Beoordelingsrichtlijn

Transcriptie

1 BRL K537/ Beoordelingsrichtlijn voor het Kiwa procescertificaat voor Verwerken van Kunststoffolie

2 Voorwoord Kiwa Deze Beoordelingsrichtlijn is opgesteld door het College van Deskundigen Kunststoffen in de grond- weg- en waterbouw (KGWW) van Kiwa, waarin belanghebbende partijen op het gebied van Verwerken van kunststoffolie zijn vertegenwoordigd. Dit college begeleidt ook de uitvoering van certificatie en stelt zonodig deze Beoordelingsrichtlijn bij. Waar in deze Beoordelingsrichtlijn sprake is van College van Deskundigen is daarmee bovengenoemd college bedoeld. Deze Beoordelingsrichtlijn zal door Kiwa worden gehanteerd in samenhang met het Kiwa-Reglement voor Productcertificatie, waarin de algemene spelregels van Kiwa bij certificatie zijn vastgelegd. Reikwijdte Deze beoordelingsrichtlijn (BRL) sluit aan bij de Protocollen voor het toepassen van kunststof geomembranen ten behoeve van bodembescherming en de Richtlijn Geomembranen. Dit houdt in dat de eisen in deze beoordelingsrichtlijn ten minste voldoen aan de eisen die in deze documenten zijn genoemd. In sommige gevallen worden in de beoordelingsrichtlijn aanvullende eisen gesteld ten aanzien van procedures, registraties, beproevingsmethoden of uitvoeringsaspecten. Daarnaast wordt in de beoordelingsrichtlijn aandacht besteed aan mestopslagsystemen (volgens de HBRM) en aan combinatieafdichtingen. Kiwa N.V. Sir W. Churchill-laan 273 Postbus AB RIJSWIJK Tel Fax Kiwa N.V. Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, mechanisch, door fotokopieën, opnamen, of enig andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Het gebruik van deze Beoordelingsrichtlijn door derden, voor welk doel dan ook, is uitsluitend toegestaan nadat een schriftelijke overeenkomst met Kiwa is gesloten waarin het gebruiksrecht is geregeld. Bindend verklaring Deze beoordelingsrichtlijn is door Kiwa bindend verklaard per 1 juli2010 Kiwa Nederland B.V. - 2

3 Inhoud Voorwoord Kiwa 1 Inhoud 3 1 Inleiding Algemeen Toepassingsgebied Toepassingsvoorwaarden Eisen en bepalingsmethodes Eisen Bepalingsmethodes Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten Kwaliteitsverklaring 9 2 Terminologie Definities 10 3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring Toelatingsonderzoek Certificaatverlening 11 4 Proceseisen: Algemeen Inleiding Melden van werkzaamheden Identificatie van werkzaamheden Contractvorming 12 5 Proceseisen en bepalingsmethoden Inleiding Algemene eisen Voldoen aan de gestelde eisen Projectspecificaties Eisen aan de kunststof folie Prefabricage Eisen aan de verbindingen Eisen aan de verwerkingswijze en aan verwerkings-omstandigheden Aanvullende eisen: Verwerken van folie op het eigen bedrijf Aanvullende eisen: Verwerken van folie op locatie Algemeen 15 Kiwa Nederland B.V. - 3

4 5.4.2 Aflevering folie en tijdelijke opslag Acceptatie van het grondwerk, voorkomen van beschadigingen Uitrollen van de folie, voorkomen van beschadigingen, betreden van de folie Ongunstige werkomstandigheden, weersinvloeden Aansluiting op bestaande constructies Werkzaamheden door derden Aanvullende eisen: Combinatie afdichtingen Rijden over de afdichtingslaag Aanbrengen ballastlaag Proefvak 17 6 Eisen aan apparatuur en verbindingen Eisen aan apparatuur Apparatuur voor lange verbindingen Apparatuur voor detailverbindingen en reparaties Kwalificatie van verbindingen Algemene eisen aan verbindingen Afpeleigenschappen Verbindingen in onversterkte materialen zonder vloei- of buigpunt Verbindingen in onversterkte materialen met vloei- of buigpunt Verbindingen in versterkte materialen Verbindingen in gevulcaniseerde EPDM Trekslagsterkte Verbindingen in materialen zonder een vloei- of buigpunt Verbindingen in materialen met een vloei- of buigpunt Rek-bij-breuk Treksterkte, versterkte materialen Non-destructief onderzoek (controle op dichtheid) 23 7 Eisen aan het kwaliteitssysteem Algemeen Beheerder van het kwaliteitssysteem Interne kwaliteitsbewaking/kwaliteitsplan Procedures en werkinstructies Documentenbeheer Kwalificatie van laspersoneel Organisatieschema Procesbeschrijvingen Procesbeschrijving Op het eigen bedrijf verwerken Procesbeschrijving Op locatie verwerken Procesbeschrijving Keuringsplan lange verbindingen Procesbeschrijving Keuringsplan detail-verbindingen (waaronder reparaties) Uitvoeringsplan Legplan, ontwerp van de constructie, revisie legplan 29 Kiwa Nederland B.V. - 4

5 9 Samenvatting onderzoek en controle Onderzoeksmatrix Controle op het kwaliteitssysteem Afspraken over de uitvoering van certificatie Algemeen Certificatiepersoneel Kwalificatie-eisen Kwalificatie Rapport toelatingsonderzoek Beslissing over certificaatverlening Uitvoeringsvorm kwaliteitsverklaring Aard en frequentie van externe controles Interpretatie van eisen Begrippen, verklarende woordenlijst Lijst van vermelde documenten 37 I Model certificaat 1 ALGEMENE BESCHRIJVING VAN HET PROCES: 2 Het proces omvat het door de ondernemer verwerken van kunststof folie, conform BRL-K537 2 II Model IKB-schema of raam-ikb-schema 3 III VAARDIGHEIDSKWALIFICATIE (als bijlage bij het IKB) 1 IV 1 Kiwa Nederland B.V. - 5

6 1 Inleiding 1.1 Algemeen De in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen eisen worden door Kiwa gehanteerd bij de behandeling van een aanvraag, en de instandhouding van een procescertificaat voor Verwerken van kunststoffolie. Deze beoordelingsrichtlijn vervangt BRL K537/04 d.d en Wijzigingsblad BRL K537/04 dd De kwaliteitsverklaringen die op basis van die beoordelingsrichtlijn zijn afgegeven verliezen hun geldigheid niet. Techniekgebied A1 Folies. Alle materiaalsoorten, functies en toepassingen. Bijv. kunststof, bitumen. Bijv. waterdicht, waterdicht en dampopen, dampdicht. Bijv. horizontaal, verticaal, in spouw, als afdekking Bij de uitvoering van certificatiewerkzaamheden is Kiwa gebonden aan de eisen, als opgenomen in NEN-EN die in het hoofdstuk Afspraken over de uitvoering van certificatie zijn vastgelegd. Op basis van deze beoordelingsrichtlijn kunnen ten aanzien van de verwerkingslocatie twee verschillende procescertificaten worden afgegeven: Uitsluitend op het eigen bedrijf verwerken, prefabriceren; Op locatie verwerken en op het eigen bedrijf verwerken, prefabriceren. Voor zover in deze beoordelingsrichtlijn per eis niet specifiek is aangegeven dat deze geldt voor het op het eigen bedrijf verwerken of voor het op locatie verwerken, geldt de eis voor beide. Toepassingsgebied De processen zijn bestemd om te worden toegepast als/in Toepassingsgebied. 1.2 Toepassingsgebied Deze beoordelingsrichtlijn behandelt het proces van het verwerken van kunststof folie op het eigen bedrijf en/of op locatie tot vloeistofdichte constructies. Hierbij gelden de volgende toepassingsgebieden en toepassingen: Bouw - vloeistofkerende constructies; - vloeistofopvang constructies. Mestopslag - afdekkingen; - bassins; - mestsiloafdichtingen; - mestzakken. Kiwa Nederland B.V. - 6

