v o o r België - Belgique P.B Kortemark P

Transcriptie

1 V l a a m s C e n t r u m v o o r G e n e a l o g i e e n H e r a l d i e k België - Belgique P.B Kortemark P MEDEDELINGEN Afgiftekantoor: 8610 Kortemark jaargang 31, 2012, nr. 3 - verschijnt viermaandelijks Verantw. uitgever: Wim Dedeyster, Elflijnenlaan 3, 8610 Handzame

2 VCGH Elflijnenlaan 3 B-8610 Handzame Documentatiecentrum van Familiekunde Vlaanderen vzw Tel PR. BE vcgh@scarlet.be Openingstijden maandag t/m vrijdag 9-12 uur / uur Tekening cover: Kortemark spoorweg: Andreas Vanpoucke Het centrum zal gesloten zijn: maandag 26/11/2012 t.e.m. vrijdag 30/11/2012 maandag 24/12/2012 t.e.m. woensdag 02/01/2013 LEES IN DIT NUMMER : Wilfried Maertens Joannes Van Westerveldt pastoor van St.-Anna Brugge, doopheer van Guido Gezelle blz. 23 Georges Houvenaeghel Kwartierstaat Vanborm Monique blz. 27 Georges Houvenaeghel Kwartierstaat Vansieleghem Carolus Jozefus blz

3 Joannes Van Westerveldt pastoor van St.-Anna Brugge, doopheer van Guido Gezelle Wilfried Maertens Joannes Van Westerveldt werd geboren op 14 februari 1788 te Kortemark. Hij was het tiende kind van Livinus Van Westerveldt in zijn tweede huwelijk met Anna Theresia Lauwers. Livinus was chirurgijn te Kortemark, zoals zijn vader dat was te Aartrijke. Het gezin werd zwaar getroffen door kindersterfte: van hun twaalf kinderen stierven er negen op heel jonge leeftijd. Joannes werd priester zoals zijn elf jaar oudere broer Carolus Bernardus, geboren op 28 september Over deze laatste, priester gewijd in 1804, weten we weinig. Bij het overlijden van zijn moeder in 1804, waar hij de aangever was, wordt hij vermeld als priester te Kortemark. Hij was dus nog niet werkzaam op een parochie. Kort nadien wordt hij vermeld als kapelaan te Ruddervoorde. Hij werd later pastoor te Knokke. Zijn broer Joannes volgde hem daar later ook op. Over Joannes is meer geweten. Hij was seminarist in 1813 te Gent. Het bisdom Gent strekte zich toen uit over de huidige provincies West- en Oost-Vlaanderen. Hij was nog maar pas diaken gewijd toen er op 25 juli een opstand uitbrak van de seminaristen tegen de door Napoleon benoemde nieuwe bisschop Jacques de la Brue. De seminaristen weigerden in blok deel te nemen aan de plechtigheid in de kathedraal waar de nieuwe bisschop als hoofd van het bisdom voorging. Nog dezelfde dag werden ze voor de keuze gesteld: de nieuwe bisschop erkennen of naar het leger gestuurd worden. Het seminarie werd gesloten. Zoals vele lotgenoten zal Joannes ergens moeten onderduiken tot er betere tijden komen. Joannes Van Westerveldt werd op 26 maart 1812 te Brussel priester gewijd daar er in beide Vlaanderen geen bisschop was die hem kon wijden. Na zijn wijding werd hij eerst onderpastoor te 23 Torhout, daarna pastoor te Knokke waar hij zijn broer opvolgde. Op 17 augustus 1827 werd hij benoemd tot pastoor van St.-Anna te Brugge. Hij was doopheer van Guido Gezelle, geboren op 1 mei 1830, zoon van Petrus Joannes Gezelle en Monica Devriese. Bij zijn eerste communie was Guido de eerste van de stad bij de ondervraging van de cathechismus. Als

