Voordracht in de zaak van Ina Post regiezitting 22 januari 2010.

Transcriptie

1 OPENBAAR MINISTERIE RESSORTSPARKET s-hertogenbosch Voordracht in de zaak van Ina Post regiezitting 22 januari Geachte Voorzitter, leden van het Hof, De raadsman heeft namens Clasina Maria Post een aanvraag tot herziening van een (in kracht van gewijsde gegaan) arrest van het Gerechtshof te s-gravenhage van 25 mei 1987, ingediend. Op 23 juni 2009 heeft de Strafkamer van de Hoge Raad der Nederlanden in haar arrest, onder punt 6, de beslissing opgenomen dat de aanvraag tot herziening gegrond is en verwijst de zaak naar uw Hof opdat de zaak op de voet van artikel 467 eerste lid WSv opnieuw zal worden behandeld en afgedaan teneinde hetzij het gewijsde te handhaven, hetzij met vernietiging daarvan recht te doen. De gegrondverklaring betreft de veroordeling van voornoemde Post voor 2 feiten en waarvan de kwalificatie luidt: Feit 1. Doodslag, als bedoeld in artikel 287 WvSr. Feit 2. Opzettelijk gebruik maken van een vals geschrift, als bedoeld in artikel 225 eerste lid WSr als ware echt en onvervalst, terwijl uit dat gebruik enig nadeel kan ontstaan, meermalen gepleegd. Het Gerechtshof te s-gravenhage heeft mevrouw Post voor beide feiten veroordeeld en daarvoor 6 jaar gevangenisstraf met aftrek van voorarrest opgelegd. Mijnheer de Voorzitter leden van het Hof, wij, advocaten-generaal bij het Ressortsparket Den Bosch zijn ons bewust van het bijzondere karakter van deze uitspraak van de Hoge Raad. Uw Hof moet nu een oordeel geven over een veroordeling ter zake van feiten gepleegd in augustus Dit is meer dan 23 jaar geleden. Onder feit 1 is de doodslag bewezen verklaard op mevrouw Kolstee. Zij is op 22 augustus 1986 in haar woning aan de Duivenvoorde te Leidschendam gewurgd. Onder feit 2 is bewezenverklaard dat, kort samengevat, 2 kascheques op naam van mevrouw Kolstee van een valse invulling en handtekening zijn voorzien waarna deze kascheques bij een postagentschap, gevestigd in de Bijenkorf ter verzilvering zijn aangeboden. De gegrondverklaring door de Hoge Raad is gebaseerd op het gegeven dat het tijdstip van overlijden van het slachtoffer Kolstee mogelijk niet het tijdstip is dat is af te leiden uit een verklaring van Post die door de Rechtbank en nadien het Gerechtshof in Den Haag voor het bewijs is gebezigd. Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari

