Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Regels inzake geurhinder vanwege tot veehouderijen behorende dierenverblijven (Wet geurhinder en veehouderij) Nr. 7 VERSLAG Vastgesteld 23 maart 2006 De vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 1, belast met het voorbereidend onderzoek van dit wetsvoorstel, brengt als volgt verslag uit van haar bevindingen. Onder het voorbehoud dat de regering de gestelde vragen afdoende beantwoordt, acht de commissie de schriftelijke behandeling van dit wetsvoorstel voldoende voorbereid. Inhoudsopgave blz. 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), ondervoorzitter, Vos (GL), Buijs (CDA), Van Beek (VVD), Schreijer-Pierik (CDA), voorzitter, Atsma (CDA), Oplaat (VVD), Mosterd (CDA), Waalkens (PvdA), Snijder-Hazelhoff (VVD), Verbeet (PvdA), Van den Brink (LPF), Vergeer (SP), Tichelaar (PvdA), Ormel (CDA), Duyvendak (GL), Koopmans (CDA), Eerdmans (LPF), Van der Ham (D66), Van Velzen (SP), Koomen (CDA), Boelhouwer (PvdA), Douma (PvdA), Dubbelboer (PvdA), Kruijsen (PvdA), Lenards (VVD) en Vacature (VVD). Plv. leden: Slob (CU), Vendrik (GL), Spies (CDA), Dezentjé Hamming (VVD), Mastwijk (CDA), Ten Hoopen (CDA), Hofstra (VVD), Vacature (CDA), Samsom (PvdA), De Krom (VVD), Duivesteijn (PvdA), Herben (LPF), Vacature (SP), Van Heteren (PvdA), Van Lith (CDA), Van Gent (GL), Van Bochove (CDA), Van As (LPF), Van der Laan (D66), Gerkens (SP), Jager (CDA), Timmer (PvdA), Depla (PvdA), Fierens (PvdA), Verdaas (PvdA), Örgü (VVD) en Veenendaal (VVD). 1. Inleiding 2 2. Voorgeschiedenis 2 3. Hoofdlijnen wetsvoorstel Rekenmethode Normstelling Maatwerk 7 4. Verhouding tot andere nationale regelgeving 8 5. Verhouding tot Europese regelgeving 9 6. Toetsing van het wetsvoorstel 9 7. Artikelsgewijze toelichting 9 KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2006 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 1

2 1. Inleiding De leden van de CDA-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van het voorliggende wetsvoorstel. Dit wetsvoorstel is het gevolg van een toezegging van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) bij de behandeling van de begroting 2004 van LNV in Daarna zijn er nog enkele debatten geweest tussen de Kamer en de minister van LNV en de staatssecretaris van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer (VROM). De leden van de PvdA-fractie zijn blij dat er nu eindelijk een nieuw wetsvoorstel ligt. Het wetsvoorstel biedt een basisbescherming van burgers tegen stank en stank is een serieus probleem, dat het woongenot ernstig kan aantasten. Er is een duidelijk verschil tussen «stank» en «geur». Koeien ruiken naar platteland, maar kippen en varkens stinken. Ook de leden van de fracties van de VVD en de LPF geven aan met belangstelling kennis te hebben genomen van het wetsvoorstel. Deze leden willen wel graag een aantal opmerkingen maken. De leden van de fractie van de ChristenUnie hebben met interesse kennisgenomen van het wetsvoorstel. Deze leden benaderen dit wetsvoorstel met een positieve grondhouding. Ten eerste omdat deze wet voor heel Nederland gaat gelden en daarmee een verbetering en vereenvoudiging is ten opzichte van de huidige versnipperde regelgeving, namelijk de stankwet voor de reconstructiegebieden en de drie stankhandreikingen. Ten tweede, omdat veel knelpunten uit de huidige stankwetgeving met deze nieuwe wet worden opgelost. Dat wil niet zeggen dat er voor deze leden geen vragen zijn overgebleven. Daarom maken deze leden van de gelegenheid gebruik om een paar vraagstukken aan de regering voor te leggen. De leden van de SGP-fractie hebben met belangstelling kennisgenomen van de Wet geurhinder en veehouderij. Deze leden hebben reeds jarenlang gepleit voor een landelijke stankwet. In hoofdlijn steunen de leden van de SGP-fractie het wetsvoorstel, maar er moeten naar hun mening wel enkele belangrijke aanpassingen worden verricht. Hierop komen deze leden nader terug. 