Tweede Kamer der Staten-Generaal

Transcriptie

1 Tweede Kamer der Staten-Generaal 2 Vergaderjaar Landbouw- en Visserijraad Nr. 93 VERSLAG VAN EEN SCHRIFTELIJK OVERLEG Vastgesteld 30 september 2004 Binnen de vaste commissie voor Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit 1 hebben enkele fracties een aantal vragen en opmerkingen over de brief van de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit over de geannoteerde agenda van 5 7 september jl. ( , nr. 89) en over de actuele stand van zaken in algemene zin met betrekking tot de Europese dossiers. De minister heeft de vragen en opmerkingen beantwoord bij brief van 29 september Vragen en opmerkingen en de daarop gegeven antwoorden zijn hieronder afgedrukt. Voorzitter van de commissie, Schreijer-Pierik De adjunct-griffier van de commissie, Hendriks 1 Samenstelling: Leden: Van der Vlies (SGP), ondervoorzitter, Vos (GL), Cornielje (VVD), Buijs (CDA), Van Beek (VVD), Schreijer-Pierik (CDA), voorzitter, Atsma (CDA), Oplaat (VVD), Geluk (VVD), Waalkens (PvdA), Snijder-Hazelhoff (VVD), Verbeet (PvdA), Van den Brink (LPF), Vergeer (SP), Herben (LPF), Tichelaar (PvdA), Ormel (CDA), Duyvendak (GL), Koopmans (CDA), Van der Ham (D66), Van Velzen (SP), Koomen (CDA), Boelhouwer (PvdA), Douma (PvdA), Dubbelboer (PvdA), Kruijsen (PvdA) en vacature (CDA). Plv. leden: Slob (CU), Vendrik (GL), Örgü (VVD), Spies (CDA), Dezentjé Hamming (VVD), Mastwijk (CDA), Ten Hoopen (CDA), Hofstra (VVD), Veenendaal (VVD), Samsom (PvdA), De Krom (VVD), Duivesteijn (PvdA), Eerdmans (LPF), vacature (SP), Van As (LPF), Van Heteren (PvdA), Van Lith (CDA), Van Gent (GL), Van Bochove (CDA), Van der Laan (D66), Gerkens (SP), Jager (CDA), Timmer (PvdA), Depla (PvdA), Fierens (PvdA), Verdaas (PvdA) en vacature (CDA). KST tkkst ISSN Sdu Uitgevers s-gravenhage 2004 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 1

2 Export (CDA) Welke afspraken zijn er gemaakt ten aanzien van de bestaande exportbelemmeringen voor vlees, zuivel en bloemen tijdens uw bezoek aan Rusland en hoe wordt voorkomen dat er opnieuw exportbelemmeringen optreden? Welke maatregelen kunnen worden getroffen indien er toch nieuwe export-belemmeringen ontstaan? Tijdens mijn bezoek aan Rusland op 2 september jl. is een veterinair memorandum getekend. Daarmee is de Russische dreiging weggenomen om per 1 oktober a.s. de grenzen te sluiten voor dierlijke producten uit de EU. De kern van de afspraken is dat voor alle EU-lidstaten dezelfde Russische sanitaire eisen gaan gelden, die zijn neergelegd in uniforme exportcertificaten. Daarnaast is afgesproken dat er een ketencertificeringsysteem komt voor dierlijke EU-producten die naar Rusland worden geëxporteerd, zodat de veiligheid en herkomst van producten is gegarandeerd. De overeenkomst is een belangrijke doorbraak en impuls voor verdere veterinaire besprekingen om hetgeen begin september is afgesproken, nader in te vullen. De EU en Rusland hebben na lange tijd serieuze vooruitgang geboekt wat het wederzijdse vertrouwen en begrip voor elkaars situatie heeft hersteld. Deze hernieuwde dialoog is mijns inziens een goede basis waarmee wordt voorkomen dat hernieuwde exportbelemmeringen zullen optreden. Er is momenteel geen reden nieuwe exportbelemmeringen te vrezen. Het onderwerp heeft mijn blijvende aandacht en ik zal zonodig hierover in contact treden met mijn Russische ambtgenoot. Aangaande importbelemmeringen voor bloemen en potplanten heb ik in Moskou met mijn Russische ambtgenoot Gordeev afgesproken dat een Russische fytosanitaire delegatie Nederland op korte termijn zal bezoeken. Dit met het doel het Nederlands fytosanitaire controleproces nader te onderzoeken. Het bezoek staat gepland voor de week van 2 t/m 9 oktober a.s. Ook deze kwestie heeft mijn blijvende aandacht en indien nodig zal ik in contact treden met mijn Russische ambtgenoot. Aviaire influenza (VVD) a) Is er een maximum gesteld aan het aantal broedeieren dat voor vergoeding in aanmerking kan komen voor compensatie? Zo ja, gaat u actie ondernemen zodat alle eieren in aanmerking komen voor een vergoeding vanuit de EU? Na krachtig aandringen mijnerzijds is op de EU-begroting 2004 een bedrag van 3 miljoen gereserveerd voor de compensatie van verliezen, die de Nederlandse vermeerderaars vanwege de vogelpest in 2003 hebben geleden. De Europese Commissie heeft dit vertaald in een vergoeding van 0,081 per broedei voor ten hoogste stuks. Omdat het gereserveerde bedrag hiermee ruim benut wordt, heeft aandringen op een vergoeding vanuit de EU voor meer eieren geen zin. Ik zal daarom hiertoe geen verdere actie ondernemen. b) Wat is uw mening over de mogelijke ontwikkeling dat arme landen a.g.v. een beoogde aanpassing van handelsregels mogelijk al vanaf mei 2005 Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 2

