Voorwoord Wim Jongejan.

Transcriptie

1 Voorwoord Wim Jongejan. Het een na laatste nummer van dit jaar ligt weer voor u. Bijna is de externe competitie voorbij, de interne competitie loopt op zijn eind en het is weer spannend. Maar is het ook belangrijk? Ja en nee. Wij strijden op de borden omdat het onze passie is en natuurlijk steken wij hier veel tijd in. Maar dan doen er zich toch weer zaken voor die ons de betrekkelijkheid ervan in laten zien. Sommige van onze leden hebben dit jaar in de persoonlijke levenssfeer problemen ondervonden die zwaar zijn en moeilijk. Wij denken aan het grote verlies dat Jaap van Seventer trof, enkelen, zoals Willem Viets en Chris Geitenbeek kregen moeilijk te aanvaarden mededelingen van hun arts. En dan de andere persoonlijke problemen die velen van ons plotseling of voortdurend te verwerken krijgen. Veel leden proberen elkaar hierbij toch ook weer te steunen en dat is belangrijk. Weliswaar bindt ons allen de passie voor het schaken, maar de vriendschappen die daarbij ontstaan zijn waardevol, zo blijkt. En het blijkt dan ook dat als je met elkaar naar een toernooi gaat, je een gezellige dag hebt. Ik vewijs daarbij naar de verslagen in dit blad. Ik wil iedereen daarom opwekken om als je kunt, met elkaar naar toernooien te gaan. Het is niet alleen goed voor je ervaring, maar het is ook gezellig. Het is niet goed voor je rating, maar dat is een ander verhaal. De beide redacteuren van uw blad hebben slecht gepresteerd op het Osbo PK, maar het plezier was er niet minder om. Zelfs Henk Mondria neemt nog de moeite naar het Osbo PK in Klarenbeek te gaan, en ook hij geniet met volle teugen. Denk er serieus over na voor het volgende seizoen. Verder meld ik nog dat de jeugd waarschijnlijk samen met PSV Dodo een team zal vormen dat ook deel kan nemen in de vierde klasse. Een goede zaak die wordt begeleid door de jeugdleiders van beide clubs. Als u nog tweedehands schaakboeken zoekt of wilt verkopen: ik ontdekte onlangs een nieuwe site: Ik weet niet of het een serieuze winkel is maar hoor graag reacties. De programmeur van Rybka, Vasik Rajlich, heeft besloten om alle oudere versies van Rybka (2.2 en eerder) gratis beschikbaar te stellen d.m.v. een download op internet. Mocht u Rybka nog niet hebben, dan is dit dus een uitgelezen mogelijkheid om ermee kennis te maken. Mensen die nog een hele oude Rybka versie hebben, kunnen nu 'upgraden' naar een nieuwere versie. Rybka draait onder alle interfaces: Fritz, ChessBase programma's, Arena, Chess Assistant, Aquarium. De download link: 1

2 Opgaven Wim Jongejan D e redactie heeft besloten om opgaven, puzzels etc. in het vervolg maar aan het eind van het blad weer te geven. De frequentie waarmee het blad verschijnt leent zich toch minder zo vinden wij om de antwoorden twee maanden later te geven. Mocht u daar anders over denken, dan graag een berichtje aan de redactie. Om maar met de deur in huis te vallen, hierbij een opgave met een aardig thema, die mij onlangs werd voorgeschoteld door Rick Lahaye en ik geef hem aan u door omdat het een beetje buiten het normale stramien valt: u moet out of the box denken, om maar eens een modewoord te gebruiken. Ik geef u wel een hint: Speelt u met 16 of met 15 stukken? Wit is aan zet en valt aan op een wijze die zwart niet meer tegen kan houden. Gun u zelf een minuut of vijf tot tien om eens rustig de oplossing te vinden. Hoe de partij echt liep vindt u achterin dit blad. Verder nog een adviesje om uzelf eens te trainen: Pak een willekeurig schaakmagazine, bekijk de eerste 5, 6 of 7 zetten van een partij (begin rustig met 5) en bedenk bovendien de eerst volgende zet uit het hoofd en zet dan ook uit het hoofd de stelling op en kijk of u het bij het rechte eind had. Om u een beetje op weg te helpen: Bedenk uit uw hoofd de relevante zet in de volgende opgaven e4 Pf6 2. e5 Pe4 3. De2 f5 4. d3 Pg5 5. Lxg5 h d4 Pf6 2. Lc4 c5 3. Pf3 cxd4 4. Pxd4 e5 5. Lxe5. Dit is als voorbeeld bedoeld om u te prikkelen het eens op deze manier te proberen. De oplossing vindt u zelf wel. Het is betrekkelijk eenvoudig maar de moeilijkheid ligt enkel in het visualiseren. En het vermogen om te visualiseren komt u van pas in moeilijke partijen. Een andere manier om te trainen is: zet een stelling op uit een schaakblad, kijk er een paar minuten naar totdat u denkt dat u het in uw hoofd heeft. Maak het bord leeg en haal dan bijvoorbeeld een kopje koffie en zet dan uit het hoofd de stelling opnieuw op. Dit is een training om u zelf te dwingen snel naar de essenties van een stelling te kijken. 2

3 Tweede opgave: Van veel leden kreeg ik de mededeling dat men het eigenlijk het leukst vond, als ons bulletin partijen toont van leden. Onlangs stuurde Cor Petersen een partij in, maar daarna trad de radiostilte weer in. Daarom ben ik zo vrij een stelling in te leveren waar ik zelf nogal verbouwereerd over ben. Kijk maar eens goed naar de stelling en bedenk wat zwart moet doen, want die is aan zet, nadat wit speelde 16. Pb3. 3

