GEBRUIKERSAANWIJZING BEDIENUNGSANLEITUNG TYPE: TIG 200P

Transcriptie

1 NEN-EN-IEC NEN-EN-IEC NEN-EN-IEC NEN-EN GEBRUIKSAANWIJZING (NL) BETRIEBSANLEITING (DE) USER MANUAL (EN) GEBRUIKERSAANWIJZING BEDIENUNGSANLEITUNG TYPE: TIG 200P MIG/MAG 200D NEDERLANDS NL The Art of Welding RTC Nederland 5245 BV Rosmalen Internet: Uitgifte kwaliteitscontrole: Datum: Initialen: Serienummer:

2 INHOUD 1. Leeswijzer Algemene instructies Algemene beschrijving Veiligheidsinstructies Restrisico s Omgeving Werkplek Instructies persoonlijke bescherming Lasdampen en gas Brand- en explosiegevaar Gasflessen Electrische veiligheid Elektromagnetische compatibiliteit Elektromagnetische emissies Personen met pacemaker Aanbevelingen Algemene aanbevelingen Instructies met betrekking tot de laszone Instructies met betrekking tot installatie Gebruik van openbaar spanningsnet Onderhoud van het apparaat Laskabels Aarding Aarding van het werkstuk Afscherming en beviliging Elektromagnetische Compatibiliteit Veiligheid tijdens het lassen Verkeerd gebruik van het apparaat Geluidsemissiedruk Technische gegevens MIG 200D Toepassingsgebied Transport Stabiliteit van het apparaat Beoogd Gebruik van het apparaat Aansluiten Netstekker Aansluiten toorts Aansluiten massakabel wisselen van polariteit

3 19.5. lassen met gevulde draad Beschermgasfels aansluiten bij MIG lassen Stappenplan installatie Opleiding van de gebruiker Gebruik van Aggregaat Bij gebruik van Verlengkabels Inschakelduur Bedieningspaneel MIG/MAG lassen Het Lasproces Toepassing Lasnaad voorbereiden MIG/MAG functie Basisinstellingen controleren TIG 2-Takt TIG 4-Takt Onderhoud Periodieke controle Afstellen Onderdelen Reparaties Lasinstellingen (tabellen) Aansluitschema EG verklaring van overeenstemming

4 1. LEESWIJZER Deze gebruiksaanwijzing is met de grootst mogelijke nauwkeurigheid samengesteld. Deze gebruiksaanwijzing verschaft essentiële informatie met betrekking tot veiligheid en gezondheid van de gebruiker en personen in zijn direct omgeving. Voor gebruik dient deze gebruiksaanwijzing aandachtig te worden gelezen en te allen tijde worden opgevolgd. Algemeen: Deze gebruiksaanwijzing bevat alle nodige instructies voor: Correcte installatie van het lasapparaat Correcte bediening Correct onderhoud van het lasapparaat Onderstaande symbolen worden in deze gebruiksaanwijzing gebruikt om aandacht te vestigen: Waarschuwing voor Veiligheids- en Gezondheidsrisico s Extra informatie met betrekking tot Veiligheids- en Gezondheidsrisico s Tips met betrekking tot Veiligheids- en Gezondheidsrisico s 2. ALGEMENE INSTRUCTIES Voor het in gebruik nemen van het apparaat dienen de instructies opgenomen in deze gebruiksaanwijzing gelezen en begrepen te worden. Voer geen wijzigingen, aanpassingen, onderhoud of andere vormen van modificatie uit die niet nadrukkelijk in deze handleiding vermeld staan. Lichamelijk letsel of schade, als gevolg van het niet naleven van de instructies in deze gebruiksaanwijzing kunnen nooit verhaald worden op de fabrikant of leverancier van het apparaat. Raadpleeg in geval van twijfel, problemen of onzekerheid over het gebruik, een gekwalificeerd persoon om het apparaat correct te installeren. Klein Chemisch Afval, gescheiden inzamelen. Dit apparaat voldoet aan de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen en is in overeenstemming met de toepasselijke richtlijnen van de EG. 3

5 3. ALGEMENE BESCHRIJVING 4

6 4. VEILIGHEIDSINSTRUCTIES Het lasproces kan gevaarlijk zijn lees daarom altijd eerst de veiligheidsvoorschriften en volg de instructies op! 5. RESTRISICO S Dit apparaat is met de grootst mogelijke zorgvuldigheid op het gebied van veiligheid en gezondheid ontwikkeld en samengesteld. Ondanks de geïntegreerde veiligheid bij het ontwerp van het apparaat, de genomen beschermingsmaatregelen en bijkomende voorzieningen is er altijd sprake van een restrisico. In deze gebruiksaanwijzing zullen de restrisico s worden besproken en toegelicht. Het is daarom belangrijk deze gebruiksaanwijzing aandachtig te lezen alvorens het apparaat te gebruiken. 6. OMGEVING Het apparaat mag enkel gebruikt worden om te lassen, en uitsluitend volgens de in deze gebruiksaanwijzing en/of op het typeplaatje vermelde instructies. De veiligheids- en gezondheidsvoorschriften moeten altijd opgevolgd worden. In geval van onjuist of gevaarlijk gebruik kan de fabrikant of leverancier niet aansprakelijk worden gesteld. Het apparaat mag alleen worden gebruikt en bewaard in een stof- en zuurvrije ruimte, en in afwezigheid van ontvlambaar gas of andere corrosieve substanties. Zorg altijd voor voldoende ventilatie tijdens het gebruik. Gebruikstemperatuur: Gebruik tussen -10 en +40 C (+14 en +104 F). Opslag tussen -20 en +55 C (-4 en 131 F). Luchtvochtigheid: Lager of gelijk aan 50% bij 40 C (104 F). Lager of gelijk aan 90% bij 20 C (68 F). Hoogte: Tot 1000 m boven de zeespiegel (3280 voet). 7. WERKPLEK De werkplek of ruimte waarin gelast wordt dient een afgeschermde ruimte te zijn. Deze ruimte mag geen open verbinding hebben met een andere ruimte. Dit met als doel andere personen te beschermen tegen straling en gassen die tijdens het lassen vrijkomen. Wanneer dit niet het geval is dienen de werkzaamheden te stoppen. Te allen tijde is het raadzaam gebruik te maken van een lasscherm teneinde de werkplaats of plaats van laswerkzaamheden af te schermen. De werkplaats dient te zijn voorzien van een geschikte lasdampafzuiging. De werkplaats dient voldoende te worden geventileerd, er dient een goede luchtcirculatie te zijn. Symptomen als zere ogen, neus of keel kunnen worden veroorzaakt door onvoldoende afzuiging of ventilatie. 5