3 dieren kunnen gaan enten, terwijl ze toch mogen blijven exporteren? Gaat u hier actie tegen ondernemen? De Internationale Organisatie voor Diergezondheid (OIE) is inderdaad bezig met het opstellen van een aanpassing van het hoofdstuk Aviaire Influenza in de Terrestrial Animal Health Code. De huidige situatie van Aviaire Influenza wereldwijd is de aanzet geweest tot deze aanpassing en verscherping van het hoofdstuk. De aanpassing behelst onder andere een nieuwe definitie van Aviaire Influenza en eisen aan het monitoringssysteem voor een land dat zich Aviaire Influenza vrij wil noemen. De voorwaarden voor internationale handel worden aangescherpt en in dit kader worden ook voorwaarden gesteld aan de handel in gevaccineerde levende dieren en producten van deze gevaccineerde dieren. Wanneer dit hoofdstuk wordt aangenomen geldt dit voor alle landen die zijn aangesloten bij de OIE. Diertransport (VVD) Waarom merkt Nederland roll-on-roll-off aan als reistijd en niet als rusttijd? Eerder dit jaar heeft de Raad geen beslissing genomen over het voorstel van de Commissie betreffende het vervoer van levend vee. Dit betekent dat de huidige richtlijn inzake vervoer van levend vee gehandhaafd blijft. Nederland heeft hieraan destijds invulling gegeven via het Besluit Dierenvervoer. De Europese Richtlijn geeft niet duidelijk aan dat roll-on-roll-off (RORO) als reistijd aangemerkt dient te worden. Nederland heeft bij de invulling van het Besluit Dierenvervoer de beslissing genomen om RORO als reistijd te beschouwen. Hieraan hebben een aantal rapporten en publicaties ten grondslag gelegen, waaronder een rapport van het Europees Parlement uit Ook tijdens de onderhandelingen over de nieuwe transportverordening was mijn inzet ten aanzien van RORO om dit als reistijd aan te merken en niet als rusttijd. Een EP-rapport van recentere datum geeft mij aanleiding het standpunt met betrekking tot RORO van beperkte duur nog eens opnieuw te bezien. Decentralisatie (VVD) In uw brief, die u voorafgaand aan de informele landbouwraad naar de Kamer heeft gestuurd, geeft u aan dat sommige aspecten van het landbouwbeleid zich lenen voor decentralisatie. Kunt u aangeven welke onderdelen dit zijn en hoe u de decentralisatie in de praktijk ziet uitgewerkt? Het is nog niet mogelijk precies aan te geven welke onderdelen dit precies zijn en hoe dit precies uit zou werken in de praktijk. Ik heb met mijn discussiedocument deze discussie slechts een eerste aanzet willen geven. In de zich steeds verder uitbreidende Unie worden de klimatologische, culturele en regionale verschillen steeds groter. Dit betekent in mijn ogen dat het steeds lastiger wordt om in het beleid en de regelgeving oplossingen te vinden die voor iedereen exact op dezelfde manier zijn toe te passen. In mijn discussiedocument «landbouw in de kijker: wie is waarvoor verantwoordelijk?», dat ik u als bijlage bij de brief heb toegestuurd, noem ik enkele voorbeelden die dit illustreren. Een discussie over beleid ten aanzien van de beschikbaarheid van water voor landbouw is in Spanje Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 3