2. Voorgeschiedenis De leden van de CDA-fractie zijn tevreden dat de toezegging om te komen tot een landelijke stankwet door de regering is nagekomen. Het voorliggende wetsvoorstel is een grote verbetering in vergelijking met de huidige vigerende dichtgeregelde en door de uitspraken van de bestuursrechter vervormde regelgeving. Nu kunnen boeren bijna nergens uitbreiden en kunnen ook dorpen hun woningbouw niet meer uitbreiden. Een overal gevoelde dodelijke wurggreep voor de leefbaarheid van het platteland. Dit wetsvoorstel zal voor het platteland een grote deregulering met zich meebrengen, waarbij er ook ruimte is voor gemeentelijk maatwerk. Vanwege het grote belang voor de leefbaarheid van het platteland van dit wetsvoorstel verzoeken de leden van de CDA-fractie aan de regering om zodanige spoed te betrachten dat de wet en de daarbij horende regelingen zo snel mogelijk van kracht worden. De leden van de LPF-fractie geven aan dat de regering zowel mondeling als schriftelijk meerdere malen heeft aangegeven een sterke voorkeur te hebben voor een landsdekkende stankwet, bestaande uit een eenduidig simpel systeem met daarbinnen ruimte voor gemeenten om binnen de gegeven bandbreedte de geurnormen vast te kunnen stellen. Wat heel Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 2

3 belangrijk was en is betreft dat het cumulatieve effect, zoals we dat in de huidige wetgeving nog kennen, niet terug zou keren in de nieuwe wet. De leden van de LPF-fractie begroetten dit met instemming. Vol verwachting werd uitgekeken naar het nieuwe wetsvoorstel. Met dit wetsvoorstel en na het hoofdlijnendebat bekruipt deze leden toch een gevoel van teleurstelling. Op de punten, waarover deze leden teleurgesteld zijn en die ook vragen oproepen wordt later in het verslag ingegaan. De twee belangrijke pluspunten van het wetsvoorstel voor de leden van de LPF-fractie zijn dat de regering woord heeft gehouden en is gekomen met een landsdekkende wet. Daarnaast wordt in het wetsvoorstel niet meer gesproken over het cumulatieve effect. 3. Hoofdlijnen wetsvoorstel 3.1 Rekenmethode In artikel 5 wordt gesproken over een dierenverblijf. De leden van de LPF-fractie stellen voor in deze wet uitsluitend te spreken over stal of schuur en de uitloop buiten beschouwing te laten. De aard van de vrijkomende geur hangt namelijk nauw samen met het houderijsysteem. In de praktijk kan men waarnemen dat dieren die buiten lopen een veel minder penetrante geur uitscheiden dan binnengehouden dieren. De leden van de SGP-fractie vragen waarom niet is aangesloten bij de bestaande Wsv in de reconstructiegebieden. Waarom gaat de regering over tot een volstrekt nieuw wettelijk kader? In de nieuwe wet worden allerlei nieuwigheden geïntroduceerd, zoals bijvoorbeeld de «odour unit per kubieke meter lucht», waarbij nog niet precies bekend is waar het over gaat. Kan de regering aangeven hoeveel varkens je kunt houden bij 3 oue/m 3 lucht? Daarnaast is het ook nog niet duidelijk hoe het aantal odour units zich verhoudt tot de aan te houden afstand. Kan de regering hierover meer duidelijkheid verschaffen? De leden van de SGP-fractie vragen of de regering hun zorg deelt dat de nieuwe berekeningssystematiek leidt tot meer onderzoeksverplichtingen en daardoor ook tot meer administratieve lasten? 3.2 Normstelling De leden van de CDA-fractie zien nog meer dereguleringswinst als er in het wetsvoorstel geen onderscheid wordt gemaakt tussen concentratiegebieden (Zuid- en Oost-Nederland) en niet-concentratiegebieden (Westen Noord-Nederland). In concentratiegebieden mogen boeren meer dan in niet-concentratiegebieden. Dat is niet logisch. Een varken ruikt in Vlagtwedde hetzelfde als in Venray. Daarom vinden deze leden dat dit onderscheid uit het wetsvoorstel kan. Bij de behandeling van de wijziging van de meststoffenwet is een amendement om dat onderscheid in de wet te laten vervallen bij de verhandeling van dierrechten (30 004, nr. 9) uiteindelijk door de regering overgenomen. De leden van de CDA-fractie vragen de regering om de soepelere normen, die gelden voor concentratiegebieden, in het hele land te laten gelden. De leden van de PvdA-fractie vragen waarop het verschil in het wetsvoorstel tussen concentratie- en niet-concentratiegebied nu is gebaseerd? Waarom is dit onderscheid in het wetsvoorstel eigenlijk gemaakt en waarom is het nodig voor de uitvoering van het wetsvoorstel? Kan de regering aangeven waarom in het nieuwe wettelijke kader toch nog verschillende normstellingen worden gehanteerd, namelijk voor niet-concentratiegebieden en voor concentratiegebieden? Is het mogelijk om dit onderscheid achterwege te laten? De leden van de VVD-fractie Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 3

