lente 2014 Tuinpark Lissabon, Sloterweg 865, 1066 CB Amsterdam

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "lente 2014 Tuinpark Lissabon, Sloterweg 865, 1066 CB Amsterdam"

Transcriptie

1 lente 2014 Tuinpark Lissabon, Sloterweg 865, 1066 CB Amsterdam

2 Inhoud De Lissabon voorjaar Bestuur tuinpark Lissaon 2 Inhoud 3 Redactie 4 Even bijpraten 6 Van de redactietafel 7 Tuintips voor de voorjaarstuin Manieren om van de Lente te genieten 15 De Meeuw 20 Daslook 26 Ledenlijst 28 Plattegrond 30 Het hek gaat weer open en het water erop 36 Lente in februari 41 Lenteui soep 42 Huisregels 44 Geluidenboek adres: tuinparklissabon@gmail.com website:

3 Even bijpraten Het was weer leuk u te ontmoeten op de nieuwjaarsreceptie, ook mijn collega s hebben dat zeer op prijs gesteld. Op zaterdag 29 maart gaat de vernieuwde tuinwinkel dit jaar voor het eerst open. Wij, de heer De Vroom, de heer Hirs en ik hebben hier veel tijd ingestoken. Ik nodig u van harte uit om het resultaat te bekijken. Alléén propaangasflessen van Shell of Antargaz kunnen omgeruild worden, andere merken worden niet geaccepteerd door onze leverancier. Voor zover van toepassing moet ook de beschermkap ingeleverd worden, is deze er niet bij dan moet u 5,00 extra betalen, dit brengt onze leverancier ook in rekening. Parkeren Wilt u de ruimte vóór het hek van de gasopslag en vóór het hek bij trekker vrij laten? Naast de container van de Groengroep is parkeren niet toegestaan van maandag tot en met vrijdag van 08:00 tot 18:00 uur. Deze ruimte moet vrij blijven omdat de grote auto s van de gasleverancier en de afvaldienst anders de bocht niet kunnen maken en dan wellicht uw geparkeerde auto beschadigen. De afgelopen maanden heeft de winterploeg weer veel werk verricht. Namens alle tuinleden wil ik de leden van deze ploeg hartelijk danken voor hun inzet! Ik heb de heren ook weer bezig gezien op de takkenwal: er werd weer ruimte gemaakt! Werkt u a.u.b. mee om het netjes te houden!

4 Voor uw agenda heb ik nog een paar mededelingen: 29 maart tuinwinkel open van 11:00 tot 12:00 uur. 1 april de potentillahaag vóór uw tuin moet gesnoeid zijn. 10 april voorjaarsoverleg met de commissieleden (u krijgt hiervoor nog persoonlijk een uitnodiging). 24 april ledenvergadering, aanvang 20:00 uur 25 april grofvuildag 17 mei schouw Week 25 na-schouw n.a.v. de aanschrijvingen De datum voor de milieu-educatiedagen zal de heer Blom nog bekend maken. De Trekker Wilt u iets gebracht hebben naar uw tuin met de trekker dan zijn hier een paar regels om alles soepel te laten verlopen: - U geeft uw bestelling door in de winkel. Grote hoeveelheden geven wij door aan de leverancier Normaliter staat dat dan de week erop voor u klaar. - U maakt een afspraak met de heer Blom of één van de andere heren voor het gebruik van de trekker, telefoonnummers kunt u in de win kel krijgen. - U zorgt voor hulp bij het op- en afladen van de artikelen. - U kunt vooruit of na levering afrekenen in de winkel. Verderop in deze uitgave van de Lissabon staan de huisregels afgdrukt. Niets bijzonders, het stond allemaal al op afzonderlijke blaadjes, maar dit oogt net even beter! Denkt u ook nog even aan het vervangen van de gasslangen zowel buiten als in uw tuinhuis! maart 2014, K. van den Bosch, voorzitter.

5 Zo heb je Kerstmis en oud en nieuw en zo is het al weer voorjaar, waar blijft de tijd? We hebben een heerlijk lang najaar gehad, ( ik schrijf dit op 13 februari ) en of er nog een winter komt is nog niet bekend. Door de Olympische Winterspelen in Sotsji zag je gedurende die tijd weinig tuinders aan het klussen. Het was in die tijd opvallend stil. U heeft nu het voorjaarsnummer in de hand dat door de volledige redactie is samengesteld, inclusief onze vormgeefster Han van Hoogen, die praktisch volledig is hersteld van haar open hartoperatie. Zij dankt u voor de vele beterschapwensen. Er staan weer leuke artikelen en wetenswaardige artikelen in, die de moeite van het lezen zeker waard zijn. Het belooft een prachtig voorjaar te worden en een leuke zomer, geniet is onze devies. Mocht uzelf nog leuke of interessante wetenswaardigheden tegenkomen, aarzel niet schrijf of mail ons en wij zijn er weer blij mee. De redactie wenst u een bijzonder levendige zomer toe en tot ziens op de paden. P.H. Van de Redactietafel

6 Tuintips voor de voorjaarstuin Als de voorjaarszon zich zo nu en dan laat zien en je tuin langzaam aan weer groen wordt, is het tijd om je tuin lente klaar te maken. Het groen gaat uitbotten, het onkruid begint te groeien en het gazon kan wel een opkikkertje gebruiken. Je hebt dus genoeg te doen. Hier weer een reminder wat je moet doen met de borders, de bomen en struiken, de rozen en het gazon. Kleur in de borders Als je borders in je tuin hebt, kun je, na de vorstperiode de afgestorven delen van de vaste planten afknippen. Als je er erg veel hebt, kun je dit klusje met een heggenschaar uitvoeren. De afgeknipte resten kun je, in kleine stukjes, op de bodem laten liggen. Verwijder eventueel onkruid en vanaf eind februari kun je de border bemesten. Als er gaten zijn gevallen, plant dan wat bloeiende bollen, of primula s of viooltjes.. Ook op je tuintafel kun je een pot met bijpassende bloeiende bollen, viooltjes of primula s neerzetten. In de paastijd kun je kiezen voor gele bloemen. De bloemen en bladeren van voorjaarsbloemen, zoals krokussen, tulpen, narcissen en sneeuwklokjes, kun je gewoon laten afsterven. Na de bloei trekken ze hun voedingstoffen uit bloem en bladeren terug in de bol, om deze het volgende voorjaar weer te gebruiken. Laat de bladeren en de bollen dus met rust tot de bladeren vergeeld zijn. Narcissen vormen hierop een uitzondering, bij hen moet je wel de uitgebloeide bloemen verwijderen omdat anders te veel energie wordt gebruikt voor de zaadvorming.

7 Het planten en snoeien van bomen en struiken Bekijk je tuin kritisch en wees niet terughoudend om planten te verwijderen die het vorig jaar niet goed deden. Als je ze wilt vervangen en bomen of struiken in je tuin bij wilt planten of verplanten dan kan dat, als het niet vriest, tot half april. Struiken die in het voorjaar bloeien, zoals de krentenboom en de sering, mag je nu nog niet snoeien. Je zou er de bloemknoppen mee wegknippen, die al aan de takken zitten. Struiken die in het voorjaar bloeien worden, als dat nodig is, na de bloei terug gesnoeid. Struiken die pas in de zomer bloeien, zoals sommige soorten van de vlinderstruik Buddleja, mogen wel in het voorjaar worden gesnoeid. Maar let op, want er zijn verschillende soorten vlinderstruiken, met verschillende bloeiperioden en dus ook verschillende snoeimaanden. Handig is, en dat geldt niet alleen voor vlinderstruiken, om de planten-etiketjes van alles wat er in je tuin staat te bewaren. Hierop staat altijd duidelijk de snoeimaand aangegeven. Zomerbloeiende struiken vormen hun bloemen op nieuw hout, dus hierbij kun je geen bloemknoppen wegknippen. Bijvoorbeeld hortensia s. Knip hierbij alleen de oude bloemen weg als de struik nog verder mag doorgroeien. Wordt hij te groot, knip dan de oude stelen helemaal tot aan de voet weg. Er zijn ook bomen, zoals de berk en notenbomen, die beter niet in het voorjaar worden gesnoeid. Ook wijnranken kun je beter met rust laten in de lente. Fruitbomen als de appel en de perenboom kun je wel snoeien, maar met fruitbomen zoals de kers en de pruim moet je wachten tot na de bloesem. Wat alle bomen en struiken betreft, als je twijfelt kun je het beter eerst opzoeken op internet dan direct te gaan knippen.

