Het directiecomité van de CREG heeft dit verslag goedgekeurd op 20 maart 2008.

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Het directiecomité van de CREG heeft dit verslag goedgekeurd op 20 maart 2008."

Transcriptie

1 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat Brussel Tel. 02/ Fax 02/ COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG TG over de distributienettarieven van de aardgasdistributienetbeheerders, toegepast tijdens het exploitatiejaar 2007 aangenomen met toepassing van artikel 14 van het koninklijk besluit van 29 februari 2004 betreffende de algemene tariefstructuur en de basisprincipes en procedures inzake de tarieven en de boekhouding van de aardgasdistributienetbeheerders actief op het Belgisch grondgebied 20 maart 2008

2 1. INLEIDING Overeenkomstig artikel 14 1 van het koninklijk besluit van 29 februari (hierna : het tariefbesluit distributie), stelt de Commissie voor de regulering van de elektriciteit en het gas (hierna : CREG) het onderhavig verslag op over de over de tarieven voor de aansluiting op en het gebruik van het aardgasvervoersnet, alsook de tarieven voor de ondersteunende diensten, toegepast tijdens het exploitatiejaar Het directiecomité van de CREG heeft dit verslag goedgekeurd op 20 maart Het onderhavig verslag bestaat uit vier delen: (i) (ii) (iii) (iv) het eerste deel beschrijft op chronologische wijze de procedure inzake goedkeuring van de distributienettarieven; commentaar van de CREG op de tariefvoorstellen, met inbegrip van de gewenste aanpassingen; een overzicht van de gepubliceerde tarieven en de financiële impact van de tarieven op de typeklanten; een besluit. Het tariefbesluit distributie is verschenen in het Belgisch Staatsblad van 11 maart Het jaar 2007 is het vierde jaar waarvoor de CREG aardgasdistributienettarieven heeft goedgekeurd. Op 1 januari 2007 werden alle klanten van het Waals Gewest en het Brussels Hoofdstedelijk Gewest vrijgemaakt. In Vlaanderen was dat al het geval sinds 1 juli Bijgevolg is de gasmarkt overal in dezelfde mate vrijgemaakt. De door de CREG goedgekeurde tarieven zijn voortaan van toepassing op alle klanten en niet alleen meer op de in aanmerking komende klanten. 1 Artikel 14 van het tariefbesluit distributie bepaalt dat de CREG elk jaar vóór 1 mei aan de minister een verslag voorlegt, met name over de tarieven bedoeld in artikel 15/5, 2, van de oude wet van 12 april 1965 betreffende het vervoer van gasachtige producten en andere door middel van leidingen (hierna : de oude gaswet), die tijdens het voorbije exploitatiejaar toegepast zijn. 2 Koninklijk besluit van 29 februari 2004 betreffende de algemene tariefstructuur en de basisprincipes en procedures inzake de tarieven en de boekhouding van de aardgasdistributienetbeheerders actief op het Belgisch grondgebied. 2/31

3 2. OVERZICHT VAN DE PROCEDURE De volgende tabel geeft een overzicht van het verloop van de procedure die de behandeling van de tariefvoorstellen voor het exploitatiejaar 2007 regelt. 3/31

4 Tabel 1 overzicht van het verloop van de procedure voor behandeling van de tariefvoorstellen DNB AARD VAN DE DNB TARIEFVOORSTEL BRIEF VOORSTEL ONVOLLEDIG BIJKOMENDE INLICHTINGEN BESLISSING ALG ZW 30/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 GASELWEST GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IDEG GW 29/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IGAO GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IGH GW 29/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IMEWO GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 INTERGAS ZV 2/10/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ INTERGEM GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 INTERLUX GW 29/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IVEG ZV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 4/12/ /12/ /12/ IVEKA GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 IVERLEK GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 INTERENERGA ZV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 4/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 SEDILEC GW 29/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 SIBELGA GB 2/10/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ SIBELGAS N GV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 1/12/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 SIMOGEL GW 29/09/ /10/ /10/ /11/ /12/ /12/ /03/ /06/ /09/2007 WVEM ZV 2/10/ /10/ /10/ /11/2006 4/12/ /12/ /12/ GV= gemengd Vlaanderen / GW = gemengd Wallonië / GB = gemengd Brussel / ZV = zuiver Vlaanderen / ZW = zuiver Wallonië HOORZITTING AANGEPAST VOORSTEL DEFINITIEVE BESLISSING 1ste VERLENGING 2de VERLENGING 3de VERLENGING 4/31

5 Hoofdstuk 3 van het tariefbesluit distributie beschrijft de procedure voor het indienen en goedkeuren van de tarieven: «Art. 11, 1. Uiterlijk op 30 september van elk jaar dient elke aardgasdistributienetbeheerder zijn tariefvoorstel, vergezeld van een budget voor het volgende exploitatiejaar in bij de Commissie. Het tariefvoorstel vergezeld van een budget wordt per drager en tegen ontvangstbewijs overgemaakt aan de Commissie. 2. Binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van het tariefvoorstel vergezeld van een budget bevestigt de Commissie aan de betrokken aardgasdistributienetbeheerder per brief, per telefax, per met gecertificeerde elektronische handtekening of per drager tegen ontvangstbewijs de volledigheid van het dossier of bezorgt zij hem een lijst van bijkomende inlichtingen die hij moet verstrekken. Binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van de brief, de telefax, de met gecertificeerde elektronische handtekening of het ontvangstbewijs, bedoeld in het vorig lid en waarin hem om bijkomende inlichtingen verzocht werd, verstrekt de betrokken aardgasdistributienetbeheerder aan de Commissie deze inlichtingen per drager en tegen ontvangstbewijs. 3. Binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst van het tariefvoorstel vergezeld van een budget of, in voorkomend geval, na ontvangst van de bijkomende inlichtingen, brengt de Commissie de aardgasdistributienetbeheerder met een brief per drager tegen ontvangstbewijs op de hoogte van haar beslissing tot goedkeuring of afwijzing van het tariefvoorstel. In haar beslissing tot afwijzing geeft de Commissie aan op welke punten de aardgasdistributienetbeheerder het tariefvoorstel moet aanpassen om een goedkeurende beslissing van de Commissie te verkrijgen. De Commissie motiveert haar beslissing, met in voorkomend geval, de aanwijzing van de betreffende punten van het budget. 4. Indien de Commissie het tariefvoorstel van de aardgasdistributienetbeheerder afwijst, dient de aardgasdistributienetbeheerder binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van de beslissing tot afwijzing zijn aangepast tariefvoorstel in bij de Commissie volgens de procedure bedoeld in 1, tweede lid, van dit artikel. Binnen de termijn bedoeld in het eerste lid hoort de Commissie de aardgasdistributienetbeheerder indien deze erom verzoekt. Binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van het aangepast tariefvoorstel brengt de Commissie de aardgasdistributienetbeheerder bij een ter post aangetekend schrijven op de hoogte van haar beslissing tot goedkeuring of afwijzing van het aangepaste tariefvoorstel. Art. 12. Indien de aardgasdistributienetbeheerder zijn verplichtingen niet nakomt binnen de termijnen die artikel 11 hem oplegt, of indien de Commissie beslist heeft tot afwijzing van het aangepast tariefvoorstel, kan de Commissie voorlopige tarieven goedkeuren, die de betreffende aardgasdistributienetbeheerder dient toe te passen, voor een hernieuwbare periode van drie maanden. Het eerste lid is eveneens van toepassing op de aardgasdistributienetbeheerder die zijn analytisch boekhoudplan niet aan de Commissie voorlegt binnen de termijn die artikel 22 van dit besluit oplegt of indien de Commissie weigert dit analytisch boekhoudplan goed te keuren.» 5/31

6 2.1 Aanvankelijk tariefvoorstel Zoals uit tabel 1 blijkt, hebben alle aardgasdistributienetbeheerders de wettelijke termijn voor het indienen van hun tariefvoorstellen nageleefd 3. Van bij de indiening van deze dossiers van tariefvoorstellen met budget heeft de CREG de hiervoor beschreven procedure gevolgd. 2.2 Bijkomende inlichtingen Het indienen van de tariefvoorstellen vergezeld van een budget gebeurt aan de hand van een modelrapport, opgesteld door de CREG. Dit modelrapport werd per aangetekende brief naar de aardgasdistributienetbeheerders verzonden op 5 september In deze brief deed de CREG ook het verzoek om het tariefvoorstel in elektronisch formaat over te maken. Overeenkomstig artikel 11, 2, van het tariefbesluit distributie, heeft de CREG de distributienetbeheerders op 10 oktober 2006 laten weten dat de op 30 september 2006 ingediende dossiers niet alle inlichtingen bevatten die de CREG toelaten een omstandige beslissing te nemen. De distributienetbeheerders werden dan ook verzocht de gevraagde bijkomende inlichtingen te verstrekken. Die bijkomende inlichtingen hadden zowel betrekking op de nodige gegevens voor het bepalen van de waarde van het geïnvesteerde kapitaal waarop de billijke winstmarge moet berekend worden, als op een algemeen gebrek aan verantwoording voor diverse kosten. Zoals men in tabel 1 kan vaststellen, hebben alle distributienetbeheerders de bijkomende inlichtingen overgemaakt binnen de toegewezen termijn, met andere woorden binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van de brief waarin hen om bijkomende inlichtingen verzocht werd. Vervolgens heeft de CREG eveneens mondeling en schriftelijk contact met verschillende distributienetbeheerders genomen om nadere uitleg en details te bekomen. 3 Omdat 30 september op een zaterdag viel, had de CREG in haar brief van 5 september 2006 vermeld dat de tariefvoorstellen uiterlijk op 2 oktober 2006 konden ingeleverd worden. 6/31