2 Deze verklaring van Post bevat, kort samengevat en vrij weergegeven, het volgende:.dat zij omstreeks uur naar de woning is teruggegaan en daar toen mevrouw Kolstee, nadat ze betrapt was bij het openen van een kastje, heeft geduwd, met een stok heeft geslagen en kort daarna mevrouw Kolstee met een elektriciteitssnoer heeft gewurgd. De twijfel omtrent het tijdstip van overlijden van mevrouw Kolstee is ontstaan door de bevindingen van de patholoog Van de Goot. Zijn bevindingen zijn voor de Procureur-generaal bij de Hoge Raad, mr. Vellinga de grondslag geweest om in zijn Conclusie, genomen op de zitting van 21 april 2009, de Hoge Raad te adviseren het aangevoerde novum gegrond te verklaren. Dit advies is door de Hoge Raad gevolgd. Hier kan nog worden vermeld dat mr. Vellinga ook de wijze van verwurgen, gelet op de bevindingen van Van de Goot, als een novum zag maar dit gegeven is door de Hoge Raad onbesproken gelaten. De beslissing van de Hoge Raad betekent niet dat het arrest van het Gerechtshof te s- Gravenhage door de Hoge Raad is vernietigd. De Hoge Raad acht het novum voldoende plausibel en heeft het zwaarwegend genoeg gevonden voor verwijzing naar uw Hof. Uw Hof is echter niet gebonden aan de beslissing van de Hoge Raad. Eerst na een feitelijk onderzoek moet uw Hof zelfstandig een beslissing nemen op het aangevoerde novum. Uw Hof kan daarbij het novum niet gegrond vinden of een ander novum vaststellen. Zie voor deze gang van zaken een arrest van de Hoge Raad gepubliceerd onder nummer NJ 1938, Deze jurisprudentie is gerelateerd aan artikel 474 WvSv. De Hoge Raad heeft in haar arrest van 23 juni 2009 tevens aangeven dat de behandeling bij uw Hof op de voet van artikel 467 lid 1 WSv moet plaatsvinden. Uit artikel 467 WSv blijkt het bijzonder karakter van de herzieningsprocedure in ons rechtssysteem. Het Hof wordt, indien U komt tot een geheel of gedeeltelijke vernietiging en dus opnieuw recht moet doen, in een positie geplaatst, dat U niet geheel vrij bent in de te nemen beslissingen. Uw Hof mag maar een beperkt aantal einduitspraken doen. Te weten, vrijspraak, ovar, nov van het om of veroordeling op grond van een minder zware strafbepaling. Strikt genomen zou uw Hof zich kunnen beperken tot een feitenonderzoek rond het novum dat gegrond is verklaard. Dit zou kunnen betekenen dat uw Hof zich bij het feitenonderzoek alleen concentreert op de vraag of het slachtoffer op een eerder tijdstip is komen te overlijden dan het een tijdstip gelegen tussen uur en uur, dat is gebaseerd op de verklaring van de veroordeelde Post en het moment van aantreffen van het slachtoffer. Dit feitenonderzoek zou kunnen bestaan uit het horen van de vandaag aanwezige patholoog Van de Goot en mogelijk op een nadere zitting een tweede patholoog, Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari

3 deskundig in het bijzonder op/bij de toepassing van het zogenaamde Henssge nomogram. Daarnaast moet op dit punt, naar ons inzicht in ieder geval gehoord worden de dienstdoende arts, die toentertijd ter plekke is geweest en het overlijden van mevrouw Kolstee heeft geconstateerd. In theorie zou uw Hof, naar aanleiding van een relatief beperkt feitenonderzoek, tot de conclusie kunnen komen dat er geen novum is en kunt u beslissen dat het novum ongegrond is. De vraag waar wij als AG s echter voor worden gesteld is of wij bij uw Hof op zo n (beperkt) feitenonderzoek moeten aansturen. De aankondiging in de briefwisseling, voorafgaand aan deze regiezitting, dat het openbaar ministerie er prijs op stelt dat de politiemensen die toentertijd met het horen van mevrouw Post belast waren, en in het verlengde daarvan de officieren van justitie die betrokken zijn geweest bij haar voorgeleiding en vervolging in eerste aanleg, voor uw Hof zouden moeten worden opgeroepen om een getuigenis af te leggen, zou niet passen in een beperkt onderzoek rond het novum dat alleen ziet op de vraag op welk tijdstip mevrouw Kolstee is overleden. U begrijpt dat wij dan geen voorstander zijn van een beperkt onderzoek naar de feiten. De waarheidsvinding staat bij ons centraal. Wij hechten eraan dat u het feitenonderzoek rond het novum zo inricht dat ook de destijds betrokken politiemensen en officieren van justitie worden gehoord. Het horen van deze personen ziet veel meer op het verkrijgen van inzicht over de wijze waarop de bekennende verklaringen van mevrouw Post tot stand zijn gekomen. De beeldvorming die thans bestaat bij het publiek, de pers en sommige wetenschappers, maar bovenal de beeldvorming die te vinden is op een medium wat in 1986 nog niet eens bestond, te weten internet, is dat mevrouw Post onder grote druk de bekennende verklaringen heeft afgelegd. Wij vinden het verder gewenst dat het onderzoek van uw Hof niet alleen betrekking heeft op het door de Hoge Raad besproken novum van het tijdstip van overlijden, maar ook over de niet door de Hoge Raad besproken nova, maar wel door mr. Vellinga benoemd als mogelijke nova. Het betreffen hier dan opmerkingen die zijn gemaakt, kort samengevat, over de wijze waarop het toenmalige rechercheonderzoek naar de doodslag op mevrouw Kolstee is uitgevoerd en de wijze waarop de verwurging van mevrouw Kolstee heeft plaatsgevonden. In verband met het door uw Hof uit te voeren onderzoek achten wij voor deze zitting nog de volgende punten van belang: Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari

