Zakboekenpolitie.com

Transcriptie

1 Zakboekenpolitie.com Misdrijven tegen de zeden Gebaseerd op hoofdstuk 9 van het zakboek Strafrecht voor de Politie Kluwer

2 Inhoud presentatie Inleiding (wetswijzigingen/klacht/ vertegenwoordiging/verjaring/bestialiteiten) Schennis v/d eerbaarheid (239: 3m) Pornografie (240: 2m) Bescherming jeugdigen < 16j (240a: 1j) Kinderpornografie (240b: 4-8j) Verkrachting (242: 12j) Seksueel binnendringen van bewusteloze, onmachtige, gestoorde of bij verminderd bewustzijn (243: 8j) Seksueel binnendringen < 12j (244: 12j) + Seksueel binnendringen < 16j (245: 8j) Feitelijke aanranding (246: 8j) Ontucht met bewusteloze, onmachtige, gestoorde of kind (247: 6j) Verleiding van minderjarige tot ontucht (248a: 4j) Ontucht met prostituee jaar (art. 248b: 4j) Aanwezigheid bij seksshows met minderjarige (248c: 4j) Persoon < 16j bewegen getuige te zijn van seksuele handelingen (248d Sr: 2j) D.m.v. geautomatiseerd werk / communicatiedienst een < 16j een ontmoeting voorstellen (248e: 2j) Teweegbrengen/bevorderen ontucht door persoon jonger dan 18 jaar (248f: 10j) Ontucht met misbruik gezag/vertrouwen (249: 6j) Koppelarij (250: 3-4j) Ontuchtige handelingen met dier (254: 18m) / porno tussen mens/dier (254a: 6/12m) Strafverzwaring (248) / bijkomende straffen (251) / aanwijzing PG s Overige jurisprudentie

3 Ne bis in idem (1/2) Art. 1 Sr Geen feit is strafbaar dan uit kracht van een daaraan voorafgegane wettelijke strafbepaling Bij verandering in de wetgeving na het tijdstip waarop het feit begaan is, worden de voor de verdachte gunstigste bepalingen toegepast

4 Ne bis in idem (2/2) Gelet op art. 1 Sr is het dus van belang bij zedenmisdrijven die (ook) langer geleden gepleegd zijn altijd de tekst van de oude zedenmisdrijven te vergelijken met de tekst van de huidige misdrijven Niet alleen vanwege het verschil in bestanddelen maar ook gelet op de gewijzigde bepalingen over verjaring en klacht (en dat gaat nog wel eens mis)!!

5 Stelling Slechts enkele zedenmisdrijven zijn alleen vervolgbaar op klacht

6 Geen enkel zedenmisdrijf is klachtmisdrijf De volgende zedenmisdrijven waren tot 1 oktober 2002 klachtmisdrijven: art. 245: (gemeenschap met iemand tussen 12 en 16); art. 247: (ontucht met iemand tussen 12 en 16) en art. 248a: (verleiding van minderjarige tot ontucht) Sinds 1 oktober 2002 is er voor de opsporing / vervolging van geen enkel zedenmisdrijf een klacht vereist

7 Stelling Als het vermoedelijk gepleegde zedenmisdrijf gepleegd is onder oud recht en er toen een klacht vereist was moet er wél een klacht opgenomen worden

8 Feit onder oud recht (klacht vereist) Indien feit gepleegd onder oud recht en er toen een klacht vereist was: klacht opnemen dus (immers: gunstiger voor verdachte) Ook de MvT bij de wetswijziging stelt (onder verwijzing naar art. 1 Sr) dat een klacht vereist is indien het feit (ook) gepleegd is vóór het tijdstip van inwerkingtreding van de nieuwe wet en lagere rechtspraak wijst daar ook op

9 Stelling Als verzuimd is een klacht op te nemen dan kan dat niet meer hersteld worden

10 Herstel klachtverzuim Aangezien onder de oude wetgeving in afwijking van art. 64 t/m 66 Sr de klachttermijn gelijkgesteld was aan de verjaringstermijn (art. 245,4, 247,3 en 248a,2 oud), zou er alsnog een klacht opgenomen kunnen worden Let op: bij verstrijken klachttermijn: wat was wens aangever ten tijde van doen 'aangifte'? Een klacht?? Zo ja, geen probleem. Zie hierover (relativering klachtvereiste) ook zakboek HulpOvJ

11 Vertegenwoordiger (art. 65) (1/4) 1. Indien de in art. 64 aangewezen persoon (= klachtgerechtigde: degene tegen wie het feit is begaan) de leeftijd van zestien jaren nog niet heeft bereikt of anders dan wegens verkwisting onder curatele is gesteld, dan wel aan een zodanige gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens lijdt dat hij niet in staat is te beoordelen of zijn belang gediend is met de klacht geschiedt de klacht door zijn wettige vertegenwoordiger in burgerlijke zaken

12 Vertegenwoordiger (art. 65) (2/4) 2. Indien de in art. 64 aangewezen persoon overleden is, zijn tot de klacht gerechtigd: zijn ouders, zijn kinderen en zijn overlevende echtgenoot, tenzij blijkt dat hij een vervolging niet heeft gewild. 3. Indien de klacht tegen de wettige vertegenwoordiger in burgerlijke zaken van de in art. 64 aangewezen persoon moet geschieden, zijn tot de klacht gerechtigd: de echtgenoot, een bloedverwant in de rechte linie of, bij het ontbreken van al die personen, een broer en een zuster. 4. Indien een in het 2 e of 3 e lid aangewezen persoon de leeftijd van 16 jaren nog niet heeft bereikt of anders dan wegens verkwisting onder curatele is gesteld, dan wel aan een zodanige gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens lijdt dat hij niet in staat is te beoordelen of zijn belang gediend is met de klacht, kan vervolging plaatsvinden op klacht van diens wettige vertegenwoordiger in burgerlijke zaken

13 Stelling Beslissend voor de bevoegdheid tot het indienen van een klacht is de leeftijd en/of gesteldheid van het slachtoffer ten tijde van het vermoedelijk gepleegde zedenmisdrijf en dus niet ten tijde van het indienen van de klacht!