7 2.3 Beslissingen betreffende de aanvankelijke tariefvoorstellen Op basis van de bijkomende inlichtingen ingediend door de distributienetbeheerders en binnen de voorgeschreven wettelijke termijn 4, heeft de CREG haar eerste beslissingen genomen op 23 november 2006 voor alle distributienetbeheerders. Ze bestonden uit een beslissing tot afwijzing en vermeldden een lijst van punten die de aardgasdistributienetbeheerder moest aanpassen om zijn tariefvoorstel goedgekeurd te krijgen. De gevraagde aanpassingen hadden onder andere betrekking op de structuur en de mate van volledigheid van de voorgestelde tarieven, op de investeringen waarmee rekening werd gehouden bij de evaluatie van het geïnvesteerde kapitaal en op de verantwoording van de kosten van openbaredienstverplichtingen en experts. 2.4 Hoorzitting Artikel 11, 4, van het tariefbesluit distributie bepaalt dat de CREG de aardgasdistributienetbeheerder hoort binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van de beslissing tot afwijzing, indien hij erom verzoekt. Tien van de achttien distributienetbeheerders waarvan het tariefvoorstel werd afgewezen deden een beroep op deze mogelijkheid. Alle hoorzittingen werden gehouden op 1 en 4 december 2006 en boden de aardgasdistributienetbeheerders de kans om mondeling een aantal punten te bespreken of te verduidelijken die geleid hadden tot de afwijzing van het tariefvoorstel door de CREG. 4 Artikel 11, 3, van het tariefbesluit distributie bepaalt dat de CREG binnen de dertig kalenderdagen na ontvangst van het tariefvoorstel vergezeld van een budget of, in voorkomend geval, na ontvangst van de bijkomende inlichtingen, de aardgasdistributienetbeheerder met een brief per drager tegen ontvangstbewijs op de hoogte moet brengen van haar beslissing tot goedkeuring of afwijzing van het tariefvoorstel. 7/31

8 2.5 Aangepast tariefvoorstel Binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van de beslissing tot afwijzing moet de aardgasdistributienetbeheerder zijn aangepast tariefvoorstel bij de CREG indienen. De meeste aardgasdistributienetbeheerders dienden hun aangepast tariefvoorstel in op vrijdag 8 december 2006 en maandag 11 december SIBELGA diende het in op 12 december De termijnen werden dus door alle aardgasdistributienetbeheerders nageleefd. 2.6 Beslissingen betreffende de aangepaste tariefvoorstellen Binnen de vijftien kalenderdagen na ontvangst van het aangepast tariefvoorstel brengt de Commissie de aardgasdistributienetbeheerder bij een ter post aangetekend schrijven op de hoogte van haar beslissing tot goedkeuring of afwijzing van het aangepast tariefvoorstel. In dit laatste geval wordt dan overgegaan tot de toepassing van voorlopige opgelegde tarieven 5. Op 21 december 2006 nam de CREG een beslissing met betrekking tot alle ingediende aangepaste tariefvoorstellen. Veertien van de achttien aangepaste tariefvoorstellen werden afgewezen en gaven aanleiding tot het opleggen van voorlopige tarieven, van toepassing voor een hernieuwbare periode van drie maanden. Deze voorlopige tarieven werden berekend op basis van het budget dat de CREG opnieuw had berekend per klantengroep. Als reden voor de afwijzing van de aangepaste tariefvoorstellen werden onder andere de volgende overwegingen opgegeven: de openbaredienstverplichtingen (ODV) waren niet voldoende gerechtvaardigd; de overdracht van 2005 moet correct opgenomen worden in het budget 2007; de waarde van de Regulated Asset Base (RAB) en de billijke winstmarge moet correct berekend worden; 5 Artikel 12, eerste lid, van het tariefbesluit distributie 8/31

9 de verplichting voor de distributienetbeheerder om een kostendaling te bewerkstelligen als gevolg van de analyse van de niet opgelegde interne kosten (zie punt 3.2 hierna); de aanwezigheid van niet verantwoorde aansluitingstarieven. De aangepaste tariefvoorstellen van de aardgasdistributienetbeheerders INTERGAS, IVEG, SIBELGA en WVEM werden goedgekeurd voor het exploitatiejaar 2007 en waren bijgevolg van toepassing van 1 januari tot en met 31 december Verlenging van de voorlopige tarieven Wanneer de CREG krachtens artikel 12 van het tariefbesluit distributie voorlopige tarieven voor een hernieuwbare periode van drie maanden heeft opgelegd, kan ze gedurende het exploitatiejaar geen definitieve tarieven meer goedkeuren voor het resterend deel van dat jaar. Het hele exploitatiejaar valt dan immers onder het stelsel van de voorlopige tarieven, zelfs al voldoen de distributienetbeheerders in een later tariefdossier aan alle opmerkingen van de CREG. In een brief van 21 december 2006 bood de CREG de aardgasdistributienetbeheerders de mogelijkheid om uiterlijk tegen 28 februari 2007 een tarifair informatiedossier over te maken waarmee ze zich in orde konden stellen met de aanpassingsverzoeken van de CREG. De beheerders van het gemengde distributienet, die de CREG in haar beslissingen van 21 december 2006 voorlopige tarieven geldig tot 31 maart 2007 had opgelegd, maakten gebruik van de mogelijkheid om een nieuw tariefvoorstel in te dienen. Hun informatiedossiers werden in ontvangst genomen op 28 februari /31

10 Enkel de informatiedossiers van de beheerders van het Waalse gemengde distributienet bevatten nieuwe gegevens ten opzichte van de aanpassingen die de CREG in haar beslissing van 21 december 2006 had gevraagd, namelijk: een werkingsbijdrage aan het platform UMIX; openbaredienstverplichtingen met betrekking tot Rationeel Energiegebruik (REG), met inbegrip van de verwijlinteresten verbonden aan de laattijdige terugbetaling door het Waals Gewest van de REG-premies aan de distributienetbeheerders. Omdat het Waalse regeringsbesluit van 6 december 2006 de Waalse regeringsbesluiten van 30 maart 2006 betreffende de openbaredienstverplichtingen op de gas- en elektriciteitsmarkt en van 17 juli 2003 betreffende de plaatselijke commissie inzake bericht van onderbreking had gewijzigd, aanvaardde de CREG de openbaredienstverplichtingen met betrekking tot REG, maar zonder verwijlinteresten. De overige kosten werden verworpen. Op basis van deze nieuwe inlichtingen en omdat de dossiers geen enkele aanpassing hadden ondergaan ten opzichte van deze die de CREG had gevraagd in haar beslissing van 21 december 2006, ging de CREG over tot een nieuwe berekening van de voorlopige tarieven. Op 22 maart 2007 besliste de CREG voor de periode van 1 april tot en met 30 juni 2007 de voorlopige tarieven te verlengen, enerzijds voor de beheerders van het Waalse gemengde aardgasdistributienet, zoals opnieuw berekend in haar beslissing tot vernieuwing van de voorlopige tarieven en anderzijds voor de overige aardgasdistributienetbeheerders, zoals opgelegd in haar beslissing van 21 december Als gevolg van de tweede verlenging werden de CREG opnieuw inlichtingen bezorgd door de beheerders van het gemengde aardgasdistributienet. Aangezien de inlichtingen geen nieuwe gegevens bevatten en er bijgevolg nog altijd niet voldaan was aan de punten die de CREG in haar voorgaande beslissingen had opgesomd en waaraan moest voldaan worden om haar goedkeuring te krijgen, verlengde de CREG haar voorlopige tarieven voor de periode van 1 juli tot en met 30 september 2007 in haar beslissingen van 21 juni /31

11 In het kader van de derde verlenging bevatten de inlichtingen overgemaakt door de beheerders van het gemengde aardgasdistributienet geen nieuwe gegevens. Op 20 september 2007 nam de CREG dan voor de derde keer de beslissing om de tarieven te verlengen, ditmaal voor de periode van 1 oktober tot en met 31 december Bekendmaking van de tarieven Artikel 13 van het tariefbesluit distributie regelt de bekendmaking van de goedgekeurde of opgelegde tarieven: «Art. 13. De Commissie laat haar eventuele beslissing tot goedkeuring van het tariefvoorstel bedoeld in artikel 11 van dit besluit voor het komende exploitatiejaar onverwijld bekendmaken in het Belgisch Staatsblad, alsook onverwijld langs elektronische weg. In voorkomend geval laat de Commissie haar beslissing bedoeld in artikel 12 van dit besluit onverwijld bekendmaken in het Belgisch Staatsblad, alsook onverwijld langs elektronische weg. De aardgasdistributienetbeheerder maakt de tarieven goedgekeurd door de Commissie onverwijld aan de aardasdistributienetgebruikers bekend op de wijze die hij passend acht, en stelt ze ter beschikking van iedereen die erom verzoekt. Hij maakt ze eveneens onverwijld bekend langs elektronische weg.» Overeenkomstig deze bepaling heeft de CREG de tarieven onverwijld op haar website ( 6 en in het Belgisch Staatsblad laten bekendmaken. Hier volgt een overzicht van datums van verschijning in het Belgisch Staatsblad: 29 december 2006: aardgasdistributietarieven geldig: van 1 januari tot en met 31 december 2007 voor 4 distributienetbeheerders (INTERGAS, IVEG, SIBELGA et WVEM) en, van 1 januari tot en met 31 maart 2007 voor 14 distributienetbeheerders (ALG, GASELWEST, IGAO, IMEWO, INTERENERGA, INTERGEM, IVEKA, IVERLEK, SIBELGAS NOORD, IDEG, IGH, INTERLUX, SEDILEC en SIMOGEL); 6 De tarieven 2007, goedgekeurd door de beslissingen van 21 december 2006, werden op de website van de CREG bekendgemaakt op 22 december Tevens werd een update uitgevoerd op 10 januari /31

