Operatie wegens een vernauwing of afsluiting van een buik en/of bekkenslagader

Transcriptie

1 Operatie wegens een vernauwing of afsluiting van een buik en/of bekkenslagader

2 OPERATIE WEGENS EEN VERNAUWING OF AFSLUITING VAN EEN BUIK EN/OF BEKKENSLAGADER (BROEKOPERATIE OF AORTA-BIFEMORALE PROTHESE) Deze folder beschrijft de procedure rond een operatie wegens een vernauwing of afsluiting van een of meerdere bekkenslagaders. U moet zich wel realiseren dat voor u persoonlijk de situatie anders kan zijn dan hier beschreven. Arterieel vaatlijden Bij u is een ernstige vernauwing of een afsluiting van een of meerdere bekkenslagaders vastgesteld. Een slagadervernauwing veroorzaakt pas verschijnselen van etalageziekte (claudicatio intermittens) als deze vijftig procent of meer van de doorsnede van het bloedvat beslaat. Dan neemt de bloedstroom achter de vernauwing duidelijk af. Behalve de ernst van de vernauwing is ook de lengte van het vernauwde deel van belang. Vaak komen er verscheidene vernauwingen na elkaar voor in een bloedvattraject. Een bekend voorbeeld is de combinatie van een vernauwing in een bekkenslagader met daaronder een vernauwing in de bovenbeenslagader van hetzelfde been. Deze vernauwing of afsluiting is het gevolg van cholesterolafzetting en verkalking in de slagader. Dit heet atherosclerose. Verschillende factoren spelen een rol bij het ontstaan van atherosclerose: roken, hoge bloeddruk, suikerziekte, overgewicht en een te hoog cholesterolgehalte in het bloed. Waarom een operatie? Als gevolg van de vernauwingen of afsluitingen stroomt er minder bloed in het been. Het kan zijn dat u daardoor, na een klein stukje lopen, pijn in uw been krijgt, die na korte tijd rust weer verdwijnt. In eerste instantie zal geprobeerd worden u zonder operatie te behandelen (dat wil zeggen conservatief). In dat geval krijgt u onder meer het advies dagelijks zo veel mogelijk te lopen (looptraining) en in het geheel niet te roken. 1

3 Indien de klachten zodanig zijn dat niet met bepaalde leefregels kan worden volstaan of dat de klachten niet reageren op de conservatieve behandeling, dan zal de specialist de mogelijkheden van een meer ingrijpende behandeling met u bespreken. Voor de behandeling is het van groot belang dat alle afwijkingen duidelijk in kaart worden gebracht. De hoogst gelegen vernauwing dient als regel het eerst te worden behandeld. Om hierover een beslissing te kunnen nemen, is vaak röntgenonderzoek van de bloedvaten nodig (Duplex, MRA en/of angiografie). In principe wordt nagegaan of het dotteren (oprekken) van een vernauwing mogelijk is of dat een operatie de enige keus is; bij meerdere afwijkingen moet er soms én gedotterd én geopereerd worden. Het kan ook zijn dat er zo weinig bloed in het been stroomt dat u zelfs in rust, of s nachts in bed pijn heeft. Soms ontstaan er wonden die niet genezen of sterven één of meer tenen af. We spreken dan van kritieke ischemie; dat wil zeggen in die gevallen is een operatie noodzakelijk om de doorstroming van bloed in het been te verbeteren. Zonder operatie is een amputatie van het betreffende been dikwijls niet te vermijden. De broekoperatie (aortobifurcatie prothese) Bij een broekoperatie wordt een overbrugging aangelegd voor de afgesloten of ernstig vernauwde buiken/of bekkenslagader. De bovenste aansluiting van de broekprothese wordt in de buik gemaakt. De onderste twee aansluitingen worden òf in de liezen òf nog in de buik op de linker en rechter bekkenslagader gemaakt voorbij de vernauwingen/afsluitingen. 2

