Opleidingsbedrijf. Optimalisering van verwarmingsinstallaties Wilo-Brain tips en tricks

Transcriptie

1 Nederland Opleidingsbedrijf InstallatieWerk Optimalisering van verwarmingsinstallaties

2 Service en kwaliteit Vakkundige installatie en onderhoud van een verwarmingsinstallatie... spaart duurzaam energiekosten, zorgt voor geruisarm bedrijf, stijgt de bedrijfsveiligheid in het stookseizoen. Wilo-Brain helpt u en uw klanten daar waar het nodig is! De tips en tricks voor uw dagelijks werk bevorderen de servicekwaliteit en verzekeren u van tevreden klanten. Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 2

3 Servicedoel: Besparing en bedrijfsveiligheid bedrijfszekerheid Brandstofbesparing Stroombesparing Installatiecomponenten Installatieruisklachten voorkomen Bedrijfsveiligheid verhogen Details Pomp en regeling Pagina 6-10 Hydraulica Pagina Drukhandhaving Pagina Ontluchting Pagina Onderhoud Pagina hoge invloed beïnvloedbaar geringe invloed Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 3

4 Hydraulica: Warmte opwekken/warmte verdelen Luchtverzamelpot op hoogste punt in de strang KFE- vul- en aftapkraan Thermostaatkraan (TV) Terugslagklep Afsluiter Elektrische motorklep Strang Handafsluiter (ongeregelde groep) Drukverschilregelaar (DV) Circulatiepomp met pompbesturing Zwaartekrachtrem (SB) Aanvoer Retour 3- weg-menger Vuilvanger Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 4 Membraanexpansievat (MAG)

5 Aanvoer Retour Drukverschilregelaar (DV) Elektronisch geregelde pomp Zwaartekrachtrem (SB) 3- weg-mengklep Vuilvanger Membraanexpansievat (MAG) met KV-kapventiel en KFE-vul en aftapkraan Veiligheidsventiel Afvoer Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 5

6 Pomp en regeling: Elektronisch geregelde verwarmingscirculatiepompen Veilige, spaarzame en geruisarme watercirculatie door automatische vermogensaanpassing van de elektronisch geregelde pomp. Alleen de juist gedimensioneerde en juist ingestelde elektronisch geregelde pomp spaart op stroomverbruik en voorkomt ruisklachten. Hoogrendementspomp Wilo-Stratos ECO Debietbepaling: uit de DIN-warmtebehoefte of uit spec. debiet volgens spec. warmtebehoefte per verwarmbaar gebruiksoppervlak (zie tabel pagina 7). aanbeveling: Elektronische geregelde pompen bij verwarmingsinstallaties met een verwarmingsvermogen > 3 kw altijd toepassen. aanbeveling: Hoogrendementspomp resp. energiebesparende pomp gebruiken. Hoogrendementspomp Wilo-Stratos Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 6

7 Pomp en regeling: Debietbepaling volgens spec. warmtebehoefte Beraamde bepaling van debietwaarden voor pompdimensionering en voorinstelling van thermostaatkranen in verwarmingsinstallaties spec. warmtebehoefte per m 2 gebruiksoppervlak spec. debiet per m 2 gebruiksoppervlak bij QPomp = V Pomp of TV QPomp = AN V spec [l/h] Woonhuis met Q spec V spec bij 20 K V spec bij 15 K V spec bij 10 K V spec bij 5 K max. 2 woningen 100 W/m 2 4,3 l/h 5,7 l/h 8,6 l/h 17,2 l/h meer dan 2 woningen 70 W/m 2 3,0 l/h 4,0 l/h 6,0 l/h 12,0 l/h Huis met laag energieverbruik-standaard 40 W/m 2 1,7 l/h 2,3 l/h 3,4 l/h 6,8 l/h AN Het door de pomp of het thermostaatkraan verzorgde verwarmbare gebruiksoppervlak [m 2 ] V spec Specifieke volumestroom per m 2 gebruiksoppervlak bij Q spec Specifieke warmtebehoefte per m 2 gebruiksoppervlak conform HeizAnlV Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 7

