Thermische isolatie van hellende daken: focus op het sarkingdak

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Thermische isolatie van hellende daken: focus op het sarkingdak"

Transcriptie

1 Thermische isolatie van hellende daken: focus op het sarkingdak DEEL 2 - PRAKTIJK SEMINARIE CBB-H BRUSSEL - 14/06/2018 Filip Dobbels Afdeling Energie In het kader van SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 1

2 OVERZICHT 10 vragen & antwoorden, uit de praktijk 1. Keuze isolatiemateriaal? 2. Milieu-impact? 3. Brandveiligheid? 4. Geluidisolatie? 5. Luchtspouw in dak? 6. Gefaseerd? 7. Gemene muur? 8. Groendak? 9. Erfgoed? 10. Kwaliteitscontrole? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 2

3 OPZET NIET theoretisch & perfect WEL praktijkgericht & nuttig Vertrekpunt = (uw) bouwpraktijk opdracht: realisatie van een sarking dak Doel: energie besparen (zonder problemen) HOE? Mogelijke scenario s Do s & don ts FAQ do Scenario x [naam] risk mogelijk ALS: - do not principes cases Waarom? Achtergrond: referentiedocumenten TV 251 Thermische isolatie van hellende daken (2014) TV 255 Luchtdichtheid van gebouwen (2015) Artikel Sarkingdaken: aanpak van de dakvoeten bij renovatie (2017) Aanvullingen? Opmerkingen? Interactie wenselijk! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 3

4 Belangrijke opmerking Disclaimer Les copies des notes de cours d une façon générale ne font pas partie d une des séries des publications officielles du CSTC et ne peuvent donc être utilisées comme référence. Leur reproduction ou traduction, même partielle, n est permise qu avec l autorisation du CSTC. Disclaimer De syllabi die uitgedeeld worden bij uiteenzettingen die gegeven worden door het WTCB maken geen onderdeel uit van de officiële publicatiereeksen van het WTCB en mogen dus niet als referentie gebruikt worden. De, zelf gedeeltelijke, verdeling of vertaling van deze documenten is enkel toegestaan met toestemming van het WTCB SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 4

5 Keuze isolatiemateriaal? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 5

6 Keuze isolatiemateriaal Isolatielaag: welk materiaal? TAB. 9 & 10 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 6

7 Dikte isolatiemateriaal SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 7

8 Dikte isolatiemateriaal SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 8

9 ONTWERP VAN HET DAKCOMPLEX Hoe onderdak en lucht- en dampscherm op elkaar afstemmen? Binnenklimaat Type onderdak Type lucht- en dampscherm Dampopenheid Dampdichtheid Luchtdichtheid S2 E1 L1 KK1 KK2 KK3 KK4 S1 E1 L1 S0 E1 L2 S2 E1 L1 S1 E1 L1 S0 E2 L2 S2 E1 L1 S1 E2 L2 S0 Studie L2 S2 Studie L2 S1 Studie L2 S0 Studie L2 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 9

10 ONTWERP Dampdichtheid isolatiematerialen Materiaal s d = μ.d [m] μ voor een isolatielaag [NBN EN ISO 13788] van 20 cm [m] Dampopen S d =< 2m Minerale wol 1 0,2 m Cellulosevlokken 2 0,4 m Matten op basis van houtvezels 5 1 m Dampremmend 5 m < S d =< 25m Resolschuim m Geëxpandeerd polystyreen m Polyurethaan m Sterk dampremmend 25 m < S d =< 200m Geëxtrudeerd polystyreen m Dampdicht 200 m < Sd Cellenglas SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 10

11 ONTWERP VAN HET DAKCOMPLEX Hoe onderdak en lucht- en dampscherm op elkaar afstemmen? Vuistregels: Buitenzijde (onderdak) dampopen (s d < 0,5 m) Binnenzijde (luchtscherm) dampdicht (s d > 2 m) Dampdichtheid lagen afnemend van binnen naar buiten (onderdak dampopener dan luchtscherm) Bij twijfel Minimaal 6x (bv. s d onderddak = 0,25 m s d luchtscherm > 1,5 m) Optimaal 15x (bv. s d onderddak = 0,25 m s d luchtscherm > 3,75 m) Veronderstel meest nadelige situatie (benaderend veilig) Maak een bouwfysische studie (exact) Glaser Dynamische simulatie SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 11

12 Milieu-impact? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 12

13 Ecologische bouwmaterialen? Houtvezelisolatie: ook toepasbaar in sarkingdaken SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 13

14 Ecologische bouwmaterialen? Cellulose (ingeblazen): ook in sarkingopbouw SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 14

15 Tool voor objectieve evaluatie milieu-impact? Nieuw (2018): SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 15

16 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 16

17 Brandveiligheid? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 17

18 Brandveiligheid Keuze isolatiemateriaal? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 18

19 Brandveiligheid Binnenafwerking! Bron: Helia Sarking: dakvloer kan fungeren als binnenafwerking en brandbescherming [TV 251] (toch) plafondafwerking? Zie TV 232 Materiaalkeuze Doorboringen! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 19

20 Behandeling van de bouwdetails Rookgasafvoerkanaal: brandgevaar! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 20

21 Behandeling van de bouwdetails Rookgasafvoerkanaal: brandgevaar! Min te respecteren afstand : - afhankelijk van type kanaal en temperatuur rookgassen - volgens CE markering van het kanaal en bijlage A van NBN EN en -2 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 21

22 Behandeling van de bouwdetails Rookgasafvoerkanaal: brandgevaar! Veiligheidsafstand kan in CE-markering afgelezen worden SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 22

23 Behandeling van de bouwdetails Rookgasafvoerkanaal: brandgevaar! Aanbevolen om kanalen van het type O00 of G00 te gebruiken => veiligheidsafstand is nul SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 23

24 Geluidisolatie? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 24

25 Geluidisolatie Standaard sarkingdak: weinig akoestisch performant! R Atr = 29 db R Atr > 42dB SARKING 8 cm Polyisocyanaat 2 x 12.5 mm GK SARKING 8 cm Polyisocyanaat 5 cm MW 2 x 12.5 mm GK Stijve isolatiematerialen akoestische sanering op basis van efficiënt ontkoppelde plafondafwerking & absorberende spouwvulling SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 25

