TECHNISCHE GOEDKEURING MET CERTIFICATIE Antigraffitibehandeling POLYFOND

Transcriptie

1 BUtgb 03/2571 Geldig van tot Belgische Unie voor de technische goedkeuring in de bouw c/o Federale overheidsdienst Economie, KMO, Middenstand en Energie, Kwaliteit van de bouw, Goedkeuring en Voorschriften, Wetstraat 155 B-1040 Brussel Tel. : +32 (0)2/ , Fax : +32 (0)2/ Lid van de Europese Unie voor de technische goedkeuring in de bouw (EUtgb) TECHNISCHE GOEDKEURING MET CERTIFICATIE Antigraffitibehandeling POLYFOND LEVASSEUR nv Steenweg op Ruisbroek 121 B-1190 BRUSSEL Tel. 02/ Fax 02/ B E S C H R I J V I N G Afwerking Abarbeitung Parachèvement Finishing 1. Voorwerp De antigraffitibehandeling die in deze goedkeuring wordt behandeld, is bestemd voor de duurzame bescherming van minerale ondergronden (baksteen, beton, natuursteen,...) tegen de indringing van verven en diverse vlekken al of niet gebonden aan vandalisme. Het doel van het procédé is op een gemakkelijke manier de meest voorkomende graffiti op gevelelementen te verwijderen. Meer informatie over antigraffitibehandelingen is te vinden in het artikel dat in 1990 verscheen in het WTCB-tijdschrift nr. 3. Het procédé bestaat in het aanbrengen van een preventieve behandeling, en dit in twee fases: de grondlaag 84/786 en de tweecomponenten polyurethaanbescherming POLYFOND kleurloos, alsook het gebruik van specifieke reinigingsproducten. De goedkeuring heeft betrekking op de prestaties en de duurzaamheid van de preventieve antigraffitibehandeling, op de doeltreffendheid van de reinigingsproducten en op het gedrag van de bescherming ten opzichte van de zonnestralen. De goedkeuring heeft geen betrekking op de kwaliteit van de uitvoering. Deze goedkeuring is geldig voor zover de producten het voorwerp zijn van een certificatie volgens de regels van het BUtgb (bepaald in het overeenstemmende toepassingsreglement). De certificatie omvat een verplichte interne controle tijdens de productie evenals een periodieke externe controle door een instelling die hiervoor van de BUtgb de opdracht kreeg. 2. Producten Het procédé omvat het aanbrengen van een grondlaag en een eindlaag. Voor het reinigen van vlekken en graffiti, worden uitsluitend de door de fabrikant voorziene reinigingsproducten gebruikt. De verschillende producten worden hierna beschreven. Type Hoofdbestanddeel Dichtheid Percentage Verpakking oplosmiddel actief product actieve stoffen Grondlaag water + 5 % glycolen copolymeren 1,00 > 20 % 5, 10 en 25 liter 84/786 (kleurloos) acryl POLYFOND - kleurloos esters en acrylpolyol 1,00 > 45 % 5 en 22 liter 88/503 + ketonen diisocyanaat 88/477 esters alifatisch 1,00 75 % 0,75 en 3 liter Cleaner 98/916 gel esters, ketonen, alcoholen - 0, % 1, 5 en 25 liter Cleaner 94/678 gel idem - id id id Cleaner 94/437 gel aromatisch - id id id BUtgb Gebouwen : DGV - SECO WTCB en de Gewesten. Uitvoerend Bureau Afwerking : De HH. Pien (WTCB), Busschaert (DGV), Vitse (WTCB), Mevr. Callens (SECO), Mevr. Vandenbergh (SECO), Mej. Henderieckx. ATG 03/2571 1/6