4 willen aandringen op een enkel regime en het onderscheid laten vervallen. De gemeentelijke verordening kan immers voor maatwerk zorgen. Een onderscheid tussen concentratie en nietconcentratiegebieden is dan toch niet meer noodzakelijk? In artikel 3 wordt onderscheidt gemaakt tussen concentratiegebieden en niet-concentratiegebieden. In de memorie van toelichting schrijft de regering dat op dit vlak aansluiting is gezocht bij bijlage 1 van de Meststoffenwet. Het ontgaat de leden van de LPF-fractie waarom dit nodig is. Zowel in concentratiegebieden als niet-concentratiegebieden komen gebieden voor waar de geurbelasting hoger of lager is. Enkele voorbeelden daarvan zijn de grote veebedrijven in het noorden van het land (niet-concentratiegebied) en de relatief kleine en weinige veehouderijen op de Oost-Veluwe of in bepaalde delen van Limburg (concentratiegebied). Zeker omdat de regering in dit wetsvoorstel de gemeenten volop de ruimte geeft om maatwerk te verrichten, is dit onderscheid absoluut overbodig. De leden van de LPF-fractie stellen voor dit onderscheid op te heffen en bij de vaststelling van de bandbreedte de normen voor de concentratiegebieden te hanteren. In de memorie van toelichting wordt aangegeven dat het onderscheid in normstelling tussen concentratiegebieden en niet-concentratiegebieden voortvloeit uit onderzoek, waaruit naar voren zou komen dat de relatie tussen geurbelasting en geurhinder tussen deze gebieden significant verschilt. De leden van de ChristenUnie-fractie achten het onderscheid in normstelling op basis van deze uitkomst arbitrair. Deze leden verwachten een betere onderbouwing van dit onderscheid en vragen tevens wat er wat betreft de regering tegen één landelijke normstelling is. Een voor de leden van de SGP-fractie belangrijk punt van kritiek is dat de nieuwe geurwet alsnog onderscheid maakt tussen concentratie- en nietconcentratiegebieden. Deze leden wilden dat juist bij de nieuwe landelijke stankwet voorkomen en willen dat dit onderscheid alsnog ongedaan gemaakt wordt. Deze leden begrijpen de inhoudelijke argumentatie daarvan ook niet. Iemand in Friesland ruikt toch niet anders dan iemand van de Veluwe? Wat is de inhoudelijke argumentatie van dit onderscheid? De huidige ingewikkelde categorie-indeling voor geurgevoelige objecten vervalt. Een hele verbetering. Cruciaal voor de uitwerking van deze wet op het platteland zijn echter de ministeriele regelingen. De leden van de CDA-fractie verzoeken om deze conceptregelingen zo spoedig mogelijk naar de Kamer te sturen. Het is in de ogen van deze leden van belang dat deze regelingen alleen op wetenschappelijk onderzoek gebaseerd worden. Kan de regering hier nader op in gaan? In de huidige omschrijving van geurgevoelige objecten kan bijvoorbeeld de aanleg van een recreatieterrein, zoals een camping, golfterrein of voetbalveld zorgen voor belemmering van de agrarische ontwikkeling. De leden van de VVD-fractie willen graag weten of het mogelijk is om de omschrijving van geurgevoelig object te beperken tot gebouwen en dus exclusief de eventuele omliggende terreinen. Zo neen, waarom niet? De leden van de PvdA-fractie zijn van mening dat het goed is dat de normen nu worden vastgelegd in het wetsvoorstel. Het is daarbij in de visie van deze leden wel zo dat fatsoenlijke normen in het wetsvoorstel moeten worden vastgelegd. Het is naar de mening van deze leden niet de bedoeling alle bebouwing in het buitengebied als agrarische bewoning aanmerken. Dit zou veel burgers, die zich beschermd achtten door de milieuwetgeving toen zij er kwamen wonen, ernstig benadelen. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 4