7 Milieu Bescherming van het milieu: - stortplaatsen in het algemeen; - reststoffenbergingen; - opslag van chemicaliën, minerale olie en andere milieubedreigende stoffen; - bescherming van de omgeving tegen milieubedreigende stoffen (bedrijfsterreinen, werkplaatsen, benzinestations en industriële installaties); - een bescherming van bodem en grondwater tegen de gevolgen van morsen en andere bodembedreigingen bij calamiteiten; - scheiding van vaste of vloeibare grondstoffen of producten; - bescherming van installaties tegen erosie en corrosie. Grond-, Weg- en Waterbouw - opslag en kering van water; - waterdichte scheidingsconstructies in het algemeen; - stabiliserende constructies; - onderwater constructies. Noot: De kwaliteitsverklaring kan door Kiwa worden uitgebreid met toepassingen die nog niet hierboven genoemd worden, of worden beperkt tot één of enkele van de hierboven genoemde toepassingen; zie ook 1.3 onder Aanvullende toepassingsgebieden en toepassingen en Uitsluiting van toepassingsgebieden en toepassingen. 1.3 Toepassingsvoorwaarden Algemeen Voor alle genoemde toepassingsgebieden geldt dat de opdrachtgever en de ondernemer, in aanvulling op deze beoordelingsrichtlijn, van project tot project de opdrachtgebonden toepassingsvoorwaarden en specifieke proceseigenschappen moeten vaststellen. Het is in principe mogelijk dat binnen het voor de kwaliteitsverklaring geldende toepassingsgebied bepaalde combinaties (van: toepassing conform 1.2, verwerkingslocatie, foliesoort, folietype, verbindingsmethode) slechts beperkt of in het geheel niet toepasbaar zijn (op grond van regelgeving of anderszins). Per project moet allereerst worden vastgesteld of het werk onder de kwaliteitsverklaring kan geschieden (toetsing toepassingsgebied), en vervolgens welke van de mogelijke combinaties de meest geschikte is. Aanvullende toepassingsgebieden en toepassingen De kwaliteitsverklaring kan op verzoek van de ondernemer door Kiwa worden uitgebreid met toepassingen die nog niet in 1.2 genoemd worden. Deze uitbreidingen worden in de kwaliteitsverklaring opgenomen. Bovendien wordt de uitbreiding opgenomen in het Schema van Interne Kwaliteitsbewaking van de ondernemer (IKB schema), waarbij in de regel ook aanvullende bepalingen, beproevingen of onderzoeken in het IKB -schema worden vastgelegd. Uitsluiting van toepassingsgebieden en toepassingen De kwaliteitsverklaring kan op verzoek van de ondernemer door Kiwa worden beperkt tot één of enkele van de in 1.2 genoemde toepassingen. Kiwa Nederland B.V. - 7

8 Deze uitsluitingen worden in de kwaliteitsverklaring opgenomen. Bovendien wordt de uitsluiting opgenomen in het Schema van Interne Kwaliteitsbewaking van de ondernemer (IKB schema), waarbij in de regel ook aanvullende bepalingen, beproevingen of onderzoeken in het IKB -schema worden vastgelegd. 1.4Eisen en bepalingsmethodes In deze beoordelingsrichtlijn zijn eisen en bepalingsmethoden vastgelegd. Daaronder wordt verstaan: Eisen Prestatie-eisen: in maten of getallen geconcretiseerde eisen die zijn toegespitst op bepaalde (functionele) eigenschappen van de uitgevoerde werkzaamheden en die een te behalen grenswaarde bevatten die ondubbelzinnig kan worden berekend of gemeten. Producteisen: in maten of getallen geconcretiseerde eisen die zijn toegespitst op de (identificeerbare) eigenschappen van de in het proces toegepaste producten en die een te behalen grenswaarde bevatten die ondubbelzinnig kan worden berekend of gemeten. Proceseisen: geconcretiseerde eisen waaraan het proces moet voldoen, zonodig met inbegrip van de daarbij aan te houden condities en randvoorwaarden waaronder het proces mag of moet plaats vinden Bepalingsmethodes Toelatingsonderzoek: het onderzoek om vast te stellen dat aan alle in de beoordelingsrichtlijn gestelde eisen wordt voldaan; Controleonderzoek: het onderzoek dat na certificaatverlening wordt uitgevoerd om vast te stellen dat de gecertificeerde processen en uitgevoerde werkzaamheden bij voortduring aan de in de beoordelingsrichtlijn gestelde eisen voldoen. In de onderzoeksmatrix is samengevat welk onderzoek zal worden uitgevoerd door Kiwa bij de toelating en bij controles, en met welke frequentie het controleonderzoek zal worden uitgevoerd. 1.5 Acceptatie van door leverancier geleverde onderzoeksrapporten Indien door de leverancier rapporten van onderzoekinstellingen of laboratoria worden overgelegd om aan te tonen dat aan de eisen van de BRL wordt voldaan, zal moeten worden aangetoond dat deze zijn opgesteld door een instelling die voldoet aan de van toepassing zijnde accreditatienorm, te weten: NEN-EN-ISO/IEC voor laboratoria; NEN-EN-ISO/IEC voor inspectie-instellingen; NEN-EN voor certificatie-instellingen die producten certificeren; NEN-EN ISO/IEC voor certificatie-instellingen die systemen certificeren; NEN-EN-ISO/IEC voor certificatie-instellingen die personen certificeren. De instelling wordt geacht aan deze criteria te voldoen wanneer een accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, afgegeven door de Raad voor Accreditatie (RvA) of een accreditatie-instelling waarmee de RvA een overeenkomst van wederzijdse acceptatie heeft gesloten. Deze accreditatie moet betrekking hebben op het voor deze BRL vereiste onderzoek. Indien geen accreditatiecertificaat kan worden overgelegd, zal de certificatieinstelling zelf verifiëren of aan de accreditatienorm is voldaan, of het desbetreffende onderzoek opnieuw zelf (laten) uitvoeren. Kiwa Nederland B.V. - 8

