De bibliotheek als gereedschapskist

Maat: px

Weergave met pagina beginnen:

Download "De bibliotheek als gereedschapskist"

Brigitta de Jong
5 jaren geleden
Aantal bezoeken:

1 De bibliotheek als gereedschapskist In boekenstad Deventer neemt de bibliotheek een bijzondere plaats in. Hanratharchitect maakte van het nieuwe gebouw aan de Stromarkt een plek voor inspiratie, creatie en participatie. Het nieuwe gebouw van is ontworpen door BiermanHenket, voor het interieur werd Hanratharchitect gevraagd. Jan David Hanrath is een specialist als het gaat om publieke plekken en bibliotheken. Om vorm te geven aan zijn visie op bibliotheken, richtte hij samen met bibliothecaris Rob Bruijnzeels het Ministerie van Verbeelding op. Hanrath: Wij denken na over een ander bedrijfsproces voor bibliotheken. Een bibliotheek had altijd als primaire taak het uitlenen van boeken. Wat wij willen bewerkstelligen, is dat er in een bibliotheek een proces op gang komt van inspiratie, creatie en participatie. Voor 20

TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Joep Jacobs inspiratie is er de collectie; wanneer je daarmee aan de slag gaat is er sprake van creatie: je adresseert maatschappelijke topics en stelt daar vragen bij.

Hanrath: We hebben aan het begin van het traject flink gediscussieerd over de uitgangspunten voor de inrichting; de bibliotheek wilde aanvankelijk een marktplaats-idee, omdat ze gewend waren volgens

2 TEKST Eva Vroom FOTOGRAFIE Joep Jacobs inspiratie is er de collectie; wanneer je daarmee aan de slag gaat is er sprake van creatie: je adresseert maatschappelijke topics en stelt daar vragen bij. Wat je daaruit leert, deel je vervolgens en dat is participatie. Maakplaatsen De was nauw betrokken bij het interieurontwerp. Hanrath: We hebben aan het begin van het traject flink gediscussieerd over de uitgangspunten voor de inrichting; de bibliotheek wilde aanvankelijk een marktplaats-idee, omdat ze gewend waren volgens een retailmodel te werken. Maar een bibliotheek is geen winkel, het is een van de weinige echt publieke plaatsen in een gemeente waar het gaat om het delen van kennis. Ik zie de bibliotheek als een middel dat de bezoeker tot delen moet uitdagen: een gereedschapskist met de Opdrachtgever NV Maatschappelijk Vastgoed Deventer Architect BiermanHenket Interieurarchitect Hanratharchitect; Jan David Hanrath i.s.m. Florian de Visser en Lotte van Wulfften Palthe; BiermanHenket Interieurbouw Gielissen Interiors Losse meubelen ALL IN Projects, Eromes Marko, KVS, De Vorm, Jan Cray, Feek, Vitra Betrokken bedrijven bouwkundig PHB Deventer, Van Dorp Deventer, NBK Hunter Douglas, JVZ Ingenieurs, EWZ adviseurs, LBP Sight collectie en het meubilair als gereedschap. Met het Ministerie van Verbeelding hebben we een narratief geschreven en voor het proces van inspiratie, creatie en participatie een aantal tools bedacht, zogenaamde maakplaatsen die je op verschillende plekken in het gebouw terugvindt. Dat de bibliotheek een ontmoetingsplek is, wordt direct bij de ingang al duidelijk: het restaurant met de groen betegelde bar zorgt voor een gastvrije entree. Wat ook meteen opvalt, is de servicebalie; in hoogte verstelbaar zodat je er zowel zittend als staand aan kunt werken. Rechts van de ingang staat de net-terug-kast. Hanrath: In het vorige gebouw maakte de bibliotheek gebruik van automaten voor het terugbrengen van boeken. Maar het nadeel hiervan is, dat een boek in zo n systeem tijdelijk niet beschikbaar is voor uitleen. Pas als een medewerker het in de kast terugzet, kun je het weer vinden. Dankzij dit meubel kunnen lezers hun boe- FOTO LINKS Links op de foto het monumentale Proosdijgebouw dat ook onderdeel uitmaakt van de bibliotheek. Zicht op de begane grond en de eerste verdieping, open boekenkasten meanderen als een semitransparant raamwerk door de ruimte. Het nieuwe bibliotheekgebouw staat aan de Stromarkt. DECEMBER JANUARI 2019 #6 JAARGANG 29 21

Het restaurant zorgt voor een gastvrije entree. Bar, houten displaymeubels en servicebalie zijn gemaakt door Gielissen Interiors, dat verantwoordelijk was voor het maatwerkinterieur.