7 Personen die aan lasdampen worden blootgesteld, lopen het risico stoffen in te ademen die onder meer schade aan de luchtwegen kunnen veroorzaken. Veelvoorkomende acute gezondheidseffecten zijn irritatie van de luchtwegen, metaaldampkoorts en astmatische bronchitis. Ook kunnen door de blootstelling aan lasdampen heesheid, keelpijn en oogirritaties optreden. Op de lange termijn kunnen ijzerdeeltjes zich ophopen in de longen. Dit brengt in sommige gevallen een verhoogde kans op longkanker met zich mee. In het geval van zere ogen, neus of keel dient direct te worden gestopt en indien nodig de hulpdiensten ingeschakeld te worden. De werkplek dient aangepast te worden teneinde aan de veiligheids- en gezondheidseisen te voldoen. Zorg voor een goede afzuiginstallatie van de lasdampen, het is de investering meer dan waard! Er zijn op de markt naast vaste installaties ook mobiele afzuiginstallaties te verkrijgen. Voor meer informatie raadpleeg een lasspecialist of erkende instantie op het gebied van lastoebehoren. 8. INSTRUCTIES PERSOONLIJKE BESCHERMING Lassen kan gevaarlijk zijn en ernstige of zelfs dodelijke verwondingen veroorzaken. Tijdens het lassen kunnen de lasser of personen in de directe omgeving worden blootgesteld aan een gevaarlijke warmtebron, aan de lichtstraling van de lasboog, aan elektromagnetische velden (waarschuwing voor dragers van een pacemaker), aan elektrocutie gevaar, aan lawaai en aan uitstoting van gassen. Bescherm uzelf en bescherm anderen, respecteer de volgende veiligheidsinstructies: Draag, om uzelf te beschermen tegen brandwonden en straling, droge, goed isolerende kleding zonder omslagen, brandwerend en in goede staat, die het gehele lichaam bedekt. Informeer personen in de directe omgeving en indien nodig verzoek deze personen aangepaste kleding te dragen. Stralingsgevaar beperkt zich niet tot de lasser, ook mensen in de directe omgeving kunnen gevaar lopen. Waarschuw daarom altijd uw omgeving. Draag handschoenen die de elektrische en thermische isolatie garanderen. Gebruik speciale lashandschoenen, deze beschermen beter tegen de warmte en straling die vrijkomen. Kies lashandschoenen met vingers, dit werkt fijner! Draag een lasbescherming en/of een las helm die voldoende bescherming biedt. Bescherm uw ogen tijdens schoonmaakwerkzaamheden. Contactlenzen zijn specifiek verboden. Soms is het nodig om het lasgebied met brandwerende gordijnen af te schermen tegen stralingen, projectie en weg spattende gloeiende deeltjes. Informeer de personen in het lasgebied om niet naar de boog of naar gesmolten stukken te staren. Gebruik een geschikte lashelm die automatisch aanspringt wanneer je gaat lassen. Zodoende kan je deze laskap ophouden tijdens het lassen en het schoonmaken en zijn je ogen en gezicht altijd bedekt. Gebruik bescherming tegen geluid wanneer een hoger geluidsniveau wordt bereikt dan de toegestane norm, dit geldt tevens voor alle personen die zich in de directe omgeving bevinden. 6

8 Houd uw handen, haar en kleding op voldoende afstand van bewegende delen (ventilator). Verwijder nooit de behuizing van het apparaat wanneer de las-installatie aan een elektrische voedingsbron is aangesloten en onder spanning staat. De fabrikant of leverancier kan in dit geval niet verantwoordelijk worden gehouden in geval van een ongeluk. De elementen die net gelast zijn kunnen heet zijn en kunnen brandwonden veroorzaken bij het aanraken. Zorg ervoor dat, tijdens onderhoudswerkzaamheden aan de toorts of de elektrode-houder, deze voldoende afgekoeld zijn en wacht ten minste 10 minuten alvorens met de werkzaamheden te beginnen LASDAMPEN EN GAS Dampen, gassen en stof uitgestoten tijdens het lassen zijn gevaarlijk voor de gezondheid. Zorg voor voldoende ventilatie, soms is toevoer van verse lucht tijdens het lassen noodzakelijk. Controleer of de zuigkracht voldoende is, en verifieer of deze aan de gerelateerde veiligheidsnormen voldoet. Bij het lassen in kleine ruimtes moet de veiligheid op afstand gecontroleerd worden. Bovendien kan het lassen van materialen die bepaalde stoffen zoals lood, cadmium, zink, kwik of beryllium bevatten bijzonder schadelijk zijn. Ontvet de te lassen materialen voor aanvang van de laswerkzaamheden. De gasflessen moeten worden opgeslagen in een open of goed geventileerde ruimte. Ze moeten in verticale positie gehouden worden, in een houder of op een trolley. Het lassen in de buurt van vet of verf is verboden. Gebruik een lashelmen met bijpassende verse luchtaanvoer of adembescherming (lasluchtkap) BRAND- EN EXPLOSIEGEVAAR Scherm het lasgebied volledig af, brandbare stoffen moeten minimaal op 11 meter afstand geplaatst worden. Een brandblusinstallatie moet aanwezig zijn in de buurt van laswerkzaamheden. Pas op voor projectie van hete onderdelen of vonken, zelfs door kieren heen. Ze kunnen brand of explosies veroorzaken. Houd personen, ontvlambare voorwerpen en containers onder druk op veilige en voldoende afstand. Het lassen in containers of gesloten buizen moet worden verboden, en als ze open zijn dan moeten ze ontdaan worden van ieder ontvlambaar of explosief product (olie, brandstof, gas residuen, etc.). Slijpwerkzaamheden mogen niet worden gericht naar het lasapparaat, of in de richting van brandbare materialen GASFLESSEN Het gas dat uit de gasflessen komt kan, in geval van hoge concentratie in de lasruimte, verstikking veroorzaken (goed ventileren). Vervoer moet veilig gebeuren: de flessen goed afgesloten en het lasapparaat uitgeschakeld. Deze moeten verticaal bewaard worden en door een ondersteuning rechtop gehouden worden, om omvallen te voorkomen. Sluit de fles goed na ieder gebruik. Let op temperatuurveranderingen en blootstelling aan zonlicht. De fles mag niet in contact komen met een vlam, een elektrische boog, een toorts, een aardingsklem of een andere warmtebron of gloeiend voorwerp. Uit de buurt houden van elektrische leidingen en lasinstallaties, en nooit een fles onder druk lassen. Wees voorzichtig bij het openen van het ventiel van de fles, houd uw hoofd ver verwijderd van het ventiel en controleer of het gas geschikt is om mee te lassen ELECTRISCHE VEILIGHEID Gebruik van niet-geaarde elektrische netwerken is verboden. Het elektrische netwerk dat gebruikt wordt moet altijd geaard zijn. Gebruik het op de veiligheidstabel aanbevolen type zekering. Een elektrische schok kan, direct of indirect, ernstige en zelfs dodelijke ongelukken en/of letsel veroorzaken. Raak nooit delen aan de binnenof buitenkant van de machine aan (toortsen, klemmen, kabels, elektrodes) die onder spanning staan. Deze delen zijn aangesloten op het lascircuit. Koppel, voor het 7