12 30 maart 2007: aardgasdistributietarieven geldig voor de voornoemde 14 distributienetbeheerders van 1 april tot en met 30 juni 2007; 29 juni 2007: aardgasdistributietarieven geldig voor de voornoemde 14 distributienetbeheerders van 1 juli tot en met 30 september 2007; 28 september 2007: aardgasdistributietarieven geldig voor de voornoemde 14 distributienetbeheerders van 1 oktober tot en met 31 december Om de marktwerking en de toegang tot de berekening van de distributietarieven voor elke netgebruiker te vergemakkelijken, heeft de CREG erop aangedrongen dat de aardgasdistributienetbeheerders op hun websites een berekeningsmodule ter beschikking zouden stellen waarmee het distributietarief kan bepaald worden dat op elkeen van toepassing is naargelang zijn persoonsgegevens. 2.9 Procedures bij de Raad van State en het Hof van Beroep Overzicht Alle distributienetbeheerders met voorlopige tarieven hebben tegen de beslissingen van de CREG beroep ingesteld bij de Raad van State en/of het Hof van Beroep. Als gevolg van een aantal arresten van het Hof van Beroep te Brussel in de loop van het jaar 2007, zag de CREG haar tariefbevoegdheden danig in het gedrang komen. Deze arresten brachten de CREG ertoe om einde 2007 een dading met de distributienetbeheerders te treffen. Enkel de gemengde distributienetbeheerders wilden deze dading aangaan die tot doel had enerzijds de nog hangende zaken stop te zetten en anderzijds de kostenverminderingen voor de distributietarieven veilig te stellen die de CREG in het verleden had verworven. Op dit ogenblik gaat de poging verder met de zuivere distributienetbeheerders. 12/31

13 Invloed van de rechtspraak op de tarieven In het kader van de beroepen ingediend tegen de beslissingen van de CREG beschikt het Hof over een bevoegdheid van «volle rechtspraak», zonder dat een duidelijke en concrete definitie van deze term voorhanden is. In het allereerste arrest met betrekking tot het energiegeschil heeft het Hof verklaard dat, gezien het principe van de scheiding der machten, het niet de opportuniteit van de discretionaire evaluaties van de regulator kon nagaan. Toch schijnt het Hof in sommige arresten bepaalde discretionaire beoordelingen van de regulator te verwerpen en te vervangen door zijn eigen beoordelingen, bijvoorbeeld: o door zijn eigen standpunt over de redelijkheid van de afschrijvingskosten in te nemen; o door een standpunt over de levensduur van de kabels in te nemen dat afwijkt van de technische realiteit zoals die door de CREG wordt ingeschat; o door nadere regels voor de beoordeling van de redelijkheid van de kosten te bepalen op basis van een vergelijking tussen de ondernemingen onderling (m.a.w. welke ondernemingen dienen vergeleken te worden en wat de maximumvereiste van kostenbeheersing is die kan gesteld worden); o door haar eigen standpunt in te nemen over het feit of een netbeheerder zijn kosten maximaal beheerst heeft; o door zelf de financiële toestand van een netbeheerder te beoordelen, met afwijzing van de beoordeling van de CREG; o door het begrip «klaarblijkelijke beoordelingsfout» in te voeren, dat veel ruimer is dan wat in de administratieve rechtspraak en doctrine van toepassing is; o enz. 13/31

14 Bovendien interpreteert het Hof in deze zelfde arresten sommige reglementaire bepalingen op uiterst restrictieve wijze. Zo beperkt het in zeer belangrijke mate de bevoegdheden van de regulator, zodanig zelfs dat het voor de CREG haast onmogelijk is om haar wettelijke taken te vervullen. Dat is bijvoorbeeld het geval voor wat betreft: o de mogelijkheid om de billijke winstmarge vast te stellen; o de rol van de boekhoudkundige gegevens inzake tarieven; o het bepalen van de kosten die de CREG mag controleren (namelijk welke kosten «door een overheid opgelegde kosten [zijn]»); o de manier waarop de CREG de redelijkheid van de kosten moet beoordelen (namelijk door zowel te verbieden dat de CREG een kost verwerpt door zich enkel op individuele gegevens te baseren of door zich enkel op een vergelijking van gelijkaardige ondernemingen te baseren); o door een onderscheid te maken tussen de controle van de redelijkheid van de kosten en een controle ten opzichte van de limieten van de verplichting tot kostenbeheersing; o het verbod om bepaalde beoordelingscriteria van de redelijkheid van de kosten op voorhand toe te passen (bijv. de verwachte evolutie van de elektriciteitsprijzen); o zelfs de kwestie van de noodzaak om een goedkeuring van de regulator te bekomen alvorens de tarieven te mogen toepassen; o enz. Het Hof erkent misschien wel de limieten die voortvloeien uit het principe van de scheiding der machten. Het stelt immers uitdrukkelijk dat de wetgever niet heeft gewild dat het de rol van regulator in beroep op zich neemt. Maar in de praktijk komt het wel degelijk tussen in de evaluatie van de CREG. En het verwerpt de evaluatie van deze laatste niet omwille van een formele schending van de wet, maar op basis van een verschillende lezing of interpretatie van de wet dan die van de CREG. Dat is mogelijk door het feit dat de wetgeving niet altijd duidelijk of volledig genoeg is om een eenduidige lezing of toepassing van de wettekst toe te laten. Omwille van de coherentie heeft de CREG de rechtspraak van het Hof met betrekking tot de elektriciteit niet alleen toegepast op deze laatste, maar ook op het aardgas. Deze arresten hebben een stijgende invloed gehad op de distributietarieven. 14/31

15 Invloed van de dading op de nettarieven De arresten van het Hof van Beroep hebben een stijging van de nettarieven tot gevolg die zich vanaf 2008 zal laten gevoelen. Zoals eerder gezegd heeft de CREG, om een einde te stellen aan de talrijke beroepen en de kostendalingen voor de distributietarieven die de CREG in het verleden verworven had veilig te stellen, een dading met de distributienetbeheerders getroffen. De dading maakte het bovendien mogelijk om tot een akkoord te komen over twee punten die al verscheidene jaren een bron van onenigheid vormen: 1) het behoud van de door de CREG voorgestelde afschrijvingspercentages; 2) de definitieve goedkeuring door de CREG van de waarde van de RAB (Regulated Asset Base = waarde van de gereguleerde vaste activa) als basis voor de berekening van de billijke winstmarge en als afschrijvingsbasis. Een wettelijk initiatief kan de gevolgen van de rechtspraak en de dading neutraliseren De CREG is van mening dat de gevolgen van de uitspraak en van de dading kunnen geneutraliseerd worden door middel van een wettelijk initiatief. Hierna volgt een onvolledige lijst van elementen die dit wettelijk initiatief volgens de CREG moet inhouden: wettelijke vaststelling van de afschrijvingsbasis voor de materiële vastleggingen (geen indexering); wettelijke vaststelling van de afschrijvingspercentages voor de materiële vastleggingen (overeenstemmend met de reële levensduur); wettelijke vaststelling van de berekeningsmethode van de bètawaarde als element van de billijke winstmarge; 15/31

16 wijziging van de wettelijke bevoegdheid van het Hof van Beroep bij de behandeling van beroepen tegen de tariefbeslissingen van de CREG (toekenning van marginale controle in plaats van volle rechtspraak); kosten van de openbaredienstverplichtingen (aankoop van energie voor levering aan de beschermde klanten tegen «cost plus» tarief in plaats van tegen de marktprijs, om de CREG toe te laten de redelijkheid van de kosten te beoordelen); versterking van de wettelijke bevoegdheden van de CREG ten einde bij de tariefbeslissingen gebruik te kunnen maken van juiste en volledige inlichtingen en onder andere: de revisoren ermee te kunnen belasten de kostentoewijzingen per activiteit te certificeren; het niet verstrekken van in de tariefbeslissingen gevraagde inlichtingen onmiddellijk te bestraffen. Een dergelijk initiatief zou in de toekomst overbodige stijgingen van de nettarieven moeten voorkomen. 16/31

