Wetenschappelijke onderbouwing van CRAFT

Maat: px
Weergave met pagina beginnen:

Download "Wetenschappelijke onderbouwing van CRAFT"

Transcriptie

1 145 Wetenschappelijke onderbouwing van CRAFT R. J. Meyers, B. L. Wolfe, Een verslaving in huis, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2012

2 146 Wetenschappelijke onderbouwing van CRAFT Wetenschappelijk onderzoek dat is uitgekomen in de afgelopen vijftien jaar, toont aan dat de Community Reinforcement and Family Training (CRAFT) een nieuwe en effectieve methode is. Partners en familieleden die onder één dak leven met een alcohol- en/of drugmisbruiker leren hiermee beter voor zichzelf te zorgen, minder conflicten te hebben en positievere communicatie te ontwikkelen. Bovendien kunnen zij ervoor zorgen dat de alcohol- en/of drugmisbruiker de hulp krijgt die hij nodig heeft. CRAFT is met succes geprobeerd bij verschillende doelgroepen (familieleden van alcohol- en druggebruikers) in de Verenigde Staten en door verschillende onderzoeksgroepen. Telkens weer waren de resultaten zeer positief te noemen. Ook in Europa zijn inmiddels onderzoeken gaande of in voorbereiding, en de eerste resultaten zijn veelbelovend. Voor meer informatie kunt u de Engelstalige overzichtsartikelen raadplegen. 1 Ook is er in toenemende mate online (bijv. 7 en via diverse instellingen in Nederland informatie over de CRAFT-behandeling te vinden. 1 Roozen, H.G., Waart, R. de, & Kroft, P. van der (2010). Community reinforcement and family training: an effective option to engage treatment-resistant substance-abusing individuals in treatment. Addiction, 105, Meyers, R.J., Roozen, H.G., & Smith, J.E. (2011). The Community Reinforcement Approach: An Update of the Evidence. Alcohol Research & Health, 33,

3 147 Over de auteurs Robert J. Meyers, PhD, is onderzoekshoogleraar in de psychologie aan de Universiteit van New Mexico. Hij is tevens mededirecteur van het Lifelink Training Institute in Santa Fe, New Mexico. Meyers is al meer dan 35 jaar werkzaam op het terrein van middelengebruik en heeft diverse boeken en tientallen artikelen gepubliceerd. Hij is bekend vanwege zijn charismatische trainingen en workshops omtrent diverse onderwerpen. Hij is een van de grondleggers van de Community Reinforcement Approach (CRA) voor ambulante behandeling, en de grondlegger van de Community Reinforcement and Family Training (CRAFT). Brenda L. Wolfe, PhD, is klinisch psycholoog. Naast haar drukke zelfstandige praktijk is Wolfe betrokken bij onderzoeken aan de Universiteit van New Mexico, fungeert ze als bedrijfsconsultant ten behoeve van de ontwikkeling van psychologische dienstverlening en is ze actief in diverse professionele organisaties. Haar boeken en artikelen zijn zowel in de meer populaire als de professionele pers verschenen. Over de Nederlandse editors Dr. Peter Greeven (klinisch psycholoog) is Hoofd Research & Development van Novadic-Kentron. Hij is gepromoveerd op een behandeleffectstudie in de forensische psychiatrie aan de Universiteit Utrecht. Daarnaast is hij werkzaam als psychotherapeut en verricht hij parttime werkzaamheden als gerechtelijk deskundige voor het Nederlands Instituut voor Forensische Psychiatrie en psychologie (NIFP). Hij is voorzitter van de sectie Verslavingspsychologie van het Nederlands Instituut van Psychologen (NIP). Hij heeft onder andere gepubliceerd over forensische psychiatrie, terbeschikkingstelling, evidence based practice, therapeutische relatie, gedragstherapie, risicotaxatie en persoonlijkheidsstoornissen. Prof. Dr. Hendrik Roozen is als bijzonder hoogleraar Verslaving verbonden aan Tranzo, wetenschappelijk centrum voor zorg en welzijn van Tilburg University. Voorts is hij als gezondheidszorgpsycholoog werkzaam bij de verslavingszorginstelling Novadic-Kentron (afdeling Research & Development) en het adviesbureau Roozen & Meyers Consultancy. Vanuit dit bureau organiseert hij CRA-trainingen, verzorgt hij werkbegeleidingen en supervisietrajecten voor hulpverleners, en verricht hij consultaties bij tal van gezondheidszorg-, forensische- en verslavingszorginstellingen. Ook is hij bestuurslid van de sectie Verslavingspsychologie van het NIP en als staflid (gecertificeerd trainer en supervisor) opgenomen bij Robert J. Meyers, Ph.D & Associates (VS). R. J. Meyers, B. L. Wolfe, Een verslaving in huis, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2012

4 149 Register R. J. Meyers, B. L. Wolfe, Een verslaving in huis, DOI / , Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 2012