8 Rozen Rozenstruiken verdienen altijd speciale aandacht. Vanaf ergens in maart kun je de eventuele winterbescherming bij de rozen weghalen. Als je rozen op stam hebt, controleer dan of de stokken ernaast nog sterk genoeg zijn. Bij klimrozen, en andere klimplanten, moet je controleren of het bindmateriaal nog goed zit, niet te los maar ook zeker niet te vast zodat het de plant kan afknellen. Als het niet meer vriest kun je ook gaan snoeien. Laat je ergste vijand je rozen snoeien is een gezegde waarmee wordt bedoeld dat je niet te weinig weg moet snoeien. Uiteindelijk is het beter voor de roos als je flink te keer gaat. Rozenstruiken worden, afhankelijk van het soort roos, vaak zowel in de lente als de herfst gesnoeid. In het voorjaar snij je de dode of beschadigde takken af. De sterke takken snoei je terug tot zo n twintig centimeter van de grond. De zwakkere takken snij je nog verder af, tot ongeveer tien centimeter. Zo bevorder je de groei van de sterkere loten ten opzichte van de zwakkere. Klimrozen moeten nog verder terug worden gesnoeid, tot ongeveer 7,5 centimeter van de grond. Bij alle rozen snoei je nieuwe, lange takken die niet hebben gebloeid flink terug. Na het snoeien kun je de rozen bemesten, eventueel met speciale rozenmest. Doe dit daarna elke maand tot in juli.

9 Het gazon Gras kun je vanaf maart mest gaan geven. Het gazon is erg dichtgegroeid, dan moet je het eerst verticuteren. Dat is een mooi woord voor het verwijderen van mos en vervilt gras. Je krabt dit open zodat de grasmat weer ventileert. Als je erg veel grasland in je tuin hebt, kun je bij een tuincentrum een speciale verticuteerder kopen, met of zonder motor. Verticuteren mag je overigens alleen doen als het gazon droog is, als het nat is zou je het kapot trekken. Na de winter zal het gras ook hard aan mest toe zijn. Met speciale gazonmest of organisch materiaal zoals compost of stalmest kun je het gras snel weer in topvorm krijgen. Als je gazon kale plekken vertoont, kun je die vanaf april bijzaaien. Als je het gras voor de eerste keer maait, zet dan de messen van de grasmaaier wat hoger. Ontwijk de plekken waar bollen staan, want de bladeren hiervan hebben zes weken nodig om af te sterven en hun voeding weer terug naar de bol te sturen. Tot slot Goed gereedschap is het halve werk is een heel wijs gezegde, dat niet alleen voor de timmerman geldt maar ook voor het werken in de tuin. Vooral als je een grote tuin hebt, loont het de moeite om meerdere gespecialiseerde scharen te kopen, zoals een heggeschaar of een knipper waarmee je takken tot wel vijf meter hoog kunt snoeien. Plan je voorjaars-tuinklussen op een paar mooie lente dagen, maar wees voorzichtig met het verwijderen van beschermmateriaal van de winter, zoals bladeren en stro. Na een paar warmere voorjaarsdagen kan het in maart of april zo maar ineens weer gaan vriezen. Onkruid lijkt altijd veel minder last van de kou te hebben. Zodra het de kop opsteekt, begin het dan direct aan te pakken. Vergeet daarbij niet om onder eventuele hagen of langs schuttingen te wieden. En als je een vijver in je tuin hebt, neem die dan ook mee in het lenteklaar maken. Het voorjaar is een ideale tijd om de pomp, de filter en de vijver zelf en de waterplanten goed schoon te maken.

10 11 Manieren om te Genieten van de Lente! De lente laat zich langzaam zien. Het is langer licht, de zon wordt warmer en de natuur maakt zich klaar. Met deze tips geniet je van de vroege lente! vroege morgen kunt ruiken. Wat doe je met deze extra tijd? Maak een lekkere ochtendwandeling, doe wat sport, yoga of neem de tijd om op je gemak te ontbijten of een fijn boek te lezen terwijl de natuur buiten ontwaakt. Genieten van het mooiste seizoen! De lente is het seizoen van een fris begin. De natuur begint opnieuw, en ook wij krijgen de kriebels om het leven weer een frisse draai te geven. Nu de lente echt in aantocht is, is het tijd om dit prachtige seizoen niet ongemerkt voorbij te laten gaan. Neem eens tijd om te genieten van de lente met de onderstaande manieren! 1. Vroeg opstaan Als je besluit om vroeg op te staan zul je de eerste tekenen van de lente al snel ontdekken. Zelfs vroeg in de ochtend begint het al een klein beetje licht te worden en je hoort de vogeltjes zachtjes fluiten. Bovendien ruikt het buiten anders, de lente heeft haar eigen geur die je vooral in de 2. In de tuin eten Vroeg of laat komt de eerste dag dat het warm genoeg is om in de tuin te eten. Buiten eten geeft een heerlijk zomers gevoel en is vaak al mogelijk als de temperatuur een beetje aangenaam begint te worden. Zelfs als het s avonds nog te koud is om buiten te dineren kun je al snel prima buiten lunchen! Nu is dus ook de tijd om je terras of balkon weer helemaal op te lappen. Klop de winter uit je buitenplaats en maak er een fijne plaats van waar je de komende maanden heerlijk kunt genieten van zonneschijn, lekker eten en goede wijn!

11 3. Een lentewandeling maken Wandelen is een geweldige manier om lekker in je vel te komen. Zodra de zon je streelt met die heerlijke warme stralen kan het een goed idee zijn om een flinke wandeling te maken door de stad of de natuur. Ga lekker naar buiten om tot jezelf te komen, of maak een gezellig wandeling met een vriend(in) in plaats van op de bank te hangen. Heb je een hond? Dan is de lente een heerlijk seizoen om te genieten van lange wandelingen waar zowel jij als je hond helemaal gelukkig van worden! 4. Een terrasje pakken Lekker in de vroege lentezon genieten van een verkoelende rosé is natuurlijk niet verkeerd! De komende weken zullen de terraswarmers langzaam plaatsmaken voor parasols en zullen de terrasjes weer volstromen met de eerste zonaanbidders. 5. Lekker tuinieren In de lente kun je heerlijk tuinieren zonder dat het zweet je aan alle kanten uitbreekt. Bovendien valt er veel te beleven in de tuin, veel bomen, bloemen en planten komen tot bloei en er mag van alles gesnoeid worden! Tuinieren is een rustgevende bezigheid die alleen maar leuker wordt met een warm zonnetje op je rug en fluitende vogels om je heen.

12 6. Voor het eerst naar buiten zonder jas Ieder jaar is het weer een mooi moment als je naar buiten kunt lopen zonder je jas aan te hoeven trekken. Een heerlijk gevoel van vrijheid. Over een paar weken is het zover, dan kun je je winterjas lekker opbergen! Heb jij al nagedacht over jouw outfit voor deze lente en zomer? Want nu je je niet meer kunt verbergen achter je makkelijke winterjas is het tijd om jezelf lekker fris te stylen! 7. Lekker skaten of hardlopen In de milde lentezon kun je heerlijk hardlopen, fietsen of skaten in de buitenlucht. Het is niet te warm, niet te koud en het regent minder dan in de winter. Pak je kans en geniet van dat lekkere briesje langs je wangen. Kom in beweging met een goede vriend of vriendin en geniet van het vroege lenteweer! 8. Picknicken in de buitenlucht Weg met het gourmetstel en de steengril. De lente is het seizoen waarin je weer voor het eerst kunt picknicken! Neem de tijd om op een mooie dag een lekkere picknick voor te bereiden en ervan te genieten in de buitenlucht met je vrienden of kinderen. Vul een lekkere mand en geniet samen met fijne mensen in de natuur van een geweldige lunch!

13 9. Genieten van de veranderende natuur Ga de natuur in en zie hoe alles verandert. De bomen komen tot bloei, de dieren ontwaken uit hun winterslaap en bloemen schieten overal uit de grond. Laat je opvrolijken door alles wat de lente te bieden heeft. Geen kale takken meer, geen dode bladeren. Kleine kuikentjes, eendjes, kikkers en overal vogels die druk bezig zijn. Overal is leven en kleur! 10. Jezelf laten wekken door de opkomende zon Laat je gordijnen eens op een kier staan en laat jezelf wekken door de opkomende lentezon. Met niets word je zo lekker wakker als met echt zonlicht. Opstaan met de zon is een goede start van de dag, het maakt je vrolijk! Lees ook 11 Manieren om de Dag Goed te Beginnen!. 11. Genieten van de vroege lentezon Zodra het kan kun je lekker op een kleedje in het gras genieten van warme zonnestralen. Neem afscheid van je winterdepressie en laat je lekker verwennen door de warmte van de zon! Als je uit de wind zit dan kun je al heel vroeg in de lente uit de kleren gaan en voor het eerst zonnebaden. Laat de lente maar komen!

