Technische bijeenkomst Breed Handelsberaad Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) Handel. Directie Internationale Marktordening en Handelspolitiek

Transcriptie

1 Verslag Omschrijving Vergaderdatum en tijd Technische bijeenkomst Breed Handelsberaad Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) Handel Donderdag 4 mei 2017, 14:30-16:00 Postbus EB Den Haag Datum 1 juni 2017 Vergaderplaats Aanwezig Ministerie van Buitenlandse Zaken, Den Haag Directie Internationale Marktordening en Handelspolitiek CNV Vakcentrale, Consumentenbond, FNV, Milieudefensie, SOMO, VNG, VNO-NCW/MKB-NL Voorafgaand aan het algemeen overleg op 9 mei 2017 over de Raad Buitenlandse Zaken (RBZ) Handel op 11 mei 2017 in Brussel stuurt de Minister voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking de geannoteerde agenda naar de Tweede Kamer. 1 Op de agenda van de RBZ Handel staan de antidumpingmethodologie, de modernisering van het handelsdefensief instrumentarium, de voorbereiding van de 11 e WTO Ministeriële Conferentie in december 2017, de implementatie van handelsakkoorden en enkele informatiepunten. Deze geannoteerde agenda vormt tevens de basis voor de technische bijeenkomst van het Breed Handelsberaad (BHB) op 4 mei Het Ministerie van Buitenlandse Zaken (hierna: MinBZ) meldt dat de geannoteerde agenda relatief laat is verspreid onder de BHB-leden omdat in het comité van permanente vertegenwoordigers (Coreper) het voorstel voor de antidumpingmethodologie op 3 mei is besproken. Deze bespreking moest nog worden meegenomen in de geannoteerde agenda. Antidumpingmethodololgie MinBZ geeft een korte toelichting op het voorstel van de Europese Commissie om de antidumpingmethodologie aan te passen. Het betreft een aanpassing van wetgeving om antidumpingen antisubsidie heffingen te berekenen. De discussie over het voorstel gaat onder andere over de vraag of China na 15 jaar als markteconomie kan worden beschouwd. Nederland was hier aanvankelijk voorstander van. De Europese Commissie is een andere weg ingeslagen door een voorstel te doen om de antidumpingmethodologie aan te passen. Deze maakt nu niet langer onderscheid tussen landen met een markteconomie-status en landen zonder deze status. China heeft daarop op 12 december 2016 een klacht ingediend bij de WTO tegen de EU over de huidige antidumpingmethodologie. Een lid geeft aan niet betrokken te zijn geweest in voorgaande stadia en verzoekt MinBZ om verdere toelichting te geven op het voorstel van het Maltese Voorzitterschap. Tevens vraagt het lid of Nederland akkoord is met het voorstel van het Voorzitterschap. 1

2 MinBZ meldt dat er op 16 februari een Algemeen Overleg heeft plaatsgevonden over dit voorstel met de Tweede Kamer. Het oorspronkelijk voorstel van de Commissie is inmiddels juridisch aangescherpt na onderhandelingen in de Raad. Of het voorstel WTO-compatibel is hangt in de praktijk af van hoe de Commissie deze gaat implementeren. Een lid vraagt wat het betekent als uitgegaan wordt van prijzen in een analoog land. MinBZ geeft aan dat normaliter de heffingen worden berekend op basis van prijzen in China. In het geval van China kunnen interne prijzen en data verstoord zijn. Daarom wordt er gebruik gemaakt van out of country data. Een lid stelt dat het lijkt alsof de belangen van de staalindustrie niet voldoende in acht worden genomen. Een ander lid is het hiermee eens. Dit lid geeft verder aan een afweging te maken tussen de belangen van de staalindustrie en staalverwerkende industrie. MinBZ meldt dat het BNC-fiche van 16 december 2016 een eerste inzicht geeft in hoe Nederland denkt over deze kwestie en dat in principe de antidumpingheffingen ongeveer op het huidige niveau blijven gehandhaafd. Ook is het belangrijk om te differentiëren in de belangen van de staalproducenten en de staalverwerkers. De staalproducenten hebben belang bij hogere heffingen, maar de verwerkers juist bij wat meer gebalanceerde heffingen. Een lid verzoekt om in de toekomst door te linken naar relevante achtergrondstukken in de geannoteerde agenda. Een lid geeft aan dat tijdens de Transatlantic Consumer Dialogue een paper TACD Positive Consumer Agenda: New Rules for the Global Economy is opgesteld. 