4 Het RTRT is weer geweest H et jaarlijkse hoogtepunt van uw schaakgenootschap is weer achter de rug, begreep ik van mijn man. Wekenlang was hij al bezig met zijn RTRT. Mijn vraag wat hij daar toch mee bedoelde beantwoordde hij met een meewarige blik. Bijna voelde ik me schuldig dat ik het niet wist. In vergelijking met mijn onwetendheid viel heiligschennis in de categorie zeer lichte vergrijpen. Het Rie Timmer rapidtoernooi siste hij tussen zijn tanden. Ik zou er bang van worden. Als kind bezocht ik de christelijke lagere school in ons dorp. Meester vertelde hartstochtelijk over de jaarlijkse tocht der Israëlieten naar Jeruzalem. Psalmenzingend togen zij naar de tempel. Elk kind keek uit naar het jaar waarin hij voor het eerst mee mocht, ook wij zouden graag hebben meegelopen. Het heilige gevoel dat uit deze verhalen op de stil luisterende klas afspatte, zal ik nimmer vergeten. Een sprankje van dit gevoel zag ik terug in de reactie van mijn man. Hij ging, samen met andere gelovigen, op naar zijn Jeruzalem. De grote aula van het christelijk college Groevenbeek diende als voorhof, van waaruit de priesters de tempelceremonies leidden; het opgetogen volk vierde feest, mensen ontmoetten elkaar en het was goed. De symboolwaarde van het RTRT is groot, dat begreep ik uit zijn reactie. Thuisgekomen na een zware dag in de tempel vroeg ik hem hoe het was geweest. Natuurlijk weet ik inmiddels (we zijn al heel wat jaren samen) dat ik als niet schaker het mooie en heilige van uw spel nooit kan ervaren. Ik blijf een buitenstaander, een ongelovige en niet ingewijde. Rituelen herken ik wel, maar begrijpen doe ik ze niet. Wellicht dat daardoor de reactie van mijn schaakgod erg lauw op mij overkomt; het was een goede dag. Mijn vragen naar meer gedetailleerde informatie worden afgedaan met korte antwoorden, waaruit duidelijk blijkt dat ik moet stoppen met nieuwsgierig zijn; mijn belangstelling wordt niet op prijs gesteld. Hoe anders is het wanneer ik met mijn vriendinnen een dagje naar Soestdijk ben geweest. Ik wil hem laten delen in mijn ervaringen, vertel honderduit over de lange gangen, de mooie tuin, de lunch die we nuttigden in een Koninklijke lunchroom en ga zo maar door. Ik wil hem laten delen in mijn pelgrimage, of hij wil of niet. Zonder prijs kwam hij thuis, maar dat deerde hem niet; meedoen was al meer dan voldoende om van hem een winnaar te maken. Ik heb mezelf voorgenomen om de volgende editie van het RTRT in ieder geval een poosje aanwezig te zijn. Onherkenbaar zal ik mij voegen in het dansende en zingende volk dat optrekt naar de heilige poorten van de schaaktempel. Ik kan er nu al bijna niet van slapen.. De Dame 4

5 Het persoonlijke kampioenschap van de OSBO Aanbevolen door/voor clubleden I n november 2008 begon het persoonlijke kampioenschap van de OSBO. Tijdens een aantal zaterdagse ontmoetingen strijden schakers van uiteenlopende niveaus om de hoogste eer in het OSBO gebied. De niveaus lopen qua rating uiteen van 1400 tot ruim 2300 ELO-punten. Omdat dit verschil erg groot is, zijn de schakers onderverdeeld in groepen naar niveau: 1. Hoofdklasse (vanaf 1900) 2. 1 ste klasse ( ) 3. 2 de klasse (maximaal 1650) Daarnaast doen er ook veteranen mee in een eigen groep. Al met al een zeer kleurrijk gezelschap mensen. Vriendelijk natuurlijk, maar soms ook messcherp wanneer het om de winst gaat. Van VSG doet Mark de Graaf mee in de hoofdgroep. Wim Jongejan en Sape Westra doen in de 1 ste klasse mee, Marco ter Meer en Henri Bosch in de 2 de klasse en Henk Mondria in de veteranengroep. Omdat de hoofdklassegroep een beperkte omvang heeft worden daar op 4 wedstrijddagen geschaakt. De overige groepen hebben 5 wedstrijddagen. In de veteranengroep wordt per speeldag 1 partij geschaakt, de overige schakers spelen 2 partijen per dag, behalve op de laatste speeldag, dan wordt er slechts 1 partij geschaakt. Na dag 1 kon Marco zich opmaken voor een feestelijke huldiging thuis; met een maximale score was hij natuurlijk de held. Henri deed weinig voor hem onder met 1 ½ punt. Wim (0 punten) en Sape (½ punt) deden zichzelf te kort. Dat kansen en verwachtingen kunnen keren bleek speeldag 2; Marco verloor zijn partijen, terwijl Henri ze beide won. Wim scoorde het eerste halfje en Sape sprokkelde 1 ½ punt bij elkaar. Het valt niet mee om twee partijen op een dag te schaken. Veel spelers hebben aan het eind van hun tweede partij moeite om fris en helder naar hun bord te kijken. De vermoeidheid slaat toe en het concentratievermogen neemt af. Daarmee zijn de PK dé uitdaging voor de echte schaker. De derde dag leverde twee knappe overwinningen op voor 3 van onze mannen ; Wim, Marco en Henri haalden de volle 100%! Marco was blij met de middagpartij; vanuit zijn eigen kracht overspeelde hij zijn tegenspeler. Wim had enig geluk, maar maakte beide partijen goed af. Henri speelde sterk en met een duidelijk plan in beide partijen. Henk Mondria speelde een puike partij; moeilijk, diepgaand en mooi uitgespeeld tot het mat. Mark won zijn ochtendpartij en was daar erg tevreden over. s Middags moest hij tegen de sterke Guust Homs (300 elopunten meer). Tot voor het eindspel hield Mark stand, maar zoals zovaak speelt de sterkere schaker het eindspel beter. Mark koos een aantal keren voor een minder actieve zet en moest capituleren. Sape maakte het wel erg bont; in de ochtendpartij wist hij na een goede opening nog net op tijd zijn hoofd onder de guillotinebijl weg te halen. De partij leek daarna voor hem te winnen, 5

6 maar verzandde in remise. De tweede partij speelde hij erg ongemotiveerd en kwam vlak na de opening een stuk achter. 6

