Nacht van het Kempens Erfgoed

Transcriptie

1 Nacht van het Kempens Erfgoed 1 Erfgoedcel Kempens Karakter 24 OKTOBER tot 23 uur

2 2 3 Colofon Teksten: deelnemende organisaties Coördinatie: Erfgoedcel Kempens Karakter Illustraties: Adrie De Kok, Archief Heist-op-den-Berg, Dodendraad.org, Erfgoedbank Kempens Karakter, Historisch Archief Berlaar, Heemmuseum Putte, Jan Van Dijck, Jelle Wouters, Kempens Diamantcentrum en Stad Lier Grafisch ontwerp: Top Creation Druk: Drukkerij Bulckens Verantwoordelijke uitgever: Lieven Janssens, Lepelstraat 59, 2290 Vorselaar Depotnummer: D/2014/12.027/6

3 Inhoudstafel 4 Inhoudstafel...4 Inleiding...6 Berlaar...9 Tentoonstelling: Berlaar en de Eerste Wereldoorlog Grobbendonk Tentoonstelling en rondleiding: Kempense wielerhelden Heist-op-den-berg Tentoonstelling en rondleiding: WOI: De groote Oorlog. Het Heistse Verhaal Lezing: WOI als katalysator voor de Vlaamse literatuur en schilderkunst Herentals Lezing: Herentals in de letterkunde Herentals-Noordwijk Opendeur: tentoonstelling recent archief Hulshout Gezellige vertelavond: Hulshoutse fabels en sp(r)ookverhalen Lier Film: 50 jaar migratie Filmprojectie: Een filmische tocht door plaatselijk erfgoed Tentoonstelling: Opening 100 jaar oorlog, 100 verhalen en objecten Lille Lezing: Op reis naar Spanje! Compostella vroeger en nu Nijlen Rondleiding: uitzonderlijk bezoek van de werf Slijperij Lieckens onder begeleiding van een gids Olen Lezing: Hoogspanning en smokkelen aan de Belgisch-Nederlandse grens Interview met Jef Mertens Proefavond Tentoonstelling: Dagelijkse leven tijdens de Eerste Wereldoolog Putte Open museumavond: Night at the museum Diavoorstelling: Putte vroeger en nu Fototentoonstelling: Ambachten in woord en beeld. Filmvoorstelling met inleiding: Wannes Raps, dé Kempense levensgenieter! Vorselaar Tentoonstelling, voorstelling publicatie, rondleiding, concert: Viering Jubileum 100 jaar Wijding Kloosterkapel 5

4 Beste erfgoedvriend, Voor de vierde keer kunnen we je trots het de Nacht elke voorlaatste vrijdag van oktober zal 6 programma van Nacht van het Kempens Erfgoed plaatsvinden. 7 voorstellen. Zoals gewoonlijk konden we weer rekenen op heel wat inzet van gemeenten, Dit programmaboekje wijst je de weg doorheen organisaties en vrijwilligers. alle activiteiten. Voor de meest actuele info kan je steeds terecht op Dit jaar nemen voor het eerst ook de gemeenten Ik nodig je graag uit op deze feestelijke avond en Heist-op-den-Berg, Hulshout en Putte deel, wat hoop je er te zien, het programma nog uitgebreider, gevarieerder en uitdagender maakt. Lieven Janssens voorzitter De formule om s avonds een museum te openen of een activiteit te organiseren kent veel bijval. De inzet van zoveel vrijwilligers en verenigingen speelt Opgelet: voor een aantal activiteiten moet je op een grote rol in het succes van de Nacht. We willen voorhand reserveren. Je reserveert dan je plaats via hen hier uitdrukkelijk voor bedanken. het vermelde telefoonnummer of adres. Het gloednieuwe Kempens Diamantcentrum (Nijlen) neemt voor de eerste keer deel. Daarnaast zijn Op kan er boeiende lezingen, tentoonstellingen en zelfs je terecht voor de laatste updates. proefavonden. Je merkt het: het wordt weer moeilijk kiezen tussen alle gratis erfgoedactiviteiten. Voor meer informatie kan je de erfgoedcel Kempens Karakter contacteren: Op 24 oktober 2014, van 19 tot 23 uur, heten Fundatiehuis we je graag welkom op een van deze prachtige Begijnhof 27, 2200 Herentals activiteiten. Noteer ook alvast dat vanaf nu , info@kempenskarakter.be