26 Geluidisolatie Akoestische sanering na dakrenovatie Stijve isolatiematerialen efficient ontkoppelde plafondafwerking + absorberende spouwvulling nodig (cf. renovatieoplossingen) > WTCB-Contact 2010/02.05 Geluidsisolatie van hellende daken < SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 26

27 Luchtspouw? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 27

28 ONTWERP Dakvlak: samenstellende lagen éénlaags Onderdak type y Isolatiemateriaal type x Lucht- en dampscherm type z SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 28

29 ONTWERP Dakvlak: samenstellende lagen meerlaags (dakbedekking) onderdak meerdere isolatielagen? meerdere lucht- en dampremmende lagen? (binnenafwerking) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 29

30 ONTWERP VAN HET DAKCOMPLEX Luchtspouwen in het dakcomplex? geen actieve ventilatie nodig tussen pannen en onderdak: ventilatiepannen niet nodig zelfs bij dichten onderrand en zijrand: nog voldoende open ventilatie tussen onderdak en isolatie vermijden! warmteverliezen onderdruk (accentueert convectieve lekken) Infofiche nr. 24: SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 30

31 Winddichtheid onderdak niet begrepen in de definitie van luchtdichtheid van een gebouw. kunnen leiden tot GROTE (+/- factor 4!) energieverliezen en vochtschade te vermijden! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 31

32 ONTWERP VAN HET DAKCOMPLEX Winddichtheid onderdak? Bron: paper Increased Thermal Losses caused by Ventilation through Compact Pitched Roof Constructions In Situ Measurements, Deseyve Chr., Bednar Th., TU Wien, 2008 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 32

33 Winddichtheid onderdak! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 33

34 Winddichtheid onderdak! Winddichting voegen (! Stof! Levensduur tapes) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 34

35 Voorkomen vochtproblemen 4 regels voor een goed ontwerp: synthese 1. Goed ventileren (!) in klimaatklasse 2 blijven 2. Kies een onderdak dat dampdoorlatend is: 1. Voorkeur voor S2 (S D 0.05m) of S1 (0.05m<S D 0.5m) onderdaken 2. S0 onderdak slechts behouden in geval van gedeeltelijke dakrenovatie 3. Migratie van damp blokkeren een lucht-/dampscherm zo continu mogelijk plaatsen dichtheidsklasse L1, zelfs L2 4. Alle luchtcirculatie rond de isolatie vermijden 1. Exfiltratie en infiltratie vermijden 2. De ruimte tussen onderdak en dampscherm opvullen 3. Geen luchtspouw tussen onderdak en isolatie SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 35

36 Gefaseerd? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 36

37 Detaillering Dakvoet GEFASEERD? Lock-in vermijden! SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 37

38 Dakvoet Continuïteit luchtscherm dak-gevel Nieuwbouw: gebruik van wachtfolies om de continuïteit te verzekeren Alternatief renovatie? Koramic SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 38

39 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 39

40 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 40

41 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 41

42 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 42

43 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 43

44 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 44

45 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 45

46 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 46

47 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 47

48 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 48

49 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 49

50 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 50

51 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 51

52 Dakvoet Gefaseerde uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 52

53 Dakvoet Gefaseerde uitvoering 2015 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 53

54 Dakvoet GEFASEERDE UITVOERING 2018 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 54

55 Behandeling van de bouwdetails Hellende daken - aansluiting sarkingdak SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 55

56 Ref.: STAR - LBAZ - Renofase DETAIL: dakvoet, sarking, nieuwbouw SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 56

57 Gemene muur? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 57

58 DAKOPBOUW Detaillering Luchtdichtheid RENOVATIE Kepers SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 58

59 Erfgoed? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 59

60 Bron: Renoscripto, 2018, nr; 92 Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Hellend dak geïsoleerd volgens sarkingprincipe SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 60

61 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 61

62 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 62

63 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 63

64 Bron: Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Hellend dak geïsoleerd volgens sarkingprincipe SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 64

65 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 65

66 Bron: Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Hellend dak geïsoleerd volgens sarkingprincipe SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 66

67 Bron: Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Dakkapellen geïsoleerd met superisolerende producten SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 67

68 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 68 Bron: Dakwerken De Vos

69 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 69 Bron: Dakwerken De Vos

70 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 70 Bron: Dakwerken De Vos

71 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 71

72 Bron: Bluedec.nl Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Dakkapellen geïsoleerd met superisolerende producten Nanoporeuze aerogel isolatiedeken 5 of 10 mm R = 0,8 m²k/w (voor 10 mm) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 72

73 Bron: Dakwerken De Vos SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 73

74 Bron: Th. Leclercq Sarkingdak Dakkapellen? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 74

75 Case: Gruuthuse, Brugge (restauratie 2017) Opgelet: risico vorstschade dakbedekking (i.h.b. recup) Door dakisolatie: toename vorst/dooi-cycli mogelijk SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 75

76 Groendak? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 76

77 Groendak SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 77

78 Bron: TV 229, WTCB Groendak met helling? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 78

79 Foto: De Boer Groendak op hellend dak Opbouw gedeelte dak = bouwfysisch identiek aan plat dak (dampscherm, isolatie, afdichting) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 79

80 Groendak op sarkingdak? Geen groendak op een compact dak SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 80

81 Groendak op hellend dak? Plat dak opbouw! Tot welke helling? Bevestiging dichtingsmembraan? Bevestiging isolatielaag? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 81

82 Plat dak opbouw in helling geplaatst 2 systemen: mechanisch bevestigd verlijmd (isolatie aan ondergrond en/of dichting aan isolatie) Max. helling? Zie ATG (bv. 20 ) Bepalende factoren? o.a. brandveiligheid SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 82

83 Groendak op hellend dak Naar een verlijmd sarkingdak? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 83

84 Bron: TV 229, WTCB Groendak op hellend dak Risico: afschuiven substraat SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 84

85 Bibliotheek TU Delft, Mecanoo Architecten, Delft SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 85

86 Kwaliteitscontrole? SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 86

87 OPLEVERING Controle resultaat pressurisatietest. SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 87

88 OPLEVERING Controle resultaat IR-thermografie SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 88

89 atelier SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 89

90 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 90

91 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 91

92 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 92

93 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 93

94 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 94

95 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 95

96 werf SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 96

97 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 97

98 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 98

99 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 99

100 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 100

101 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 101

102 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 102

103 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 103

104 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 104

105 Case Analyse bestaande toestand SITUATIE Gordingen & kepers onderdak aanwezig al isolatie tussen de kepers binnenafwerking behouden VRAAG KLANT: Grondige energetische update Comfortverhoging Verhoging verkoopwaarde gebouw Desnoods ook dakbedekking vernieuwen SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 105