7 De parel van Wijk aan Zee S. Westra Soms worden er partijen geschaakt die iets magisch lijken te hebben. Bijna de gehele schaakwereld kent bijvoorbeeld De parel van Zandvoort. Nou ja, kennen is een groot woord, maar vrijwel iedereen weet dat die partij onderdeel was van de match om het WK tussen Aljechin en Euwe. Dit artikel gaat over een andere parel. T oen Gert Ligterink de partij die Kasparov in 1999 tegen Topolov speelde, tot de parel van Wijk aan Zee uitriep, wist hij nog niet dat er een andere partij met deze eretitel bestond. Op de website van het Corustoernooi 2009 schrijft hij daar een interessant stukje over. Ik ben zo vrij om de partij die de echte parel is, hieronder over te nemen. Een waarlijk verbluffend staaltje schaak dat met recht de eretitel heeft gekregen. Speel maar eens na, verwonder en geniet! Cifuentes (2535) - Zvjaginsev (2585) Wijk aan Zee ( ) 1.d4 e6 2.Pf3 d5 3.c4 Pf6 4.Pc3 c6 5.e3 Pbd7 6.Dc2 b6 7.Le2 Lb Le7 9.Td e4 dxe4 11.Pxe4 Dc7 12.Pc3 c5 13.d5 exd5 14.cxd5 a6 15.Ph4 g6 16.Lh6 Tfe8 17.Dd2 Ld6 18.g3 b5 19.Lf3 b4 20.Pe4 21.Dc2 Pdf6 22.Pg2 Dd7 23.Pe3 Tad8 24.Lg2 Zwart heeft een licht stellingvoordeel opgebouwd; zijn torens staan centraal, de lopers richten al op de witte koningsstelling en de paarden staan actiever. Al met al redenen om uit te kijken naar combinaties of andere manieren die zouden kunnen dienen tot het omzetten van de tijdelijke voordelen en meer blijvende. Eigenlijk is het vervolg van de partij één grote zinderende combinatie Pxf2 25.Kxf2 Txe3 26.Lxe3 Pg4+ 27.Kf3 Pxh2+ 28.Kf2 Pg4+ 29.Kf3 De6 30.Lf4 Te8 31.Dc4 De3+ 7

8 32.Lxe3 Txe3+ 33.Kxg4 Lc8+ 34.Kg5 h6+ 35.Kxh6 Te

9 Het Corustoernooi Sape Westra I n de januari vond in Wijk aan Zee het jaarlijkse Corustoernooi plaats. Dit jaar deden er geen VSG-ers ers aan mee (voor zover ik weet). Daarom staan in dit artikel geen hoogstandjes van Ermelose afkomst, we moeten ons behelpen met partijfragmenten uit de Grootmeester A groep. Deze groep werd gewonnen door de jonge Oekraïnse grootmeester Karjakin. Laten we maar direct doorgaan naar een cruciaal fragment in ronde 1 uit de partij Karjakin Morozovich. De zwartspeler heeft net 25., d5 gespeeld. Wit reageert verrassend met 26. h6! Zwart gaf direct op. De dreiging is natuurlijk 27. Lxh7, Kxh7 28. h6xg7+, Kg8 29. Th8 mat. De enige zwarte reactie is 26., g6 maar dan wint wit door 27. Lxg6, hxg6 28. Dxg6+, Kh8 29. Dg7+ en zwart gaat ook nu mat. De volgende stelling komt uit de partij Domingues Morozevich. Ook hier is Morozevich de sigaar. De Cubaan beslist deze partij direct met 35. Pf5!! Een prachtige prachtige zet waardoor de zwarte lijnen en diagonalen worden onderbroken en de verdekte matdreigingen openbaar worden gemaakt. De dame kan natuurlijk niet genomen worden wegens Tb8. Ook andere zetten halen niets uit; na gxf5 volgt weer Tb8 en op alle zwarte reacties heeft wit beslissende zetten omdat de zwarte koning niet meer veilig kan vluchten vanwege de leegte op g6. Jan Smeets speelde een goed toernooi. Lang bleef hij winnen of remise spelen. In de zevende ronde ging het echter mis. Hij verspeelt zijn zorgvuldig zorgvuldig opgebouwde voordeel in de partij 9

10 tegen Morozovich. Het eindspel is in principe remise, ondanks de witte pluspion. Smeets maakt echter een cruciale fout: 48., Pc4? Wit reageert met 49. Lxd5+, waarna het uit is. 49., Kxd5 wordt gevolgd door e4+, wit wint het paard en de twee pionnen geven bij lopers van gelijke kleur natuurlijk de doorslag. Dat het zelfs in een grootmeestergroep niet altijd om hoogstandjes gaat blijkt uit het volgende partijfragment. Natuurlijk is voorbereiding een belangrijk aspect as in het topschaken. Dominguez heeft een variant van het Spaans thuis voorbereid. Hij brengt daarmee Aronian in verwarring. De zwartspeler gaat na een pionoffer van wit principieel verder met het beschreven speelplan. Hij offert een kwaliteit voor de aanval nval en lijkt na 21., Lxg2 tegenkansen te hebben. Het witte antwoord ontneemt hem echter alle illusies: 22. Txe8!! Na het terugslaan op e8 volgt 23. Dg4 met mataanval en aanval op de loper op g2. Zwart worstelt nog een paar zetten door en geeft zich op de d 36ste zet gewonnen. In de laatste ronde hadden meerdere spelers nog uitzicht op de eindzege. Eén van hen was de jonge Noorse grootmeester Magnus Carlsen. Hij speelde tegen de Chinees Wang. Carlsen had lange tijd een licht voordeel en wist aan te sturen op een kansrijk lijkend eindspel. Na een paar sterke witte zetten en een paar mindere zwarte is de laatste stelling ontstaan. Een erg instructief eindspel waarin het thema onderbreking van lijnen en diagonalen centraal staat. Het lijkt erop alsof zwart alle a witte promotiedreigingen weet op te lossen. De Chinees komt echter met het beslissende 61. f6 te voorschijn. Een prachtige zet in een stelling die op een eindspelcompositie lijkt. In één woord geweldig. Op Txe6 volgt 62. Txg7+ met loperwinst en op gxf6 gxf volgt 62. Ta8+ en de witte pion loopt door. Na Lxf6 wint wit door 62. Kd6 met de dreiging 63. Pxf6 gevolgd door Kd6 en de pion promoveert. Wanneer er volgend jaar weer Ermelose schakers aan dit gerenommeerde toernooi deelnemen, ga ik op zoek naar pareltjes pare uit die partijen. 10

