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 2 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 3 Ow Ww Tem po Tekort: Over: Tekort: Over: Tekort: Over: Vast Verl Spel 4 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 5 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 6 Ow Ww Tem po Tekort: Over: Tekort: Over: Tekort: Over: Vast Verl Spel 7 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 8 Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 9 Ow Ww Tem po Tekort: Over: Tekort: Over: Tekort: Over: Vast Verl Ow Ww Tem po Vast Spel 11 Verl Ow Ww Tem po Vast Verl Spel 10 Spel 12 Ow Ww Tem po Tekort: Over: Tekort: Over: Tekort: Over: Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren

20 Hoofdstuk 5 Speelfiguren leren herkennen en toepassen Een zeer belangrijke en cruciale sleutel voor goed afspelen Relevante kaarten verdediging H V 4 3 H 9 T4 e A H 6 2 V2 e 3SA Dummy 2 L R a01 1a Leider Vst Ow Tpo 0 B T s s 2 A s s - 2 A H B 2 1? s s - Speelfiguren herkennen en gebruiken kan met het zitsel diagram ondersteund worden. Bij snijden is de keuze van de hand waar de snit start vaak cruciaal. In het voorbeeld ziet U de snit. In WiDoP is een pijl het symbool om een snit in het zitsel diagram te tonen ? s s - Omdat het speelplan 6 Tekort 3 3+ ondermeer vraagt om 20 herkenning en toepassing van speelfiguren zijn in de theorie 15 theoriepresentaties van speelfiguren en toegevoegd. Desgewenst kunt U de symbolen toepassen in het WiDoP LD zitsel zoals hierboven snijden. Niet alle symbolen zij geschikt maar ik heb geen betere kunnen bedenken. Theorie presentaties speelfiguren Onderstaande presentaties zitten in de bundel WiDoP Vervolg (op Maat): Snit laag voorspelen Lengteslagen Troefcontrole Snit hoog voorspelen Nemen of duiken Loser on loser Snit herhalen Ontwikkel op aanname Troefsnit Snit gemarkeerd Blokkades Cross-ruff Snit zuinig op vork Gevaarlijke hand Vrij troeven zijkleur Het principe van snijden begrijpen de cursisten snel, echter in de praktijk stoot snijden op weerstand, omdat ze bang zijn dat de snit mislukt. Ervaren bridgers hebben zoveel inzicht dat ze gelijktijdig verschillende handelingen verrichten. De cursisten zijn nog niet zover. Daarom is een oplossing BOB toe te passen. Handleiding WiDoP, deel 2: Digitaal de didactiek bij bridgelessen verbeteren