106 Case Uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 106

107 Case Uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 107

108 Case Uitvoering do not do SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 108

109 Case Uitvoering do SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 109

110 Case Uitvoering do not SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 110

111 Case Uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 111

112 SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 112 Bron: Wienerberger, project Spiere

113 Case Uitvoering do not SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 113

114 Case Uitvoering SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 114

115 besluit SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 115

116 Aandachtspunten thematisch 1. Verhoog de thermische weerstand van het dak fors (richtwaarde: U =< 0,10 W/m²K) (overtuig u klant van de meerwaarde) 2. Kies een gepast lucht- en dampscherm en onderdak (zie tabel) 3. Geen spouwen tussen de isolatielagen, onderdak en luchtscherm 4. Verzorg de luchtdichtheid, in het bijzonder aan de randen en doorboringen (nieuwe classificatie) (meer info: zie 5. Vergeet de ventilatie niet (plaats regelbare ventilatievoorzieningen conform de norm, bv. via dakvlakvenster of rooster in muur of dak) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 116

117 Aandachtspunten thematisch 6. Vergeet het zomercomfort niet (dakvlakvensters altijd met zonwering) 7. Verzorg de aansluitingsdetails: maak detailtekeningen 8. Denk verder, in het belang van uw klant en het milieu: vermijd lock-in (cf Denk ook aan geluidisolatie, brandveiligheid, milieu-impact (impact op keuze materialen en dakopbouw) 10. Zorg dat uw bestek en referentiedocumenten up-to-date zijn (verwijs naar de recente TV s: thermische isolatie van hellende daken en Luchtdicht bouwen ) SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 117

118 Aandachtspunten chronologisch 1. Ontwerp 1. Analyse bestaande toestand 2. Keuze dakopbouw 3. Uitwerking aansluitingsdetails Maak gebruik van typedetails 2. Uitvoering 1. Continuïteit isolatielaag > check visueel 2. Continuïteit luchtscherm > check visueel 3. Oplevering 1. Continuïteit isolatielaag > check via IR-meting 2. Continuïteit luchtscherm > check via pressurisatietest 3. Pas aan waar nodig SARKINGDAK: van de theorie naar de praktijk - 14/06/ Pagina 118

119 Bijdrage werkzaamheden WG Werven voorzien in ? CONTACT: FILIP DOBBELS: SEMINAIRE SARKING CCB-C - 14/06/2018 Page 119

Hygrothermisch concept van platte daken. 16 maart 2017

Hygrothermisch concept van platte daken. 16 maart 2017 Hygrothermisch concept van platte daken 16 maart 2017 Eddy Mahieu WTCB - Pagina 1 Opmerking: Disclaimer De syllabi die uitgedeeld worden bij uiteenzettingen die gegeven worden door het WTCB maken geen

Nadere informatie

Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering

Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering Na-isolatie van bestaande gevels: detaillering Filip Dobbels, WTCB 24 oktober 2017 Antwerpen NA-ISOLATIE : DETAILLERING Welke na-isolatietechniek? Buitenisolatie (*) Spouwisolatie Binnenisolatie (*) al

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel DAKISOLATIE BIJ RENOVATIES Pierre DEMESMAECKER Institut de Conseil et d Etudes en Développement

Nadere informatie

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde hellend dak

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde hellend dak Duurzaam bouwen Het geïsoleerde hellend dak 1 Het geïsoleerde hellende dak Bron: WTCB TV 202 2 Dakstructuur - daktimmer muurplaat gebint gordingen nokgording kepers spanten zelfdragende dakplaten 3 Bron:

Nadere informatie

Thermische isolatie van bestaande platte daken

Thermische isolatie van bestaande platte daken Thermische isolatie van bestaande platte daken In onze maatschappij gaat steeds meer aandacht naar energiebesparingen, milieubescherming en comfort, wat een doordachte thermische isolatie van de gebouwschil

Nadere informatie

Daken. 6.1. Platte daken. 6.2. Hellende daken. 6.3. Metalen daken. Warm dak Omgekeerd dak

Daken. 6.1. Platte daken. 6.2. Hellende daken. 6.3. Metalen daken. Warm dak Omgekeerd dak Daken 6.1. Platte daken Warm dak Omgekeerd dak 6.2. Hellende daken 6.3. Metalen daken 6.1. Platte daken plat dak = regendicht + waterdicht AFDICHTINGEN Vier variabelen: - aantal lagen éénlaags, tweelaags

Nadere informatie

Het hedendaagse platte dak

Het hedendaagse platte dak Het hedendaagse platte dak Basisregels voor een goede opbouw ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Inhoud 1. Opbouw 2. Afschot en afschotisolatie 3. Luchtdichtheid

Nadere informatie

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde plat dak

Duurzaam bouwen. Het geïsoleerde plat dak Duurzaam bouwen Het geïsoleerde plat dak 1 Het platte dak Dak: bovenste deel van de gebouwschil buitenklimaat binnenklimaat 2 Het platte dak Dak: bovenste deel van de gebouwschil waterdicht + winddicht

Nadere informatie

Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen. 16 maart 2017

Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen. 16 maart 2017 Opbouw van hellende daken: combinatie van onderdelen 16 maart 2017 Clarisse Mees WTCB Master title - 14-03-17 - Page 1 Platte daken en hellende daken Platte daken: Afdichtingsmembraan water-, lucht- en

Nadere informatie

Het hedendaagse hellende dak

Het hedendaagse hellende dak Het hedendaagse hellende dak Basisregels voor een goede opbouw ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Basisopvatting en aandachtspunten Dakstructuur - daktimmer

Nadere informatie

deze presentatie is slechts toegelaten mits schriftelijk akkoord van de verantwoordelijke uitgever

deze presentatie is slechts toegelaten mits schriftelijk akkoord van de verantwoordelijke uitgever Auteursrechten : Het zels gedeeltelijk, overnemen o vertalen van de teksten en abeeldingen van deze presentatie is slechts toegelaten mits schritelijk akkoord van de verantwoordelijke uitgever Verantwoordelijke