17 3. COMMENTAAR VAN DE CREG MET BETREKKING TOT BIJZONDERE KOSTENPOSTEN 3.1 Netto vergoedingspercentages voor 2007 Bij de vaststelling van de netto vergoedingspercentages werd rekening gehouden met de volgende elementen: a) 33% van de IK : 33 % van de IK wordt vergoed tegen 8,3076% netto, wat overeenkomt met de som van de volgende vergoedingspercentages: het gemiddelde OLO-percentage van het jaar 2005, of: 3,4230% vermeerderd met een illiquiditeitsfactor van 1,2, wat neerkomt op 4,1076%; een specifieke sectoriële risicopremie van 3,50% vermeerderd met een illiquiditeitsfactor van 1,2, wat neerkomt op 4,20%. b) (D 7 33%) van de IK : Aangezien de eigen middelen van alle aardgasdistributienetbeheerders hoger liggen dan 33% van het geherwaardeerde balanstotaal, heeft de aardgasdistributienetbeheerder ook recht op een vergoeding van (D 33%) van de IK. Deze vergoeding is gelijk aan het voornoemde OLO-percentage van 2005, of 3,4230%, vermeerderd met een kredietsupplement van 0,7%, wat het vergoedingspercentage op 4,1230% brengt. c) Op het resterende deel van de IK : De aardgasdistributienetbeheerder heeft recht op de terugbetaling van de effectieve interestlasten die als redelijk beoordeeld worden (embedded cost). 17/31

18 Samenvatting van de vergoedingspercentages : Op 33% van de IK 8,3076% netto Op (D 33%) van de IK Op de rest van de IK 4,1230% netto Effectieve interestlasten De rechtspersonenbelasting wordt als een kost beschouwd en is opgenomen in de tarieven. 3.2 Data Envelopment Analysis De hierna beschreven analysemethode maakt het mogelijk een indruk van de efficiëntie te krijgen en beter toe te zien op de kostenbeheersing door kostenbeperkende maatregelen op te leggen aan aardgasdistributienetbeheerders waarvan het beheersbare kostenbudget als overdreven beschouwd wordt op basis van deze methode. Het door de oude gaswet bepaalde tariefmechanisme bestaat uit een «cost plus»-methode in die zin dat de tarieven de reële kosten van de distributieactiviteit en de afschrijvingen moeten dekken en tevens een billijke winstmarge 8 moeten verzekeren. Een zuiver «cost plus»- systeem waarborgt echter niet als vanzelf dat men een efficiënte DNB heeft, aangezien het de dekking van alle kosten verzekert, met inbegrip van de kosten die voortvloeien uit de inefficiëntie van de distributienetbeheerder. Om dit nadeel tegen te gaan, verplicht de wetgever de distributienetbeheerders om de factoren die de kostprijs bepalen zo goed mogelijk te beheersen 9. En hij verleent de CREG de bevoegdheid om te weigeren dat de kosten die zij uit het oogpunt van de efficiëntie van de distributienetbeheerders als onredelijk beschouwd mogen doorberekend worden in de tarieven 10. Het «cost plus»-systeem werd dus bijgesteld. Om deze kostenbeheersingsmaatregelen op eenduidige en kwantificeerbare wijze te beoordelen, heeft de CREG de Data Envelopment Analysis (DEA)-methode ontwikkeld. Die bestaat uit een interne Belgische efficiëntieanalyse (tussen de aardgas- 7 D is de verhouding tussen de (gerevalueerde) reële eigen middelen en het balanstotaal. Indien de gerevalueerde eigen middelen bijvoorbeeld 90% van het balanstotaal bedragen, dan krijgt de onderneming een bijkomende vergoeding van 4,1230% op 57% van de IK. 8 Art. 15/5bis van de oude gaswet 9 Art. 24 van het tariefbesluit distributie 18/31

19 distributienetbeheerders die actief zijn op het Belgisch grondgebied) die geen beroep doet op vergelijkingen met het buitenland en die als productiefactor (input) het totaal van de niet opgelegde interne kosten gebruikt. Bovendien is dit model gebaseerd op zeven types van output: het aantal toegangspunten (EAN); het aantal toegangspunten voor klantengroep 1 (EAN); de lengte van het laagspanningsnet (km); de lengte van het middenspanningsnet (km); de vervoerde energie (kwh); de vervoerde energie voor klantengroep 1 (kwh); het aantal drukreduceercabines. De basisprincipes van dit model zijn de volgende: a) De niet opgelegde interne kosten weergegeven in het exploitatiebudget van het jaar 2007 mogen in reële termen en rekening houdend met het investeringsritme in geen geval hoger zijn dan de niet opgelegde interne kosten die gemaakt werden in het exploitatiejaar 2004, het eerste jaar waarvoor de CREG over gecontroleerde cijfers beschikt en dat een aanvaardbare aanduiding over het kostenpeil in de distributiesector geeft; b) De distributienetbeheerder moet, op basis van vergelijking via Data Envelopment Analysis (DEA) met constante schaalopbrengst op basis van de reële kosten voor 2004, verdeeld over vier jaar vanaf 2006, een maximale kostprijsbeheersing aantonen, met name door de maximale efficiëntiescore (100 %) te behalen. In het budget 2007 zal twee kwart van de efficiëntieverbetering moeten verwezenlijkt worden; c) Het basisjaar 2004 werd vergelijkbaar gemaakt met het budgetjaar 2007 in het model. 10 Art. 25 van het tariefbesluit distributie 19/31

20 De efficiëntiescore van een aardgasdistributienetbeheerder werd berekend door hem te vergelijken met een lineaire combinatie van aardgasdistributienetbeheerders die een zelfde hoeveelheid van elke output produceren met de minimale combinatie van inputs. De efficiëntiescore (0% : volkomen inefficiënt ; 100% : volkomen efficiënt) verduidelijkt in welke mate de inputs moeten verminderd worden opdat de aardgasdistributienetbeheerder de efficiëntielimiet zou bereiken. Een aardgasdistributienetbeheerder wordt als efficiënt beschouwd indien geen enkele andere aardgasdistributienetbeheerder noch lineaire combinatie van andere aardgasdistributienetbeheerders een even grote hoeveelheid outputs kan produceren met minder inputs. Waarbij de 100% score uiteraard het te bereiken doel voor de distributienetbeheerders is. Efficiëntiescore 120% 100% 80% 60% 40% 73,32% 99,26% 100,00% 100,00% 88,97% 100,00% 93,49% 71,00% 82,33% 100,00% 74,53% 85,93% 100,00% 91,49% 100,00% 100,00% 100,00% 97,99% 20% 0% DNB Uit de DEA-analyse blijkt dat de18 aardgasdistributienetbeheerders niet dezelfde efficiëntie vertonen. De gemiddelde efficiëntiescore bedraagt 92,13%. Acht aardgasdistributienetbeheerders vormen de efficiëntiegrens en de minst efficiënte distributienetbeheerder haalt een score van 71,00%. De DEA-analyse leidde tot een totale kostenafwijzing van ,77. 20/31

21 3.3 Inbrengen van het exploitatieoverschot of - tekort van het jaar 2005 in de tarieven van 2007 Artikel 26 van het tariefbesluit distributie gaat over de overdracht van de verliezen en overschotten van een gegeven exploitatiejaar naar het volgende. Indien de CREG bij het onderzoek van het jaarverslag bedoeld in artikel 15, 1 van het tariefbesluit distributie vaststelt dat de tarieven toegepast tijdens het afgelopen exploitatiejaar geresulteerd hebben een bonus of een malus, brengt zij de aardgasdistributienetbeheerder hiervan onverwijld op de hoogte. Binnen de vijftien kalenderdagen na de ontvangst van deze beslissing kan de aardgasdistributienetbeheerder zijn bevindingen hierover meedelen aan de CREG Op zijn verzoek kan de aardgasdistributienetbeheerder binnen deze zelfde termijn door de CREG gehoord worden. Binnen de dertig kalenderdagen na het verloop van de voornoemde termijn beslist de CREG definitief of de tarieven geresulteerd hebben in een bonus of malus. De CREG kan de uitgaven van de DNB verwerpen en ze in mindering brengen van de billijke winstmarge. Om het begrip «bonus-malus» op concrete wijze te verduidelijken, verwijst de CREG naar hoofdstuk 7 van het tariefbesluit distributie, met als titel «Kostenbeheersing». Dit hoofdstuk omvat ook artikel 26 met betrekking tot de bonus-malus, die moet worden begrepen als een instrument voor kostenbeheersing en toegepast in verband met de andere bepalingen van dit hoofdstuk. Daartoe behoort tevens artikel 24, dat stelt dat de aardgasdistributienetbeheerder de kostprijs per eenheid aardgas zo laag mogelijk moet houden door de factoren die de kostprijs bepalen zo goed mogelijk te beheersen. Om de distributienetbeheerders daartoe aan te moedigen, kan de CREG een bonus-malus vaststellen als de oorzaak ervan terug te vinden is in de regels vermeld in artikel 24 van het tariefbesluit distributie. 21/31

