Orde van dienst voor 4 november 2018 in de Doopsgezinde kerk in Borne. Gedenken overledenen (m.m.v. de cantorij)

Transcriptie

1 Orde van dienst voor 4 november 2018 in de Doopsgezinde kerk in Borne Gedenken overledenen (m.m.v. de cantorij) Henk Oosterveen, organist en leiding cantorij ds. Carla Borgers, voorganger m.m.v. leden van de diaconie DG Twente Zuid-Oost Orgelspel voor de dienst Welkom en mededelingen Aansteken van de kaars Moment van stilte Bemoediging Ons begin is in de naam van God die liefde is en licht en grond van ons bestaan die genadig is en ruimte geeft die ons draagt in leven en in sterven. Gods vrede is met ons allen en met allen die in ons hart leven. Amen Openingslied: Rond het licht dat leven doet (Liedboek 287), coupl. 1, 2 en 5 Gebed (tekst: Marijke de Bruijne) Wie niet de schaduw kent kent niet het licht, wie nooit op schimmen jaagt weet niet wat waarheid is. Maar als het schimmenrijk ons overvalt, de schaduw met haar lange vingers reikt naar wat ons lief en dierbaar is, wees dan met ons en sta ons bij, help ons het pad terug te gaan langs schim en schaduw naar het licht, het leven en naar Jou. Lied Een schoot van ontferming is onze God (Liedboek 158 b) 1 e keer cantorij, 2 e keer allen (1-stemmig) We gedenken de mensen die in het afgelopen jaar zijn overleden Inleidende woorden In deze dienst gedenken we de mensen die ons als gemeente of persoonlijk in het afgelopen jaar zijn ontvallen. We noemen hun namen, ontsteken een lichtje en stellen hen zo present in ons midden. Zij zijn niet weg, zij zijn niet uit onze herinnering verdwenen. Zij leven

2 voort in ons met hun vreugde en verdriet, met hun lach en hun tranen, met heel dat kostbare leven waarvan wij deelgenoot mochten zijn. Wij dragen hen nog dagelijks in ons mee. Lied Koester de namen die wij hier gedenken (Liedboek 199) Gedicht Herinneringen (Olja Offenberg) Je kunt huilen, dat ik ben gegaan, of je kunt lachen, dat ik geleefd heb. Je kunt je ogen sluiten en willen dat ik terugkom, maar je kunt ze ook openen en zien wat ik achtergelaten heb. Jouw hart kan leeg zijn omdat je mij niet meer kunt zien, maar het kan ook vol van liefde zijn, die ik jou gaf. Je kunt eraan denken dat ik gegaan ben, of je draagt mij in jouw hart en laat mij verder leven in jou. Je kunt huilen en leeg zijn. Of je kunt datgene doen wat ik graag wilde: dat jij lacht, dat jij je ogen opent, liefde geeft en doorgaat in liefdevolle herinnering. We noemen de namen (door leden diaconie) Telkens na het ontsteken van een lichtje zingen we: Bewaar in uw liefde (ZZZ 26) Ontsteken van een lichtje voor de vele mensen in de wereld die door oorlog, geweld, rampen of honger zijn omgekomen en voor wie hen moeten missen. Nogmaals zingen: Bewaar in uw liefde Gelegenheid voor iedereen om een lichtje ter nagedachtenis te ontsteken voor overledenen in persoonlijke kring De cantorij zingt: Als de dag niet meer glanst (ZZZ 341) Moment van stilte Bijbellezing Psalm 23 1 Een psalm van David. De HEER is mijn herder, het ontbreekt mij aan niets. 2 Hij laat mij rusten in groene weiden en voert mij naar vredig water, 3 hij geeft mij nieuwe kracht en leidt mij langs veilige paden tot eer van zijn naam. 4 Al gaat mijn weg door een donker dal, ik vrees geen gevaar, want u bent bij mij, uw stok en uw staf, zij geven mij moed.