8 Pomp en regeling: Instelling van de opvoerhoogte Aanpassing van het pompvermogen aan de daadwerkelijke behoefte ter voorkoming van thermostaatkraan ruisgeluiden. reductie van het stroomverbruik. een te hoog ingestelde pompopvoerhoogte HPomp >2m leidt tot geluiden en hoger stroomverbruik. twee verschildruk-regelbedrijven p-c (constant) resp. p-v (variabel) zijn mogelijk (zie pagina 9). R L f Pomp-opvoerhoogte: HPomp= [m] R = 50 tot 150 [Pa/m] (oudbouw 50 [Pa/m] nieuwbouw 150 [Pa/m]) L = Lengte van de ongunstigste strang (toevoer + retour) [m] f = Toeslagfactor: 2 -wegklep verwarmingsgroepen = 2,2 3-wegklep verwarmingsgroepen = 2,6 HPomp = Opvoerhoogte van de pomp zo laag instellen als voor onberispelijke verzorging is vereist. Hoogrendementspomp Wilo-Stratos Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 8

9 Pomp en regeling: p-regelbedrijven p-c Drukverschil constant p-v Drukverschil variabel Toepassing is installatieafhankelijk p-c = Veilige drukverschilregeling voor alle toepassingen De leidingsweerstand is klein vergeleken met de weerstand van de thermostaatventielen resp. regelarmaturen. Onafhankelijk van het aantal geopende thermostaatkranen is verder dezelfde druk benodigd. p-v = Hoge benutting van de stroombesparings- en geluidsreductiemogelijkheden. De leidingweerstand is groter dan de weerstand van de thermostaatkranen etc. Het vereiste drukverschil neemt bij geringer wordend debiet afname sterk af. Raadpleeg Wilo voor speciale type regelingen. Regelingsbedrijf Opvoerhoogte Opvoerhoogte H [m] H [m] n-max n-regel H-instelwaarde regel p-c Debiet Q [m 3 /h] Regelingsbedrijf n max p-v Opvoerhoogte Opvoerhoogte H [m] H [ ] n max H-instelwaarde-min H instelwaarde Hinstelwaarde-min H sp = Verschildruk-gewenste Debiet Q [m 3 /h] waarde nmax n-max n regel ½ H instelwaarde n-regel ½ H-instelwaarde Hinstelwaarde H-instelwaarde Hinstelwaarde-min Debiet Q [m 3 /h] H-instelwaarde-min Debiet Q [m 3 /h] Verschildruk H verandert bij Q = 0 [m 3 /h] tot 1 /2 H Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 9

10 Pomp en regeling: Verwarmingscurve en nachtdaling Toevoertemperatuurregeling afhankelijk van weer en tijdstip. Steilheid en parallelliteit van de stooklijn in het kader van het onderhoud controleren, eventueel corrigeren om te hoge toevoertemperatuur uit te sluiten. Met Wilo-autopilot het automatische pomp-dalbedrijf bij afname van de toevoertemperatuur activeren. Hierdoor wordt in dalingsfasen, bijvoorbeeld 's nachts, het pompvermogen drastisch gereduceerd. Alternatief: Beschikbare pomplogica in de ketelregeling activeren. Instelmotor Instelmotor Warmwater-toevoertemperatuur in C in C Norm-buitentemperatuur in C Norm-buitentemperatuur in C Buitentemperatuur in C Buitentemperatuur in C max. toevoertemperatuur in C max. toevoertemperatuur in C Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 10

11 Hydraulica: Thermostaatkraan/elektrische motorklep Aanpassing van de warmteafgifte van de radiator door de thermostaatkraan (TV) of bij vloerverwarming door de elektrische motorklep (SA) aan de warmtebehoefte in de ruimte. TV TV Alleen vooringestelde thermostaatkranen (TV) resp. motorkleppen (SA) of retourschroefverbindingen/voetventielen (RLV) begrenzen het debiet. RVL RVL SA SA RF RF Debietbegrenzing in radiator: specifiek debiet (zie tabel pagina 7). kleine gemiddelde grote verwarmingscapaciteit = kleine gemiddelde grote instelwaarde. Mogelijke verschildruk over de radiator aanhouden: 40 tot 140 mbar. Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 11

