52 Edmond Maes. Generatie 1 (proband) Generatie 2 (ouders) Atheneum Boom SECTIELEIDER

Transcriptie

1 Atheneum Boom SECTIELEIDER 52 Edmond Maes Generatie 1 (proband) 1 Edmond Maes, geboren op in Boom. Edmond is overleden op in Lingen ( gefusilleerd ), 21 jaar oud. Hij is begraven op in Boom Ereperk. Notitie bij overlijden van Edmond: Ontgraven KZ Friedhof Bockhorst / Esterwegen ( Teufelsberg, plaats destijds zo genaamd, niet verwarren met Teufelsberg bij Berlijn ) Herbegraven Boom Ereperk. / Monument te Lingen. Vermelding Monument Heldenplaats Boom Notitie bij Edmond: Aangehouden op 27 oktober Te Wuppertal 15/1/1943 ter dood veroordeeld. Onbekend: M6- P3 - R4 Notitie bij publiceren van Edmond: Esterwegen nr Adres: Blauwstraat 20 (30), Boom Beroep: Gediplomeerd Meester - Optieker ( Student ) Generatie 2 (ouders) 2 Jacques Marie Edmond Maes, geboren op in Willebroek. Jacques is overleden. Notitie bij Jacques: Geboortedatum vermoedelijk. Naam : Jacobus Maria Edmondus. Jacques trouwde (2), 38 jaar oud, op in Willebroek met Maria Augusta Verbruggen (geb. 1912), 22 jaar oud. Hij trouwde (1), 22 jaar oud, op met de 19-jarige Elisa Emma Gustaaf Lombaerts (zie 3 hieronder). Het huwelijk tussen Elisa en Jacques werd ontbonden vóór Elisa Emma Gustaaf Lombaerts, geboren op in Boom. Elisa is overleden op in Boom, 50 jaar oud. Notitie bij Elisa: Zorgde uit het echt gescheiden gedurende vijf jaar, ook voor haar Kind Edmond Maes vooraleer het de leeftijd van 18 jaar bereikt had. Kinderen uit dit huwelijk: I. Blanche Joanna Isabella Maes. Adres: Kerkhofstraat 11, Boom II. Edmond Maes, geboren op in Boom (zie 1).

2 Generatie 3 (grootouders) 6 Josephus Octavus Lombaerts, geboren op in Boom [bron: ( Klein-Brabantse Databank )]. Adres: Blauwstraat 16, Boom Beroep: Meubelmaker Hij trouwde, 39 jaar oud, op in Boom [bron: ( Klein- Brabantse Databank )] met de 26-jarige 7 Maria Isabella Pauwels, geboren op in Boom. Kind uit dit huwelijk: I. Elisa Emma Gustaaf Lombaerts, geboren op in Boom (zie 3). Gegenereerd met Aldfaer versie 4.2 op :14

3

4 Monument Heldenplaats Boom Bijkomende informatie : Gblz171 GMblz62 AANTAL DAGEN OPSLUITING : 649 dagen. Gevangenis Antwerpen Sint Gillis - Vorst