5 De leden van de PvdA-fractie zijn van mening dat de rechten van burgers beschermd moeten blijven. Het kan niet zo zijn dat burgers ineens hun burgerwoning omgezet zien in een agrarische woning. Omzetting kan alleen zonder problemen als er een nieuw object gebouwd wordt of een omvorming van gebruik aan de orde is. In alle andere gevallen moeten bewoners schadevergoeding kunnen eisen. Planschade zou in dat geval vergoed moeten worden door de gemeente. Een bedrijfswoning krijgt nu nog automatisch de status gewone woning met de bijbehorende minder flexibele regelgeving. Met als gevolg dat de omringde bedrijven op slot raken. De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat deze woningen automatisch als bedrijfswoningen moeten worden aangemerkt. In uiterste gevallen, bijvoorbeeld bij lintbebouwing of aan de rand van de bebouwde kom, kan de gemeente immers maatwerk bieden. In hoeverre zijn de normen voor buitengebied en bebouwde kom nu aan elkaar gekoppeld? Stel een gemeente wil in het buitengebied maximaal ruimte geven aan veehouderijen en daarom de hoogste norm van 35 oue/m 3 ; P98 per individueel bedrijf toe staan. Hoe kan de gemeente er daarbij voor zorgen dat de geurhinder in de bebouwde kommen acceptabel wordt en/of de geurhinder in de bebouwde kommen niet toeneemt? Welke bandbreedte is daarvoor noodzakelijk? De leden van de PvdA-fractie vragen de regering aan de hand van voorbeelden uit reconstructie- en niet-reconstructie gebieden duidelijk te maken wat nu het effect is van de bandbreedte in de normen op de uitbreidingsmogelijkheden van de bedrijven gelegd naast de geurbelasting op woningen? De leden van de PvdA-fractie zijn geschrokken van de uitkomsten van het onderzoek van Alterra waaruit blijkt dat in de onderzochte gemeenten met de nu voorgestelde normen het aantal overbelaste geurgevoelige objecten enorm toeneemt (tot 300%). De leden van de PvdA-fractie zijn het niet eens met de vergoelijkende woorden van Alterra dat het voor de bescherming van burgers positief te noemen is dat doordat de geurbelasting van objecten, die in het verleden geacht werden nog meer geur te accepteren, nu tegen extra geurbelasting beschermd blijven. Meer mensen zullen immers geuroverlast gaan ondervinden. Welke maatregelen gaat de regering nemen om te voorkomen dat voor hen het woonplezier aanmerkelijk afneemt? De leden van de SGP-fractie constateren dat het door Alterra uitgevoerde onderzoek het jaar 2000 als peiljaar heeft genomen. Deze leden vragen de regering om de normen nogmaals te toetsen aan de actuele gegevens (bijvoorbeeld peiljaar 2005) voor de drie testgemeenten Gemert, Lochem en Barneveld en daarbij expliciet in te gaan op uitbreidingsmogelijkheden voor veehouderij en het percentage stankgehinderden. Is de regering hiertoe bereid? De leden van de PvdA-fractie zijn ongelukkig met de rigide benadering van stank waarbij deze berekend wordt op basis van het aantal dieren en niet op basis van de gemeten stank. Dit stimuleert ondernemers niet om vergaande innovaties in te voeren die stank ernstig verminderen. Voor die situaties waarin de gemeente niet bereid is normen te versoepelen moet uitbreiding van veehouderij binnen IPPC-normen nog wel mogelijk zijn. De leden van de PvdA-fractie zijn van mening dat er een mogelijkheid zou moeten komen voor ondernemers om zelf aan te tonen dat de stank niet groter wordt bij uitbreiding door toepassing van luchtbehandelingstechniek. Zo wordt uitbreiding met tegelijkertijd stevige investeringen in luchtbehandeling mogelijk. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 5