Nadere informatie

Intelligent luchtdicht renoveren

Intelligent luchtdicht renoveren Isoleren voor morgen Geselecteerde merken voor een duurzame constructie Intelligent luchtdicht renoveren Belang van luchtdichtheid bij isolatie (niet enkele energieverlies, condens,...) Hoe luchtdicht

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Diagnosetools voor renovatie Leefmilieu Brussel Diagnose van de isolatie van de gebouwschil Gauthier KEUTGEN ICEDD Doelstelling(en) van de presentatie De aandacht vestigen op

Nadere informatie

Lerarenopleiding Demodag 1 - Daken

Lerarenopleiding Demodag 1 - Daken Lerarenopleiding Demodag 1 - Daken 17 november 2015 Marcus Peeters & Stijn Van der Meersch Deel 2 Hellende daken Demodag 1 17/11/2015 2 Inhoud 1. Dakopbouwen 2. Bouwelementen Demodag 1 17/11/2015 3 Inhoud

Nadere informatie

Correct isoleren van een hellend dak

Correct isoleren van een hellend dak Correct isoleren van een hellend dak MilieuAdviesWinkel 04/03/2009 Peter Herman MilieuAdviesWinkel Gratis infoloket voor vragen over duurzaam wonen en leven Project van het Gents MilieuFront MilieuAdviesWinkel

Nadere informatie

Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek

Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek 2 INFOFICHE Project: Renovatie Dorpshuis - Hombeek Innoverende maatregel : BUITENMUURISOLATIE inpakken van de buitenschil BAOPT luchtverwarmingssysteem met ongerichte luchtstroom met warmterecuperatie

Nadere informatie

Onvolkomenheden in de isolatie van de gebouwschil

Onvolkomenheden in de isolatie van de gebouwschil Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf http://www.wtcb.be Implicaties van lageenergieconstructies voor de ruwbouw Onvolkomenheden in de isolatie van de gebouwschil Sven Eeckhout, ing.,

Nadere informatie

Na-isoleren van bestaande buitenmuren

Na-isoleren van bestaande buitenmuren Na-isoleren van bestaande buitenmuren Tips om probleemloos binnenisolatie te voorzien Hoe isoleer je bestaande buitenmuren: in de spouw, aan de binnenzijde of aan de buitenzijde? In deze reeks artikels

Nadere informatie

ISOLEREN OM ENERGIEPRESTATIES VAN GEBOUWEN TE VERBETEREN

ISOLEREN OM ENERGIEPRESTATIES VAN GEBOUWEN TE VERBETEREN ISOLEREN OM ENERGIEPRESTATIES VAN GEBOUWEN TE VERBETEREN 23 november 2018 Pierre Demesmaecker In samenwerking met : Ten behoeve van : Programma van de dag 9u00 9u15 10u30 10u45 12u30 13u30 13u45 14u00

Nadere informatie

INFOFICHE BOUWADVIES

INFOFICHE BOUWADVIES Gebouwschil: opbouw en isolatie ISOL 02.18 Hellende daken: isoleren tussen de draagstructuur met vlokken Uitgangspunt: bestaand of nieuw hellend dak met houten draagstructuur in goede staat, dampopen en

Nadere informatie

Voor dak, wand, vloer en zolder

Voor dak, wand, vloer en zolder ISOLATIEPLATEN PIR Voor dak, wand, vloer en zolder DIVISION INSULATION www.unilininsulation.com Al meer dan 30 jaar maakt UNILIN, division insulation dakelementen met poly urethaanisolatie voor het hellende

Nadere informatie

Nieuwe oplossingen voor binnenisolatie Lessons learned. Nieuwe oplossingen voor binnenisolatie

Nieuwe oplossingen voor binnenisolatie Lessons learned. Nieuwe oplossingen voor binnenisolatie Stappenplan voor een kwaliteitsvolle energetische renovatie: gestroomlijnd en prestatiegericht werken www.renofase.be WTCB Drie manieren om bestaande muren energetisch te renoveren Spouwvulling Buitenisolatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Diagnosetools voor renovatie Leefmilieu Brussel Diagnose van de isolatie van de luchtichteid Gauthier KEUTGEN ICEDD Doelstelling(en) van de presentatie De aandacht vestigen op

Nadere informatie

Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw

Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen dakisolatie, 5 januari2009 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem 1. Dakopbouw 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. De juiste dakopbouw Inleiding Isolatiematerialen

Nadere informatie

Luchtdichtheid bij houtbouw. arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten

Luchtdichtheid bij houtbouw. arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten Luchtdichtheid bij houtbouw arch. Piet Kerckhof Aché Ligno Architecten Agenda 1. Luchtdichtheid 3. Andere houtbouwmethodes 4. Gevelbekleding 1. Luchtdichtheid Verliezen via K-15 (PHP) K-30 (LEW) K-45 (max.)

Nadere informatie

INFOFICHE BOUWADVIES

INFOFICHE BOUWADVIES Gebouwschil: opbouw en isolatie CODE 02.03 Wind- en luchtdicht bouwen Wil je je woning isoleren, dan is het goed om weten dat het niet zozeer het isolatiemateriaal is dat isoleert, maar wel de mate waarin

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Opleiding Duurzaam Gebouw: Gedeeltelijke en gefaseerde renovatie Leefmilieu Brussel RenoFase = ENERGIERENOVATIE VAN EENGEZINSWONINGEN Sophie CHAMART WTCB Technologische Dienstverlening Duurzaam Bouwen

Nadere informatie

thermische isolatie HELLENDE DAKEN SARKING Plaatsingsrichtlijn Efisarking BETV NL v04 Pagina 1/17

thermische isolatie HELLENDE DAKEN SARKING Plaatsingsrichtlijn Efisarking BETV NL v04 Pagina 1/17 Plaatsingsrichtlijn Efisarking thermische isolatie HELLENDE DAKEN SARKING BETV-2014.10-NL v04 Pagina 1/17 inhoud INLEIDING ONTWERP VAN DE DAKOPBOUW PRINCIPE DETAILS PRODUCTEN BETV-2014.10-NL v04 Pagina

Nadere informatie

Knooppunten & interacties Naar oplossingen (?)