5 150 Register A AA, zie Anonieme Alcoholisten aandacht, negatieve 108, 109 aanpassen, plan 92 activiteit 10 activiteiten, alcoholvrije 84, 120 activiteiten, concurrerende 71 afkickverschijnselen 131 agressie, signaal voor 109 agressie, zie geweld agressief gedrag 36 agressieve uitbarsting 44 Al-Anon 131 alcohol, alternatief voor 84 alcohol, effect van 17, 26, 107, 118 alcoholgebruik 21 alcoholgebruik, problematisch 23 alcoholist 23 alcoholmisbruik legitimeren 78 alcoholvrije activiteiten 84, 120 alternatief voor alcohol 84 alternatieve beloning 107 alternatieve reactie 65 alternatieve route 5 alternatieve werkwijze 2 ambulante behandelprogramma s 122 anderen, belangrijke 8, 51 angst voor verandering 81 Anonieme Alcoholisten (AA) 122 B bedenken, oplossingen 91 begrip tonen 100 behandeling 121 behandelmogelijkheden 120, 121 behandelprogramma s 122 behandelprogramma s, ambulante 122 beïnvloeden, gedrag 5 bekrachtiging 106 belangrijke anderen 8, 51 belonen 70, 106 beloning onthouden 109 beloning, alternatieve 107 beschermen 83 C Carla en Jos 38 checken, plan 92 cognitieve gedragstherapie 121 communicatie 98 communicatie, positieve 63, 98 Community Reinforcement and Family Training, zie CRAFT Community Reinforcement Approach, zie CRA concreet gedrag 49 concurrerende activiteiten 71 CRA 121 CRAFT 121, 146, 150 D detoxificatie 130, 131 disulfiram 140 doel 49 drinkpatroon 21 droom, jouw 55 drop-out 141 drugs, effect van 17, 118 E Ed en Lydia 24 evalueren, plan 93 Eveline, Bart en Joost 9 F familie 72 G gedrag beïnvloeden 5 gedrag, concreet 49 gedragsinterventie 64 gedragsmatig plannen 2 gedragstherapie, cognitieve 121 Geertje en haar vader 34 gevolg van drankgebruik 19 geweld 35 geweld, opbouw van 39 geweld, risico op 37 gewoontes 81 H handlanger 78, 83 Harold en Inge 98 helpen 50 hulp zoeken 72 I ik-boodschap 82, 100 interventieprogramma 121 J John en zijn moeder 60 jouw droom 55 K Karlijn en Nick 136 kennissen 72 L legitimeren, alcoholmisbruik 78 lichamelijke ontwenning 131 Linda en Ron 118 M Maria en Mark 48 medicatie 130, 131 Mirjam en Kees 106 motivatie 141 N negatieve aandacht 108, 109 negeren 109, 110 noodkoffer 36 nuchter 50 nullijn 21 O omleiding 26 omschrijven, probleem 90 ondersteunen 129, 130 onthouden, beloning 109 ontspanning 54

6 Register 151 A Z ontwenning, lichamelijke 131 ontwenning, psychische 131 ontwenningsverschijnselen 130, 131 opbouw van geweld 39 oplossingen bedenken 91 oplossingen sorteren 91 P Patricia en Hans 8 Paulien en Loek 14 plan aanpassen 92 plan checken 92 plan evalueren 93 plan uitvoeren 92 plan verfijnen 93 positieve communicatie 63, 98 probleem omschrijven 90 probleemoplossingsstrategie 90 problematisch alcoholgebruik 23 psychische ontwenning 131 psychotherapie 131 R reactie, alternatieve 65 reis en routekaart 2 Richard en Louise 90 risico op geweld 37 rode vlag 39 route, alternatieve 5 routekaart en reis 2 routekaart van het drankgebruik 14 routekaart, nieuwe 23 T terugval 136, 140 terugvalpreventie 122 trigger voor drankgebruik 15 U uitbarsting, agressieve 44 uitdoving 106 uitval 141 uitvoeren, plan 92 V Vanessa en haar vader 70 veilige plek 37 veilige reactie 43 veiligheidsplan 36 verandering 4 verandering, angst voor 81 verandering, kleine stappen 112 verantwoordelijkheid 7 verantwoordelijkheid delen 101, 111 verfijnen, plan 93 verslavingszorg in Nederland 122 vertrouwenspersoon 73 voor jezelf zorgen 55 vrienden 72 W wens 49 werkwijze, alternatieve 2 S safehouse 36 schade herstellen 78, 81 signaal voor agressie 109 signaal voor drankgebruik 17 sociale contacten 73 sorteren, oplossingen 91 stepped care 122 steun zoeken 72 Steunpunt Huiselijk Geweld 37 straffen 108 stress 52 Sylvana en Jan 78 Z zelfhulpgroep 122 zelfrespect 60 zelfvertrouwen 60 zeuren 82

Robert J. Meyers Jane Ellen Smith. Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving

Robert J. Meyers Jane Ellen Smith. Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving Robert J. Meyers Jane Ellen Smith Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving Robert J. Meyers Jane Ellen Smith Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving de community reinforcement approach

Nadere informatie

Zorgstandaard. Problematisch Alcoholgebruik & Alcoholverslaving

Zorgstandaard. Problematisch Alcoholgebruik & Alcoholverslaving Zorgstandaard Problematisch Alcoholgebruik & Alcoholverslaving WORKSHOP - inleiding, dr. Peter Greeven, klinisch-psycholoog, lid werkgroep Zorgstandaarden, bestuurslid NIP - vervolg, Marcella Mulder, teamleider

Nadere informatie

Een woord vooraf van Bob Meyers

Een woord vooraf van Bob Meyers XI In de afgelopen vijfendertig jaar heb ik me beroepsmatig beziggehouden met het onderzoek naar en de behandeling van middelengebruik. Zoals je misschien wel vermoedt, komt mijn interesse voor dit onderwerp

Nadere informatie

Kliniek Nijmegen. Informatie voor patiënten

Kliniek Nijmegen. Informatie voor patiënten Kliniek Nijmegen Informatie voor patiënten We spreken van een verslaving wanneer bepaald gedrag zoals middelengebruik of gokken uw leven gaat beheersen. Steeds meer tijd en energie gaan op aan de verslaving.