12 Hydraulica: Overstortventiel Begrenzing van de stijgende pompdruk door "overstorten van verwarmingswater" tussen toevoer en retour bij het sluiten van de thermostaatventielen. Toegepaste pomp is een ongeregelde vasttoerenpomp Overstortventielen (OV) mogen niet met p-geregelde verwarmingspompen worden gecombineerd omdat hun regelgedrag elkaar kunnen storen of elkaar kunnen opheffen! OV Bij p-geregelde verwarmingspompen geen overstroomventiel installeren of de functie ervan blokkeren. Als dit in conflict is met veiligheidstechnische belangen van de verwarmingsinstallatie, de aanwijzingen van de fabrikant in acht nemen Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 12

13 0,2 0,1 0,3 0 0,4 bar 0,2 0,1 0,3 0 0,4 bar Hydraulica: Drukverschilregelaar/strang inregelventiel De drukverschilregelaar (DV) houdt de verschildruk in de verwarmingsstrang constant. Het strang inregelventiel (SR) begrenst het debiet alleen in vollast bedrijf. Bij de drukverschilregelaar (DV) zijn debiet en drukverschil ook bij deellast begrensd. Het strang inregelventiel (SR) zijn debiet en verschildruk bij deellast niet begrensd. Aanvoer HV SR SR Retour HR Bij een pompopvoerhoogte H Pomp >2mmoet het max. drukverschil in de verwarmingsstrangen door decentrale drukverschilregelaars tot max. 0,2 bar/2 m worden begrensd. De voorinstelling van het debiet middels strang inregelventiel (SR) kan ook door de voorinstelling van alle thermostaatventielen (TV) worden bereikt. DV p 0,2 bar DV p 0,2 bar DV p 0,2 bar DV p 3 0,2 bar HV HR 5 1 Aanvoer Retour Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 13

14 Hydraulica: Zwaartekrachtrem Voorkomen van zwaartekrachtcirculatie bij uitgeschakelde pomp. SB SB Onder zwaartekrachtrem (SB) zonder luchtsluis verzamelt zich lucht, hetgeen leidt tot verwarmingsstoringen en pompuitval SB SB De zwaartekrachtrem (SB-LS) met luchtsluis aan de pomp-perszijde installeren en zo de luchtopeenhoping in de circulatiepomp voorkomen. SB-LS SB-LS SB-LS SB-LS Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 14

15 Hydraulica: Vuilvanger Scheiding van vuildeeltjes uit het verwarmingswater. Niet reinigen van het verwarmingswater na inbedrijfname en tijdens bedrijf kan leiden tot storingen en beschadiging veroorzaken. VV Na inbedrijfname van de installatie regelmatig of permanent het verwarmingswater reinigen. Bij flensuitvoering van de vuilvanger (VV) de vervuilingsgraad via het drukverschil over de vuilvervanger controleren. Aan beide zijdes afsluiters plaatsen ten behoeve inblokken vuilvanger VV Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 15