11 De SOS prijs Sape Westra In de hoogste regionen van de KNSB competities wordt elke ronde een prijs toegekend aan de beste, meest boeiende partij. Deze schoonheidsprijs is de SOS prijs, genoemd naar het jaarlijks uitgebrachte boek Secrets of Opening Surprizes, van New in Chess. Schoonheidsprijzen worden toegekend aan partijen met een meer dan gemiddelde schoonheid. Reden voor uw redactie om eens in de bekroonde partijen van dit competitiejaar te duiken. Edwin van Haastert versloeg in de eerste ronde Lennart Ootes van het in de Meesterklasse teruggekeerde BSG met een volslagen correct schijnoffer van zijn loper op h6. Van Haastert Lennart Ootes 1.e4 e5 2.Pf3 Pf6 3.Pc3 Pc6 4.Lb5 Lb d3 d6 7.Pe2 Pe7 8.c3 La5 9.Pg3 c6 10.La4 Pg6 11.d4 Te8 12.Lc2 h6 13.Te1 Dc7 14.h3 Ld7 15.a4 a6 16.Le3 Lb6 17.Dd2 Le6 E en heel thematische stelling. Wit staat iets beter opgesteld voor een aanval op de koningsvleugel: hij bezet meer velden in het centrum en zijn dame kijkt naar h6. Van Haastert concludeert dus dat het moment gekomen is, hoewel het centrum nog open is. 18.Pf5 exd4 Zwart had er nu een rommeltje van kunnen en waarschijnlijk moeten maken met de thematische tegenstoot in het centrum 18...d5! maar ook hier is het partijoffer kansrijk: 19.Lxh6! (19.dxe5 Pxe4 20.Lxb6 Dxb6 21.De3 Dxe3 22.Pxe3 is niet zo'n probleem voor zwart) 19...Pxe4 20.Lxe4 dxe4 21.P3h4! (21.Pxg7!? exf3 22.Dg5 Dd8! is goed voor zwart) 21...Pxh4 22.Pxg7! Te7 23.Txe4 met interessante aanvalskansen voor wit, maar dit is een stuk minder duidelijk dan in de partij, zie: 23...Pg6 24.Dg5 (dreigt vooral 25.Ph5) 24...f6 25.Dxf6 Txg7 26.Lxg7 Df7 en wit kan naar een voordelig eindspel afwikkelen, maar daarin kan zwart nog vechten met zijn lichte stukken. 19.Lxh6! dxc3 De pointe is niet ingewikkeld: na 19...gxh6 20.Dxh6 Lxf5 21.exf5 wint wit op g6 of f6 het stuk met rente terug. 20.bxc3 Lxf5 21.exf5 Txe1+ 22.Txe1 Pe5 23.Pxe5 dxe5 11

12 Na 23...gxh6 24.Dxh6 blijft f6 weer hangen, met voortdurende aanval voor wit. 24.Dg5 Pe8 25.Lxg7! Krachtig uitgemaakt. Na 25...Pxg7 26.f6 loopt zwart mat. 1 0 Tot besluit een fragment van een partij uit het spannende duel HSG tegen Homburg Apeldoorn. Nijboer - Pruijssers Na een vroeg f4-f5 f5 heeft Pruijssers eindelijk met 32...gxf5 toegehapt en - mogelijk in tijdnood - ziet Nijboer nu zijn kans schoon met een geometrisch fraai motief. 33.Pxf7?! Kxf7? En het werkt! Na de stutzet 33...Td4! zou het totaal onduidelijk zijn. 34.Pxb5! Le6 35.Lxc4! De aardige pointe. Zwart mag niet terugnemen in verband met het vorkje op d6 aan het eind. Dus: 35...Td7 36.Lxe6+ Txe6 37.Txf5 Dxe4 38.Lg5 en dit kwam niet meer goed voor Pruijssers. 12

13 Hyper Chess S. Westra Geestverruimend of hallucinerend? Altijd al een aardigheidje willen geven aan een schaker? Wel eens op een rond bord geschaakt? Zin in de volgende ronde? Heet u zich altijd al eens een slag in de rondte willen denken? Dan is Hyper Chess wellicht iets voor u. Het idee van het ronde schaakbord is niet nieuw. Vraag iemand te bedenken hoe een rond schaakbord er uit zou kunnen zien. De reactie kan variëren van: "onmogelijk" tot "interessant, hoe verzin je het" of "waanzinnig". Creatieve pogingen op de achterkant van viltjes kunnen allerlei interessante resultaten opleveren. O p een dag stelde Hans Donker zichzelf de volgende vraag: Hoe is het effect van een groothoeklens zichtbaar te maken op een raster met horizontale en verticale lijnen? Tegenwoordig heeft bijna ieder grafisch computerprogramma standaard de mogelijkheid deze vertaalslag te maken. Rond 1978 toen Donker dit idee had, was dit niet het geval. Om het effect goed zichtbaar te maken, leek hem het schaakbord van 8 x 8 velden de ideale vorm. Nadat hij het idee van het verbogen raster door een groothoeklens had uitgewerkt, kwam het idee om er een echt rond schaakbord van te maken. Het bleef lang een papieren ontwerp echter dankzij zijn zus Suzanne die vormgeefster is, werd Hyper Chess een exclusief designproduct dat sinds 2002 op de markt is. Geometrische elementen die worden gebruikt bij de constructie van Hyper Chess zijn onder andere parabolen, echter hetzelfde effect kan worden bereikt door middel van hyperbolen (beide zijn kegelsneden). Het woord "hyperbool" heeft zowel een meetkundige als taalkundige betekenis en zijn beiden van toepassing op het spel. Omdat het spelen van dit schaakspel extra eisen stelt aan de visuele interpretatie van het bord, werd Hyper Chess als product naam gekozen (Engelse uitspraak). Meer weten? Kijk dan eens op 13