22 Concreet gesproken maakt de CREG gebruik van de begrippen «reële ontvangsten» en «reële kosten». De ontvangsten slaan uitsluitend betrekking op de inkomsten uit de activiteit van distributienetbeheerder (verbonden aan het gebruik van het distributienet). De ontvangsten verminderd met kosten en belastingen geven dit resultaat. Dat resultaat wordt vervolgens verminderd met de billijke winstmarge om het exploitatieoverschot of -tekort te bekomen. Het overschot wordt in mindering gebracht van de kosten die de basis van zijn toekomstige tarieven vormen, terwijl het tekort aan dezelfde kosten toegevoegd wordt. In 2006, nam de CREG een bonus/malus beslissing op basis van de kosten en ontvangsten van de distributieactiviteit die, voor het jaar 2005, een verband hadden met de in aanmerking komende afnemers. De CREG stelde voor het exploitatiejaar 2005 een globaal exploitatieoverschot vast van ,00 dat in mindering gebracht moest worden van de tariefkosten van het jaar Algemeen genomen zien de distributienetbeheerders een kostenvermindering op hun tarieven van 2007 toegepast worden ingevolge de vaststelling van een exploitatieoverschot. 3.4 Embedded costs De embedded costs zijn gevoelig gestegen in verhouding tot het laatste goedgekeurde budget. Deze stijging houdt onder meer verband met de herziening van de financieringswijze van sommige distributienetbeheerders als gevolg van de herstructurering van hun aandeelhoudersbestand in de tweede helft van Tijdens deze operatie werd een deel van de eigen middelen uitgekeerd aan de openbare aandeelhouders (gemeenten) en vervangen door een financiering met schulden op lange termijn, hetgeen de CREG aanvaardde met het oog op het bekomen van een 33/67 verhouding van de financieringen met eigen middelen ten opzichte van die met schulden. Na controle van de interestvoeten ten opzichte van die welke door het Federaal Planbureau werden meegedeeld voor de jaren 2006 en 2007, heeft de CREG besloten dat deze geen aanpassing vereisten. 22/31

23 3.5 De openbaredienstverplichtingen Het gaat om verplichtingen die een distributienetbeheerder (of een leverancier) worden opgelegd en die betrekking hebben op sociaaleconomische, milieugebonden en technische aspecten van de gasbevoorrading. De openbaredienstverplichtingen brengen bijkomende kosten voor de distributienetbeheerders mee. Die kosten worden door de distributienetbeheerders ingebracht in hun tariefvoorstellen en vormen vervolgens het onderwerp van een analyse door de CREG voor wat hun redelijkheid betreft. De CREG ging onder andere over tot de herverdeling in categorieën van een deel van de kosten voor openbaredienstverplichtingen voor de Waalse gemengde distributienetbeheerders en tot het in aanmerking nemen ervan in hun niet opgelegde interne kosten. Daaruit volgde een toename van de afschrijvingen en van de billijke winstmarge voor deze distributienetbeheerders. Andere als openbaredienstverplichting ingebrachte bedragen die de CREG als overtollig beschouwde, werden uit deze post verwijderd. In de loop van het jaar 2007 hebben de Waalse gemengde distributienetbeheerders eveneens bijkomende elementen als openbaredienstverplichting in hun budget opgenomen. Hoewel die niet in het aanvankelijk tariefvoorstel voorkwamen, heeft de CREG toch rekening gehouden met de omstandigheid van een wetswijziging 11 volgend na het aanvankelijk budget om deze nieuwe kosten voor openbaredienstverplichtingen te aanvaarden. Niettemin heeft de CREG geweigerd dat de interestlasten verbonden aan de vertraging bij de uitbetaling van de REG-premies door het Waals Gewest zouden ten laste van de distributienetbeheerder kunnen zijn en in het budget opgenomen worden. De CREG heeft eveneens de kosten voor het promoten van REG geweigerd die de Vlaamse distributienetbeheerders in hun distributietarieven hadden opgenomen. Bovendien heeft ze voor diezelfde distributienetbeheerders de overdreven kosten voor openbaredienstverplichtingen in verband met gedropte klanten afgewezen, die aanzienlijk hoger gestegen waren dan het aantal gedropte klanten en hun verbruik. 11 Besluit van de Waalse Regering tot wijziging van de besluiten van de Waalse Regering van 30 maart 2006 betreffende de openbare dienstverplichtingen op de gasmarkt en op de elektriciteitsmarkt en van 17 juli 2003 betreffende de plaatselijke commissie inzake bericht van onderbreking. 23/31

24 3.6 Overeenstemming tussen tarieven en kosten Het principe van overeenstemming van de kosten en de omzet wordt duidelijk geformuleerd in een van de richtsnoeren opgenomen in artikel 15/5bis, 2, b van de oude gaswet, dat stelt dat de tarieven afhankelijk zijn van de kosten. Dit laat de DNB toe al zijn reële kosten te dekken die aan een of andere van zijn door de wet bepaalde taken kunnen verbonden zijn. De CREG heeft erop toegezien dat de overeenstemming van de kosten met de ontvangsten zodanig voorgesteld wordt dat ze in staat zou zijn de gemaakte berekeningen te controleren en de impact van de eventuele wijzigingen in de kosten te volgen. 3.7 Algemeen voorbehoud De dossiers van de verschillende distributienetbeheerders vertonen nog andere leemten, met name de verantwoording van de werkingskosten, hetgeen de CREG niet toelaat een volledige verantwoording van de voorgestelde tarieven te krijgen. Bijgevolg heeft de CREG in haar beslissingen van 21 december 2006 een algemeen voorbehoud geformuleerd dat reeds aanwezig was in de bonus/malus beslissingen van het voorgaande jaar en dat van primordiaal belang is voor de toekomst. Dat voorbehoud luidt als volgt: «De CREG wijst erop dat het feit dat over bepaalde kosten of over de samenstellende elementen van de billijke winstmarge, in het bijzonder de waarde van de gereguleerde materiële vaste activa en de activering van algemene kosten, geen uitdrukkelijke opmerkingen worden gemaakt in onderhavige beslissing, dit niet kan worden geïnterpreteerd als zijnde een stilzwijgende instemming naar volgende exploitatiejaren toe. De CREG behoudt zich dan ook het recht voor om al deze posten in de loop van de volgende jaren aan een nader onderzoek te onderwerpen betreffende hun verantwoording en redelijkheid. Bovendien behoudt de CREG zich uitdrukkelijk het recht voor om in het kader van de procedure voorzien bij artikel 26 van het koninklijk besluit van 29 februari 2004, namelijk bij de bepaling van het definitief resultaat, elk element dat het niveau of de verdeling van de tarieven beïnvloedt, zowel de ten tijde van het tariefvoorstel bekende als onbekende elementen, in overeenstemming te brengen met de realiteit en op basis hiervan te besluiten tot een exploitatieoverschot of - tekort, bonus of malus.» 24/31

25 4. TARIEVEN VAN HET DISTRIBUTIENET Tabel 3 hierna geeft een overzicht van de budgetten die na de goedkeuringsprocedure van de CREG aanvaard werden om in rekening gebracht te worden in de tarieven van het distributienet. Tabel 3 Budgetten ( ) Vlaamse gemengde 2007 Goedgekeurd budget ,19 Billijke vergoeding ,80 Embedded costs ,00 Totaal (excl. exploitatieoverschot/tekort) ,99 Exploitatieoverschot/tekort ,00 Totaal ,99 Vlaamse zuivere 2007 Goedgekeurd budget ,02 Billijke vergoeding ,10 Embedded costs ,33 Totaal (excl. exploitatieoverschot/tekort) ,45 Exploitatieoverschot/tekort ,00 Totaal ,45 Wallonië-Brussel 2007 Goedgekeurd budget ,14 Billijke vergoeding ,37 Embedded costs ,46 Totaal (excl. exploitatieoverschot/tekort) ,97 Exploitatieoverschot/tekort ,00 Totaal ,97 25/31

26 Alle door de CREG goedgekeurde of opgelegde distributienettarieven werden openbaar gemaakt op de website van de CREG. Daarbij is het dus niet de bedoeling al deze tarieven in detail weer te geven. In tabellen 5 tot 10 worden de door de CREG goedgekeurde of opgelegde distributienettarieven voor de exploitatiejaren 2006 en 2007 weergegeven voor verschillende typeklanten, wat het mogelijk maakt de factuur te vergelijken van: verschillende typeklanten aangesloten aan dezelfde distributienetbeheerder en; een en dezelfde typeklant aangesloten aan verschillende distributienetbeheerders. Tot slot zijn de gebruikte definities die welke opgesteld werden door Eurostat (tabel 4). Voor de berekening van de tarieven worden de typeklanten ondergebracht in de overeenstemmende klantengroep volgens de verbruiksschijf waartoe ze behoren. Tabel 4 : Typeklanten Typeklanten EUROSTAT Jaarverbruik (kwh) Piek (kwh) T T T T T T Voorafgaande commentaar en opmerkingen over de grafieken: de tarieven zijn exclusief BTW; bij het lezen van de grafieken dient men de schaalverschillen in het oog te houden; tarief T5 (klanten met telemeting en volume van minder dan 10 GWh per jaar) wordt voor sommige distributienetbeheerders niet weergegeven indien ze geen klanten in deze categorie hebben; tarieven T4 tot T6 worden niet weergegeven voor INTERGAS, dat geen klanten in deze schijven heeft. Omdat het jaar 2006 voorafging aan de volledige vrijmaking van de markt, werden de tarieven van het distributienet op theoretische wijze door de CREG berekend. Hoewel die niet van toepassing waren op de captieve markt, werden ze toch in de grafieken opgenomen om een algemeen overzicht te bieden. 26/31