16 Drukhandhaving: Membraanexpansievat (MAG) Compensatie van het veranderende watervolume in de verwarmingsinstallatie (2) <--> (3) afhankelijk van de bedrijfstemperaturen bij gelijktijdige stabiele drukhandhaving. Als de voordruk in het membraan- expansievat (1) en de systeemdruk (2) niet juist zijn ingesteld en niet regelmatig gecontroleerd zijn, dringt lucht binnen door onderdruk en ontstaan er geluiden en corrosieprocessen in de installatie. Dezelfde gevolgen ontstaan ook bij een te klein membraan-expansievat. Onderdruk moet in het bijzonder in de uitschakel- en temperatuurdalingsfasen worden uitgesloten. KV = Kapventiel KFE = Ketel- vul- en aftapkraan (1) (1) (1) Inbouwtoestand membraan- membraanexpansievatustand koude membraam- (2) Installatie (2) Installatie degevuld/koud toestand. (3) Installatie (3) Installatie (3) bij Installatie max. bij max. bij max. aanvoertemperatuur KV KV KV KFE KFE KFE KV KV KV KFE KFE KFE KV KV KV KFE KFE KFE Stikstof Stikstof Stikstof Stikstof Stikstof Stikstof Stikstof voordruk voordruk 1,0/1,5 voordruk 1,0/1,5 bar 1,0/1,5 bar bar Membraanexpansievat- Membraan-expansievat vat- uitzetting uitzetting Membraanexpansievat- Membraam-expansievat Waterreserve Waterreserve Waterreserve W ruk = ve + vo voordruk vo,5 +0,5 bar bar =vuldruk systeem Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 16

17 Dimensionering: conform DIN of volgens Wilo-selectietabellen 1-3 (zie pagina 25 27) of volgens membraan-expansievat fabrikantselectietabel Aansluiting: Aansluitpunt: Uitzondering: Statische hoogte: (5) altijd afsluitbaar te legen, bijv. kapventiel (KV) of snelkoppeling met aftap (KFE). (6) Altijd aan de pomp-zuigzijde. (7) Aansluitpunt aan de pomp-perszijde: membraan-expansievat voordruk met max. pompopvoerhoogte verhogen voordruk membraan-expansievat bij dimensionering in acht nemen (4) Midden membraan-expansievat tot hoogste punt installatie (4) Statische hoogte (5) Aansluiting Membraan-expansievat voordruk: statische hoogte van 0 tot 10 m = 1,0 bar statische hoogte van 10 tot 15 m = 1,5 bar plus verdampingsdruk indien T-medium> 100 C Installatie-vuldruk: (2) 0,5 bar boven membraan-expansievat voordruk (5) Aansluitpunt Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 17

18 Drukhandhaving: 4-weg-mengklep Aanpassing van de toevoertemperatuur aan de buiten temperatuur bij gelijktijdige verhoging van de retourtemperatuur aan ketelzijde. De onderbreking van de hydraulische verbinding tussen verwarmings en ketelkring (mengklepstand "volle bijmenging") kan leiden tot onderdruk in de verwarming of ketelkring en zo leiden tot binnendringen van lucht. (1) (2) Verwarmings- en ketelkring door bypassleiding met smoorklep (1) verbinden (foutcirculatie in acht nemen) of beter tweede expansievat (2)+(3) aanbrengen. (3) (2) Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 18

19 Ontluchting: Luchtafscheider/luchtverzamelpot De lucht van de vloeistof scheiden en afblaasbaar verzamelen. Inbouw horizontaal De lucht moet zich voor de handmatige of automatische afscheiding in een "rustig traject" kunnen afscheiden en verzamelen. Inbouw horizontaal, Inbouw verticaal, Luchtafscheider/luchtverzamelpotten altijd in de stromingsrichting van het water op een verticaal(val) punt van de installatie installeren. Inbouw verticaal In de handel gebruikelijke luchtafscheider of lucht-verzamelpot (LA) volgens Wilodimensioneringsaanbeveling inbouwen. Ontluchten via ontluchtingsleiding met ontluchtingskraan, bij hoge uitzondering via snelontluchter afblazen. Wilo-dimensioneringsaanbeveling (zie tabel 4, pagina 28) Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 19

20 Ontluchting: Snelontluchter Het automatisch afvoeren van de lucht in de luchtafscheider, in lucht-verzamelpot of in de Wilo-onluchtingspomp verzamelde gassen. Snelontluchters werken alleen op luchtverzamelpunten bij de juiste systeemdruk en worden bij onderdruk snelbeluchters! Geen ontluchting bij watersnelheid > 0,1 m/sec. Altijd alleen in combinatie met lucht-verzamelpotten, luchtafscheiders of ontluchtingspompen toepassen. Functieveilige snelontluchter met luchtinlaatblokkering (1) monteren, Functie regelmatig controleren, Niet op het hoogste punt van installatie installeren, Onderdruk op het hoogste punt van installatie uitsluiten. Vergelijk pagina 19 Vergelijk pagina 21 (1) Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 20