Nadere informatie

Community Reinforcement and Family Training: effectief motiverend werken via naastbetrokkenen

Community Reinforcement and Family Training: effectief motiverend werken via naastbetrokkenen Community Reinforcement and Family Training: effectief motiverend werken via naastbetrokkenen Hendrik G. Roozen, PhD Bijzonder hoogleraar Verslaving Tranzo / Tilburg University Postbus 90153 5000 LE Tilburg

Nadere informatie

Van je nachtmerries af

Van je nachtmerries af Van je nachtmerries af 2 van je nachtmerries af Dit boek, Van je nachtmerries af, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor

Nadere informatie

Een verslaving in huis

Een verslaving in huis Een verslaving in huis » Met een routekaart, wegwijzers en de familie aan het stuur, is Een verslaving in huis: zelfhulpboek voor naastbetrokkenen een belangrijk boek voor elk gezin dat met alcoholmisbruik

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik

Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Cognitieve gedragstherapie bij problematisch alcoholgebruik Informatie voor mensen die hun probleem willen aanpakken 2 Kortdurende motiverende interventie en cognitieve gedragstherapie Een effectieve behandeling

Nadere informatie

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries

Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries Dit boek, Imaginatie- en rescriptingtherapie voor nachtmerries, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens een werkboek

Nadere informatie

Minder angstig in sociale situaties

Minder angstig in sociale situaties Minder angstig in sociale situaties Dit boek, Minder angstig in sociale situaties, Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in

Nadere informatie

Over de auteurs. Meer informatie:

Over de auteurs. Meer informatie: Over de auteurs Fred Sterk, psycholoog-psychotherapeut, is werkzaam bij CAP Den Haag, centrum voor arbeid en psyche. Sinds 1997 publiceert hij psychologische zelfhulpboeken bij Kosmos Z&K Uitgevers (Lifetime)

Nadere informatie

De volgende test werd ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie.

De volgende test werd ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie. Zelftest De volgende test werd ontwikkeld door de Wereldgezondheidsorganisatie. Met een glas wordt steeds een standaard hoeveelheid alcohol bedoeld: een bierglas voor een biertje, een wijnglas voor een

Nadere informatie

O v e r d e a u t e u r s

O v e r d e a u t e u r s Over de auteurs Arnold van Emmerik, psycholoog, is als universitair docent verbonden aan de Universiteit Leiden, Faculteit Sociale Wetenschappen, sectie Klinische en Gezondheidspsychologie. Daarnaast is

Nadere informatie

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp

Brijder Verslavingszorg Hoofddorp Ons Team Ons team is zeer divers. We bestaan uit het secretariaat, psychologen, maatschappelijk werkers, sociaal psychiatrisch verpleegkundigen, cognitief gedragstherapeutisch werkers, ervaringsdeskundigen,

Nadere informatie

Voorstelling Team Verslavingszorg

Voorstelling Team Verslavingszorg 27/05/2015 Voorstelling Team Verslavingszorg Ivo Vanschooland Doelgroep De afdeling staat open voor mannen en vrouwen uit gans Vlaanderen en Nederland met problemen gekoppeld aan misbruik of afhankelijkheid

Nadere informatie

Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen

Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen Motivatie en mogelijkheden van moeilijke mensen Redactie: Arno van Dam en Niels Mulder Bohn Stafleu van Loghum Houten 2008 Ó 2008 Bohn Stafleu van Loghum,

Nadere informatie

Inspiratiedag. De Basis GGz: Doen wat werkt. Zaterdag 13 september 2014 World Forum in Den Haag www.dagvandecgt.nl

Inspiratiedag. De Basis GGz: Doen wat werkt. Zaterdag 13 september 2014 World Forum in Den Haag www.dagvandecgt.nl Inspiratiedag De Basis GGz: Doen wat werkt Voor huisartsen, kaderhuisartsen GGz, praktijkondersteuners huisarts (POH GGz), psychologen werkzaam in de Basis GGz Zaterdag 13 september 2014 World Forum in

Nadere informatie

Denken + Doen = Durven

Denken + Doen = Durven 1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor jezelf Dit werkboek is van: Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor

Nadere informatie

O v e r d e a u t e u r

O v e r d e a u t e u r Over de auteur Jaap Spaans (1954) is klinisch psycholoog/psychotherapeut en supervisor. Hij studeerde klinische psychologie aan de Rijksuniversiteit Leiden. Daarna specialiseerde hij zich in de psychotherapie

Nadere informatie

Kliniek Zevenaar. Informatie voor patiënten

Kliniek Zevenaar. Informatie voor patiënten Kliniek Zevenaar Informatie voor patiënten We spreken van een verslaving wanneer bepaald gedrag zoals middelengebruik of gokken uw leven gaat beheersen. Steeds meer tijd en energie gaan op aan de verslaving.

Nadere informatie

Cognitieve therapie bij sociale angst

Cognitieve therapie bij sociale angst Cognitieve therapie bij sociale angst Dit boek, Cognitieve therapie bij sociale angst, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Bij deze titel is tevens het werkboek voor cliënten te bestellen:

Nadere informatie

Inhoud. deel i de omvang en aard van het probleem 19. Voorwoord 1 1

Inhoud. deel i de omvang en aard van het probleem 19. Voorwoord 1 1 Voorwoord 1 1 deel i de omvang en aard van het probleem 19 1 Psychiatrische comorbiditeit van verslaving in relatie tot criminaliteit 2 1 Arne Popma, Eric Blaauw, Erwin Bijlsma 1.1 Inleiding 2 2 1.2 Psychiatrische

Nadere informatie

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst!

Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! Staat uw leven in het teken van drank en drugs? Een opname biedt uitkomst! KLINISCHE BEHANDELING: ALS U DE CONTROLE OVER UW LEVEN TERUG WILT Onderdeel van Arkin Stoppen met alcohol of drugs en uw manier

Nadere informatie

Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving

Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving Handboek voor de behandeling van alcoholverslaving Jane en ik willen het boek graag opdragen aan de volgende mensen: Aan alle vrienden en collega s in Southern Illinois (Nate A., Floyd C., Bobby S., Wendy

Nadere informatie

Coachende gespreksvoering

Coachende gespreksvoering Over de auteurs Drs. Wouter Backx (1947) studeerde Theoretische en Klinische Psychologie in Leiden. Hij liep een jaar stage bij Albert Ellis,de grondlegger van de RET in New York. Hij is gezondheidszorgpsycholoog

Nadere informatie

Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI / , 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media

Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI / , 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media Bijlagen J. Wiersma et al., Neem de regie over je depressie, DOI 10.1007/978-90-368-1003-6, 2015 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media 50 neem de regie over je depressie Bijlage 1 Beloopstabel

Nadere informatie

Dagvoorzitter at Jaarcongres Klinisch Psychologen & Klinisch Neuropsychologen

Dagvoorzitter at Jaarcongres Klinisch Psychologen & Klinisch Neuropsychologen Annette van Schagen A.van.Schagen@centrum45.nl Ervaring at Stichting Centrum '45 april 2014 - Huidig (4 maanden) Dagvoorzitter at Jaarcongres Klinisch Psychologen & Klinisch Neuropsychologen april 2014

Nadere informatie

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten Welkom bij IrisZorg Informatie voor cliënten IrisZorg is er voor u Het kan zijn dat uw leven anders loopt dan u wilt. Bijvoorbeeld door een verslaving of problemen op het gebied van wonen, werken en financiën.

Nadere informatie

O v e r d e a u t e u r s

O v e r d e a u t e u r s Over de auteurs Bart Verkuil, psycholoog, is als promovendus verbonden aan de Universiteit Leiden, faculteit Sociale Wetenschappen, sectie Klinische, Gezondheids- en Neuropsychologie. Zijn promotieonderzoek

Nadere informatie

Volwassenen. Mondriaan. voor geestelijke gezondheid

Volwassenen. Mondriaan. voor geestelijke gezondheid Volwassenen Mondriaan voor geestelijke gezondheid Verslavingszorg Introductie Verslavingszorg verleent hulp aan volwassenen met problematisch gebruik van alcohol, drugs, medicijnen, gameverslaving en met

Nadere informatie

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden DAGBEHANDELING: DRIE DAGEN PER WEEK, TWAALF WEKEN LANG Onderdeel van Arkin De intensieve behandeling tijdens de Dagbehandeling helpt om uw verslaving

Nadere informatie

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden

Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden Als er meer nodig is om uw verslaving de baas te worden DAGBEHANDELING: VIER DAGEN PER WEEK, TWAALF WEKEN LANG Onderdeel van Arkin De intensieve behandeling tijdens de Dagbehandeling helpt om uw verslaving

Nadere informatie

Geschiedenis van de Community Reinforcement Approach

Geschiedenis van de Community Reinforcement Approach Geschiedenis van de Community Reinforcement Approach. Inleiding 2.2 De eerste CRA-onderzoeken 3.2. Toepassing van CRA bij ambulante cliënten 5.2.2 Uitbreiding van het originele CRA-experiment onder ambulante

Nadere informatie

Leven met een alcoholprobleem

Leven met een alcoholprobleem Leven met een alcoholprobleem Van A tot ggz De boeken in de reeks Van A tot ggz beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de vraag

Nadere informatie

Wat zijn typische kenmerken van verslaving (DSM-5)? Sterk verlangen om het middel te gebruiken. Al mislukte pogingen om te stoppen of te minderen

Wat zijn typische kenmerken van verslaving (DSM-5)? Sterk verlangen om het middel te gebruiken. Al mislukte pogingen om te stoppen of te minderen VERSLAVING Inhoud Kenmerken verslaving Waarom eens verslaafd moeilijk om te stoppen? Fasen van verandering Behandelvisie Tips voor de omgeving Stel gerust vragen! Wat zijn typische kenmerken van verslaving

Nadere informatie

Cognitieve gedragstherapie

Cognitieve gedragstherapie Cognitieve gedragstherapie Een succesvolle psychotherapie voor diverse emotionele stoornissen en problemen Afdeling Psychiatrie en Medische Psychologie Wat is Cognitieve Gedragstherapie? Cognitieve gedragstherapie

Nadere informatie

IEDEREEN GEBRUIKT TOCH?

IEDEREEN GEBRUIKT TOCH? Cure & Care Development organiseert het symposium IEDEREEN GEBRUIKT TOCH? Verslavingsproblematiek bij mensen met een lichte verstandelijke beperking 13 december 2012 Dominicanenklooster in Huissen 1/6

Nadere informatie

Een patiënt met stress en burnout

Een patiënt met stress en burnout Een patiënt met stress en burnout Een patiënt met stress en burnout in de huisartspraktijk Bart Verkuil Arnold van Emmerik Roelf Holtrop Houten 2010 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer

Nadere informatie

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Algemene informatie terTER_

Patiënteninformatie. Medische Psychologie. Algemene informatie terTER_ Patiënteninformatie Medische Psychologie Algemene informatie 1234567890-terTER_ Medische Psychologie Algemene informatie. Tergooi geeft u met deze folder graag algemene informatie over de afdeling Medische

Nadere informatie

Niet meer door het lint

Niet meer door het lint GGzE centrum volwassenenpsychiatrie en de forensische poli De omslag Niet meer door het lint Behandelprogramma voor mannen om agressief gedrag te leren beheersen Informatie voor cliënten >> 1 Niet meer

Nadere informatie

Is iemand in jouw omgeving verslaafd?

Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Is iemand in jouw omgeving verslaafd? Verslaafd aan Jou ondersteunt en informeert de omgeving van verslaafden. Vaak gaat alle aandacht uit naar de verslaafde en daardoor wordt soms niet gezien dat familie

Nadere informatie

Over de auteurs. Meer informatie: www.sterk-swaen.nl

Over de auteurs. Meer informatie: www.sterk-swaen.nl Over de auteurs Fred Sterk, psycholoog-psychotherapeut, is werkzaam in eigen praktijk voor prychotherapie en coaching te Den Haag. Sinds 1997 publiceert hij psychologische zelfhulpboeken en geeft hij in

Nadere informatie

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP)

Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) Integrated treatment for Substance abuse and Partner violence (I-StoP) De effectiviteit van een gecombineerde behandeling gericht op problematisch middelengebruik en partnergeweld bij plegers van partnergeweld

Nadere informatie

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek

Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Mistral DTOX, een goed begin is het halve werk. Edwin Spapens GZ-Psycholoog Mistral DTOX & Mistral Kliniek Cluster jeugd Preventie, inclusief minimale interventie van 1-3 gesprekken I- hulp (ambitie ook

Nadere informatie

Minder Drank of Drugs. Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking

Minder Drank of Drugs. Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking Minder Drank of Drugs Module voor cliënten met een lichte verstandelijke beperking Voorstellen Willy Ron Marion Agenda Uitleg over Minder Drank of Drugs Willy en Ron spelen een sessie na Uitleg over de

Nadere informatie

De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond

De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond De Meander is er voor mensen die een vraag hebben naar informatie, ondersteuning of begeleiding rond alcohol, illegale drugs, medicatie en gokken. Doelgroep Meander: Iedereen met problemen in verband met

Nadere informatie

Symposium EMDR; brede toepassingen in de praktijk. Eerder beoordeeld met een 8! Inschrijven via www.bsl.nl/emdr

Symposium EMDR; brede toepassingen in de praktijk. Eerder beoordeeld met een 8! Inschrijven via www.bsl.nl/emdr Eerder beoordeeld met een 8! Symposium EMDR; brede toepassingen in de praktijk Vrijdag 27 september 2013 Jaarbeurs Utrecht Bestemd voor beginnende EMDR therapeuten, therapeuten die regelmatig verwijzen

Nadere informatie

Nooit te oud om te leren!

Nooit te oud om te leren! Rob Giel Onderzoekcentrum Nooit te oud om te leren! Over psychotherapie bij ouderen met én zonder cognitieve stoornissen Nascholingsdag 19 mei 2015, 9.30-17.00 uur Het Kasteel, Groningen Nooit te oud om

Nadere informatie

Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie

Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie dr. Jenneke Wiersma dr. Anneke van Schaik prof.dr. Patricia van Oppen Cognitive Behavioral Analysis System of Psychotherapy (CBASP) voor de behandeling van chronische depressie Dit boek, Cognitive Behavioral

Nadere informatie

Ouderen in de geestelijke gezondheidszorg

Ouderen in de geestelijke gezondheidszorg Ouderen in de geestelijke gezondheidszorg A.M. Pot Sako Visser (Redactie) Ouderen in de geestelijke gezondheidszorg Gastredacteur Prof. dr. Anne Margriet Pot Redactie Prof. dr. Sako Visser, hoofdredacteur

Nadere informatie

Welkom op onze afdeling!

Welkom op onze afdeling! Welkom op onze afdeling! Vita Verslavingszorg 1 Afdeling Vita Verslavingszorg Versie 1.2 16 oktober 2018 Welkom op Vita Verslavingszorg. Onze afdeling maakt deel uit van het Psychiatrisch Centrum Sint-Jan-Baptist

Nadere informatie

Cure & Care Development organiseert het symposium 99 JAAR NARCISME. 18 april 2013 Rijnpoort gebouw, Groningensingel 1 te Arnhem 1/6

Cure & Care Development organiseert het symposium 99 JAAR NARCISME. 18 april 2013 Rijnpoort gebouw, Groningensingel 1 te Arnhem 1/6 Cure & Care Development organiseert het symposium 99 JAAR NARCISME 18 april 2013 Rijnpoort gebouw, Groningensingel 1 te Arnhem 1/6 SYMPOSIUM 99 JAAR NARCISME Het is 99 jaar geleden dat Sigmund Freud (1856-1939)

Nadere informatie

Niet meer depressief

Niet meer depressief Niet meer depressief Dit boek, Niet meer depressief; Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor de

Nadere informatie

Denken + Doen = Durven

Denken + Doen = Durven 1 Denken + Doen = Durven Werkboek voor ouders Houten Bohn Stafleu van Loghum, 2008 2 Denken + Doen = Durven Kind en Adolescent Praktijkreeks Dit Denken + Doen = Durven, Werkboek voor ouders, is onderdeel

Nadere informatie

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1

Dynamisch overzicht. Psychologische interventies GGZ. Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht Psychologische interventies GGZ Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ 2016 Pagina 1 Dynamisch overzicht psychologische interventies GGZ U heeft een Basisverzekering bij