14 Zegeltjesactie PLUS - W.Booy en G.van Heeringen D e zegeltjesaktie is geslaagd. Er kan nieuw materiaal worden aangeschaft. De totale opbrengst is 68 EURO. Dank aan een aantal (jeugd)leden. Gerbrand van Bolhuis heeft wel heel erg zijn best gedaan. We denken aan een extra schaakklok. Maar misschien heeft iemand een beter idee. VSG 1 toont klasse S. Westra Schaken schijnt een heilig spel te zijn Begin februari stond de altijd lastige wedstrijd Schaakstad uit op het programma. Er werd gespeeld in neen nieuwe locatie, een kerkgebouw. Normaal waren alleen de bijgebouwen beschikbaar, maar doordat enkele zalen dubbel verhuurd waren, restte niet anders dan uit te wijken naar de kerkzaal. Daar zaten we, de kansel en het orgel bewonderend, kijkend naar rijen lege banken, een avond te schaken. Zo n locatie geeft een extra dimensie aan het schaakspel; een (schijn) heilige dimensie. Of het door de bijzondere omstandigheden kwam, we zullen het nooit weten, feit was echter wel dat we met een minimale winst op zak terugreden naar Ermelo. H alverwege de avond zijn al twee partijen beëindigd; zowel Jan Lambrechts als Theo Janssen hebben remise behaald. Jan doet dit na een dame-indische opening die er toe leidt dat de stelling lang gelijk opgaat. In de remisestand lijkt Jan iets beter te staan door zijn voordelige pionnenstelling, zwart heeft echter het initiatief. Een terechte puntendeling. Theo s tegenspeler dwingt herhaling van zetten af; hij is grieperig en ziet op tegen een lange partij. De overige partijen: Sape Westra is na een passieve opening in een moeilijke stelling beland. Wit heeft het initiatief, meerdere tempo s voordeel en dreigingen met de torens op de d en e lijn. Cor Petersen is via een onregelmatige opening in een moeilijk tussenspel beland. Na 17 zetten lijkt de stelling nog in evenwicht. Rob Boterenbrood begeeft zich op de landerijen van de Ponziani. Na 16 zetten wint hij een pion en lijkt een voordelige stelling te kunnen krijgen. Michael van Heuzen speelt de Pirc, de dames worden op zet 5 geruild en het eindspel lijkt gelijk te staan. Gerard de Hoop speelt tegen een Konings-Indische verdediging. Met 2 torens op de zevende rij en een pion voor is Gerard ruim in het voordeel. Invaller Uri Vecht speelt zelf Konings-Indisch. In een ingewikkelde stelling besluit wit een stuk te offeren, maar Uri neemt het terecht niet aan. Een paar zetten later wint wit een pion, Uri vecht. Rob zet zijn voordeel om in een zeer prettig eindspel. Met een paar pluspionnen dringt hij dreigend op naar de promotielijn. Zwart zet alle zeilen bij, maar in zulk zwaar noodweer zet 14

15 dit geen zoden aan de dijk. Winst voor VSG dus. De tweede winstpartij komt van Michael. Met een kleine combinatie heeft hij een verdedigende toren weten te ruilen, terwijl zijn koning de promotiepion afschermt voor de andere monarch. Het witte paard is vervolgens niet opgewassen tegen de zwarte loper. Twee punten voorsprong dus. Cor heeft zijn gelijkstaande stelling niet gelijk kunnen houden. Wit heeft sterk doorgezet, zwart heeft veel bedenktijd moeten investeren. Dit wordt hem dan ook fataal; in het verre eindspel haalt de Schaakstedeling het punt binnen. Uri vecht nog steeds; hij toont zich een waardige invaller! Hij vlecht goed uitziende dreigingen in de stelling en drijft zijn tegenstander tot het uiterste. Helaas is dat net niet genoeg en moet Uri met verlies genoegen nemen. Gerard heeft zijn voordeel om weten te zetten in nog meer voordeel. Hij haalt het punt met een glimlach binnen. De stand is daarmee 4 3 in ons voordeel. De laatste partij brengt dus de beslissing. Sape is via omwegen iets teruggekomen. Stond hij na 12 zetten twijfelachtig, op de 17 de zet vindt hij het tijd voor een remiseaanbod. In het vervolg krijgt hij steeds meer initiatief en wint een pion, maar de stelling is zeer explosief. Wit besluit tot een verrassend paardoffer op f7. Even lijkt het erop dat Sape de partij weggeeft, maar hij herstelt op tijd, toch gaat een kwaliteit verloren. In de tijdnoodfase speelt hij echter zeer koel de partij verder, wit raakt de kluts kwijt en verspeelt een pion, slaat het tweede remiseaanbod af, verspeelt een stuk en neemt daarna het derde remiseaanbod maar aan, waarmee de einduitslag op 3½ - 4½ komt. De stand na 5 ronden is: 1 Lelystad 8 21,5 2 VDS 7 22,5 3 De Toren 7 22,5 4 VSG Schaakstad ZSG 4 19,5 7 O&O DZC 0 13 Het degradatiespook is zo goed als verdwenen; de volgende ronde speelt VSG 1 tegen O&O, een zogenaamde 4 punten wedstrijd. De Kampenaren zullen er alles aan doen om te winnen, om zich zo een reis naar de 2 de klasse te besparen. Dit wordt dus een cruciaal duel. Of de laatste ronde tegen ZSG nog spannend wordt hangt van de uitslag van wedstrijd tegen O&O af. Er zijn al VSG-ers die grappen maken in de trant van we moeten uitkijken, straks promoveren we nog. Hoewel dit niet onmogelijk is, de kans op promotie is uiterst klein. Sterker nog, indien wel van promotie sprake zou zijn, dan moet het bestuur maar eens diep nadenken of VSG 1 wel in een hogere klasse thuishoort. Voorlopig is het nog lang niet zo ver, eerst maar eens ronde 6. 15

16 De kampioensgroep Cor Petersen Er is slechts één speler bij VSG die zich de laatste tien jaar altijd plaatste voor de kampioensgroep: Jan Lambrechts. Verder plaatsten zich; Acht keer: Andries Mellema Zeven keer: Ernst Keijer en Sape Westra Zes keer: Cor Petersen Vier keer: Mark de Graaf Drie keer: Ismael Jamshedi, Gerard de Hoop en Michael van Heuzen Twee keer: Theo Janssen, Henk Mondria en Rob Boterenbrood Één keer: Uri Vecht, Tom Meurs en Geert Kloppenburg. Opmerkelijk is dat slechts 5 spelers samen 38 van de beschikbare 60 plaatsen in de kampioensgroep in beslag genomen hebben. Kijken we naar de spelers die min of meer vast in het eerste team spelen dan heeft alleen Uri Vecht zich één keer tussen de gevestigde orde gedrongen. Iets meer aansluiting vanaf onderen is dus dringend gewenst. Professor Elo voorspelt de volgende uitslag voor de kampioensgroep van het seizoen 2008/ Andries Mellema 4,5 pnt 2. Jan Lambrechts 3 pnt 3. Mark de Graaf 2,5 pnt 4. Gerard de Hoop 2 pnt 5. Rob Boterenbrood 1,5 pnt 6. Cor Petersen 1,5 pnt Dit alles gebaseerd op de Elo-ratings van februari