5 10A Caremans Bernard 14 Daes Achiel 52 Maes Edmond Uit de Krant Aankondiger van Boom en omstreken ( 7/12/1947 ) Nr 49 Drukkerij Olbrechts Hoogstraat 8 Boom Prijs per nummer : 1,25 frank Op een kille doch zonnige Maandag van October 41 werden ze aangehouden. De lugubere auto s voerden hen naar Breendonk waar ze voor de eerste maal met de Duitse geweerkolven kennis maakten, s avonds werden ze naar Antwerpen gebracht, naar de Delafaillelaan, de beruchte Antwerpse laan, waar de ondervraging moest gebeuren. En welk onbehendig beulenverhoor! Gedurende verscheidene dagen werden ze niet meer met rust gelaten : de eerste week der aanhouding en de daaropvolgende was het dan de ene dan de andere die op de pijnbank werd gelegd. En was er zulk middeleeuws marteltuig niet voorhanden, de pijn moesten ze doorstaan, langduriger en brutaler, als echte boosdoeners van meer dan duizend jaar terug! De Sipo met zijn edele vertegenwoordigers als een Veyd, een Pareman, een Schneider, hielden er de Duitse kultuur in ere Rond 10 uur s morgens begon het en vroeg men hun of zij lid waren van een weerstandsvereniging. Ontkennend werd geantwoord - zo werd overeengekomen. Een kwartuur lang regende het dan slagen, vooral met een matrak, om duizelig te worden Wanneer men zo ellendig was geworden, dat men zaken zou bekend hebben, die men niet bedreven had, kwam een van die heren opnieuw vragen of ze lid waren en wanneer weer werd ontkend, dank zij een manmoedige reactie, haalde de mof van onder een lessenaar hun bewijs van lidmaatschap, met Photo en eigenhandige ondertekening! En dan kwamen weer die gevreesde slagen, met nieuwe vragen, verwensingen, verdachtmakingen, beschuldigingen ; Gij zijt een spion, gij hebt het plan van die fabriek getekend, aan wie hebt gij het overgemaakt? Ontkenning en stilzwijgen verhoogde de woede van de Beulen. Een revolver van zwaar kaliber werd op hun voorhoofden geplaatst, schietensgereed, maar zij zwegen. Zij kregen nog bedenktijd, seffens zou hij de bewijzen brengen en ze tonen. De plompe kriminaalsectretaire keerde terug om mede te delen dat zij bij de minste leugen zouden kennis maken met radio 1, zijn zware rechter boksershand ; radio 2, zijn nog meer ontwikkelde ruwe afgrijselijke linkerhand, met radio 3, de matrak, en radio 4, zijn 9 mm kaliber-revolver. Die folteringen eindigen rond 6 uur s avonds en dan zat men opnieuw, bont en blauw geslagen samen, en toch niet teneergedrukt! Bij de ondervraging werden zij ontdaan van overjas, vest, trui of pull over opdat de slagen de pijniging niet zouden milderen. Zonderling was het, toen op vrijdag 31 october, een stokoud ventje zo rustig en vrolijk voorbijwandelde op de Delafaillelaan, zich vermakend de gevallen herfstbladeren aan te raken met zijn wandelstok. Zij waarvoor het leven nog zulke rijke beloften inhield, zaten daar gekerkerd Wie van de voorbijgangers vermoedde toen wat al miserie daar werd doorstaan? Wie hoorde de angstkreten en het gillen van de pijn in de folterkelder? In de begijnenstraat moesten ze nadien opgesloten worden.