4 Wanneer maar aan één zijde een vernauwde of afgesloten bekkenslagader bestaat, kan ook besloten worden een verbinding tussen de linker- en rechterlies te maken (cross-over-bypass) wat een minder zware operatie is, omdat niet in de buik geopereerd hoeft te worden. De broekoperatie vindt plaats onder algehele verdoving (narcose). Voor pijnbestrijding na de operatie volgt vaak ook nog een ruggeprik. Bij de broekoperatie wordt een kunststof (prothese) bypass gebruikt. Na de operatie In het algemeen zult na de operatie een nacht op de intensive care worden opgenomen totdat alle controles van hart, longen, nieren en bloed goed zijn. Verder wordt een aantal zaken frequent gecontroleerd, zowel op de intensive care als op de verpleegafdeling: - het kloppen van de slagaders op de voet; - lekkage van de wond; - de temperatuur van de benen en armen en; - de bloeddruk. Na de operatie moet u zo snel mogelijk weer gaan lopen en wordt gestart met een bloedverdunner, toegediend via het infuus, via tabletten of via onderhuidse injecties. 3

5 Mogelijke complicaties tijdens en na de operatie Vanwege de kans op complicaties wordt meestal pas tot een operatieve behandeling besloten als de klachten dermate ernstig zijn dat dit een operatie rechtvaardigt. Net als bij elke andere operatieve ingreep kunnen ook bij deze operaties complicaties optrden, zoals een wondinfectie, een bloeding, trombose en longembolie, een longontsteking, een blaasontsteking of een hartinfarct. Uiteraard wordt geprobeerd de risico s zo klein mogelijk te houden. Daarom wordt u vóór de operatie veelal door de internist, de cardioloog of de longarts volledig onderzocht en worden vele voorzorgsmaatregelen genomen. Het is onvermijdelijk dat bij een operatie gevoelszenuwen in de huid doorgesneden worden. Dit kan een doof gevoel geven in de huid bij het operatielitteken. Meestal is het gevoel na enkele maanden weer normaal. Bij operaties aan een slagader in de buik zijn ook specifieke complicaties mogelijk: - een nabloeding; - een afsluiting van de vaatprothese (trombose); - een verminderde doorbloeding van het laatste stukje van de dikke darm. Bij het optreden van een dergelijke complicatie moet u vaak opnieuw geopereerd worden. De kans is altijd aanwezig dat na de operatie de bypass afgesloten raakt. Sommige oorzaken hiervan kunnen door een nieuwe operatie worden verholpen. Het komt echter ook voor dat de eigen slagaderen zo ernstig door atherosclerose zijn aangetast dat hierdoor een bypass niet kan functioneren. Bij het gebruik van kunststof is er altijd een risico van een infectie, waardoor de kunststof bypass verwijderd moet worden. Na het ontslag Na het ontslag uit het ziekenhuis zult u merken dat u niet meteen helemaal fit bent. Het herstel kan langer duren dan u denkt. U bent nog snel vermoeid, maar langzamerhand wordt dat minder. U krijgt een afspraak mee voor poliklinische controle. Na de operatie zult u medicijnen moeten blijven 4

6 gebruiken om het bloed dunner te houden. Indien u middelen als fenprocoumon (= marcoumar) of acenocoumarol (= sintrom) krijgt voorgeschreven, moet het bloed regelmatig worden gecontroleerd door de trombosedienst. Dat hoeft niet als u carbasalaatcalcium (= ascal) krijgt voorgeschreven. Een gezonde levenswijze is heel belangrijk. Dat wil zeggen dat u absoluut niet mag roken, moet zorgen voor een goede lichaamsbeweging en moet waken voor overgewicht. Suikerziekte, een te hoge bloeddruk of een te hoog cholesterolgehalte moeten, indien aanwezig, goed onder controle zijn. Verder zijn er voor u geen beperkingen. Vragen Heeft u nog vragen, kunt u die aan uw behandelend arts stellen. Bij dringende vragen of problemen vóór uw behandeling kunt u zich het beste wenden tot de afdeling waar de behandeling moet plaatsvinden. Wanneer zich thuis na de operatie problemen voordoen, neem dan contact op met het ziekenhuis. Patiëntenvereniging De Vereniging van Vaatpatiënten behartigt ook de belangen van patiënten met arterieel vaatlijden. Vereniging van Vaatpatiënten Postbus CC Bunnik telefoon (030) Informatiebron Voorlichtingsfolder van de Nederlandse Vereniging voor Heelkunde. De informatie is aangepast aan het beleid van het KG. 5

7 Locatie noord Vondelweg 999 Haarlem Locatie zuid Boerhaavelaan 22 Haarlem Postadres Postbus AK Haarlem Telefoon: (023)