5 Berlaar Berlaar en de Tentoonstelling: 8 Berlaar en de Eerste Wereldoorlog 9 Eerste Wereldoorlog Historisch Archief Berlaar Je ontdekt de Groote Oorlog vanuit het oogpunt van Berlaar en Gestel. Aan de hand van unieke foto s, documenten en objecten maak je kennis met het Berlaarse oorlogsverhaal. Wanneer arriveerden de Duitsers in het dorp? Welke gebouwen werden er verwoest? Wie ging er naar het front of op de vlucht? En hoe leefde de Berlaarse bevolking tijdens de bezetting? Je komt het allemaal te weten. Dolhuis - Legrellestraat Berlaar in de tuin van WZC St-Augustinus 24/10/2014 van 19 tot 23 uur Tentoonstelling en Voorstelling Speciale avondopening op vrijdag 24oktober van 19 tot 23 u tijdens de Nacht van het Kempens Erfgoed zaterdag 25 en zondag 26 oktober van 14u tot 18u zaterdag 1 en zondag 2 november 2014 van 14 tot 18u toegang gratis Locatie: Dolhuis, Legrellestraat 39, 2590 Berlaar, in de tuin van WZC St. Augustinus meer info: erfgoedcel Kempens Karakter, , info@kempenskarakter.be ook op: 25, 26/10/2014 van 14 tot 18 uur 1,2/11/2014 van 14 tot 18 uur

6 Grobbendonk Tentoonstelling en rondleiding: 10 Kempense wielerhelden 11 Kempens Wielermuseum Suske Verhaegen is al jaren een verzamelaar van objecten uit de wielrennerij. Sinds twee jaar bestaat het Kempens Wielermuseum waar een grote verzameling met wielererfgoed te bewonderen is. Suske ontvangt de bezoekers en vertelt de verhalen achter alle voorwerpen. Kempens Wielermuseum Astridplein Grobbendonk 24/10/2014 van 19 tot 23 uur (doorklikken naar Toerisme/Musea) openingsuren museum: elke dinsdag- en donderdagnamiddag: uur eerste zaterdag van de maand: uur derde zondag van de maand: uur of op afspraak: Sus Verhaegen - gsm

7 Heist-op-den-Berg Tentoonstelling en rondleiding: 12 WO I: De Groote Oorlog. Het Heistse Verhaal 13 Gemeentebestuur Heist-op-den-Berg (CC Zwaneberg), Gemeentelijk Archief, Heemkring Die Swane en dienst Cultuurbeleid Bijna iedereen weet onderhand dat 100 jaar geleden de Eerste Wereldoorlog is uitgebroken en dat deze trieste verjaardag overal te lande wordt herdacht. Weinigen zijn echter op de hoogte van wat er in die oorlogsjaren zich in Heist precies heeft voorgedaan. Deze expo gaat hierop in en wil een antwoord geven op vragen als: vonden er in Heist-op-den- Berg gevechten plaats? Vluchtte de Heistenaar voor het oorlogsgeweld? Hoe hebben onze inwoners deze oorlog overleefd? Hoe streng was de Duitse bezetter voor de plaatselijke bevolking? Hoe groot was de armoede en hongersnood? Met behulp van een reusachtige kaart van België met hierop de portretten van de bijna 100 Heistse gesneuvelde soldaten, wapentuig, loopgraafkunst, foto s en documenten, ingesproken frontbrieven probeert deze expo die onzalige oorlogsperiode te evoceren.