4 beloning kreeg Guido een mooi boek van pastoor Van Westerveldt. In de brieven die vader Gezelle stuurde naar zoon Guido in zijn seminarietijd zien we dat hij dat nog niet vergeten was een een zekere sympathie voelde voor de pastoor. Was pastoor Joannes Van Westerveldt geen van de gemakkelijkste of waren het de anderen die moeilijk deden? Een feit is dat de laatste jaren voor hij op rust ging (lees ontslagen werd) één en al ellende waren voor de man. De miserie begon in Op 18 oktober van dat jaar trokken de twee onderpastoors van St.-Anna naar het bisdom. Volgens hen was de pastoor nalatig en onbekwaam. Verder werd hem aangewreven dat hij de kinderen voor hun eerste communie te laat onderrichtte. Hij liet er velen zonder biecht hun communie doen en de gelovigen werden enkel tijdens de hoogmis gewezen op hun plichten voor de vasten. Van de parochianen waren er slechts 4200 die hun Pasen hielden. Het aantal kinderen in de zondagschool en het aantal leden van de meisjes- en jongenscongregatie liep bovendien sterk achteruit. Daarenboven waren er 53 onwettige kinderen gedoopt en was de meid van de pastoor onuitstaanbaar bazig. Door deze waslijst van klachten was de Raad van het Bisdom van oordeel dat Van Westerveldt moest aftreden. Maar de bisschop wou daar toch nog een beetje mee wachten. Op 1 mei van 1854 was er opnieuw een klacht tegen de pastoor. Deze kwam van de tweeëntwintigjarige Rosalie Aernoudt uit Langemark die een drietal maanden op de pastorie gewerkt had. Ze zei dat ze van haar biechtvader de bisschop over iets moest inlichten. Wat de klacht inhield is niet bekend. De pastoor moest op 12 mei voor de Raad verschijnen, waar hij alles ontkende. Op 15 mei 1854 werd hij voor 8 dagen geschorst. Daarna mocht hij pastoor blijven tot hij 40 jaren dienst had (pensioen?). In een brief van 22 mei 1854 van vader Gezelle aan zijn zoon Guido staat geschreven dat de pastoor al enkele dagen geen mis meer heeft opgedragen en de zondagsmis gehoord heeft in de zittens, zoals de kerkmeesters. Hij voegde er nog aan toe : ik geloof dat den duyvel een werktuig gevonden heeft om tegen de pastoor te rigten. In een andere brief van 5 augustus 1854 van vader Gezelle lezen we: dat de slechte persoon die onzen pastoor vals beschuldigd heeft is ziek geworden en heeft in het hospitaal verklaard in tegenwoordigheid van twee getuigen dat alles verzonnen was en wie haar had opgestookt om dat te doen (de slechte persoon is Rosalie Aernoudt). Op 1 september moest pastoor Van Westerveldt opnieuw voor de bisschop verschijnen, maar hij gaf verstek. Hij had het bevel genegeerd om zijn meid Walteria Claus, geboren in 1803 te Pittem, weg te zenden. De bisschop had vernomen van de onderpastoors dat deze niet langer geschikt was om een priester te dienen. Op 20 september1854 valt de beslissing : Joannes Van Westerveldt wordt ontslagen. Zijn bidprentje vermeldt september Nog eenmaal schrijft vader Gezelle in een brief van 30 oktober 1854 iets over de zaak: dat er een nieuwe pastoor is en dat de meid van pastoor Van Westerveldt zo goed als krankzinnig is. Over de gewezen pastoor geen kwaad woord. Pastoor Van Westerveldt is blijven wonen op St.-Anna, maar niet bij zijn broer Carolus die hier al in 1853 als rustend pastoor van Gits kwam wonen. In 1857 verkreeg Joannes nog gedeeltelijk eerherstel, misschien had hij dat te danken aan zijn broer? De beide broers Carolus en Joannes zijn overleden te Brugge, respectievelijk op 19 februari 1857 en 14 mei Ze werden er ook begraven. Joannes Van Westerveldt had in 1857 voor zijn broer en voor zichzelf een zerk laten plaatsen op het stedelijk 24

5 kerkhof. Het was niet zomaar een zerk, maar een grafmonument in de vorm van een kerk met op het dakje een tekst. Het werd door de stad geklasseerd. Over de broers Van Westerveldt kunnen we nog zeggen dat ze thuis gekomen zijn in de stad waar elk spoor naar vroegere voorouders doodloopt. 25