27 Tabel 5 Vergelijking van de distributiekosten T1 - tarief "keuken - warm water" standaard jaarverbruik kwh /MWh SIMOGEL INTERGEM IVERLEK IVEKA GASELWEST SIBELGA IGAO SIBELGAS N ALG SEDILEC INTERLUX IVEG IMEWO IDEG IGH WVEM INTER-ENERGA INTERGAS Gemiddelde Tabel 6 Vergelijking van de distributiekosten T2 - tarief "individuele verwarming" standaard jaarverbruik kwh /MWh INTERGAS SIMOGEL IGAO INTERGEM IVEG IVEKA ALG IVERLEK SIBELGAS N IMEWO GASELWEST WVEM SEDILEC SIBELGA IDEG IGH INTERLUX INTER-ENERGA Gemiddelde /31

28 Tabel 7 Vergelijking van de distributiekosten T3 - tarief "tertiair" standaard jaarverbruik kwh /MWh INTERGAS ALG IVEG IGAO SIMOGEL WVEM IVEKA INTERGEM IVERLEK IMEWO INTER-ENERGA SEDILEC SIBELGAS N SIBELGA GASELWEST IDEG IGH INTERLUX Gemiddelde Tabel 8 Vergelijking van de distributiekosten T4 - tarief "professionneel" standaard jaarverbruik kwh 5,0 4,5 4,0 3,5 /MWh 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 SIMOGEL IGAO IVEG ALG IVEKA WVEM IVERLEK INTERGEM IMEWO INTER-ENERGA SIBELGAS N GASELWEST SEDILEC IDEG SIBELGA IGH INTERLUX Gemiddelde /31

29 Tabel 9 Vergelijking van de distributiekosten T5 - tarief "industrieel met telemeting" ( kwh/jaar, piek kw) 3,5 3,0 2,5 /MWh 2,0 1,5 1,0 0,5 0,0 IVEKA IGAO INTERGEM IVERLEK IGH IDEG SEDILEC IMEWO GASELWEST INTERLUX SIBELGA INTER-ENERGA SIBELGAS N Gemiddelde Tabel 10 Vergelijking van de distributiekosten T6 - tarief "industrieel met telemeting" ( kwh/jaar, piek kw) 2,5 2,0 /MWh 1,5 1,0 0,5 0,0 IVERLEK IGAO INTERGEM ALG GASELWEST IVEKA IGH IMEWO SIBELGAS N SEDILEC IDEG SIMOGEL INTERLUX WVEM IVEG INTER-ENERGA SIBELGA Gemiddelde /31

30 Als gevolg van de vaststelling van te hoge vaste termen voor de residentiële klanten in de dossiers met tariefinformatie van de Waalse gemengde distributienetbeheerders voor het jaar 2007, heeft de CREG een vermindering van deze vaste termen voor de schijven T1 tot T3 doorgevoerd. Daarbij heeft ze erop gelet het evenwicht kosten/ontvangsten in stand te houden, evenals dat van de grensprijzen tussen de verschillende verbruiksschijven, met een impact op de hogere verbruiksschijven tot resultaat. Dat verklaart dan ook de merkbare stijgingen of dalingen van het ene jaar tot het andere in de desbetreffende schijven van deze distributienetbeheerders. 30/31

31 5. BESLUIT De wettelijke termijnen werden nageleefd in de procedure voor het vaststellen van de tarieven van het aardgasdistributienet. Voorlopige tarieven voor 2007 werden opgelegd aan alle gemengde aardgasdistributienetbeheerders, met uitzondering van drie Vlaamse zuivere aardgasdistributienetbeheerders (INTERGAS, IVEG, WVEM) en SIBELGA. De tarieven van deze laatstgenoemden werden bijgevolg goedgekeurd en waren van toepassing gedurende het hele exploitatiejaar De CREG heeft de aardgasdistributienetbeheerders onderworpen aan een DEA-analyse om een efficiënter beheer na te streven en ze tot een betere kostenbeheersing aan te zetten. Deze procedure zal nog enkel gevolgd worden voor het jaar 2008, gezien de noodzaak aan een wetgevend initiatief voor de controle van de tarieven van het jaar Uiteindelijk heeft het Hof van Beroep te Brussel in de verschillende uitspraken die in 2007 gedaan werden een strenge houding aangenomen ten opzichte van de beoordelingsbevoegdheid waarover de CREG beschikt met betrekking tot de redelijkheid van de kosten. Dat zal een stijging van de distributietarieven vanaf 2008 tot gevolg hebben. Bovendien hebben deze uitspraken de CREG tot een dading gedwongen waardoor ze een deel van de in het verleden verworven kostendalingen kon behouden, maar aan de andere kant zal deze dading zich ook vertalen in een stijging van de distributietarieven. Voor de Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas: Guido Camps Directeur François Possemiers Voorzitter van het Directiecomité 31/31

BESLISSING (B) CDC-637G/16

BESLISSING (B) CDC-637G/16 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-628E/26

BESLISSING (B) CDC-628E/26 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

VERSLAG TG2008 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over. de distributienettarieven van de aardgasdistributienetbeheerders,

VERSLAG TG2008 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over. de distributienettarieven van de aardgasdistributienetbeheerders, Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-626E/17

BESLISSING (B) CDC-626E/17 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

VERSLAG TG2006 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over

VERSLAG TG2006 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 2638 1040 Brussel Tel.:. 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 2638 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

BESLISSING (B) 051124-CDC-490

BESLISSING (B) 051124-CDC-490 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Persbericht TARIEVEN 2005 VOOR HET VERVOER EN DE DISTRIBUTIE VAN AARDGAS EN ELEKTRICITEIT

Persbericht TARIEVEN 2005 VOOR HET VERVOER EN DE DISTRIBUTIE VAN AARDGAS EN ELEKTRICITEIT Brussel, 13 januari 2005 Persbericht TARIEVEN 2005 VOOR HET VERVOER EN DE DISTRIBUTIE VAN AARDGAS EN ELEKTRICITEIT 1. Aardgasmarkt : de CREG keurt de tariefvoorstellen voor 2005 goed en legt voorlopige

Nadere informatie

Advies van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 7 oktober 2003

Advies van de Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt. van 7 oktober 2003 Vlaamse Reguleringsinstantie voor de Elektriciteits- en Gasmarkt North Plaza B Koning Albert II-laan 7 B-1210 Brussel Tel. +32 2 553 13 53 Fax +32 2 553 13 50 Email: info@vreg.be Web: www.vreg.be Advies

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-657G/12

BESLISSING (B) CDC-657G/12 Niet-vertrouwelijk Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: +32 2 289 76 11 Fax: +32 2 289 76 09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT

Nadere informatie

BESLISSING (B) 041202-CDC-384

BESLISSING (B) 041202-CDC-384 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLISSING (BRUGEL-Beslissing-20150220-23) betreffende de aanpassing van de tarieven voor de doorrekening van de kosten voor het

Nadere informatie

Evolutie van het sociaal elektriciteitstarief op de residentiële markt

Evolutie van het sociaal elektriciteitstarief op de residentiële markt Evolutie van het sociaal elektriciteitstarief op de residentiële markt December 0 Het doel van dit document bestaat erin de evolutie van de prijs van de elektriciteit verkocht aan de beschermde klanten

Nadere informatie

BESLISSING (B)040713 CDC-318

BESLISSING (B)040713 CDC-318 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.:. 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Versie

Nadere informatie

Persconferentie Distributienet- en transmissienettarieven 2005

Persconferentie Distributienet- en transmissienettarieven 2005 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Persconferentie Distributienet- en transmissienettarieven 2005 Directeur de heer Guido Camps Controle prijzen en rekeningen op de elektriciteitsmarkt

Nadere informatie

Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor de transmissie van elektriciteit

Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor de transmissie van elektriciteit Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor de transmissie van elektriciteit I. DOEL VAN HET RAADPLEGINGSPROCES Met het ontwerp van tariefmethodologie dat nu voorligt, zet de CREG een

Nadere informatie

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

ADVIES DIENST REGULERING

ADVIES DIENST REGULERING DIENST REGULERING ADVIES DR-20060228-42 betreffende Het voorstel van uitbreiding van het nachttarief tot het weekend voor netgebruikers die zijn aangesloten op het laagspanningsnet vanaf 1 januari 2007

Nadere informatie

STUDIE (F) CDC-217

STUDIE (F) CDC-217 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.:. 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS STUDIE

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST ADVIES (BRUGEL-ADVIES-20150424-204) betreffende het voorontwerp van besluit van de Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Nadere informatie

(B) juni Artikel 21bis, 4, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk

(B) juni Artikel 21bis, 4, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk (B)1764 14 juni 2018 Beslissing over de vaststelling van het door Infrax West toe te wijzen bedrag aan federale bijdrage elektriciteit voor de periode 1 januari 2009 tot 31 december 2017 Artikel 21bis,

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 21 augustus 2018 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake aardgas voor het jaar 2017 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

Vertegenwoordigd door mevrouw Marie-Pierre Fauconnier, Voorzitster, en de heer Laurent Jacquet, Directeur,