Nadere informatie

Aandacht voor alcohol

Aandacht voor alcohol Aandacht voor alcohol Paaz/Tepsi T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André

Nadere informatie

100% ONLINE CGT GOOI HET KIND NIET MET HET BADWATER WEG! DR. JEROEN RUWAARD

100% ONLINE CGT GOOI HET KIND NIET MET HET BADWATER WEG! DR. JEROEN RUWAARD 100% ONLINE CGT GOOI HET KIND NIET MET HET BADWATER WEG! DR. JEROEN RUWAARD ONLINE COGNITIEVE GEDRAGSTHERAPIE 2 100% Online CGT E-BOOMING? 3 100% Online CGT MIND THE GAP! 4 100% Online CGT EFFECTEN ONLINE

Nadere informatie

Organogram Werkgebied

Organogram Werkgebied Wat doet Tactus Verslavingszorg? Tactus is specialist op het terrein van de verslavingszorg. Mensen die door hun verslaving aan alcohol, drugs, medicijnen, gokken, gamen, eten of andere verslavingen in

Nadere informatie

Aandacht voor alcohol

Aandacht voor alcohol Aandacht voor alcohol T +32(0)89 32 50 50 F +32(0)89 32 79 00 info@zol.be Campus Sint-Jan Schiepse bos 6 B 3600 Genk Campus Sint-Barbara Bessemerstraat 478 B 3620 Lanaken Medisch Centrum André Dumont Stalenstraat

Nadere informatie

O v e r d e a u t e u r

O v e r d e a u t e u r Over de auteur Joke Kragten (1955) is klinisch psycholoog en taal- en literatuurwetenschapper. Zij is werkzaam in de ambulante geestelijke gezondheidszorg bij Altrecht, divisie stad Utrecht. Sinds 2000

Nadere informatie

Leven met een piekerstoornis

Leven met een piekerstoornis Leven met een piekerstoornis Van A tot ggz De boeken in de reeks Van A tot ggz beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de vraag

Nadere informatie

Masterroute Klinische Psychologie

Masterroute Klinische Psychologie Masterroute Klinische Psychologie Masterweek Marieke Pijnenborg Contact Twee Coördinatoren Wiljo van Hout Ineke Wessel Eén e-mailadres Mastercoordinator-K@rug.nl Wetenschappelijke oriëntatie Onderwijs

Nadere informatie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie

Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Behandeling van problematisch middelengebruik van leefstijltraining naar cognitieve gedragstherapie Dr Wencke de Wildt Directeur behandelzaken Jellinek GZ psycholoog VGCT 2016 Inhoud 15 jaar cognitieve

Nadere informatie

Directieve Therapie. Cure & Care Development organiseert in samenwerking met de Stichting Directieve Therapie en Uitgeverij Boom het symposium

Directieve Therapie. Cure & Care Development organiseert in samenwerking met de Stichting Directieve Therapie en Uitgeverij Boom het symposium Cure & Care Development organiseert in samenwerking met de Stichting Directieve Therapie en Uitgeverij Boom het symposium Directieve Therapie 13 September 2012 t Zand te Maarssen 1/6 SYMPOSIUM Directieve

Nadere informatie

Psychische problemen : waar kan ik terecht?

Psychische problemen : waar kan ik terecht? Psychische problemen : waar kan ik terecht? Marc Vermeire Dag van de Zorg 17 maart 2012 1 Voorkomen van psychische stoornissen (ESEMeD-studie 2002) 10,7 % stoornis voorbije jaar (850.000 6 % angststoornis

Nadere informatie

Reclame campagne. Anonieme Alcoholisten. Sanne Plas MM1B Fred Voss Marketing

Reclame campagne. Anonieme Alcoholisten. Sanne Plas MM1B Fred Voss Marketing Reclame campagne Anonieme Alcoholisten Sanne Plas MM1B Fred Voss Marketing (A) Anonieme Alcoholisten (AA) DE ORGANISATIE: Anonieme Alcoholisten is het oorspronkelijke twaalfstappenprogramma. Anonieme Alcoholisten

Nadere informatie

Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen

Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen Velasquez: Motiveren tot verandering in groepen Marc Bosma Psycholoog, Novadic-Kentron, dubbele diagnose programma Vught Senior beleidsmedewerker Novadic-Kentron, R&D Johan van Zanten Psycholoog, Novadic-Kentron,

Nadere informatie

Interapy Online Psychotherapie 10 jaar Onderzoek & Praktijk. Bart Schrieken

Interapy Online Psychotherapie 10 jaar Onderzoek & Praktijk. Bart Schrieken Interapy Online Psychotherapie 10 jaar Onderzoek & Praktijk Bart Schrieken Presentatie Soorten e-mental health Onderzoek Voorbeelden praktijk Conclusies & aanbevelingen Online aanbod door GGZ in Nederland

Nadere informatie

Oude wijn en nieuwe zaken

Oude wijn en nieuwe zaken Oude wijn en nieuwe zaken Frans Hoogwegt Klinisch psycholoog-psychotherapeut Vakgroep Medische Psychologie Máxima Medisch Centrum 27 juni 2019 Chronische stress angst onzekerheid onveiligheid afweer coping

Nadere informatie

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB

Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB Postmaster opleiding diagnostiek en behandeling (SG)LVB Hoe behandel je mensen met een lichte verstandelijke beperking en ernstige gedrags- en psychiatrische problemen? In deze opleiding ontdek je hoe