(Foto: Florian de Visser) FOTO RECHTSONDER Studiezaal in het Proosdijgebouw. Het interieur van het Proosdijgebouw is ontworpen door BiermanHenket. De wandillustratie is van Florian de Visser.

De kast, met stalen staanders en planken van door en door gekleurd mdf, is net als de rest van het maatwerkinterieur gemaakt door Gielissen Interiors.

3 Het restaurant zorgt voor een gastvrije entree. Bar, houten displaymeubels en servicebalie zijn gemaakt door Gielissen Interiors, dat verantwoordelijk was voor het maatwerkinterieur. FOTO LINKSONDER Maakplaats op de begane grond, met als thema de stad Deventer. De tools van de maakplaatsen zijn ontworpen door Florian de Visser, het blauwe meubilair is gemaakt door ALL-IN Projects. (Foto: Florian de Visser) FOTO RECHTSONDER Studiezaal in het Proosdijgebouw. Het interieur van het Proosdijgebouw is ontworpen door BiermanHenket. De wandillustratie is van Florian de Visser. ken direct in de kast zetten, waar ze dan ook weer gevonden kunnen worden door andere bibliotheekbezoekers. De kast, met stalen staanders en planken van door en door gekleurd mdf, is net als de rest van het maatwerkinterieur gemaakt door Gielissen Interiors. Proosdijgebouw Met een open boekenkast die als een semi-transparant raamwerk door de ruimte meandert, zijn kamers met verschillende functies gecreëerd. De boeken staan deels frontaal gepresenteerd, altijd in de context van de collectie. Verderop in de ruimte is een verhoging gemaakt, met daarachter een soort pleintje. Hanrath: Dit is een van de maakplaatsen waar ik het 22

Maakplaats voor kinderen in de vorm van een grote werkbank. Gielissen voorzag deze van ingebouwde verlichting, stopcontacten en zelfs bankschroeven.

Het thema van deze maakplaats is Deventer. Je ziet dat de vormgeving hier afwijkt van het overige interieur, we hebben blauw en geel gebruikt met zwarte meubels.

4 Maakplaats voor kinderen in de vorm van een grote werkbank. Gielissen voorzag deze van ingebouwde verlichting, stopcontacten en zelfs bankschroeven. De jongerenafdeling, de kruiptunnel -boekendisplays zijn gemaakt door Gielissen Interiors. over had, met een grote tafel en een whiteboard, geschikt voor workshops. Het thema van deze maakplaats is Deventer. Je ziet dat de vormgeving hier afwijkt van het overige interieur, we hebben blauw en geel gebruikt met zwarte meubels. Alle tools in de maakplaatsen zijn ontworpen door Florian de Visser van het Ministerie van Verbeelding en de meubelen zijn gemaakt door ALL IN Projects uit Deventer. Vanaf de begane grond is ook het aangrenzende monumentale Proosdijgebouw toegankelijk. Dit oudste bakstenen gebouw van Deventer herbergt naast kantoorruimte ook de collectie boeken over de stad Deventer, een expositie van de Atheneumbibliotheek en een prachtige studiezaal. De illustratie op de wand van de studiezaal is ook gemaakt door Florian de Visser. Het is een soort stripverhaal geworden over de geschiedenis van het Proosdijgebouw. Dit monumentale deel van de bibliotheek is ingericht door BiermanHenket, dat ook verantwoordelijk was voor het interieur van de kelderverdieping in de nieuwbouw. Hier vind je behalve vergaderruimten en toiletten een theaterzaal met 85 stoelen en een huiskamerbioscoop. DECEMBER JANUARI 2019 #6 JAARGANG 29 23

De jeugdafdeling, met links een maakplaats, rechts de trap naar de bovenste verdieping. FOTO MIDDEN Trap naar de bovenste verdieping. De speelobjecten zijn van Feek.