Vertegenwoordigd door mevrouw Marie-Pierre Fauconnier, Voorzitster, en de heer Laurent Jacquet, Directeur, OVEREENKOMST OVER DE PROCEDURES VOOR DE GOEDKEURING VAN EEN TARIEFMETHODOLOGIE VOOR HET TRANSMISSIENET VOOR ELEKTRICITEIT EN VOOR DE ELEKTRICITEITSNETTEN MET EEN TRANSMISSIEFUNCTIE, EN VOOR DE GOEDKEURING

Nadere informatie

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 2638 1040 Brussel Tel.:. 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

Persbericht 17 december 2018

Persbericht 17 december 2018 Persbericht 17 december 2018 De VREG legt via zijn tariefmethodologie een inkomensplafond op aan de Vlaamse elektriciteits- en aardgasdistributienetbeheerders. Op basis hiervan dienden zij hun tariefvoorstellen

Nadere informatie

RICHTLIJNEN (R)110210-CDC-1041

RICHTLIJNEN (R)110210-CDC-1041 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS RICHTLIJNEN

Nadere informatie

VOORSTEL (C)060928-CDC-567

VOORSTEL (C)060928-CDC-567 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VOORSTEL

Nadere informatie

Tariefkaart particulieren oktober 2015 (start van de levering vanaf 01/11/2015 tot en met 30/11/2015)

Tariefkaart particulieren oktober 2015 (start van de levering vanaf 01/11/2015 tot en met 30/11/2015) Tariefkaart particulieren oktober 2015 (start van de levering vanaf 01/11/2015 tot en met 30/11/2015) De energiefactuur bestaat naast de reële energiekost ook uit een verzameling van heffingen & toeslagen.

Nadere informatie

Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor het aardgasvervoersnet, de opslaginstallatie voor aardgas en de LNG-installatie

Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor het aardgasvervoersnet, de opslaginstallatie voor aardgas en de LNG-installatie Toelichting bij de raadpleging over de tariefmethodologie voor het aardgasvervoersnet, de opslaginstallatie voor aardgas en de LNG-installatie I. DOEL VAN HET RAADPLEGINGSPROCES Met het ontwerp van tariefmethodologie

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-964

BESLISSING (B) CDC-964 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1227 E/1

BESLISSING (B) CDC-1227 E/1 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1269G/1

BESLISSING (B) CDC-1269G/1 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1224 E/1

BESLISSING (B) CDC-1224 E/1 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Vergelijking van de prijzen op de vrijgemaakte elektriciteitsmarkten met die welke vóór de vrijmaking werden toegepast. Huishoudelijke klanten

Vergelijking van de prijzen op de vrijgemaakte elektriciteitsmarkten met die welke vóór de vrijmaking werden toegepast. Huishoudelijke klanten Vergelijking van de prijzen op de vrijgemaakte elektriciteitsmarkten met die welke vóór de vrijmaking werden toegepast Huishoudelijke klanten Maart 2008 Waarschuwing : Het doel van dit document bestaat

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLISSING (BRUGEL-BESLISSING-20190109-81) Betreffende de aanpassing van de tarieven voor de doorrekening van de kosten voor het

Nadere informatie

Tariefkaart Total Gas & Power Belgium - FIX Green Power april 2019

Tariefkaart Total Gas & Power Belgium - FIX Green Power april 2019 Tariefkaart Total Gas & Power Belgium - FIX Green Power april 2019 Bijzondere voorwaarden voor de formule FIX Green Power in het Vlaams Gewest - BTW niet inbegrepen Het aanbod FIX Green Power is een tariefformule

Nadere informatie

VR DOC.0712/2

VR DOC.0712/2 VR 2018 0607 DOC.0712/2 VR 2018 0607 DOC.0712/2 Ontwerp van decreet houdende wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009, wat betreft directe lijnen en directe leidingen Na beraadslaging, DE VLAAMSE

Nadere informatie

(A) juli Artikel 23, 2, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk

(A) juli Artikel 23, 2, van de wet van 29 april 1999 betreffende de organisatie van de elektriciteitsmarkt. Niet-vertrouwelijk (A)1656 17 juli 2017 Advies over een ontwerp van koninklijk besluit tot vaststelling van de nadere regels voor de besteding van het saldo van het fonds voor forfaitaire verminderingen voor verwarming met

Nadere informatie

Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven

Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven 31 maart 2011 Impact maatschappelijke rol van Eandis op nettarieven 1. Inleiding: samenstelling energiefactuur In de verbruiksfactuur van de energieleverancier zijn de kosten van verschillende marktspelers

Nadere informatie

Tariefkaart voor klein-professioneel verbruik. Tariefkaart versie 021507 voor België. Geldig van 1 juli 2015 t/m 31 juli 2015.

Tariefkaart voor klein-professioneel verbruik. Tariefkaart versie 021507 voor België. Geldig van 1 juli 2015 t/m 31 juli 2015. Tariefkaart voor klein-professioneel verbruik Tariefkaart versie 021507 voor België. Geldig van 1 juli 2015 t/m 31 juli 2015. eni RELAX 1 jaar Elektriciteit (prijzen exclusief btw) tegen vaste energie

Nadere informatie

BESLISSING (B)140717-CDC-1219E/7

BESLISSING (B)140717-CDC-1219E/7 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST OBSERVATORIUM VAN DE GAS- EN ELEKTRICITEITSPRIJZEN BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST 1 ste kwartaal 2012 Inleiding Hoewel de CREG (de federale regulator) bevoegd is voor de tarieven, is het Brugel die sinds

Nadere informatie

Tariefkaart april 2018

Tariefkaart april 2018 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Bij deze tarieven gelden de Algemene Voorwaarden van Comfort Energy bij de leveringsovereenkomst van elektriciteit en/of aardgas aan Consumenten en Zakelijke

Nadere informatie

VERSLAG TG2005 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over

VERSLAG TG2005 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 9 augustus 2017 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake elektriciteit voor het jaar 2016 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

Tariefkaart particulieren juli 2015 (start van de levering vanaf 01/08/2015 tot en met 31/08/2015)

Tariefkaart particulieren juli 2015 (start van de levering vanaf 01/08/2015 tot en met 31/08/2015) Tariefkaart particulieren juli 2015 (start van de levering vanaf 01/08/2015 tot en met 31/08/2015) De energiefactuur bestaat naast de reële energiekost ook uit een verzameling van heffingen & toeslagen.

Nadere informatie

Agenda VREG VLAAMSE REGULATOR VAN DE ELEKTRICITEITS- EN GASMARKT P 1

Agenda VREG VLAAMSE REGULATOR VAN DE ELEKTRICITEITS- EN GASMARKT P 1 Agenda Samenstelling energiefactuur Wat zijn distributienettarieven? Tariefbevoegdheid Tariefmethodologie Vergelijking distributienettarieven Redenen evolutie, landschap netbeheer en transmissienettarieven

Nadere informatie

VERLAGING VAN DE DISTRIBUTIETARIEVEN VOOR GAS EN ELEKTRICITEIT IN HET BRUSSELS GEWEST

VERLAGING VAN DE DISTRIBUTIETARIEVEN VOOR GAS EN ELEKTRICITEIT IN HET BRUSSELS GEWEST Persbericht VERLAGING VAN DE DISTRIBUTIETARIEVEN VOOR GAS EN ELEKTRICITEIT IN HET BRUSSELS GEWEST Brussel, 2 december 2016 - BRUGEL, de Brusselse regulator voor energie, wijzigt de oorspronkelijk voor

Nadere informatie

Tariefkaart oktober 2018

Tariefkaart oktober 2018 Tarieven en voorwaarden voor Zakelijke Klanten 1 Bij deze tarieven gelden de Algemene Voorwaarden van Comfort Energy bij de leveringsovereenkomst van elektriciteit en/of aardgas aan Consumenten en Zakelijke

Nadere informatie

BESLISSING (B)151022-CDC-1323E/7

BESLISSING (B)151022-CDC-1323E/7 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-656G/28

BESLISSING (B) CDC-656G/28 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: +32 2 289 76 11 Fax: +32 2 289 76 09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

Nadere informatie

Tariefkaart mei Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1

Tariefkaart mei Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Bij deze tarieven gelden de Algemene Voorwaarden van Comfort Energy bij de leveringsovereenkomst van elektriciteit en/of aardgas aan Consumenten en Zakelijke

Nadere informatie

I. Rapporteringmodel ex post

I. Rapporteringmodel ex post RICHTLIJNEN BIJ HET OPSTELLEN VAN HET RAPPORTERINGMODEL EX POST VOOR DE BEHEERDER VAN HET AARDGASVERVOERSNET, DE OPSLAGINSTALLATIE VOOR AARDGAS EN DE LNG-INSTALLATIE 1. Het rapporteringmodel heeft als

Nadere informatie

Tariefkaart september 2017

Tariefkaart september 2017 Tarieven en voorwaarden voor Zakelijke Klanten 1 Bij deze tarieven gelden de Algemene Voorwaarden van Comfort Energy bij de leveringsovereenkomst van elektriciteit en/of aardgas aan Consumenten en Zakelijke

Nadere informatie

Tariefkaart augustus 2015

Tariefkaart augustus 2015 Tarieven en voorwaarden voor Zakelijke Klanten 1 Tariefkaart augustus 2015 Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse vergoeding en energiekost voor Zakelijke Klanten... 3 Nettarieven

Nadere informatie

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

VERSLAG COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.:. 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.99 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS VERSLAG