2 3. Fabricage en verkoop De aangehaalde producten worden vervaardigd door de nv LEVASSEUR in haar fabriek te 1190 Brussel, Steenweg op Ruisbroek 121. De producten worden gebruiksklaar in de originele verpakking geleverd. De producten moeten worden opgeslagen in een koele (+5 tot +30 C) en goed verluchte ruimte. In deze omstandigheden en in de gesloten, originele verpakking bedraagt de houdbaarheid in het algemeen 1 jaar vanaf de fabricagedatum (6 maanden voor de verharder). Op elke verpakking staan de fabricagedatum, de vervaldatum en de veiligheidspictogrammen vermeld. 4. Gezondheid en milieu De verschillende actieve stoffen en oplosmiddelen vereisen dat de door de fabrikant opgegeven voorzorgen aangaande opslag en gebruik worden nageleefd, evenals de ter zake geldende wetgeving aangaande de verwijdering van residu s en verpakking (zie veiligheidsinformatieblad). 5. Verwerking 5.1 Voorbereiding van de ondergrond Het procédé POLYFOND kleurloos moet altijd op een schone, vet- en stofvrije ondergrond worden aangebracht. Bij het aanbrengen van de polyurethaaneindlaag dient men er ook over te waken dat de ondergrond niet vochtig of nat is. In het geval van een ondergrond met graffiti, moet deze laatste, indien nodig, worden verwijderd door micro-zandstraling of micro-polijsting (zie TV 197 van het WTCB) VOORAFGAANDE PROEF Op elke type ondergrond moet een voorafgaande proef worden uitgevoerd zodat : men het verbruik kan bepalen de invloed van de behandeling op het uitzicht van de ondergrond visueel kan nagaan men de bijzondere gevoeligheid van de ondergrond en / of van de aangrenzende materialen ten opzichte van de behandelingsproducten en de oplosmiddelen kan opsporen. 6.5 Aanbrengen van de producten Het product moet worden omgeroerd voor gebruik. Bovendien moet men voor de POLYFOND - kleurloos, zorgvuldig beide voorgedoseerde componenten mengen (basis 88/ % verharder 88/477). Als het aanbrengen met een borstel gebeurt, is het aangewezen 5 % verdunner 88/545 toe te voegen (15 % als het product wordt aangebracht met een pistool). Na het mengen blijft het product ongeveer 6 uur bruikbaar bij 20 C WEERSOMSTANDIGHEDEN Het product moet worden aangebracht afgeschermd van directe regenval en felle wind bij een temperatuur van + 10 C tot + 30 C NIEUWE ONDERGRONDEN In het geval van ruw beton of beton met zichtbare granulaten moeten de uitbloeiingen, de bouwplaatsbevuiling en andere verontreinigingen worden verwijderd. Daartoe gebruikt men de producten die door de technische diensten van de fabrikant worden voorgeschreven. Beton, hydraulische bepleistering en metselwerk moeten minstens enkele weken oud zijn vooraleer men er de behandeling op kan toepassen OUDE ONDERGRONDEN De behandeling van dergelijke ondergronden is mogelijk voor zover alle verontreinigingen en vocht werden verwijderd met behulp van een procédé dat door de technische diensten van de fabrikant werd goedgekeurd. In het geval van een afwisselende ondergrond, is het eveneens aanbevolen om alle slecht hechtende delen mechanisch te verwijderen en vervolgens de ondergrond te behandelen met de door de fabrikant voorziene ZUIVERENDE OPLOSSING. Als de grondlaag 84/786 is aangebracht, moet die gedurende enkele uren van de regen worden afgeschermd. Ook de eindlaag POLYFOND kleurloos moet na het aanbrengen enkele uren van de regen worden afgeschermd. De eindlaag mag bovendien niet worden aangebracht als het regent of als er mist is (max. relatieve luchtvochtigheid van 80 %) MATERIAAL VOOR DE VERWERKING Grondlaag 84/786 : bij voorkeur met een kwast, tot verzadiging bereikt is. POLYFOND - kleurloos - bescherming: bij voorkeur met een kwast. Er dient aan herinnerd dat polyurethanen gevoelig zijn voor water en dat het gereedschap waarmee het product wordt aangebracht perfect schoon en droog moet zijn. De specifieke reinigingsproducten worden meestal aangebracht met een handspuit en op kleine oppervlakken teneinde een minimale contactduur te respecteren, net lang genoeg om de graffiti en de vlekken oplosbaar te maken. Daarna kan men met een zachte doek tegelijk het product en de graffiti verwijderen. 2/6 ATG 03/2571