4 een totaal ander discussie dan bijvoorbeeld in Nederland. Ook denk ik dat nu het GLB verschuift van het gemeenschappelijk markt-en prijsbeleid naar ontkoppelde inkomenssteun, er meer mogelijkheden zijn voor een meer gedecentraliseerde uitvoering van beleid. Bij een gemeenschappelijk prijsbeleid heeft de uitvoering immers directe consequenties voor de concurrentiepositie en zouden eventuele verschillen tot concurrentievervalsing kunnen leiden. Bij het uitvoeren van de ontkoppelde bedrijfstoeslag kunnen lidstaten naar mijn mening beter inspelen op de lokale omstandigheden, zonder dat dit tot verstoring van de concurrentieverhoudingen leidt. Hetzelfde geldt in principe voor de uitvoering van het plattelandsbeleid. Uiteraard dient dat wel te gebeuren binnen een Europees kader en dient de Commissie erop toe te zien dat dit kader gerespecteerd wordt door de lidstaten. Nitraatrichtlijn (VVD) De VVD is het niet eens met de koppeling die wordt gelegd tussen de Nitraatrichtlijn en het plattelandsbeleid. Aanpassing van het plattelandsbeleid zou tot 2006 niet mogelijk zijn, omdat dan pas de derogatie voor Nederland van kracht gaat. Er liggen toch duidelijke afspraken met betrekking tot de derogatie, die vanaf 2006 van kracht zal zijn. Is het niet wat overdreven dat, nu er een duidelijke afspraak ligt, nog een koppeling wordt gemaakt met een totaal ander terrein, namelijk het plattelandsbeleid. Daarbij is het heel goed mogelijk dat individuen hier het slachtoffer van worden. Wat zal uw inzet zijn wat betreft deze, volgens de leden van de VVD-fractie, te vergaande koppeling tussen de Nitraatrichtlijn en het plattelandsbeleid? Ik bezie momenteel op welke wijze ik mogelijk met de Commissie tot een akkoord kan komen over de relatie tussen de Nitraatrichtlijn en het plattelandsbeleid. Dit in het verlengde van het overeengekomen politiek akkoord over de Nitraatrichtlijn. De komende periode zullen er in dit kader verschillende gesprekken worden gevoerd. Suiker (CDA/VVD) Het CDA vraagt naar de stand van zaken betreffende de suikerhervormingen. Wat is uw standpunt op het gebeid van de suikerhervormingen? Welke gevolgen hebben de suikerhervormingen, zowel nationaal als internationaal? In de brief van de regering aan de Tweede Kamer van 11 november 2003 heeft het kabinet de hoofdlijnen van zijn standpunt uiteengezet inzake het toekomstig suikerbeleid. Door de recente hervormingen van het Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) bij de Mid Term Review, de afspraken in het kader van het EBA-akkoord en de onderhandelingen in het kader van de WTO, is de noodzaak tot een hervorming van het suikerbeleid binnen de EU toegenomen. Met de richting van het GLB die thans bij andere sectoren al is ingezet, met een verschuiving van prijs-en productieondersteuning naar een algemeen beleid van inkomenssteun voor landbouwers, zou een discrepantie ontstaan indien het huidige suikerbeleid ongewijzigd blijft. In de brief van 11 november heeft dit kabinet dan ook aangegeven dat zij voorstander is van voorstellen van de Commissie voor verdere hervormingen. De mededeling van de Commissie aangaande de hervormingen Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 4