14 Vertegenwoordiger (3/4) LET OP: beslissend voor de bevoegdheid tot het indienen van een klacht is de leeftijd en/of gesteldheid van het slachtoffer ten tijde van het indienen van de klacht en dus niet ten tijde van het misdrijf!

15 Vertegenwoordiger (4/4) Indien er meer wettelijke vertegenwoordigers zijn (bijv. de ouders van een kind dat nog geen 16 jaar is) dan dient de klacht door die vertegenwoordigers gezamenlijk gedaan te worden of met toestemming van de andere vertegenwoordiger(s) plaats te vinden. Om problemen te voorkomen dient hiervan in het pv melding gemaakt te worden (ook van het aantal en de hoedanigheid van de vertegenwoordigers)

16 Stelling Met het afschaffen van het klachtvereiste voor zedenmisdrijven behoeft het OM bij zedenmisdrijven gepleegd ten aanzien van een minderjarige van 12 jaar of ouder de minderjarige ook niet meer in de gelegenheid te stellen zijn mening over het gepleegde feit kenbaar te maken

17 Mening minderjarige art. 245, 247 of 248a Wel dient sinds 01 oktober 2002 art. 167a Sv in acht genomen te worden: ter zake van een misdrijf, omschreven in art. 245, 247, 248a, 248d of 248e Sr en gepleegd ten aanzien van een minderjarige die twaalf jaren of ouder is, stelt het OM de minderjarige zo mogelijk in de gelegenheid zijn mening over het gepleegde feit kenbaar te maken

18 Verjaringstermijn (1/4) Het recht tot strafvordering vervalt door verjaring (art. 70,1 Sr): 1. in 3j voor alle overtredingen 2. in 6j voor misdrijven waarop geldboete, hechtenis of gevangenisstraf van niet meer dan 3j is gesteld schennis/239, porno/240, bescherming jeugdigen < 16j/240a 3. in 12j voor de misdrijven waarop tijdelijke gevangenisstraf van > 3j is gesteld kinderporno/240b, seksueel binnendringen van bewusteloze enz./243, seksueel binnendringen van iemand < 16 jaar/245, feitelijke aanranding v/d eerbaarheid/246, ontucht met bewusteloze, verminderd bewustzijn, onmachtige, gestoorde of kind/247, verleiding minderjarige tot ontucht/248a, ontucht met minderjarige prostituee/248b, aanwezig zijn bij seksuele exploitatie van minderjarige/248c, seksuele corruptie/248d, grooming/248e, ontucht met misbruik van gezag/249, koppelarij/ in 20j voor de misdrijven waarop gevangenisstraf van > 10j is gesteld verkrachting/242 en seksueel binnendringen < 12j/244 Art. 70,2 Sr: in afwijking van het eerste lid verjaart het recht tot strafvordering niet voor misdrijven waarop levenslange gevangenisstraf is gesteld

19 Verjaringstermijn (2/4) Art. 71 Sr De verjaringstermijn van een t.a.v. een minderjarige gepleegd met name genoemd zedenmisdrijf (240b of 242 t/m 250 Sr) vangt aan op de dag nadat het slachtoffer 18 jaar is geworden

20 Verjaringstermijn (3/4) Art. 77d Sr De verjaringstermijn van het recht tot strafvordering wordt t.a.v. misdrijven bij jeugdigen tot de helft ingekort Voor een jeugdige in de leeftijd van 16 tot 18 jaar die een met name genoemd zedenmisdrijf (240b of 242 t/m 250) heeft gepleegd t.a.v. een minderjarige, geldt echter de volledige verjaringstermijn

21 Verjaringstermijn (4/4) De hiervoor omschreven bepalingen zijn ook van toepassing op de verjaring van strafbare feiten die zijn gepleegd voor 1 september 1994 (inwerkingtreding voorgaande bepalingen) mits die feiten al niet vóór de ingang van de nieuwe wetgeving verjaard waren! HR, NJ en NJB

22 Stelling Seksuele handelingen tussen mens en dier vallen nooit onder het bereik van de zedelijkheidswetgeving

23 Bestialiteiten Ook seksuele handelingen tussen mens en dier vallen onder het bereik van zedelijkheidswetgeving (niet als zodanig maar alleen als ze vallen onder een delictsomschrijving) Niet vereist is dat verdachte zelf deelneemt aan de seksuele activiteiten HR, NJ Let inmiddels op wetswijziging seks met dieren / dierenporno (nieuw art. 254 en 254a, zie hierna)

24 Inhoud presentatie Inleiding (wetswijzigingen/klacht/ vertegenwoordiging/verjaring/bestialiteiten) Schennis v/d eerbaarheid (239: 3m) Pornografie (240: 2m) Bescherming jeugdigen < 16j (240a: 1j) Kinderpornografie (240b: 4-8j) Verkrachting (242: 12j) Seksueel binnendringen van bewusteloze, onmachtige, gestoorde of bij verminderd bewustzijn (243: 8j) Seksueel binnendringen < 12j (244: 12j) + Seksueel binnendringen < 16j (245: 8j) Feitelijke aanranding (246: 8j) Ontucht met bewusteloze, onmachtige, gestoorde of kind (247: 6j) Verleiding van minderjarige tot ontucht (248a: 4j) Ontucht met prostituee jaar (art. 248b: 4j) Aanwezigheid bij seksshows met minderjarige (248c: 4j) Persoon < 16j bewegen getuige te zijn van seksuele handelingen (248d Sr: 2j) D.m.v. geautomatiseerd werk / communicatiedienst een < 16j een ontmoeting voorstellen (248e: 2j) Teweegbrengen/bevorderen ontucht door persoon jonger dan 18 jaar (248f: 10j) Ontucht met misbruik gezag/vertrouwen (249: 6j) Koppelarij (250: 3-4j) Ontuchtige handelingen met dier (254: 18m) / porno tussen mens/dier (254a: 6/12m) Strafverzwaring (248) / bijkomende straffen (251) / aanwijzing PG's Overige jurisprudentie