Nadere informatie

Congres Behandeling van verstoorde

Congres Behandeling van verstoorde Congres Behandeling van verstoorde hechting Bij kinderen Donderdag 19 september 2013, Jaarbeurs Utrecht Met onderwerpen als: De laatste ontwikkelingen op het gebied van verstoorde hechting bij kinderen

Nadere informatie

Verwijzing naar de klinisch psycholoog

Verwijzing naar de klinisch psycholoog Verwijzing naar de klinisch psycholoog Deze folder geeft u informatie over de manier van werken van de klinisch psycholoog. Waar in deze folder gesproken wordt over u, kan het ook om uw kind gaan. Aan

Nadere informatie

Algemene Informatie. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Verslavingszorg. voor geestelijke gezondheid

Algemene Informatie. Mondriaan. Informatie voor cliënten. Verslavingszorg. voor geestelijke gezondheid Algemene Informatie Informatie voor cliënten Verslavingszorg Mondriaan voor geestelijke gezondheid Uw hulpvraag staat bij ons centraal. Wie zijn wij? De Divisie Verslavingszorg is één van de vijf divisies

Nadere informatie

Even voorstellen MENTRUM KLINIEK VLAARDINGENLAAN INFORMATIE VOOR DE CLIËNT. Onderdeel van Arkin

Even voorstellen MENTRUM KLINIEK VLAARDINGENLAAN INFORMATIE VOOR DE CLIËNT. Onderdeel van Arkin Even voorstellen MENTRUM KLINIEK VLAARDINGENLAAN INFORMATIE VOOR DE CLIËNT Onderdeel van Arkin Welkom bij Mentrum Kliniek Vlaardingenlaan Onze kliniek is er voor cliënten die in crisis zijn geraakt door

Nadere informatie

Ambulante behandeling

Ambulante behandeling Ambulante behandeling Ouderen Ambulante behandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan Ouderen heeft verschillende

Nadere informatie

O v e r d e a u t e u r s

O v e r d e a u t e u r s Nawoord Nog jarenlang doorkwakkelen met hoogtevrees is meestal niet nodig. Met wat tijd, motivatie en begeleiding is je hoogtevrees onder controle te krijgen. Je zou eventueel gebruik kunnen maken van

Nadere informatie

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt

Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Word ook cognitief gedragstherapeut VGCt Informatie over de opleiding en registratie bij de VGCt Informatie voor afgestudeerden in de psychologie en pedagogiek, voor GZ-psychologen en psychotherapeuten

Nadere informatie

Positieve psychologie & Zingeving

Positieve psychologie & Zingeving Positieve psychologie & Zingeving Studiebijeenkomst KSGV Vrijdag 29 maart 2019, 13.00-17.00 uur Auditorium Catharijneconvent (Lange Nieuwstraat 38 te Utrecht) Informatie en aanmelding: www.ksgv.nl ksgv@ksgv.nl

Nadere informatie

Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog

Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog Onderzoek en behandeling door de medisch psycholoog Inleiding In overleg met uw behandelend arts heeft u informatie gekregen over het maken van een afspraak met een medisch psycholoog van de afdeling

Nadere informatie

PREVENTIE VOOR POH-GGZ

PREVENTIE VOOR POH-GGZ PREVENTIE VOOR POH-GGZ ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. MENTALE ONDERSTEUNING DIRECT EN DICHTBIJ INDIGO BIEDT

Nadere informatie

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten

Welkom bij IrisZorg. Informatie voor cliënten Welkom bij IrisZorg Informatie voor cliënten IrisZorg is er voor u Het kan zijn dat uw leven anders loopt dan u wilt. Bijvoorbeeld door een verslaving of problemen op het gebied van wonen, werken en financiën.

Nadere informatie

LVB en Verslaving. Samenwerken, het kan! Lisette Bloemendaal Erna Mensen 5 februari 2013

LVB en Verslaving. Samenwerken, het kan! Lisette Bloemendaal Erna Mensen 5 februari 2013 Samenwerken, het kan! Lisette Bloemendaal Erna Mensen 5 februari 2013 Binnenplein Casus Methodieken 2 Binnenplein Onderdeel van Aveleijn (VG) Gericht op verstandelijke beperking en verslaving Ambulant

Nadere informatie

Ambulante behandeling

Ambulante behandeling Ambulante behandeling Ouderen Ambulante behandeling Mondriaan Ouderen geeft behandeling aan mensen met psychische en psychiatrische problemen vanaf de derde levensfase. Mondriaan Ouderen heeft verschillende

Nadere informatie

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD

WORK SHOPS [ [ [ [ [ VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD WORK SHOPS VOOR PROFESSIONALS WERKZAAM IN DE FORENSISCHE PSYCHIATRIE [ [ [ [ [ DOOR DR. RUUD H. J. HORNSVELD 1 WORKSHOP GROEPSBEHANDELING VAN (SEKSUEEL) GEWELDDADIGE FORENSISCH PSYCHIATRISCHE PATIËNTEN

Nadere informatie

Klinische Psychologie

Klinische Psychologie Klinische Psychologie Psychologisch onderzoek en behandeling in het Ikazia Ziekenhuis Beter voor elkaar Inleiding In deze folder kunt u lezen over de manier van werken van de klinisch psycholoog in het

Nadere informatie

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen

Overzicht. Begeleid Leren. Jong volwassenheid heeft een hoger risico om psychische problemen te krijgen Begeleid Leren Overzicht Symposium Success@School Utrecht, 29 november 2018 Doelgroep Begeleid Leren Positionering van Begeleid Leren Ontwikkelde kennis, producten en diensten Dr. Lies Korevaar Agenda

Nadere informatie

Dit boek, Verbeter je slaap. Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ.