9 openen van het lasapparaat, dit los van het stroom-netwerk en wacht 2 minuten totdat alle condensatoren ontladen zijn. Raak nooit tegelijkertijd de toorts of de elektrodehouder en de massaklem aan. Zorg ervoor dat, als de kabels of toortsen beschadigd zijn, deze vervangen worden door gekwalificeerde en bevoegde personen. Gebruik alleen kabels met de geschikte doorsnede. Draag altijd droge, in goede staat verkerende kleren om uzelf van het lascircuit te isoleren. Draag isolerend schoeisel, waar u ook werkt. Er worden diverse opleidingen en cursussen aangeboden waarbij uitgebreid aandacht wordt besteed aan elektrische veiligheid. Bewustzijn van het gevaar wanneer gewerkt wordt met elektrische apparaten is essentieel. Denk eraan, veiligheid, gezondheid en kwaliteit gaan hand in hand, zorg daarom altijd voor een veilige en schone werkplaats ELEKTROMAGNETISCHE COMPATIBILITEIT Dit Klasse A-materiaal is niet geschikt voor gebruik in een woonomgeving waar de stroom wordt geleverd door een openbaar laagspanningsnet. Het is mogelijk dat er problemen ontstaan met de elektromagnetische compatibiliteit in deze omgevingen, vanwege storingen of radiofrequente straling. Dit materiaal is niet conform aan de CEI norm en is bedoeld om aangesloten te worden op private laagspanningsnetwerken, aangesloten op een openbaar netwerk met uitsluitend midden of hoogspanning. Als het apparaat aangesloten wordt op een openbaar laagspanningsnetwerk is het de verantwoordelijkheid van de installateur of de gebruiker van het apparaat om de stroomleverancier te contacteren en zich ervan te verzekeren dat het apparaat daadwerkelijk op het netwerk aangesloten kan worden ELEKTROMAGNETISCHE EMISSIES Elektrische stroom die door een geleider gaat veroorzaakt elektrische en magnetische velden. De lasstroom wekt een elektromagnetisch veld op rondom de laszone en het lasmateriaal. De elektromagnetische velden, kunnen de werking van bepaalde medische apparaten, zoals pacemakers, verstoren. Veiligheidsmaatregelen moeten in acht worden genomen voor mensen met medische implantaten. Bijvoorbeeld: toegangsbeperking voor voorbijgangers of een individuele risico-evaluatie voor de lassers. Lassers zouden de volgende procedures moeten opvolgen, om een blootstelling aan elektromagnetische straling veroorzaakt door het lassen zo beperkt mogelijk te houden: Plaats de laskabels dicht bij elkaar bind ze indien mogelijk aan elkaar; Houd uw hoofd en uw romp zo ver mogelijk van het lascircuit af; Wikkel nooit de kabels om uw lichaam; Zorg ervoor dat u zich niet tussen de laskabels bevindt. Houd de twee laskabels aan dezelfde kant van uw lichaam; Bevestig de geaarde kabel zo dicht als mogelijk is bij de lasplaats of het te lassen object; Voer geen werkzaamheden uit dichtbij de laszone, ga niet zitten op of leun niet tegen het lasapparaat; 8.7. PERSONEN MET PACEMAKER Personen met een pacemaker moeten een arts raadplegen voor gebruik van het apparaat. De blootstelling aan elektromagnetische straling tijdens het lassen kan gevolgen voor de gezondheid hebben die nog niet bekend zijn. 8

10 9. AANBEVELINGEN 9.1. ALGEMENE AANBEVELINGEN De gebruiker is verantwoordelijk voor het installeren en het gebruik van het apparaat conform de instructies van de fabrikant of leverancier. Als elektromagnetische storingen worden geconstateerd, is het de verantwoordelijkheid van de gebruiker van het apparaat om het probleem op te lossen, eventueel met hulp van de fabrikant of leverancier. In sommige gevallen kan de oplossing liggen in een relatief eenvoudige aarding van het lascircuit. In andere gevallen kan het nodig zijn om met behulp van filters een elektromagnetisch schild rondom de stroomvoorziening en om het vertrek te creëren. In ieder geval moeten de storingen veroorzaakt door elektromagnetische stralingen beperkt worden tot een aanvaardbaar niveau INSTRUCTIES MET BETREKKING TOT DE LASZONE Voor het installeren van het apparaat moet de gebruiker de mogelijke elektromagnetische problemen in de omgeving evalueren. Daarbij moeten de volgende gegevens in acht genomen worden: De aanwezigheid boven, onder, of naast het booglasmateriaal van andere voedingskabels, van besturingskabels, signaleringskabels of telefoonkabels; Ontvangers en zenders voor radio en televisie; Computers en ander besturingsapparatuur; Essentieel veiligheidsmateriaal, zoals bijvoorbeeld bescherming van industriële apparatuur; De gezondheid van personen in de omgeving, bijvoorbeeld bij gebruik van pacemakers of gehoorapparaten; Materiaal dat gebruikt wordt bij het kalibreren of meten; De immuniteit van overig aanwezig materiaal. De gebruiker moet zich ervan verzekeren dat alle apparatuur in de werkruimte compatibel is. Dit kan aanvullende veiligheidsmaatregelen vereisen: Het tijdstip waarop het lassen of andere activiteiten kunnen plaatsvinden. De afmeting van het omliggende gebied dat in acht genomen moet worden hangt af van de structuur van het gebouw en van de overige activiteiten die er plaatsvinden. Het omliggende gebied kan groter zijn dan de begrenzing van de installatie INSTRUCTIES MET BETREKKING TOT INSTALLATIE Naast een evaluatie van de laszone dient een evaluatie van het apparaat plaats te vinden om eventuele gebreken en storingen vast te stellen en op te lossen. Bij het evalueren van de emissies moeten de werkelijke resultaten worden bekeken, zoals die zijn gemeten in de reële situatie, zoals gestipuleerd in Artikel 10 van de CISPR 11:2009. De metingen in de specifieke situatie, op een specifieke plek, kunnen tevens helpen de efficiëntie van de maatregelen te bevestigen GEBRUIK VAN OPENBAAR SPANNINGSNET Het lasmateriaal moet aangesloten worden op het openbare net volgens de aanbevelingen van de fabrikant of leverancier. Als er storingen plaatsvinden kan het nodig zijn om extra voorzorgsmaatregelen te nemen, zoals het filteren van het openbare stroomnetwerk. Er kan overwogen worden om de voedingskabel van de lasinstallatie af te schermen in een metalen omhulsel of een equivalent daarvan. Het is wenselijk de elektrische continuïteit van het omhulsel te verzekeren over de hele lengte. De bescherming moet aangekoppeld worden aan de lasstroomvoeding, om er zeker van te zijn dat er een goed elektrisch contact is tussen de geleider en het omhulsel van de lasstroomvoeding ONDERHOUD VAN HET APPARAAT Onderhoud regelmatig het apparaat, en volg daarbij de aanbevelingen van de fabrikant of leverancier op. Alle toegangen, service ingangen en kleppen moeten gesloten en correct vergrendeld zijn wanneer het apparaat in werking is. Het apparaat mag op geen enkele wijze veranderd worden, met uitzondering van veranderingen en instellingen zoals genoemd in de handleiding van de fabrikant of 9