25 Schennis eerbaarheid (art. 239) Met gevangenisstraf van ten hoogste drie maanden of geldboete van de tweede categorie wordt gestraft schennis van de eerbaarheid: 1 op of aan een plaats, voor het openbaar verkeer bestemd; 2 op een andere dan onder 1 bedoelde openbare plaats, toegankelijk voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar; 3 op een niet openbare plaats, indien een ander daarbij zijns ondanks tegenwoordig is

26 Schennis eerbaarheid (art. 239) Schennis: uitgegaan dient te worden van de hier te lande heersende zeden, welke worden bepaald door de bij een belangrijke meerderheid van het Nederlandse volk op dit punt levende opvattingen Voldoende is dat de dader willens en wetens een onder gegeven omstandigheden voor het normaal ontwikkeld schaamtegevoel kwetsende handeling verricht

27 Stelling Onder schennis der eerbaarheid valt volgens de HR ook schennis door gesproken woord

28 Schennis eerbaarheid (art. 239) Onder schennis valt volgens de HR niet schennis door afbeelding, geschrift of gesproken woord Dat zou volgens de HR onder omstandigheden wel belaging kunnen opleveren Te denken valt onder omstandigheden mijns inziens ook aan bedreiging met verkrachting

29 Schennis eerbaarheid (art. 239) 1: op of aan plaats voor het openbaar verkeer bestemd Plaatsen, die men in het normale verkeer betreedt (de openbare weg, openbare terreinen zoals parken, duinen, stranden, postkantoren, stations e.d.)

30 Stelling Schennis is ook strafbaar als zij niet plaatsvindt op een voor het openbaar verkeer bestemde plaats maar wel vanaf zo'n plaats te zien is (exhibitie vanachter een raam, zichtbaar op straat)

31 Schennis eerbaarheid (art. 239) Door het opnemen van de woorden 'op of aan' is schennis dus ook strafbaar indien zij niet plaatsvindt op zo'n voor het openbaar verkeer bestemde plaats maar wel vanaf zo'n plaats te zien is (exhibitie vanachter een raam, zichtbaar op straat) Derhalve is niet openbaar de handeling (vanuit een niet openbare plaats) die slechts waarneembaar is vanuit een raam (van een niet openbare plaats) aan de overzijde van de straat

32 Schennis eerbaarheid (art. 239) 2: op een andere dan onder 1 bedoelde openbare plaats, toegankelijk voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar: plaatsen, welke weliswaar vrij toegankelijk zijn, maar waar iemand niet argeloos met het oog op het aldaar gebodene binnengaat. Voorbeelden zijn bioscopen, theaters, musea e.d. een plaats is ook dan openbaar wanneer zij feitelijk voor het publiek toegankelijk is, ook al is de toegang verboden

33 Schennis eerbaarheid (art. 239) 3: op (niet dus ook 'aan') een niet openbare plaats: een niet voor het publiek toegankelijke plaats lichamelijke tegenwoordigheid van de waarnemer op de plaats van het delict is niet vereist, wel dat de schennispleger vanaf die plaats handelt en dat de waarnemer met z'n eigen ogen (eventueel dus vanaf een andere plaats) waarneemt voorbeelden: klaslokalen, een compagniesbar gesitueerd binnen een kazerne of op het kazerneterrein, ziekenhuizen, kazernes, gevangenissen, spoorwegrijtuigen, enz.

34 Schennis eerbaarheid (art. 239) Indien een ander daarbij zijns ondanks aanwezig is: 'zijns ondanks tegenwoordig is hij die niet kan heengaan omdat de uitgang hem door gesloten deuren of op andere wijze verhinderd is, of niet tijdig kan heengaan omdat de handeling zonder voorbereiding of aankondiging voorvalt zodat hij er zich eerst van bewust wordt op het ogenblik waarop zij wordt volvoerd'

35 Schennis eerbaarheid (art. 239) Indien een ander daarbij zijns ondanks aanwezig is: onder 'een ander' wordt ook begrepen degene die zelf de oneerbare handeling ziet of voelt een slachtoffer is ook 'zijns ondanks' tegenwoordig indien dat slachtoffer niet beseft dat er schennis van de eerbaarheid plaatsvindt er behoeft dus geen sprake te zijn van 'niet willen' In het betreffende geval ging het om een man die zich als vrouwenarts voordeed en aldus een argeloze vrouw betastte

36 Schennis eerbaarheid (art. 239) Art. 239 wordt door de HR uiterst ruim uitgelegd. Bij twijfel of een ander zedenmisdrijf op de concrete feitelijke situatie van toepassing is, kan het verstandig zijn om dit art. 239 subsidiair ten laste te leggen Staat echter géén vh op (3 mnd), wél indien vaste woon of verblijfplaats niet kan worden vastgesteld

37 Stelling Herhaalde schennis kan ook belaging opleveren

38 Schennis eerbaarheid (art. 239) Herhaalde schennis tegenover hetzelfde slachtoffer kan onder omstandigheden ook belaging opleveren en dus vh zodat aanhouding buiten heterdaad, ivs, enz. tot de mogelijkheden behoort. Wat schennis lijkt te zijn zou ook wel eens een verdenking van poging verkrachting of een bedreiging met verkrachting kunnen opleveren