17 Geurts Conserven Schaaktoernooi Gerbrand van Bolhuis O p 25 februari togen Cor Petersen, Willem Viets en ik om ongeveer 8.30 uur naar Zetten, een plaatsje in de Betuwe ten zuid-westen van Arnhem over de Rijn, vanaf hier gezien. Het grappige is dat we toen we de snelweg verlieten, terecht kwamen in het landschap van de Betuwe en met een pontje de Rijn overstaken, waar we al dicht bij Zetten waren waar het toernooi gehouden werd. Daar aankomend krioelde het van de 50+-sers. Want dat, 50+, was zo ongeveer de enige voorwaarde om mee te doen. Totaal waren er zo'n driehonderd deelnemers als ik me niet vergis. We werden vooraf toegesproken door de huidige directeur van de enige conservenfabriek (Geurts Conservenfabriek) in Nederland. We speelden die dag zeven partijen van twintig minuten. Cor Petersen zat in de B-groep en behaalde 4 punten uit 7 partijen. Willem Viets zat in de C-groep en behaalde 1 1/2 punt uit 7 partijen. Ikzelf zat in de D-groep en behaalde 3 1/2 punt uit 7 partijen. De broer van Willem Viets, die in de F-groep meespeelde, was één van de groepswinnaars en belandde op het erepodium. Elke deelnemer kreeg een karton met zo'n negen jampotten mee, dat was onder andere het aardige van dit toernooi. Ook werd het toernooi gekenmerkt door gemoedelijkheid. Ondanks het wedstrijdelement was het een relaxte dag. Omstreeks uur waren we weer op onze thuisbasis teruggekeerd. Fotografie ook van Gerbrand van Bolhuis. 17

18 VSG 1 blijft op koers Sape Westra Alweer winst; VSG 1 O&O, uitslag 5 3 In de voorlaatste ronde heeft VSG 1 goede zaken gedaan door Ontspanning & Oefening uit Kampen te verslaan. O&O blijft daardoor in de gevarenzone, terwijl VSG steeds meer naar de top van het klassement mag kijken. Met nog één ronde voor de boeg ziet de toekomst er rooskleurig uit; afhankelijk van de uitslagen van de overige wedstrijden uit deze ronde is zelfs het kampioenschap nog niet geheel uitgesloten.. Ernst Keijer sprokkelde om uur het eerste halve punt binnen. Na een Spaanse opening kwam Ernst eerst wat gedrongen te staan, maar inventief schaak leverde iets meer ademruimte op. Toch mag hij niet ontevreden zijn met zijn score; wit verzuimde de kansen waar te nemen en dan is Ernst er als de kippen bij om de optimale score te bemachtigen. Jan Lambrechts accepteert om het remiseaanbod van zijn tegenstander. Terecht zo blijkt uit de analyse; de zwarte stelling is vooral gedoemd tot verdedigen en het initiatief ligt bij wit. Theo Janssen is nummer drie met een half punt. Om uur eindigt deze spannende partij; Theo is in het middenspel een pion voor gekomen, maar in het eindspel denkt hij met zijn 2 paarden niet voldoende op te kunnen tegen het loperpaar. Gerard de Hoop heeft geluk; zijn Pirc wordt niet goed tegengespeeld en de witspeler raakt in het middenspel de weg en een stuk kwijt. Het eindspel speelt daardoor een stuk gemakkelijker. Winst en daarmee de voorsprong. Sape Westra verdedigt zijn witte stelling tegen de Franse opening. Met tegengestelde rokades is er een explosieve stand op het bord terechtgekomen. Na een gewiekst pionoffer neemt Sape het initiatief, zwart speelt goed tegen en de partij eindigt in remise. Invaller Wim Geijtenbeek bespeelt de Hollandse verdediging. Hij doet dit vakkundig en wanneer de eindspelfase wordt ingegaan staat een remisestelling op het bord. Om uur is puntendeling een feit. Nog steeds een voorsprong, nog twee partijen te gaan. Cor Petersen heeft goed gereageerd op de Aljechin van zwart. Cor heeft in het middenspel alle troeven in handen, zwart verdedigt zich goed. Michael van Heuzen is via het loperspel naar het Weens gegaan en vervolgens is een Italiaanse opening op het bord gekomen. Over en weer worden sterke zetten gedaan, de partij blijft ogenschijnlijk lange tijd in evenwicht. In het verre middenspel probeert Michael met zijn koningsvleugelpionnen de zwarte koningsstelling onder vuur te nemen. Zwart reageert op de damevleugel met een pionnen opstoot. De dreigende pion op a2 kijkt vervaarlijk naar zijn promotieveld, de toren op b8 lacht al in zijn vuistje. Michael gaat, met nog 7 minuten op de klok, door met zijn plan. Zwart reageert niet adequaat en roept daarmee het onheil over zich af; een schaak gevolgd door torenwinst helpt hem niet meer; de witte pionnen zijn, ondersteund door de dame en een paard, onoverwinnelijk. Daarmee scoort Michael om uur het verlossende punt! Cor zijn tegenstander schudt prompt daarna de hand ten teken van remise. Inderdaad is dat de meest terechte uitslag voor het toreneindspel. Al met al een zeer goede uitslag voor VSG 1. 18