5 in het suikerbeleid sluit inhoudelijk goed aan bij het kabinetsstandpunt zoals in bedoelde brief is weergegeven. De voorgestelde maatregelen zijn mijns inziens op hoofdlijnen maatregelen die passen in de ambitie van het kabinet ten aanzien van de hervormingen voor het suikerbeleid met als doel te komen tot een duurzame concurrentiekrachtige suikerindustrie in Europa. Belangrijke speerpunten die het kabinet hierbij heeft genoemd, zoals de verlaging van de interne prijs, de afschaffing van de interventieprijs, uitfasering van de exportrestituties, de verhandelbaarheid en de verlaging van quota en een compensatie voor de bietentelers die ontkoppeld is van de productie, maken deel uit van de hervormingsvoorstellen van de Commissie. Maar met name de voorgestelde prijs-en quotaverlagingen vallen erg fors uit en behoeven nadere bestudering. Daarna zal het kabinet zijn standpunt nader bepalen. Ik ben van mening dat de suikersector en de bietentelers op een redelijke wijze op de komende hervorming moeten kunnen inspelen, zodat een internationaal krachtige suikersector in Europa kan ontstaan. In die zin vind ik invoering per 1 juli 2005 rijkelijk vroeg, zulks mede vanwege het feit dat de voorbereiding van het zaaiplan voor 2005 nu reeds in volle gang is. Bovendien heeft de Commissie de termijn tot de volgende aanpassing van de marktordening gesteld tot 1 juli Dit gevoegd bij de waarschijnlijkheid dat invoering pas in 2006 kan ingaan, is de periode die de sector heeft voor de gewenste aanpassing te kort. Ik zou daarom graag zien dat de tijdshorizon wordt verlegd naar bijvoorbeeld De VVD vraagt welk standpunt u gaat innemen bij de onderhandelingen over het suikerdossier, die in november 2004 zullen plaatsvinden. Wat zal de optie, zoals nu voorligt, betekenen voor de bietentelers, suikerindustrie en aanverwant bedrijfsleven? Hoe gaat u voorkomen dat de ontwikkelingslanden doorgeefluik gaan worden voor grote suikerlanden zoals bijvoorbeeld Brazilië? Het is duidelijk dat de suikerhervorming, mocht zij conform de voorstellen worden vastgesteld, grote gevolgen zal hebben voor de bietenteler, de suikerindustrie en de suikerverwerkende industrie. De communautaire suikersector zal een stap terug moeten doen. Ook zou de hervorming tot gevolg kunnen hebben dat er ook binnen de EU een ingrijpende herstructurering van de teelt en productie zal plaatsvinden, waarbij de suiker mogelijk definitief uit bepaalde regio s zou kunnen verdwijnen. Om deze en soortgelijke gevolgen heb ik opdracht gegeven tot het doen van diverse studies omtrent de nationale en internationale consequenties van de voorgestelde hervormingen. Hierbij komen zowel de primaire sector als de aanverwante industrieën aan de orde. Van de uitkomsten van deze studies zal ik de Tweede Kamer op de hoogte stellen. Naar verwachting zal de eerste studie in dit kader in oktober worden afgerond. Om in de toekomst ongewenste omlegging van de handel te voorkomen zal ik er bij de Commissie op aandringen om te komen tot verbetering van de oorsprongsregels, zodat de netto-opbrengsten van de verruiming van de markttoegang tot de EU voor de armste ontwikkelingslanden daar ook werkelijk terechtkomen. Visserijcontrole (VVD) De VVD is voorstander van de oprichting van een Communautair Bureau voor Visserijcontrole. Hoe wordt het controlebureau geharmoniseerd? Wat wordt verstaan onder het verlenen van bijstand bij controles en Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 5

6 inspecties? Krijgen de nationale controle-organen, bijvoorbeeld de AID, hierin een rol? De oprichting van een Communautair Bureau voor visserijcontrole is nog in een beginfase. Op dit moment wordt er op communautair niveau volop over gesproken en daarom zijn de lijnen nog niet voldoende uitgekristalliseerd. Ik zal u in de loop van het proces nauwgezet over de ontwikkelingen informeren. Tweede Kamer, vergaderjaar , , nr. 93 6