11 leverancier. Let u er in het bijzonder op dat het vonkenhiaat van de toorts correct afgesteld is en goed onderhouden wordt, volgens de aanbevelingen van de fabrikant of leverancier LASKABELS De kabels moeten zo kort mogelijk zijn, en dichtbij elkaar en vlakbij of, indien mogelijk, op de grond gelegd worden. AARDING Het is wenselijk om alle metalen objecten in en om de werkomgeving te aarden. Waarschuwing: de metalen objecten verbonden aan het te lassen voorwerp vergroten het risico op elektrische schokken voor de gebruiker, wanneer hij tegelijkertijd deze objecten en de elektrode aanraakt. Het wordt aangeraden de gebruiker van deze voorwerpen te isoleren AARDING VAN HET WERKSTUK Wanneer het te lassen voorwerp niet geaard is, vanwege elektrische veiligheid of vanwege de afmetingen en de locatie, zoals bijvoorbeeld het geval kan zijn bij scheepsrompen of metalen structuren van gebouwen, kan een verbinding tussen het voorwerp en de aarde, in sommige gevallen maar niet altijd, de emissies verkleinen. Vermijd het aarden van voorwerpen, wanneer daarmee het risico op verwondingen van de gebruikers of op beschadigingen van ander elektrisch materiaal vergroot wordt. Indien nodig, is het wenselijk dat het aarden van het te lassen voorwerp rechtstreeks plaatsvindt, maar in sommige landen waar deze directe aarding niet toegestaan is, is het aan te raden te aarden met een daarvoor geschikte condensator, die voldoet aan de reglementen in het betreffende land AFSCHERMING EN BEVILIGING Selectieve afscherming en bescherming van andere kabels en materiaal in de omgeving kan problemen verminderen. De beveiliging van de gehele las zone kan worden overwogen voor speciale toepassingen. 10. ELEKTROMAGNETISCHE COMPATIBILITEIT Dit apparaat is ontworpen in overeenstemming met alle van toepassing zijnde richtlijnen, bepalingen en normen. Desondanks kan de machine elektromagnetische ruis genereren die invloed kan hebben op andere systemen zoals telecommunicatiesystemen (radio, televisie en telefoon) of beveiligingssystemen. Deze storing of interferentie kan leiden tot veiligheidsproblemen in het betreffende systeem. Lees en begrijp deze paragraaf om elektromagnetische interferentie (storing), opgewekt door dit apparaat, te voorkomen of te beperken. Dit apparaat is ontworpen om in een industriële omgeving gebruikt te worden. Het is belangrijk om voor gebruik in een huiselijke omgeving aanvullende voorzorgsmaatregelen te nemen op het gebied van veiligheid en gezondheid. Zodoende kunnen mogelijke ongewenste elektromagnetische interferenties voorkomen worden. Het is daarom belangrijk dit apparaat te installeren en te gebruiken zoals beschreven in deze gebruiksaanwijzing. Indien ongewenste elektromagnetische interferentie zich voordoet, dienen maatregelen genomen te worden om deze interferentie te stoppen. Voordat de machine geïnstalleerd wordt dient de gebruiker de werkplek te controleren op apparatuur die ten gevolge van interferentie slecht functioneren. Let hierbij op: Primaire- en secundaire kabels, stuurstroomkabels en telefoonkabels in de directe en nabije omgeving van de werkplek en het apparaat. Radio en/of televisiezenders en ontvangers. Computers of computergestuurde apparatuur. 10

12 Beveiligen en besturingen van industriële processen. Meet en ijk gereedschap. Persoonlijke medische apparatuur zoals pacemakers en gehoorapparaten. Controleer de elektromagnetische immuniteit van apparatuur op of nabij de werkplek. De gebruiker dient er zeker van te zijn dat alle apparatuur in de omgeving immuun is. Dit kan betekenen dat er aanvullende maatregelen genomen moeten worden. De dimensies van het gebied waarvoor dit geldt hangen af van de constructie en andere activiteiten die plaatsvinden. Neem de volgende stappen in acht om elektromagnetische emissie van de machine te beperken: Sluit de machine op het net aan zoals beschreven in deze gebruiksaanwijzing. Indien storing optreedt, kan het nodig zijn aanvullende maatregelen te nemen zoals bijvoorbeeld het filteren van de primaire spanning. Las en werkstukkabels dienen zo kort mogelijk naast elkaar te liggen. Leg, indien mogelijk, het werkstuk aan aarde om elektromagnetische emissie te beperken. De gebruiker moet controleren of het aan aarde leg gen van het werkstuk gevolgen heeft voor het functioneren van apparatuur en de veiligheid van personen. Het afschermen van kabels in het werkgebied kan elektromagnetische emissie beperken. Dit kan bij speciale toepassingen nodig zijn 11. VEILIGHEID TIJDENS HET LASSEN Dit apparaat voldoet aan de essentiële veiligheids- en gezondheidseisen: Laagspanningsrichtlijn (2014/35/EU) Elektromagnetische Compatibiliteit (2014/30/EU) RoHS (2011/65/EU) Hierbij zijn de volgende geharmoniseerde normen in acht genomen: NEN-EN-IEC :2012 Uitrusting voor booglassen deel 1: Energiebronnen voor lassen NEN-EN-IEC :2013 Uitrusting voor booglassen deel 5: Draadaanvoereenheden NEN-EN-IEC :2014+A1 Uitrusting voor booglassen deel 10: Elektromagnetische comptabiliteit (EMC) eisen NEN-EN-IEC :2011 Limietwaarden Limietwaarden voor de emissie van harmonische stromen (ingangsstroom van de toestellen >16 A en < 75 A per fase) Voor gebruik het apparaat, de lastoorts, de netstekker en alle kabels controleren op beschadigingen. Indien beschadigen zijn waargenomen die een verminderde veiligheid tot gevolg kunnen hebben dient het onderdeel direct vervangen te worden. Bij ongevallen lasstroombron onmiddellijk loskoppelen van netspanning. Bij het optreden van elektrische contactspanning, het apparaat onmiddellijk uitschakelen en loskoppelen van de netspanning. Laat het apparaat controleren door gecertificeerd en vakbekwaam personeel. Schakel het apparaat uit bij langere arbeidsonderbrekingen, koppel het apparaat los van netspanning. Het apparaat mag onder geen enkele voorwaarden in geopende toestand in gebruik genomen worden. Gedurende een laspauze de lastoorts op een geïsoleerde ondergrond neerleggen of ophangen zodat er geen contact is met het werkstuk. Schakel het apparaat bij langdurige las onderbrekingen met behulp van de hoofdschakelaar uit, sluit tevens de glasfles. Het apparaat mag in geopende toestand nooit in gebruik genomen worden. Naast het overtreden van de veiligheidsvoorschriften, kan onder deze omstandigheid geen toereikende koeling voor de machineonderdelen worden gegarandeerd. Voor u een standplaats kiest controleer eerst of de omgeving elektromagnetisch verdraagzaam (EMC) is. Treden er storingen op, dan moet u deze eerst verhelpen. 11