21 Ontluchting: Ontluchtingspomp De lucht door centrifugale werking in de pomp van de vloeistof scheiden en afblaasbaar verzamelen. Deze pomp plus aangebouwde snelontluchter werkt veilig. Luchtinlaat door onderdruk is uitgesloten; gebruik snelontluchter met luchtinlaatblokkering. Onderdruk op het hoogste punt van installatie uitsluiten. De pomp met functieveilige snelontluchter (met geïntegreerde luchtinlaatblokkering) uitvoeren. Tips en tricks membraan-expansievat (pagina 16-17) en snelontluchter (pagina 20) toepassen. Onderdruk veilig voorkomen Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 21

22 Onderhoud: Juiste gebruiksomstandigheden voor elektronisch geregelde pompen De thermostaatkraan of de retourschroefverbinding/voetventiel op de capaciteit van de radiator of de specifieke warmtebehoefte dimensioneren en instellen. Zie pagina 11 Competentie en controle Het drukverschil over de thermostaatkraan door de opvoerhoogte van de pomp (max. 2 m) of drukverschilregelaar (max. 200 mbar) begrenzen. Zie pagina 11,13 Het debiet afleiden uit warmtebehoefte of bij vervanging uit de specifieke warmtebehoefte. Zie pagina 6 De opvoerhoogte niet hoger instellen dan voor onberispelijke verzorging nodig is en instellen! Zie pagina 8 De voordruk van het membraan-expansievat op de statische hoogte aanpassen. De installatie-vuldruk bij koude installatie een 0,5 bar boven de voordruk in het membraan-expansievat instellen. De voordruk in het membraanexpansievat jaarlijks controleren en indien nodig corrigeren Zie pagina 16,17 Pompregeling Vergelijk pagina 8 tot 10 Onderhoudscontract De lucht in de luchtafscheider verzamelen en handmatig of automatisch afblazen. De systeemdruk continu handmatig of automatisch controleren. Zie pagina 16 tot 21 Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 22

23 Onderhoud: Kritische gebruiksvoorwaarden voor verwarmingscirculatiepompen Debiet en stroomopname hoger dan noodzakelijk door niet-vooringestelde thermostaatkranen of retourschroefverbindingen/ voetventielen. In het bijzonder in deellastbedrijf en in dalperiodes (s nachts) Zie pagina 11 Competentie en controle Verschildruk hoger dan vereist of toegelaten door ontbrekende decentrale verschildrukregelaar of bij deellast door ongeschikte strangregelventielen. Zie pagina 11,13 Debiet en stroomopname hoger dan vereist door overgedimensioneerde pompen. Zie pagina 6 Verschildruk hoger dan vereist of toegelaten door te hoog ingestelde pompopvoerhoogte. Zie pagina 8 Onderdruk en luchtintreding door nietaangepaste en niet-gecontroleerde membraan-expansievat voordruk en systeemdruk. Zie pagina 16,17 Onderhoudscontract Lucht aanwezig door falende luchtafscheider of snelontluchter die niet efficiënt functioneren of zelfs belucht. Zie pagina 16 tot 21 Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 23

24 Onderhoud: Service en servicedienst met onderhoudscontract Garantie van de optimaal verwarmingsbedrijf door competent en regelmatig systeemonderhoud vanaf inbedrijfname van de installatie Door vakkundig systeemonderhoud van de gehele verwarmingsinstallatie vanaf inbedrijfname kunnen garantie- en coulancekosten drastisch worden gereduceerd. Regelmatige service en onderhoud De gebruiker attanderen op de veiligheid, behoud van functionaliteit, voorschriften en de invloed van onderhoud. Onderhoudscontract vanaf inbedrijfname aanbieden. Garantie conform VOB (Duitsland) bedraagt slechts 2 jaar zonder regelmatig onderhoud vanaf inbedrijfname. Regelmatige service bij verwarmingsinstallaties 1 x per jaar (minimaal). Het servicedoel: Bedrijfsveiligheid van de verwarmingsinstallaties garanderen Kosten reduceren Geluidsklachten voorkomen Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 24

