52 MONUMENTAAL NR Buitenplaats Doornburgh in Maarssen begint nieuw leven. Ontmoetingsplek voor kunst en wetenschap

Transcriptie

1 52 MONUMENTAAL NR Buitenplaats Doornburgh in Maarssen begint nieuw leven Ontmoetingsplek voor kunst en wetenschap

2 Buitenplaats Doornburgh in Maarssen is sinds september open voor publiek. Daarmee is voor de 17e-eeuwse buitenplaats aan de Vecht een nieuw hoofdstuk aangebroken. De MeyerBergman Erfgoed Groep, vanaf 2016 eigenaar, wil van het landgoed een centrum maken waar kunst en wetenschap elkaar ontmoeten. TEKST: VANESSA WESTBROEK HET HOOFDHUIS VAN BUITENPLAATS DOORNBURGH IN MAARSSEN (FOTO ELSBETH PILZ). MONUMENTAAL NR

3 54 MONUMENTAAL NR HEKWERK AAN DE VECHT (FOTO ELSBETH PILZ).

4 Eeuwenlang behoorde Doornburgh tot de meest exclusieve buitenplaatsen aan de Vecht, nu is het een ensemble van rijksmonumenten uit lang vervlogen én meer recente tijden. De MeyerBergman Erfgoed Groep gaat de bijzondere locatie renoveren. Doornburgh, zo is de bedoeling, moet een podium worden waar nieuw toptalent, leiders en publiek gelegenheid krijgen schoonheid, nieuwe inzichten en maatschappelijke verdieping te onderzoeken, te presenteren en te ervaren. De buitenplaats wordt een laboratorium voor kunst en een atelier voor wetenschap, met verbeelding als bindmiddel. Doornburgh als plek voor reflectie en actie, zegt een woordvoerder van de erfgoedgroep. Historie en architectuur De geschiedenis van de buitenplaats begint in In de 17e eeuw verruilden gefortuneerde Amsterdamse families s zomers de warme en drukke stad voor prachtige buitenplaatsen aan de Vecht voor natuur en ontspanning. Joan Huydecoper liet in 1637 Elsenburg bouwen en ook de buitenplaatsen Vechtleven en Somersbergen. Die lagen op het terrein waar nu alleen Doornburgh nog staat. In het rampjaar 1672 werd Nederland aangevallen door de Fransen, veel buitenplaatsen werden als gevolg daarvan gesloopt, maar Doornburgh bleef behouden. Huydecoper had namelijk een flinke som geld naar Parijs gestuurd om kaalslag te voorkomen. Willem Pietersen van Zon, eigenaar van de buitenplaats in 1684, plaatste het grote barokke toegangshek langs de Vecht dat nu in de tuin te bewonderen is. Na een periode van wisselend eigenaarschap kwam Doornburgh in 1772 weer in bezit van de familie Huydecoper en bleef dat tot Priorij Emmaus In 1957 werd de buitenplaats betrokken door zusters van de Reguliere Kanunnikessen van het Heilig Graf, een kloosterorde gesticht na de verovering van Jeruzalem in De zusters lieten in 1964 een imposant complex bouwen door Jan de Jong, leerling van Dom Hans van der Laan, de grote leermeester van De Bossche School. De architectuur van de speciaal voor de zusters ontworpen Priorij Emmaus is sober en oogt nog altijd modern ondanks dat het klooster al meer dan 50 jaar oud is. In het gebouw lijkt de tijd te hebben stilgestaan, veel is nog in oorspronkelijke staat. HET PARK EN HET HOOFD- HUIS (FOTO OSSIP VAN DUIVENBODE). RESTAURANT DEZUSTERS IN DE PRIORIJ (FOTO KLIK KLAK). MONUMENTAAL NR