6 Edmond Maes, als een echte Tijl Uilenspiegel, vond er met Nieuwjaar de gelegenheid zijn vrienden ( en broeders in het noodlot )op te vrolijken door een stoutmoedige daad, waardoor hij voor de zoveelste maal bewees een onverschrokkenheid te bezitten als weinigen. Hij had het middel gevonden om de Duitse boer-soldaat-bewaker, die met bevroren voeten van het Russisch front was weergekeerd, dronken te maken, dank zij een fles cognac, die in een gesmokkeld pak bij hem was terecht gekomen, wist de sleutels te ontfutselen en in de gang te sluipen. Daardoor gebeurde dan het meest onverwachte voor zijn vrienden, die stil zaten te wachten om in de verte de middernachtsgeluiden op te vangen. Het kijkgat van hun celdeur werd geopend en het guitig gezicht van Edmond kwam te voorschijn om hen een gelukkig nieuwjaar te wensen. Op 15 maart 1942 werden Achiel Daes en enkele andere gevangenen naar Vorst overgeplaatst en alleen in een cel ondergebracht. Stilaan tekende het zich af, werd het duidelijk, dat zij het er ergst zouden aan toe zijn. Tien dagen nadien volgden de overigen en vervoegden Eyckmans, Elsen, Temmerman, Uytfries, Caremans, Dinant, Van De Sande, De Decker, De Roeck, De Wachter, Mertens, Peeters,, hun makkers te Vorst, met dien verstande nochtans dat deze laatsten van de gunst genoten niet afzonderlijk te worden gekerkerd, al waren de cellen maar ongeveer 2,5 X 3meter groot. De Boomse jongens zaten opgesloten langs de zijde van de koerwaar de vrouwelijke gevangenen elke dag even mochten wandelen en daardoor was het mogelijk briefjes door de vensters te laten vallen die door bereidwillige moedige eerwaarde zusters werden opgeraapt en alle bij de ouders toekwamen. Den 29 ste juni 42 werden de meeste naar Duitsland vervoerd, Maes, Daes, De Roeck waren er niet bij. Caremans kreeg nog rond dit tijdstip een heel pak half-zware Berga-cigaretten van huis, zodat elkeen van de makkers deelgenoot werd van die lekkernij. Te Wuppertzl-Elberfeld werden zij allen afzonderlijk geplaatst en korte tijd nadien vervoegd door de achtergeblevenen uit de gevangenis van Vorst. Het drong tot elkeen door, dat een schifting was gebeurd, want toen bij gebrek aan plaats sommigen in één cel werden verenigd, bleven anderen eenzaam afgezonderd. In die vervloekte Duitse stad zou tijdens de maand januari 1943 het komedie-proces plaats hebben, waardoor Achiel Daes en Edmond Maes ter dood veroordeeld, nadat de verdediging zich had neergelegd bij de beschuldiging als zijnde bewezen! Wat een eer voor dit volksgericht! Nooit zijn die flinke jongens hun moed verloren ; hun dapperheid op zulke jeugdige leeftijd was bewonderenswaardig. Teruggekeerd van het gerechtshof, na de terdoodveroordeling, riep Edmond : Zeg Louis ( Uytfries), zeg thuis dat ze niet moeten schreeuwen ( wenen ), want het is toch zo schoon te kunnen sterven voor zijn land en Achiel was evenmin terneergeslagen vermits hij op een luchtigen toon wist te melden : Ik hang er ook tussen! Het werd hun toegestaan, O opperste goedheid van het barbarendom - een brief om genade te schrijven. Wij kunnen niet nalaten de ruwe maar kenschetsende, waarachtige woorden te gebruiken, die beter dan de mooiste, dichterlijke taal, de ware gevoelens vertolkten van die jonge mannen, die sterven gingen voor Belgïe : ze moeten eens komen, de smeerlappen! Op de vooravond van Kerstmis, de 24 ste december 1943, stierf Bernard Caremans : uitgemergeld, uitgehongerd, uitgeput Te Esterwegen zaten zij in barak 7. Op een morgen 7 juli 1943, het was nog nacht, tussen halfvier en vier uur, werd licht ontstoken en werden ze gehaald, nooit zag men ze weer. S anderendaags ontbraken zij bij de naamafroeping Onvoldoende aangekleed, op hun pantoffels, stapten zij onwankelbaar de dood te gemoet. Die dood, die kwam ten gevolge van een nekschot, nadat voor hun geest wellicht nog de beelden verschenen van hun geliefden, vrienden, huis en goed, van de oprukkende geallieerde legers, die met wapperende vanen onze vrijheden zouden terugschenken waarvoor zij laffelijk werden vermoord

7

8 Sterbeurkunde ( Duitse Overlijdensakte )

9

10

11 De gefusilleerde leden van De Zwarte Hand ( schilderij ) ( ontwerp Dirk Michiels ) ( midden - onder )

12 Bijkomende info aangaande de gefusilleerde leden van De Zwarte Hand. Bron foto : boekje De Zwarte Hand door Tjen Mampaey.

13

14

15 Foto's Lingen executieplaats en begraafplaats ( bron : Frieda De Geyter ) Links : ingang van de grote schietbaan te Lingen. Lingen executieplaats Begraafplaats Teufelsberg ( Bockhorst )