2 MinBZ geeft aan na te denken hoe om te gaan met het toesturen van documenten. MinBZ wil belanghebbenden informeren op cruciale momenten, zoals de bespreking tijdens het Coreper. Wat betreft het voorstel over de antidumpingmethodologie was hier weinig tijd voor. De Tweede Kamer was met reces. Het Maltese voorzitterschap wilde snel tot een besluit komen met het oog op de bijeenkomst van het comité internationale handel van het Europese Parlement (INTA) op 4-5 mei. Verder meldt MinBZ dat er naar verwachting in de middag nog antwoorden op Kamervragen over de antidumpingmethodologie worden gestuurd. Een lid geeft aan het voorstel intern besproken te hebben en dat de voorgestelde methode lijkt op het model van de VS. Modernisering handelsdefensief instrumentarium MinBZ geeft aan dat de modernisering van het Handelsdefensief instrumentarium zich in de triloogfase bevindt. Ook gaat MinBZ kort in op de lesser duty rule en verschillende manieren om schade door dumping te berekenen. 2

3 Voorbereiding van 11e WTO Ministeriële Conferentie in december 2017 MinBZ schetst kort de voorbereidingen voor de 11 e ministeriële WTO-conferentie en licht de onderwerpen visserijsubsidies, grensoverschrijdende elektronische handel (e-commerce) en binnenlandse landbouwsteun toe. MinBZ meldt dat de EU een relatief laag ambitieniveau aanhoudt om met het gehele WTO-lidmaatschap basisafspraken te kunnen maken. Binnen het onderwerp e- commerce richt de EU zich op afspraken over elektronische contracten, spam, consumentenrechten en elektronische identificatie. Een lid geeft aan e-commerce een belangrijk onderwerp te vinden en uit zorgen over het gebrek aan waarborgen voor gegevensstromen. In opdracht van dit lid heeft de Universiteit van Amsterdam een onderzoek gedaan naar gegevensstromen en handelsakkoorden, waaruit zou blijken dat er een spanningsveld bestaat tussen afspraken in handelsakkoorden en de Europese wetgeving over privacybescherming. 3 MinBZ meldt dat twee consultatiebijeenkomsten over datastromen hebben plaatsgevonden, waarbij een BHB-lid en de Universiteit van Amsterdam eveneens aanwezig waren. Hieruit bleek steun voor de door de Commissie voorgestelde aanpak. Een lid geeft aan betalingsverkeer te missen binnen het onderwerp e-commerce en benadrukt het belang van privacybescherming. Ook vindt dit lid dat grensoverschrijdende uitbesteding van diensten via online platforms als aandachtspunt moet worden meegenomen in de discussie. Dit lid noemt als voorbeeld vertaalopdrachten die worden uitbesteed aan vertalers in Colombia in plaats van vertalers in Spanje omdat dit goedkoper is. De internationale vakbeweging waar dit lid deel van uitmaakt, buigt zich momenteel over dit onderwerp. Het lid zal ideeën over deze kwestie delen met MinBZ. MinBZ geeft aan, dat gezien de complexiteit van de discussie rondom privacy en gegevensstromen, het naar verwachting niet gaat lukken om hier afspraken over te maken binnen de WTO in december. Een lid vraagt naar de status van de Doha-ronde. MinBZ stelt dat in de Ministeriële Verklaring van 2015 is vastgelegd dat de onderwerpen van de Doharonde moeten worden geprioriteerd in de WTO-onderhandelingen. Tegelijkertijd wordt voorzichtig afgetast of kan worden gesproken over onderwerpen die geen onderdeel waren van de Doharonde, maar ook relevant zijn voor WTO-leden. Een lid vraagt of er nog over investeringen wordt gesproken binnen de WTO. MinBZ meldt dat een Multilateraal Investeringshof op dit moment niet besproken wordt binnen de WTO. Binnen de G20 wordt wel discussie gevoerd over investeringsfacilitatie. Een lid vraagt hoe de onderwerpen voor de Ministeriële Conferentie in december worden bepaald. MinBZ geeft aan dat onder leden wordt besproken welke onderwerpen