14 de MEEUW, brutaal, slim en luidruchtig Liggend tegen de duinen bij de zee geniet ik vaak van de witte meeuwen, afgetekend tegen de blauwe lucht, die zich rustig laten meevoeren op de thermiek. Ik fantaseer dan over de oorsprong van hun gedrag. Het resultaat leest u hier, in het 100ste sprookje. Aan het einde van de laatste IJstijd leefden wijd verspreid, groepjes mensen in kleine nederzettingen op de eindeloze toendra s en in de uitgestrekte wouden. De grote sterke Larus, gekleed in de vacht van een witte sneeuwpanter, was zowel een moedig als brutaal man. Hij werd geprezen en gevreesd. Hoe jong ook, hij was de beste jager. Onverschrokken redde hij menigmaal met gevaar voor eigen leven, zijn maten die tijdens de jacht in het nauw raakten. Als hem iets niet beviel, krijste hij met luide stem zo hard dat de vogels verschrikt opvlogen. Maar de witte man met zijn grote neus maakte zich onmogelijk, hij vocht met iedereen die hem niet aanstond en, erger, hij stal het eten van zijn dorpsbewoners.

15 Wil je in een nederzetting in de wildernis overleven, dan moet er geluisterd worden naar de leider. De dorpsoudste kon na eerdere vermaningen en straffen, niet anders dan Larus voor zijn onbehouwen agressieve gedrag de zwaarste straf opleggen: verstoting. Hij kreeg één dag om zich voor te bereiden op zijn vertrek. Die laatste dag verdween een meisje en iedereen ging zoeken. Larus vond het verschrikte kind al snel in een boom met onder zich een troep wolven en bracht haar veilig terug. Een eenmaal uitgesproken vonnis niet herzien worden, Larus werd verbannen. Die laatste nacht kreeg hij bezoek van de vader van het kind die hem een cadeau gaf: Ik ben dankbaar dat je mijn kind hebt gered. Als je in nood verkeerd, Larus, zal deze kristal je redden. Mijn vader heeft hem gekregen van zijn vader. Wees er zuinig op, je kunt hem maar een keer gebruiken. Slechts de allersterksten kunnen in de wildernis overleven. Larus was een van hen en ontmoette tijdens zijn rondzwervingen andere overlevers. Samen trokken zij verder en gaandeweg ontstond er een groep rondtrekkende ruige bannelingen die de gehuchten die ze passeerden beroofden. De wildemannen waren berucht en gevreesd. Door de nood geboren kwamen de dorpsoudsten uit de wijde omgeving voor het eerst in de geschiedenis bijeen en ze besloten tot een tegenaanval om de overvallen te stoppen. Gezamenlijk achtervolgden de dapperste krijgers uit ieder dorp de wildemannen en ze doodden de meesten. Opgejaagd vluchtten de overgebleven wildemannen zich ver weg in de zanderige heuvels bij de zee. Vanzelfsprekend werd de

16 onverschrokken Larus, de leider, en omdat hij zo groot was noemden ze hem de Grote Burgemeester. De bannelingen bleven jagers die niets en niemand ontziend, de wijde omgeving van de delta afstroopten op zoek naar eten. Veranderingen vinden altijd sprongsgewijs en onverwachts plaats. De koude van de laatste ijstijd maakte al langere tijd plaats voor een milder klimaat, het ijs smolt, waardoor de rivieren steeds vaker buiten hun oevers traden en de zeespiegel steeg. Op een nacht drong de zee tijdens springtij met zware stormen en meterhoge golven diep het land binnen. De wildemannen zaten op het topje van hun hoge duin te midden van de kolkende zee in de val. Toen de zee hun eilandje dreigde te overspoelen, dacht Larus aan het kristal dat hij ooit had gekregen van de dankbare vader uit zijn dorp. Met het kleinood in zijn hand schreeuwde hij boven de bulderende zee uit: Help ons! Direct veranderden de drenkelingen in vogels die uit het water opvlogen. Wederom overleefden ze, nu als witte vogels. Nog immer grote, brutale, krijsende en ruziemakende alleseters op zoek naar eten: niet alleen vis, maar ook de eieren en de jongen van anderen en soms zelfs van hun soortgenoten. Tot de dag van vandaag zijn het bijzondere, slimme en luidruchtige witgrijze vogels, die zich laten meevoeren op de thermiek en die de hoge golven, de stormen, de regen en de kou doorstaan: de Stormvogels, de Zilvermeeuwen, de Mantelmeeuwen, de Kokmeeuwen, de Jagers en de Burgemeesters.

17 De witte grote burgemeester (Larus hyperboreus) is een zeer grote meeuw die vooral in het noordelijk deel van de Atlantische Oceaan leeft. Op de Noordzee komt hij af en toe. De kleine burgemeester (Larus glaucoides) is ook een dwaalgast langs de Noordzeekust en is kleiner dan zijn grote broer. Het zijn wittige meeuwen, de enige die geen zwart in het verenpak hebben. De bruine grote, middelste en kleine jager (Stercorarius skua, Stercorarius pomarinus en Stercorarius parasisticus) is de meest agressieve roofmeeuw, die bij voorkeur het eten dat andere vogels hebben gevangen in spectaculaire achtervolgingsvluchten afpak, maar ook jongen van andere vogels rooft. Ze komen voor langs de kusten van de Noordzee tijdens de trek en je kan ze vooral zien na een storm. De kleine mantelmeeuw (Larus fuscus), die zijn naam dankt aan de leigrijze bovenkant van de vleugels, zien we veelvuldig aan de kust en ook in het land. Ze broeden op de grond, maar door de opmars van de vossen die de eieren roven, nestelen ze, net als de zilvermeeuw, vaak op platte

18 daken in de kuststeden, waar ze in het afval naar eten zoeken. Het zijn alleseters, die vis, aas, afval en jonge vogels eten. De grote mantelmeeuw (Larus maninus), net iets groter dan de grote burgemeester, is de grootste meeuw ter wereld. Hij leeft op zee in het noordelijker deel van de Atlantische Oceaan, maar is aan de Noordzeekust met enige regelmaat te spotten. Net als de kleine mantelmeeuw, heeft een volwassen vogel een, donkergrijze mantel en gele poten. De witgrijze zilvermeeuw (Larus argentatus)met zijn roze poten was de meest voorkomende meeuw in Nederland, maar wordt in aantal verdrongen door de kleine mantelmeeuw. De vos is de grote boosdoener, waardoor ze net als de kleine mantelmeeuw, ook in de steden op de daken broeden en voor de stadsbewoners met hun lawaai en het openbreken van vuilniszakken, tot last zijn. Het zijn alleseters en zijn in het binnenland vaak trappelend op het gras te zien om regenwormen te verschalken. De veel kleinere kokmeeuw heeft een opvallend rode snavel en rode poten met in de zomer een zwarte kop en in de winter slechts een koptelefoontje, We zien ze veel langs de kust maar ook in het binnenland. Je kunt hem vaak zien bij eendjes voeren, met veel gekrijs pikken ze het brood van de eenden in. Tenslotte de witgrijze stormmeeuw, met de groengele poten komt hij veel voor en wordt makkelijk verward met de zilvermeeuw. De stormmeeuw is wat compacter en heeft een rondere kop met zwarte kraaloogjes. Overgenomen uit Natuurverhalen.nl

19 Daslook (niet te verwarren met bieslook, knoflook, berglook of moeslook) Ik was altijd gek op daslook. Als ik ergens in een bos liep te wandelen en ik rook daar de geur van verse knoflook, ui en bieslook wist ik alweer hoe laat het was. Daslook. Vlug plukte ik een paar handen verse blaadjes die ik thuis op goede olijfolie zette. Nog lekkerder was het om de blaadjes in een stenen pot, au bain Marie, een uurtje of twee met de olie te verwarmen. Heerlijk op de sla maar het is nog heel gezond ook. Goed tegen de hoge bloeddruk en bij darminfecties. Ik heb van geen van beide erg veel last dus voor mij was het eerder de heerlijke geur dan de geneeskrachtige werking. Oh ja het zwavelgehalte en vitamine C gehalte zijn heel hoog. Ook goed voor het lijf. Daslook is zwaar beschermd. Eigenlijk mocht ik helemaal geen blaadjes plukken. Maar er stond in dat stukje