6 Enkele voorouders van Carolus Bernardus Van Westervelde en Joannes Van Westerveldt: Generatie I 1 Carolus Bernardus VAN WESTERVELDE en Joannes VAN WESTERVELT. Generatie II 2 Livinus VAN WESTERVELT, geboren op 05/07/1743 te Aartrijke, overleden op 28/02/1834 te Gits op 90-jarige leeftijd. Gehuwd voor de kerk op 27-jarige leeftijd op 05/02/1771 te Kortemark met de 20-jarige 3 Anna Theresia LAUWERS, geboren op 02/12/1750 te Kortemark, overleden op 18/09/1804 te Kortemark op 53-jarige leeftijd. Generatie III 4 Arnoldus Walterus WESTERVELT, gedoopt op 11/04/1716 te St.-Salvator Brugge, overleden op 15/02/1782 te Zerkegem op 65-jarige leeftijd. Gehuwd met 5 Livina RUBRECHT, overleden op 09/02/1769 te Aartrijke op 57-jarige leeftijd. Generatie IV 8 Arnoldus WESTERVELT, overleden op 26/09/1723 te St.-Salvator Brugge. Gehuwd voor de kerk op 17/12/1709 te St.-Salvator Brugge met 9 Elisabetha VAN DE KERCKHOVE. Bronnen : LAGRAIN, Robert : Over J. Van Westerveldt, Gezelles pastoor op St.-Anna, In : Biekorf, 1995, 1e afl., blz VAN DER PLAS, Michel : Mijnheer Gezelle, biografie van een priester-dichter , Tielt, 1990, blz en WERBROUCK, Marcel : Van Westerveldt, Joannes en Van Westerveldt, Karel, In : Geestelijken uit het Krekedal de wereld rond, deel 2 : van M tot Z, Heemkundige Kring Crekel Beke, jaarboek 2003, blz

7 Petrus VANBORM Gistel 25/01/1796 Snaaskerke 16/07/1868 Sophia Catharina VIAENE Gistel 03/02/1806 Snaaskerke 07/02/1893 Ferdinand VANBESIEN Leffinge 30/09/1808 Leffinge 27/12/1868 Catharina LANSZWEERT Gistel 23/12/1813 Leke 18/07/1889 Oudenburg Stene 20/10/1891 Jan Baptist FRANCOIS Susanna Sophia EEREBOUT Stene 23/05/1830 Stene 04/05/1873 Romanus BRUYNSTEEN St.-Andries 05/04/1825 Wilskerke 25/01/1890 Melanie Virgenie VANPACHTENBEKE St.-Andries 29/09/1827 St.-Andries 06/09/1858 Napoleon CRABEELS Jabbeke 22/05/1810 Ettelgem 03/05/1882 Philomene VANGHELUWE Zerkegem 03/02/1809 Zerkegem 08/01/1872 Karel Jan POLLET Eernegem 21/06/1813 Bekegem 05/12/1893 Rosa VANDAELE Zerkegem 18/05/1823 Westkerke 12/12/1899 Joannes MARCHAND Zerkegem 12/08/1824 Jabbeke 01/09/1896 KYNDT Zerkegem 14/02/1819 Jabbeke 27/01/1863 Emmanuel BIENSTMAN Dudzele 23/03/1824 Jabbeke 13/01/1868 Rosalie DEVRIENDT Jabbeke 30/11/1830 Jabbeke 26/02/1910 x Gistel 03/05/1827 x Wilskerke 17/04/1837 x Stene 04/05/1852 x St.-Andries 15/04/1850 x Zerkegem 11/02/1836 x Zerkegem 16/10/1844 x Zerkegem 22/05/1850 x Jabbeke 18/04/1855 Jozef Frans VANBORM 8 Maria Louise VANBESIEN 9 August FRANCOIS 10 Amelia BRUYNSTEEN 11 August CRABEELS 12 Coleta POLLET 13 Frans MARCHAND 14 Romanie BIENSTMAN 15 Leffinge 18/03/1841 Leffinge 18/09/1918 Leffinge 11/12/1842 Leffinge 16/03/1921 Stene 06/03/1853 Leffinge 12/06/1818 St.- Andries 22/01/1851 Leffinge 23/03/1929 Zerkegem 20/03/1845 Roksem 08/02/1933 Bekegem 04/05/1851 Roksem 25/12/1940 Jabbeke 31/07/1851 Jabbeke 14/09/1927 x Leffinge 22/01/1864 x Wilskerke 11/09/1878 x Bekegem 19/02/1873 x Jabbeke 11/05/1882 Jabbeke 09/01/1858 Eernegem 04/04/ Leopold VANBORM 4 Valerie FRANCOIS 5 Edmond CRABEELS 6 Elisa MARCHAND Leffinge 11/03/1883 Leffinge 18/02/1965 Leffinge 02/07/1888 Oostende 22/07/1964 Zerkegem 15/03/1880 Oostende 21/06/1954 Jabbeke 03/08/1882 Jabbeke 14/11/1918 x Leffinge 19/11/1909 x Jabbeke 19/01/ Albert Gustaaf VANBORM 2 Martha CRABEELS Leffinge 03/06/1911 Oostende 21/01/1979 Jabbeke 06/05/1910 oostende 24/09/2000 x Leffinge 16/06/ Monique VANBORM Leffinge 12/05/1944 Leffinge 09/03/2011 Samensteller: Houvenaeghel Georges 27