19 Vrijdag, de dertiende (maart 2009) - Wim Jongejan G elukkig zijn we niet bijgelovig en aldus toog VSG-2 welgemoed naar buurthuis De Brink aan de Griend in Lelystad voor een robbertje vechten met het tweede team van de Lelystadse Schaakvereniging. Het was de 6 e ronde in de osbo-competitie. Om degradatie te voorkomen moesten we eigenlijk wel winnen, althans het zou een comfortabele positie opleveren voor de laatste ronde. De arena werd door de volgende personen betreden: Lelystad-2 Rating VSG-2 rating Z K. Groen 1504 W W.R.J. A. Geitenbeek 1644 W T. van de Plas 1545 Z R.K. Hollmann 1645 Z E.M. Teekens W U. Vecht 1664 W A.Nieuwenhuijzen 1535 Z W.R. Jongejan 1598 Z R. van de Bos 1515 W J. Wolters 1619 w A.Lommerde 1510 Z C. Doets 1541 Afgaande op de ratinglijst zou het te doen moeten zijn. De partij van Wim Geitenbeek begon weer zoals gewoonlijk met een degelijke voorzichtige opbouw. Rob Hollmann speelde weer Scandinavisch maar kreeg te maken met het Blackmar- Diemer gambiet. Hij kreeg een opengebroken koningsstelling en hij keek zeer zorgelijk.. Uri Vecht speelde weer de Aljechin tegen een dame die na de partij vertelde dat ze in het verleden een rating van rond de 1850 gehad had, maar jaren niet geschaakt had. Dat ze het nog niet verleerd was, ontdekte Uri al gauw. Ikzelf speelde tegen Nieuwenhuijzen die ik al eens een paar keer eerder ontmoet had. Ik speelde de Hyper Versnelde Draak. In die opening is het verleidelijk om na cxd4 met de dame terug te nemen, die dan als een soort Sint Joris het zwaard in de bek van de draak denkt te kunnen steken. Niets is echter minder waar en de vurige adem van de draak met hier en daar een vleugelslag jaagt de dame toch echt weg. Zij gaat gewoonlijk naar a4 maar Nieuwenhuijzen leek wat verbouwereerd door de gang van zaken en trok haar terug naar d1. Het levert tempoverlies op en de wijze waarop mijn opponent het aanpakte, kostte hem bovendien nog de e-pion. Tot mijn verbazing klapperde hij vervolgens de hele avond met zijn gebit wat mijn concentratie niet verhoogde. Jo Wolters leek wel goed te staan, terwijl Cees Doets ook degelijk opbouwde. Hij leek een aanval met de dame te kunnen beginnen en dat resulteerde uiteindelijk, nadat de dame een paard te hulp riep, een kwaliteitswinst op. Om dezelfde tijd constateerde ik tot mijn schrik dat 19

20 Jo opeens een stuk achter stond. Hij gaf- uiteraard - niet op en speelde met een onverstoorbaar gezicht verder. Wim Geitenbeek leek nog steeds overwegend te staan, maar wel zag ik dat hij het loperpaar had, terwijl de tegenpartij een paard en een loper had. Of dat winst zou brengen? Ogenschijnlijk leken de centraal geplaatste raadsheren wel sterk, terwijl daar een aanval bijkwam op de damevleugel, die hij overigens met opzet niet doorzette. Zo tegen elf uur kwam Jo ineens melden dat hij dankzij een blunder van de wederpartij toch nog remise had verkregen. Dat gaf de burger moed. Even later bleek een aanval op de koningsstelling van Uri toch te zwaar en na een ruil van wat stukken was de situatie dermate slecht voor Uri, dat hij het hoofd boog en de koning omlegde voor deze goedspelende dame. Nog even later bleek dat Rob Hollmann niet had kunnen standhouden en hij meldde ook een verliespunt. Ai, ai, twee punten achter! Ik zelf had inmiddels twee pionnen voorsprong en een tweetal opgeschoven lichte stukken in het vijandelijk kamp. Waar het nu van kwam weet ik niet maar ik liet op zeker moment tegen beter weten in twee torens toe op de zevende rij. Niet best en ik begon een tijdsvoorsprong te laten degenereren tot achterstand. Op een zeker moment had ik nog 14 minuten en de tegenpartij 16. Steeds had ik aardige zetten van mij beantwoord gezien met goede vondsten, die mij telkens weer terugwierpen en uitdaagden tot het vinden van iets beters. Met zo n klein kwartiertje op de klok begon ik toch te vrezen voor een goede afloop. Gelukkig meldde Cees Doets een winstpunt en Geitenbeek, die een half uur eerder lang had nagedacht over een remiseaanbod, maar dit gelukkig van de hand gewezen had, meldde eveneens een winstpunt. Aldus 2,5 tegen 2,5. Met andere woorden: mijn partij zou beslissend zijn, welke wetenschap de zenuwen nog ietsje meer aanspande. Ik kon het niet meer goed overzien: twee torens van hem op de zevende rij, ik twee torens op de c-lijn, een loper van mij op f8 en de koning op g8 en een paard van hem op de zesde rij dat eigenlijk mijn loper moest afruilen. Verder nog verspreid wat pionnetjes. Hij verzuimde het afruilen en koos voor de goedkope winst van een pionnetje op f4! Ik gaf schaak op de onderste lijn, de witte koning moest naar h2 en mijn loper kon het paard pennen. Hij raakte ook in paniek, en dekte het paard met de koning naar g3 in plaats van met de pion. Daardoor kon ik het nog steeds in penning staande paard ook nog aanvallen met g5, waardoor stukwinst een feit werd. Hierdoor begon ik wat te ontspannen in de hectiek. Ik hoorde de omstanders hier en daar gnuiven als een van ons beiden kennelijk weer een idiote zet deed in de ontstane tijdnood. Volgens de verhalen achteraf had ik allang mat moeten staan en ook had ik gewoon een toren kunnen pakken. Het zal wel. Uiteindelijk schoof ik maar wat raak met de torens om schaak te geven want ik zag niks meer - en won op de klok. Foei, foei, foei, schaken is leuk maar in tijdnood is het niet mijn hobby! Met de winst op zak konden we weer naar huis. Om exact uur kroop ik mijn bed in, maar gelukkig was het de volgende dag zaterdag. Dat is wel het voordeel van een vrijdagavondclub, je hoeft er de volgende dag niet vroeg uit. 20

21 Het OSBO Persoonlijk Kampioenschap Sape Westra D e lente begon op de dag dat het OSBO PK eindigde. De zaterdagen kunnen weer worden gebruikt om in de tuin te werken, uitgebreid boodschappen te doen, familiebezoeken af te leggen of andere nuttige bezigheden uit te voeren. De vijf VSG-ers (Mark, Wim, Marco, Henri en Sape) probeerden op deze laatste wedstrijddag nog een punt aan hun totaal toe te voegen. Henri kon nog kampioen worden in de tweede klasse, dus hij ging er nog eens extra voor zitten. Voor or de andere vier stond er niets meer op het spel. Wim en Sape speelden tegen elkaar, broedermoord van de bovenste plank. Na een rustige opening kwam al snel een explosieve stelling op het bord; Wim kon niet anders dan een pion geven. Na een aantal middenspelschermutselingen kon Wim niet meer onder de druk uitkomen en Sape incasseerde het punt. Met een score van 3½ uit 9 heeft Wim naar behoren gepresteerd in de sterke 1 ste klasse. Sape daarentegen mag niet tevreden zijn met zijn 50% score. Eindplaats 20 met 4½ punten is voor iemand die als 2 de geplaatst was op zijn rating niet goed genoeg. Henri was nog druk bezig met het naar zijn hand zetten van een lastige partij. In de opening was hij een pion achter gekomen. Door goed en scherp spel wist hij het evenwicht te heroveren, zelfs kwam hij in het eindspel iets beter te staan. Beide spelers hadden een toren en een aantal pionnen. In tegenstelling tot de pionnen van zijn tegenstander waren de drie van Henri verbonden. Marco speelde in de laatste ronde gelijk. Daar w as hij zelf niet echt tevreden over en dat siert hem; ambitieus zijn leidt op den duur tot betere resultaten. Met 5½ uit 9 deed hij wat van hem mocht worden verwacht. In een enkele partij 21