9 1.6 Kwaliteitsverklaring De op basis van deze BRL af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als Kiwa-procescertificaat. Het model van deze kwaliteitsverklaring is als bijlage bij deze BRL opgenomen. De op basis van deze beoordelingsrichtlijn af te geven kwaliteitsverklaringen worden aangeduid als Kiwa-procescertificaat. 1 Het model van deze kwaliteitsverklaring is als bijlage bij deze beoordelingsrichtlijn opgenomen. De titel van het procescertificaat luidt Verwerken van kunststof folie. Als ondertitel wordt aangegeven verwerken op het eigen bedrijf of verwerken op het eigen bedrijf en op locatie, afhankelijk van de situatie die van toepassing is. Op het eerste blad wordt een globaal overzicht gegeven van de strekking en de toepassing van het certificaat: - het toepassingsgebied; - de te verwerken foliesoorten en folietypen; - de verbindingsmethoden. Deze aspecten worden op het tweede blad gedetailleerd uitgewerkt. Bij elke opdrachtbevestiging verstrekt de ondernemer een exemplaar van het procescertificaat aan de opdrachtgever. Bij deel- of vervolgopdrachtenvoor bekende opdrachtgevers (die het vigerende certificaat reeds eerder ontvingen) kan dat eventueel achterwege blijven, onder voorbehoud van instemming van de opdrachtgever. 1 Procescertificaat: een document waarin Kiwa verklaart dat een proces geacht wordt te voldoen aan de in het procescertificaat vastgelegde processpecificatie, en de volgens dat proces uitgevoerde werkzaamheden geacht worden te voldoen aan de prestatie-eisen, die zijn vastgelegd in de daarvoor geldende beoordelingsrichtlijn, mits: - De tijdens het proces toegepaste producten en materialen voldoen aan de in het procescertificaat vermelde specificatie; - De in het procescertificaat opgenomen verwerkingsvoorschriften worden gehanteerd; - De in het procescertificaat vermelde toepassingsvoorwaarden in acht worden genomen. Kiwa Nederland B.V. - 9

10 2 Terminologie 2.1 Definities In deze beoordelingsrichtlijn zijn de volgende termen en definities van toepassing: Beoordelingsrichtlijn: de in het College van Deskundigen gemaakte afspraken over het onderwerp van certificatie. College van Deskundigen: het College van Deskundigen CWK ; Leverancier: de partij die er voor verantwoordelijk is dat processen bij voortduring voldoen aan de eisen waarop de certificatie is gebaseerd; IKB-schema: een beschrijving van de door de leverancier uitgevoerde kwaliteitscontroles, als onderdeel van zijn kwaliteitssysteem. Toelatingsonderzoek: het onderzoek om vast te stellen dat aan alle in de BRL gestelde eisen wordt voldaan, Controleonderzoek: het onderzoek dat na certificaatverlening wordt uitgevoerd om vast te stellen dat de gecertificeerde processen bij voortduring aan de in de BRL gestelde eisen voldoen, daarbij is tevens aangegeven met welke frequentie controleonderzoek door Kiwa zal worden uitgevoerd. Opmerking In de onderzoeksmatrix is samengevat welk onderzoek zal worden uitgevoerd door Kiwa bij de toelating en bij controles, en met welke frequentie het controleonderzoek zal worden uitgevoerd. Procescertificaat: een document waarin Kiwa verklaart dat een proces bij voortduring geacht wordt te voldoen aan de in het certificaat vastgelegde processpecificatie. Kiwa Nederland B.V. - 10

11 3 Procedure voor het verkrijgen van een kwaliteitsverklaring 3.1 Toelatingsonderzoek Het uit te voeren toelatingsonderzoek vindt plaats aan de hand van de in deze beoordelingsrichtlijn opgenomen (product)eisen inclusief beproevingsmethoden en omvatten, afhankelijk van de aard van het te certificeren product: (Monster)onderzoek, om vast te stellen of de producten voldoen aan de producten/of prestatie-eisen; Beoordeling van het productieproces; Beoordeling van het kwaliteitssysteem en het IKB-schema; Toetsing op de aanwezigheid en het functioneren van de overige vereiste procedures. 3.2 Certificaatverlening Na afronding van het toelatingsonderzoek worden de resultaten voorgelegd aan de beslisser. Deze beoordeeld de resultaten en stelt vast of het certificaat kan worden verleend of dat aanvullende gegevens en/of onderzoeken nodig zijn voordat het certificaat kan worden verleend. Kiwa Nederland B.V. - 11

12 4 Proceseisen: Algemeen 4.1 Inleiding In dit hoofdstuk staan de algemene eisen waaraan de ondernemer en het proces van het verwerken van kunststof folie moet voldoen. De paragrafen zijn van toepassing op zowel op het eigen bedrijf verwerken als op het verwerken op locatie. De inhoudelijke eisen aan het proces zijn vastgelegd in hoofdstuk 5 Proceseisen en bepalingsmethoden. 4.2 Melden van werkzaamheden Voor de volgende projecten voor folieconstructies moet de ondernemer Kiwa voorafgaand aan de uitvoering van het project schriftelijk informeren over de aard, plaats en tijdsbestek van deze werkzaamheden. Voor de classificatie wordt verwezen naar de Richtlijn Geomembranen: - alle projecten van de soort X, I, IA, IB of II (overeenkomstig RGM); - alle overige projecten met een afmeting 5000 m². Voor zover niet anders overeengekomen moet dit ten minste zeven werkdagen voor aanvang van de werkzaamheden plaatsvinden. Zowel werkzaamheden binnen de onderneming als op locatie moeten worden gemeld. Een (tijdelijk) staken of hervatten van deze werkzaamheden moet zo spoedig mogelijk aan Kiwa worden gemeld. Werkzaamheden aan overige folieconstructies behoeven niet aan Kiwa te worden gemeld. Hiervoor geldt dat een compleet overzicht van deze werkzaamheden op verzoek van Kiwa binnen een termijn van één week kan worden verstrekt. 4.3 Identificatie van werkzaamheden Bij elke opdracht tot de verwerking van kunststof folie, waarvan de folie met de toegepaste lasmethode is genoemd in het procescertificaat, geldt het volgende. Uit de schriftelijke opdracht of opdrachtbevestiging moet eenduidig blijken of het bewuste project onder het toepassingsgebied van het procescertificaat valt en daarmee onder procescertificaat wordt uitgevoerd en of het ontstane product bestemd is voor levering in Nederland. 4.4 Contractvorming Alvorens een contract of opdracht wordt aanvaard moet de ondernemer, voor zover van toepassing, rekening houden met het ontwerp van de afdichtingconstructie (bestek in de zin van de Uniforme Administratieve Voorwaarden voor de uitvoering van werken (UAV)) en bijbehorende tekeningen. Bij projecten waarop de UAV niet van toepassing is moet de ondernemer, voor zover relevant, het ontwerp van een afdichtingconstructie beoordelen op volledigheid aangaande de volgende aspecten: - de basisgegevens voor het ontwerp, inclusief de ondergrond; - de specificatie van de folieconstructie; - de eventuele aanvullende voorwaarden; - de uitvoerbaarheid. De resultaten van de bovengenoemde verificaties en beoordelingen moeten schriftelijk worden vastgelegd (bijvoorbeeld in een checklist). Geconstateerde Kiwa Nederland B.V. - 12