25 Drukhandhaving: Drukwaarden in de verwarmingsinstallatie Tabel 1: Drukwaarden in de verwarmingsinstallatie Statische hoogte Componenten-drukwaarden Voordruk membraan expansievat 0 tot 10 m 1,0 bar Installatie-drukwaarden Veiligheidsventiel Vuldruk min. Einddruk max. 2,5 bar 1,5 bar 2,0 bar 3,0 bar 1,5 bar 2,5 bar 10 tot 15 m 1,5 bar 3,0 bar 2,0 bar 2,5 bar Statische hoogte [m] Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 25

26 Drukhandhaving: Membraan-expansievat dimensionering volgens warmtevermogen Tabel 2: Dimensionering membraan- expansievat overeenkomstig de warmtecapaciteit selectietemperatuur = 90 C, afblaasdruk van de veiligheidsventiel psv = 2,5 bar x [bar] Stat.hoogte Vat [ltr] 8/x Convectoren 5,2 l/kw x = Membraan-expansievat voordruk [bar] Plaatradiator 8,7 l/kw Gegoten radiatoren 12 l/kw Stalen radiatoren 15 l/kw Vloerverwarming 18,5 l/kw 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] Warmtevermogen van de verwarmingsinstallatie [kw] 12/x /x /x /x /x /x /x /x /x /x /x /x Bron: Flamco Flexcon-catalogus Toepassing met andere toevoertemperatuur is toegestaan want: lage toevoertemperatuur vereist grotere radiatoren, maar leidt tot minder uitzetting. Beide uitwerkingen heffen beide elkaar bijna op. Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 26

27 Tabel 3: Dimensionering membraan-expansievat overeenkomstig de warmtecapaciteit selectietemperatuur = 90 C, afblaasdruk van de veiligheidsventiel psv = 3,0 bar x [bar] Stat.hoogte Vat [ltr] 8/x Convectoren 5,2 l/kw x = Membraan-expansievat voordruk [bar] Plaatradiator 8,7 l/kw Gegoten radiatoren 12 l/kw Stalen radiatoren 15 l/kw Vloerverwarming 18,5 l/kw 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 1,0 [bar] 1,5 [bar] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] 10 [m] 15 [m] Warmtevermogen van de verwarmingsinstallatie [kw] 12/x /x /x /x /x /x /x /x /x /x /x /x Bron: Flamco Flexcon-catalogus Toepassingen met andere toevoertemperatuur is toegestaan want: lage toevoertemperatuur vereist grotere radiatoren, maar leidt tot minder uitzetting. Beide uitwerkingen heffen elkaar bijna op. Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 27

28 Ontluchting: Dimensioneringsaanbeveling voor lucht-verzamelpotten Tabel 4: Dimensioneringsaanbeveling voor lucht-verzamelpotten Inbouw horizontaal Aansluitleiding DIN 2999 DN [mm] DN 2 Lucht-verzamelpot afmetingen Bouwlengte L [mm] Ontluchtingsleiding DN R 3 / (100) 200 R 1 /2 R (100) 250 R 1 /2 R 1 1 / (100) 300 R 1 /2 R 1 1 / (150) 360 R 1 /2 R (150) 450 R 1 /2 R 2 1 / (200) 600 R 1 / R 1 / R 3 / R R 1 Inbouw verticaal Stromingssnelheid in luchtverzamelpot altijd maximaal 0,1 m/s Alternatieve maten voor typereductie en voor grotere opslagvolumes. Stand: 08/2005 Technische wijzigingen voorbehouden 28