8 Carolus Fransis VANSIELEGHEM Leffinge 10/11/1793 Brugge 18/06/1847 Anna Maria CASTELEYN Leffinge 23/09/1785 Leffinge 24/01/1866 Fransis GERMONPRÉ Leffinge 20/04/1765 Leffinge 18/05/1818 VANTHUYNE Leffinge 09/12/1775 Leffinge 24/04/1823 Henri Jozef BAECKELANDT Leffinge 20/11/1804 Leffinge 01/08/1872 LAVA Leffinge 18/01/1801 Leffinge 17/11/1886 David Alex VANDAELE Woumen 10/03/1802 Pervijze 14/01/1892 Justina VANDENBROUCK Avekapelle 26/04/1808 Avekapelle 15/06/1880 Basilius VALLAEYS St.-Jacobskapelle 01/04/1785 Westende 03/05/1855 Maria Joanna Therese ADAM St.-Joris N.P. 17/02/1781 Westende 22/11/1833 Hubert Fransis ALBREGT Middelkereke 17/01/1790 Westende 10/08/1864 Joanna Clara MEYNS Middelkerke 20/06/1791 Westende 10/06/1865 Andries VANHOUTTE Oostende 09/04/1801 Slijpe 06/12/1862 VERHELST Slijpe 27/05/1812 Leffinge 07/08/1888 Carolus LUCA Leke 01/08/1794 Zevekote 02/02/1871 Joanna Therese VANRONSSE Westende 12/09/1799 Slijpe 03/06/1861 x Leffinge 28/02/1813 x Leffinge 27/07/1805 x Leffinge 02/05/1827 x Avekapelle 21/10/1833 x St.Jooris N.P. 08/05/1815 x Middelkerke 06/12/1813 x Slijpe 17/04/1837 x Slijpe 03/05/1832 Ludovicus Jozefus VANSIELEGHEM 8 Genoveva GERMONPRÉ 9 Henricus Fransis BAECKELAND 10 Marie Therese VANDAELE 11 Jan Baptist VALLAEYS 12 Rosalie ALBREGT 13 Leopold VANHOUTTE 14 LUCA 15 Leffinge 09/05/1815 Wilskerke 31/01/1896 Leffinge 01/03/1816 Wilskerke 28/06/1896 Leffinge 27/10/1830 Leffinge 18/02/1914 Avekapelle 13/09/1839 Leffinge 16/03/1914 Westende 05/04/1827 Westende 27/11/1912 Middelkerke 23/03/1833 Westende 08/11/1902 Slijpe 09/07/1839 Zevekote 15/06/1927 x Leffinge 26/04/1848 x Avekapelle 01/05/1861 x Middelkerke 30/04/1862 x Slijpe 27/04/1865 Slijpe 14/08/1841 St.-Truiden 24/03/ Carolus VANSIELEGHEM 4 Serena Hortense BAECKELAND 5 Emiel VALLAEYS 6 Philomene VANHOUTTE Wilskerke 10/11/1854 Wilskerke 28/03/1912 Avekapelle 04/02/1862 Wilskerke 11/07/1956 Westende 23/06/1871 Westende 19/10/1950 Slijpe 18/12/1869 Westende 20/07/1944 x Leffinge 28/04/1886 x Lombardsijde 11/09/ Serafinus VANSIELEGHEM 2 Lucie Rosalie VALLAEYS Wilskerke 24/12/1891 Oostende 19/12/1978 Westende 05/06/1898 Oostende 29/07/1982 x Westende 14/01/ Middelkerke 25/09/1923 Carolus Jozefus VANSIELEGHEM x Knokke 08/04/1953 Ursula BIERVLIET Beerst 02/02/1925 Oostende 14/02/2000 Samensteller:Houvenaeghel Georges 28