13 afwijkingen moeten schriftelijk worden vastgelegd en moeten met de opdrachtgever worden gecommuniceerd. Folieverwerking onder certificaat dient te geschieden op basis van een voorafgaande schriftelijke opdracht of opdrachtbevestiging. Opmerking: Dat mag eventueel een interne opdracht of opdrachtbevestiging zijn, mits (op vervangende wijze) voorzien van een sluitende specificatie en programma van eisen voor het betreffende (deel-) product of (deel-) project. Kiwa Nederland B.V. - 13

14 5 Proceseisen en bepalingsmethoden 5.1 Inleiding In dit hoofdstuk zijn de inhoudelijke eisen te stellen aan het proces opgenomen, inclusief verwijzing naar de Protocollen en naar andere hoofdstukken van deze beoordelingsrichtlijn (ook aangaande bepalingsmethoden). De Protocollen zijn steeds onverkort van toepassing, behoudens daar waar vervangende bepalingen zijn aangegeven. In dat geval zijn in dit hoofdstuk deze vervangende bepalingen expliciet vermeld, onder verwijzing naar de desbetreffende paragrafen in De Protocollen. 5.2 Algemene eisen Het onderstaande geldt voor zowel het op het eigen bedrijf verwerken als het op locatie verwerken Voldoen aan de gestelde eisen De ondernemer moet kunnen aantonen, dat het (half-)product voldoet aan de eisen van de opdrachtgever en/of aan de specificaties van het product. De vervaardigde verbindingen moeten, bij beproeving volgens 6.3 t/m 6.8, voldoen aan de gestelde eisen Projectspecificaties Per project moet een project- of productspecificatie aanwezig zijn waarin onder meer is aangegeven: - afmetingen van de folieconstructie; - positie en afmetingen van de afzonderlijke foliedelen en de soort en het type folie; - positie en uitvoering van details zoals doorvoeringen, verstevigingen, bevestigingspunten (hijsogen e.d.), randafwerkingen etc Eisen aan de kunststof folie Behoudens een hieronder genoemd uitzonderlijk gebruik van niet-gecertificeerde kunststof folie, dient uitsluitend een voor het geldende toepassingsgebied of toepassing gecertificeerde kunststof folie te worden verwerkt. De te verwerken folie moet aantoonbaar voldoen aan de eisen van de opdrachtgever. Gebruik van een niet-gecertificeerde kunststof folie Het gebruik van niet-gecertificeerde kunststof folie is slechts bij uitzondering en onder de volgende condities toegestaan: De ondernemer moet in de schriftelijke opdrachtbevestiging vermelden dat het bij uitzondering om een niet-gecertificeerde folie gaat. Verder moet in de opdrachtbevestiging zijn aangegeven: de soort folie; het fabrikaat; het type folie; de dikte van de folie. De opdrachtgever moet schriftelijk toestemmen met het gebruik van die folie voor het desbetreffende project. Indien voor een dergelijke folie een beoordelingsrichtlijn (BRL) bestaat dan dient deze niet-gecertificeerde folie ten minste aan de eisen van deze beoordelingsrichtlijn te voldoen. Kiwa Nederland B.V. - 14

15 Tevens dient de opdrachtgever te worden geïnformeerd over de eigenschappen van de folie in relatie tot de eisen van die beoordelingsrichtlijn. De ondernemer moet zich overtuigen van de kwaliteit van de geleverde folie. Hiervoor moeten er controles in het IKB-schema worden opgenomen Prefabricage De prefabricage van foliebanen tot grotere baanbreedten moet op een beheersbare wijze geschieden met behulp van (semi-) automatische lasapparatuur. De lasmethode, het lasvoorschrift en de las-beproevingsmethoden moeten per lasuitvoering (lassoort/lastype) zijn gespecificeerd. Zie ook 2.6 deel II van de Protocollen Eisen aan de verbindingen Zie hiervoor hoofdstuk Eisen aan de verwerkingswijze en aan verwerkings-omstandigheden Roken en open vuur zijn op of in de nabijheid van de folie niet toegestaan. Schoeisel dient zodanig te zijn dat hierdoor geen beschadiging van de folie kan ontstaan. Er moet bijzondere aandacht worden besteed aan de ondergrond waarop de folie wordt verwerkt. Deze moet vrij zijn van scherpe voorwerpen en andere onvolkomenheden. Zie ook 2.5 deel II van de Protocollen. 5.3 Aanvullende eisen: Verwerken van folie op het eigen bedrijf Onder het verwerken van kunststof folie op het eigen bedrijf wordt verstaan, het op het eigen bedrijf in het gebouw van de ondernemer, onder gecontroleerde omgevingscondities, vervaardigen van folieconstructies. Het betreft verder een gebouw in eigen beheer. Opmerking: Met onder gecontroleerde omgevingscondities wordt bedoeld dat de betreffende ruimte voor folieverwerking bescherming biedt tegen weersinvloeden, waarbij neerslag wordt buitengesloten, en aspecten zoals temperatuur, wind (tocht) en luchtvochtigheid afdoende kunnen worden beheerst. In het algemeen betreft dit een van de buitenomgeving afsluitbare ruimte. Ten aanzien van de omgevingscondities gelden ten minste de bepalingen van de paragrafen Voorbereiding en 2.11 Ongunstige weersomstandigheden van Deel II van De Protocollen. De situatie moet zodanig zijn dat de kwaliteit van de folie en de folieconstructie gewaarborgd zijn en dat belangrijke negatieve omstandigheden (zoals weersinvloeden) worden uitgesloten. Het verwerken van folie in tijdelijke of gehuurde onderkomens die niet aan de voorgaande criteria voldoen, valt onder het verwerken van folie op locatie. 5.4 Aanvullende eisen: Verwerken van folie op locatie Algemeen De folie moet, nadat het grondwerk door of namens de opdrachtgever en de ondernemer in orde is bevonden, conform het legplan en het uitvoeringsplan worden verwerkt en door gekwalificeerde lassers volgens gekwalificeerde methoden worden gelast. Kiwa Nederland B.V. - 15