13 Nooit de lastoorts op het gezicht richten. Bij onverwachts inschakelen kan dit ernstig letsel veroorzaken. Bij regen nooit in de open lucht lassen. Bij ongevallen het apparaat onmiddellijk loskoppelen van netspanning. Uzelf en personen in de directe omgeving in veiligheid stellen. Indien nodig de desbetreffende hulpinstanties waarschuwen. Bij blokkeringen het apparaat onmiddellijk loskoppelen van netspanning. Indien mogelijk blokkering verhelpen. 12. VERKEERD GEBRUIK VAN HET APPARAAT Het apparaat mag nooit voor andere doeleinden worden gebruikt dan lassen zoals omschreven in deze gebruiksaanwijzing. Verkeerd gebruik van het apparaat kan resulteren in een onveilige of ongezonde situatie. Hieronder een niet limitatieve opsomming van verkeerd gebruik: Houd de elektrische verbinding tussen de stroombron en het werkstuk zo kort als praktisch mogelijk. Gebruik deugdelijk geïsoleerde kabels en koppelingen die voldoende capaciteit hebben voor het doorlaten van stroom. Laat behalve het werkstuk zelf geen losse geleidende delen deel uitmaken van het elektrisch lascircuit. Bevestig de werkstukklem zo dicht mogelijk bij de te trekken lasboog. Bij het elektrisch lassen kan gemakkelijk en onbedoeld aanraking ontstaan tussen delen die onder spanning staan. Bijvoorbeeld het gelijktijdig aanraken van de electrode en het werkstuk. Enkele onder spanning staande delen van het elektrisch circuit (als gereedschap) zijn namelijk niet altijd zodanig afgeschermd dat ze niet aangeraakt kunnen worden: Beklede elektrode Contactvlakken en niet geïsoleerde delen van de lastang Contacttip en elektrode van de lastoorts Werkstukklem en aansluiting van de werkstukkabel Werkstuk Opspaninrichting, lastafel en lasmanipulators 12

14 Wanneer de beschermkap van het lasapparaat is verwijderd of de laadklep van het apparaat is geopend dient het apparaat van de netspanning te zijn ontkoppeld en buiten gebruik te zijn gesteld. Uitsluitend erkende en daarvoor opgeleide monteurs mogen de beschermkap verwijderen. Tijdens het lassen moet de beschermkap altijd zijn aangebracht en de laadklep gesloten. Versleten klemmen of laskabels dienen onbruikbaar te worden gemaakt en te worden weggegooid. 13. GELUIDSEMISSIEDRUK De A-gewogen geluidsemissiedruk (geluidsniveau op de bedienplaats) ligt onder de 70 db (A) bij correct gebruik (gemeten op 1.0 m vanaf het apparaat). Toch is het verstandig altijd gehoorbescherming te dragen voor het geval het geluidsniveau onverwacht boven de 80 db (A) uit komt. Draag altijd gehoorbescherming wanneer nodig maar sluit je niet af voor je omgeving. 14. TECHNISCHE GEGEVENS 15. MIG 200D De met inverter technologie uitgevoerde lasmachine MIG 200D is te gebruiken voor het MIG, MAG lassen en Elektrode lassen met gelijkstroom. Zeer mobiel door het geringe eigengewicht en door de compacte uitvoering neemt de machine weinig ruimte in. 13

15 16. TOEPASSINGSGEBIED Deze lasmachines zijn geschikt voor: Elektroden lassen MIG en MAG lassen 17. TRANSPORT De machine is uitgerust met een handvat waarmee het apparaat met de hand gedragen kan worden. Gebruik de kabels of de toorts niet om het apparaat te verplaatsen. Het apparaat moet in verticale positie verplaatst worden. Gewicht van het apparaat ± 12 kg Let op: onderschat het gewicht niet. De handvatten mogen niet gebruikt worden om het apparaat aan omhoog te hijsen. Til nooit het apparaat boven personen of voorwerpen. Til nooit een gasfles en het materiaal tegelijk op. De vervoersnormen zijn verschillend. 18. STABILITEIT VAN HET APPARAAT De machine mag uitsluitend worden gebruikt in de stabiele rechtopstaande houding. Plaats de machine op de grond tijdens gebruik. Zorg dat de machine tijdens transport, reparatie en onderhoud stabiel en stevig staat. Zorg ervoor dat de machine op een vlakke ondergrond staat die waterpas is. Vermijd te allen tijde valgevaar, plaats de machine dus nooit hoog in een stelling zonder de nodige veiligheidsvoorzieningen. Draag tijdens transport, reparatie en onderhoud altijd de nodige persoonlijke beschermingskleding waaronder werklaarzen/schoenen met stalen neuzen. Plaats het apparaat op een stabiele ondergrond die waterpas is. Draag altijd werklaarzen of veiligheidsschoenen met stalen neuzen. Gebruik het apparaat uitsluitend in de rechtopstaande stabiele houding. 14

16 19. BEOOGD GEBRUIK VAN HET APPARAAT Dit apparaat mag enkel gebruikt worden om te lassen, en uitsluitend volgens de in deze gebruiksaanwijzing vermelde instructies. Het apparaat is ongeschikt voor andere activiteiten dan lassen. Voor aanvang van de werkzaamheden dient deze gebruiksaanwijzing aandachtig te worden doorgenomen. Wanneer er vragen of onduidelijkheden zijn over het beoogd gebruik dient u contact op te nemen met de fabrikant of leverancier AANSLUITEN NETSTEKKER 1. Zorg ervoor dat de hoofdschakelaar aan achterzijde apparaat uit staat. 2. Netstekker in wandcontactdoos steken. Let op, controleer of u elektrische installatie voldoet aan de eisen en of het systeem eisen van het apparaat overeenkomen. Gegevens apparaat staan vermeld op het technische gegevens plaatje bevestigd op het apparaat. Bij twijfel altijd de fabrikant of leverancier informeren. Wanneer het apparaat meermaals en snel opeenvolgend achter elkaar (tussenpose van ±5 sec.) aan en uit wordt geschakeld kan het voorkomen dat de stop of automaat van uw zekeringkast springt of uitschakelt. Dit heeft te maken met overbelasting van de zekering door het snel achter elkaar 15