8 14 CC Zwaneberg Cultuurplein 1, 2220 Heist-op-den-Berg 24/10/2014 van 19 tot 23 uur rondleiding om uur de expo is vrij te bezoeken reservering nodig (enkel voor de rondleiding) contactgegevens CC Zwaneberg Cultuurplein 1, 2220 Heist-op-den-Berg max.25 personen deze expo is ook te bezoeken: van 3/10/2014 tot 11/11/2014 ma, di en vr van 9 tot 17uur wo van 9 tot 20 uur do van 13 tot 17 uur za van 10 tot 17 uur zon- en feestdagen van 14 tot 17 uur Op zondag is er altijd een suppoost aanwezig. Lezing: WO I als katalysator voor de Vlaamse literatuur en schilderkunst Sprekers: Dieter Vandenbroucke en Dennis Van Mol (lezing vanaf 18 jaar) De historische avant-garde kende een moeizame start in Vlaanderen. De context van WOI speelde een cruciale rol in de politieke en artistieke radicalisering van de kunst. Pioniers als Paul van Ostaijen, maar ook minder bekende voortrekkers en getuigen komen aan bod. Ook Van Ostaijens tijdsgenoot Victor Brunclair speelde een belangrijke rol tijdens deze periode. Deze journalist en schrijver ging de geschiedenis in als de enige Vlaamse martelaar van het vrije woord. Dieter Vandenbroucke weet alles over Brunclair, sinds hij een biografie over hem schreef. Ondertussen zal Dennis Van Mol, zonder een overzicht te willen bieden van hoe de avant-garde zich in de naoorlogse jaren verder ontwikkelde, argumenteren dat het einde van WOI, vanuit een bepaald perspectief beschouwd, ook het einde impliceerde van een bepaalde avant-gardistische tegenbeweging in Vlaanderen. 15

9 Erfgoedbank 16 CC Zwaneberg Cultuurplein 1, 2220 Heist-op-den-Berg 24/10/2014 om uur (tot uur) reservering nodig Heb je nog oude foto s? Ga naar en help ons de digitale erfgoedbank verder uit te breiden. 17 contactgegevens CC Zwaneberg Cultuurplein 1, 2220 Heist-op-den-Berg , max. 40 personen

10 Herentals Lezing: Herentals in de letterkunde Herentalse Geschiedkundige Kring Acteur Isi Bogaerts zal een aantal fragmenten voorlezen uit het letterkundig werk van schrijvers die een band hebben met Herentals. Zowel gerenommeerde auteurs als jonge Herentalse auteurs zullen achtereenvolgens aan de beurt komen. Lakenhal Grote Markt, 2200 Herentals 24/10/2014 om 20 uur Meer info: Cultuurdienst, Herentals-Noorderwijk Opendeur: tentoonstelling recent archief Sint-Baafskring Dorpshuis ( Zolderkamer) Ring 29, 2200 Noorderwijk 24/10/2014 van 19 tot 23 uur meer info: of info@briver.be

11 Hulshout Gezellige vertelavond: 20 Hulshoutse fabels en sp(r)ookverhalen 21 Hulshout is een gemeente met een boeiende geschiedenis en idyllische plekjes. De boeren hebben er gezwoegd en gezweet, maar er werd ook goed gefeest en gedronken. Voldoende aanleiding voor sagen en legenden over leven en dood, hoeves en kastelen, heksen en spoken. Wil je kennis maken met de duistere verhalen van ons dorp? Luister naar en geniet vooral van gekende en minder gekende volksverhalen en legenden. Oude Molenschuur Kruisveststraat 1, 2235 Houtvenne (Hulshout) 24/10/2014 doorlopend open tussen 19 en 23 uur Groep 1: 19u30 (tot 20u15) Groep 2: 20u30 (tot 21u15) inschrijving verplicht via loket van de bibliotheek, het gemeentehuis of de sportdienst max. 15 per groep (30 plaatsen in totaal)

12 Lier Film: 50 jaar migratie Diversiteitsraad Lier Het is precies 50 jaar geleden dat België met Marokko en Turkije akkoorden sloot om arbeiders naar ons land te halen. Gedurende 50 jaar hebben deze werkers en hun families de samenleving mee gekleurd. Hun invloed maakt deel uit van ons cultureel en sociaal erfgoed. De film neemt je mee op een emotionele reis door het verleden vol nostalgie en doet nadenken over de toekomst. Na de film volgt een gesprek met enkele migranten van de eerste generatie en heb je de kans om vragen te stellen. CC Vredeberg Vredebergstraat 12, 2500 Lier 24/10/2014 om uur (tot uur)