Dit boek, Verbeter je slaap. Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Verbeter je slaap Dit boek, Verbeter je slaap. Werkboek voor de cliënt, is onderdeel van de reeks Protocollen voor de GGZ. Serie Protocollen voor de GGZ De boeken in de reeks Protocollen voor de GGZ geven

Nadere informatie

Leven met ADHD. Fiona Kat, Maura Beenackers en Willemijn ter Brugge

Leven met ADHD. Fiona Kat, Maura Beenackers en Willemijn ter Brugge Leven met ADHD Van A tot ggz De boeken in de reeks Van A tot ggz beschrijven niet alleen oorzaak, verloop en behandeling van de onderhavige problemen, maar geven ook antwoord op de vraag hoe men met het

Nadere informatie

Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving?

Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving? Wat doen zelfhulp en vroeghulp aan verslaving? Dag van de verslaving 12 oktober 2007 Gerard M. Schippers Academisch Medisch Centrum Universiteit van Amsterdam Tijdschrift sinds 2005 Bohn Stafleu Van Loghum

Nadere informatie

Adolescent Community Reinforcement Approach. Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24. Voor ouders, verwijzers en andere professionals

Adolescent Community Reinforcement Approach. Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24. Voor ouders, verwijzers en andere professionals Adolescent Community Reinforcement Approach Informatie over de ACRA-behandeling bij Kentra24 Voor ouders, verwijzers en andere professionals Kentra24 en ACRA Kentra24 onderdeel van Novadic-Kentron biedt

Nadere informatie

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij

preventie mentale ondersteuning direct en dichtbij preventie ZORG BIEDEN DIRECT EN DICHTBIJ. DAAR STAAT INDIGO VOOR. HET LIEFST IN DE WIJK, LAAGDREMPELIG EN TOEGANKELIJK. VOOR IEDEREEN. mentale ondersteuning direct en dichtbij Indigo biedt niet alleen

Nadere informatie

Behandelgids ADHD bij volwassenen, cliëntenwerkboek

Behandelgids ADHD bij volwassenen, cliëntenwerkboek Behandelgids ADHD bij volwassenen, cliëntenwerkboek een programma voor cognitieve gedragstherapie Steven A. Safren, Susan Sprich, Carol A. Perlman, Michael W. Otto UITGEVERIJ NIEUWEZIJDS Oorspronkelijke

Nadere informatie

Alcohol en drugs. Wat zien we binnen de huisartsenvoorziening? Hersenschade 21-11-2013. Verbinding maken. met datgene wat onbesproken blijft

Alcohol en drugs. Wat zien we binnen de huisartsenvoorziening? Hersenschade 21-11-2013. Verbinding maken. met datgene wat onbesproken blijft Verbinding maken. met datgene wat onbesproken blijft Alcohol en drugs Waar denken we aan? Nadine Mouchart, MSc Medewerker Verslavingspreventie Wat zien we binnen de huisartsenvoorziening? En wat missen

Nadere informatie

Chairman at Dutch annual conference for Clinical Psychologists & Clinical Neuropsychologists

Chairman at Dutch annual conference for Clinical Psychologists & Clinical Neuropsychologists Annette van Schagen Clinical Psychologist, Psychotherapist bij Stichting Centrum '45 A.van.Schagen@centrum45.nl Specialties Nightmares and sleep problems, treatment of nightmares Experience Clinical Psychologist,

Nadere informatie

Werken in sph. Maria van Deutekom Britt Fontaine Godelieve van Hees Marja Magnée Alfons Ravelli

Werken in sph. Maria van Deutekom Britt Fontaine Godelieve van Hees Marja Magnée Alfons Ravelli Verslaafden Werken in sph Redactie: Dineke Behrend Maria van Deutekom Britt Fontaine Godelieve van Hees Marja Magnée Alfons Ravelli 2 Verslaafden Auteur: Hans van Nes Bohn Stafleu Van Loghum Houten, 2004

Nadere informatie

Verwijzing naar de klinisch psycholoog Informatie voor adolescenten (16-23 jaar)

Verwijzing naar de klinisch psycholoog Informatie voor adolescenten (16-23 jaar) Medische Psychologie Verwijzing naar de klinisch psycholoog Informatie voor adolescenten (16-23 jaar) Het Antonius Ziekenhuis vormt samen met Thuiszorg Zuidwest Friesland de Antonius Zorggroep In deze

Nadere informatie

Gedragstrainer VGCt Hubert van der Kleij, directeur VGCt

Gedragstrainer VGCt Hubert van der Kleij, directeur VGCt Gedragstrainer VGCt Hubert van der Kleij, directeur VGCt Onderzoek onder VGCt leden en in de markt bij klanten voor /aanbieders van gedragstrainingen Onderzoeksrapport : 18 mei 2012 door Maaike Leistra,

Nadere informatie

Beleidskader verslavingszorg

Beleidskader verslavingszorg Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Samengesteld op 26 maart 2018 Beleidskader verslavingszorg voor instellingen Inhoud 1. Inleiding... 2 2. Organisatie van zorg... 2 2.1 Diagnostiek en behandelintensiteit...

Nadere informatie

Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan

Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz. Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Met elkaar in gesprek over kwaliteitsverbetering en hoogspecialistische ggz Door Ralph Kupka en Sebastiaan Baan Netwerk Kwaliteitsontwikkeling GGZ Sebastiaan Baan Netwerk LPGGz NIP NVvP Nederlands Huisartsen

Nadere informatie