20 Amsterdamse Bos, vlak bij de geitenboerderij, zoveel daslook dat ik de verleiding niet kon weerstaan en er zelfs een paar heb uitgegraven en in mijn rotstuintje geplant. Dit is dus streng verboden. Daslook staat hoog op de lijst van Beschermde planten. Ik heb ook geen idee hoe het komt dat de daslook met duizenden voorkomt in een klein stukje gemeenschappelijk groen op Lissabon. Het stukje groen waar vroeger een grote composthoop lag, vlak bij tuin 13 is vergeven van de daslook. Er zou dus eigenlijk een bord moeten staan: Verboden daslook te plukken. Maar onze orchissen zijn net zo zeldzaam en daar staat ook geen bordje bij. Gelukkig maar want er staan al borden genoeg op Lissabon. Sinds kort staat er ook een bord van een hurkende hond. Ik vind het een mooi bord. Een hurkende hond. Blijkbaar mag de hond niet hurken want het is een verbodsbord. Ter verdediging kan ik aanvoeren dat ik het Engelse rotstuinenboek pas heb gekocht nadat de daslook zich al onuitroeibaar in mijn tuin had gevestigd. Want in dat boek, ik moet nu even uit m n hoofd citeren omdat ik het boek verkocht heb via www. Boekwinkeltjes.nl ( doe dus nooit een boek weg is mijn advies) staat heel duidelijk: Daslook mag onder geen enkel voorwendsel OOIT in wat voor tuin dan ook geplant worden. En gelijk had die ouwe Engelse rotstuinenfreak die dat boek schreef. Natuurlijk geldt dit ook voor akkerwinde, haagwinde, zuring, distels en andere onkruiden. Maar deze fraaie plant is absoluut géén onkruid. Ik genoot altijd van haar heerlijke frisse uienlucht en prachtige ranke witte bloemen. In m n onschuld heb ik dus wat bolletjes geplant. Toen ik de bolletjes in het Amsterdamse Bos uitgroef, had er al een lichtje bij me moeten gaan branden. Hoe was het in Godsnaam mogelijk dat er zulke grote velden daslook bestonden. Als je er langs reed kon je de knoflooklucht al ruiken. Ik stopte ze in mijn rotstuintje en de eerste jaren gebeurde er niets. Helemaal niets. Ik was ze al weer vergeten totdat ik het vroege voorjaar een paar, voor mij onbekende, sprietjes uit de grond kwamen. Mooie lichtgroene

21 blaadjes. Eind april bloeien de eersten en na nog een week bloeien ze allemaal: bescheiden hoofdjes witte sterretjes die op zich niet zo veel voorstellen maar in de massa een idyllisch lentebeeld geven. Na één week zijn ze uitgebloeid, vóór eind mei is het blad alweer verdwenen en in half juni vallen de kleine zwarte zaadjes. En dan kan de zomer beginnen. Volgend jaar komen de zaadjes op. Massaal. Tienduizenden zaailingen. Naar schatting kan één bolletje daslook in tijd van 5 jaar een kleine 100 vierkante meter grond bedekken. Dus je kunt doen wat je wilt: die krijg je nooit meer uit je tuin. Mijn voorjaar is één grote campagne. Schoffelen. Schoffelen en nog eens schoffelen. Waar heb ik dat trouwens eerder gelezen? Ik schoffel alle zaailingen weg en tevens een deel van de oude aanplant. Ik pluk bloemknoppen weg en vooral de zaadhoofdjes. Stinkend naar knoflook ga ik door het leven.

22

23

24 Pesto van Daslook Ik heb een kennis die er pesto van maakt. Erg goed plan maar ik vrees dat zelfs grootschalige industriële verwerking weinig zal uitrichten tegen dit tere, zielige, met uitsterven bedreigde schepseltje dat, als het de kans krijgt, in enkele jaren heel Lissabon zal bevolken. Het lijken wel halsbandparkieten. Het recept is trouwens heel simpel. Twee grote handen daslook Klein handje pijnboompitten Goeie olijfolie Citroensap Geraspte parmenzaanse (of heel oude uitgedroogde geitenkaas) Peper en zout. Daslook samen met de pijnboompitten, olijfolie en citroensap in de keukemachine. Als je die niet hebt probeer het dan met een staafmixer of stop alles in de vijzel. Als het een mooie homogene, niet al te fijne massa is, lepel dan de kaas er door heen. Naar uw eigen smaak peper en zout. Lekker door de pasta, op een stukje stokbrood of gewoon een flinke schep om je partner te pesten. Dus neem van mij een goede raad aan, plant géén daslook in je tuin. Lelietjes van dalen zijn nog makkelijker weg te krijgen dan deze schatjes. Jan van Osch

25

26

27 Plattegrond Tuinpark Lissabon maart 2014

28

29 Het hek gaat weer open en het water erop. Magische zin. Het hek weer open en het water erop. Voor mij betekent het weer het begin van een nieuw tuinseizoen. Niet meer af hoeven te stappen als je aan komt rijden. Niet meer de auto uit om het hek open te maken. Gewoon de vrijheid hebben om ons park weer op te rijden. En zomaar weer je kraan openzetten en er water uit laten komen. Ik kom tegenwoordig regelmatig op een heel oud volkstuinpark in Haarlem. Ze hebben een prachtig vol automatisch hek. Net zo een hek als wij hebben maar dan met twee hydraulische deuropeners. Even de kaartlezer voor het hek en het gaat vanzelf open. Maar het kan natuurlijk ook stuk. Lastig als je er in of uit wilt met je auto. Gelukkig is er ook nog een voetgangershek. Smal poortje dat overdag altijd open staat. Ze hebben dus een prachtig hek maar géén water. Als je geen water hebt, heb je ook geen WC. De tuinders maken gebruik van een toiletgroep. Iedereen heeft een elektronische sleutel. Deze sleutel heb je ook nodig als je water gaat halen. De een heeft een biervat, de ander een 20 liter Jerry-can, maar water halen moet. Ook gebruik maken van het toilet gebeurt in de toiletgroep. Er zijn natuurlijk ook wastafels en een paar douches. Het is tenslotte een park waar de bewoners mogen overnachten. Dit soort onzin kennen wij gelukkig niet. Wel moet je er wat voor doen om je water weer aan te sluiten. De bouwcommissie heeft alle hoofdkranen gecontroleerd of ze dicht staan. Maar ga er niet blindelings vanuit dat er dan ook niets kan gebeuren. Vorig jaar was mijn hoofdkraan defect. Misschien stuk gevroren, misschien gewoon op. Het gebeurt wel eens meer. Op zich weinig aan de

30 hand maar ik heb de kranen van mijn geiser open gezet. De geiser hangt niet boven het aanrecht, dus niet boven de gootsteen of hoe je dat ook wil noemen. Gelukkig kwam ik dezelfde middag al in mijn huisje en de totale schade viel wel mee. Het huisje staat niet meer helemaal recht en het water was via een paar gaten en gleuven weggelopen. Rond en onder het huisje stond alles blank. Ik weet waar de hoofdkraan van het eiland zit dus kon gelukkig de boel weer dichtdraaien. Maar als u dit stukje leest, zit het water er weer op. Andere jaren moest je vaak heel voorzichtig zijn met het opendraaien van de hoofdkraan. Het liefst deed je het met z n tweeen. Een draait de kraan open, de ander is in het huisje en let heel goed op of er geen spuitende waterleidingen zijn. Ik heb geen idee wat maart gaat doen. Een late vorstinval is nog altijd mogelijk maar voorlopig ziet het er tot 7 maart rustig uit. Het zou trouwens heel vervelend zijn voor al de vroege uitlopers. Niet voor alle krokussen, narcissen en vroege tulpen maar veel meer voor de bloesemknoppen. Wat zou je trouwens denken van alle fuchsia s en geraniums die nog steeds volop in blad staan. Ik kan me niet heugen wanneer ik voor het laatst geraniums heb overgehouden. Ik weet ook niet wat ik er mee moet doen. Ik ga ze, na de ijsheiligen, terugsnoeien. Oh ja..de zogenaamde ijsheiligen vieren dit jaar hun naamfeest van 10 mei tot 14 mei. Het zou na IJsheiligen niet meer vriezen maar houd me daar niet aan. Ik heb wel stevige nachtvorst in juni meegemaakt. Maar het gaat eigenlijk meer om de plantjes die u in de grond stopt.

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1

MEMORY WOORDEN 1.1. TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 MEMORY WOORDEN 1.1 TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 1 ik jij hij zij wij jullie zij de baby het kind ja nee de naam TaalCompleet A1 Memory Woorden 1 2 MEMORY WOORDEN 1.2 TaalCompleet A1 Memory Woorden

Nadere informatie

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht.

1. Joris. Voor haar huis remt Roos. Ik ben er. De gordijnen beneden zijn weer dicht. 1. Joris Hé Roos, fiets eens niet zo hard. Roos schrikt op en kijkt naast zich. Recht in het vrolijke gezicht van Joris. Joris zit in haar klas. Ben je voor mij op de vlucht?, vraagt hij. Wat een onzin.

Nadere informatie

Lente. groep 3, 4 en 5

Lente. groep 3, 4 en 5 Lente groep 3, 4 en 5 Inhoud Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad lente 14

Nadere informatie

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen.