Knooppunten & interacties Naar oplossingen (?) Studiedag Bouwknopen Knooppunten & interacties Naar oplossingen (?) Jeroen Vrijders & Sandrine Herinckx WTCB Afdeling Duurzame Ontwikkeling en Renovatie Brussel 13 november 2012 In de knoop? Studiedag

Nadere informatie

ISOLATIE. En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032)

ISOLATIE. En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032) ISOLATIE En als u zou kiezen voor Aluthermo isolatie? Efficiënt. Dun. Eenvoudig te plaatsen. DE ALTERNATIEVE OPLOSSING!VOOR SARKING R = 4,75 m².k/w met 12 cm glaswol (λ 0,032) Eenvoudig en snel te plaatsen

Nadere informatie

Hygrothermie van de woning - ventilatie. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens

Hygrothermie van de woning - ventilatie. ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens Hygrothermie van de woning - ventilatie ir. Marcus Peeters, lector / onderzoeker pba Bouw Odisee AALST campus Dirk Martens ventileren gezond aangenaam comfortabel isoleren luchtdicht bouwen Provincie Oost-Vlaanderen

Nadere informatie

KOUDEBRUGGEN. hulpmiddelen om koudebruggen te begroten

KOUDEBRUGGEN. hulpmiddelen om koudebruggen te begroten KOUDEBRUGGEN overzicht wat zijn koudebruggen? koudebruggen en de regelgeving? hoe koudebruggen vermijden? praktijkvoorbeelden spouwmuur binnenisolatie buitenisolatie navullen van spouwmuren hellende daken

Nadere informatie

Na-isolatie: geïntegreerd versus gefaseerd

Na-isolatie: geïntegreerd versus gefaseerd Passiefhuis-Platform vzw De REFLEX voor energiebewust bouwen Na-isolatie: geïntegreerd versus gefaseerd Na-isolatie: geïntegreerd versus gefaseerd Ir. Arch. Wouter Hilderson, technisch adviseur Wouter.hilderson@passiefhuisplatform.be

Nadere informatie

Naar een kwaliteitsvol resultaat: Coördinatie en interacties

Naar een kwaliteitsvol resultaat: Coördinatie en interacties Naar een kwaliteitsvol resultaat: Coördinatie en interacties Studiedag CBB-H: EPB Passief 2015 Jeroen Vrijders Afdeling Duurzame Ontwikkeling & Renovatie, WTCB Coördinatie als basis voor kwaliteit J.Vrijders

Nadere informatie

Soudal Window System:

Soudal Window System: Soudal Window System: Luchtdichte bouwaansluiting in de praktijk Luc Thys Inleiding SWS : wat? = Soudal Window System Professioneel venster-aansluitsysteem: raaminstallatie volgens EPB Doordachte combinatie

Nadere informatie

Details voor binnenisolatie: praktijkgids

Details voor binnenisolatie: praktijkgids RenoFase Slotevents 9 11 12/10/2017 Details voor binnenisolatie: praktijkgids Ir. arch. F. Dobbels, WTCB :Bron: detail.de; arch. Roesler, Berlin OVERZICHT 1. Inleiding: historiek & overzicht 2. Risico

Nadere informatie

Slimme Energetische Renovatie van de Gebouwschil

Slimme Energetische Renovatie van de Gebouwschil Slimme Energetische Renovatie van de Gebouwschil Paul Steskens, dr. ir. Afdeling Energie en Gebouw Wetenschappelijk en Technisch Centrum voor het Bouwbedrijf 20 Maart 2014 07/03/2014 - Page 1 Inhoud Introductie

Nadere informatie

1. NA-ISOLATIE VAN DAKEN... 2

1. NA-ISOLATIE VAN DAKEN... 2 1. NA-ISOLATIE VAN DAKEN... 2 1.1 Inleiding... 2 1.1.1 Bepaling van het gewenste isolatiepeil voor een dak... 2 1.1.2 Bepaling van de optimale na-isolatietechniek voor een dak... 3 1.1.3 Algemene aspecten

Nadere informatie

LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden. Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid

LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden. Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid LUCHTDICHTHEID Opfrissing & nieuwigheden Benoît Michaux ir. Afdeling Gebouwschil en Schrijnwerk Evelyne Nguyen ir. Laboratorium Hout en Coatings Invloed van de uitvoering op de duurzaamheid CBBH, 8 december

Nadere informatie

ONDERDAKEN ETERROOF DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS

ONDERDAKEN ETERROOF DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS 1 ALGEMENE GEGEVENS WAT BETREFT HET PRODUCT ALGEMEENHEDEN De functies van het onderdak zijn: - Tijdelijk de regendichtheid van het dak bevorderen - Zorgen voor de afwatering naar de goot - De stormvastheid

Nadere informatie

Binnenisolatie Technieken en Aandachtspunten

Binnenisolatie Technieken en Aandachtspunten Binnenisolatie Technieken en Aandachtspunten Paul Steskens, dr. ir., Xavier Loncour, ir. - Afdeling Energie en Gebouw, WTCB Staf Roels, prof. dr. ir., Evy Vereecken, ir. Afdeling Bouwfysica, KULeuven CeDuBo

Nadere informatie

Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen. Samenaankoop dakisolatie, 19 januari 2009 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem

Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen. Samenaankoop dakisolatie, 19 januari 2009 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen Samenaankoop dakisolatie, 19 januari 2009 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem 1. De juiste dakopbouw 2. Inleiding 3. Isolatiematerialen

Nadere informatie

Renovatiemogelijkheden bij houten platte daken

Renovatiemogelijkheden bij houten platte daken Isoleren voor morgen Neutraal expertisecentrum voor isolatie, lucht-, wind- en regendichting, controle Renovatiemogelijkheden bij houten platte daken Paul Eykens Gedelegeerd bestuurder ISOPROC CVBA en

Nadere informatie

CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN

CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN Arne Schoelinck PBA-VG 1MAK 1D1 Constructies 1 Docent: D. Gijsemans CONSTRUCTIES 1: BOUWKNOPEN Bouwheer: Frank Schoelinck Architect: Geert Clément Inleiding Voor deze opdracht moesten we een gedocumenteerd

Nadere informatie

Duurzaam bouwen. Muren

Duurzaam bouwen. Muren Duurzaam bouwen Muren 1 % zonder isolatie Muren isoleren waar staan we?? 100 80 60 40 20 0 1998 2001 2003 2005 2008 2020 2 Ouderdom woning 3 Energieverlies per 100 m² ca. 1500 m³ aardgas of 1500 liter