3 5 U nodigt mij aan tafel voor het oog van de vijand, u zalft mijn hoofd met olie, mijn beker vloeit over. 6 Geluk en genade volgen mij alle dagen van mijn leven, ik keer terug in het huis van de HEER tot in lengte van dagen. Lied De Heer is mijn herder (Liedboek 23 b) allen Bijbellezing Matteüs 5, Toen hij de mensenmassa zag, ging hij de berg op. Daar ging hij zitten met zijn leerlingen om zich heen. 2 Hij nam het woord en onderrichtte hen: 3 Gelukkig wie nederig van hart zijn, want voor hen is het koninkrijk van de hemel. 4 Gelukkig de treurenden, want zij zullen getroost worden. 5 Gelukkig de zachtmoedigen, want zij zullen het land bezitten. 6 Gelukkig wie hongeren en dorsten naar gerechtigheid, want zij zullen verzadigd worden. 7 Gelukkig de barmhartigen, want zij zullen barmhartigheid ondervinden. 8 Gelukkig wie zuiver van hart zijn, want zij zullen God zien. 9 Gelukkig de vredestichters, want zij zullen kinderen van God genoemd worden. Lied Gelukkig (canon van Jan Marten de Vries) door de cantorij Korte overdenking Psalm 23, voor de één een kapot gelezen tekst, niet meer aansprekend; voor de ander een tekst die het hart raakt, telkens weer. Het is denk ik niet voor niets dat om deze psalm zo vaak wordt gevraagd voor een belangrijk moment in een mensenleven, zoals bij een huwelijk, bij belijdenis en doop, maar zeker ook bij een uitvaart. Deze psalm weet toch vaak mensen kracht en hoop en energie te geven, troost te bieden, te bemoedigen. Misschien helpt daar ook de rechtstreekse en eenvoudige taal bij. Je hebt er eigenlijk geen theologische uitleg bij nodig. De taal spreekt direct tot onze verbeelding. Maar -zo vragen moderne mensen- die herder en dat schaap dan? Ik ben niet zo volgzaam, ik zoek mijn eigen weg in het leven. Ik heb geen herder nodig die voor me uit gaat en me de weg wijst of die achter me aan jaagt om me een bepaalde kant op te drijven. Nee, aan zo n herder hebben de meesten van ons geen behoefte, denk ik. God als herder is natuurlijk een beeld uit die oude agrarische samenleving. Het is een godsbeeld dat ons vandaag sowieso minder aanspreekt. Maar om dan toch bij dat beeld te blijven dat de tekst ons aanreikt: misschien loopt die herder niet voor ons uit en misschien loopt hij ook niet achter ons. Misschien gaat hij naast ons, als metgezel. Ik las deze week in het blad Klooster een verslagje van de mediapriester Antoine Bodar over zijn pelgrimstocht naar Santiago de Compostella. Hij liep die tocht met een vriendin. Vóór de reis had hij wat tegengestribbeld en gemeend dat je zo n tocht alleen moet maken. Maar zij had gezegd dat je prima samen op kunt lopen en toch alleen kunt zijn. Zo gingen zij samen, de één soms wat vooruitlopend op de ander, elk in hun eigen gedachten. Dit deed mij aan Psalm 23 denken. Je loopt je levensweg alleen, maar toch samen. Als het erop aan komt, als er duisternis dreigt, een donker dal, striemende