3 5.2.3 VERBRUIK Grondlaag 84/786 : de optimale aan te brengen hoeveelheid is zodanig dat de ondergrond een uniform uitzicht heeft. Doorgaans wordt de grondlaag in twee lagen aangebracht, a rato van 6 tot 10 m²/l. POLYFOND - kleurloos - bescherming: verbruik : 3 tot 7 m²/l BIJZONDERE VOORZORGEN Indien het product wordt gespoten en / of als er onvoldoende verluchting mogelijk is, is het aangewezen een masker te dragen bij het aanbrengen van POLYFOND - kleurloos. Te vermijden of te verwijderen voor het drogen : afdruipsporen van de grondlaag 84/786 en van de POLYFOND kleurloos op de te behandelen materialen spatten op ramen en kozijnen waar het niet mogelijk was een tijdelijke bescherming te plaatsen. Om vanzelfsprekende redenen inzake het uniforme uitzicht van de gevels en om zoveel mogelijk te vermijden dat water achter de laag dringt, is het aangewezen het product aan te brengen tot aan architectonische breuken of een overkragend element en / of op een niet met POLYFOND kleurloos behandeld gevelgedeelte een waterwerende oppervlaktebehandeling aan te brengen DROOGTIJD De in de tabel opgenomen droogtijden werden gemeten op glasplaten zonder mechanische ventilatie. tijd van maximum 1 minuut volstaat om de verf voldoende week te maken. Vervolgens wordt het oppervlak gereinigd met een zachte doek voor gladde oppervlakken, en met een hogedrukreiniger voor ruwe oppervlakken, (max. 30 bar). De door de fabrikant geleverde ontvlekkingsproducten tasten de bescherming niet aan en behouden de antigraffiti-eigenschappen van het systeem. Deze producten worden geleverd in de vorm van een gel en dragen het nummer 98/916 voor courante graffiti, 92/678 voor markeerstift en gekleurde vernis en 94/437 voor bitumen, teer, enz. 5.4 Allerlei REINIGEN VAN HET GEREEDSCHAP Het gereedschap dat voor het aanbrengen voor de verschillende producten van POLYFOND kleurloos wordt gebruikt, moet onmiddellijk na gebruik worden gereinigd : voor de grondlaag 84/786 : met water voor de POLYFOND - kleurloos : met methylethylketon (MEC) of het door de fabrikant geleverde oplosmiddel (kuisverdunner 90/404) HYGIËNE, VEILIGHEID EN MILIEU De gebruikelijke voorzorgsmaatregelen voor het gebruik van de oplosmiddelhoudende producten moeten worden genomen (zie ook 5.2.4). Raadpleeg de veiligheidsfiches die bij de producten zitten vooraleer u de producten gebruikt. Zie ook onder punt 4 voor het verwijderen van residu s, verpakkingen en afval. Grondlaag POLYFOND - 84/786 kleurloos Stofdroog 60 minuten 60 minuten Handdroog 60 minuten 12 uur Overschilderbaar 12 uur - Volledig droog en gepolymeriseerd 24 uur 7 dagen 5.3 Ontvlekken Reinigen van graffiti De graffiti wordt zo snel mogelijk gereinigd, bij voorkeur binnen de 4 dagen die volgen op het plaatsen ervan, en uitsluitend met behulp van de specifieke oplosmiddelen die door de fabrikant worden geleverd. Daartoe wordt het reinigingsmiddel op de graffiti aangebracht. Een korte inwerkings- 6. Prestaties Deze goedkeuring is gebaseerd op de resultaten van laboratoriumproeven die betrekking hebben op de prestaties van het procédé, de duurzaamheid en de neveneffecten op het uitzicht en de waterdampdoorlaatbaarheid van de ondergrond. 6.1 Ondergrond, toepassingen en invloed op het uitzicht Voor de proeven werden de behandelingen in het laboratorium van het WTCB uitgevoerd met de kwast op gereinigde, gezonde en droge ondergronden. De volgende tabellen 1 en 2 vermelden de belangrijkste behandelingsparameters en de invloed van de behandeling op het uitzicht van de vier, voor deze proef gekozen materialen. ATG 03/2571 3/6

4 Tabel 1 : toepassingsparameters. Ondergrond Grondlaag Beschermlaag product aangebrachte Product aangebrachte hoeveelheden hoeveelheden Metselwerk in g/m² 268 g/m² baksteen Grondlaag POLYFOND kleurloos : Beton 84/ g/m² 100 delen % 88/ g/m² 15 delen 88/477 Witte kalksteen g/m² 310 g/m² Blauwe hardsteen g/m² 352 g/m² Tabel 2 : invloed op het uitzicht van de materialen Ondergrond Kleurmeting* Glansmeting** voor na E* voor na Verschil behandeling behandeling behandeling behandeling Metselwerk in baksteen L* a* b* Beton L* a* b* Witte steen L* a* b* Blauwe hardsteen L* a* b* * : kleurmeting met de colorimeter Minolta CR 310, belichting met gepulseerde xenonboog (PXA), index C, geometrie wide area illumination/0 viewing angle, metingen uitgedrukt volgens L*a*b*. Voor de materialen in kwestie gaat men ervan uit dat de E lager dan 6 eenheden overeenstemmen met verschillen die bijna niet zichtbaar zijn op de gevels (zie ook bijlage 1 van de TV 224 van het WTCB). ** : glansmeting met de Glossmeter 60. Voor de materialen in kwestie gaat men ervan uit dat de E lager dan 3 eenheden overeenstemmen met glansverschillen die bijna niet zichtbaar zijn op de gevels (zie ook bijlage 1 van de TV 224 van het WTCB). 6.2 Doeltreffendheid REINIGEN ONTVLEKKEN AANBRENGEN VAN VLEKKEN EN GRAFFITI Voor het aanbrengen van vlekken en graffiti werd gebruikgemaakt van producten die representatief zijn voor de producten die in de handel verkrijgbaar zijn, zowel wat de oplosmiddelen betreft, als de kleurende bestanddelen. Het gaat om verven van het type cellulose, synthetisch en acryl evenals gekleurde vernis, bitumen in oplossing, polyurethaanverf, onuitwisbare stift en mercurochroom. Na een wachtperiode van 48 uur werden de verschillende graffiti onderworpen aan reinigingsproeven met behulp van de door de fabrikant geleverde producten. Na het vernevelen van het reinigingsmiddel en een contacttijd van 30 à 60 seconden, werden de ondergronden met een zachte doek in het laboratorium gereinigd. In tabel 3 staan de gegevens met betrekking tot hoe gemakkelijk de verschillende vlekken van de behandelde ondergrond konden worden verwijderd. 4/6 ATG 03/2571