13 Filmprojectie: Tentoonstelling: Opening tentoonstelling 24 Een filmische tocht door plaatselijk erfgoed 100 jaar oorlog, 100 verhalen en objecten 25 Lierse Ciné Club Stedelijke Musea Lier De Lierse Ciné Club neemt je mee op een filmische tocht aan de hand van enkele films over erfgoed in en rond Lier. In de voorstelling vind je enkele projecten van Kempens Landschap in onze regio terug, impressies van de Pallieterstoet en de kunst processie 1965 en getuigenissen van de dragers van onze Lierse reuzen. CC Vredeberg repetitiezaal 1, Vredebergstraat 12, 2500 Lier 24/10/2014 om 19, en uur max. aantal plaatsen: 45 Openingsavond van de tentoonstelling 100 jaar oorlog, 100 verhalen en objecten. Sterke verhalen en objecten, al 100 jaar door mensen gekoesterd, doorgegeven en bewaard, brengen het oorlogsverleden van Lier naar je toe. Timmermans-Opsomerhuis Netelaan 4, Lier 24/10/2014 doorlopend open tussen 19 en 23 uur

14 Lille Lezing: Op reis naar Spanje! 26 Compostella vroeger en nu 27 Jan Van Dijck ( Janneke in de volksmond), rasechte Lillenaar en wereldreiziger, startte begin april een voettocht naar Compostela. Hij voltooide zijn pelgrimsreis einde juli. Heel wat mensen van de Lilse gemeenschap supporterden vanuit het thuisfront. Jan hield een blog bij ( waarin hij zijn wedervaren bijhield. Tijdens de Nacht van het Kempens Erfgoed zal hij ons met sprankelende verhalen en inspirerend fotomateriaal boeien. Jans verhaal wordt vooraf gekaderd door een lezing van Jan van Herwaarden. Hij vertelt ons hoe de bedevaarten ontstaan zijn en wat het betekende in de loop der tijden om een pelgrimstocht te ondernemen. Hij legt de link met onze contreien en ook met de reisgewoontes van de dag van vandaag. Hij kruidt zijn verhalen met anekdotes. Parochiezaal Sint-Pieter Kerkplein 3, 2275 Lille 24/10/2014 om 19 uur max. 300 plaatsen

15 Nijlen Rondleiding: uitzonderlijk bezoek van de werf 28 Slijperij Lieckens onder begeleiding van een 29 gids Bezoek de werf van Slijperij Lieckens. Benieuwd hoe industrieel erfgoed wordt gerestaureerd? Na een vrij bezoek aan het Kempens Diamantcentrum krijg je de kans om de werf van de volledig bewaarde Diamantslijperij Lieckens te bezoeken. Een gids geeft je een korte rondleiding over de werken die worden uitgevoerd om de slijperij te bewaren voor de toekomst. Kempens Diamantcentrum Spoorweglei 42, 2560 Nijlen gedeeltelijk (slijperij is niet toegankelijk) doorlopend open tussen 19 en 23 uur rondleiding in Slijperij Lieckens om 19, 20, 21 en 22 uur reservering nodig (enkel voor rondleiding) contactgegevens 10 mensen per gidsbeurt

16 Olen Lezing, interview, tentoonstelling en de 30 mogelijkheid om echte oorlogskost te proeven. 31 Wat schaft de pot? Eten en drinken tijdens de Eerste Wereldoorlog. Lezing: Hoogspanning en smokkelen aan de Belgisch-Nederlandse grens Herman Janssen en Frans Van Gils, twee leden van heemkundige kring van Baarle-Nassau-Hertog vertellen het verhaal van de dodendraad. De Duitse bezetter sloot destijds de grens af met een elektrische draadversperring van ongeveer volt in een ultieme poging om het clandestiene grensverkeer stil te leggen. De dodendraad heeft minstens een duizendtal mensenlevens gekost. Aan de hand van 230 unieke foto s vertellen deze heren over de Duitse inval, de bezetting, de grensbewaking, over het smokkelen van voedingswaren, om 20 uur