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam gebouw: Renovatie met een hoge energie-efficiëntie: technische details Leefmilieu Brussel ISOLATIE VAN MUREN BIJ RENOVATIE Pierre DEMESMAECKER Institut de Conseil et d Etudes en Développement

Nadere informatie

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle

17-6-2013. Passief Bouwen. Passief Bouwen in de praktijk. Velve-Lindehof, Enschede. Stelling. Ontwerpvisie. Binnengasthuizen, Zwolle Passief Bouwen Passief Bouwen in de praktijk Kennisdag Bouwfysica 2013 Passief bouwen' is een specifieke bouwstandaard met een comfortabel binnenklimaat, gedurende zowel het zomer- als het winterseizoen,

Nadere informatie

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Elisa Van Kenhove Onderzoeksgroep Bouwfysica, Constructie en Klimaatbeheersing Vakgroep Architectuur & Stedenbouw Faculteit Ingenieurswetenschappen

Nadere informatie

Wooncomfort begint bij uw dak.

Wooncomfort begint bij uw dak. Wooncomfort begint bij uw dak. Optimaal gebruik van de ruimte onder het dak... Vandaag de dag is bij elke nieuwbouw of renovatie een maximaal en optimaal gebruik van de ruimte onder het dak een absolute

Nadere informatie

Dakdetails in de praktijk Akoestische aspecten

Dakdetails in de praktijk Akoestische aspecten Dakdetails in de praktijk Akoestische aspecten Debby Wuyts, ir. Labohoofd Afdeling akoestiek debby.wuyts@bbri.be +32 2 655 77 11 Context In gebieden met behoorlijk wat verkeerslawaai, dient aandacht besteed

Nadere informatie

Alles over verbouwen en renoveren!

Alles over verbouwen en renoveren! 1. Algemeen Alles over verbouwen en renoveren! Belangrijkste functie van thermische isolatie is het beperken van het energieverbruik en de reductie van de CO 2 uitstoot (milieu). Voor het isoleren van

Nadere informatie

Na-isolatie van gevels

Na-isolatie van gevels Na-isolatie van gevels WTCB Nathan Van Den Bossche Universiteit Gent Evy Vereecken KU Leuven Stijn Mertens WTCB Spouwvulling Binnenisolatie & innovatie Binnenisolatie & vorst Binnenisolatie & houten balken

Nadere informatie

Info-avond. Samenaankoop dakisolatie Neerpelt

Info-avond. Samenaankoop dakisolatie Neerpelt Info-avond Samenaankoop dakisolatie Neerpelt INHOUD 1. Inleiding 2. Renoveren voor de toekomst - BEN 3. Dakisolatie 4. Inschrijvingsformulier 5. Groepsaankoop dakisolatie INLEIDING Limburg Klimaatneutraal

Nadere informatie

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes. Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent

Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes. Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent Superisolerende materialen, toepassing in proeftuinproject de Schipjes Elisa Van Kenhove, Onderzoeksgroep Bouwfysica UGent IWT Proeftuinen Woningrenovatie 2014-2019 Context woonerf de Schipjes in Brugge

Nadere informatie

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen

Bewust Duurzaam Bouwen. Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen Bewust Duurzaam Bouwen Deel 2: basisprincipes energiebewust bouwen 1 Bron: energiesparen.be/kalender 2 ventileren gezond aangenaam comfortabel isoleren luchtdicht bouwen 3 2. Basisprincipes energiebewust

Nadere informatie

Werkpakket 1 Diagnose van de Bestaande Toestand

Werkpakket 1 Diagnose van de Bestaande Toestand Werkpakket 1 Diagnose van de Bestaande Toestand Nathan Van Den Bossche dr. ir. arch., Vakgroep Architectuur en Stedenbouw, UGent Glenn De Meersman, ir. arch. Vakgroep Architectuur en Stedenbouw, UGent

Nadere informatie

Inleiding. Isolatie. Spouwvulling Binnenisolatie. Buitenisolatie. Dakisolatie Bouwknopen

Inleiding. Isolatie. Spouwvulling Binnenisolatie. Buitenisolatie. Dakisolatie Bouwknopen (her)opbouw van een buitenspouwblad Buitengevelisolatie Herselt Antwerpen, V Driessensstraat Van miniem tot ingrijpend: constructief Van miniem tot ingrijpend: Constructief Visueel Sleephelling Wienerberger

Nadere informatie

Basisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie

Basisprincipes. Binnenisolatie - Deel 1: Basisprincipes. Groot potentieel voor na-isolatie van muren. Timo De Mets Labo Hygrothermie Basisprincipes Labo Hygrothermie Informatiesessie Binnenisolatie Deel 1 9 oktober 2018 Groot potentieel voor na-isolatie van muren 3,7 miljoen woningen 1946-1970 Vooral ongeïsoleerde spouwmuren 23 % 38

Nadere informatie

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba

Brussels Greenbizz. Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties. Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba Brussels Greenbizz Een duurzaam gebouw ontwerpen met behulp van dynamische simulaties Toon POSSEMIERS Algemeen directeur, Cenergie cvba 20 oktober 2016 Antwerpen Het project Thermisch comfort Visueel comfort

Nadere informatie

Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk.

Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk. Na-isolatie van industriegebouwen in de praktijk. Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek: Energieprestatie van commerciële en industriële gebouwen. ir. An De Schryver ir. Marcus Peeters Onderzoekskern:

Nadere informatie

Klimaatneutraal Bouwen Beter Isoleren

Klimaatneutraal Bouwen Beter Isoleren Klimaatneutraal Bouwen Beter Isoleren Adviesburo Nieman B.V. September 2010 1 Adviesburo Nieman ruim 100 medewerkers in de vier vestigingen jaarlijks zo n 1500 verschillende projecten woning- en utiliteitsbouw

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ENERGIEBEHEER (ENERGIEVERANTWOORDELIJKE) HERFST 2017 Diagnosetools voor renovatie : Luchtdichtheid bij renovatie Pierre WILLEM Op basis van de presentatie van ICEDD asbl 2 DOELSTELLINGEN