16 5.4.2 Aflevering folie en tijdelijke opslag Zie 2.3 deel II van de Protocollen Acceptatie van het grondwerk, voorkomen van beschadigingen Zie hiervoor 2.4 deel II van de Protocollen. Bij het grondwerk moet in het bijzonder aandacht worden besteed aan de ondergrond waarop de folie wordt gelegd. Deze moet gelijkmatig zijn en vrij van scherpe voorwerpen en andere onvolkomenheden. Dit geldt ook voor het ballastmateriaal en het afdekzand Uitrollen van de folie, voorkomen van beschadigingen, betreden van de folie Zie 2.5 deel II van de Protocollen Ongunstige werkomstandigheden, weersinvloeden Zie 2.11 deel II van de Protocollen. In aanvulling hierop wordt gesteld dat de ondernemer gelijkwaardige methoden ter afscherming/bescherming kan hanteren. Tijdens de laswerkzaamheden moet de ondernemer maatregelen treffen die de mogelijk negatieve invloed van externe aspecten uitschakelen Aansluiting op bestaande constructies Zie 2.10 deel II van de Protocollen. Bij aansluiting op bestaande constructies moet de bestaande folie ter plaatse van de aansluiting over een strook met een breedte van ten minste 1 meter kunnen worden vrijgemaakt. Deze strook dient bezemschoon te zijn alvorens met de voorbewerking en het vervaardigen van verbindingen mag worden gestart Werkzaamheden door derden Zie 2.13 deel II van de Protocollen. Als na het aanleggen van een folieconstructie daarop door derden nog werkzaamheden zullen worden verricht dan moet de ondernemer de opdrachtgever schriftelijk adviseren over de desbetreffende wijze van omgang met de folieconstructie. De opdrachtgever is vervolgens verantwoordelijk voor het doorgeven van die informatie aan derden. Opmerking: de ondernemer kan de opdrachtgever slechts adviseren voor zover de door derden te verrichten werkzaamheden bekend zijn of mogen worden geacht bekend te zijn. Met name bij bijzondere werkzaamheden door derden (uitgaande boven hetgeen gebruikelijk is) is het dus van belang dat de opdrachtgever de ondernemer tijdig daarover informeert. 5.5 Aanvullende eisen: Combinatie afdichtingen Deze paragraaf geldt in aanvulling op paragrafen 6.1, 6.2 en 6.4 van deze beoordelingsrichtlijn. Met een combinatieafdichting wordt in dit geval bedoeld een combinatie van folie boven op een granulaire afdichtinglaag (zoals bijvoorbeeld zandbentoniet). Op de folie kan weer een ballastlaag zijn aangebracht Rijden over de afdichtingslaag Het rijden over de granulaire afdichtinglaag moet zoveel mogelijk worden voorkomen. Als bij het aanbrengen van de folie echter op de granulaire afdichtinglaag wordt gereden dan moet daartoe een rupskraan worden gebruikt met Kiwa Nederland B.V. - 16

17 een rupsband zonder ribben of kammen dan wel een rupsband met een rib- of kamhoogte van maximaal 20 mm. Het schranken van de rupskraan moet tot een minimum worden beperkt om beschadiging van de ondergrond te voorkomen. De eventuele ontstane rijsporen moeten zodanig worden weggewerkt dat wordt voldaan aan de eis voor vlakheid, en dat de folie goed op het bovenvlak van de granulaire afdichtinglaag zal aansluiten Aanbrengen ballastlaag Omdat een direct contact tussen granulaire afdichtinglaag en de folie van vitaal belang is, moet worden voorkomen dat de ballastlaag wordt aangebracht als de folieconstructie grote oneffenheden of plooien vertoont. Deze oneffenheden kunnen door uitzetting, vanwege opwarming door zonlicht, ontstaan. Daarom mag de definitieve ballastlaag bij grote temperatuursverschillen tussen dag en nacht alleen worden aangebracht tot drie uren na zonsopgang, met dien verstande dat het aanbrengen van de ballastlaag binnen dat tijdsbestek moet worden gestaakt zodra de folie grote oneffenheden of plooien gaat vertonen. Bovendien moet worden voorkomen dat door het aanbrengen van ballastlagen plooien en oneffenheden in de folie ontstaan. Zie tevens 2.13 deel II van de Protocollen Proefvak Indien de aanleg van een proefvak is overeengekomen en de resultaten daarvan bindend zijn voor acceptatie van het gehele werk, dan moeten deze resultaten tussen opdrachtgever en ondernemer besproken zijn voordat met de uitvoering van het eigenlijke werk wordt gestart. Indien de aanleg van een proefvak is overeengekomen, dient het door de ondernemer vooraf gemaakte uitvoeringsplan aan de resultaten van het proefvak te worden getoetst. Als de resultaten daartoe aanleiding geven dan moet het uitvoeringsplan op de desbetreffende aspecten worden herzien. De herziening moet in overleg met de opdrachtgever plaatsvinden. Kiwa Nederland B.V. - 17

18 6 Eisen aan apparatuur en verbindingen 6.1 Eisen aan apparatuur Lasapparatuur moet voldoen aan de richtlijn RGM en aan 2.7 deel II van de Protocollen. In aanvulling daarop geldt het volgende Apparatuur voor lange verbindingen Apparatuur voor continue en discontinue lasprocessen dient semiautomatisch of automatisch te zijn. Lasparameters dienen instelbaar, geregeld en zo mogelijk afleesbaar te zijn. Bij apparatuur voor het op locatie verwerken moeten ten minste de temperatuur en snelheid afleesbaar zijn (als resultaat van een lasmachineinterne meting). De uitlezing (in combinatie met de interne meetapparatuur) moet zijn gekalibreerd. Bij apparatuur voor het op het eigen bedrijf verwerken moeten temperatuur en snelheid bij aanvang van de laswerkzaamheden en bij wijziging van instellingen met behulp van externe gekalibreerde meetapparatuur worden gemeten, tenzij deze van de hierboven bedoelde uitlezing is voorzien Apparatuur voor detailverbindingen en reparaties Lasparameters dienen instelbaar, geregeld en zo mogelijk afleesbaar (als resultaat van een lasmachine-interne meting) te zijn, waarbij ten minste de luchttemperatuur en (indien van toepassing) de extrudaattemperatuur afleesbaar moet zijn (als resultaat van een lasmachine-interne meting). Aanwezige uitlezingen (in combinatie met de interne meetapparatuur) dienen te zijn gekalibreerd. 6.2 Kwalificatie van verbindingen De ondernemer is verantwoordelijk voor de kwalificatie van verbindingsmethoden. De ondernemer moet tegenover Kiwa aantonen dat met de gehanteerde verbindingsmethoden onder de gebruikelijke werkomstandigheden goede resultaten worden bereikt. Dit wordt geacht te zijn aangetoond als de gemaakte verbindingen bij beproeving volgens hoofdstuk 5 voldoen aan de daarbij vermelde eisen. De kwalificaties moeten per type verbinding worden geregistreerd waarbij ten minste het volgende wordt vastgelegd: lasuitvoering (dimensionering, wel of geen koperdraad e.d.); foliesoort, folietype en foliedikte; temperaturen; instelling van de aandrukkracht; de cyclustijd (bij discontinue lasmethoden); lassnelheid; materiaal voorbewerking; het type granulaat of draad (bij extrusielassen) en in het algemeen het type toevoegmateriaal (indien van toepassing). Kiwa Nederland B.V. - 18