39 Schennis eerbaarheid (art. 239) Onder omstandigheden ook de streaker Hof 's-gravenhage , LJN AU

41 Pornografie (art. 240) Met gevangenisstraf van ten hoogste twee maanden of geldboete van de derde categorie wordt gestraft hij die weet of ernstige reden heeft om te vermoeden dat een afbeelding of voorwerp aanstotelijk voor de eerbaarheid is en die afbeelding of dat voorwerp: 1. op of aan een plaats, voor het openbaar verkeer bestemd, openlijk tentoonstelt of aanbiedt; 2. aan iemand, anders dan op diens verzoek, toezendt

42 Pornografie (art. 240) Afbeelding: foto, tekening, film (videoclip), beeld (direct zichtbaar) Voorwerp: object, niet zijnde een afbeelding; bijv. een kunstpenis Openlijk: zichtbaar voor ieder die het kan zien (ook achter raam)

43 Pornografie (art. 240) Aanstotelijk voor de eerbaarheid en op of aan een plaats, voor het openbaar verkeer bestemd: Zie de bespreking van art. 239 (schennis)

45 Bescherming jeugdigen < 16 jaar (art. 240a) Met gevangenisstraf van ten hoogste een jaar of geldboete van de vierde categorie wordt gestraft hij die een afbeelding, een voorwerp of een gegevensdrager, bevattende een afbeelding waarvan de vertoning schadelijk is te achten voor personen beneden de leeftijd van zestien jaar, verstrekt, aanbiedt of vertoont aan een minderjarige van wie hij weet of redelijkerwijs moet vermoeden, dat deze jonger is dan zestien jaar

46 Bescherming jeugdigen < 16 jaar (art. 240a) In dit artikel is de leeftijd van 'jonger dan zestien jaar' dus niet geobjectiveerd aangezien de verdachte die leeftijd 'moet weten of redelijkerwijs moet vermoeden'

47 Bescherming jeugdigen < 16 jaar (art. 240a) Afbeelding: foto, tekening, film (videoclip), beeld (direct zichtbaar) Voorwerp: object, niet zijnde een afbeelding; bijv. een kunstpenis

48 Bescherming jeugdigen < 16 jaar (art. 240a) Een gegevensdrager: zie voor de betekenis van 'gegevens' en 'geautomatiseerd werk' art. 80quinquies en 80sexies. Voorbeelden van dragers van gegevens zijn een videotape, floppy, harde schijf, cd, dvd, enz. Schadelijk is te achten: risico op schade volstaat, vaststaande schade dus niet vereist

50 Kinderpornografie (art. 240b) 1. Met gevangenisstraf van ten hoogste vier jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft degene die een afbeelding of een gegevensdrager, bevattende een afbeelding van een seksuele gedraging, waarbij iemand die kennelijk de leeftijd van achttien jaar nog niet heeft bereikt, is betrokken of schijnbaar is betrokken, verspreidt, aanbiedt, openlijk tentoonstelt, vervaardigt, invoert, doorvoert, uitvoert, verwerft, in bezit heeft of zich door middel van een geautomatiseerd werk of met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang daartoe verschaft

51 Kinderpornografie (art. 240b) 2. Met gevangenisstraf van ten hoogste acht (MH: tot zes) jaren of geldboete van de vijfde categorie wordt gestraft degene die van het plegen van een van de misdrijven, omschreven in het eerste lid, een beroep of een gewoonte maakt. Gewoonte: gelijk aan gewoonte bij gewoonteheling Beroep: oogmerk van herhaling teneinde inkomsten te verschaffen

52 Kinderpornografie (art. 240b) per is de strafbepaling ingrijpend veranderd: strafbaarstelling 'schijnbare betrokkenheid': virtuele kinderporno verhoging van de leeftijdsgrens van 16 naar 18 jaar strafbaarstelling van het 'in bezit hebben' strafuitsluitingsgrond van lid 2 vervallen (wetenschappelijk, educatief of therapeutisch doel) (art. 240b): nu via ontbreken materiële wederrechtelijkheid per : toevoeging aanbiedt, verwerft en met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang daartoe verschaft Zie voor oude wetteksten het zakboek Strafrecht voor de Politie

53 MvA: Kinderpornografie (art. 240b) voorkomen van schade aan kind dat bij de vervaardiging van kinderporno betrokken is geweest als gevolg van die vervaardiging voorkomen van schade aan betreffende kind en kinderen in het algemeen door het in omloop brengen van dat beeldmateriaal (MH: internet!!). De instemming van een 16- of 17-jarige met de vervaardiging en de verspreiding van kinderporno neemt de schadelijke effecten ervan niet weg

54 Aanwijzing kinderpornografie (art. 240b) (1/6) Kennisneming van de aanwijzing kinderporno voor politieambtenaren belast met de aanpak van kinderporno verplicht Zie

55 Aanwijzing kinderpornografie (art. 240b) (2/6) Aanwijzing kinderporno van het college van PG's inhoudende onder meer weten regelgeving prioriteiten opleiding en deskundigheid behandeling van in beslag genomen materiaal digitaal tactisch onderzoek ter opsporing van seksueel misbruik en productie registratie en verwerking in proces-verbaal de tenlastelegging internationale Samenwerking dagvaarding en tenlastelegging beoordeling van strafbaar- en strafwaardigheid het beoordelen van strafbaarheid en de seksuele gedraging

56 Stelling In beslag genomen kinderporno dient zoveel mogelijk in het pv opgenomen te worden

57 Aanwijzing kinderpornografie (art. 240b) (5/6) Beslag: Om ieder risico van (verdere) verspreiding van het materiaal te voorkomen, dient het inbeslaggenomen materiaal niet in het pv opgenomen te worden of op enigerlei wijze onderdeel van de dossierstukken te worden. In plaats daarvan dient de verbalisant de omvang en aard van het aangetroffen materiaal te omschrijven met gebruikmaking van de basisfactoren zoals genoemd in de Richtlijn Kinderpornografie en de elementen van art. 240b Sr en een selectie daaruit samen te stellen. Deze selectie geeft een representatief beeld van de gehele collectie. Verdediging kan inzage vragen en krijgen