Nadere informatie

Verhoog uw comfort en bespaar op uw energiefactuur

Verhoog uw comfort en bespaar op uw energiefactuur n e w Bou Bouwen Verhoog uw comfort en bespaar op uw energiefactuur Inleiding Tijdens de winter beperkt isolatie het warmteverlies en dat is rechtstreeks te zien op uw verwarmingsfactuur. Tijdens de zomer

Nadere informatie

Passief Bouwen in de praktijk

Passief Bouwen in de praktijk Passief Bouwen in de praktijk Velve-Lindenhof: van idee tot realisatie ir. H.J.J. (Harm) Valk / ing. A.F. (André) Kruithof adviseur Energie & Duurzaamheid Programma Projectomschrijving Ontwerpvisie Bouwfysische

Nadere informatie

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer

Lage energierenovatie van een 100 jarige woning. Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Lage energierenovatie van een 100 jarige woning Cyndie Hanssens ; architect en bouwheer Algemeen Woning gelegen in Spiere, bouwjaar 1900, volsteense muur Authentieke elementen Goede structuur Groene ligging

Nadere informatie

Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw

Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw Bouwfysica van Passief Bouwen in houtskeletbouw Projectseminar Velve-Lindenhof ir. H.J.J. (Harm) Valk senior adviseur Energie & Duurzaamheid Nieman Raadgevende Ingenieurs Inleiding Nieman Raadgevende Ingenieurs

Nadere informatie

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN

OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN OPLEIDING DUURZAME GEBOUWEN ISOLATIEMATERIALEN: HOE KIEZEN? LENTE 2018 Isolatie van muren: hoe kiezen? Pierre WILLEM Op basis van de presentatie vanaline Branders (A2M) Doelstelling van de presentatie

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw:

Opleiding Duurzaam Gebouw: Opleiding Duurzaam Gebouw: Isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel ISOLEREN VAN HELLENDE EN PLATTE DAKEN IN HOUT Paul Eykens ISOPROC / INNOVISO Doelstelling van de presentatie Criteria aanreiken

Nadere informatie

Wind- en vochtdicht isolatieschild met de IKO enertherm ALU NF isolatieplaat

Wind- en vochtdicht isolatieschild met de IKO enertherm ALU NF isolatieplaat Thermisch (na)-isoleren van hellende daken op de kepers of spanten Wind- en vochtdicht isolatieschild met de IKO enertherm ALU NF isolatieplaat IKO Group Isoleer je zolder wind- en vochtdicht Waarom uw

Nadere informatie

Duurzaam bouwen. Muren

Duurzaam bouwen. Muren Duurzaam bouwen Muren 1 % zonder isolatie Muren isoleren waar staan we? 100 80 60 40 20 0 1998 2001 2003 2005 2008 2020 2 Ouderdom woning 3 Energieverlies per 100 m² ca. 1500 m³ aardgas of 1500 liter stookolie

Nadere informatie

ONDERDAKEN MENUISERITE EXTRA NT DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS

ONDERDAKEN MENUISERITE EXTRA NT DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS 1 ALGEMENE GEGEVENS WAT BETREFT HET PRODUCT ALGEMEENHEDEN De functies van het onderdak zijn: - Tijdelijk de regendichtheid van het dak bevorderen - Zorgen voor de afwatering naar de goot - De stormvastheid

Nadere informatie

Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw. Bio-ecologische isolatiematerialen. Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw Waarop moet u letten?

Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw. Bio-ecologische isolatiematerialen. Bio-ecologische bouwmaterialen 1. Dakopbouw Waarop moet u letten? Bio-ecologische dakisolatie Thermische en bouwfysische eigenschappen Samenaankoop dakisolatie, 20 januari 2010 Katrien Biesbroeck, VIBE - Tandem 1. De juiste dakopbouw 3. Isolatiematerialen op basis van

Nadere informatie

Binnenisolatie: hygrothermisch onderzoek & detaillering

Binnenisolatie: hygrothermisch onderzoek & detaillering Stappenplan voor een kwaliteitsvolle energetische renovatie: gestroomlijnd en prestatiegericht werken Binnenisolatie: hygrothermisch onderzoek & detaillering NVBV Kennisdag Delft, 14/06/17 Filip Dobbels,

Nadere informatie

Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren

Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren Labo Hygrothermie Hygrothermisch ontwerp van wanden DEEL 2 23 maart 2017 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren 23/03/2017 1 van 16 Hygrothermisch ontwerp van buitenmuren

Nadere informatie

ROCKWOOL SOUNDMAXX Akoestisch isolatiesysteem

ROCKWOOL SOUNDMAXX Akoestisch isolatiesysteem ROCKWOOL SOUNDMAXX Akoestisch isolatiesysteem Productomschrijving ROCKWOOL SOUNDMAXX is een uniek en eenvoudig te monteren akoestisch isolatiesysteem, bestaande uit duurzaam isolatiemateriaal van ROCKWOOL,

Nadere informatie

Studiedag EPB passief 2015 CBB-H 30 mei 2013

Studiedag EPB passief 2015 CBB-H 30 mei 2013 De bouwknopen Studiedag passief 2015 CBB-H 30 mei 2013 Antoine Tilmans Laboratorium Energiekarakteristieken WTCB Met de steun van de Technologische Dienstverlening Ecobouwen en Duurzame ontwikkeling in

Nadere informatie

Lerarenopleiding Demodag 3 - Gevels

Lerarenopleiding Demodag 3 - Gevels Lerarenopleiding Demodag 3 - Gevels marcus.peeters@odisee.be stijn.vandermeersch@odisee.be 24 november 2015 Marcus Peeters & Stijn Van der Meersch Odisee Campus Dirk Martens Aalst Onderzoekskern DUBiT

Nadere informatie

Thermische isolatie langs de binnenzijde

Thermische isolatie langs de binnenzijde Thermische isolatie langs de binnenzijde Antoine Tilmans Labohoofd Labo Hygrothermie 09/10/2018 Diagnose en ontwerp van verschillende systemen Met de steun van de Technologische Dienstverlening Duurzaam

Nadere informatie

Focus: ontwikkeling bouwdetails binnenisolatie

Focus: ontwikkeling bouwdetails binnenisolatie Stappenplan voor een kwaliteitsvolle energetische renovatie: gestroomlijnd en prestatiegericht werken NA ISOLATIE & DETAILS Stand van zaken labo onderzoek, databanken & instrumenten ir. arch. F. Dobbels,