19 6.3 Algemene eisen aan verbindingen Alle verbindingen moeten ten minste voldoen aan zowel de eisen in deze paragraaf als aan de eisen van de Protocollen, behoudens: de trekslagproef. De trekslagproef als onderdeel van productiecontrole en eindcontrole aan heet-element-lassen in foliemateriaal met een vloei- of buigpunt blijkt achterwege te kunnen blijven. Toelichting De praktijk heeft geleerd dat heet-element-lassen in foliemateriaal met een vloei- of buigpunt, en met een positief beproevingsresultaat bij de afpelproef, ook steeds aan de trekslagsterkteeisen van de Protocollen blijken te voldoen. De trekslagproef als onderdeel van de productie- en eindcontrole aan heet-element-lassen kan dus vervallen. Dichtheid constructie De functionele eis voor de totale constructie is een blijvende dichtheid, ten minste gedurende de referentieperiode. De dichtheid op termijn is met name afhankelijk van de homogeniteit van het materiaal ter plaatse van de verbinding. Minimum waarden De hierna genoemde eisen voor de mechanische eigenschappen van de verbindingen zijn minimum waarden. Voor bepaalde toepassingen kunnen daarboven per project specifieke eisen gelden. HBRM De HBRM is niet van toepassing op dit hoofdstuk. De eisen uit de Protocollen en de beoordelingsrichtlijn gaan boven de eisen uit van de HBRM. Langeduur-sterkte De sterkte op de lange duur wordt bepaald door de mate van samenvloeien van het materiaal en de afwezigheid van scheurinitiatie-punten. De langeduureigenschappen van de las kunnen, afhankelijk van het desbetreffende materiaal, globaal worden beoordeeld aan de hand van afpel-, trekslag- en trekproeven. 6.4 Afpeleigenschappen De eisen aan afpeleigenschappen in dit hoofdstuk sluiten aan bij de eisen uit de Protocollen. Deze staan daar vermeld in de paragrafen A.2, 5.3.2, 6.4, & (deelii) en tabellen 3.1. en Verbindingen in onversterkte materialen zonder vloei- of buigpunt Afpeleigenschappen van verbindingen van onversterkte materialen die op de trekrek-kromme geen vloei- of buigpunt vertonen, zoals PVC of PVC-P. Eis 1. Minimaal 80% van de lasbreedte moet hechting hebben. (Van hechting is sprake indien geen van de afgepelde vlakken de oppervlaktestructuur van het ongelaste materiaal vertoont); 2. De gemiddelde afpelkracht bedraagt per las minimaal 7 N/mm proefstukbreedte. De gemiddelde afpelkracht bedraagt per proefstuk minimaal 6 N/mm proefstukbreedte. Bepalingsmethode Beproeving overeenkomstig DIN 16726, artikel 5.7.2, onder de volgende omstandigheden: De proefstukken moeten loodrecht op de laslengte uit de las worden genomen. De proefstukbreedte is 50 mm. Zie ook figuur 21 van de Protocollen. Een inspanlengte tussen de klemmen van 70 mm. Kiwa Nederland B.V. - 19

20 Beproevingssnelheid is 100 mm/min. Aan de las moet een overlap aanwezig zijn met een lengte van 20 tot 40 mm. De beproeving wordt per las aan ten minste vijf proefstukken uitgevoerd. De beoordeling van het afpelgedrag is overeenkomstig ISO Verbindingen in onversterkte materialen met vloei- of buigpunt Afpeleigenschappen van verbindingen in onversterkte materialen die op de trek-rek-kromme een vloeipunt of buigpunt vertonen, zoals PE-HD. Eis 1. Minimaal 80% van de lasbreedte moet hechting hebben. (Van hechting is sprake indien het afgepelde lasvlak duidelijk vloeiverschijnselen vertoont); 2. Er moet taaie breuk of vloei optreden in het proefstuk vóórdat meer dan 30% van de lasbreedte is afgepeld; 3. Voor kanaallassen: Het materiaal vertoont vloei of taaie breuk voordat meer dan 30% van de lasbreedte van de individuele las is afgepeld; deze eis geldt dus tweemaal per proefstuk. Bepalingsmethode Beproeving overeenkomstig van deze beoordelingsrichtlijn. Bij beproeving van lassen in onversterkte PE-HD folie met een dikte > 2 mm mag een proefstukbreedte van 25 mm worden gehanteerd Verbindingen in versterkte materialen. De gelaste folie moet voldoen aan de volgende afpeleigenschappen: 1. De gemiddelde afpelkracht moet per las minimaal 90 % bedragen van de door de foliefabrikant opgegeven gemiddelde waarde. De gemiddelde afpelkracht moet per las minimaal 1,5 N per millimeter proefstukbreedte bedragen. De afpelkracht moet per proefstuk1 minimaal 1,0 N per millimeter proefstukbreedte 1 bedragen; 2. Voor folie met een een relatief fijnmazig weefsel geldt aanvullend dat de coating per proefstuk 1 over minimaal 80 % van het lasvlak van het weefsel moet hebben losgelaten; 3. Voor folie met een een relatief wijdmazig weefsel (zie hoofdstuk 4 Begrippen ) geldt aanvullend dat tussen de onderlinge gelaste coatinglagen per proefstuk 1 over minimaal 80 % van het lasvlak van hechting sprake moet zijn. Toelichting: Van hechting is sprake voor zover het lasvlak (afgepeld) duidelijk vloeiverschijnselen en/of taaie breuk vertoont. Daarvan is bijvoorbeeld sprake als vloei of breuk aan de omtrek van de coatinglaag in de maas (dus tegen het weefsel) plaats vindt, bij onderling gehecht blijven van de coatinglagen in de maas maar ook bij onthechting-met-vloeiverschijnselen van de onderlinge coatinglagen in de maas. Bepalingsmethode a) Indien aan de las voldoende overlap aanwezig is (ca mm of korter indien toelaatbaar: Beproeving overeenkomstig van deze beoordelingsrichtlijn); b) Indien aan de las niet voldoende overlap is (minder dan ca. 20 mm): Beproeving in de laslengte-richting overeenkomstig DIN 16726, artikel 5.7.2, onder de volgende omstandigheden: De proefstukken worden evenwijdig aan de laslengte uitgenomen. 1 Als de las in de lasrichting wordt afgepeld, dan geldt (lees) in plaats van "Per proefstuk": "Per 50 mm lengte in lasrichting" en in plaats van "Proefstukbreedte": "Lasbreedte". Kiwa Nederland B.V. - 20