Kopieer dit e-boek en stuur het door naar anderen. Lente groep 3/4 inhoud blz Lente 3 1 Langer licht 4 2 Bollen 5 3 Wakker worden 6 4 Frisse blaadjes 7 5 Kikkerdril 8 6 Op reis 9 7 In de wei 10 8 Er op uit! 11 9 Filmpjes 12 Werkblad winter 13 Schrijf je

Nadere informatie

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal" Dordrecht 1945

JAN STEVENS. Voorjaarsdroom. De Wielewaal Dordrecht 1945 JAN STEVENS Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 r JAN STEVENS 4 Voorjaarsdroom De Wielewaal" Dordrecht 1945 voor Minke « Die lentemorgen, vroeg - ben ik door de boomgaard gegaan en het was of

Nadere informatie

Doe niets met planten in de tuin als het vriest!

Doe niets met planten in de tuin als het vriest! Wintertips December Doe niets met planten in de tuin als het vriest! Dahlia s, gladiolen en dergelijke planten die opgeslagen liggen, liggen vaak té vochtig en krijgen last van schimmels. December is de

Nadere informatie

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde.

1 In het begin. In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. 1 In het begin GENESIS 1:1-25 In het begin leefde alleen God. De Heere God is er altijd geweest. En Hij maakte de hemel en de aarde. De aarde is nat en donker. God wil van de aarde iets heel moois maken.

Nadere informatie

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel

Veertien leesteksten. Leesvaardigheid A1. Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek. Ad Appel Veertien leesteksten Leesvaardigheid A1 Te gebruiken bij : Basisexamen Inburgering Studieboek Ad Appel Uitgave: Appel, Aerdenhout 2011-2016 Verkoopprijs: 1,95 Ad Appel Te bestellen via www.adappelshop.nl

Nadere informatie

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever.

NAAM. Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Vos en Waar is Haas het ijs? NAAM Uil kijkt in een boek. Het is een boek over dieren. Er staan plaatjes in. Van elk dier één. Uil ziet een leeuw. En een pauw. En een bever. Wat een raar beest! lacht Uil.

Nadere informatie

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school.

O, antwoordde ik. Verder zei ik niets. Ik ging vlug de keuken weer uit en zonder eten naar school. Voorwoord Susan schrijft elke dag in haar dagboek. Dat dagboek is geen echt boek. En ook geen schrift. Susans dagboek zit in haar tablet, een tablet van school. In een map die Moeilijke Vragen heet. Susan

Nadere informatie

1 Vinden de andere flamingo s mij een vreemde vogel? Dat moeten ze dan maar zelf weten. Misschien hebben ze wel gelijk. Het is ook raar, een flamingo die jaloers is op een mens. En ook nog op een paard.

Nadere informatie

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei.

Je kunt nu de heesters snoeien die al zijn uitgebloeid. Ook buxushaagjes kun je alvast knippen. Geef ze daarna extra mest voor goede hergroei. Lentetips April Vroegbloeiende struiken kan u na de bloei snoeien. Vanaf april ziet onkruid vaak zijn kans. Onbeplante oppervlaktes zijn snel bedekt met ongewenst groen. Schoffelen is dus de boodschap!

Nadere informatie

Waarom zijn er ongelukkige mensen?

Waarom zijn er ongelukkige mensen? Eerste Communieproject 8 Waarom zijn er ongelukkige mensen? De mensen doen niet wat God wil Je hebt gezien wat geluk is. Als mensen van jou houden, word je gelukkig. Niet iedereen is gelukkig. Als andere

Nadere informatie

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne>

Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 <Katelyne> Schrijver: KAT Coverontwerp: MTH ISBN: 9 789402 123678 Inleiding Timo is een ander mens geworden door zijn grote vriend Tommy. Toch was het niet altijd zo geweest, Timo had Tommy gekregen voor

Nadere informatie

Het is winter. op Landgoed Schothorst

Het is winter. op Landgoed Schothorst Het is winter op Landgoed Schothorst In de winter is er genoeg te zien en te beleven in de natuur. Tijdens deze wandeling kun je dat ervaren. 6 Enkeerdpad 1 Winterbloeiers Zelfs in de winter kun je soms

Nadere informatie

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak.

Tik-tak Tik-tak tik-tak. Ik tik de tijd op mijn gemak. Ik haast me niet zoals je ziet. Tik-tak tik-tak, ik denk dat ik een slaapje pak. Tik-tak - Lees het gedicht tik-tak voor. Doe dit in het strakke ritme van een langzaam tikkende klok: Tik - tak - tik - tak Ik tik - de tijd - op mijn - gemak. Enzovoort. - Laat de kinderen vrij op het

Nadere informatie

Mijn tuin. Janni Meedendorp. Meditaties voor kinderen. 2013 Uitgeverij ACT on Virtues

Mijn tuin. Janni Meedendorp. Meditaties voor kinderen. 2013 Uitgeverij ACT on Virtues Mijn tuin Meditaties voor kinderen Janni Meedendorp 2013 Uitgeverij ACT on Virtues Na een intensieve yogales vindt Noah het heerlijk om op zijn matje te liggen. De spieren in zijn lichaam ontspannen zich,

Nadere informatie

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg

Pasen met peuters en kleuters. Jojo is weg Pasen met peuters en kleuters Beertje Jojo is weg Thema Maria is verdrietig, haar beste Vriend is er niet meer. Wat is Maria blij als ze Jezus weer ziet. Hij is opgestaan uit de dood! Wat heb je nodig?

Nadere informatie

Wat weet jij over biologisch en over de bodem?

Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Met leuke vragen, opdrachten en experimenten voor thuis! Wat weet jij over biologisch en over de bodem? Biologisch, lekker natuurlijk! Heb je er wel eens over nagedacht dat alles wat je eet, van een plant

Nadere informatie

Cadeautjes van de natuur

Cadeautjes van de natuur Cadeautjes van de natuur Een gedicht dat zegt dat ieder mens bijzondere talenten heeft. Ieder mens is uniek en bijzonder. En mag er zijn! Praat met de kinderen over hun talenten. Wat vinden ze leuk om

Nadere informatie

Natuurburen. In samenwerking met Stichting Welzijn Zorgcentra Basisscholen NME Centrum. Doel Saamhorigheid in de wijk versterken Elkaar leren kennen

Natuurburen. In samenwerking met Stichting Welzijn Zorgcentra Basisscholen NME Centrum. Doel Saamhorigheid in de wijk versterken Elkaar leren kennen Natuurburen In samenwerking met Stichting Welzijn Zorgcentra Basisscholen NME Centrum Doel Saamhorigheid in de wijk versterken Elkaar leren kennen Projectbeschrijving Ouderen en jongeren voeren samen activiteiten

Nadere informatie

Roerei en komkommer ontbijt.

Roerei en komkommer ontbijt. Roerei en komkommer ontbijt. Roerei en komkommer. Roerei en komkommer. Lekker luchtig roerei met wat komkommerschijfjes. Als je hongerige huisgenoten hebt die weigeren koolhydraatarm te eten dan is dit,

Nadere informatie

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje.

1. Van je juf of meester krijg je een plaatje. Bekijk je plaatje goed. 3. Zoek samen nog vier klasgenoten met een ander plaatje. Opdracht 1 Ongeveer 150 jaar geleden stonden er veel steenfabrieken langs de IJssel. De stenen werden van klei gemaakt. Dat kon je langs de IJssel vinden. Als de rivier overstroomde, bleef er een laagje

Nadere informatie

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9.

inh oud 1. Dieren in de winter 2. De egel 3. De vleermuis 4. De eekhoorn 5. De merel 6. De ree 7. De pad 8. Het lieveheersbeestje 9. Dieren in de winter inhoud 1. Dieren in de winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. De koe 11 10. Filmpjes 12 Pluskaarten

Nadere informatie

Oh kom er eens kijken,

Oh kom er eens kijken, Oh kom er eens kijken, De schapen staan er weer lekker droog bij. 3 December s middags is het zover. We hebben regen en natte sneeuw en het modderniveau stijgt met de minuut. Elke keer als we langskomen

Nadere informatie

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok

Het is herfst in de poppenkast. door Nellie de Kok Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok 1 Het is herfst in de poppenkast door Nellie de Kok Samenvatting Jan en Katrijn gaan naar het bos om spullen te zoeken voor de herfsttafel. Als Jan in

Nadere informatie

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande

Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Koningspaard Polle en de magische kamers van paleis Kasagrande Eerste druk 2015 R.R. Koning Foto/Afbeelding cover: Antoinette Martens Illustaties door: Antoinette Martens ISBN: 978-94-022-2192-3 Productie

Nadere informatie

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters.