17 laden van de condensatoren in het apparaat. Het is daarom niet aan te raden het apparaat meermaals snel opeenvolgend aan en uit te schakelen AANSLUITEN TOORTS 1. Sluit het laspistool (toorts) aan op de centrale 2-pinsconnector. 2. Vergrendelen door middel van de snel sluiting vast te draaien AANSLUITEN MASSAKABEL 1. Massakabel koppeling in de minpool van de machine stekken. Vergrendelen door middel van halve slag draaien. 2. Werkstukklem aan werkstuk bevestigen. Let op! Dat de aansluiting van de massakabel op het werkstuk vrij is van lak, vet en andere verontreiniging. Zonder een goede verbinding tussen machine en werkstuk is het niet mogelijk om goed te lassen. Bij het TIG lassen dient met de massakabel op de pluspool van de machine aan te sluiten. Dat is dus precies andersom! Een goede lasnaadvoorbewerking kan de kwaliteit van de las aanzienlijk doen toenemen. Een schoon werkstuk wat volledig is ontdaan van oppervlakte verontreiniging komt de kwaliteit van de las ten goede. Oppervlakte verontreiniging kan porositeit van de las veroorzaken WISSELEN VAN POLARITEIT 1. Tijdens het lassen met massieve draad, dus in combinatie met een gasfles, dient de polariteit van de toorts positief te zijn. Dit wil zeggen dat de polariteitkabel (korte kabel vast aan voorkant apparaat) met de pluspool verbonden moet zijn. 2. Tijdens het lassen met gevulde draad, dus zonder gasfles, dient de polariteit van de toorts negatief te zijn. Dit wil zeggen dat de polariteitskabel (korte kabel vast aan voorkant apparaat) met de minpool verbonden moet zijn LASSEN MET GEVULDE DRAAD Bij het lassen met gevulde draad dient de massakabel op de pluspool aangesloten te worden. De polariteitkabel dient verbonden te worden met de minpool. Dit is dus precies andersom als met normaal MIG lassen met een gasfles. De toorts wordt aangesloten op de normale stuurstroom aansluiting (toorts) 2-pinsconnector. De toorts is nu electro-negatief geworden en het werkstuk electro-positief. Wanneer bij het lassen met gevulde draad er bijzonder veel lasspetters zijn dan kan het zijn dat de polariteit niet juist is geschakeld. Volg daarom de stappen zoals hierboven omschreven nauwkeurig. Op de voorkant van het lasapparaat staan aangegeven wat de juiste polariteit is bij welk lasproces BESCHERMGASFELS AANSLUITEN BIJ MIG LASSEN Let op! Beschermgasflessen staan onder een hoge druk. Bescherm de fles altijd tegen: Mechanische beschadigen. Vallen Hitte en vorst 16

18 De beschermgasfles bij opslag of tijdens lasproces: Alleen in gekeurde stellingen plaatsen Altijd de gasfles bij plaatsen in houder met bevestiging ketting borgen Let op explosiegevaar! 1. Afdekkap van gasfles schroeven (mits noodzakelijk) 2. Gasflesventiel kort open en dicht draaien. De gasaansluiting is nu van vuil en stof gereinigd! 3. Aansluiting van reduceerventiel controleren. Een beschadigd reduceerventiel dient direct vervangen te worden! 4. Schroef het reduceerventiel op de gasfles. Controle van reduceerventiel: Is de afdichtring van het reduceerventiel: Defect, versleten Niet aanwezig Let op! Dan moet u eerst een nieuwe afdichtring plaatsen. Een lekkende aansluiting is niet economisch en belastend voor het milieu STAPPENPLAN INSTALLATIE Sluit de laskabel met aardeklem (massakabel) aan op het apparaat en de klem op het werkstuk (Let op: aansluiting is afhankelijk van type draad, paragraaf 19.3, 19.4 en 19.5). Monteer het reduceerventiel op de cilinder. Sluit de gasslang, aan op de achterkant van de machine en op de tule van de reduceerventiel/drukregelaar aan. Sluit de toorts aan op de centraal aansluiting. Plaats de draadhaspel op de draad rolhouder. Ontgrendel de drukrol van de draad aanvoereenheid en voer hierna de lasdraad in via de ingang geleider en de draadrol. Sluit de drukrol en zorg ervoor dat de lasdraad in de groef van de draadrol valt. Gebruik uitsluitend een draadrol die overeenkomt met de diameter en het gebruikte soort lasdraad. De dikte van de toegestane draad staat op de zijkant van de draadrol. Stel de druk op de draad in door middel van het verdraaien van de daarvoor bestemde knop. De druk hangt af van het type en de diameter van de gebruikte lasdraad en dient zo te zijn ingesteld dat als u de lasdraad met de hand probeert tegen te houden de draadrol begint te slippen. Sluit de machine aan op het voedingsnet met behulp van de netstekker en schakel de schakelaar in. Druk de schakelaar op de toorts in en laat de schakelaar los als de lasdraad circa 4 cm uit de toorts steekt. Monteer de contacttip met de juiste boring en het gas mondstuk. Een lasspray kan worden gebruikt om de contacttip en het gas mondstuk te beschermen tegen het aanhechten van lasspatten. Het apparaat is gereed voor gebruik. 20. OPLEIDING VAN DE GEBRUIKER Begrip van de mogelijke gevaren van het lassen is essentieel. Een goede opleiding is daarom belangrijk. Er worden diverse erkende opleidingen aangeboden voor zowel beginners als ervaren lassers. De beginselen van veiligheid en gezondheid komen hierbij aan bod. Wij raden aan contact op te nemen met het Nederlands Instituut voor Lastechniek om tot een juiste opleiding te komen. Voor meer informatie: 17

19 Nederlands Instituut voor Lastechniek Louis Braillelaan EK Zoetermeer +31 (0) GEBRUIK VAN AGGREGAAT Bij gebruik van een aggregaat: Het vermogen van het aggregaat moet minimaal 10% groter zijn dan het maximale opgenomen vermogen van de machine; De openklem spanning moet gestabiliseerd zijn, dit om schade aan de machine door spanningspieken te voorkomen. Inschakelen: Schakel eerst het aggregaat aan en daarna pas het apparaat. Laat de aggregaat enkele minuten draaien alvorens het apparaat in te schakelen Uitschakelen: Schakel eerst het apparaat uit en daarna pas de aggregaat. 22. BIJ GEBRUIK VAN VERLENGKABELS Controleer de kabel op beschadigingen, beschadigden verlengkabels dienen onbruikbaar gemaakt te worden en weggegooid. Rol de verlengkabel altijd volledig af. Gebruik alleen kabels met een minimale diameter van 2.5mm². Maximale lengte verlengkabel is 25m. 23. INSCHAKELDUUR De inschakelduur wordt volgens EN /VDE 0544 bepaald op een 10 minuten durende arbeidscyclus. Dit betekent bij bijvoorbeeld een 60% ID: na 6 minuten lassen moet er een afkoelperiode volgen van 4 minuten volgen. De vermogensonderdelen zijn door middel van thermostaten, welke automatische terugschakelen, beschermt tegen overbelasting. Deze waarde gelden bij een omgevingstemperatuur tot 40 C en een werklocatie tot een hoogt van 1000 meter boven NAP. Hogere temperaturen, montage van bescherming/stof filter en locaties boven de maximale hoogte verlagen de inschakelduur. 18

