Complexnummer:

Transcriptie

1 Complexnummer: Smallepad MG Amersfoort Postbus BP Amersfoort T F E info@cultureelerfgoed.nl Complexnaam Algemene Begraafplaats Aantal complexonderdelen , Monumentnummers van complexonderdelen Woonplaats Gemeente Provincie Noord-Holland Hoofdadres van hoofdobject Westerweg 250, 1815 JK Complexomschrijving Inleiding Complex Algemene Begraafplaats uit , bestaande uit drie onderdelen: een aan de westzijde van de Westerweg gesitueerd BEGRAAFPLAATSTERREIN, een reeds als rijksmonument beschermd POORTGEBOUW MET TWEE DIENSTWONINGEN (monumentnr. 7465) en tussen deze drie aan de Westerweg gelegen gebouwen een uit 1860 daterend BEGRAAFPLAATSHEK. De in Engelse landschapsstijl aangelegde begraafplaats is vermoedelijk ontworpen door (landschaps)architect J.D. Zocher jr. ( ). De begraafplaats wordt van de Westerweg gescheiden door een gietijzeren hek met aan beide uiteinden een dienstwoning en in het midden een monumentaal poortgebouw dat geplaatst is in de zicht-as van de Prinses Julianalaan. Het neoclassicistische poortgebouw en de twee dienstwoningen zijn reeds rijksmonument. Omschrijving Het aan de rand van de derhout gelegen complex Algemene Begraafplaats bevat drie afzonderlijk te beschermen onderdelen: het ten westen van de Westerweg en in de as van de voormalige Doodenweg (nu: Prinses Julianalaan) gesitueerde begraafplaatsterrein, het reeds als rijksmonument beschermde neoclassicistische poortgebouw met de twee bijbehorende dienstwoningen aan de Westerweg, en het hek tussen deze drie gebouwen. Het middenvoor in de as van de Prinses Julianalaan gelegen poortgebouw en de op circa 60 meter ter weerszijden daarvan gelegen dienstwoningen zijn grotendeels opgetrokken in gepleisterde baksteen en hebben een hoogte van één bouwlaag onder een flauwhellend zadeldak. De tussenliggende erfscheiding langs de Westerweg bestaat uit een Pagina: 1 / 6

2 ijzeren hek op een gepleisterde voeting met hardstenen bovenrand. Waardering Het complex Algemene Begraafplaats bestaande uit een vroeg 19de-eeuwse begraafplaats met poortgebouw, twee dienstwoningen en een begraafplaatshek, is van algemeen belang vanwege de cultuur- en architectuurhistorische waarde als kenmerkend voorbeeld van een aanleg in Engelse landschapsstijl met bouwkundige onderdelen in neoclassicistische trant. De begraafplaats is van stedenbouwkundig belang vanwege de beeldbepalende situering aan de rand van de derhout in de as van de Prinses Julianalaan. Pagina: 2 / 6

3 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 10 mei 2002 Kadaster deel/nr: 10923/3 Monumentnaam** Algemene Begraafplaats Complexnummer Complexnaam Algemene Begraafplaats Woonplaats* Gemeente* Provincie* Noord-Holland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Westerweg JK Westerhoutkwartier Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel ALKMAAR E 5959 Rijksmonumentomschrijving** Inleiding BEGRAAFPLAATSTERREIN uit , hoofdonderdeel van het complex Algemene Begraafplaats. De oorspronkelijke aanleg van de begraafplaats bestond uit drie eilanden die door waterpartijen van elkaar gescheiden waren: links van de als geloofsscheiding fungerende centrale waterpartij twee kleine ronde eilanden bestemd voor protestanten en in de rechter helft een groot eiland met een ingesnoerde ovaalvorm voor katholieken. N.B. De uit 1950 daterende aula bij de ingang maakt geen deel uit van de bescherming. Omschrijving Op een nagenoeg vierkant terrein van ruim 200 bij 200 meter aangelegde begraafplaats die voorbij het monumentale poortgebouw door een slingerende en diepliggende waterpartij in twee gedeelten wordt gescheiden. In het voor protestanten bestemde linker deel (ZW) zijn de twee ronde eilanden nog herkenbaar, onder meer door geringe hoogteverschillen en de vorm van de waterpartij. Ook hebben beide "eilanden" nog steeds rondom een pad. De oorspronkelijke vorm van het voor katholieken bestemde rechter deel (NO) is minder duidelijk herkenbaar. De aan de centrale waterpartij grenzende zuidrand van dit grafveld heeft nog wel de oorspronkelijke gebogen vorm. De graven binnen de drie eilanden zijn sinds de aanleg in rechte rijen gelegd. Van de twee kneppelbruggen over de Pagina: 3 / 6

4 centrale waterpartij vormt de voorste de verbinding tussen beide begraafplaatsdelen. Waardering Het begraafplaatsterrein is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als historischfunctioneel hoofdonderdeel van het complex Algemene Begraafplaats en als kenmerkend voorbeeld van een in Engelse landsschapsstijl ontworpen begraafplaats uit het tweede kwart van de 19de eeuw. Hoofdcategorie Subcategorie Functie Uitvaartcentra en begraafplaatsen Begraafplaats en -onderdelen Begraafplaats Pagina: 4 / 6

5 Monumentnummer*: Status: rijksmonument Inschrijving register*: 10 mei 2002 Kadaster deel/nr: 10923/3 Complexnummer Complexnaam Algemene Begraafplaats Woonplaats* Gemeente* Provincie* Noord-Holland Straat* Nr* Toev.* Postcode* Woonplaats* Situering Locatie Westerweg JK Bij Westerhoutkwartier Kadastrale gemeente* Sectie* Kad. object* Appartement Grondperceel ALKMAAR E 5959 Rijksmonumentomschrijving** Inleiding BEGRAAFPLAATSHEK uit 1860, onderdeel van het complex Algemene Begraafplaats. Omschrijving Het circa 2,40 meter hoge hek dat het poortgebouw over een afstand van 60 meter verbindt met de twee dienstwoningen is samengesteld uit witgepleisterde pijlers op een onderlinge afstand van 10 meter, waartussen een lage witgepleisterde bakstenen voeting met een hardstenen bovenrand. De ongeveer 2,60 meter hoge vierkante pijlers zijn voorzien van een hardstenen deksteen in de vorm van een flauwhellend tentdak. Het gietijzeren hek bestaat uit zware, op de voeting rustende spijlen in de vorm van een omgekeerde toorts. De spijlen worden onderaan met elkaar verbonden door een smeedijzeren staaf en bovenin door een omcirkeld eikenblad. Het hekdeel tussen twee pijlers wordt door twee zwaardere hoofdspijlen in drieën onderverdeeld. De hoofdspijlen hebben de vorm van een gecanneleerde en door een granaatappel bekroonde zuil voorzien van een kapiteel met bladmotief. Waardering Het begraafplaatshek is van algemeen belang wegens cultuur- en architectuurhistorische waarde als historischfunctioneel onderdeel van het complex Algemene Begraafplaats. Pagina: 5 / 6

6 Hoofdcategorie Subcategorie Functie Uitvaartcentra en begraafplaatsen Begraafplaats en -onderdelen Begraafplaatshek Pagina: 6 / 6