58 Aanwijzing kinderpornografie (art. 240b) (6/6) Tenlastelegging Film- en videomateriaal kunnen geen onderdeel van een tenlastelegging uitmaken en dienen, ter voorkoming van (verdere) verspreiding van het strafbare materiaal ook nimmer aan de dagvaarding gehecht of als dossierstuk aan het dossier toegevoegd te worden In de tenlastelegging dienen de seksuele gedragingen met/door minderjarigen die op het in beslag genomen materiaal zichtbaar zijn, verfeitelijkt te worden door een algemene omschrijving ervan

59 Kinderpornografie (art. 240b) Gegevensdrager Zie voor de betekenis van 'gegevens' en 'geautomatiseerd werk' art. 80quinquies en 80sexies. Voorbeelden van dragers van gegevens zijn een videotape, floppy, harde schijf, cd, dvd, usb-stick, enz

60 Stelling Voor de beantwoording van de vraag of een afbeelding een seksuele gedraging in de zin van art. 240b bevat is van belang of die afbeelding een seksuele prikkeling teweeg kan brengen bij een persoon die naar die afbeelding kijkt

61 Kinderpornografie (art. 240b) Afbeelding seksuele gedraging: Kamerstukken (en ook HR): niet het mogelijk teweegbrengen van een seksuele prikkeling bij een persoon die naar die afbeelding kijkt maakt deze houding tot een seksuele gedraging in de zin van art. 240b uitgangspunt dient te zijn dat het gaat om een gedraging, die (als ze wordt vastgelegd) schadelijk is voor de jeugdige, òf omdat het tot die gedraging brengen al schadelijk is, òf vanwege de publicatie daarvan. Dat de afbeelding primair wordt vervaardigd en in omloop gebracht met het oogmerk anderen seksueel te prikkelen, is bijzaak. Het gaat om bescherming van de jeugdige tegen seksuele exploitatie

62 Kinderpornografie: afbeelding van seksuele gedraging, niet noodzakelijk dat jeugdige is geschaad, werkelijke leeftijd niet van belang Art. 240b Sr ziet op een afbeelding van een gedraging van expliciet seksuele aard, zoals die aan de hand van de afbeelding zelf kan worden vastgesteld, waaronder begrepen het op zinnenprikkelende wijze tonen van de geslachtsdelen of de schaamstreek. Het gaat hierbij om een gedraging die reeds door haar karakter strekt tot het opwek-ken van seksuele prikkeling. Voorts ziet art. 240b Sr op een afbeelding die welis-waar niet een gedraging van expliciet seksuele aard in de hiervoor aangegeven zin toont, maar die, gelet op de wijze waarop zij is totstandgekomen eveneens strekt tot het opwekken van seksuele prikkeling. Hierbij kan het gaan om een afbeelding van iemand in een houding of omgeving die weliswaar op zichzelf of in andere omstandigheden "onschuldig" zouden kunnen zijn, maar die in het con-crete geval een onmiskenbaar seksuele strekking heeft. Voor de toepassing van art. 240b Sr is niet noodzakelijk dat vaststaat dat de jeugdige is geschaad HR , LJN BO6446

63 Kinderpornografie (art. 240b) Kennelijk leeftijd van 18 nog niet bereikt: de rechter kan waarnemen dat op foto's afgebeelde kinderen kennelijk beduidend jonger waren dan 18 jaar (op grond van kenmerken die in het algemeen in de beschouwing kunnen en plegen te worden betrokken bij de schatting van de leeftijd van een bepaalde persoon, waarbij onder meer gedacht kan worden aan de lengte en de lichamelijke ontwikkeling) niet vereist is dat komt vast te staan dat het opzet van de verdachte zich mede heeft uitgestrekt tot de leeftijd van het slachtoffer en de werkelijke leeftijd behoeft dus niet bewezen te worden

64 Kinderpornografie (art. 240b) 1. Niet bewezen hoeft te worden dat het afgebeelde kind in werkelijkheid de leeftijd van 18 jaar nog niet heeft bereikt 2. Het is voldoende (maar ook noodzakelijk) dat aan de hand van de uit de afbeelding blijkende uiterlijke lichaamskenmerken wordt bewezen dat het slachtoffer jonger oogt dan 18 jaar 3. Daarbij is niet van belang of betrokkene in werkelijkheid de leeftijd van 18 jaar al heeft bereikt HR , LJN BF

65 Kinderpornografie (art. 240b) Betrokken of schijnbaar betrokken: Nota n.a.v. het verslag: kinderporno waarvoor kinderen niet daadwerkelijk zijn misbruikt, maar waarbij afbeeldingen (digitaal) zijn gemanipuleerd door de toevoeging van het woord 'schijnbaar' in de delictsomschrijving ziet het gewijzigde art. 240b op drie gevallen: een afbeelding van een echt kind; een afbeelding van een echt persoon die eruit ziet als een kind; een realistische afbeelding van een niet bestaand kind.