22 had meer gezeten, maar helaas kwam dat er dit jaar niet uit. Mark moest de schaakdegens kruisen met de sterke Roel Donker, een veelbelovende speler die al een aantal jaren centrale jeugdtraining achter de rug heeft. Mark kwam goed uit de opening, maar naar mate het spel vorderde verloor hij het overzicht en daarmee de grip op de partij. Verlies was het gevolg. Mark kan terug zien op een geslaagd debuut in de hoofdklasse met 3 uit 7. Ook de veteranen waren in hevige strijd met elkaar verwikkeld. In 5 rondes moest worden uitgemaakt wie hier het kampioenschap zou behalen. Henk Mondria eindigde op een prachtige gedeeld 4 de / 5 de plaats met 3 punten. Verrassend in deze groep was dat favoriet Theo Goossen (met 2016 veruit de hoogste rating) tweede werd achter Paul Tuffer (rating 1896). Gaan we tot slot nog even snel terug naar Henri. Het eindspel was, zoals Mark in de analyse aantoonde, voor hem gewonnen. De losse witte pion was, met goed zwart spel, niet te houden en daarmee kon zwart de partij winnen. Henri sloeg twee maal het remiseaanbod van de witspeler af; hij wilde winnen om zodoende zijn leiderspositie nog meer glans te geven. Helaas liep hij daardoor in zijn eigen valkuil; een verkeerde afruil leverde een verloren stelling op en de partij ging verloren. Achteraf bleek dat remise genoeg zou zijn geweest voor de eindoverwinning. Nu eindige Henri op de toch nog zeer verdienstelijke 3 de plaats met 6½ punten en ruim 40 ratingpunten winst. Als afsluiting van 5 zaterdagen schaken gingen de mannenbroeders naar de Chinees. Uit de enthousiaste tafelgesprekken kon worden afgeleid dat iedereen het prima naar zijn zin had gehad. De moeite van herhalen meer dan waard! Met dank aan Gerbrand van Bolhuis voor de fotografie. Hij was niet als speler aanwezig maar had de moeite genomen naar Klarenbeek te komen om deze foto s te maken. 22

23 Opgaven uitwerkingen Wim Jongejan. V elen van ons ikzelf zeker ook vergeten gemakkelijk hoe belangrijk de Koning is! Er is een hoofdregel dat je de Koning in het eindspel naar voren brengt, dus als de gevaren van zware stukken zijn geweken. Het blijkt slechts een hoofdregel te zijn. Vergeet niet altijd te checken of de uitzondering de regel kan bevestigen! Short,Nigel D (2660) - Timman,Jan H (2630) Tilburg (4), 1991 De stelling ontstond als volgt: 1.e4 Pf6 2.e5 Pd5 3.d4 d6 4.Pf3 g6 5.Lc4 Pb6 6.Lb3 Lg7 7.De2 Pc h3 a5 10.a4 dxe5 11.dxe5 Pd4 12.Pxd4 Dxd4 13.Te1 e6 14.Pd2 Pd5 15.Pf3 Dc5 16.De4 Db4 17.Lc4 Pb6 18.b3 Pxc4 19.bxc4 Te8 20.Td1 Dc5 21.Dh4 b6 22.Le3 Dc6 23.Lh6 Lh8 24.Td8 Lb7 25.Tad1 Lg7 26.T8d7 Tf8 27.Lxg7 Kxg7 28.T1d4 Tae8 29.Df6+ Kg8 30.h4 h5 En hier ziet Short dat hij het belangrijkste schaakstuk dat we hebben, in stelling kan, nee moet brengen en gaat er mee aan de wandel. Het lijkt of zwart niet meer mee doet. Het koninklijke, onverstoorbare gedrag van dit formidabele, vaak onderschatte stuk, dwingt respect af! 31.Kh2 Tc8 32.Kg3 Tce8 33.Kf4 Lc8 34.Kg5 en hier gelooft Timman de rest ook wel. Hij geeft volkomen terecht op: 1 0. De witte koning is onstuitbaar. 23

24 Tweede opgave Once in a lifetime Dit is uit mijn partij tegen Jan Lambrechts. Zoals u wellicht vermoeden zult, ben ik de partij begonnen met de gedachte dat het wel weer fout voor mij zou aflopen. Jan maakt nooit fouten tegen mij, en wat nog veel erger is: hij maakt ook altijd misbruik van mijn fouten. Toen dan ook de stelling die u getoond is op het bord kwam, na 15..Pb6, dacht ik de dame te winnen. Ik dacht dat de dame nog maar één veld had en dat was b4 en daarna zou het fout lopen. Zo eens in de zoveel jaar heb je geluk, want Jan was denk ik op zijn beurt ook verbouwereerd door dit ogenschijnlijk insluiten, in dezelfde mate als waarin ik er verheugd over was. De loper op c4 staat nu en prise, achteloos in de steek gelaten door het paard, dat op grotere buit uit is: de dame staat aangevallen. En ik dacht serieus de dame te gaan winnen. Het gebeurde ook verder zoals ik had gedacht, maar ja, dan kom je thuis en laat je je trainer Fritz er nog eens naar kijken. Je ziet dan tot je stomme verbazing dat zwart zich best had kunnen redden. Slecht voor je ego moet je maar denken. Je denkt te winnen omdat je het goed gedaan hebt, maar feitelijk was het alsnog een gelukje. De partij ging als volgt verder: 16...Db4?? [Fritz: 16...La4 zou nog verlichting brengen: 17.Ld3 Db4 18.Pxa4 Dxa4] 17.Lxb5+- axb5 18.a3 Dc4 [Fritz: 18...Txa3 is nog een klein kansje: 19.bxa3 Qxa3 20.Nxb5 Qa4+-] 19.Nd2 Qxf1+ 20.Kxf1 en hiermee wint wit dan de Dame tegen een Toren, voldoende materiaal om de partij verder tot een goed einde te brengen. 24