De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Over dit boek De ontelbaren is geschreven door Jos Verlooy en Nicole van Bael. Samen noemen ze zich Elvis Peeters. Dit boek bestaat uit twee delen. Het eerste deel gaat over een man die vlucht naar Europa.

Nadere informatie

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT

HANDIG ALS EEN HOND DREIGT l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n HANDIG ALS EEN HOND DREIGT OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN HIER LEES JE HANDIGE INFORMATIE OVER HONDEN DIE DREIGEN. JE KUNT

Nadere informatie

Paddenstoelen kweken in de klas

Paddenstoelen kweken in de klas Paddenstoelen kweken in de klas Werkbladen 1. Woordweb 2. Hoe groeien onze paddenstoelen? Werkbladen groep 5 t/m 8 3. Hoe ziet mijn paddenstoel eruit? Versie: groep 5/6 en versie: groep 7/8 4. Recept:

Nadere informatie

Er was eens een heel groot bos. Met bomen en bloemen. En heel veel verschillende dieren. Aan de rand van dat bos woonde, in een grot, een draakje. Dat draakje had de mooiste grot van iedereen. Lekker vochtig

Nadere informatie

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal!

De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! De Bloem (van plastic) is een meid van nu! Tikkeltje brutaal! Hé hoi, hallo! Ik zal me even voorstellen. Ik ben Bloem. Bloem van Plastic. Maar je mag gewoon Bloem zeggen. Wow! Wat goed dat jullie even

Nadere informatie

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen.

Het is de familieblues. Je kent dat gevoel vast wel. Je zit aan je familie vast. Voor altijd ben je verbonden met je ouders, je broers, je zussen. De familieblues Tot mijn 15e noemde ik mijn ouders papa en mama. Daarna niet meer. Toen noemde ik mijn vader meester. Zo noemde hij zich ook als hij lesgaf. Hij was leraar Engels op een middelbare school.

Nadere informatie

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen

wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen Geloven, wat is dat eigenlijk? Denk mee over acht grote vragen pagina 10 Hoe is de wereld ontstaan? pagina 26 Waarom bestaat de mens? pagina 42 Wat is geloven? pagina 58 Wie is God? pagina 74 Waarom heeft

Nadere informatie

Sneeuwklokjes. Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs

Sneeuwklokjes. Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs Sneeuwklokjes Sneeuwklokjes, klein en teer Keren ieder jaar maar weer Ondanks regen, sneeuw en ijs Raken ze niet van de wijs Als doodse stilte en vredige rust Over de aarde liggen als een deken Zijn het

Nadere informatie

Verhaal: Jozef en Maria

Verhaal: Jozef en Maria Verhaal: Jozef en Maria Er was eens een vrouw, Maria. Maria was een heel gewone jonge vrouw, net zo gewoon als jij en ik. Toch had God haar uitgekozen om iets heel belangrijks te doen. Iets wat de hele

Nadere informatie

THEMA LENTE Auditieve oefeningen

THEMA LENTE Auditieve oefeningen THEMA LENTE Auditieve oefeningen Auditieve synthese Lettergrepen samenvoegen tot een woord Tulp Gras Wei Letters samenvoegen tot een woord Kalfje Krokus Lente Narcis Zaaien Veulen Groeien Paashaas je Poesje

Nadere informatie

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet.

De eekhoorn. œ œ œ œ œ. Ó Œ œ œ. œ œ œ œ. œ j. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ. œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ. œ J. - hoorn, de eek - hoorn eet. oktober 2010 tekst: Joke de Klerck muziek: Ton Kerkhof De eekhoorn Refrein Intro Ó Œ œ œ J œ œ œ œ eek stapelen: œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ œ Œ Al - hoorn, de eek - hoorn eet zich vol en rond. œ œ œ œ

Nadere informatie

Johan van Caeneghem. Het Schemerhuis

Johan van Caeneghem. Het Schemerhuis Johan van Caeneghem Het Schemerhuis 4 Dit boek heeft het keurmerk Makkelijk Lezen De nieuwe weg Hé, kijk daar eens, zegt Jay. Wat is dat?, vraagt Johanna. Dat is een weg, zegt Jay. Dat kan niet, zegt Johanna.

Nadere informatie

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou

Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Je mag stralen je mag huilen je mag dwalen je mag schuilen je mag vragen je mag dromen je mag klagen je mag komen Hij wacht op jou Heb je naar aanleiding van dit dagboek vragen of opmerkingen? Mail me

Nadere informatie

Opdrachtkaarten Herfst

Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Zandspoor Opdrachtkaarten Herfst Je gaat in het duingebied onderzoek doen naar allerlei dingen die met zand te maken hebben. De materialen die daarvoor nodig zijn, zitten

Nadere informatie

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest

Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12. Bruiloftsfeest Bijbellezing: Johannes 2 vers 1-12 Bruiloftsfeest Sara en Johannes hebben een kaart gekregen In een hele mooie enveloppe Met de post kregen ze die kaart Weet je wat op die kaart stond? Nou? Wij gaan trouwen!

Nadere informatie

Kaart 15 Bollen en knollen

Kaart 15 Bollen en knollen Kaart 15 Bollen en knollen Informatiekaart Werkblad Onderzoek: o Bollen en knollen o Narcissen op water Quiz: o http://natuur.ariena.com Voor de leerkracht: De kinderen leren de volgende begrippen: Bollenstreek

Nadere informatie

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus.

Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 1 Beste vrienden, ik mag jullie vandaag vertellen over de laatste week van het leven van Jezus. 2 Het verhaal De Goede Week Trouw, Hoop en Spijt Ik wil jullie vandaag vertellen over de Goede Week. Dat

Nadere informatie

Blij, boos, verdrietig of sip Het zijn allemaal gevoelens van geboorte tot rip Als je gepest word ben je verdrietig De pestkoppen zijn daarom ook

Blij, boos, verdrietig of sip Het zijn allemaal gevoelens van geboorte tot rip Als je gepest word ben je verdrietig De pestkoppen zijn daarom ook Aarde 9 miljoen mensen zijn jarig op de zelfde dag als jij. Dan zijn er veel mensen op de wereld, Mensen zoals jij. Al die mensen, Staan op de aarde, Een aarde van 6000.000.000.000.000.000.000.000 kg.

Nadere informatie

Musical De Eendenclub verdwaalt

Musical De Eendenclub verdwaalt Pagina 1 van 9 Musical De Eendenclub verdwaalt Normale versie voor 3 typetjes (Otto/Elle/Izzi) Een eigen productie van Recrateam Zang: Leonie van Gent en Martijn Boer Stemmen op de cd-versie: Martijn Boer

Nadere informatie

Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer:

Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer: Dit boek is van: Naam: Klas: Adres: Tel nummer: Inhoudsopgave: Hoofdstuk pagina Inleiding 4 Welkom 6 Historie van bloembollen 8 Herfst 10 - Uitleg herfst 12 - Opdracht 14 + 15 - Het planten van bloembollen

Nadere informatie

Het leven krijgt weer kleur.

Het leven krijgt weer kleur. Het leven krijgt weer kleur. Geel van de zon, de warmte die je nodig hebt, het licht voor jou en mij: het donker gaat voorbij. Rood van de liefde, die mensen aan elkaar verbindt. Die is oneindig groot

Nadere informatie

Dit is het lenteboekje van:

Dit is het lenteboekje van: Dit is het lenteboekje van: Goed en snel! 15 + 9 =... 12 + 21 =... 18 + 20 =... 10 + 14 =... 15 + 30 =... 14 + 5 =... 18 + 29 =... 13 + 5 =... 10 + 28 =... 12 + 15 =... 15 + 30 =... 17 + 14 =... 10 +

Nadere informatie

Kerstfeest 17 december 2014 Groep 6/7 De Brug

Kerstfeest 17 december 2014 Groep 6/7 De Brug Kerstfeest 17 december 2014 Groep 6/7 De Brug Welkom Lied: Dank je voor dit warme licht (kaarsen worden aangestoken door Youri) 1. Eerste kaars, wat wil jij zeggen als je branden gaat? Zie jij in je mooiste

Nadere informatie

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit

Materiaal Groen. Deel 3: Groen groeit Materiaal Groen Deel 3: Groen groeit Colofon Deel 3: Groen groeit Onderdeel van het materiaal Groen, met de thema s: Seizoenen (dl. 1), Groen in de stad (dl. 2), Groen groeit (dl. 3), Thuis tuinieren (dl.