66 Kinderpornografie (art. 240b) Betrokken of schijnbaar betrokken: Virtuele kinderporno moet voor strafbaarheid wel realistisch zijn. Tekeningen en schilderijen vallen volgens Remmelink buiten het bereik van dit art. 240b omdat zij onvoldoende levensechtheid uitstralen

67 Kinderpornografie (art. 240b) Verspreiden: kan een enkel exemplaar van de afbeelding betreffen Vervaardigen: maken, fotograferen, afdrukken Openlijk tentoonstellen: zichtbaar voor iedereen die het wil zien (bijv. achter een raam)

68 Stelling Het in bezit hebben van een enkele afbeelding kinderporno voor eigen gebruik valt niet onder de strafbepaling van kinderporno

69 Kinderpornografie (art. 240b) In bezit: Ook het in bezit hebben voor eigen gebruik Ook een enkele afbeelding

70 Bezit kinderporno en opzet Het in het bezit hebben van een afbeelding of gegevensdrager met daarop kinderporno is slechts strafbaar als er sprake is van (voorwaardelijk) opzet gericht op het bezit van die kinderporno (van belang bij 'digitaal' bezit) Anders gezet, verdachte moet wel hebben geweten (ook via voorwaardelijk opzet) dat er kinderporno op de afbeelding / gegevensdrager stond HR , LJN AU

71 Kinderporno: d.m.v. een geautomatiseerd werk of met gebruikmaking van een communicatiedienst de toegang daartoe verschaffen (wetswijziging ) Deze strafbaarstelling zou strafwaardige gedragingen ter zake kinderpornografie kunnen ondervangen die bij afwezigheid van gedownload materiaal op de computer mogelijk niet onder de strafbaarstelling van bezit zouden kunnen worden gebracht. In het bijzonder kan daarbij worden gedacht aan personen die zich tegen betaling toegang verschaffen tot kinderpornografie, maar de strafbare beelden uitsluitend real time bekijken (MH: en dus niet downloaden ) Kamerstukken 31808, nr. 3 (MvT), p

72 Kinderporno: redenen van wetenschap (1/4) Ingevolge art. 153 Sv moet het pv zoveel mogelijk uitdrukkelijk de redenen van wetenschap bevatten Onder redenen van wetenschap zijn de bronnen van kennis te verstaan van datgene wat de opsp. ambt. in het pv heeft gerelateerd (bijv. zien, horen, voelen, ruiken, enz.) Door de opname van redenen van wetenschap kunnen waarnemingen en ondervindingen van de verbalisant onderscheiden worden van conclusies die hij aan die waarnemingen en/of bevindingen verbindt De rechter mag dus geen conclusies uit een pv overnemen als deze door de betreffende verbalisant niet zijn onderbouwd door redenen van wetenschap En dat geldt natuurlijk ook voor de/een conclusie dat er sprake is van kinderporno

73 Kinderporno: redenen van wetenschap (2/4) HR: niet voor het bewijs gebruikt mag worden de verklaring van een opsp. ambt. in een pv dat 299 van de onderzochte beeldfiles kinderporno bleken te bevatten, dat 314 beeldfiles voldeden aan de criteria voor overtreding van art. 240b Sr, en dat zij in hoofdzaak bleken te bestaan uit beeldfiles met meisjes wier leeftijd varieert tussen de vijf tot zes en dertien tot veertien jaar die seksuele handelingen plegen met of ondergaan van volwassenen Bedoeld relaas hield (op twee afbeeldingen na) niets in omtrent de wijze waarop de verbalisant was gekomen tot zijn bevinding dat de afbeeldingen voldeden aan de criteria voor overtreding van art. 240b Sr en zijn bevindingen ten aanzien van de leeftijd van de afgebeelde kinderen

74 Kinderporno: redenen van wetenschap (3/4) De gerelateerde omstandigheid dat vrijwel alle kinderpornografische afbeeldingen, op één na, bekend bleken in de Landelijke Database kinderpornografie maakte dat niet anders, nu de bewijsvoering (bijv. het pv) niets inhield omtrent de status van die Database en de criteria die worden aangelegd bij de opneming van afbeeldingen in die Database Een voorbeeld van hoe het wel zou kunnen is terug te vinden in een recent arrest van de HR. Daar waren de conclusies van verbalisanten gegrond op een door het team Jeugd en Zeden gegeven referentiekader, te weten (zie volgende dia)

75 Kinderporno: redenen van wetenschap (4/4) Het gebruiken van een map, waarin aan de hand van foto's en tekeningen, in het bijzonder foto's van de primaire en secundaire geslachtskenmerken van een meisje (de vagina, de schaamlippen, het schaamhaar en de borsten) de ontwikkeling van het lichaam van een meisje schematisch in kaart was gebracht met daarbij de leeftijd van het meisje in categorieën vermeld Het maken van werkafspraken over het gezamenlijk beoordelen van de afbeeldingen, het dienaangaande opstellen van de pv s en de handelswijze bij twijfel (het bij blijvende twijfel buiten beschouwing laten van de afbeelding) Vermelding van deze werkwijze in het pv Uiteraard is er een kans dat de rechter (al dan niet na een daartoe strekkend verweer) de voornoemde map zelf ook wil inzien en/of één of meer van de gecertificeerd zedenrechercheurs (als getuige-deskundige) op de zitting of door de RC wil (laten) horen HR , LJN BD4872 (conclusie AG)

77 Verkrachting (art. 242) Hij die door geweld of een andere feitelijkheid of bedreiging met geweld of een andere feitelijkheid iemand dwingt tot het ondergaan van handelingen die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam wordt als schuldig aan verkrachting gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste twaalf jaren of geldboete van de vijfde categorie. 77

78 Stelling Ook het stiekem toedienen van slaapmiddelen, medicijnen of verdovende middelen kan vallen onder geweld

79 Verkrachting (art. 242) Art. 81: met het plegen van geweld wordt gelijkgesteld het brengen in een staat van bewusteloosheid of onmacht Bijv. door toediening (tegen de wil of stiekem) van slaapmiddelen, medicijnen of verdovende middelen of middelen die de geslachtsdrift zozeer opwekken dat het slachtoffer zich seksueel niet meer kan beheersen (HR)

80 Verkrachting (art. 242) Geweld: ook dus als het slachtoffer verkeert in een staat van bewusteloosheid of lichamelijke onmacht conform art. 243 die door de dader met geweld is veroorzaakt