4 tegenwind en regen, dan is er die hand op je schouder, die steun in de rug van iemand die naast je gaat. Een medemens? God? Misschien Gods adem in die medemens? Uiteindelijk zijn we als mensen elkaars hoeders op een levensweg die we soms alleen en soms tezamen gaan. Degenen die wij hier vanochtend hebben genoemd, de zusters en broeders die niet meer onder ons zijn, hebben een deel van hun leven -soms een groot deel van hun leven- deel uitgemaakt van een doopsgezinde of andere christelijke gemeente, hier of ook elders. In zo n gemeente ben je ook elkaars hoeder/herder. Je houdt elkaar scherp, je bevraagt elkaar, je leert van elkaar hoe de weg van Jezus te gaan, hoe zijn voorbeeld te volgen. De weg van vrede, gerechtigheid en rechtvaardigheid, de weg van naastenliefde, barmhartigheid. Die weg is eigenlijk niet alleen te gaan; hij is te zwaar voor iemand alleen. De tegenkrachten zijn te talrijk en de druk om mee te waaien met de heersende wind is groot. Dat weten we allemaal. Je hebt mensen nodig die naast je gaan en hetzelfde doel voor ogen hebben: een betere wereld, een wereld zoals ook Jezus die voor ogen had. Een wereld waar mensen die hongeren en dorsten naar gerechtigheid verzadigd worden, een wereld waarin zachtmoedigheid niet wordt weggehoond en waarin mensen die verdriet hebben troost vinden bij anderen. Een wereld ook waarin mensen proberen te oordelen met een zuiver hart en in alle bescheidenheid hun mening geven, daarmee ruimte latend voor de ander die er misschien heel anders over denkt. De zaligsprekingen of in hedendaags Nederlands de gelukkig-sprekingen gaan niet over het soort geluk waar zo heel veel mensen achteraan jagen, een vorm van geluk die meestal gepaard gaat met hebben. De gelukkig-sprekingen gaan over een ander soort geluk. Het is geluk dat te maken heeft met zijn. Daarbij gaat het niet om wat je hebt, maar wie je bent. Degenen die ons zo dierbaar waren en die wij hier hebben genoemd, hebben elk op zijn of haar unieke manier geprobeerd deze wereld een beetje vooruit te helpen door hun zijn. Hun zijn als naaste, hun zijn als zachtmoedig mens, als vredestichter, als mens met compassie, als iemand die kon troosten of als iemand die opstond tegen onrecht. Kinderen van God worden ze genoemd. Ieder van hen heeft ons iets geleerd over mens zijn, over medemens zijn en wij mogen -met onze eigen mogelijkheden- in hun spoor verder gaan, in het geloof dat hun leven ertoe gedaan heeft en dat ook onze eigen levens toevoegen aan liefde en vrede in deze wereld. Amen. Orgelspel Open ruimte Collecte, bestemd voor het Roparun hospice in Hengelo Afsluitende gebeden God van alle mensen, Ook op deze dag willen wij danken voor al het goede dat ons ten deel valt. Voor de dagen dat het goed gaat in ons leven, als de vreugde om het bestaan ons overspoelt en we er kunnen zijn voor wie ons nodig heeft als naaste. We zijn dankbaar voor de mensen om ons heen. voor de mensen die ons dierbaar zijn: onze partner, kinderen, kleinkinderen, familie, vrienden, buren en we bidden voor wie we liefhebben dat ze geluk vinden in wie ze zijn en wie zij voor anderen kunnen en mogen zijn.

5 We bidden voor ieder die juist vandaag misschien nog meer dan andere dagen het gemis voelt van die ene die er niet meer is. Dat zij niet vergeten worden. Dat zij zullen voortleven in onze verhalen, in ons doen en laten. En dat er troost zal zijn. Troost, óók in het geloof dat Jij, God, naast ons gaat. Wij bidden: voor slachtoffers van oorlogen en rampen, voor al die mensen die tekort komen aan voedsel, medicijnen, schoon water, maar ook tekort komen aan liefde en beschutting, voor de mensen die zich vreedzaam verzetten tegen hun onderdrukkers, voor de bestuurders in deze wereld, dat zij zich bewust zijn en blijven van de reikwijdte van hun beslissingen. Voor onszelf bidden wij, dat we tegen de stroom in durven gaan, dat we liever gelukbrengers dan gelukzoekers zijn, dat we het durven toelaten als iemand een poosje naast ons gaat en ons tot steun en troost wil zijn. We sluiten ons bidden af met een stiltemoment voor persoonlijk gebed of juist om alle woorden los te laten en de stilte toe te laten.. Slotlied Zolang wij adem halen (Liedboek 657) Omdat één van de overledenen die we hier herdachten een geboren en getogen Friezin was, zingen we de zegenbede zo mogelijk in het Fries. Zending Elkaar zijn wij gegeven tot kleur en samenklank zongen we. Laten we dan voor elkaar een zegen zijn bij alles wat ons te doen staat, bij alles wat we beleven mogen bij alles wat ons overkomt... Laten wij voor elkaar een zegen zijn in het leven dat we delen zo kwetsbaar en aangevochten als het soms ook zijn kan... en voor onszelf en voor wie ons lief zijn vragen we zingend om Gods nabijheid en zegen op de wegen die we gaan. Gezongen zegenbede: Hear, wy freegje no (meerstemmig, in het Fries) Doven van de kaarsen Orgelspel na de dienst