20 24. BEDIENINGSPANEEL Functies en instellingen selecteren: A MMA (TIG) MIG Met deze knop kunnen de functies MMA, TIG of MIG worden geselecteerd. B (TIG) MIG Met deze knop kunnen de functies 4T en 2T worden geselecteerd C MIG Met deze knop kan de draad worden doorgevoerd. D MMA (TIG) MIG Parameter instelling draaiknop, druk de draaiknop in en draai om versneld in te stellen. E MIG Parameter selectie. Parameters instellen en lasproces selecteren: 1 MMA Signaallicht wanneer MMA-functie is geselecteerd 2 (TIG) Signaallicht wanneer TIG-functie is geselecteerd 3 MIG Signaallicht wanneer MIG-functie is geselecteerd 4 (TIG) MIG Signaallicht 2T actief (machine start na indrukken startknop op lastoorts machine stopt na loslaten startknop lastoorts) 5 (TIG) MIG Signaallicht 4T actief (1 e maal indrukken startknop lastoorts voor start vlamboog functie startknop loslaten voor oplopen vlamboog spanning naar ingestelde waarde 2 e maal startknop indrukken voor aflopen vlamboog spanning startknop loslaten voor stoppen lasproces. 6 MIG Signaallicht voor het doorvoeren van lasdraad. 7 MIG Nauwkeurige afstelling van de laststroom (-5 v tot +5 v) 8 MIG Inductie afstelling (smoorspoel) ten behoeve van het kortsluitbooglassen (short-circuit). Met deze knop kan de inductie nauwkeurig worden afgesteld (-5 tot +5). Dit is van belang bij het kortsluitbooglassen, hierbij vindt de druppelafsplitsing plaats door het insnoeren van de het (weke) draadeinde van de lasdraad. Op het moment van kortsluiting neemt de stroom in korte tijd toe tot de kortsluitwaarde die is ingesteld. Als de stroom toename te snel verloopt kan de insnoering zo snel plaatsvinden dat het ingesnoerde gedeelte van de lasdraad explosief verdampt, wat tot overmatig spatverlies leidt. Met de juiste inductieafstelling kan dit effect worden tegengewerkt wat de kwaliteit van de las ten goede komt. 19

21 Figuur 1: invloed van de inductieafstelling (smoorspoel) op het verloop van de spanning en stroom bij plotselinge veranderingen. Zie hoofdstuk 25 voor meer uitleg over de 4 verschillende varianten van het MIG/MAG lassen. 9 MIG Selectie van gas en lasdraad dikte (CO2/Argon en 0.6/0.8/1.0mm). In deze instelling kan je kiezen voor het lassen met massieve draad (standaard), sluit hierbij de polariteitkabel aan op de pluspool, je kan ook kiezen voor het lassen met gevulde draad, in dit laatste geval sluit je de polariteitkabel aan op de minpool. Je kan ook kiezen voor het lassen van aluminium met aluminium lasdraad, in dit geval sluit je de polariteitkabel aan op de pluspool. 10 MMA (TIG) MIG Digitaal display weergave ingestelde voltage. 11 MMA (TIG) MIG Digitaal display weergave ingestelde ampère. Waarschuwingsverlichting: Work MMA (TIG) MIG Groen licht gaat branden wanneer het apparaat klaar is voor gebruik O.C MMA (TIG) MIG Oververhitting waarschuwing led, machine gaat automatisch in staat van oververhitting bescherming. Codering: O.C = lasapparaat is in staat van oververhitting bescherming O.H MMA (TIG) MIG Waarschuwing led gaat branden wanneer lasproces foutief is ingesteld. Codering: O.H = lasapparaat indiceert een foutief lasproces 25. MIG/MAG LASSEN Dit hoofdstuk beschrijft de basis van het MIG/MAG lassen HET LASPROCES MIG/MAG-lassen is een specifieke lastechniek. De naam is een afkorting en staat voor Metal Inert Gas / Metal Active Gas. Het zijn eigenlijk twee soorten maar omdat het enige verschil het gebruikte gas is wordt het toch als eenzelfde soort gezien. Vier verschillende varianten van MIG/Mag lassen Naast de twee verschillende soorten gassen die worden gebruikt tijdens het MIG/MAG lassen zijn er ook nog vier verschillende varianten die bij het MIG/Mag lassen horen. Deze varianten zijn kortsluitbooglassen, pulserend lassen, lassen met gevulde draad en openbooglassen. - Kortsluitbooglassen is een lasproces waarbij de elektrode van het lastoestel het werkstuk aantikt. Door dit aantikken ontstaat kortsluiting tussen het werkstuk en de elektrode. Hierdoor loopt een zeer hoge stroom door de laselektrode. De laselektrode is de lasdraad die op een rol toegevoerd wordt. De hoge stroom zorgt ervoor dat de lasdraad afsmelt. Vervolgens wordt de korsluiting afgebroken. De draad wordt echter vanaf de rol voortdurend toegevoerd. Hierdoor ontstaat een circuit aan kortsluitingen. Daarom wordt kortsluitbooglassen in het Engels ook wel Shortcut Circuit genoemd. 20

22 - Pulserend lassen is een lasproces waarbij twee verschillen stroomsterktes worden gebruikt. De basisstroom is constant en zorgt ervoor dat de lasboog in stand wordt gehouden. Daarnaast is er nog een pulserende stroom. Deze pulsstroom komt over de basisstroom heen. De pulserende stroom zorgt ervoor dat het toevoegmateriaal (de toevoegdraad) smelt. Hierdoor smelten er druppels toevoegmateriaal in het smeltbad. Pulserend lassen zorgt voor minder warmte inbreng tijdens het lasproces. Daardoor kan men beter in verschillende lasposities lassen. - Lassen met gevulde draad is een lasproces dat ook bij MIG/MAG lassen kan worden toegepast. De draad die wordt toegevoegd tijdens het lassen is, zoals de naam van het lasproces al duidelijk maakt, gevuld. De draad bevat een poeder die ervoor zorgt dat er een slak ontstaat op het smeltbad. Een voorbeeld van poeder dat in de gevulde draad wordt toegepast is rutiel. MIG/MAG lassen met een draad die rutiel gevuld is wordt ook wel lassen met rutiel gevulde draad genoemd. Lassen met gevulde draad zorgt ervoor dat het smeltbad goed wordt beschermd door een slak, dit gebeurd ook met BMBE lassen (lassen met beklede elektrode). Daarom is MIG/MAG lassen met (rutiel) gevulde draad geschikt voor een omgeving waarbij wind en tocht invloed hebben op het lasproces. Uiteraard dient wind en tocht zoveel mogelijk vermeden te worden tijdens het lassen. - Openbooglassen kan ook met MIG/MAG lassen worden gedaan. Hierbij worden deeltjes van de elektrodedraad naar het werkstuk gesproeid. Het werkstuk wordt daarbij niet aangeraakt door de elektrode. De boogspanning is veel hoger dan wanneer men met een gesloten boog last en het werkstuk wel raakt met de elektrode. Tijdens lassen met open boog verstuiven kleine druppeltjes van de elektrode en belanden deze in het smeltbad dat tijdens het lasproces ontstaat. Het openbooglassen is een heet lasproces de draadsnelheid is groter dan bij kortsluitbooglassen. [bron: TOEPASSING Het MIG/MAG lassen kent zeer uiteenlopende toepassingen. Hij kan zowel handmatig, semiautomatisch als volledig door een lasrobot worden uitgevoerd. Voordelen: Zeer universeel inzetbaar, zowel voor lassen uit de hand als automatisch. Goede laskwaliteit: kans op insluitsels is klein bij slepend lassen. Bij gebruik van CO2 (MAG) een goedkope lasmethode. Kan in veel posities (ook bovenhands) gebruikt worden. Nadelen: Veel spatten die elders aan het werkstuk kunnen hechten, wat met name ongewenst is als het gelaste voorwerp niet nabehandeld wordt; met name bij roestvast staal. Dit is grotendeels te voorkomen met antispatspray. Betrekkelijk omvangrijke apparatuur, vanwege rol met lasdraad, gasfles, draadtransportmechaniek en lastransformator. Niet tot nauwelijks bruikbaar bij wind LASNAAD VOORBEREIDEN Bij het MIG lassen moet de lasnaad en het omringende materiaal droog, vrij van vet en of andere vuil zijn. De te gebruiken lasnaad hangt af van het soort en dikte van het materiaal. Goede voorbereiding van de lasnaad is bepalend voor de kwaliteit en de sterkte van de las. Pas daarom altijd de juiste voorbewerking toe. Hieronder een aantal standaard lasnaadvormen: 21