21 De lasbreedte mag hierbij als proefstukbreedte gelden. Bij kwalificatiebeproevingen moet per las ter beproeving ten minste over een laslengte van 250 mm worden afgepeld (ongeacht het aantal proefstukken). Inspanlengte tussen de klemmen: 70 mm. Beproevingssnelheid: 100 mm/min. Beoordeling van het afpelgedrag: overeenkomstig ISO Verbindingen in gevulcaniseerde EPDM Eisen 1. Minimaal 80% van de lasbreedte moet hechting hebben. 2. Als de folie voor het einde van de proef afbreekt, dan moet het nog intacte deel van het lasvlak samen met het afgepelde gedeelte van het lasvlak dat hechting vertoont totaal min. 80% van het totale lasvlak zijn. 3. Aan deze eis wordt bij verbindingen met EPDM-tape tevens voldaan als het proefstuk door de tape scheurt, waarbij het door de tape gescheurde deel van het lasvlak met het afgepelde deel van het lasvlak (dat hechting vertoont) samen minimaal 80% van het totale lasvlak moet zijn. 4. Gemiddelde afpelsterkte per las: min. 4,0 N/mm proefstukbreedte. Afpelsterkte per proefstuk: min. 3,0 N/mm proefstukbreedte. Bepalingsmethode Beproeving overeenkomstig van deze beoordelingsrichtlijn met uitzondering van de beproevingssnelheid. Deze bedraagt nu 200 mm/min. 6.5 Trekslagsterkte In de Protocollen staan de trekslagsterkte-eisen vermeld in de paragrafen (Deel I) A.2 (incl. tabel 3.1), 5.3.3, 6.4 (incl. tabel 6.2), en paragrafen (Deel II) 2.8.2, 2.8.3, 2.9 zesde alinea. De trekslagsterkte-eisen in dit hoofdstuk sluiten daarbij aan, behoudens: de trekslagproef. De trekslagproef blijkt, als onderdeel van productiecontrole en eindcontrole aan heet-element-lassen in foliemateriaal met een vloei- of buigpunt, evenwel achterwege te kunnen blijven. Mechanische beproevingen in het kader van eindcontrole dienen te worden uitgevoerd met gekalibreerde meetapparatuur die voldoet aan de desbetreffende beproevingsnorm, en in principe onder laboratoriumcondities (omgevingstemperatuur 23 ± 2 C en relatieve vochtigheid 50 ± 5 %, tenzij anders vermeld). Indien er echter voor wordt gekozen om, in het kader van eindcontrole van laswerk, de trekslagproef op locatie uit te voeren, dan is dat zonodig ook onder de volgende omstandigheden toegestaan (kwalificatielassen uitgezonderd): met gekalibreerde meetapparatuur die voldoet aan de desbetreffende beproevingsnorm, bij een omgevingstemperatuur van 23 ± 2 C (dus ongeacht de relatieve vochtigheid), of; met gekalibreerde meetapparatuur die voldoet aan de desbetreffende beproevingsnorm, bij een omgevingstemperatuur anders dan 23 ± 2 C en ongeacht de relatieve vochtigheid, echter met separate conditionering van de proefstukken op een temperatuur van 23 ± 2 C. Direct na het uit de geconditioneerde omgeving nemen van een proefstuk, dient dit te worden beproefd. Opmerking: Alvorens proefstukken gestanst worden dient het materiaal eerst ten minste 20 minuten in lucht te worden afgekoeld. Bij conditionering van proefstukken in een waterbad dient de conditioneringtijd ten minste 15 minuten te bedragen. Bij conditionering van proefstukken in lucht dient de conditioneringtijd ten minste 60 minuten te bedragen. Kiwa Nederland B.V. - 21

22 6.5.1 Verbindingen in materialen zonder een vloei- of buigpunt Voor flexibele materialen, die op de trek-rek-kromme geen vloeipunt of buigpunt vertonen, zoals weekgemaakte PVC, is het op trekslagsterkte beproeven in de regel niet mogelijk. Voor deze materialen geldt de rek-bij-breuk-proef volgens Verbindingen in materialen met een vloei- of buigpunt Trekslagsterkte voor verbindingen van materialen die op de trek-rek-kromme een vloeipunt of buigpunt vertonen, zoals PE-HD. Eis Voor PE-HD: de trekslagsterkte per proefstuk is min. 250 kj/m². Voor andere materialen: de gemiddelde trekslagsterkte is min. 50% van de gemiddelde trekslagsterkte van het ongelaste materiaal 1. Het gehele breukvlak moet een taai karakter vertonen (breuk met vloeiverschijnselen) Bepalingsmethode Conform DIN-EN-ISO 8256, echter met proefstuk type 1 (figuur 1) van NEN (ISO-R 527) met een totale lengte A van 200 mm (en zonodig een inspanbreedte B van min. 15 mm). Of conform figuur 13 van deel I van de Protocollen. De slaghamer moet een energie-inhoud van 50 Joule hebben. De inspanlengte: min. 115 mm en max. 140 mm. De beproeving aan min. vijf proefstukken per las uitvoeren. 6.6 Rek-bij-breuk Rek-bij-breuk geldt alleen voor verbindingen in onversterkte materialen die op trekrek-kromme geen vloeipunt of buigpunt vertonen, zoals PVC (PVC-P) Eis De rek-bij-breuk is per proefstuk min. 50% van de gemiddelde rek-bij-breuk van het ongelaste materiaal. Toelichting: Ongelast materiaal wordt bepaald met 100 mm inspanlengte. Aangezien voor gelast materiaal een inspanlengte van 100 mm + de lasbreedte geldt, moet de rek-bij-breuk hiervan als volgt worden berekend: Stel de lasbreedte is 50 mm; de inspanlengte is dan 150 mm; als nu bij 400 mm tussen de klemmen breuk optreedt dan is de rek-bij-breuk: (( ) /100) * 100% = 250%. Bepalingsmethode Conform NEN 3056, artikel 8, echter met proefstukken (proefstroken) van 50 mm breedte en min. 200 mm lengte. De proefstroken worden loodrecht op de laslengte of uit het blanco materiaal genomen. Inspanlengte voor gelast materiaal: 100 mm + de lasbreedte Inspanlengte voor ongelast materiaal: 100 mm. Beproevingssnelheid: 500 mm/min. De beproeving aan min. vijf proefstroken per las of foliemonster uitvoeren. 1 Als beproeven van het ongelaste materiaal niet met het beschreven proefstuk mogelijk blijkt dan kan hiervoor proefstuk A conform DIN 53448, met een inspanlengte van 30 mm, worden gebruikt. Kiwa Nederland B.V. - 22

23 6.7 Treksterkte, versterkte materialen De treksterkte geldt alleen voor verbindingen in versterkte materialen (lasfactor). Eis, voor alle soorten versterkte folie (met uitzondering van versterkte lage dichtheid polyetheen): De treksterkte (max. belasting) bedraagt per proefstuk min. 75% van de gemiddelde treksterkte van de ongelaste folie. Eis, voor folie van versterkte lage dichtheid polyetheen: Voor folie met een treksterkte lager dan 1500 N/50 mm per proefstuk (overeenkomstig de treksterkte-groep 1A (of lager) van paragraaf (voorheen B.3.6) van BRL-K546) moet de treksterkte (maximale belasting) per gelast proefstuk minimaal 50 % van de gemiddelde treksterkte van de ongelaste folie bedragen. Opmerking: Deze lasfactor van minimaal 50 % voldoet niet aan de conform de Protocollen minimaal vereiste lasfactor van 75 %. Een lage dichtheid polyetheen folie met een treksterkte lager dan 1500 N/50 mm per proefstuk is in de regel echter een folie met een relatief wijdmazig weefsel, niet in eerste instantie bedoeld voor milieubeschermende toepassingen conform de Protocollen. Voor folie met een minimale treksterkte van 1500 N/50 mm per proefstuk (overeenkomstig de treksterkte-groepen 1 tot en met 5 van paragraaf (voorheen B.3.6) van BRL-K546) moet de treksterkte (maximale belasting) per gelast proefstuk minimaal 75 % van de gemiddelde treksterkte van de ongelaste folie bedragen. Bepalingsmethode De proefstukken worden loodrecht op de laslengte uit de las of uit het blanco materiaal genomen. Proefstukbreedte: 50 mm. Opmerking: De proefstukken mogen desgewenst tot op een vast aantal weefseldraden worden uitgeplozen. De per uitgeplozen proefstuk behaalde maximale belasting wordt daarbij verrekend tot de treksterkte per 50 mm proefstukbreedte door de behaalde maximale belasting te delen door het aantal weefseldraden van het proefstuk en te vermenigvuldigen met het aantal weefseldraden per 50 mm. Inspanlengte voor gelast materiaal: 200 mm + de lasbreedte Inspanlengte voor ongelast materiaal: 200 mm. Beproevingssnelheid: 100 mm/min. De beproeving wordt per las of foliemonster aan min. vijf proefstukken uitgevoerd. De treksterkte wordt weergegeven in N/50 mm proefstukbreedte. 6.8 Non-destructief onderzoek (controle op dichtheid) Eis Zie ook 2.9 van de Protocollen. De lassen worden door de ondernemer beproefd op lekdichtheid. De gevolgde methode(n) moet(en) voldoende betrouwbaar kunnen worden uitgevoerd, en dient afgestemd te zijn op de onder procescertificaat te verrichten lasuitvoering(en). De dichtheid, en de overige eigenschappen van verbindingen moeten tevens voldoen aan de eisen van de opdrachtgever. Bepalingsmethode Verschillende methoden kunnen, afhankelijk van de lasmethode/-uitvoering, worden toegepast zoals: - afvonken; - afpersen; - vacuümonderzoek; - of een combinatie. De meest geëigende beproevingsmethode moet worden toegepast. De Protocollen 2.9 moeten hierbij als richtlijn worden gehanteerd. Kiwa Nederland B.V. - 23