16 Voorbeeld akte Albert De Bondt

17

18 Bron : François De Pauw.

19 *De graven van de in Esterwegen overleden leden van de verzetsgroep "De Zwarte Hand" werden teruggevonden op 29/10/1947 op de begraafplaats aan het kustkanaal op de gemeente Bockhorst ( Duitsland ). Die plaats werd door de gevangenen " Teufelsberg " genoemd. ( niet te verwarren met Teufelsberg te Berlijn! ) Op te merken is echter dat de gevangenen in die periode in een kist begraven werden. Bernard Caremans overleed op 24/12/1943 en had het grafnummer 36. Willem Van Hoof overleed op 14/01/1944 en had het grafnummer 44. De 12 in Lingen terechtgestelden waren wel in het dodenregister ingeschreven maar zij hadden geen grafnummer. Normaal hadden deze graven het nummer van 16 tot 27 moeten dragen. *Ohlsdorf - Hamburg In afwachting van hun overbrenging verbleven de stoffelijke resten van onze 14 vrienden van De Zwarte Hand in kapel nr 3. ( 30/10/1947 ) ( *Bronnen : ) Herbegraving van de gefusilleerde ZH leden van Puurs 7/12/1947 (8)

20

21 Informatie betreffende priester Gerhard Hilling. Bron foto : boek "140 Strassennamen in Lingen, Personen in Text und Bild" ISBN Bron Info : Priester Gerhard Hilling Gerhard Hilling, geboren op in Niederlangen-Lathen ( Duitsland ) [bron: genealogy.net]. Gerhard is overleden op in Lingen, 75 jaar oud [bron: genealogy.net]. Hij is begraven in Lingen. Notitie bij overlijden van Gerhard: Begraven te Lingen op het oude kerkhof in familiegraf. ( Hof Hilgen ) Notitie bij Gerhard: Priester Lingen ( ) Kwam nog de heilige kommunie geven bij de gefusilleerde leden van De Zwarte Hand op 7/8/1943 te Lingen. ( tussen 6 en 8u ) Er werd een straat naar hem genoemd : Gerhard Hillingstrasse ( Lingen) Adres: Burgstrasse 25, Lingen, Duitsland Andere personen in hetzelfde graf oud kerkhof Lingen ( genealogy.net ) 2 Heinrich Brümmer, geboren in Aschendorf. 3 Maria Thekla Hilling. Gerhard Hilling * De geestelijke carrière van priester Gerhard Hilling begon na zijn wijding in 1904 als kapelaan in Altona St. Josef, daarna in 1912 als missionaris in Altona - Ottensen St. Marien. De nasleep aan het einde van de eerste wereldoorlog woog als een zware last op zijn schouders toen hij op 12 oktober 1919 priester werd van de St. Bonifacius-Kerk te Lingen. Het werden moeilijke, maar ook vruchtbare jaren. Onder zijn impuls ontstond in het stadsdeel Reuschberge een nederzetting voor weinig bemiddelden die daardoor aan bod kwamen voor een eigen grondeigendom. Toen de stad Lingen aan bewoners toenam, drong hij aan op de bouw van een kerk in Laxten. Ondanks de moeilijkheden met het nationaalsocialisme kon deze kerk ter ere van Saint Joseph worden geopend in In 1928 werd Gerhard Hilling benoemd tot de decaan en de paus verleende hem de titel van monseigneur. Naast zijn rol van gevangeniskapelaan, verstrekte hij met name in nazi-duitsland, catecheselessen aan de kinderen om te leven volgens het geloof. Via de steun van vele leraressen en leraars, werden deze catecheselessen behouden ook na het einde van de Tweede Wereldoorlog.

22 Het is dankzij Priester Hilling dat de ideologie van het nationaalsocialisme weinig impact kreeg in de gemeente waar er een broeinest van interne weerstand heerste tegen de bezetting, met de hulp van zijn aalmoezeniers. Zijn populariteit er reputatie zorgde voor een volkstoeloop op zijn begrafenis in november Naast Priester Gerhard Hilling werden ook vele andere geestelijken van de St. Boniface-gemeenschap gehuldigd voor hun bijdrage in het openbare leven van de stad Lingen, dit door middel van het toekennen van straatnamen. Kampen Wuppertal M6 Esterwegen P3 Lingen R4 ( Plaats terechtstelling ) Via Barmen (2d ) - Wuppertal - Essen ( 3d ) - Esterwegen - Lingen Monument te Lingen ( Kiefernstrasse Schepsdorf )