6 Het gemaakte onderscheid in artikel 3 in binnen de bebouwde kom en buiten de bebouwde kom lijkt op het eerste gezicht logisch. Bij nadere lezing van de memorie van toelichting roept dit onderscheid vragen op. Wanneer is hier sprake van «binnen de bebouwde kom», nu dit niet automatisch gelijk valt met de definitie hiervan in de Wegenverkeerswet? De leden van de LPF-fractie begrijpen uit dit wetsvoorstel dat een gemeente zelf invulling geeft aan dit begrip. Kan de regering aangeven of deze interpretatie juist is? Stel dat in een gebied buiten de bebouwde kom enkele burgerwoningen worden gebouwd. De leden van de LPF-fractie vragen of de gemeente dit gebied dan kan veranderen in een gebied binnen de bebouwde kom? Wat zijn daarvan dan de gevolgen voor de bestaande veehouderijen in dat gebied? Welke zekerheden hebben veehouderijbedrijven omtrent de status van hun gebied? Hoe verhoudt zich deze indeling met de bestemmingsplannen? Is het nodig dit onderscheid te maken? Wat zijn de nadelen als dit onderscheid opgeheven wordt en de bandbreedte wordt verruimd? Dan hebben gemeenten toch ook mogelijkheden voor eigen invulling en kunnen er geen discussies of bezwaar- en beroepsprocedures ontstaan als gevolg van de gebiedsindeling? De leden van de LPF-fractie zien graag dat de regering serieus op dit punt ingaat. Met name ook omdat het de bedoeling is dat deze wet simpel, eenduidig en helder is. Ook voor artikel 3.2 hoeft dit geen problemen op te leveren als de gemeente in het bestemmingsplan vastlegt in welke gebieden (categorie-indeling) de afstand tussen de veehouderijen ten minste 50 meter of ten minste 100 meter dient te zijn. Graag een reactie hierop. Artikel 3.3 vraagt om een nadere uitleg. Wordt hiermee bedoeld dat de bestaande situatie altijd vergund wordt, ook al overschrijdt de huidige geurbelasting de norm? In artikel 3 en 4 wordt over afstanden van 100 meter en 50 meter gesproken en in artikel 5 over 50 respectievelijk 25 meter. Door over verschillende afstanden te spreken ontstaat verwarring, zo stellen de leden van de LPF-fractie. Graag uitleg hierover. De leden van de ChristenUnie-fractie achten een onderscheid in normstelling tussen binnen en buiten de bebouwde kom volstrekt logisch. Deze leden constateren dat het begrip «bebouwde kom» niet is gedefinieerd, evenmin als in de Wet op de Ruimtelijke Ordening. Daarom vragen deze leden om een verduidelijking van hoe het onderscheid in normstelling tussen binnen en buiten de bebouwde kom in de praktijk uitwerkt. En is het voor de regering een optie om het begrip «bebouwde kom» aan te vullen met «met stedelijk karakter»? Ook de leden van de SGP-fractie vragen om een heldere definitie van het begrip «bebouwde kom». Gaat de regering ervan uit dat gehuchten niet tot de bebouwde kom worden gerekend? Deze leden vragen eveneens of de regering bereid is om in lijn met de vigerende Wsv het begrip «bebouwde kom» aan te vullen met «met stedelijk karakter»? De leden van de SGP-fractie vragen verder of het wetsvoorstel agrariërs in de concentratiegebieden minder bescherming biedt dan de Wsv. Woningen die afgesplitst worden houden niet dezelfde bescherming. Deze leden constateren dat zij vallen onder een norm die vergelijkbaar is met categorie III, terwijl ze onder de huidige wet onder categorie IV vallen. Is daarmee dit huidige wetsvoorstel nog wel normneutraal? De leden van de SGP-fractie pleiten er daarom voor om voormalige bedrijfswoningen hetzelfde beschermingsniveau te laten gelden als ware het nog steeds een agrarische bedrijfswoning, tenzij de gemeenten bij verordening bepaalt dat een andere waarde of afstand wordt vastgesteld. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 6

7 De leden van de SGP-fractie vragen zich af of met dit wetsvoorstel het pact van Brakkestijn door de regering nog steeds wordt gerespecteerd. Destijds zijn door de regering harde toezeggingen gedaan dat woningen die in het kader van de ruimte-voor-ruimte-regelingen werden gebouwd of zouden worden afgesplitst van agrarische bedrijven, niet voor extra geurgevoeligheid zouden gaan zorgen. In het wetsvoorstel gebeurt dat alsnog met de woningen die toen gerealiseerd zijn, maar ook woningen die nu nog gerealiseerd worden of afgesplitst. 