van belang zijn voor ontwikkelingslanden én ontwikkelde landen, bijvoorbeeld over het beperken van binnenlandse landbouwsteun of het aan banden leggen van visserijsubsidies die bijdragen aan overbevissing. Dit geldt ook voor een onderwerp als e-commerce, een sector die de mogelijkheid biedt tot leap frogging voor ondernemers in ontwikkelingslanden. Nederland kijkt hiervoor naar de positie van ontwikkelingslanden in het handelssysteem en naar de zorgen van belanghebbenden in Nederland. Een lid noemt het spanningsveld dat zij zien tussen duurzame ontwikkeling en handelsregels, bijvoorbeeld op het gebied van local content requirements voor zonnepanelen. 3

4 MinBZ is in dit geval niet overtuigd van de meerwaarde van local content requirements bij de handel in goederen. Immers, of een product groen is staat los van de vraag of het in het thuisland is geproduceerd of elders. MinBZ ziet graag dat handelsverdragen bijdragen aan klimaatdoelstellingen. Een voorbeeld is het Milieugoederenakkoord, dat de handel in groene goederen zal bevorderen door de uitfasering van importheffingen op deze goederen. Een lid vraagt of de verwijzing naar binnenlandse wet- en regelgeving ten aanzien van de dienstenhandel in de geannoteerde agenda doelt op Trade in Services Agreement (TiSA) en verheffing hiervan tot WTO-niveau. MinBZ geeft aan dat het doel is om alle afspraken van TiSA uiteindelijk te integreren in de WTO. Het gaat hier dan om afspraken over verbetering van regelgevende procedures, zoals het belang van een onafhankelijke rechter bij het afwijzen van vergunningen. Dit soort afspraken zorgt voor een efficiënt regelgevend kader waar burgers en ondernemers op kunnen vertrouwen. Voor Nederland betreffen het misschien basale afspraken, maar mondiaal doen ze weer een stapje in de goede richting, ook voor ontwikkelingslanden. De EU en overige partijen hebben tijdens de onderhandelingen over TiSA geleerd over welke afspraken brede consensus bestaat. Deze afspraken vormen de basis voor de discussie in de WTO. Maar uiteindelijk zullen alle WTO-leden akkoord moeten gaan met de voorstellen. Implementatie handelsakkoorden MinBZ licht kort het onderwerp implementatie handelsakkoorden toe en legt uit dat Nederland zich actief inzet op dit onderwerp. Zo is één van de doelen om mkb ers beter te informeren hoe ze gebruik kunnen maken van de voordelen die handelsakkoorden bieden. Een lid vraagt hoe EU-lidstaten staan ten aanzien van de afdwingbaarheid van duurzaamheidsafspraken in handelsakkoorden. MinBZ geeft aan dat deze discussie zich nog in het beginstadium bevindt. De early review die de EU en Canada hebben afgesproken in de gemeenschappelijke interpretatieve verklaring bij CETA, vindt plaats na de voorlopige toepassing van CETA. Een lid geeft aan dat het handig is om geïnformeerd te blijven over deze discussie, zodat ze ook de discussie kan aanjagen in andere lidstaten. Een lid vraagt naar de rol van duurzaamheid in het implementatietraject. MinBZ benadrukt dat de focus van de taskforce FTA-implementatie op implementatie het gehele handelsakkoord ligt, inclusief het duurzaamheidshoofdstuk. Verbeteren van de implementatie van handelsakkoorden betekent vooral meer inzet op communicatie over het profiteren van handelsakkoorden richting de gebruikers van akkoorden. Daarnaast zet de taskforce zich onder meer in om te zorgen dat ook eventuele belemmeringen gemakkelijk kenbaar kunnen worden gemaakt door gebruikers en dan ook op de goede plek terechtkomen. Informatiepunten MinBZ bespreekt kort de informatiepunten in de agenda: de voorgenomen handelsakkoorden met Australië, Nieuw-Zeeland en Chili, autonome handelsmaatregelen Oekraïne, het EU-Myanmar investeringsbeschermingsakkoord en het reflectiepaper Harnessing globalisation by 2025 van de Europese Commissie. Een lid vraagt hoe mandaten besproken worden in de Tweede Kamer nu het kabinet demissionair is. MinBZ geeft aan dat besluitvorming doorgaat, ook al is het kabinet demissionair.