5 HET POORTGEBOUW (FOTO ELSBETH PILZ). Op de buitenplaats bevinden zich naast de priorij, gewijd in 1966, diverse andere monumenten: een landhuis (1721), een koetshuis met poortgebouw (18e eeuw), een kinderhuisje (18e eeuw), een ijskelder bewoond door vleermuizen (19e eeuw), een toegangshek en een tuinmuur. Ook het park is erkend als rijksmonument. Na vertrek van de laatste zeven zusters in 2017 kwam Doornburgh in bezit van de MeyerBergman Erfgoed Groep. In de priorij zijn het afgelopen jaar al de nodige verbeteringen doorgevoerd. Het complex is in gebruik genomen als ruimte voor tentoonstellingen, ontvangsten, vergaderingen en bijzondere voorstellingen. Verder is er sinds het najaar restaurant DeZusters gehuisvest. MeyerBergman Erfgoed Groep De MeyerBergman Erfgoed Groep combineert naar eigen zeggen een toekomstgerichte visie met historisch, cultureel en maatschappelijk besef. Doel is nieuw leven te geven aan bestaande monumenten. De succesvolle ontwikkeling van de Westergasfabriek in Amsterdam is een voorbeeld van de werkwijze van de groep, die sinds december 2017 ook eigenaar is van Paleis Soestdijk. drie naastgelegen buitenplaatsen Vechtleven, Somersbergen en Elsenburg, is Doornburgh nu ruim negen keer zo groot. Aan het begin van de 19e eeuw is de gaard door architect J.D. Zocher omgevormd tot Engelse landschapstuin. Die stijl heeft het lustoord nog steeds. Er groeien bijzondere stinzenplanten en er leven tal van vogelsoorten. Zo n 60 vrijwilligers zijn betrokken bij het onderhoud. Op het landgoed ligt verder een begraafplaats van de Reguliere Kanunnikessen. Ook nu nog levende zusters kunnen er hun laatste rustplaats vinden. De huidige eigenaar wil mettertijd in de nabijheid van het kerkhof een gedachteniskapel bouwen. Park en tuinen Gesitueerd aan de gouden bocht van de Vecht, getuigt de buitenplaats van een rijk verleden. Door de jaren heen heeft het park van Doornburgh ingrijpende veranderingen ondergaan. Zo mat de tuin ooit bijna een hectare, maar door integratie van de Met creativiteit en verbeeldingskracht wordt gewerkt aan een nieuw verhaal en een nieuwe toekomst voor historisch erfgoed. Daarbij is optimale samenhang tussen gebouwen, mensen en programmering leidend. Waardoor historische gebouwen behouden blijven en weer toegankelijk worden voor een groot publiek. Artists in residence Delen van het klooster komen in de toekomst beschikbaar voor residencies, locaties waar kunstenaars en wetenschappers in alle rust aan een project kunnen werken en tijdelijk kunnen verblijven. Om vervolgens hun werk te delen met elkaar en bezoekend publiek. 56 MONUMENTAAL NR

6 Daarnaast biedt de buitenplaats straks ruimte voor o.a. bijzondere evenementen, tentoonstellingen, lezingen en brainstormsessies. Doornburgh wordt door de huidige eigenaar beschouwd als plek voor bedrijven, instituten en organisaties die ruimte zoeken om samen te werken en nieuwe inzichten op te doen. Bijzondere programmering, centrale ligging en beschikbare faciliteiten in combinatie met de prachtige natuur, maken dit tot een inspirerende locatie, aldus de MeyerBergman Erfgoed Groep. Reastaureant DeZusters Drie topchefs bestieren de keuken van DeZusters, het restaurant in de priorij waar gasten van vrijdag tot en met zondag terecht kunnen voor koffie, een eenvoudige lunch of memorabel diner. DETAIL VAN HET HOOFDHUIS (FOTO ELSBETH PILZ). CHEFS RESTAURANT DEZUS- TERS IN DE BINNENTUIN VAN DE PRIORIJ (FOTO MAYLAN VAN DER GRIFT). De chefs met Utrechtse roots koken een wisselend menu met lokale producten, volgens het table d hôtes-principe. s Zomers nuttigen gasten de maaltijd rond de prachtige binnentuin vol kruiden en eetbare bloemen, s winters in de refter, de voormalige eetzaal van de priorij. In de traditie van de Kanunnikessen die er woonden en waarnaar het restaurant vernoemd is, zijn de diners een gelegenheid tot ontmoeten en samenzijn en kunnen geïnteresseerden de priorij en exposities bezoeken. Regelmatig is er, voorafgaand aan het culinair genieten, ook voedsel voor de geest: in de kapel wordt dan een korte voorstelling of performance geprogrammeerd die aansluit bij de uitgangspunten van Buitenplaats Doornburgh. PARK BUITENPLAATS DOORN- BURGH (FOTO ELSBETH PILZ). MONUMENTAAL NR