3.3 Maatwerk Positief zijn de leden van de CDA-fractie over de mogelijkheid om gemeenten ruimte te bieden voor maatwerk. Echter deze leden vinden dat die ruimte nu te ver gaat. Gemeenteraden krijgen in het wetsvoorstel de mogelijkheid om naast lagere ook strengere normen te introduceren. Dat laatste lijkt deze leden vanuit de rechtsbescherming van de individuele veehouder geen goed idee. Het is een goed idee om een gemeenteraad de mogelijkheid te geven om met een verordening lagere normen vast te laten stellen dan de in het wetsvoorstel vastgelegde basisnorm. Dat geldt niet voor de mogelijkheid om strengere normen vast te stellen. Een nog grotere voorkeur hebben de leden van de CDA-fractie voor het model om de allerlaagste norm, die in het wetsvoorstel genoemd wordt, als wettelijke basisnorm vast te stellen, geldend in het hele land. De gemeenteraad krijgt daarnaast de gelegenheid om per verordening die norm voor (delen van) de gemeente iets te verhogen tot maximaal het basisniveau van het wetsvoorstel. Deze aanpak voorkomt ook verdere problemen voor bedrijfswoningen, die voor 18 maart 2000 burgerwoning zijn geworden, in gemeenten die geen verordening willen aan nemen. De leden van de PvdA-fractie zijn blij met de mogelijkheid af te wijken van de norm uit het wetsvoorstel door gemeenten. Dit geeft gemeenten de mogelijkheid projecten die nu onmogelijk worden gemaakt door stankcirkels als minder gevoelig aan te merken. Het is typisch aan de gemeente om dit te beoordelen. Er zal zo ongelijkheid gaan ontstaan tussen de verschillende gemeenten, afhankelijk van de politieke kleur van het college. Dit is een democratisch verkozen gremium. In het kader «decentraal wat kan» is dit wat de leden van de PvdA-fractie betreft een goed voorbeeld van een onderwerp dat juist decentraal geregeld zou moeten worden. De leden van de PvdA-fractie maken zich zorgen over de door de coalitiefracties voorgestelde omdraaiing waarbij in eerste instantie wordt uitgegaan van het laagste beschermingsniveau. Deelt de regering de zorg van deze leden? Welke kosten en belasting zou dit meebrengen voor de gemeenten? Kan de regering hiervan een inschatting maken? Gemeenten kunnen door middel van een verordening van de algemene norm afwijken om zo maatwerk te leveren voor bedrijven. De leden van de VVD-fractie vragen zich af of gemeenten deze verordening zullen maken aangezien dit niet verplicht is. Denkt de regering dat dit problemen kan veroorzaken? Is het mogelijk de bandbreedte te versmallen, zo vragen de leden van de VVD-fractie. De huidige bandbreedte is namelijk wel erg breed en kan voor onzekerheid en extra regelgeving zorgen. Is het mogelijk de bandbreedte te verkleinen met het midden van de huidige bandbreedte als hoogste norm? In artikel 6 worden aanvullende bevoegdheden van gemeenten geregeld m.b.t. het vaststellen van de waarde. De leden van de LPF-fractie vinden het vreemd dat de mogelijkheden voor aanscherping veel ruimer worden Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 7

8 gesteld dan de mogelijkheden voor versoepeling. In de memorie van toelichting wordt wel beargumenteerd waarom gemeenten tot het bepalen van een andere waarde mogen overgaan, maar er worden geen argumenten aangevoerd voor de veel ruimere marge op het gebied van de aanscherping t.o.v. de beperkte ruimte voor de versoepeling. Deze leden willen graag alsnog de onderbouwing hiervoor zien. Los daarvan vragen deze leden zich af of dit artikel 6 niet achterwege gelaten kan worden als in artikel 3 een ruimere bandbreedte wordt gehanteerd en de diverse categorie-indelingen worden opgeheven. De leden van de SGP-fractie constateren dat de regering een relatief strenge landelijke norm hanteert waarbij gemeenten door verordeningen versoepelingen kunnen aanbrengen. Deze leden willen die situatie precies omdraaien, namelijk dat er een wat soepeler norm wordt gehanteerd, waarbij gemeenten door verordeningen de normen kunnen aanscherpen. Hoe staat de regering daar tegenover? De leden van de SGP-fractie constateren dat als gemeenten willen afwijken van de algemene norm, er een gebiedsvisie moet worden opgesteld. Daarvoor moet een rekenmodule worden opgesteld. Deze leden dringen erop aan dat deze rekenmodule zo spoedig mogelijk beschikbaar komt en niet pas op het moment van inwerkingtreding van de wet. Wil de regering dit toezeggen? 