5 Een lid geeft aan input te hebben ontvangen van collega s van het Transnational Institute (TNI) en verzoekt om goed te kijken of de hervormingsagenda voor Oekraïne niet tot mensenrechtenschendingen leidt. Door invoering van een kadaster om landrechten vast te leggen zou land makkelijker verhandelbaar worden. Dit zou de aanschaf van land door Europese boeren legitimeren en mogelijk corruptie in de hand werken. MinBZ geeft aan dat de EU Oekraïne steunt in haar hervormingen. De Europese Commissie heeft een team in Oekraïne om de overheid te assisteren, bijvoorbeeld bij de hervorming van het kadaster en het landeigendom vaak één van de lastigste hervormingen bij de transitie van een communistisch land naar een markteconomie. De Commissie zet zich ook actief in om corruptie te bestrijden. Hier worden halfjaarlijkse voortgangsrapportages over opgesteld, die tevens met de Tweede Kamer worden gedeeld. Het voorstel van de Europese Commissie is dat de stapsgewijze verlaging van enkele invoerrechten, zoals op kunstmest en tomaten, versneld plaatsvinden om zo een extra stimulans te bieden aan Oekraïense boeren. Het INTA-committee van het Europese Parlement zal in de namiddag van 4 mei over het voorstel stemmen, en naar verwachting de belangrijkste voordelen uit het voorstel halen. Een lid vraagt naar handhaving van afspraken uit het EU-investeringsakkoord met Myanmar en verwijst naar schendingen van rechten van de Rohingya. MinBZ geeft aan dat dit een terechte zorg is die breed gedeeld wordt binnen de EU. MinBZ meldt dat de tekst van de afspraken over mensenrechten, rechtstaat en duurzaamheid van een hoog ambitieniveau is. Het maatschappelijk middenveld in Myanmar wordt actief betrokken bij de onderhandelingen. Zo mogen bij elke ronde lokale ngo s aanschuiven. Dit lid geeft aan dat het belangrijk is om dit te weten, zodat vakbewegingen dit proces kunnen versterken. Een lid vraagt of Nederland ook duurzaamheidsbepalingen wil opnemen in de modeltekst investeringsbeschermingsovereenkomst (IBO). MinBZ geeft aan dat hier nog geen beslissing over gemaakt is en meldt dat ook handhavingscapaciteit een aandachtspunt is. Een lid vraagt of het nog mogelijk is om op termijn te overleggen over het EU-reflectiepaper. Een lid stelt voor om hier samen met vakbewegingen iets voor te organiseren. Een ander BHB-lid reageert positief op dit voorstel. Een lid vraagt naar de stand van zaken rondom TTIP. MinBZ geeft aan dat aanstellingen van senior medewerkers in de VS nog langzaam verlopen en dat het publiek sentiment niet veel veranderd is. Voorlopig wordt hier dus geen voortgang verwacht. Een lid verwijst naar de voortgangsrapportage handelsakkoorden en stelt zich zorgen te maken over de mogelijkheid voor maatschappelijke organisaties in Indonesië om het akkoord te kunnen monitoren. Dit lid vindt het belangrijk dat dit duidelijk geregeld wordt in het akkoord. MinBZ geeft aan dat dit een bekend probleem is en neemt de opmerkingen mee.