Nadere informatie

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter

Lente. Lente. Zomer. Herfst. Winter Lente Winter Lente Zomer Herfst De zon schijnt, de lucht is blauw, de vogeltjes fluiten en het wordt een mooie dag! Beer Juf zingt: La, la, la, ik ben vandaag zo vrolijk, zo vrolijk, zo vrolijk. Zo vrolijk

Nadere informatie

uitga uitg v a e v 2013

uitga uitg v a e v 2013 Lente uitgave 2013 groep 3/4 inhoud blz. Lente 3 1. Langer licht 4 2. Bollen 5 3. Wakker worden 6 4. Frisse blaadjes 7 5. Kikkerdril 8 6. Op reis 9 7. In de wei 10 8. Er op uit! 11 9. Filmpjes 12 Werkblad

Nadere informatie

Werkboek Het is mijn leven

Werkboek Het is mijn leven Werkboek Het is mijn leven Het is mijn leven Een werkboek voor jongeren die zelf willen kiezen in hun leven. Vul dit werkboek in met mensen die je vertrouwt, bespreek het met mensen die om je geven. Er

Nadere informatie

We spelen in het huis van mijn mama deze keer,

We spelen in het huis van mijn mama deze keer, Jip en Janneke. Ik ben Jip. Ik ben Janneke en we wonen naast elkaar. Hij heet Jip, zij heet Janneke. en we spelen soms bij hem en soms bij haar. We spelen in het huis van mijn mama deze keer, we kunnen

Nadere informatie

VERSJES: In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen van de bomen. 't Zijn er lekker veel.

VERSJES: In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen van de bomen. 't Zijn er lekker veel. VERSJES: Zie je de takken wiegen Alle blaadjes vliegen Kleine blaadjes bruin en geel Oei, oei, oei, wat zijn er veel! IN DE HERFST In de herfst zijn alle blaadjes rood en bruin en geel. Kijk, ze komen

Nadere informatie

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid)

Geral Overbeek. Onkruid de baas. Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) Onkruid de baas Geral Overbeek 2011 Overbeek - Gardendesign Maasoord 17 0348-424305 [Geef het faxnummer op] 25 Tips voor duurzaam onderhoud (onkruid) 25 TUINTIPS ONKRUID DE BAAS Wil jij ook een tuin zonder

Nadere informatie

Leesboekje de seizoenen

Leesboekje de seizoenen Leesboekje de seizoenen Leesboekje De Seizoenen Pagina 1 Dit is de winter. Dit is de sneeuw. Dit is de hagel. Dit is de ijzel. Dit is het ijs. Dit is het donker. Dit is het licht. Dit is de kat. Dit is

Nadere informatie

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT

Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT Kinderfolder ALS JE EEN GELEIDEHOND TEGENKOMT ROOS Roos (27) is zeer slechtziend. Ze heeft een geleidehond, Noah, een leuke, zwarte labrador. Roos legt uit hoe je het beste met geleidehond en zijn baas

Nadere informatie

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen

Johanna Kruit. Gedichten, geïnspireerd door bomen. Geheimen 1 Gedichten, geïnspireerd door bomen Geheimen In het donker huizen bomen die overdag gewoner zijn. Wij slaan de bochten van een pad mee om en gaan, ontkomen aan het licht af op geheimen.kleine geluiden

Nadere informatie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie

Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Er zijn mensen nodig met nieuwe fantasie Ervaringen, belevenissen, vragen in woorden gevangen om die woorden weer vrij te laten in nieuwe ervaringen, belevenissen, vragen. Marcel Zagers www.meerstemmig.nl

Nadere informatie

Doe een flinke scheut olie in de pan en fruit de ui en wortel op laag vuur aan. Voeg ruim een halve liter water toe en zet het vuur hoger

Doe een flinke scheut olie in de pan en fruit de ui en wortel op laag vuur aan. Voeg ruim een halve liter water toe en zet het vuur hoger Italiaanse tomtatensoep Per 4 personen 1 liter 1 ui 2 teentjes knoflook 1 wortel 2 blikken gepelde tomaten Olijfolie Suiker Chilipoeder 50 ml slagroom Potje pesto Snij de uit en wortel heel klein Doe een

Nadere informatie

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD

SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD l a n d e l i j k i n f o r m a t i e c e n t r u m g e z e l s c h a p s d i e r e n SPREEKBEURT GEELWANG-, GEELBUIK- en ROODWANGSCHILDPAD REPTIELEN OVER HOUDEN VAN HUISDIEREN WE HEBBEN DE BELANGRIJKSTE

Nadere informatie

Het onderzoek van de burgemeester 5/6

Het onderzoek van de burgemeester 5/6 Het onderzoek van de burgemeester De burgemeester hoorde dat kinderen ongerust zijn. Nee, ze zijn niet bang voor onweer of harde geluiden. Ze maken zich zorgen over de natuur. Dieren krijgen steeds minder

Nadere informatie

Hoe de Koning een kater kreeg van D. blom

Hoe de Koning een kater kreeg van D. blom Hoe de Koning een kater kreeg van D. blom Na het ontbijt liepen zoals iedere morgen de koning en de koningin hun vaste rondje door de tuin. Genietend van het zonnetje en hun prachtig aangelegde tuin met

Nadere informatie

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet.

Kerstviering groep 4. Welkom. Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Kerstviering groep 4 Welkom Als de kerstklokken luiden Dan zingen wij een lied Voor God die met veel liefde Naar alle mensen ziet. Als de kerstklokken luiden Dan horen wij steeds weer Dat Jezus is geboren.

Nadere informatie

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan.

Geelzucht. Toen pakte een vrouw mijn arm. Ze nam me mee naar de binnenplaats van het huis. Naast de deur van de binnenplaats was een kraan. Geelzucht Toen ik 15 was, kreeg ik geelzucht. De ziekte begon in de herfst en duurde tot het voorjaar. Ik voelde me eerst steeds ellendiger worden. Maar in januari ging het beter. Mijn moeder zette een

Nadere informatie

Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met

Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met Woordenschat blok 03 gr4 Les 1 De bodem: de grond waarin planten kunnen groeien. De duinen: heuvels van zand langs de zee. De plant: een stengel met bladeren die groeit. De rots: een heel grote steen op

Nadere informatie

gelukkig, maar er was eens een dag dat dat anders was...

gelukkig, maar er was eens een dag dat dat anders was... Het verloren mandje Hallo lieve kinderen, we leven hier in het Sprookjesbos meestal lang en gelukkig, maar er was eens een dag dat dat anders was... Op een vroege zonnige ochtend is Fakir al druk bezig

Nadere informatie

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken.

Spekkoek. Op de terugweg praat zijn oma de hele tijd. Ze is blij omdat Igor maandag mag komen werken. Spekkoek Oma heeft de post gehaald. Er is een brief van de Sociale Werkplaats. Snel scheurt ze hem open. Haar ogen gaan over de regels. Ze kan het niet geloven, maar het staat er echt. Igor mag naar de

Nadere informatie

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje

Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Exodus 17,1-7 - Water uit de rots voor mensen met een kort lontje Aangepaste dienst Liturgie Voor de dienst speelt de band drie liederen Opwekking 11 Er is een Heer Opwekking 277 Machtig God, sterke Rots

Nadere informatie

Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015

Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015 Gal. 5, 13-26 preek NGKO 20-09-2015 Serie: Mooie mensen zoals Jezus 1. Vrucht van de Geest Idealist? Toen ik klein was dacht ik echt dat kerkmensen alleen maar goed voor elkaar waren. Toen ik een jongere

Nadere informatie

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen

Geboortegedichtjes. Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren. En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien. Die moet beslist met eigen ogen Geboortegedichtjes Wie zegt dat er geen wonderen gebeuren En ook nog nooit gebeurd zijn bovendien Die moet beslist met eigen ogen Dit schitterende wonder komen zien We hebben ze geteld Je armpjes en je

Nadere informatie

Afval Anne en de Sorteerbrigade

Afval Anne en de Sorteerbrigade Afval Anne en de Sorteerbrigade Verhaal ontwikkeld voor educatieproject Afval groep 3 School en Cultuur Veenendaal 2014 Geschreven door: Sanne Heymann Tekeningen door: Sjoerd Kreijns Dit is Afval Anne.

Nadere informatie

Vijgen met gorgonzola en dadels met serranoham en Parmezaanse kaas

Vijgen met gorgonzola en dadels met serranoham en Parmezaanse kaas Vijgen met gorgonzola en dadels met serranoham en Parmezaanse kaas 5 vijgen 200 gram gorgonzola 10 dadels 5 dunne plakjes serannoham 100 gram parmezaan Zout & peper Bereidingswijze vijgen: Verwarm de oven

Nadere informatie

Een kreeft in de klas

Een kreeft in de klas Een kreeft in de klas Leerdagboek van:... Een kreeft in de klas Wat doet de kreeft? Kijk een poosje heel nauwkeurig naar de kreeft. Schrijf heel nauwkeurig op wat de kreeft doet en hoe hij dat doet. Doe

Nadere informatie

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden.