4. Verhouding tot andere nationale regelgeving Naar aanleiding van opmerkingen van de Raad van State heeft de regering de verhouding van deze wet met andere wetgeving nader toegelicht en gedefinieerd. In artikel 2 lid 2 wordt de verhouding met andere wetgeving nader geduid. De memorie van toelichting geeft in paragraaf 3.1 aan dat de beoordeling van andere geurbronnen niet onder de werkingsfeer van het wetsvoorstel valt. De leden van de CDA-fractie vrezen dat hierdoor een nadere ongewenste geurregelgeving bij veebedrijven kan ontstaan. Deze leden vragen de regering dan ook om alle geur van veebedrijven onder dit wetsvoorstel te laten vallen met uitzondering van mestverwerkinginstallaties bij veebedrijven. De leden van de PvdA-fractie vragen op welke wijze deze wet nu extra bijdraagt tot het tot uitvoering brengen van de reconstructieplannen? Is de onderverdeling in vier gebieden effectiever dan een onderverdeling in twee gebieden (binnen en buiten de bebouwde kom)? Vanuit het reconstructiegebied Gelderse Vallei/Utrecht-Oost hebben de leden van de ChristenUnie-fractie bezwaren bereikt tegen het wetsvoorstel, met name omdat door deze nieuwe wet het draagvlak voor het reconstructieplan aldaar onder druk komt te staan. Dit mede doordat het wetsvoorstel in de plaats komt van de Wet stankemissie veehouderijen (Wsv), die pas vanaf 17 maart 2005 in dit gebied operationeel is. Graag zien deze leden een reactie vanuit de regering op de zorg, met daarbij natuurlijk de vraag of aan deze bezwaren tegemoet kan worden gekomen. Tenslotte vragen deze leden of deze problematiek in meer reconstructiegebieden speelt. De leden van de SGP-fractie hebben een procedureel punt en dat betreft de snelle opeenvolging van een nieuw wettelijk kader. Zoals bekend is de huidige Wsv behandeld in november Door de koppeling aan de Reconstructiewet heeft de inwerkingtreding van de Wsv enkele jaren op zich laten wachten. In sommige reconstructiegebieden is de Wsv nog niet eens in werking. In andere gemeenten, zoals in het Reconstructiegebied Gelderse Vallei/Utrecht-Oost geldt de Wsv sinds 17 maart De Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 8

9 beleidsruimte uit deze wet, die een wettelijke verankering van de stankrichtlijn uit 1996 betrof, is een belangrijke motiveringsgrond geweest om de reconstructieplannen in de reconstructiegebieden geaccepteerd te krijgen. Het is daarom naar het oordeel van de leden van de SGP-fractie bestuurlijk gezien niet fraai dat binnen een jaar nadat de Wsv toepasbaar is, er een nieuw wettelijk kader wordt gedefinieerd, die een deel van de geboden beleidsruimte teniet lijkt te doen. Dit had naar de mening van deze leden voorkómen kunnen worden als de regering veel eerder was gekomen met een nieuwe landelijke stankwet. Waarom is het voorliggende voorstel niet twee jaar eerder ingediend? 5. Verhouding tot Europese regelgeving De leden van de PvdA-fractie hechten er aan dat het wetsvoorstel IPPCproof is, kan dat bevestigd worden? 6. Toetsing van het wetsvoorstel De leden van de VVD-fractie stellen dat er geen sprake dient te zijn van een «staarten-standstill». Het moet mogelijk zijn om alle diercategorieën uit te breiden als men de rechten heeft en de milieuvergunning op orde is. Waarom is dit nu niet mogelijk? Kan de regering aangeven waarom een dergelijke uitbreiding met dit wetsvoorstel niet mogelijk is? Artikel 8 maakt duidelijk met welke criteria gemeenten rekening kunnen houden bij het bepalen van een andere waarde, zoals bedoeld in artikel 6. In artikel 8c staat dat de huidige en de te verwachten geursituatie van veehouderijen in het gebied daarbij betrokken mogen worden. De leden van de LPF-fractie vragen zich af of met deze bepaling via een omweg toch het cumulatieve effect in de regeling kan sluipen. Geeft dit artikel een gemeente de mogelijkheid om, als in een bepaald