Nadere informatie

HAJOH ISOLATIE OP OF ONDER EEN DAKBESCHOT

HAJOH ISOLATIE OP OF ONDER EEN DAKBESCHOT HAJOH ISOLATIE OP OF ONDER EEN DAKBESCHOT ALGEMEEN Het isoleren van een woning zorgt voor een beter comfort, lagere energielasten, een waardestijging van de woning en het is ook nog eens goed voor het

Nadere informatie

Energetische renovatiepraktijk anno 2015

Energetische renovatiepraktijk anno 2015 Energetische renovatiepraktijk anno 2015 Slim na isoleren: Thermisch, akoestisch, brandveilig, duurzaam en betaalbaar John Coose Gedelegeerd bestuurder Eltherm NV Inhoud 1. Hellend dak: Kepers + Gordingen

Nadere informatie

DuPont Tyvek Soft. Eigenschap Methode Eenheid Nominale waarde

DuPont Tyvek Soft. Eigenschap Methode Eenheid Nominale waarde DuPont Tyvek Soft Soepel onderdakscherm met een gewicht van 60 g/m2 bestaande uit niet-geweven polyethyleenvezels met een hoge dichtheid. Door zijn samenstelling is het scherm zeer dampdoorlatend met een

Nadere informatie

Dak isolatie. Het isolatiemateriaal voor nieuwbouw en renovatie

Dak isolatie. Het isolatiemateriaal voor nieuwbouw en renovatie Dak isolatie PIF isolatiefolie op of onder een dakbeschot ALGEMEEN Het isoleren van een woning zorgt voor een beter comfort, lagere energielasten, een waardestijging van de woning en het is ook nog eens

Nadere informatie

Isoleren van monumenten

Isoleren van monumenten Isoleren van monumenten Bouwfysische aspecten ir. L.E.J.J. (Luc) Schaap LBP SIGHT is een onafhankelijk advies- en ingenieursbureau met veertig jaar ervaring op het gebied van bouw, ruimte en milieu. Met

Nadere informatie

Het compacte dak. Probleemstelling platte daken

Het compacte dak. Probleemstelling platte daken Het compacte dak Probleemstelling platte daken Platte daken zijn aan de buitenkant steeds voorzien van een soepele waterdichting die altijd sterk dampremmend is (met een µd-waarde van minimaal 15m tot

Nadere informatie

Fermacork FC. www.matgreen.eu

Fermacork FC. www.matgreen.eu Augustus 0 FC Bouwplaat met verdunde randen, samengesteld uit een gipsplaat (80%), gerecycleerde cellulosevezels (0%) en een geëxpandeerde kurkplaat. Inleiding De lancering van de Fermacell-plaat met kurk

Nadere informatie

Daken en terrassen: meest voorkomende problemen

Daken en terrassen: meest voorkomende problemen Daken en terrassen: meest voorkomende problemen Of: hoe het best problemen voorkomen? ir. Marcus Peeters Odisee-hogeschool Campus Dirk Martens Aalst pba Bouw pba Vastgoed / onderzoekskern DUBiT marcus.peeters@odisee.be

Nadere informatie

ONDERDAKEN ONDERDAKFOLIES DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS

ONDERDAKEN ONDERDAKFOLIES DEEL 1 ALGEMENE TECHNISCHE GEGEVENS 1 ALGEMENE GEGEVENS WAT BETREFT HET PRODUCT ALGEMEENHEDEN De functies van het onderdak zijn: - Tijdelijk de regendichtheid van het dak bevorderen - Zorgen voor de winddichtheid van de dakopbouw - Zorgen

Nadere informatie

Woensdag 23oktober 2013

Woensdag 23oktober 2013 Woensdag 23oktober 2013 VERTOMMEN DIRK New Product Development Engineer Dirk.vertommen@foamglas.be FRANK VANHOVE Managing Director Benelux 0475 79 56 18 Frank.vanhove@foamglas.be Duurzaam beheer van platte

Nadere informatie

Rockwool Soundmaxx akoestisch isolatiesysteem

Rockwool Soundmaxx akoestisch isolatiesysteem Rockwool Soundmaxx akoestisch isolatiesysteem Productomschrijving Rockwool Soundmaxx is een uniek en eenvoudig te monteren akoestisch isolatiesysteem, bestaande uit duurzaam isolatiemateriaal van Rockwool,

Nadere informatie

Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel

Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel Opleiding Duurzaam Gebouw: Thermische isolatiematerialen: hoe kiezen? Leefmilieu Brussel WORKSHOP KEUZE VAN THERMISCHE ISOLATIE: Illustratie aan de hand van een concreet voorbeeld Liesbet TEMMERMAN & Laurent

Nadere informatie

Innoveren met hout in een stedelijke omgeving Thema 1 : Houten Gevelwanden Akoestische prestaties

Innoveren met hout in een stedelijke omgeving Thema 1 : Houten Gevelwanden Akoestische prestaties Innoveren met hout in een stedelijke omgeving Thema 1 : Houten Gevelwanden Akoestische prestaties Debby Wuyts 08/06/2017 Innoveren met hout in een stedelijke omgeving Thema 1 : Houten gevelwanden Akoestische

Nadere informatie

Overzicht presentatie

Overzicht presentatie Correct isoleren van een hellend dak Peter Herman www.e-advies.org Overzicht presentatie Enkele vaststellingen Principes isoleren Bouwdelen van het dak Materialen 1 Enkele vaststellingen Enkele vaststellingen

Nadere informatie

Isoleren bestaande muren!

Isoleren bestaande muren! Isoleren bestaande muren! Mogelijkheden en Beperkingen ir. Marcus Peeters - marcus.peeters@hubkaho.be Lector / onderzoeker KaHo Sint-Lieven Aalst KMO-loket LED-netwerk: Duurzaam Bouwen Onderzoekskern DUBiT

Nadere informatie

ISOLATIE EN RENOVATIE

ISOLATIE EN RENOVATIE ISOLATIE EN RENOVATIE ZONNE-ENERGIE - ISOLATIE - VERWARMING DAKWERKEN - RENOVATIE - ELEKTRICITEIT Dakvensters EEN GEZOND BINNENKLIMAAT Ongeveer 50% van de tijd brengen we binnenshuis door. De kwaliteit

Nadere informatie