En rijke mensen werken niet. Die kunnen de hele dag doen wat ze leuk vinden. Warm in Verona Romeo loopt een beetje rond. Dat doet hij bijna elke dag. Hij vindt het leuk om door het stadje te lopen. Door de kleine straatjes. Langs de rivier waar de meisjes de was doen. En over de

Nadere informatie

bemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien

bemesten wintergroenten slakkenjacht prei maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien maand van het voorzaaien WEEK 1 bemesten Je hebt nu de tijd om alles in orde te maken. Heb je in huis wat je de komende maanden nodig gaat hebben? Mest, zaden, gereedschap? En

Nadere informatie

Dieren in de winter 3

Dieren in de winter 3 Dieren in de winter 3 inhoud blz. 1. Winter 3 2. De egel 4 3. De vleermuis 5 4. De eekhoorn 6 5. De merel 7 6. De ree 8 7. De pad 9 8. Het lieveheersbeestje 10 9. Filmpjes 11 Bronnen en foto s 12 Colofon

Nadere informatie

KRUISWOORDRAADSEL 1: WILDE DIEREN

KRUISWOORDRAADSEL 1: WILDE DIEREN KRUISWOORDRAADSEL 1: WILDE DIEREN KRUISWOORDRAADSEL 1: WILDE DIEREN Vul de benamingen van onderstaande dieren in rooster 1 in. 10 3 6 18 16 12 8 23 21 22 19 5 9 17 4 15 14 20 27 1 7 2 13 26 24 25 11 KRUISWOORDRAADSEL

Nadere informatie

Vegetarische gerechten door Gery Mulder uit de ANBO Nieuwsbrief 2011. Aardappelgerecht(februari)... 1. Natte preipot(april)... 2

Vegetarische gerechten door Gery Mulder uit de ANBO Nieuwsbrief 2011. Aardappelgerecht(februari)... 1. Natte preipot(april)... 2 Vegetarische gerechten door Gery Mulder uit de ANBO Nieuwsbrief 2011 Aardappelgerecht(februari)... 1 Natte preipot(april)... 2 Courgettesoep(mei)... 3 Rabarber met een variatie(juli-augustus)... 4 Meloensalade(september)...

Nadere informatie

Take a look at my life 48

Take a look at my life 48 Take a look at my life 48 Verslaafd aan foto,s maken. Elke dag weer mijn mobiel uit me zak halen en foto,s maken van de dingen die ik mee maak of tegenkom. Er zijn al zoveel mensen die gebruik maken van

Nadere informatie

www.bennyvreden.nl - BVP 1740 - Hint Music 2010 - De trein

www.bennyvreden.nl - BVP 1740 - Hint Music 2010 - De trein Lied :..! (cd track / ) Voor de lol of voor je werk. Naar een feest of naar de kerk. Naar Parijs of Almelo. Met de trein ben je er zo. Reizen naar een verre stad. Met je koffer en je kat. Stap maar in

Nadere informatie

Verteld door Schulp en Tuffer

Verteld door Schulp en Tuffer Verteld door Schulp en Tuffer Het allereerste kerstfeest Het allereerste kerstfeest Verteld door Schulp en Tuffer Vertaald en bewerkt door Maria en Koos Stenger Getekend door Etienne Morel en Doug Calder

Nadere informatie

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop.

de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. Woordenlijst bij hoofdstuk 4 de aanbieding reclame, korting De appels zijn in de a Ze zijn vandaag extra goedkoop. alleen zonder andere mensen Hij is niet getrouwd. Hij woont helemaal a, zonder familie.

Nadere informatie

15 februari: Ik ben het brood dat leven geeft (Johannes 6:32-40)

15 februari: Ik ben het brood dat leven geeft (Johannes 6:32-40) Liturgisch bloemstuk bij de 40 dagen tijd en Pasen 2015 Elke week wordt één kaars gedoofd, van de kandelaar met 8 kaarsen. Er is elke week een boog bekleed met klimop, als beeld van het verbond van God

Nadere informatie

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje

tuin-kalender januari 2011 groentip sneeuwklokje De tuin is in algemene toestand van rust. Vergeet in deze tijd van het jaar alvast onze gevleugelde vrienden niet. Vogels hebben nu het meeste nood aan vers drinkwater en extra voedsel. sneeuwklokje januari

Nadere informatie

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2

Vraag aan de zee. Vraag aan de tijd. wk 3. wk 2 Bladzijde negen, Bladzijde tien, Krijg ik het wel ooit te zien? Ander hoofdstuk, Nieuw begin.. Maar niets, Weer dicht, Het heeft geen zin. Dan probeer ik achterin dat dikke boek. Dat ik daar niet vaker

Nadere informatie

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je.

Oud wit Prins de Vos. Ik wil je. Oud wit Prins de Vos Ik wil je. Het is het eerste berichtje dat ik vandaag van hem ontvang. De uren waarin het stil blijf zijn ondragelijk. Pas als ik de trilling in mijn broekzak voel begint mijn hart

Nadere informatie

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel.

Lotte is er erg blij mee. Ik wilde altijd al een huisdier voor mezelf, zegt ze tegen opa. En nu heb ik er opeens een heleboel. Lotte heeft Luizen Buiten is het koud. Er vallen dikke druppels uit de bomen en de wind blaast hard door de straat. Lotte loopt hand in hand met opa Generaal over het schoolplein. Ze moest eerder van school

Nadere informatie

Themawandeling Herfst

Themawandeling Herfst Themawandeling Herfst Leerdoelen: De leerlingen tonen respect voor de natuur De leerlingen kunnen enkele typische herfstverschijnselen uit het bos verklaren De leerlingen kunnen op een aangepaste manier

Nadere informatie

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster,

De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014. Beste natuurliefhebber/- ster, De Wiershoeck- Kinderwerktuin, dinsdag 18 februari 2014 Beste natuurliefhebber/- ster, Het was afgelopen dinsdag beslist niet koud, de wind was ook niet echt hinderlijk, maar de zon liet helaas verstek

Nadere informatie

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten

inhoud Herfst 1. Het weer 2. Overal blad 3. Zaden 4. Paddenstoelen 5. De eekhoorn 6. De egel 7. Insecten 8. Vogels op reis 9. Filmpje Pluskaarten Herfst inhoud Herfst 3 1. Het weer 4 2. Overal blad 5 3. Zaden 6 4. Paddenstoelen 7 5. De eekhoorn 8 6. De egel 9 7. Insecten 10 8. Vogels op reis 11 9. Filmpje 12 Pluskaarten 13 Bronnen en foto s 15 Colofon

Nadere informatie

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S

2 Ik en autisme VOORBEELDPAGINA S 2 Ik en autisme In het vorige hoofdstuk is verteld over sterke kanten die mensen met autisme vaak hebben. In dit hoofdstuk vertellen we over autisme in het algemeen. We beginnen met een stelling. In de

Nadere informatie

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten

Gezonde recepten avondeten. Gezonde recepten avondeten Gezonde recepten Gezonde recepten Vraag jij je ook wel eens af wat gezonde recepten zijn en wat nu gezond is en wat niet? Er zijn zoveel geluiden in voedingsland, dat je soms de weg kwijt kunt raken. Wat

Nadere informatie

Wat is hij nou onhandig! Eindelijk krijgt hij een lucifer aan.

Wat is hij nou onhandig! Eindelijk krijgt hij een lucifer aan. Ogen in het bos Nick is bang. Maar hij weet niet goed waarom. Hij is nooit bang in het donker. Maar nu De takken kraken in de wind. Nick voelt dat er iets is. Een mens of een dier. Niet ver weg. Het kijkt

Nadere informatie

Aardoliealarm in het bos

Aardoliealarm in het bos de graad > Landbouw > lesmateriaal > spelkaarten Aardoliealarm in het bos BIOBOER Om goed te kunnen zaaien, moet de aarde los. Daarvoor gebruik je een tractor. Dat gaat vlot. Neem reuzenpassen en ga 5

Nadere informatie

De honden zijn ook helemaal gelukkig dat ze er weer is.

De honden zijn ook helemaal gelukkig dat ze er weer is. De opwarmende aarde 2010 begint heel anders dan gedacht. Ondanks onze erg gezellige tijd samen heeft Glenn bedacht dat de afstand te groot is en hij brengt het niet zo tactisch. Niet alles wat recht lijkt

Nadere informatie

Hoofdstuk 4 Wonen in de ruimte

Hoofdstuk 4 Wonen in de ruimte Hoofdstuk 4 Wonen in de ruimte In de ruimte wonen is heel vreemd, totdat je eraan gewend bent. Het ruimtestation draait in anderhalf uur één keer rond de aarde. De bemanning ziet dus zestien keer per dag

Nadere informatie