24 Verbindingen die van een luchtkanaal (kanaallassen) zijn voorzien moeten alle ten minste door middel van afpersen op dichtheid worden gecontroleerd. Verbindingen zonder luchtkanaal in folieconstructies van de soort X, I, IA of IB (hierbij refererend aan de RGM) moeten ten minste over de gehele lengte op dichtheid worden onderzocht (PE-HD extrusielassen in het platte vlak met behulp van afvonken en vacuüm). Kiwa Nederland B.V. - 24

25 7 Eisen aan het kwaliteitssysteem 7.1 Algemeen In dit hoofdstuk zijn de eisen opgenomen waaraan het kwaliteitssysteem van de leverancier moet voldoen en de wijze waarop het kwaliteitssysteem door Kiwa wordt beoordeeld. Naast de eisen uit dit hoofdstuk moet tevens worden voldaan aan paragraaf 5.2 van de richtlijn RGM. Dit houdt onder meer in dat elk van de delen waaruit de constructie is opgebouwd, apart traceerbaar moet zijn. Ten behoeve van het op het eigen bedrijf verwerken dienen de paragrafen 5.7,5.8 en 5.9 met zorg te worden gelezen: sommige aspecten zijn uitsluitend van toepassing op het op locatie verwerken. 7.2 Beheerder van het kwaliteitssysteem Binnen de organisatiestructuur moet een functionaris zijn aangewezen die belast is met het beheer van het kwaliteitssysteem van de leverancier. 7.3 Interne kwaliteitsbewaking/kwaliteitsplan De leverancier moet beschikken over een door hem toegepast schema van interne kwaliteitsbewaking (IKB-schema). Ten tijde van het toelatingsonderzoek moet dit schema ten minste drie maanden functioneren. In dit IKB-schema moet aantoonbaar zijn vastgelegd: welke aspecten door de producent worden gecontroleerd; volgens welke methoden die controles plaatsvinden; hoe vaak deze controles worden uitgevoerd; hoe de controleresultaten worden geregistreerd en bewaard. Dit IKB-schema moet ten minste een gelijkwaardige afgeleide zijn van het in de bijlage vermelde model IKB-schema. 7.4 Procedures en werkinstructies De ondernemer beschikt over de volgende schriftelijke procedures en past deze toe: 1. Een procedure voor het treffen van maatregelen bij gesignaleerde tekortkomingen. Hierin is onder meer geregeld: - de verantwoordelijkheden voor het afkeuren, herkeuren en vrijgeven; - het duidelijk herkenbaar maken van de status van de producten of processen; - het treffen van corrigerende maatregelen; - de registratiewijze. 2. Een procedure voor de behandeling van klachten over geleverde producten, processen of diensten. Hierin is onder meer geregeld: - de verantwoordelijkheden ten aanzien van het behandelen van klachten; - de wijze waarop klachten in behandeling worden genomen; - terugkoppeling naar de klager; - het treffen van corrigerende maatregelen; - de registratiewijze. Kiwa Nederland B.V. - 25

26 3. Een procedure voor het beheer van documenten, zie Een procedure die de vakbekwaamheid van het personeel regelt (opleiding en controle) en die de inzet van uitsluitend gekwalificeerd personeel waarborgt, zie Werkinstructies voor werkzaamheden die de kwaliteit van het proces kunnen beïnvloeden, zoals ingangscontrole, instellen lasapparatuur, uitleggen foliebanen. 6. Een procedure voor het vrijgeven van (deel-)projecten. Hierin is ondermeer geregeld: - de verantwoordelijkheden ten aanzien van het vrijgeven; - de registratiewijze (met verwijzing naar baannummers en/of m²); - markering of afbakening van het (deel-)project; - welke controles onderdeel uitmaken van de vrijgave-procedure. De diverse deel-vrijgaven dienen onderdeel uit te maken van de eindoplevering. 7.5 Documentenbeheer De ondernemer moet beschikken (en toepassen) over een systeem voor het beheer van ten minste de volgende documenten: a) Werkinstructies, procedures, organisatieschema, registratieformulieren; b) Kwalificaties en kwalificatieoverzichten; c) Normen en richtlijnen; d) Documenten behorend bij een bepaald project, waaronder: eisen, bestek, tekeningen en berekeningen, uitvoeringsplannen. Hiervoor moet een schriftelijke procedure beschikbaar zijn en worden toegepast waarin ten minste is opgenomen: 1. Wie verantwoordelijk is voor distributie en inname van documenten; 2. Wie verantwoordelijk is voor de wijziging en vaststelling van documenten; 3. Hoe wordt geregeld wordt dat de vigerende documenten voor de juiste mensen beschikbaar zijn; 4. Op welke wijze exemplaren van vervallen documenten worden verwijderd; 5. Wie welke documenten krijgt. Alle documenten die onder verantwoording van de ondernemer zijn gemaakt, en de onder d) genoemde documenten, moeten zijn geautoriseerd en van een datum zijn voorzien. 7.6 Kwalificatie van laspersoneel De ondernemer is verantwoordelijk voor het kwalificeren van laspersoneel. Aangetoond moet worden dat het personeel voldoende bekwaam is om laswerkzaamheden onder het certificaat uit te voeren. Er moet een schriftelijke procedure beschikbaar zijn waarin deze werkwijze is opgenomen. Hierin is ten minste opgenomen: - de vereiste vakbekwaamheid en het kennisniveau van lassers; - de opleiding van lassers; - het begeleiden van lassers in opleiding door gekwalificeerde lassers; - de (her-)kwalificatiemethoden; - vereiste vaardigheden; - de verantwoordelijkheden bij het voordragen voor kwalificatie, het kwalificeren, autoriseren en registreren; Kiwa Nederland B.V. - 26