23 25.4. MIG/MAG FUNCTIE Lasstroom instellen: Voor het starten van het lasproces. Gewenste lasstroom door middel van draai/drukknop instellen. o Instelbereik 100%. In het display wordt de ingestelde ampère aangegeven. Tijdens het MIG/MAG-lasproces: Om de lasstroom in te stellen: Met de draai/drukknop op het apparaat BASISINSTELLINGEN CONTROLEREN Voordat er met lassen begonnen wordt moeten eerst de basis instellingen gecontroleerd worden. Met behulp van draai/drukknop kunt u het menu doorlopen. LED geeft aan welke parameter actief is en of ingesteld kan worden. Waarde van de parameter wordt in het display weergegeven en kan door middel van verdraaien van draai/drukknop gewijzigd worden TIG 2-TAKT 2-Takt MIG/MAG-lassen is uitermate geschikt voor het maken van korte lasnaden en hecht lassen. Bij het indrukken van de toortsschakelaar opent zich de gasklep en de gas voorstroom begint. Als de gas voorstroom tijd is verstreken ontsteekt de vlamboog en loopt de stroom met de vast ingestelde oplooptijd op van de start stroom tot de ingestelde waarde van de lasstroom. Het lasproces wordt gestopt door het loslaten van de toortsschakelaar TIG 4-TAKT 4-Takt MIG/MAG-lassen is uitermate geschikt voor het maken van lange lassen. Ten opzichte van 2- Takt MIG/MAG-lassen wordt de toorts schakelaar bij 4-Takt MIG/MAG-lassen alleen gebruikt om het lasproces te starten en te stoppen. Bij het indrukken van de toortsschakelaar opent zich de gasklep en de gas voorstroom begint. Als de gas voorstroom tijd is verstreken ontsteekt de vlamboog. Na het loslaten van de toortsschakelaar loopt de stroom op van de start stroom start tot de ingestelde waarde van de lasstroom. Stoppen lasproces: Na het indrukken van de toortsschakelaar begint de aflooptijd. De lasstroom zal teruglopen. Toortsschakelaar loslaten, de vlamboog dooft en er zal na-gas stromen. 26. ONDERHOUD 22

24 Het is raadzaam om regelmatig stof en dergelijke welke op de transformator, gelijkrichter, elektronica neerslaat te verwijderen. De frequentie van deze handeling hangt af van de gebruiksintensiviteit en de aanwezigheid van stof en dergelijke in de gebruikersruimte, maar tenminste iedere 6 maanden. Volg de volgorde zoals hieronder is aangegeven. Waarschuwing! Voor u begint met reiniging en inspectie van de machine: Verwijder eerst de netstekker. Na het uitschakelen van de netspanning zijn de elektrolytische condensatoren van de inverter nog geladen, wacht minimaal 3 minuten zodat de condensators tot een veilige spanning ontladen zijn. Machine laten afkoelen PERIODIEKE CONTROLE Dagelijkse controle Controleer of de knoppen/schakelaars welke op het apparaat zijn gemonteerd goed functioneren/schakelen en in de juiste stand staan. Als dit niet het geval is, corrigeer de instellingen en als dit niet mogelijk is vervang de knop/schakelaar. Na het inschakelen van het apparaat. Observeer of de machine geen vreemde geluiden maakt, trilt of vreemd ruikt. Mocht dit het geval zijn, probeer oorzaak te vinden en te herstellen. Als u de oorzaak niet kan vinden neem dan contact op met de fabrikant of leverancier. Observeer of het display LED en signaal LED s correct functioneren. Bij een defect LED vervangen, mocht dit niet afdoende zijn, vervang de Display print. Controleer of de min/max waarde corresponderen met de ingestelde waarde. Als hierin een verschil zit, corrigeren. Controleer of de ventilator normaal draait en goed functioneert. Bij beschadiging gelijk vervangen. Als de ventilator bij oververhitting niet gaat draaien, check of het ventilatorblad is geblokkeerd; eventuele blokkade verwijderen. Als de ventilator niet is geblokkeerd, het ventilatorblad een zet geven in de draairichting, gaat de ventilator nu wel draaien is de start condensator defect. Vervang de condensator als dit het geval is. Is dit niet de oorzaak vervang de ventilator. Controleer of de laskabel en laskabel koppelingen geen gebreken vertonen en of ze goed vastzitten. Bij schade herstellen of vervangen. Maandelijkse controle Kwartaal controle Jaarlijkse controle Verwijder alle stof met behulp van droge en schone perslucht van max. 2bar. Controleer of alle elektrische en mechanische verbindingen vast zitten en of beschadigd zijn. Controleer of de ingang, uitgang en frame aarde aansluitingen vastzitten en of nog heel zijn. Beschadigde en of defecte onderdelen moeten gerepareerd worden. Controleer of de waarden van de stroom aangegeven in het display overeenkomen met de werkelijke waarde (gemeten waarde). Jaarlijkse NEN 3140 keuring. Ga hiervoor naar uw dealer. 27. AFSTELLEN Waarschuwing! Voor u begint met afstellen van de machine: Verwijder eerst de netstekker. Na het uitschakelen van de netspanning zijn de elektrolytische condensatoren van de inverter nog geladen, wacht minimaal 3 minuten zodat de condensators tot een veilige spanning ontladen zijn. Machine laten afkoelen 23

25 27.1. ONDERDELEN Essentiele onderdelen van het apparaat mogen uitsluitend door een daarvoor opgeleid en bevoegd persoon worden vervangen. Neem daarvoor contact op met een erkend servicestation of vraag uw leverancier om meer informatie. Voor meer informatie betreffende de te gebruiken vervangingsonderdelen neemt u contact op met uw leverancier. 28. REPARATIES Pas op! Hoogspanning! Levensgevaarlijk! Manipulaties, reparaties of veranderingen aan inwendige aansluitingen en/of onderdelen van de machine mogen alleen uitgevoerd worden door opgeleid servicepersoneel. Onderhoudswerkzaamheden mogen alleen door vakbekwaam personeel uitgevoerd worden. Ga hiervoor naar u w dealer/lastechnisch groothandel. Gebruik alleen originele reserveonderdelen. Als garantie of onderhoudsreparaties worden uitgevoerd d oor personen die hiervoor niet zijn opgeleid en of bevoegd zijn vervalt de aanspraak op garantie. Retour zendingen van garantiegevallen kunnen uitsluitend gedaan worden door uw leverancier/dealer. 24