5 Tabel 3 : doeltreffendheid van de behandeling tegen graffiti. Ondergrond Metselwerk Beton Witte kalksteen Blauwe hardsteen Graffiti in baksteen Celluloseverf Acrylverf Gekleurde acrylvernis ± ± ± + Alkydverf Bitumen Onuitwisbare stift + ± + + blauw, zwart en rood Mercurochroom Polyurethaanverf ± - ± + tweecomponenten + : gemakkelijke en volledige reiniging ± : gedeeltelijke reiniging - : onvoldoende reiniging Opmerking : De resultaten zijn absoluut positief voor de meest gangbare graffiti die beschikbaar zijn in spray : van het type cellulose-, alkyd-, acrylverf, evenals voor onuitwisbare stiften en mercurochroomvlekken. De producten van het type gekleurde vernis daarentegen, dringen in de beschermlaag in en kunnen moeilijker helemaal worden verwijderd. Ook polyurethaanverf is moeilijker te verwijderen op beton en, in mindere mate, op witte steen en metselwerk in baksteen. 6.3 Duurzaamheid van de bescherming Volgens de beschikbare resultaten van de proefrapporten, wordt de antigraffitidoeltreffendheid niet merkbaar aangetast na het reinigen. 6.4 Weerstand van de behandeling tegen bezonning (veroudering) Volgens de gegevens en de bestaande rapporten werden de proefstukken gedurende 1000 uur onderworpen aan veroudering door QUV-A-straling. Na deze verouderingscycli werd een erg lichte wijziging in de tint en de glans van de antigraffitibehandeling POLYFOND kleurloos vastgesteld. Deze wijziging is absoluut aanvaardbaar volgens de beschikbare informatie. 6.5 Invloed van de behandeling op de waterdampdoorlaatbaarheid De doorlaatbaarheid of de waterdampdoorlaatbaarheid is het vermogen om de luchtvochtigheid doorheen de materialen te laten diffunderen. Een zo klein mogelijke invloed van de behandeling op de waterdampdoorlaatbaarheid vormt een gunstig criterium om het risico van schadelijke neveneffecten zo gering mogelijk te houden. De proeven werden in het laboratorium uitgevoerd (volgens DIN 52615) op een homogeen en gestandaardiseerd baksteenschijfje. Op deze ondergrond werden de volgende hoeveelheden product aangebracht : 146 g/m² voor de grondlaag 84/786 en 120 g/m² voor de bescherming POLYFOND - kleurloos. De verkregen proefresultaten laten de berekening toe van de verhouding van de waterdampdoorlaatbaarheid voor en na de behandeling : u u behandeld onbehandeld = 4,98 3,14 Enkel de ondergrond in baksteen werd weerhouden voor de meting van de waterdampdoorlaatbaarheid. De ondergrond in baksteen vertoont inderdaad ten onzichte van de kalksteen en van het beton een verhoogde gevoeligheid voor verandering in waterdampdoorlaatbaarheid ten gevolge van de behandeling. ATG 03/2571 5/6

6 G O E D K E U R I N G Beslissing Gelet op het Ministerieel Besluit van 6 september 1991 tot inrichting van de technische goedkeuring en opstelling van typevoorschriften in de bouwsector (Belgisch Staatsblad van 29 oktober 1991). Gezien de aanvraag ingediend door de onderneming LEVASSEUR (A/G 03061). Gezien het advies van de gespecialiseerde groep Afwerking van de Technische Goedkeuringscommissie, uitgebracht tijdens haar vergadering van 11 september 2003 op basis van het verslag van het Uitvoerend Bureau Afwerking - wandbekledingen van de BUtgb. Gelet op de door de fabrikant getekende overeenkomst waardoor hij zich onderwerpt aan de doorlopende controle en de naleving van de voorwaarden van deze goedkeuring. Wordt de technische goedkeuring met certificatie verleend aan de onderneming LEVASSEUR voor POLYFOND kleurloos, rekening houdend met de hierboven gegeven beschrijving. Deze goedkeuring dient te worden hernieuwd op 21 november Brussel, 22 november De directeur-generaal, L.B. LATHUY 6/6 ATG 03/2571