Bovenaan de trap liggen hier langs de voorgevel vier besloten studie-nissen.

De bedden zijn erg populair als groepswerkplek en ook nu bezet, schoenen zijn uitgetrokken en neergezet op de aangegeven plekken in een vakje.

5 De jeugdafdeling, met links een maakplaats, rechts de trap naar de bovenste verdieping. FOTO MIDDEN Trap naar de bovenste verdieping. De speelobjecten zijn van Feek. Achter de trap zijn de nissen met studiebedden te zien. De trap naar de eerste verdieping. Stoor mij Op de eerste verdieping van de nieuwbouw bevindt zich de jeugdafdeling. Bovenaan de trap liggen hier langs de voorgevel vier besloten studie-nissen. Hanrath: Aanvankelijk zouden deze allemaal ingevuld worden met een coupé-opstelling, maar wij hebben voor twee ervan een studiebed ontworpen. De bedden zijn erg populair als groepswerkplek en ook nu bezet, schoenen zijn uitgetrokken en neergezet op de aangegeven plekken in een vakje. Verder is er een kleurrijk zit/speellandschap, gemaakt door kunstenaar Anthony Kleinepier. De voorleesbankjes bij de ramen zijn geproduceerd door Feek, dat ook de stapelbare speelelementen op deze afdeling maakte. Een stukje verderop vinden we opnieuw een maakplek, dit keer speciaal voor kinderen. Hier staat een grote werkbank, met ingebouwde verlichting en stopcontacten. Een lang werkblad met studieplekken langs de gevel is goed bezet met jongeren. Er liggen speciaal ontworpen driekantige bordjes. Op één zijde staat niet storen op de andere kanten juist hallo en stoor mij. Hanrath: Dit is een mooie manier om mensen zich te laten realiseren dat je altijd met andere mensen te maken hebt in een bibliotheek. Achter in deze ruimte is nog een op brainstorming gerichte maakplaats, waar ook taalcursussen gegeven kunnen worden. Smartlab Bovenaan de trap naar de hoogste verdieping vind je een plateau met fauteuils met uitzicht over het historische centrum. Ook op deze verdieping collecties, reguliere studieplekken, Japanse studieplekken waarbij je aan een laag tafeltje op een kussentje zit en een derde maakplaats, met voorzieningen zoals een lichtbak, 3D-printers en een snijtafel. Er is zelfs een smartlab waar je onder begeleiding met techniek aan de slag kunt. Vanuit deze verdieping bereik je een ruim dakterras, met een prachtig uitzicht over de Deventer binnenstad. Dat de bibliotheek in Deventer een bijzondere plaats inneemt, bleek niet alleen uit de grote betrokkenheid van de opdrachtgever bij het project maar ook uit de enthousiaste reacties van bezoekers op het nieuwe gebouw. Christel Hagelaar, accountmanager interiors bij Gielissen: Mensen zijn echt lyrisch over het gebouw. Wij vonden dit een charmant project, omdat er vanuit de bibliotheek heel betrokken werd meegedacht. Jan David Hanrath kan dit beamen: Vanaf het moment dat de deur voor het eerst open ging heeft de stad de bibliotheek omarmd en wordt het hele gebouw ontzettend intensief gebruikt

Vergelijkbare documenten

DE WERELD VAN DE ARCHITECT ARCHITECTUUR.NL 2/19

DE WERELD VAN DE ARCHITECT ARCHITECTUUR.NL 2/19 VERTICALE BOSSEN + DESIGN BY SIMONE POST + VERSTILDE STAD + INTERVIEW MICHIEL VAN DRIESSCHE + CAMPINA EINDHOVEN + ZORGHOTELS + BIBLIOTHEEK DEVENTER + TINY