81 Verkrachting (art. 242) Het geweld kan ook tegen een ander dan het slachtoffer zijn aangewend, mogelijk zelfs tegen goederen Van bedreiging kan ook sprake zijn als wordt gedreigd met geweld of een andere feitelijkheid te plegen door een ander

82 Stelling Van bedreiging met geweld is al sprake indien de dader een dermate dreigende situatie heeft gecreëerd, dat de vrees van het slachtoffer voor geweld van de zijde van verdachte gerechtvaardigd is

83 Verkrachting (art. 242) Van bedreiging met geweld kan ook sprake zijn indien de dader een dermate dreigende situatie heeft gecreëerd, dat de vrees van het slachtoffer voor geweld van de zijde van verdachte gerechtvaardigd is Bijv. het door de verdachte aanwenden van geestelijk en lichamelijk overwicht tegen het slachtoffer en het aldus een voor het slachtoffer bedreigende situatie creëren, waardoor dat slachtoffer aan de wensen van de verdachte geen weerstand konden bieden en zich gedwongen voelden daaraan te voldoen HR , LJN BJ2833 Die dreigende situatie moet goed in het pv omschreven zijn

84 Verkrachting (art. 242) Dreigende situatie 'L. en IJ. begonnen te huilen toen de verdachten in de nacht de weg naar het industriegebied bij Heerhugowaard insloegen en/of dat terrein opreden. De verdachten hebben dit geconstateerd, maar geen enkele poging gedaan hen te kalmeren. Integendeel, zij hebben door naar een afgelegen plek op het industrieterrein te rijden en daar te stoppen, de onmiskenbare angst van beide meisjes nieuw voedsel gegeven. Door deze handelwijze hebben zij bovendien de enige ontsnappingskans die de meisjes hadden, namelijk die bestaande in het trekken van de aandacht van derden, verijdeld. Aan het (op weg naar de afgelegen plek) snel verlaten van de auto (een zgn. tweedeurs-auto) door L. en IJ. viel immers niet te denken nu de verdachten voorin zaten en de meisjes achterin. Aldus hebben de verdachten, mede door de onverbiddelijke doelgerichtheid van hun gedragingen waarbij geen spoor van mededogen met de meisjes werd getoond, een situatie geschapen waarvan voor deze meisjes de dreiging uitging dat als zij niet zouden toegeven, geweld van de kant van de verdachten hun deel zou zijn. De meisjes hebben verklaard bang voor dit laatste te zijn geweest'

85 Verkrachting (art. 242) Ander voorbeeld van bedreiging met geweld in de zin van art. 242 betreft een jong meisje dreigen alles over de ontuchtige handelingen aan haar ouders te vertellen en het dreigen met geweld tegen een derde, nu aldus, in samenhang met het ook daadwerkelijk door verdachte eerder tegen haar uitgeoefende geweld, een dermate bedreigende situatie is ontstaan dat haar vrees voor geweld gerechtvaardigd was

86 Verkrachting (art. 242) De enkele omstandigheid dat de verdachte met kracht zijn penis in de vagina van het 13-jarige slachtoffer heeft gebracht is onvoldoende om te kunnen aannemen dat door het daarin bestaande geweld het slachtoffer is gedwongen tot seksueel binnendringen Wel: onverhoeds duwen/brengen van verdachtes penis en/of vingers in de vagina van het slachtoffer (zie ook de bespreking van art. 246). Kan onder feitelijkheid vallen

87 Verkrachting (art. 242) Van door (bedreiging met) geweld of andere feitelijkheid dwingen kan slechts sprake zijn indien de verdachte door dat geweld of die feitelijkheid opzettelijk heeft veroorzaakt dat het slachtoffer het seksueel binnendringen in diens lichaam tegen diens wil heeft ondergaan

88 Verkrachting (art. 242) De HR verwijst voor de vraag wanneer er sprake van kan zijn dat iemand door een feitelijkheid wordt gedwongen naar de MvT: 'het gaat er (..) om dat de feitelijkheid zo bedreigend moet zijn dat wanneer zij niet wordt gebezigd, het slachtoffer niet zou hebben gehandeld of nagelaten, althans niet op het ogenblik waarop en in de omstandigheden waarin hij (zij) thans gehandeld heeft of niet gehandeld heeft. Er moet dus een relatie zijn tot het gebezigde middel en het handelen of nalaten. Als een feitelijkheid zeer bedreigend is voor het slachtoffer zal zij geen weerstand meer kunnen bieden'

89 Verkrachting (art. 242) 'Van door een feitelijkheid dwingen (...) kan sprake zijn indien de verdachte opzettelijk een zodanige psychische druk heeft uitgeoefend of het slachtoffer in een zodanige afhankelijkheidssituatie heeft gebracht dat het slachtoffer zich daardoor naar redelijke verwachting niet tegen die handelingen heeft kunnen verzetten, of dat de verdachte het slachtoffer heeft gebracht in een zodanige door hem veroorzaakte (bedreigende) situatie dat het slachtoffer zich naar redelijke verwachting niet aan die handelingen heeft kunnen onttrekken. Of zulk een dwang zich heeft voorgedaan, laat zich niet in het algemeen beantwoorden, maar hangt af van de concrete omstandigheden van het geval' HR , ECLI:NL:HR:2013:494 89

90 Stelling Psychische druk kan géén verkrachting opleveren

91 Verkrachting (art. 242) (bedreiging) met andere feitelijkheid handelingen van de verdachte in een situatie waarin het voor het slachtoffer zo moeilijk was om zich aan die handelingen te onttrekken dat er derhalve sprake was van dwang van de kant van de verdachte hierbij valt vooral aan psychische druk te denken Als voorbeelden noemt T&C: een verdachte die door de invloed van drugs of alcoholhoudende drank zodanig dreigend overkomt, dat het slachtoffer zich niet durft te verzetten de bedreigende situatie (bijv. door de deur van een vertrek in een verlaten woning af te sluiten) ernstige ongewenste intimiteiten op de werkvloer 91