4 Het eerste punt I. Omvang van het dossier. Zoals al uit de briefwisseling met raadsman blijkt was het voor ons lastig om te bepalen wat nu wel en niet tot het strafdossier behoort. Er is in deze zaak voor gekozen om het kale strafdossier als uitgangspunt te nemen. Dit betekent, onder andere, dat stukken betrekking hebbende op eerdere herzieningsverzoeken buiten het dossier zijn gehouden. Met de raadsman is afgesproken dat op deze regiezitting nader zal worden gesproken over het eventueel toevoegen van stukken. Op ons verzoek om een standpunt op dit punt op voorhand aan ons te doen toekomen is door de raadsman pas op 19 januari 2010 gereageerd. Op een later tijdstip zullen wij, als uw Hof toekomt aan de behandeling van de verzoeken van de raadsman, ons standpunt weergeven op de verzoeken van de raadsman. Met vooraf al de kanttekening dat het verzoek van de raadsman naar ons inzicht nog wel een nadere toelichting zijnerzijds behoeft. In dit verband, wat betreft de omvang van het dossier, is van belang hier nu al iets te zeggen over het uitgebrachte CEAS-rapport. CEAS staat voor Commissie Evaluatie Afgesloten Strafzaken. Deze commissie heeft op 19 maart 2008 haar bevindingen inzake een evaluatie van de strafzaak tegen mevrouw Post middels een rapport naar buiten gebracht. Wij stellen ons hier op het standpunt dat het arrest van de Hoge Raad en de daarin vervatte conclusie van de Procureur-generaal bij de Hoge Raad mr. Vellinga, als leidraad moet dienen bij de nieuwe inhoudelijke behandeling van deze zaak bij uw Hof. Dit betekent dat het CEAS-rapport op zichzelf geen onderdeel is van het voorliggend strafdossier. Gelet op de Conclusie van mr. Vellinga, en het deels volgen daarvan door de Hoge Raad, zijn wel toegevoegd aan het dossier de stukken die door mr. Vellinga genoemd worden onder punt 2 van zijn Conclusie. Deze stukken zijn aan het strafdossier toegevoegd nu de daar opgesomde gegevens ook bevatten de briefwisseling tussen mr. Vellinga en de patholoog Van de Goot van het NFI, wiens bevindingen, ter sprake gebracht in een interview met de CEAS op 26 september 2007 van uur tot uur en neergelegd in een uitgewerkt verslag van 22 november 2007, de grondslag zijn geweest voor de verwijzing van de Hoge Raad naar het Gerechtshof Den Bosch. Onze keus om het CEAS-rapport niet toe te voegen aan het strafdossier is mede gebaseerd op het feit dat de Hoge Raad zich over de status van bevindingen van een CEAS-rapport al in een eerdere herzieningszaak heeft uitgelaten, te weten de Enschedese ontuchtzaak van 17 maart (LJN BF 1321) Deze opvatting vinden wij ook terug in de Conclusie van mr. Vellinga onder punt 47 e.v. Bij de behandeling van het zevende novum gaat mr. Vellinga in op de stelling dat Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari

5 het rapport van de CEAS op zichzelf een nieuw feit vormt als bedoeld in artikel 457 eerste lid aanhef en onder 2 WSv zijnde dat het CEAS-rapport het standpunt vertegenwoordigt van het openbaar ministerie. Terecht merkt mr. Vellinga op dat een opvatting van het openbaar ministerie geen omstandigheid van feitelijke aard is als bedoeld in voornoemd strafvorderlijk artikel. Daarnaast is het Wetboek van Strafvordering op het punt van wat wel en niet tot het dossier behoort duidelijk. Immers in artikel 474 Wetboek van Strafvordering wordt gesteld dat het onderzoek en de beraadslaging door uw Hof plaats vindt op basis van alle terechtzittingen die in de desbetreffende strafzaak tot nu toe hebben plaatsgevonden. Het gaat daarbij met name om de behandeling in feitelijke aanleg in eerste instantie, het appel en de behandeling die tot nu toe in herziening, het vijfde verzoek, heeft plaatsgevonden zowel bij de Hoge Raad en thans bij uw gerechtshof. Hierbij is steeds het proces-verbaal van de terechtzitting de kenbron voor hetgeen ter zitting heeft plaatsgevonden. Wij stellen vast dat het CEAS-rapport tot nu toe geen onderdeel is geweest van een feitenonderzoek als bedoeld in deze bepaling. Dit geldt ook ten aanzien van de eerder in deze zaak ingediende herzieningsverzoeken. Zie T&C aantekening 2b bij artikel 474 Wetboek van strafvordering. Wij hechten waarde aan de zuiverheid van het onderzoek van uw Hof ter terechtzitting. De vraag of het CEAS-rapport deel kan uitmaken van het strafdossier leggen wij voor die zuiverheid ter beantwoording aan uw Hof voor. Een tweede punt. II. (Nader) horen Getuigen/deskundigen. A.De deskundige Van de Goot. Deze deskundige, door ons opgeroepen, wordt vandaag gehoord ivm het tijdstip van overlijden van het slachtoffer mevrouw Kolstee. In de rolverdeling tussen de behandelend AG s is afgesproken dat collega de Vries zich straks met dit onderdeel zal belasten. De uitkomst van het horen van de deskundige Van de Goot kan aanleiding voor ons zijn om uw Hof te vragen ook andere deskundigen te horen dan wel rapportages te laten uitbrengen ter voorlichting van uw Hof. B. De diensdoende arts die de dood van mevrouw Kolstee heeft vastgesteld Gelet op het feit dat de deskundige Van de Goot zelf aangeeft op een bepaald terrein geen deskundige te zijn, vinden wij het nodig dat uw Hof, tegen een nadere zittingsdag, de destijds dienstdoende arts hoort als getuige. Deze arts heeft immers als eerste de dood van mevrouw Kolstee vastgesteld en hij zou, als ervaringsdeskundige, meer kunnen vertellen over wat hij aantrof toen hij op de plaats van het delict kwam en in het bijzonder over wat hij toen geconstateerd / vastgesteld heeft. Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari

6 C. Getuigen ivm het toenmalig horen van de veroordeelde mevrouw Post. Zoals hiervoor al aangegeven en toegelicht stellen wij het op prijs dat de verhorende functionarissen van mevrouw Post ten overstaan van uw Hof worden gehoord. Een separate lijst met getuigen, die toentertijd belast / betrokken waren bij het horen van mevrouw Post, zal aan uw Hof worden overlegd op een later tijdstip van deze dag bij de behandeling van ons verzoek. Een derde punt. III.Het horen van de veroordeelde zelf. En dan als slot van onze toelichting het horen van de veroordeelde zelf. Een verdachte heeft het recht om te zwijgen. Een verdachte mag leugenachtig verklaren. De verdachte mag zelfs verstek laten gaan waarbij de zaak buiten haar aanwezigheid kan/zal worden behandeld. We hebben hier echter met een bijzondere situatie te maken nu mevrouw Post geen verdachte meer is maar een veroordeelde. Wij hechten eraan om nu al te vermelden dat wij het op prijs stellen dat mevrouw Post aanwezig zal zijn op de zittingsdagen met een inhoudelijke behandeling bij uw Hof. Daar waar het verhoren zijn van deskundigen kunnen wij ons voorstellen dat de veroordeelde niet aanwezig is. Maar daar waar de getuigen worden gehoord die op enig moment met haar in een verhoorsituatie hebben gezeten stellen wij dat de aanwezigheid van mevrouw Post gewenst is. Dit achten wij van belang omdat de totstandkoming van de door haar afgelegde verklaringen een wezenlijk onderdeel zijn van dit dossier en wij de mogelijkheid willen hebben mevrouw Post daarop, aan de hand van de (nieuwe) getuigenissen, nader te bevragen. Naast het verkrijgen van helderheid omtrent de omstandigheden waaronder de verklaringen door mevrouw Post zijn afgelegd, is het bovendien van belang dat wij aan mevrouw Post vragen kunnen stellen omtrent de inhoud van de door haar afgelegde verklaringen. Dit in relatie tot wat in het dossier is opgenomen of hetgeen zich nog tijdens de behandeling door uw Hof kan aandienen als vraag. Tot zover onze toelichting bij de voordracht van de zaak tegen de veroordeelde mevrouw Post. Ik dank u voor de aandacht. s-hertogenbosch, 22 januari 2010, De advocaten-generaal, mr. M.J.M de Vries en mr.ing. J.W.P. Snijders Voordracht zaak Ina Post regiezitting 22 januari