17 32 Interview met Jef Mertens Jef is een geboren verteller en reproduceert de verhalen van zijn ouders over den Groote Oorlog alsof het gisteren was. Hoe leefden de Olenaars in die tijd? En wat aten ze en dronken ze? Kortom het dagelijks leven wordt met de nodig boeiende verhalen uit de doeken gedaan. om 21 uur Proefavond De aanwezigen mogen aanschuiven in de rij voor voedselhulp. Met een voedselbon in de hand kan men proeven van echte oorlogskost. De Olense KVLV s en Femma s gingen aan de slag met recepten uit deze tijd en zij zullen de aanwezigen laten proeven van de gerechten die tijdens de Eerste Wereldoorlog op het menu stonden. Tentoonstelling: Dagelijkse leven tijdens de Eerste Wereldoolog Doorlopend tentoonstelling van heemkring de Linde over het dagelijks leven tijdens de Eerste Wereldoorlog in Olen en omgeving. Dienstencentrum Komie Geire Herentalseweg 1, 2250 Olen 24/10/2014 doorlopend open tussen 19 en 23 uur start om 20 uur 33 om uur

18 Putte Open museumavond: Night at the museum 34 Bezoekers kunnen in een nachtelijke sfeer 35 het Heemmuseum en het Lingerie- & Ondergoedmuseum bezoeken. Diavoorstelling: Putte vroeger en nu Doorlopend worden er beelden getoond van Putte vroeger en nu. Fototentoonstelling: Ambachten in woord en beeld. Tijdens de voorbije ambachtendag werden een 20-tal ambachten van weleer vastgelegd op de gevoelige plaat. De foto s hiervan zullen voortaan te bekijken zijn in het heemmuseum. Tijdens de Nacht van het Kempens Erfgoed is deze foto expo in primeur te bekijken. Voor de gelegenheid is er ook een demonstratie weven en spinnen voorzien. Lingerie- & Ondergoedmuseum Heuvel 41B, 2580 Putte 24/10/2014 doorlopend open tussen 19 en 23 uur

19 Vorselaar Filmvoorstelling met inleiding: Tentoonstelling, voorstelling publicatie, 36 Wannes Raps, dé Kempense levensgenieter! rondleiding, concert 37 De bekende volksroman Wannes Raps van Ernest Viering Jubileum 100 jaar Wijding Kloosterkapel Claes kreeg in 2012 een verfilming o.l.v. cineast Vorselaar Bruno Boons. Tijdens de Nacht van het Kempens Erfgoed wordt de film geprojecteerd in de rode De Vorselaarse kloosterkapel is een waar pareltje zaal van Ter Speelbergen. Een inleiding met cineast verborgen binnen het Vorselaarse klooster. Bruno Boons en acteur Willy Duts zorgt voor een Naar aanleiding van de 100-jarige wijding van mooie omkadering. de kapel, werkten Heemkundige Kring Joris Matheussen en het gemeentebestuur een Heemmuseum Ter Speelbergen publicatie uit in samenwerking met de Vorselaarse Peredreef 5, 2580 Putte (Beerzel) Fotovrienden en de Zusters der Christelijke Scholen. om 20 uur Tijdens de Nacht van het Kempens Erfgoed stellen Niet we deze publicatie voor aan het publiek en zetten (Filmprojectie is op de 1ste verdieping (enkel een we de mooie kapel op feestelijke wijze in de kijker. trap)) reservering nodig We bieden een bescheiden tentoonstelling over de geschiedenis van dit beschermde monument contactgegevens: en tonen foto s van het klooster. Daarnaast is er Katelijne Weyns, gelegenheid om de kapel te bezichtigen met een katelijne.weyns@gmail.com gids die een woordje uitleg geeft. Om 20u wordt max. aantal plaatsen: 50 de avond opgeluisterd met een streepje klassieke muziek in de prachtige kapel.

20 Vorsarte organiseert daarnaast ook een 38 kunsttentoonstelling. 39 Kloosterkapel Ingang langs het poortje op de hoek van de Markt en de Kerkstraat, 2290 Vorselaar 24/10/2014 erfgoedactiviteit: doorlopend open tussen 19 en 23 uur, met om 20u een muziekconcert kunsttentoonstelling: vrijdag 19 tot 23 uur ook te bezoeken op zaterdag: 13 tot 21 uur en zondag: 10 tot 18 uur meer info: Sofie Vervoort,

21 40