92 Verkrachting (art. 242) (bedreiging) met andere feitelijkheid het afsluiten van een auto door middel van een centrale deurvergrendeling misbruik van stiefouderlijk gezag na daaraan voorafgaande frequente verkrachtingen misbruik maken van (een) uit feitelijke verhouding(en) voortvloeiend overwicht het uit verdachte s leeftijd voortvloeiende fysieke en/of geestelijke overwicht (MH: e.e.a. gelet op jonge leeftijd slachtoffer: 13 jaar) doelbewust in een afhankelijke positie brengen (leefgemeenschap, dreigen met uitsluiting)

93 Verkrachting (art. 242) Feitelijkheid binnen afhankelijkheidssituatie in gezondheidszorg (1/2) In strafbaarstelling van seksueel misbruik door iemand die werkzaam is in de gezondheidszorg, is voorzien in art. 249 Kan tevens verkrachting (art. 242) opleveren Doch voor een veroordeling ter zake van dat misdrijf is dan vereist dat het slachtoffer tot het ondergaan van de in die bepaling genoemde handelingen is gedwongen door (bedreiging met) geweld of door een andere feitelijkheid

94 Verkrachting (art. 242) Feitelijkheid binnen afhankelijkheidssituatie in gezondheidszorg (2/2): Het bestaan van dwang door een dergelijke feitelijkheid kan in een zodanig geval, tegen de achtergrond van doel en strekking van de art. 242 en 249, niet enkel worden afgeleid uit de tussen de verdachte en zijn patiënt of cliënt bestaande afhankelijkheidsrelatie en het daarmee verband houdende overwicht van de verdachte op zijn patiënt of cliënt. Voor een veroordeling ter zake van art. 242 is dan vereist dat komt vast te staan dat het slachtoffer binnen die afhankelijkheidsrelatie door bepaalde gedragingen van de verdachte waardoor een bedreigende sfeer is ontstaan, is 94 gedwongen de seksuele handelingen te ondergaan.

95 Verkrachting (art. 242) Dwingen: het geweld, de bedreiging met geweld, de feitelijkheid en/of de bedreiging met die feitelijkheid moeten van voldoende gewicht zijn voordat van 'dwingen' kan worden gesproken dwingen wordt niet aanwezig geacht indien het slachtoffer het dwangmiddel niet heeft bemerkt of niet als zodanig heeft ervaren onder dwingen valt toelaten wat men, ware er geen dwang uitgeoefend, niet zou hebben gedaan van dwingen kan slechts sprake zijn indien de verdachte opzettelijk heeft veroorzaakt dat het slachtoffer de handelingen tegen haar/zijn wil heeft ondergaan

96 Verkrachting (art. 242) Dwingen: Uit de omstandigheid dat geweld of bedreiging met geweld is gebezigd kan in het algemeen het bestaan van een opzet gericht op onvrijwilligheid voortvloeien Er kunnen zich echter omstandigheden voordoen waaronder dat niet het geval behoeft te zijn Bijv. de omstandigheid dat er tussen verdachte en slachtoffer een proces van aantrekken en afstoten heeft bestaan, waardoor de verdachte onvoldoende heeft kunnen doorzien dat het slachtoffer definitief de relatie met hem wilde verbreken en mitsdien geen vleselijke gemeenschap meer met hem wilde hebben

97 Verkrachting (art. 242) Dwingen: Van dwingen is 'geen sprake indien het slachtoffer doordat zij (half) in slaap was door misleiding van de kant van de verdachte (m.b.t. zijn identiteit) diens handelingen heeft toegelaten' (verdachte deed zich voor als vriend van het slachtoffer)

98 Verkrachting (art. 242) Dwingen: Art. 242 strekt zich echter wél uit tot het geval waarin er pas sprake is van dwang nadat de geslachtsgemeenschap is aangevangen en het slachtoffer dus wordt gedwongen tot geslachtsgemeenschap die aanvankelijk zonder dwang tot stand is gekomen (bijv. omdat het slachtoffer bij de aanvang van de gemeenschap sliep en/of door misleiding van de verdachte m.b.t. diens identiteit) Bij 'slapende' slachtoffers zijn wel de (in 2002 veranderde) strafbepalingen van art. 243 of 247 van toepassing ('verminderd bewustzijn, zie hierna)

99 Stelling 'Seksueel binnendringen van het lichaam' omvat ieder binnendringen van het lichaam met een seksuele strekking (genitaal, oraal of anaal)

100 Verkrachting (art. 242) Seksueel binnendringen: 'seksueel binnendringen van het lichaam' omvat ieder binnendringen van het lichaam met een seksuele strekking (genitaal, oraal of anaal) het met de handen de binnenkant van de vagina betasten levert 'seksueel binnendringen van het lichaam' op evenals het inbrengen en houden van de tong van verdachte in de mond van het slachtoffer omvat ook het door het slachtoffer dulden dat verdachte zijn penis in de vagina van dat slachtoffer hield

102 Seksueel binnendringen van een bewusteloze, onmachtige, gestoorde of bij verminderd bewustzijn (243) Hij die met iemand van wie hij weet dat hij in staat van bewusteloosheid, verminderd bewustzijn of lichamelijke onmacht verkeert, dan wel aan een zodanige gebrekkige ontwikkeling of ziekelijke stoornis van zijn geestvermogens lijdt dat hij niet of onvolkomen in staat is zijn wil daaromtrent te bepalen of kenbaar te maken of daartegen weerstand te bieden, handelingen pleegt die bestaan uit of mede bestaan uit het seksueel binnendringen van het lichaam, wordt gestraft met gevangenisstraf van ten hoogste acht jaren of geldboete van de vijfde categorie. 102

Nog meer weergeven