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1220 E/1

BESLISSING (B) CDC-1220 E/1 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fa: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Toelichting bij toegelaten inkomen van de distributienetbeheerder 2017

Toelichting bij toegelaten inkomen van de distributienetbeheerder 2017 Toelichting bij toegelaten inkomen van de distributienetbeheerder 2017 1. Inleiding We wensen met deze nota op een overzichtelijke wijze inzicht te bieden in de samenstelling van het toegelaten inkomen

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLISSING (BRUGEL-BESLISSING-20151030-27) Betreffende de klacht ingediend door mevrouw X tegen de distributienetbeheerder Sibelga

Nadere informatie

Tariefkaart oktober 2015

Tariefkaart oktober 2015 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Tariefkaart oktober 2015 Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse vergoeding en energiekost voor Consumenten... 3 Nettarieven en heffingen

Nadere informatie

Distributienettarieven 20/12/2016

Distributienettarieven 20/12/2016 Distributienettarieven 2017 20/12/2016 Agenda Samenstelling energiefactuur Wat zijn distributienettarieven? Tariefproces Vergelijking distributienettarieven 2016-2017 Verklaring evolutie Waar vindt u de

Nadere informatie

Tariefkaart voor particulieren

Tariefkaart voor particulieren Tariefkaart voor particulieren Tariefkaart versie 011507 voor Vlaanderen en Wallonië. Geldig van 1 juli 2015 t/m 31 juli 2015. eni RELAX 1 jaar Elektriciteit (prijzen inclusief 6% btw) tegen vaste energie

Nadere informatie

ADVIES DIENST REGULERING

ADVIES DIENST REGULERING DIENST REGULERING ADVIES DR-061117-51 betreffende de aanvraag van een leveringsvergunning door de naamloze vennootschap SPE ten gevolge van haar overname van de naamloze vennootschappen Luminus, ALG Négoce

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST Beslissing BESLISSING-2009I2I8-06 Tot afsluiting van de administratieve sanctieprocedure gericht tegen Lampiris S.A. Toepassing van

Nadere informatie

Tariefkaart juli 2015

Tariefkaart juli 2015 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Tariefkaart juli 2015 Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse vergoeding en energiekost voor Consumenten... 3 Jaarlijkse vergoeding

Nadere informatie

Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt

Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt Maart 0 Waarschuwing : Het doel van dit document bestaat erin de evolutie van de prijzen op de markt van de aan de huishoudelijke klanten

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 9 augustus 2017 met betrekking tot het vaststellen van de regulatoire saldi inzake aardgas voor het jaar 2016 van de opdrachthoudende

Nadere informatie

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS

BESLISSING COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Ontwerp van decreet houdende wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009, wat betreft directe lijnen en directe leidingen

Ontwerp van decreet houdende wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009, wat betreft directe lijnen en directe leidingen Ontwerp van decreet houdende wijziging van het Energiedecreet van 8 mei 2009, wat betreft directe lijnen en directe leidingen Na beraadslaging, DE VLAAMSE REGERING, Op voorstel van de Vlaamse minister

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 20 november 2018 met betrekking tot de aanvraag tot toelating van de aanleg van een directe lijn BESL-2018-100 De Vlaamse Regulator

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1409E/7

BESLISSING (B) CDC-1409E/7 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

ADVIES AR ALGEMENE RAAD COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over

ADVIES AR ALGEMENE RAAD COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS. over Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. : 02/289.76.11 Fax : 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS ALGEMENE

Nadere informatie

Brussel, De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer;

Brussel, De Commissie voor de bescherming van de persoonlijke levenssfeer; KONINKRIJK BELGIE Brussel, Adres : Hallepoortlaan 5-8, B-1060 Brussel Tel. : +32(0)2/542.72.00 E-mail : commission@privacy.fgov.be Fax.: : +32(0)2/542.72.12 http://www.privacy.fgov.be/ COMMISSIE VOOR DE

Nadere informatie

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt

Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt Beslissing van de Vlaamse Regulator van de Elektriciteits- en Gasmarkt van 23 november 2018 met betrekking tot de toestemming aan de opdrachthoudende verenigingen Gaselwest, Imea, Imewo, Intergem, Iveka,

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1220E/12

BESLISSING (B) CDC-1220E/12 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt

Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt Evolutie van de elektriciteitsprijzen op de residentiële markt Juli 20 Waarschuwing : Het doel van dit document bestaat erin de evolutie van de prijzen op de markt van de aan de huishoudelijke klanten

Nadere informatie

Tariefkaart particulieren april 2016

Tariefkaart particulieren april 2016 Tariefkaart particulieren april 2016 geldig van 01.04 30.04 De watz energiefactuur bestaat naast de reële energiekost ook uit een verplichte verzameling van heffingen & toeslagen. heffingen 2% transport

Nadere informatie

VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN

VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in OKTOBER 2015 in VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht

Nadere informatie

Impact doorrekening vennootschapsbelasting

Impact doorrekening vennootschapsbelasting Impact doorrekening vennootschapsbelasting Hieronder ziet u de impact van de doorrekening van de vennootschapsbelasting op de distributienettarieven (let op: niet de impact op de totale elektriciteits-

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1224G/8

BESLISSING (B) CDC-1224G/8 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST

REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST REGULERINGSCOMMISSIE VOOR ENERGIE IN HET BRUSSELS HOOFDSTEDELIJK GEWEST BESLISSING (BRUGEL-Beslissing-20171025-58) Betreffende de goedkeuring van het specifiek tariefvoorstel 'gas' van SIBELGA voor het

Nadere informatie

Tariefkaart augustus 2016

Tariefkaart augustus 2016 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten 1 Tariefkaart augustus 2016 Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse vergoeding en energiekost voor Consumenten... 3 Nettarieven en heffingen

Nadere informatie

Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten

Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten Netbeheerder: Bestuursorgaan: Infrax West Uitvoerend Comité Datum vergadering: 17-09-2018 Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten 1 Tijdelijke vervanging van een

Nadere informatie

Tariefkaart april 2015

Tariefkaart april 2015 Van alle energie thuis Tarieven en voorwaarden voor Consumenten en Zakelijke Klanten 1 Tariefkaart april 2015 Nu 1 maand gratis elektriciteit* Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse

Nadere informatie

Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten

Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten Netbeheerder: Bestuursorgaan: Infrax West Raad van Bestuur Datum vergadering: 24-09-2018 Lijst met beknopte omschrijving van de aangelegenheden opgenomen in de besluiten 1 Goedkeuring notulen Raad van

Nadere informatie

VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN

VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in OKTOBER 2015 in VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht

Nadere informatie

Zelfs met hoge energieprijzen op de internationale markten kan de stijging van de eindfactuur van de Belgische verbruiker worden ongedaan gemaakt

Zelfs met hoge energieprijzen op de internationale markten kan de stijging van de eindfactuur van de Belgische verbruiker worden ongedaan gemaakt Persbericht Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel. 02/289.76.11 Fax 02/289.76.09 18 januari 2008 Zelfs met hoge energieprijzen op de internationale

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1227E/5

BESLISSING (B) CDC-1227E/5 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

(B)1224G/10 26 januari 2017

(B)1224G/10 26 januari 2017 (B)1224G/10 26 januari 2017 Beslissing over de vaststelling van de correcte toepassing van de indexeringsformule en de conformiteit met de exhaustieve lijst van toegelaten criteria voor de contracttypes

Nadere informatie

VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN

VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in NOVEMBER 2016 in VLAANDEREN PARTICULIERE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht

Nadere informatie

BESLISSING (B) CDC-1136

BESLISSING (B) CDC-1136 Commissie voor de Regulering van de Elektriciteit en het Gas Nijverheidsstraat 26-38 1040 Brussel Tel.: 02/289.76.11 Fax: 02/289.76.09 COMMISSIE VOOR DE REGULERING VAN DE ELEKTRICITEIT EN HET GAS BESLISSING

Nadere informatie

Tariefkaart particulieren december 2015

Tariefkaart particulieren december 2015 Tariefkaart particulieren december 2015 geldig van 01.12 31.12 De watz energiefactuur bestaat naast de reële energiekost ook uit een verplichte verzameling van heffingen & toeslagen. heffingen 2% transport

Nadere informatie

Tariefkaart particulieren mei 2016

Tariefkaart particulieren mei 2016 Tariefkaart particulieren mei 2016 geldig van 01.05 31.05 De watz energiefactuur bestaat naast de reële energiekost ook uit een verplichte verzameling van heffingen & toeslagen. heffingen 2% transport

Nadere informatie

Tariefkaart juni 2015

Tariefkaart juni 2015 Tarieven en voorwaarden voor Consumenten en Zakelijke Klanten 1 Tariefkaart juni 2015 Nu 1 maand gratis elektriciteit* Inhoud Het Tarief voor elektriciteit en/of aardgas... 2 Jaarlijkse vergoeding en energiekost

Nadere informatie

VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN

VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN Tariefkaart Geldig voor de contracten gesloten in APRIL 2017 in VLAANDEREN PROFESSIONELE KLANTEN Pagina 1 : Aanbod Poweo Fix Elektriciteit Pagina 5 : Aanbod Poweo Fix Gas Pagina 8 : Kortingen Uitgebracht

Nadere informatie