gebied uitbreiding van dieren niet gewenst is, de waarde zodanig vast te stellen dat van feitelijke uitbreiding geen sprake kan zijn? Graag uitleg van de regering. De leden van de LPF-fractie hebben een aantal vragen bij de rechtsbescherming van agrarische ondernemers. Staan de besluiten van gemeenten met betrekking tot het vaststellen van de waarde niet open voor bezwaar en beroep? Is de regering bereid een bepaling op te nemen die gemeenten verplicht tot het aanbieden van verplaatsingsmogelijkheden voor bedrijven die in de knel komen door tussentijdse waardeveranderingen? Blijven de gemaakte afspraken in de reconstructiegebieden onverkort van kracht? De leden van de SGP-fractie hebben ook een vraag over het voortraject. Bij de totstandkoming van de Wsv is geïnvesteerd in een behoorlijk voortraject met de gemeenten die dit aangaat. Deze leden hebben begrepen dat bij de totstandkoming van deze wet wel overleg is geweest met de provincies, maar niet met de gemeenten. Is dat juist, en zo ja, waarom is dit nu niet gebeurd? 7. Artikelsgewijze toelichting De leden van de CDA-fractie vragen de regering om in artikel 1 de volgende definities op de hierna gestelde wijze aan te scherpen. Een dierenverblijf is een overdekte ruimte waarbinnen dieren worden gehouden. Een geurgevoelig object is een gebouw of gebouwelijke voorziening bestemd voor en blijkens aard, indeling en inrichting geschikt om te worden gebruikt voor menselijk wonen of menselijk verblijf, en die daarvoor permanent of regelmatig worden gebruikt. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 9

10 Voorts vragen de leden van de CDA-fractie aan de regering of bij de wijze van meten van de afstand tussen een veebedrijf en het geurgevoelige object volstaan kan worden door te meten vanuit het emissiepunt van het bedrijf. Bij volledig gesloten bedrijven die kiezen voor een mechanische afzuiging kan de geuroverlast voor het nabijgelegen object substantieel verminderen indien het emissiepunt verder weg wordt gelegd. De leden van de CDA-fractie vragen zich af of de in artikel 3 gebruikte toelichting op het begrip «bebouwde kom» voldoende rechtszekerheid schept. Biedt een gemeentelijke kaart op dat punt niet meer zekerheid? De leden van de CDA-fractie vragen aan de regering of de gekozen formuleringen in de artikelen 3, 4 en 5 voldoende mogelijkheden bieden om in overbelaste situaties investeringen in geurvermindering te bevorderen. Het is te overwegen om in bestaande overbelaste situaties ruimte te bieden voor uitbreiding van het aantal dieren waardoor investeringen in geuremissiebeperking aantrekkelijker zijn. De leden van de CDA-fractie zetten vraagtekens bij de in onder andere artikel 4 voorgestelde aparte aanpak in het wetsvoorstel voor de pelsdierhouderij. Waarom kiest de regering er niet voor om ook voor de nertsenhouderij normen vast te stellen in een regeling. De nertsenhouderij is in Europa en in Nederland toegestaan. Aparte bevoegdheden voor de gemeenteraad op dit punt geven mogelijkerwijs aanleiding tot gemeentelijke regelgeving op het gebied van de milieuhinder voor pelsdierhouderij die een heel ander doel dienen, namelijk de weerstand tegen de pelsdierhouderij als zodanig. In artikel 4.1 wordt gesproken over diercategorieën waarvoor niet bij ministeriële regeling een geuremissiefactor is vastgesteld. Zijn dit alle andere dieren dan varkens, pluimvee en pelsdieren? De leden van de LPF-fractie vragen zich af wat de meerwaarde is van het hanteren van geuremissiefactoren voor varkens en pluimvee? Biedt de IPPC-richtlijn niet voldoende mogelijkheden om de geurbelasting van grote intensieve veehouderijen te begrenzen c.q. te regelen? De leden van de LPF-fractie kunnen zich vinden in de bedoeling van artikel 4.2 aangezien pelsdieren in open kooien worden gehouden, waar eigenlijk geen technische voorzieningen te treffen zijn om de geurbelasting te regelen. Ook hier stellen deze leden de vraag of een afstandscriterium niet voldoende is. Graag een reactie daarop. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 7 10